Co to jest strona internetowa?

Ab Igne Ignem, Wroclaw (2024)

01/11/2022

Dzień Wszystkich Świętych, Dziady, Dla de Mu***os - Święto Zmarłych. Niezależnie od różnic kulturowych, wierzeń, sposobu obchodów - jest to szczególny czas. Czas, w którym szczególnie wspominamy bliskich, którzy pozostając w naszych sercach i pamięci odeszli do lepszego miejsca. Celebrujmy ten okres zgodnie z własnym przekonaniem, wiarą - jednak ze zrozumieniem tych, którzy mają odmienne tradycje. Pamiętajmy, że bliscy są z nami stale, a złożyć kwiaty i odpalić światło dla nich możemy - a wręcz powinniśmy - nie tylko 1 i 2 listopada.

15/10/2022

𝗕𝘂𝗸𝘄𝗶𝗰𝗮 𝘇𝘄𝘆𝗰𝘇𝗮𝗷𝗻𝗮
𝘉𝘦𝘵𝘯𝘪𝘤𝘢 𝘰𝘧𝘧𝘪𝘤𝘪𝘯𝘢𝘭𝘪𝘴
𝗜𝗻𝗻𝗲 𝗻𝗮𝘇𝘄𝘆: betonika, bukwica lekarska, bukwica czerwona
𝗥𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮: Wargowe – 𝘓𝘢𝘣𝘪𝘢𝘵𝘢𝘦
𝗢𝗽𝗶𝘀 𝗿𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝘆: Bylina wzrastająca do 80cm, o łodydze wzniesionej, szorstko owłosionej, wyraźnie czterokanciastej, słabo rozgałęzionej i tylko odlegle ulistnionej. Liście ma jajowatopodługowate, brzegiem charakterystycznie regularnie karbowane; łodygowe – parami siedzące; odziomkowe – długoogonkowe. Kwiaty barwy purpurowej skupione są w szczytowym pozorny kłos zbity, często w dole przerywany. Kwitnie od czerwca do sierpnia.
Występuje w zaroślach rzadkich lasach, na wzgórzach, łąkach śródleśnych, ale rzadko w większej ilości.
𝗦𝘂𝗿𝗼𝘄𝗶𝗲𝗰: ziele bukwicy (𝘏𝘦𝘳𝘣𝘢 𝘉𝘦𝘵𝘰𝘯𝘪𝘤𝘢𝘦) zawiera garbniki, goryczki, jest środkiem głównie przeciwbiegunkowym. Zapotrzebowanie małe, ale mimo to trudne do pokrycia w pełnej ilości.
𝗭𝗯𝗶𝗼́𝗿: zbiera się ziele w początkach kwitnienia rośliny, ścinające górne części pędów i liście odziomkowe.
𝗦𝘂𝘀𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲: można suszyć ziele w suszarni naturalnej lub w czasie nie sprzyjającej pogody w suszarni ogrzewanej w temperaturze do 35C. 1Kg suszu otrzymuje się z około 4kg ziela świeżego.
Cechy dobrego surowca: surowiec powinien składać się z ukwieconych i ulistnionych pędów długość do 30cm. Nie może zawierać kwiatów przekwitłych, łodyg bezlistnych i zdrewniałych. Po wysuszeniu powinien zachować naturalną barwę: kwiatów purpurową, liści i łodyg zieloną.

Źródło: Jadwiga Kwaśniewska, Krystyna Mikołajczyk: 𝘡𝘣𝘪𝘦𝘳𝘢𝘮𝘺 𝘡𝘪𝘰ł𝘢, Wydawnictwa Akcydensowe, Warszawa 1984, Wydanie III

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

17/09/2022

𝗕𝗼𝗿𝗼́𝘄𝗸𝗮 𝗰𝘇𝗲𝗿𝗻𝗶𝗰𝗮
𝘝𝘢𝘤𝘤𝘪𝘯𝘪𝘶𝘮 𝘮𝘺𝘳𝘵𝘪𝘭𝘭𝘶𝘴 L.
𝗥𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮: Wrzosowate
𝗜𝗻𝗻𝗲 𝗽𝗼𝗹𝘀𝗸𝗶𝗲 𝗻𝗮𝘇𝘄𝘆: borówka czarna, czarna jagoda, czernica, jagodzina, borowina.

𝗦𝗸𝗮̨𝗱 𝗽𝗼𝗰𝗵𝗼𝗱𝘇𝗶 𝗶 𝗴𝗱𝘇𝗶𝗲 𝗷𝗲𝗷 𝘀𝘇𝘂𝗸𝗮𝗰́?
W stanie dzikim borówka czernica rozpowszechniona jest na całej północnej półkuli, a szczególnie w północnej i środkowej Europie. W Polsce pospolita na niżu i w górach, zwłaszcza w lasach szpilkowych, gdzie rośnie w dużych skupiskach, często na porębach i wrzosowiskach. Lubi gleby kwaśne, zbielicowane i wilgotne.

𝗧𝘆𝗽𝗼𝘄𝗲 𝗰𝗲𝗰𝗵𝘆 𝗿𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝘆.
Jest to krzewinka o wysokości od 15 do 50cm. Łodygi ma sztywne, sprężyste, wniesione, kanciaste, zielone. Liście, opadające na zimę, są cienkie, jajowate, brzegiem drobno piłkowane z niewyraźnym unerwieniem. Kwiaty zielonkawo- różowawe, nikłe, dzbanuszkowate, pojedyncze, umieszczone są w kątach liści. Kwitnie, w zależności od stanowiska, od kwietnia do czerwca. Po raz pierwszy zakwita i owocuje dopiero po pięciu latach od wysiania się nasion. Owoc to czarna, kulista jagoda, pokryta granatowym woskowym nalotem. Zawarty w niej miąższ jest ciemnoczerwony i soczysty. Dojrzewa od czerwca do września. Korzenie ma silnie rozgałęzione. Rozmnaża się głównie przez długie pędy podziemne. Korzenie borówki współżyją z grzybami mikoryzowymi, dostarczającymi jej związków azotowych.
Borówkę czernicę należy odróżniać od borówki bagiennej (𝘝𝘢𝘤𝘤𝘪𝘯𝘪𝘶𝘮 𝘶𝘭𝘪𝘨𝘪𝘯𝘰𝘴𝘶𝘮 L.), zwanej łochinią lub pijanicą, ze względu na jej właściwości oszołamiające. Borówka bagienna posiada okrągłe, brunatne łodygi, liście lekko owłosione z wyraźnym unerwieniem, a owoce znacznie większe, kształtu wydłużonego, z niebieskim nalotem i sokiem barwiącym na kolor brunatnozielony. Występuje głównie na bagiennych torfowiskach.

