Selaam tv group

21/11/2024

01/06/2023

ከአዲስ አበባ ከተማ እስልምና ጉዳዮች ከፍተኛ ምክር ቤት የተላለፈ መልእክት

ግንቦት 24, 2015

የከተማችን ህዝበ ሙስሊም የነገን ጁመዐ በሰላም እንዲያሳልፍ የተላለፈ ጥሪ

ህዝበ ሙስሊሙ ከዚህ ቀደም ሀይማኖታዊ መብቱን ለማስከበር ብሎም በሀገር ደረጃ ለተደረገው የስርአት ለውጥ ፈር ቀዳጅ በመሆን ደከመኝ ሰለቸኝ ሳይል ቀድሞ የነበረውን አምባገነን ስርአት ለመለወጥ ፊት-አውራሪ በመሆን ታግሏል።

የስረአት ለውጥ ከተስተዋለ ወዲህ በተለይ በጠቅላይ ሚነስትራችን በክቡር ዶ/ር አብይ አህመድ አሊ የሚመራው የሀገራችን መንግስት ለህዝበ ሙስሊሙ ቀድሞ የነበሩ የሀይማኖት መብት ረገጣዎች እንዲቀንሱ ፣ ህዝባችን ከመንግስት ጋር የነበረው ግንኙነት እንዲሻሻል ፣ ማህበረሰባችን ለሌሎች መጠቀሚያ እንዳይሆን በማድረግ መንግስታዊ ሀላፊነቱን በመወጣት በመሪ ድርጅቱ ስር እንዲጠለል አስተዋፆ አበርክቷል።

መንግስትም ህዝበ ሙስሊሙ ሲጠይቃቸው ከነበሩ ጥያቄዎች መካከል ተቋሙን በአዋጅ የማቋቋም መብት፣ከወለድ ነፃ የባንክ አገልግሎት ፣የእምነት ተቋማት ቦታዎችን በህጋዊ መልኩ የማግኘት መብት በማመቻቸት ዘርፈ ብዙ ፋይዳዎችን አበርክቷል።

ከላይ በጥቂቱ የተጠቀሱ ፋይዳዎች ለምን ለሙስሊሙ ማህበረሰብ እንደ ዜጋ ተከበረለት ፣ ለምን ተጠቃሚ ሆነ የሚሉ በእምነቱ ላይ የውስጥ ጥላቻ ያነገቡ፣የግል ፍላጎት ያላቸው፣ድብቅ የፖለቲካ አስተሳሰባቸውን ለማሳካት እንዲሁም ሙስሊሙ ማህበረሰብ ተጠቃሚነቱ ከጎላ ፣ሰላሙን ከተጎናፀፈ ማየትን የማይችሉ መስማትን የማይወድ ፣አካላት ሌት ተቀን በመስራት ማህበረሰባችንን ከመንግስት ለመነጠል እየሰሩ ይገኛሉ ።

በኦሮሚያ ብሔራዊ ክልላዊ መንግስት በሸገር ከተማ (ሲቲ) የመስጅድ ፈረሳ ጋር በተያያዘ ማህበረሰባችን ያቀረበውን ህገ መንግስታዊ የመብት ጥያቄዎች ማለትም የመስጅድ ፈረሳው ሙሉ በሙሉ እንዲቆም ፣የፈረሱትም መስጅዶች ወደ ቀድሞው ቦታቸው እንዲመለስ መሪ ድርጅታችን መጅሊስ ዘጠኝ አባላት ያሉት ኮሚቴ በማቋቋም በጉዳዩ ዙሪያ ውይይት በተለያዩ ደረጃዎች ከሚገኙ የመንግስት አካላት ጋር እያደረገ ይገኛል።

በመሆኑም መንግስትም የፍትህን መጓደል የጥያቄውን አሳሳቢነት፣በሸገር ሲቲ አስተዳደር በውይይት ላይ ያልተመሰረተን አካሄድን ከግንዛቤ በማስገባት ለተከሰተው የመብት ጥሰት ፍትህ የማስፈን ሚናውን በአፋጣኝ እንደሚወጣ ተስፋ እናደርጋለን።

