02/09/2022
Nin aan saaxiib nahay ayaa hada ka hor igu yiri, “warka noo hambeey afka ha noo dhigane”. Micnaha post-yadi hadaad soo qorto falanqeyntina aad nala qabsato maxaan sheegeynaa.
Waa sababta aan inta badal uga gaabsado hadal heynta maalintaas/sbuucaas, tan waa laga fursad waayay marka.
Qormadaan waxaan rabaa in aan ku dul istaago labo qodob kaliya, Gabadhaan iyo Dooda
GABADHA!
Waxaa jiray dhowr su’aalood oo gabdhaha la weydiinaayay, su’aalahaas waxaa ka mid ahaa, (Hadii aad ku guuleysato gabadha mataleyso Soomaaliya, falcelinta taban ee bulshada ka imaaneyso saameyn intee la eg ayey kugu yeelan kartaa)
Gabadhaan waxeey ku jawaabtay “waxba …. 0%) 5/10 ayay meeshaas ka qaadatay
Waxaa kaloo ka mid ahaa wax yaabaha gabdhaha lagu qiimeynaayay kalsoonida ay indhaha bulshada u hor istaagi karto iyo hadal helida bilaa cabsida ah,
Gabadhaan 10/10 ayey labadaba qaadatay,
Waxaa kaloo jiro midabka iyo dheerarka jinsiga Soomaaliga lagu qiimeeyo,
Gabadhaan 10/10 ayey labadaba qaadatay,
Waxaa kaloo jiray su’aal shaqsi ah oo gabar kasto la weydiinaayay waxa ay uga duwan tahay gabdhaha kale,
Gabadhaan waa qof hal abuur leh, 10/10 ayey meeshaas ka qaadatay
55 dhibcood meeshaas ma ku heysataa? Waxa kale ha noo dambeeyaane intaas wax aan isla fahmi karno sow maaha?
Magaceeda ayaan idin baraayaa, gabadhaan waxaa la yiraa SAXAR AADAN MAXAMED
Aadan iyo Maxamed idiin ma fasiraayo labadaas magac qiimaha ay aduunyada ku leeyihiin waan wada og nahay ee SAXAR ayaan idiin fasiraayaa
Magacaan qowmiyado badan ayaa la baxo sida, Carabta, Turkida, Baashtuuga,Urduuga, Hebraawiga iyo Sameetiga. Kuwa kalena way jiri karaan.
Marki aan Carabiga aado macno ahaan magacaan SAXAR waa halka ay maalinta iyo habeenka ku kala wareegaan Caswaahiir ayaa Afsoomaaliga lagu yiraa, waa waqti ka mid ah waqtida ugu quruxda badan.
Qiimeynya in aan intaas u dhaafo ma rabo maadaama gabdhaha dhan ay mid walbo u qalanto in la sheego qiimaheeda laakin in aan sifeeyo ayaan usoo qaatay intaas.
DOODA!
Doodaha is fahmi waaga ama waxyaabaha la isku fahmi waayo oo doodaha dhaliyo way faro badan yihiin, laakin kuwa ugu waaweyn waxaa ka mid ah, Fact conflict iyo Value conflict (in xaqiiqada lagu doodo iyo in qiimaha lagu doodo)
Fact conflict tusaale ahaan waxaa waaye, in aad tiraah “gabdhahaan aad soo xusheen gabdhaha ka qurux badan ayaa jiro ee maxaad u soo xuli weyseen?”. Waa sax waa xaqiiq su’aashaas, laakin su’aashaas xaqiiqada ah laakin warka ku eg waxaa burburineyso jawaab xaqiiqo ah wax qabad ah, jawaabta waxaa waaye, “waa sax waa ay jiri karaan gabdho kun jeer ka qurux badan laakin ma arag oo meysan imaan anagana waxaan wax ka soo xulnay inti is diiwaan galisay ee timid”.
Value conflict tusaale ahaan waxaa waaye wax qof la toosan ayaa qof tuur la leh, su’aasha ka imaan karto waxeey noqoneysaa, “waayahee kuwii yimid maxaad uga soo xuli weyseen mid kale?”. Su’aashaas qiimeyntaa la eg, inta aanan qiimeynteena la gaarin waxaa burburineyso su’aal kale oo leh “waa sax ee yaan ka soo tagnay?”.
Marki aad madaxa xoqoto oo aad weyso qof aad heblaayo dhahdo maadaama aadan meesha joogin jawaabtaada sow uma noqoneyso Beecul Ciina? Lolz
Gunaanud.
Waan idiin sheegay in aanan maanta waxba idiin hambeyn doonin, hada ka hor group aan ku doodeynay nin siyaasi ah wasiir iyo xildhibaana ahaa wuxuu yiri, “Bisle su’aal ima weydiin karo”. Sababta marka la weydiiyayna wuxuu yiri. (Su’aal dhinacyada/afka iyo dabada ka xiran ayuu ku weydiinaayaa ama mid disjunctive ah oo jawaabteeda lagu xiiqaayo”.
Marka hadii aadan jawaab heli karin waxaan rajeynaayaa in aad qaabka doodaha is maandhaafka ah wax badan ka faa’iiday, gabdhaasna aad fahantay qofka ay tahay.
Waa mahadsanahay.
- Bisle Ruppetti