𝗦𝗽𝗼𝘀𝗼́𝗯 𝘇𝗯𝗶𝗼𝗿𝘂.
Surowcem leczniczym są owoce i liście borówki czernicy pozyskiwane ze stanu naturalnego. Owoce zbiera się w lipcu i sierpniu w pełni dojrzałości, podczas suchej pogody, ręcznie do płytkich koszy wysłanych liśćmi, układając je warstwą do 20cm. Aby jagody nie pękały, suszy się je początkowo rozłożone cienką warstwą, najlepiej na słońcu, a następnie w podwyższonej temperaturze (30-60C). Wysuszone powinny być twarde, ale elastyczne. W tym stanie mogą być przechowywane do 4 lat. Z 10kg świeżych jagód otrzymuje się około 1,5kg suszu.
Liście zbierać należy pod koniec owocowania, obrywając je ręcznie, ale pozostawiając ich na roślinie co najmniej połowę. Schną one łatwo w warunkach naturalnych w cieniu. Przechowywać je można w ciągu 2 lat.
Ostatnio w ogrodach uprawiana bywa borówka wysoka, pochodząca z Ameryki Północnej i posiadająca odmiany hodowlane, odznaczające się wysoką plennością i dorodnością owoców. Ma ona jednakże mniejszą wartość leczniczą, ze względu na niższą zawartość soli mineralnych i witaminy C.

𝗖𝗼 𝘇𝗮𝘄𝗶𝗲𝗿𝗮?
Owoce borówki czernicy zawierają duże ilości cukrów, poza tym pektyny, alkohole, garbniki, karotenoidy, enzymy (o działaniu zbliżonym do penicyliny), barwniki antocyjanowe (myrtillina), kwasy organiczne (cytrynowe, jabłkowy, bursztynowy, benzoesowy, chinowy, mlekowy), sole mineralne (wapń, żelazo, siarka, potas i duże ilości manganu), saponiny i duże ilości witamin, zwłaszcza C,B1,P,PP i D, oraz prowitaminę A.
W liściach znajdują się związki flawonowe (kwercytyna i kwercytryna), antocyjany (wakcynina), garbniki, kwasy organiczne (chinowy i galusowy), sterole, sole mineralne (zwłaszcza dużo manganu) i cukry oraz inozyd, obniżający poziom cukru we krwi.

𝗡𝗮 𝗴𝗿𝗮𝗻𝗶𝗰𝘆 𝗺𝗮𝗴𝗶𝗶 𝗶 𝘄𝗶𝗲𝗱𝘇𝘆.
Roślina należy prawdopodobnie do nieznanych w starożytności. Plemiona słowiańskie zbierały jej owoce od najdawniejszych czasów. Była jednym z najstarszych leków północnej Europy. Suszone owoce żuto przy dyzenterii i rozstroju żołądka. W tym samym celu stosowano też tzw. nastoje z owoców zalanych mocnym winem, dozowane w kroplach. Odwaru z liści używano w formie lewatyw na glisty i owsiki u dzieci, a u osób starszych przy krwawieniach hemoroidalnych.
Już w XIX wieku owoce borówki eksportowano masowo z Polski, a także pędzono z nich gorzałkę. Kneipp polecał przy bólach brzucha 10-12 kropli „borowiaku” na cukrze. „borowiakiem” nazywa nalewkę z borówki czernicy na wódce.
Świeże lub rozgotowane i przetarte jagody wykorzystywano w formie okładów przy egzemie, wysypce czy oparzeniu, a także na rany zmywając przedtem chore miejsca serwatką. Naparem z liści płukano usta dla wzmocnienia dziąseł i przy stanach zapalnych błony śluzowej.

𝗪ł𝗮𝘀́𝗰𝗶𝘄𝗼𝘀́𝗰𝗶 𝗶 𝘇𝗮𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲 𝘄 𝗹𝗲𝗰𝘇𝗻𝗶𝗰𝘁𝘄𝗶𝗲 𝗱𝗼𝗺𝗼𝘄𝘆𝗺.
Owoce mają silne właściwości przeciwbiegunkowe (nawet w przewlekłych biegunkach zakaźnych), ale tylko wtedy, gdy są suszone lub gotowane. Surowe natomiast powodują rozwolnienie. Borówka czernica ma także działanie bakteriobójcze (niszczy nawet gronkowce i paciorkowce), przeciwzapalne , przeciwkrwotoczne, przeciwrobacze (glisty i owsiki u dzieci) oraz wzmacniające wzrok (kurza ślepota). Owoce jej są zasadotwórcze.
Liście mają nie tylko działanie przeciwbiegunkowe i przeciwbakteryjne, ale obniżają również poziom cukru we krwi oraz są moczopędne.
W warunkach domowych najczęściej wykorzystuje się suszone owoce borówki czernicy, sporządzając odwar z 1 łyżki suszonych owoców gotowanych w 1 szklance wody przez 5-7 minut i pijąc po ¼ szklanki kilkakrotnie w ciągu dnia. Przy biegunce można także stosować nalewkę ze świeżych owoców zalanych wódką lub odwar z liści (1 łyżka liści na 1 szklankę wody). Pije się 3 razy dziennie po pół szklanki. Taką herbatkę można pić również przy nieżytach górnych dróg oddechowych w początkowych stadiach cukrzycy, a w staniach zapalnych błon śluzowych jamy ustnej używać jej do płukania. Stanowi też dobry środek moczopędny.
Na owsiki u dzieci podaje się 1l świeżych jagód roztartych z cukrem lub 50g suszonych owoców zalanych szklanką wrzątku, roztartych i posłodzonych; spożywa się je w 4 porcjach wciągu dnia. Kurację taką należy przeprowadzać przez 3 dni, kończąc podaniem środka przeczyszczającego. Przy spożyciu większej ilości jagód kał traci zapach i barwi się na kolor czarny.
Korzystne jest także spożywanie większej ilości owoców czarnej borówki dla osób o słabym wzroku, szczególnie cierpiących na tzw. kurzą ślepotę.

