Ake Marke

14/06/2023

እየሱስ ሳቄ ነዋ!😁

25/03/2022

About Sampling ..

#ናሙና በሁለት ዋና ዋና ዘርፎች ሊከፈል ይችላል፡፡ እነርሱም፡-
1. ግምት ሰጭ (Probability sampling)
2. ግምት የማይሰጥ (Non-probability sampling)
#1 ግምት ሰጭ (Probability samplijng)
ግምት ሰጭ ናሙና ከአጠቃላይ ስብስብ ውስጥ ለናሙናነት ለሚመረጡ ሰዎች ወይም ሁኔታዎች እኩል የመመረጥ እድል የሚሰጥ የናሙና አመራረጥ ዘርፍ ነው፡፡ በዚህ ዘርፍ ሥር አራት የናሙና አይነት ይገኛሉ፡፡ እነርሱም፡-
1. ነሲብ ናሙና (Simple Random Sampling)
2. በሥርዓት የተዘጋጀ ናሙና (Systematic Sampling)
3. የተከፋፈለ ናሙና (Stratified Sampling)
4. ጥምር ናሙና (Cluster Sampling)
1.2. ነሲብ ናሙና (Simple Random) Sampling)
ነሲብ ናሙና ለእያንዳንዱ በጥናት የመታቀፍ ባሕርይ ላለው ሰው ወይም ሁኔታ እኩል የመመረጥ ዕድል የሚሰጥ የናሙና ዓይነት ነው፡፡ ለጥናቱ የሚመረጡ ሰዎች ወይም ሁኔታዎች በአንድ አጠቃላይ ስብስብ ውስጥ እስከሆኑ ድረስ ተመሳሳይ ወይም የማይመሳሰሉ ቢሆኑም የመመረጥ እድላቸው ተመጣጣኝ መሆን ይኖርበታል፡፡
☎️1.3. በሥርዓት የተደራጀ ናሙና (Systematic Sampling)
ይህ ዓይነቱ ናሙና የተወሰነ የአመራረጥ ስልትን ተከትሎ የሚካሄድ ነው፡፡ ለምሳሌ ሊመረጡ የሚችሉ የሚገመቱ 1ዐዐ ተማሪዎች ቢኖሩና ከመካከላቸው 2ዐ በናሙናነት የሚወሰዱ ከሆነ ያሉት ተማሪዎች በሙሉ /1ዐዐ/ ዝርዝራቸው ተጽፎ ከአምስት አንድ ብቻ ተለቅመው ሊወሰዱ ይችላሉ፡፡ በዚህ አሠራር 5ኛ፣ 1ዐኛ፣ 15ኛ፣ ….1ዐዐኛ ድረስ ያሉት 2ዐ ተማሪዎች ይመረጣ ማለት ነው፡፡
🖲 #የተከፋፈለ ናሙና (Stratified Sampling)
ይህ አይነቱ ናሙና ከላይ በ3.6.1.2.የተጠቀሰውን የናሙና አይነት በተሻለ መንገድ ለመግለጽ ወይም ለመጠቀም የቀረበ ነው፡፡ አጥኝው ይህንን የናሙና አወሳሰድ ዘዴ ለመጠቀም በሚያሰብብበት ወቅት የተጠኚ ኩረት ናሙናውን ያላቸውን ባሕሪያት በመጠቀም በምድብ በምድብ በመከፋፈል የተወሰነ ወካይ ቁጥር ከየምድቡ የሚወስድበት ዘዴ ነው፡፡
ለምሳሌ #ተማሪዎችን በትምህርት ውጤታቸው ከፍተኛ፣ መካከለኛ እና ዝቅተኛ ውጤት በማለትና በመከፋፈል ከእያንዳንዱ ምድብ ናሙና በመውሰድ መረጃውን የተሟላ ለማድረግ ወይም በነዚህ ባሕሪያት መካከል ያለውን ልዩነት ወይም ግንኙነት ለማጥናት ይጠቀምበታል፡፡ #ይህንን እድል ሰጭ የናሙና አይነት እንደገና በቦስት ከፋፍሎ ማየት ይቻላል፡፡ የመጀመሪያው ተመጣጣኝ ያልሆነ የተከፋፈለ ናሙና (Disproportionate Stratified sampling) በሚል የሚታወቅ ሲሆን ከእያንዳንዱ ምድብ የሚወሰደው ናሙና በየምድቡ ካለው የናሙና ቁጥር (ብዛት) ሳይሆን በአጥኝ የግል ውሳኔ እንደየሁኔታው ናሙና የሚወሰድበትና ብዙ ጊዜ ደካማ የናሙና አወሳሰድ የሚባል ነው፡፡ ምክንያቱም መረጃውን ሊያዛባው ስለሚችል ነው፡፡ ሁለተኛው ደግሞ ተመጣጣኝ የሆነ የተከፋፈለ ናሙና (Proportionate Stratified Sampling) የሚባለው የተከፋፈለ ናሙና አይነት ነው፡፡ ይህ አይነቱ ናሙና አወሳሰድ ለሁሉም ምድቦች እኩል እድል የሚሰጥ ሲሆን ሦስተኛውና የመጨረሻው ሁለንተናዊ ተመጣጣኝ የተከፋፈለ ናሙና (Optimum
