27/07/2024
Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy - podsumowanie
„Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” realizowany przez Katolicki Uniwersytet Lubelski we współpracy z norweskim partnerem Polsk Senter skłania do refleksji nad znaczeniem i miejscem Polaków przebywających na Emigracji, do refleksji nad znaczeniem i miejscem Polonii w Norwegii, a nawet i szerzej – na świecie. „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” przywraca wiarę w potencjał i możliwości Polaków oraz ich rolę w budowaniu pokoju na świecie.
W założeniach projektowych czytamy:
Program kształcenia „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” ma odpowiadać na szerokie społeczne zapotrzebowanie dialogu różnych grup wyznaniowych i kulturowo-narodowościowych we współczesnym, bardzo dynamicznie zmieniającym się świecie. Migracje spowodowane wojnami, a także poszukiwaniem dogodniejszych miejsc zamieszkania i pracy obecnie bardzo mocno dotknęły wschodnioeuropejskie kraje Unii Europejskiej, w tym, przede wszystkim Polskę. Przykład Norwegii jest bardzo atrakcyjnym, a razem z tym mało zbadanym i spopularyzowanym we współczesnym społeczeństwie polskim. Trwający mniej więcej od połowy wieku proces tworzenia społeczeństwa wielokulturowego odbywa się w tym kraju w sposób bardzo harmonijny, pozbawiony konfliktów, z poszanowaniem przestrzeni kulturowo-narodowej autochtonicznej ludności Norwegii. Otwartość ludności norweskiej na przybyszy realizowana jest przy jednoczesnym przywiązaniu i szacunku wobec własnej spuścizny kulturowej i tradycji narodowej. W konstytucji Norwegii utrwalony jest fakt istnienia oficjalnej religii luterańsko-augsburskiej i obowiązek wychowania w niej swych dzieci przez jej wyznawców. Gwarantowana przy tym jest także swoboda praktyk religijnych.
Katolicki Uniwersytet Lubelski
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II jest najstarszą uczelnią Lublina i jednym z najstarszych uniwersytetów w Polsce. Powstał w 1918 r. z inicjatywy ks. Idziego Radziszewskiego, który został pierwszym rektorem. Od początków istnienia zadaniem Uczelni jest służba Bogu i Ojczyźnie - Deo et Patriae. W ciągu swojej prawie 100-letniej historii KUL stał się jednym z najważniejszych ośrodków myśli katolickiej, który wpływał na kształt nauki i kultury polskiej, zyskując szerokie uznanie w kraju i zagranicą. KUL dziś jest Uczelnią otwartą na cywilizacyjne i naukowe wyzwania współczesności. Obok teologii, filozofii, nauk społecznych, prawnych i humanistycznych rozwijane są nauki matematyczne i przyrodnicze, by przygotować studentów do pełnej i odpowiedzialnej pracy dla dobra Ojczyzny i Kościoła. Postać papieża św. Jana Pawła II, którego imię nosi Katolicki Uniwersytet Lubelski, zostanie w Norwegii w czasie trwania projektu „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” przywołana kilkukrotnie.
Polsk Senter AS
Polsk Senter jest miejscem spotkań Polaków. Jest miejscem koncentracji polskiej działalności społecznej, gospodarczej i kulturalnej w Norwegii, miejscem konferencji i spotkań roboczych, wymiany myśli i doświadczeń, promowania kultury i propagowania dobrych praktyk w różnych dziedzinach życia społecznego. Polsk Senter to norweska i formalna nazwa Domu Polskiego w Norwegii skupiającego większość polskiego życia w tym kraju i działającego w wielu aspektach w oparciu o społecznikowskie zaangażowanie grupy osób, tworzących środowisko współpracy.
Bærum International Hub
Bærum International Hub jest przestrzenią współpracy i kulturowych spotkań różnych grup etnicznych, w której biorą udział inwestorzy i przedsiębiorcy inicjując startupy, organizując spotkania biznesowe, spotkania B2B oraz konferencje, a także szkolenia i działania wspierające aktywność zawodową i społeczną.
Bærum International Hub ma siedzibę nad Oslofjord przy Fjordveien 1, (czytaj: Fjordwajen) w gminie Bærum, sąsiadującej od zachodu z Oslo, dwanaście kilometrów od centrum stolicy, przy głównej trasie przelotowej ze Sztokholmu do Kristiansand E-18.