𝗭𝗮𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲 𝘄 𝗴𝗼𝘀𝗽𝗼𝗱𝗮𝗿𝘀𝘁𝘄𝗶𝗲 𝗱𝗼𝗺𝗼𝘄𝘆𝗺.
𝗪 𝗡𝗔𝗦𝗭𝗘𝗝 𝗞𝗨𝗖𝗛𝗡𝗜. Znane są liczne możliwości wykorzystania borówki czernicy, począwszy od produkcji soków, syropów czy marmolad i dżemów aż do nalewek na winie lub wódce.
Ogólnie znaną, smaczną potrawą są pierogi z jagodami, podane ze śmietaną, zupa jagodowa czy ciasto z tymi owocami (jagodzianki), jak również kisiele z soku jagodowego.
Na zimę można jagody wekować z małą ilością cukru, gdyż zawarty w nich kwas benzoesowy posiada właściwości konserwujące.
Przepis na zupę jagodową: 1 szklankę świeżych owoców zagotować w 3 szklankach wody, przetrzeć, dodać 4 łyżki gęstej śmietany rozkłóconej z zimną wodą i 1 łyżką mąki ziemniaczanej Na końcu zagotować i osłodzić do smaku. Podawać z lanym ciastem lub oddzielnie ugotowanym makaronem.
Owoce borówki czernicy używane są do barwienia win i innych produktów spożywczych.
𝗪 𝗭̇𝗬𝗪𝗜𝗘𝗡𝗜𝗨 𝗜 𝗟𝗘𝗖𝗭𝗘𝗡𝗜𝗨 𝗭𝗪𝗜𝗘𝗥𝗭𝗔̨𝗧. Borówka czernica należy do roślin silnie miododajnych. W Borach czernicowych pszczoły mogą zebrać do 2,5kg miodu dziennie. Nie nektaryzuje się jednak w dni chłodne.
Jako lek weterynaryjny – działający moczopędnie, antyseptycznie i uspokajająco – bywa stosowany odwar z suchych liści borówki czernicy w ilości: 1 garść liści na 1l wody.
𝗪 𝗜𝗡𝗡𝗬𝗖𝗛 𝗗𝗭𝗜𝗘𝗗𝗭𝗜𝗡𝗔𝗖𝗛 𝗭̇𝗬𝗖𝗜𝗔 𝗖𝗢𝗗𝗭𝗜𝗘𝗡𝗡𝗘𝗚𝗢. Kiedyś zielem borówki czernicy barwiono skóry, sokiem zaś z jagód z dodatkiem ałunu – wełny i jedwabie na kolor błękitny.

Źródło: Danuta Tyszyńska – Kownacka, Teresa Starek, 𝘡𝘪𝘰ł𝘢 𝘸 𝘱𝘰𝘭𝘴𝘬𝘪𝘮 𝘥𝘰𝘮𝘶, Wydawnictwo WATRA, Warszawa 1988 Wydanie II

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

10/09/2022

𝗕𝗼𝗿𝗼́𝘄𝗸𝗮 𝗯𝗿𝘂𝘀𝘇𝗻𝗶𝗰𝗮
𝘝𝘢𝘤𝘤𝘪𝘯𝘪𝘶𝘮 𝘷𝘪𝘵𝘪𝘴 – 𝘪𝘥𝘢𝘦𝘢 L.
𝗥𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮: Wrzosowate.
𝗜𝗻𝗻𝗲 𝗽𝗼𝗹𝘀𝗸𝗶𝗲 𝗻𝗮𝘇𝘄𝘆: borówka czerwona, borówka wiecznozielona, czerwona jagoda, kamioneczka, gogodze, gruszpan i kwaśnica.

𝗦𝗸𝗮̨𝗱 𝗽𝗼𝗰𝗵𝗼𝗱𝘇𝗶 𝗶 𝗴𝗱𝘇𝗶𝗲 𝗷𝗲𝗷 𝘀𝘇𝘂𝗸𝗮𝗰́?
Borówka brusznica w stanie dzikim rośnie w strefie klimatu umiarkowanego Europy, Azji i Ameryki Północnej. W Polsce spotykana jest na całym niżu i w górach. Rośnie w dużych skupiskach, w lasach szpilkowych, na wrzosowiskach, połoninach i porębach, zarastając nieraz całe wzgórza.

𝗧𝘆𝗽𝗼𝘄𝗲 𝗰𝗲𝗰𝗵𝘆 𝗿𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝘆.
Jest krzewinką o wysokości 15-40 cm. Liście ma zimotrwałe, skórzaste, ciemnozielone, błyszczące, odwrotnie jajowato – eliptyczne z lekko podwiniętymi brzegami. Spodem są one wyraźnie jaśniejsze, gruczołowato kropkowane. Na szczytach pędów – wzniesionych lub płożących się – znajdują się groniaste kwiatostany z kubeczkowatymi, białawymi lub różowawymi kwiatami. Kwitnie od maja do lipca. Owocem jest okrągła czerwona jagoda, wewnątrz mięsisto-soczysta, kwaskowato-gorzkawa. Dojrzewa od lipca do sierpnia. Czasem borówka zakwita po raz drugi i owocuje jeszcze raz we wrześniu i październiku.
Jest to roślina długowieczna, żyjąca do 100 lat. Rośnie najlepiej na glebach zakwaszonych.
Podobna do niej jest mącznica lekarska (𝘈𝘳𝘤𝘵𝘰𝘴𝘵𝘢𝘱𝘩𝘺𝘭𝘰𝘴 𝘶𝘷𝘢 𝘶𝘳𝘴𝘪 L.) z tej samej rodziny wrzosowatych, stosowana kiedyś w lecznictwie w podobnych wypadkach, a obecnie znajdująca się pod ochroną. Występuje na stanowiskach suchych i piaszczystych. Ma liście gładkie, skórzaste, od spodu siatkowato unerwione i mączyste, czerwone jagody.

