04/11/2023
Matawalle Da Yadda Ake Yaɗa Labaran Ƙarya Da Son Zuciya Akansa.
Daga Abubakar Sulaiman
Yanayin siyasa a Najeriya ya zama wata matattara ga kungiyoyin da ke kiran kansu da su matsa kaimi wajen yada labaran karya da karya. Wadannan kungiyoyi, da manufarsu mai hatsarin gaske ta karkatar da gaskiya da kai hari ga cibiyoyi da shugabanni, sun zama wani bangare na al'ummarmu. A cikin wannan maƙala, za mu bincika wasu kaɗe-kaɗe masu na yaudara da waɗannan ƙungiyoyi s**a shirya, duk yayin da muke riƙe sautin ilimi.
A baya-bayan nan dai Najeriya ta fuskanci karuwar kungiyoyin da ke kiran kansu da su matsa lamba da ba a taba ganin irinsa ba. Wadannan kungiyoyi, sau da yawa suna kara rura wutar son kai da kuma yalwar lokaci, sun dauki nauyin fadakar da jama'a da irin nau'in rashin fahimta na musamman.
Yunkurinsu na yada labaran karya abin a yaba ne kwarai da gaske, domin ba tare da gajiyawa ba suna yin aiki don bata martabar cibiyoyi da shugabanni. Abin da ke da ban mamaki a gaske game da waɗannan ƙungiyoyin matsin lamba shine ƙirƙira da dabarar da suke da ita wajen yada bayanai mara kyau.
Sun ƙware fasahar tattara bayanai na ceri, da karkatar da bayanai, da kuma gabatar da su ta hanyar da za ta sa ƙwararrun mawaƙa kwarewarsu ta yin amfani da ra’ayin jama’a abu ne mai ban mamaki, domin ba tare da ƙoƙari ba suna saƙa yanar gizo na karya da ke jan hankalin mabiyan su na yaudara.
Waɗannan ƙungiyoyin masu kiran kansu suna da sha'awar kai hari ga cibiyoyi da shugabanni. Hare-haren da suke kai wa a kan wadannan ginshikan al’umma, shaida ce ta jajircewarsu na hargitsi da rudani. Ta hanyar yada karya da rabin gaskiya, suna da nufin zubar da amanar jama'a a kan wadannan hukumomi da shugabanni, tare da barin shakku da shakku.
Haɓaka shafukan sada zumunta ya samar wa waɗannan ƙungiyoyin matsin lamba cikakkiyar dandamali don yada labaran karya. Da 'yan dannawa kawai, za su iya kaiwa miliyoyin mutane, suna yada karyarsu k**ar wutar daji.
Rashin bin diddigin gaskiya da kuma sauƙin isar da bayanai akan waɗannan dandali ne kawai ya haifar da yaɗuwar waɗannan ƙungiyoyi, wanda hakan ya ba su damar bunƙasa a cikin wani yanayi da gaskiya ba ta da daɗi.
Yaɗuwar ƙungiyoyin da ke da'awar kai da kai a fagen siyasa, abin kallo ne da gaske. Tare da yin amfani da fasaha na gaskiya na gaskiya da kuma iyawar su na kafofin watsa labarun, sun yi nasarar ƙirƙirar wasan kwaikwayo na yaudara da ke damun mabiyan yaudara. Don haka, bari mu ɗaga gilashi ga waɗannan jaruman zamaninmu da ba a yi wa waƙa ba, domin idan ba tare da su ba, duniya za ta zama wuri mai duhu. Barka da warhaka ga yawaitar ƙungiyoyin matsi masu son kai!
Misalin irin wannan a baya-bayan nan shi ne kungiyar Civil Society Advocacy Groups for Accountability and Probity, wanda wasu kafafen yada labarai na intanet s**a ruwaito cewa sun gudanar da zanga-zanga a harabar majalisar dokokin kasar domin neman a kori Ministan Tsaro na kasa, Bello Mohammed Matawalle.