Gmina Bærum
Bærum to gmina z najwyższym dochodem na mieszkańca nie tylko w Norwegii, ale i całej Skandynawii oraz z najwyższym w Norwegii odsetkiem osób z wyższym wykształceniem. Dzielnice Bærum, szczególnie te wschodnie, graniczące z West End Oslo, są najdroższymi i najmodniejszymi dzielnicami mieszkaniowymi stołecznej metropolii Norwegii. Na jej terenie mają swoje siedziby najważniejsze i strategiczne norweskie firmy takie jak:
Equinor, dawny Statoil, zajmujący się wydobyciem ropy i gazu
Telenor - narodowy koncern telekomunikacyjny
Storebrand - koncern ubezpieczeniowy
Aker Solutions – firma z branży przemysłu stoczniowego i wiertniczego
Norske Skogindustrier firma z branży przemysłu drzewnego i papierniczego
Renewable Energy Corporation - firma zajmująca się energią odnawialną
Wallenius Wilhelmsen Logistics - firma należąca do branży żegluga morska
If Skadeforsikring - koncern ubezpieczeniowy
Norwegian Air Shuttle - firma należąca do branży żegluga powietrzna
DNV GL, Den Norske Veritas - firma należąca do branży certyfikacja i cyber-bezpieczeństwo
Viking Arm – firma nagrodzona na Wielkiej Gali Biznesu gminy Bærum w 2022 roku w kategorii najbardziej innowacyjny produkt.
Boston Dynamics – firma z branży robotyki
Gmina Bærum została uznana za najlepsze miejsce do życia w Norwegii. Położona między morzem, a porośniętymi lasem górami stwarza doskonałe warunki do uprawiania sportu i aktywnego wypoczynku na łonie natury. Według spisu z 1.01.2022 roku w Bærum mieszka na stałe 4471 Polaków. Podobna, trudna do ustalenia, ilość Polaków przebywa w gminie Bærum w celach zarobkowych czasowo.
Realizacja projektu „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” i dwukrotne zorganizowanie konferencji pod tym tytułem na terenie Bærum podkreśla wagę całego przedsięwzięcia. Warto zauważyć, że większość wymienionych wyżej firm norweskich znajduje się na Półwyspie Fornebu lub jego najbliższym sąsiedztwie, na tzw. norweskim Manhattanie, na którym dominuje architektura szklano-aluminiowa. W latach 1939-1998 na Półwyspie Fornebu znajdowało się lotnisko, na którym w 1989 roku wylądował papież Jan Paweł II.
Projekt „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” realizowany przez Katolicki Uniwersytet Lubelski we współpracy z Polsk Senter AS w 2022 roku osnuty był wokół kilku większych i kilkunastu mniejszych wydarzeń, wśród których należy wymienić:
„Kick off meeting, KUL w Oslo” w lutym 2022 roku
„St Olavs Gaver - Wielkanoc po ukraińsku” – wydarzenie w parafii p.w. św. Hallvarda w Oslo w kwietniu 2022 roku.
„Wielokulturowość w Norwegii w XX i XXI wieku, a polskie doświadczenia historyczne” konferencja na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w kwietniu 2022 roku
„Niedziela Dobrego Pasterza” w Katedrze p.w. św. Olafa w Oslo w maju 2022 roku
„Integracja Polsko Ukraińska w wielokulturowej Norwegii” – konferencja w Høvik w maju 2022 roku
„Konsberg - Hylland munkelyd - Rjukan” - wizyta studyjna Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w mniszej pustelni w maju 2022 roku
„17 maja – Narodowe Święto Norwegii” – Inaczej „Dzień Flagi” lub „Dzień Konstytucji” - najważniejsze święto państwowe w życiu Norwegów
„Olsok – Narodowe Obchody Dni Patrona Norwegii św. Olafa” – 3 dniowa Uroczystość w Trondheim i Stiklestad odbywająca się co roku w dniach 27-29 lipca.
„Regina pacis, ora pro nobis” - Procesja maryjna z parafii św. Hallvarda do katedry św. Olafa w sierpniu 2022 roku.
„Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy - Stop Wojnie!” konferencja w Vestre Gausdal pod Lillehamer w październiku 2022 roku
„Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy - Stop Wojnie!” – konferencja w Høvik w siedzibie Polsk Senter w listopadzie 2022 roku
„Szopka i jarmark bożonarodzeniowy na Akersveien” (czytaj: Akerswajen) w Katedrze p.w. św. Olafa w Oslo w grudniu 2022 roku.
Projekt „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” w 2022 roku był realizowany w Norwegii z udziałem wielu osób, organizacji, firm i instytucji w kilku przestrzeniach i na kilku płaszczyznach czy też w kilku wymiarach oraz w kilku formach.