Allocation Stratified Sampling) የሚባለው ሲሆን ጎናዊና ወርዳዊ ሁኔታዎችን በመፈተሽ የናሙናውን ውክልና ሁለንተናዊ ምጥጥን እንዲኖረው በማድረግ መረጃው በሚሰበሰብበት ወቅት አስተማማኝነቱን ለማጠንከር የሚያስችልና የተሳለው የናሙና ዓይነት ነው ለማለት
ይቻላል፡፡
🧲 #ጥምር ናሙና (Cluster Sampling)
ይህ ግምት ሰጭ የናሙና አይነት በናሙናዎች ቁጥር ላይ ሳይሆን አጠቃላይ ቡድንን በመምረጥ ላይ ያተኮረ ነው፡፡ ይህ ማለት ከበርካታ የተጠኚ የትኩረት ቡድኖች (ለምሳሌ ት/ቤት፣ ትም/ተቋም ሊሆን ይችላል) (Target Populations) መካከል የተወሰኑትን ትምህርት ቤቶች ወይም የትምህርት ተቋማት በ% በመውሰድ በውስጡ ያሉትን ተማሪዎች ወይም ተጠኝዎች በሙሉ በመውሰድ የጥናቱ አካል ወይም ተሳታፊ የሚያደርግ የናሙና አወሳሰድ ዘዴ ነው፡፡
ዋና ዋናዎቹ ከላይ ከ1 እስከ 4 የተጠቀሱት ግምት ሰጭ የናሙና አወሳሰድ ዘዴዎች ሲሆኑ ከዚህ በተጨማሪ ሌሎች የናሙና አወሳሰድ አይነቶች እንዳሉ ታሳቢ ማድረግ ያስፈልጋል፡፡
2.ግምት የማይሰጥ ናሙና (Non-probability sampling)
ግምት የማይሰጥ ናሙና በጥናቱ ለመታቀፍ እንደሚችሉ የሚገመቱ ሰዎች ወይም ሁኔታዎች ለጥናቱ የመመረጥ እድላቸው ምን ያህል እንደሆነ የማያሳይ የናሙና ዓይነት ነው፡፡ ይህ ዓይነቱ ናሙና በቀላል ወይ ባልተወሰነ ሁኔታ እንዲካሄድ ለሚፈለጉ ትናንሽ የመነሻ ጥናቶች የሚያገለግል ነው፡፡
በዚህ ዓይነት #ናሙና የሚካሄድ ጥናት ውጤት ሊሠራ የሚችለው በናሙናነት ለተመረጡ ሰዎች ወይም ሁኔታዎች ብቻ ነው፡፡ የጥናቱ ውጤት ከናሙናው ውጭ በአጠቃላይ ስብስብ ውስጥ ላሉት ሰዎች ወይም ሁኔታዎች ለማጠቃለል አስቸጋሪ ይሆናል፡፡ ግምትየማይሰጥ ናሙና በሦስት ዋና ዋና የናሙና አመራረጥ ስልቶች ይወሰዳል፡፡ እነርሱም #የሚከተሉት ናቸው፡-
a.የምቾት ናሙና (Convenience sampling)
b. የድርሻ ናሙና (Quota sampling)
c. የታለመ ናሙና (Purposive sampling)
d.የምቾት ናሙና (Convenience sampling)
የምቾት ናሙና በቅርብ በቀላሉ የሚገኙትን የመረጃ ምንጮች የሚጠቁም የናሙና ዓይነትነው፡፡ ለምሳሌ አንድ መምህር በሚኖርበት ወረዳ ባሉት ቀበሌዎች # በHIV ትምህርት ያላቸውን ግንዛቤ ለማጥናት ይፈልጋል፡፡ መምህሩ ለጥናቱ የሚያስፈልገውን መረጃ በቅርቡበመኖሪያው አካባቢ ካሉት አምስት ቀበሌዎች ይሰበስባል፡፡ ይህ አይነቱ አሠራር ከምቾትአንፃር የሚካሄድ ይሆናል፡፡ ©https://t.me/mamaker
እንዲሁም ከዚህ በፊት የለቀቅኳቸውን ቪዲዮዎችን ብትከታተሉ ምርጥ እውቀትን ልታገኙ ትችላላችሁ
አሁንም የቴሌግራምና የYouTube ቻናሌን Subscribe በማድረግ ድጋፋችሁን አሳዩኝ።
✅✅✅ #ያወቁትን ማሳወቅ ብልህነት ነው!✅✅✅

የ YouTube ቻናል ሊንክ 👇👇👇
https://www.youtube.com/channel/UCZBIP6PqUdmmagdTjbyp_AQ

ቴሌግራም ቻናል
👇👇👇👇👇👇 https://t.me/MuhammedComputerTechnology

06/03/2022

Be yourself!!