𝗦𝗽𝗼𝘀𝗼́𝗯 𝘂𝗽𝗿𝗮𝘄𝘆 𝗶 𝘇𝗯𝗶𝗼𝗿𝘂.
Surowiec stanowią liście i owoce zbierane ze stanowisk naturalnego występowania. Jesienią lub na przedwiośniu ścina się całe gałązki i osmykuje z nich liście. Suszyć je można w warunkach naturalnych, rozkładając cienką warstwą. Owoce zbiera się tuż przed pełną dojrzałością i używa na przetwory.
Istnieją już odmiany uprawowe borówki brusznicy, między innymi holenderska „Koralle”.
Sadzonki jej ukorzenia się w końcu czerwca i początku lipca w mieszaninie torfu z piaskiem (9:1), stale skrapiając wodą. Można ją także rozmnażać z pędów zdrewniałych, ukorzeniając je w końcu kwietnia w mieszaninie torfu z piaskiem (3:1). Najlepiej to robić w tunelach foliowych, na podłożu zasobnym w wilgoć i o kwasowości około pH 4, w rozstawie 30x30cm, a na większych przestrzeniach 30x80 cm lub 30x90cm.
Borówka brusznica nie wymaga specjalnego nawożenia, jednak czuła jest na obecność magnezu. Wrażliwa jest na choroby grzybowe, natomiast nie obserwuje się na niej szkodników.

𝗖𝗼 𝘇𝗮𝘄𝗶𝗲𝗿𝗮?
Liście borówki brusznicy zawierają glikozydy fenolowe (m..in. Arbutynę), garbniki, flawonoidy, kwasy organiczne (chinowy), sole mineralne (z dużą ilością manganu).
W owocach znajdują się kwasy organiczne (jabłkowy, benzoesowy), witaminy A i C, antocyjany, pektyny, garbniki i cukry.
Brusznica zawiera wiele kwasu szczawiowego, trudnego do wydalania przez organizm.

𝗡𝗮 𝗴𝗿𝗮𝗻𝗶𝗰𝘆 𝗺𝗮𝗴𝗶𝗶 𝗶 𝘄𝗶𝗲𝗱𝘇𝘆.
Borówka brusznica znana była w starożytności, ponieważ wspomina już ją Dioskorydes.
W Polsce w lecznictwie ludowym stosowano przy dolegliwościach reumatycznych liść razem z kwiatostanem. Owoce gotowane z cukrem podawano w zimnicy, chorobach żołądka, biegunce, a także przy braku apetytu. Odwar z liści natomiast używany był w kamicy nerkowej, jako środek moczopędny. Zewnętrznie zmiażdżone jagody przykładano na oparzenia.

𝗪ł𝗮𝘀́𝗰𝗶𝘄𝗼𝘀́𝗰𝗶 𝗶 𝘇𝗮𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲 𝘄 𝗹𝗲𝗰𝘇𝗻𝗶𝗰𝘁𝘄𝗶𝗲 𝗱𝗼𝗺𝗼𝘄𝘆𝗺.
Liście borówki mają właściwości moczopędne, bakteriobójcze i przeciwzapalne, owoce zaś stanowią surowiec spożywczy i dietetyczny.
W warunkach domowych liści borówki używa się najczęściej przy schorzeniach pęcherza moczowego. W tym celu należy przyrządzić odwar z półtorej łyżki liści na 1 szklankę wody, gotując go 2 min, po czym odcedzić i pić po pół szklanki 2-3 razy dziennie. Na obniżenie ciśnienie krwi można sporządzać odwar z 1 łyżki stołowej liści zalanych 1 szklanką wrzątku i gotowanych przez 30 minut. Pije się go 2-3 razy dziennie po 1 szklance. Do odwaru można dodać korzeń arcydzięgla.
Sok lub dżem z owoców wymieszany z wodą albo słabą herbatą jest dobrym środkiem przeciwgorączkowym, który jednocześnie wzmacnia i orzeźwia. Świeże owoce wykazują działanie przeciwszkorbutowe.
𝗨𝘄𝗮𝗴𝗮! 𝗡𝗶𝗲𝘄𝘀𝗸𝗮𝘇𝗮𝗻𝗲 𝗷𝗲𝘀𝘁 𝘀𝗽𝗼𝘇̇𝘆𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲 𝗯𝗼𝗿𝗼́𝘄𝗸𝗶 𝗯𝗿𝘂𝘀𝘇𝗻𝗶𝗰𝘆 𝘄 𝘄𝗶𝗲̨𝗸𝘀𝘇𝗲𝗷 𝗶𝗹𝗼𝘀́𝗰𝗶 𝗽𝗿𝘇𝘆 𝗸𝗮𝗺𝗶𝗰𝘆 𝘇̇𝗼́ł𝗰𝗶𝗼𝘄𝗲𝗷.

𝗭𝗮𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲 𝘄 𝗴𝗼𝘀𝗽𝗼𝗱𝗮𝗿𝘀𝘁𝘄𝗶𝗲 𝗱𝗼𝗺𝗼𝘄𝘆𝗺.
𝗪 𝗡𝗔𝗦𝗭𝗘𝗝 𝗞𝗨𝗖𝗛𝗡𝗜. Jagody borówki brusznicy używane bywają do wyrobu dżemu, często w połączeniu z gruszkami lub słodkimi jabłkami. Stanowią one świetny dodatek do mięs szczególnie dziczyzny i drobiu. Z owoców tych można też sporządzać konfitury, soki i galaretki, które bardzo dobrze się konserwują dzięki zawartemu w nich kwasowi benzoesowemu. Można je dodawać do pikantnych sosów śmietanowych.
Przepis na borówki kwaszone do mięsa. Umyte i odsączone owoce wsypać do szklanego słoja i zalać przegotowaną, wystudzoną wodą, z dodatkiem soli i cukru (na 1 l wody – 2 łyżki cukru i 0,5 łyżki soli). Do smaku dodać goździków i cynamonu oraz kilka obranych i pokrajanych na ćwiartki jabłek antonówek. Słój nakryć i postawić w chłodnym miejscu.
𝗪 𝗭̇𝗬𝗪𝗜𝗘𝗡𝗜𝗨 𝗜 𝗟𝗘𝗖𝗭𝗘𝗡𝗜𝗨 𝗭𝗪𝗜𝗘𝗥𝗭𝗔̨𝗧. Borówka brusznica stanowi pożytek pszczeli, ale nieco słabiej nektaryzuje niż borówka czernica.
𝗝𝗔𝗞𝗢 𝗢𝗭𝗗𝗢𝗕𝗔 𝗢𝗚𝗥𝗢𝗗𝗢́𝗪 𝗜 𝗠𝗜𝗘𝗦𝗭𝗞𝗔𝗡́. Zimozielone gałązki borówki stanowią tradycyjną ozdobę stołów wielkanocnych, a także wraz z baziami wierzbowymi są święcone w Palmową Niedzielę.