Wannan zanga-zangar da ta yi kaurin suna a matsayin babban lamari na fafutuka na rashin gaskiya, wanda ke da nasaba da baƙar fata da yuwuwar tada hankalin jama'a.
Kasancewar wata gungun ‘yan ta’adda da suke da’awar Jihadi ne s**a gudanar da zanga-zangar ya sanya damuwa a kan sahihancinta da kuma ainihin manufarta. Yawanci, irin waɗannan ƙungiyoyin suna bunƙasa ne a cikin wuraren da ba a san su ba a kan layi, inda ba a sami rashin kulawa da edita ba.
Zanga-zangar da ake magana a kai na daya daga cikin fafutuka da dama da aka kasa daukar nauyi wanda makiya Matawalle s**a shirya. Wadannan abokan gaba ba su gamsu da kokarin da Ministan Tsaro ya yi na magance kalubalen rashin tsaro a arewacin Najeriya.
Tun hawansa mulki ya fara aiwatar da dabaru daban-daban da nufin kawo karshen matsalar rashin tsaro da ta addabi arewacin Najeriya tsawon shekaru. Wadannan yunƙurin sun haɗa da haɓaka haɗin gwiwa tare da hukumomin tsaro, shigar da al'ummomin cikin gida, da aiwatar da ayyukan sirri. Yunkurin da Matawalle ya yi na maido da zaman lafiya da kwanciyar hankali a yankin ya samu goyon baya da kuma godiya daga al’ummar yankin.
To sai dai kuma babu makawa nasarar da Matawalle ya samu ya janyo adawa da masu ruwa da tsaki a harkar tsaro. Wadannan makiya da s**a nada kansu, wadanda ba su ji dadin nasarorin da Ministan Tsaro ya samu ba, suna amfani da dabarun da ba su dace ba, k**ar daukar nauyin yakin neman zabe don bata masa suna da kuma bata masa suna. Ta hanyar yada rahotannin karya na zanga-zangar neman a tsige shi, suna da nufin haifar da labarin karya cewa Matawalle ya rasa goyon bayan jama'a.
Haɓaka kamfen ɗin ƙarya ya zama abin da ya shafi al'ada, yayin da daidaikun mutane da ƙungiyoyi masu son zuciya ke sarrafa ra'ayin jama'a ta hanyar labarun karya. A wannan yanayin, ɓarkewar Matawalle don kai hari da rashin mutuntawa daga ƙungiyoyin da ake kira Civil Society Advocacy Groups for Accountability and Probity babban misali ne na irin wannan kamfen.
Kungiya mai rufa-rufa da ke da alhakin zanga-zangar da yada labaran karya kan Matawalle, ko shakka babu mutane ko kungiyoyi ne ke daukar nauyinsu, wadanda ke fuskantar barazanar nasarar da ya samu wajen tunkarar kalubalen rashin tsaro a arewacin Najeriya.
Yana da kyau a yaba da kokarin da Matawalle ya yi wajen magance matsalar tsaro a yankin.
Tun hawansa mulki ya fara aiwatar da dabaru daban-daban da nufin kawo karshen matsalar rashin tsaro da ta addabi arewacin Najeriya tsawon shekaru. Wadannan yunƙurin sun haɗa da haɓaka haɗin gwiwa tare da hukumomin tsaro, shigar da al'ummomin cikin gida, da aiwatar da ayyukan sirri. Yunkurin da Matawalle ya yi na maido da zaman lafiya da kwanciyar hankali a yankin ya samu goyon baya da kuma godiya daga al’ummar yankin.
To sai dai kuma babu makawa nasarar da Matawalle ya samu ya janyo adawa da masu ruwa da tsaki a harkar tsaro. Wadannan makiya da s**a nada kansu, wadanda ba su ji dadin nasarorin da Ministan Tsaro ya samu ba, suna amfani da dabarun da ba su dace ba, k**ar daukar nauyin yakin neman zabe don bata masa suna da kuma bata masa suna. Ta hanyar yada rahotannin karya na zanga-zangar neman a tsige shi, suna da nufin haifar da labarin karya cewa Matawalle ya rasa goyon bayan jama'a.