Przestrzeń należy rozumieć jako lokalizację geograficzną (np. miasto Oslo) oraz konkretne miejsce w tej lokalizacji (np. sala konferencyjna, sala parafialna, kościół, meczet, dom, hytta, pustelnia, ulica czy też przestrzeń miejska). Projekt „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” był realizowany m.in.: w Oslo, Høvik, Trondheim, Kongsberg, Rjukan, Drammen, Lillehamer i Vestre Gausdal. (czytaj wszystko tak jak napisane, ø jak o )
Płaszczyznę czy też wymiar dialogu definiowali jego uczestnicy. Czym innym był dialog między katolikami i muzułmanami lub też między katolikami i protestantami, a czym innym natomiast dialog między Polakami i Norwegami przynależącymi do kościoła katolickiego lub też między Syryjczykami, Marokańczykami i Pakistańczykami wyznającymi religię muzułmańską.
Do form dialogu należy zaliczyć: grupowe rozmowy tematyczne, dyskusje uczestników Projektu, wykłady konferencyjne prelegentów, polemiki, będące następstwem odpowiedzi na pytania audytorium, kazania i wszelkie inne wypowiedzi w czasie trwania uroczystości o charakterze religijnym, kulturalnym, wywiady i wypowiedzi o charakterze medialnym, spotkania online, a także rozmowy telefoniczne oraz korespondencje mailowe i smsowe.
Dialog uczestnicy prowadzili w kilku językach: w polskim, norweskim, angielskim, ukraińskim, rosyjskim, niemieckim, a także pakistańskim, afgańskim, arabskim, marokańskim, syryjskim, hiszpańskim, chorwackim, wietnamskim i koreańskim.
Pustelnia Trapistów
Na przebieg pracy z Projektem Dialog wielki wpływ miał konflikt zbrojny na Ukrainie, jego konsekwencje, fakt napływu uchodźców wojennych z tego kraju do Polski i do Norwegii. Łącznikiem Polsk Senter ze społecznością ukraińską w Norwegii okazał się Monk Miikael - mnich urodzony w Estonii, przynależący od 2006 roku do Pustelni Trapistów, modlących się kontemplacyjnie pustelników, w położonej wysoko w górach pustelni Hylland Munkelyd, założonej przez Amerykanina Ojca Roberta Andersona w roku 1967. Ojciec Robert Anderson po 53 latach pustelniczego życia poświęconego modlitwie w ekstremalnych warunkach, bez prądu i jakichkolwiek wygód, zmarł 29 września 2020 roku w opinii świętości.
Pustelnia Ojca Roberta Andersona, z racji jego przywiązania do liturgii starocerkiewno-słowiańskiej stała się centrum duchowym nie tylko dla norweskich katolików, ale i dla mieszkających w Norwegii grekokatolików i prawosławnych.
Polsk Senter - Dom Polski - Internetowa Telewizja Polonijna
Aby lepiej zrozumieć warunki, w jakich toczył się „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy”, na norweskiego partnera projektu Polsk Senter należy spojrzeć przez pryzmat działalności Polsk Senter jako Domu Polskiego w Norwegii oraz Internetowej Telewizji Polonijnej. Obie struktury powstały na bazie Związku Polaków w Norwegii - najstarszej organizacji polonijnej w Norwegii, założonej w 1984 roku i do czasu formalnego założenia i rejestracji Polsk Senter działał i w pewnym zakresie dalej działa w ramach Związku Polaków.
Społeczeństwo wielokulturowe w Norwegii bardzo wyraźnie widać przy okazji cyklicznych corocznych festiwali kulinarno-muzycznych organizowanych w Oslo. Internetowa Telewizja Polonijna w latach 2015-2021 miała okazję nagrać kilka z nich. Najbardziej znane festiwale to „St. Hansaften Hvervenbukta”, „Vær Stolt-festivalen” oraz „Eras Festival” (czytaj: Sant Hansaften Vervenbukta, Var Stolt). Imprezy gromadzą zazwyczaj kilkutysięczną widownię i przebiegają w bardzo przyjaznej i wesołej atmosferze. Szczególnie na „Eras Festival” można podziwiać artystów z wielu państw afrykańskich i azjatyckich, a także z Ameryki Południowej i Środkowej. Kolorowe stroje narodowe i oryginalny repertuar dostarczają odbiorcom niezapomnianych wrażeń. Współistnienie w przestrzeni festiwalowej różnych grup narodowościowych, etnicznych, religijnych i językowych zasymilowanych ze społeczeństwem norweskim to fantastyczny przykład dialogu międzykulturowego w Norwegii.
Materiał edukacyjny przygotowany w ramach projektu „Dialog międzywyznaniowy i międzykulturowy” będzie dostępny w języku polskim, angielskim i norweskim na stronie internetowej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Polsk Senter. Zapraszamy.