Źródło: Danuta Tyszyńska – Kownacka, Teresa Starek, 𝘡𝘪𝘰ł𝘢 𝘸 𝘱𝘰𝘭𝘴𝘬𝘪𝘮 𝘥𝘰𝘮𝘶, Wydawnictwo WATRA, Warszawa 1988 Wydanie II

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

27/08/2022

𝗕𝗿𝗮𝘁𝗲𝗸
Fiołek trójbarwny, fiołki trójbarwne, macoszki polne, dzikie bratki, sierotki.
(𝘝𝘪𝘰𝘭𝘢 𝘵𝘳𝘪𝘤𝘰𝘭𝘰r L.)

Kwiaty fiołka trójbarwnego przypominają z wyglądu bratki sadzone w ogrodach, są jednak mniejsze i nie mają tak intensywnych barw. Są one żółte, fioletowe lub żółtofioletowe. Fiołek występuje pospolicie jako chwast na polach, przydrożach, ugorach, czasem na brzegach lasów lub na łąkach.
Bratek trójbarwny mylony jest często z bratkiem polnym, który ma kwiaty żółtawobiałe, drobniejsze. Gatunek ten jest mniej cenny pod względem leczniczym.
Zbioru ziela fiołka trójbarwnego dokonujemy dwukrotnie w ciągu lata. Fiołek kwitnie od maja do października. Po raz pierwszy zbieramy go w maju i czerwcu, drugi raz w jesieni. Ścinamy tylko zielone, stojące (nie leżące) części rośliny. Suszymy szybko (łatwo pleśnieje) w cieniu, przy słonecznej pogodzie, w miejscach przewiewnych, a w dni deszczowe dosuszamy w miejscach ogrzewanych. Surowiec przed i po suszeniu należy oczyścić z pożółkłych części oraz odsiać i odrzucić nasiona. Przechowywać w workach na strychach lub na szopach – w miejscach suchych.

𝗗𝘇𝗶𝗮ł𝗮𝗻𝗶𝗲 𝗶 𝘇𝗮𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲

Surowcem leczniczym jest ziele, rzadziej kwiaty.
Bratek polny działa wykrztuśnie, napotnie, moczopędnie i przeczyszczająco; reguluje przemianę materii.
Stosuje się go w zaburzeniach przemiany materii, w przewlekłych schorzeniach skóry, jak wysypki, wybroczyny, trądzik, wypryski skórne, a także w chorobach dróg oddechowych, jak nieżyty oskrzeli, suchy kaszel, trudność odpluwania. Poza tym bratek stosowany jest w schorzeniach serca (osłabienie pracy serca przebiegające z obrzękami i skąpomoczem). W podeszłym wieku zaleca się podawanie go w miażdżycy (skleroza) i w nadciśnieniu.
Stosuje się również bratki w celu udelikatniania i wybielenia cery.
𝗡𝗮𝗽𝗮𝗿 𝘇 𝘇𝗶𝗲𝗹𝗮: łyżkę stołową bratków zalać 2 szklankami wrzątku. Gotować 10 minut, odcedzić. Pić 2-3 razy dziennie po szklance naparu. Można dodać łyżkę miodu lub syropu.
𝗡𝗮𝗽𝗮𝗿 𝘇 𝗱𝗼𝗱𝗮𝘁𝗸𝗶𝗲𝗺 𝗯𝘇𝘂: ziela bratków łyżkę stołową i kwiatów bzu łyżeczkę od herbaty zalać 2 szklankami wrzątku. Gotować 10 minut, odcedzić. Pić 2-3razy dziennie po szklance.

𝗭́𝗿𝗼́𝗱ł𝗼: Jadwiga Kwaśniewska, Krystyna Mikołajczyk, 𝘡𝘣𝘪𝘦𝘳𝘢𝘮𝘺 𝘡𝘪𝘰ł𝘢, Wydawnictwa Akcydensowe, Warszawa 1984, Wydanie III

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

22/08/2022

Cieszymy się, że coraz większą popularność zyskują papierowe "ekologiczne" torby, jednak należy pamiętać, że takie torby także należy wyrzucać do śmieci! Jest coś ironicznego w takich widokach. Niestety świadomość społeczeństwa nadal jest na bardzo niskim poziomie...

21/08/2022

𝗕𝗼𝗯𝗿𝗲𝗸 𝘁𝗿𝗼́𝗷𝗹𝗶𝘀𝘁𝗸𝗼𝘄𝘆
𝘔𝘦𝘯𝘺𝘢𝘯𝘵𝘩𝘦𝘴 𝘵𝘳𝘪𝘧𝘰𝘭𝘪𝘢𝘵𝘢
𝗜𝗻𝗻𝗲 𝗻𝗮𝘇𝘄𝘆: bobownik, koniczyna błotna, trójlistek
𝗥𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮: Bobrkowate – 𝘔𝘦𝘯𝘺𝘢𝘯𝘵𝘩𝘢𝘤𝘦𝘢𝘦
𝗢𝗽𝗶𝘀 𝗿𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝘆: Bylina. Wczesną wiosną ma kwiaty barwy białoróżowej, zebrane w kłos na prosto wzniesionej bezlistnej łodyżce, dochodzącej do 30cm. Potem wykształca liście, wyłącznie odziomkowe, złożone z trzech listków, gładkie, błyszczące, na długich ogonkach, wyrastające z płożących się, białawych kłączy.
Występuje na mokrych łąkach, bagnach, przy brzegach wód stojących, zwykle masowo.
𝗦𝘂𝗿𝗼𝘄𝗶𝗲𝗰: liść bobrka trójlistkowego (𝘍𝘰𝘭𝘪𝘶𝘮 𝘔𝘦𝘯𝘺𝘢𝘯𝘵𝘩𝘪𝘥𝘪𝘴) zawiera związki gorzkie, flawonoidy, związki garbnikowe i inne; znajduje zastosowanie głównie jako środek pobudzający wydzielanie soków trawiennych; wchodzi w skład mieszanki ziołowej „Digestosan” (środek żołądkowy) i innych leków.
Zbiór: liście zbiera się zaraz po ich wzrośnięciu, gdyż wtedy są zdrowe, bez plam i ordzawień, które często występują na starszych liściach. Zbiera się liście bez ogonka liściowego lub tylko z jego resztą. Zrywa się je lub ścina nożem. Można również wybierać liście z pokosów w czasie koszenia łąk, ale wtedy odrzuca się uszkodzone, z plamami, usuwa ogonki liściowe oraz inne rośliny wzięte z pokosu jednocześnie z liśćmi bobrka. Rozkłada się je do suszenia zaraz po zbiorze.
𝗦𝘂𝘀𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲: suszenie powinno przebiegać szybko, gdyż liście długo suszone ciemnieją. Surowiec o najlepszym wyglądzie otrzymuje się w suszarniach naturalnych w warunkach zaciemnienia i dużego dostępu powietrza. Liście rozkłada się cienką, a nawet pojedynczą warstwą. W okresie nie sprzyjającej pogody należy suszyć liście w suszarniach ogrzewanych, jednak w niezbyt wysokiej temperaturze, do 30C. Suszenie należy zakończyć gdy główny nerw liścia łatwo się łamie przy zginaniu. Pakuje się liście ostrożnie, gdyż łatwo się kruszą. Przechowuje się susz w suchych miejscach, bez dostępu światła. 1Kg suszu otrzymuje się z około 5kg liści świeżych.
𝗖𝗲𝗰𝗵𝘆 𝗱𝗼𝗯𝗿𝗲𝗴𝗼 𝘀𝘂𝗿𝗼𝘄𝗰𝗮: powinien składać się z liści zdrowych, dobrze już wzrośniętych, bez plam i bez domieszki innych roślin. Długość ogonka liściowego nie może przekraczać 5cm. Po wysuszeniu powinien zachować naturalną barwę. Wilgotność do 12%.

𝗭́𝗿𝗼́𝗱ł𝗼: Jadwiga Kwaśniewska, Krystyna Mikołajczyk, 𝘡𝘣𝘪𝘦𝘳𝘢𝘮𝘺 𝘡𝘪𝘰ł𝘢, Wydawnictwa Akcydensowe, Warszawa 1984, Wydanie III

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

15/08/2022

𝗕𝗹𝘂𝘀𝘇𝗰𝘇𝘆𝗸 𝗞𝘂𝗿𝗱𝘆𝗯𝗮𝗻𝗲𝗸
𝘎𝘭𝘦𝘤𝘩𝘰𝘮𝘢 𝘩𝘦𝘥𝘦𝘳𝘢𝘤𝘦𝘢
𝗜𝗻𝗻𝗮 𝗻𝗮𝘇𝘄𝗮: bluszczyk ziemny
𝗥𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮: Wargowe – 𝘓𝘢𝘣𝘪𝘵𝘢𝘵𝘢𝘦
𝗢𝗽𝗶𝘀 𝗿𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝘆: bylina o łodydze pełzającej, górą wznoszącej się 10-40cm długiej, rozgałęzionej gęsto pokrytej liśćmi kształtu nerkowatego lub sercowatookrągłego, brzegiem grubo karbowanymi. W kątach liści wytwarzają się po 1-3 drobne kwiaty o koronach niebieskofioletowych. Kwitnie od kwietnia do czerwca, najobficiej na początku maja.
Występuje na przydrożach, w zaroślach i jako chwast ogrodów na glebach próchniczych.
𝗦𝘂𝗿𝗼𝘄𝗶𝗲𝗰: ziele bluszczyku (𝘏𝘦𝘳𝘣𝘢 𝘎𝘭𝘦𝘤𝘩𝘰𝘮𝘢𝘦) – Środek regulujący trawienie, wzmacniający. Zapotrzebowanie małe, często jednak nie pokryte, prawdopodobnie z powodu nierozpoznania stanowisk rośliny przez zbieraczy.
Zbiór: Zrywa się lub ścina części nadziemne roślin w początkach kwitnienia rośliny, bez najniższej części łodygi, zwykle słabo ulistnionej lub o liściach pożółkłych. Z zebranego surowca usuwa się starannie inne rośliny, ścinane zazwyczaj z pędami bluszczyku.
𝗦𝘂𝘀𝘇𝗲𝗻𝗶𝗲: ziele suszy się w suszarni naturalnej lub ogrzewanej do 40C. 1Kg suszu otrzymuje się z 4-5kg świeżego ziela.
Cechy dobrego surowca: ziele bluszczyku powinno składać się z pędów długości do 20cm, ulistnionych i ukwieconych, barwy naturalnej: liści i łodygi – ciemnozielonej, kwiatów – niebieskofioletowej. Wilgotność do 12%.

𝗭́𝗿𝗼́𝗱ł𝗼: Jadwiga Kwaśniewska, Krystyna Mikołajczyk, 𝘡𝘣𝘪𝘦𝘳𝘢𝘮𝘺 𝘡𝘪𝘰ł𝘢, Wydawnictwa Akcydensowe, Warszawa 1984, Wydanie III

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

24/07/2022

𝗕𝗿𝘂𝗸𝗶𝗲𝘄
Brukiew (𝘉𝘳𝘢𝘴𝘴𝘪𝘤𝘢 𝘯𝘢𝘱𝘶𝘴 𝘷𝘢𝘳. 𝘳𝘢𝘱𝘪𝘧𝘦𝘳𝘢 L., 𝘉. 𝘯𝘢𝘱𝘰𝘣𝘳𝘢𝘴𝘴𝘪𝘤𝘢 Mill., 2n = 38) jest dwuletnią rośliną z rodziny krzyżowych (𝘊𝘳𝘶𝘤𝘪𝘧𝘦𝘳𝘢𝘦 Juss.; 𝘉𝘳𝘢𝘴𝘴𝘪𝘤𝘢𝘤𝘦𝘢𝘦 Burnett). Powstała na wybrzeżu śródziemnomorskim w wyniku spontanicznego skrzyżowania się liściowej kapusty z rzepą i podwojenia liczby chromosomów w zygocie. Nie jest znana w stanie dzikim. Uprawia się ją w większości krajów Europy, Ameryce Północnej, Argentynie, Indiach, Japonii i in. Zdziczałe jej formy spotyka się we wszystkich częściach świata.
W roku wysiewu brukiew wykształca rozetę liści i duży, mięsisty korzeń, w drugim roku – łodygę kwiatową. Kształt zgrubiałego korzenia jest najczęściej kulisty spłaszczony (na ogół bardzo różnorodny), barwa skórki – żółta lub żółtobiała, główka – zielona, szarozielona lub czerwonofioletowa; miąższ żółty lub biały, soczysty, zwarty, słodkawy. Główka dobrych odmian stołowych jest gładka, nieduża, a ilość korzeni bocznych mała. Liście odziomkowe duże, u większości odmian pierzastosieczne, owłosione lub nagie, mięsiste, ze słabym lub dość silnym nalotem woskowym; liście górne półobejmujące łodygę. Kwiaty żółte lub pomarańczowe. Rośliny samo- lub obcopylne. Owoc – łuszczyna wielonasienna, zwykle nieco wygięta, z dziobkiem średniej długości 1 cm. Nasiona ciemnobrunatne lub czarne, drobne, prawie kuliste. Masa 1000 nasion 1,5-2,45g.
W ZSRR uprawia się brukiew głównie w strefie nieczarnoziemnej części europejskiej, gdzie sięga daleko na północ. Okres wegetacji trawa 120-140 dni. Brukiew znosi jesienne i wiosenne przymrozki do -6, -8C. Jest ona przeważnie rośliną pastewną ale istnieją również odmiany stołowe. Wartość brukwi polega na wysokiej zawartości suchej masy (10 – 16,8%) oraz kwasu askorbinowego (24 – 69,5 mg%); ponadto miąższ zawiera 5 – 10 cukrów (głównie glukozy), 0,6 – 2% białek, olejek gorczycowy, karoten, witaminy B1, B2, P (rutynę), wapń, fosfor, sód, żelazo, magnez, siarkę i in. Witamina C odznacza się dużą trwałością przy gotowaniu i przechowywaniu zimowym. Odmiany z białym miąższem mają nieco gorszy skład chemiczny, ale są plenniejsze od odmian z żółtym miąższem. Plon wynosi od 20 do 67 t z 1 ha.
Surowe i gotowane korzenie oraz liście skarmia się bezpośrednio inwentarzem lub zakisza. Jako roślinę warzywną uprawia się w ZSRR głównie starą rosyjską odmianę Krasnosielskaja. Korzenie jada się na surowo albo po uduszeniu na parze, upieczeniu, usmażeniu lub w zupach.
W diecie stosuje się brukiew przy zaparciach; przeciwwskazaniem są ostre schorzenia żołądka i jelit. W lecznictwie ludowym stanowi środek moczopędny i wykrztuśny. W rejonach północnym brukiew jest cenną rośliną dostarczającą witamin.

Źródło: Aleksander Ożarowski, Antonina Rumińska, Krystyna Suchorska, Zenon Węglarz, 𝘓𝘦𝘬𝘴𝘺𝘬𝘰𝘯 𝘳𝘰𝘴́𝘭𝘪𝘯 𝘭𝘦𝘤𝘻𝘯𝘪𝘤𝘻𝘺𝘤𝘩, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1990

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

16/07/2022

𝗕𝗶𝗲𝗹𝘂𝗻́ 𝗱𝘇𝗶𝗲̨𝗱𝘇𝗶𝗲𝗿𝘇𝗮𝘄𝗮
𝘋𝘢𝘵𝘶𝘳𝘢 𝘴𝘵𝘳𝘢𝘮𝘰𝘯𝘪𝘶𝘮
𝗜𝗻𝗻𝗲 𝗻𝗮𝘇𝘄𝘆: blekot, cygańskie ziele, dądera, diabelskie ziele
𝗥𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮: Psiankowate – 𝘚𝘰𝘭𝘢𝘯𝘢𝘤𝘦𝘢𝘦
𝗥𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝗮 𝗧𝗿𝘂𝗷𝗮̨𝗰𝗮!
𝗢𝗽𝗶𝘀 𝗿𝗼𝘀́𝗹𝗶𝗻𝘆: jest to roślina roczna. Występuje na glebach żyznych: w pobliżu zabudowań, na rumowiskach lub jako chwast pól i ogrodów; jest już również w uprawie. Łodygę ma widlasto rozgałęzioną, wyrastającą do 1m, kwiaty – dość duże, białe, o kształcie kielicha, owoce z kolcami, przypominające owoc kasztanowca.
𝗦𝘂𝗿𝗼𝘄𝗶𝗲𝗰: liście bielunia (𝘍𝘰𝘭𝘪𝘶𝘮 𝘚𝘵𝘳𝘢𝘮𝘰𝘯𝘪𝘪) zawiera silnie działające alkaloidy, głównie atropinę; wchodzi w skład wyrobów przeciwastmatycznych Astmosan (papierosy, tytoń) Liście zbiera się w czasie kwitnienia rośliny (Lato, wczesna jesień) Suszy się je w dni suche i słoneczne w suszarniach naturalnych, w czasie niesprzyjającej pogody w suszarniach ogrzewanych w temperaturze 50C do 60C. Wysuszone liście powinny mieć barwę zielonawą, wilgotność do 12%.
Ze względu na trujące właściwości bielunia należy po wszystkich pracach związanych z jego zbiorem, suszeniem, pakowaniem myć ręce, a w czasie pracy nie dotykać rękami ust i oczu.
Liście bielunia nie mogą dostać się do innych surowców!

Źródło zdjęcie: Aleksander Ożarowski, Antonina Rumińska, Krystyna Suchorska, Zenon Węglarz, 𝘓𝘦𝘬𝘴𝘺𝘬𝘰𝘯 𝘳𝘰𝘴́𝘭𝘪𝘯 𝘭𝘦𝘤𝘻𝘯𝘪𝘤𝘻𝘺𝘤𝘩, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1990
Źródło tekst: Jadwiga Kwaśniewska, Krystyna Mikołajczyk, 𝘡𝘣𝘪𝘦𝘳𝘢𝘮𝘺 𝘡𝘪𝘰ł𝘢, Wydawnictwa Akcydensowe, Warszawa 1984, Wydanie III

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺

10/07/2022

𝗕𝗲𝗿𝗴𝗲𝗻𝗶𝗮 𝗴𝗿𝘂𝗯𝗼𝗹𝗶𝘀𝘁𝗻𝗮 – 𝘉𝘦𝘳𝘨𝘦𝘯𝘪𝘢 𝘤𝘳𝘢𝘴𝘴𝘪𝘧𝘰𝘭𝘪𝘢 (L.) Fritsch.
𝗦𝘆𝗻.: badan grubolistny, 𝘚𝘢𝘹𝘪𝘧𝘳𝘢𝘨𝘢 𝘤𝘳𝘢𝘴𝘴𝘪𝘧𝘰𝘭𝘪𝘢 L.
𝗥𝗼𝗱𝘇𝗶𝗻𝗮: skalnicowate – 𝘚𝘢𝘹𝘪𝘧𝘳𝘢𝘨𝘢𝘤𝘦𝘢𝘦.
𝗜𝗻𝗻𝗲 𝗻𝗮𝘇𝘄𝘆: ang.: 𝘓𝘦𝘢𝘵𝘩𝘦𝘳 𝘉𝘦𝘳𝘨𝘦𝘯𝘪𝘢; niem.: 𝘉𝘦𝘳𝘨𝘦𝘯𝘪𝘦; franc.: 𝘉𝘦𝘳𝘨𝘦𝘯𝘪𝘦 𝘢 𝘧𝘦𝘶𝘪𝘭𝘭𝘦𝘴 𝘤𝘩𝘢𝘳𝘯𝘶𝘦𝘴; ros.: 𝘉𝘢𝘥𝘢𝘯 𝘵𝘰𝘭𝘴𝘵𝘰𝘭𝘪𝘴𝘵𝘯𝘺𝘫.

𝗢𝗽𝗶𝘀:
Bylina o grubym, drewniejącym, poziomo rozbudowanym kłączu. Liście są odziomkowe, długoogonkowe, zimozielone, szerokoeliptyczne, gruboskórzaste, nagie i błyszczące, do 30 cm szerokości. Mięsiste łodygi, ok. 50 cm wysokości, zakończone są wiechowatym kwiatostanem. Kwiaty, o średnicy ok. 1 cm, mają zabarwienie różowoczerwone, rozwijają się w kwietniu. Owocem jest dwukomorowa torebka.

𝗚𝗮𝘁𝘂𝗻𝗸𝗶 𝗽𝗼𝗸𝗿𝗲𝘄𝗻𝗲:
Bergenia sercolistna – 𝘉𝘦𝘳𝘨𝘦𝘯𝘪𝘢 𝘤𝘰𝘳𝘥𝘪𝘧𝘰𝘭𝘪𝘢 (Haw.) A. Br.

𝗪𝘆𝘀𝘁𝗲̨𝗽𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲:
Ojczyzną bergenii są góry południowej Syberii, środkowej Azji i Mongolii. Jest wyjątkowo wytrzymała na niekorzystne warunki siedliskowe. Dobrze znosi zaciemnienie, brak wody i niedostatek składników pokarmowych.
Sadzi się ją jako roślinę ozdobną. Tworzy duże kępy, nadaje się szczególnie na rabaty bylinowe, jak również do alpinariów oraz do nasadzeń przy zbiornikach wodnych.
W ZSRR uprawiana jest jako roślina przemysłowa, z której otrzymuje się garbniki. Ostatnio wprowadzana jest również do uprawy w Polsce.
Bergenie rozmnaża się przez podział starszych roślin lub przez sadzonki łodygowe.
Roślina ta jako surowiec zastępuje mącznicę lekarską (𝘈𝘳𝘤𝘵𝘰𝘴𝘵𝘢𝘱𝘩𝘺𝘭𝘰𝘴 𝘶𝘷𝘢-𝘶𝘳𝘴𝘪
L.), pozyskiwaną z coraz uboższych stanowisk naturalnych.

𝗦𝘂𝗿𝗼𝘄𝗶𝗲𝗰:
Liść bergenii grubolistnej - 𝘍𝘰𝘭𝘪𝘶𝘮 𝘉𝘦𝘳𝘨𝘦𝘯𝘪𝘢𝘦. Liście pozyskuje się z uprawy i suszy. Do celów garbarskich używa się korzenia bergenii – 𝘙𝘢𝘥𝘪𝘹 𝘉𝘦𝘳𝘨𝘦𝘯𝘪𝘢𝘦.

𝗦𝗸ł𝗮𝗱 𝗰𝗵𝗲𝗺𝗶𝗰𝘇𝗻𝘆:
W liściach znajduje się ok. 22% garbników, 12% arbutyny i hydrochinon.
Korzenie zawierają 18-25% garbników, 12-18% arbutyny, pochodną izokumaryny – bergeninę, żółty i brunatny barwnik oraz skrobię.

𝗗𝘇𝗶𝗮ł𝗮𝗻𝗶𝗲 𝗶 𝘇𝗮𝘀𝘁𝗼𝘀𝗼𝘄𝗮𝗻𝗶𝗲:
W lecznictwie ma podobne zastosowanie jak mącznica lekarska (𝘈𝘳𝘤𝘵𝘰𝘴𝘵𝘢𝘱𝘩𝘺𝘭𝘰𝘴 𝘶𝘷𝘢-𝘶𝘳𝘴𝘪 L.) Z.W.

Źródło: Aleksander Ożarowski, Antonina Rumińska, Krystyna Suchorska, Zenon Węglarz, 𝘓𝘦𝘬𝘴𝘺𝘬𝘰𝘯 𝘳𝘰𝘴́𝘭𝘪𝘯 𝘭𝘦𝘤𝘻𝘯𝘪𝘤𝘻𝘺𝘤𝘩, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1990

Jednakowoż, pomimo prozdrowotnego i wspierającego leczenie działania ziół - nie zapominajmy o wizytach lekarskich. Odpowiednia diagnostyka to klucz, aby można było skutecznie zdrowieć i z racji różnej wrażliwości organizmów na zioła, zalecana jest konsultacja ze specjalistą. Zawarte informacje mają na celu zwiększenie świadomości, w formie ciekawostek.
Dbajmy o siebie z głową!
𝗭𝗲𝘀𝗽𝗼́ł 𝗔𝗯 𝗜𝗴𝗻𝗲 𝗜𝗴𝗻𝗲𝗺