በመጨረሻም ህዝባችን ኮሚቴው የደረሰበትን እስኪያሳውቀን ድረስ ውጤቱን በትእግስትና በዱአ እንዲጠባበቅ ጥሪያችንን እያቀረብን

የነገ የጁመአ ሰላት የከተማችን ሙስሊሞች በሁሉም መስጅዶች በሰላም ሰግዶ ወደ ቤቱ በሰላም እንዲመለስ መልእክታችንን እያስተላለፍን ፣
በከተማችን የሚገኙ ኢማሞች በሰላምና በትእግስት ዙሪያ የጁመአ ኹጥባ እንዲያደርጉ እናሳስባለን።

መንግስትም ጉዳዩን በፍጥነት እልባት እንዲሰጥ እና ከጉዳዩ ጋር በተያያዘ በእስር ላይ የሚገኙ ዜጎችን ከእስር እንዲለቅ አጥብቀን እንጠይቃለን።

11/05/2023

https://www.facebook.com/100064346303524/posts/619495290205342/?mibextid=rS40aB7S9Ucbxw6v

08/04/2023

19/05/2022

@ሼይኽ ኢልያስ አህመድ
የመጅሊስ ደንቦችና ሰነዶች አሽዓሪያና ማትሩዲያን የማያካትቱበት ስምንት ምክንያቶች

ባለፉት አመታት "የኢትዮጵያ እስልምና ጉዳዮች ጠቅላይ ምክር ቤት ሊያስቀጥል የሚገባዉ የአሽዓሪያና ማትሩዲያን ትውፊት (legacy) በመሆኑ በደንቦችና ሰነዶቹ ውስጥ የአህሉሱና ወልጀማዓ ፍቺ ተደርገው በግልፅ ይስፈሩ" በማለት አህባሾችና በተለያዩ ምክንያቶች ተቋማዊ ለውጡን የማይፈልጉ አካላት ተደጋጋሚ ሙግቶችን በማስነሳት ለውጡን ሲያደናቅፉ ቆይተዋል።

ይህ ፅሁፍ (የኢትዮጵያ ዓሊሞች የመግባቢያ እና የትብብር ሰነድ ግምገማ እና እርምቶች) በሚል ርዕስ በኢብኑ መስዑድ ኢስላሚክ ሴንተር ለ9ኙ ኮሚቴ ከቀረበው ፅሁፍ ከተወሰኑ የቅደምተከተል ለውጦች ጋር የተዘጋጀ ነው። አላህ ከመፍትሄና ከሂዳያ ሰበቦች ያድርገው።

1. ይህ ደንብ መላው ሙስሊም ማህበረሰብ የሚገለገልበትን ተቋም ላይ የአንድን ቡድን አስተሳሰብ ብቻ መጫን ነው። ይህ ደግሞ "የአህባሽ እምነት አይጫንብን" በሚል የህዝብ ንቅናቄ የተገኘውን ታሪካዊ የለውጥ እድል የሚያጨልምና ውይይቱን የሚያጨናግፍ ብሎም የቀድሞውን ስህተት የመድገም ሙከራ ነው። ትብብርንና የጋራ መግባባትን መሰረት ባደረገ ውይይት ላይ አንድ ወገን ገና ከጅምሩ የራሱን መደምደሚያ በሌሎች ላይ የሚጭን ከሆነ የሌላኛው ወገን ተሳትፎ ትርጉም ያጣል። እኛ ሰለፍዮች የምንተማመንባቸውና እንደ አርኣያ የምንወስዳቸው እጅግ ብዙ ዓሊሞች ከመኖራቸው ጋር የአንዳቸውም አስተምህሮ በመመዘኛነት እንዲጠቀስ አልጠየቅንም።
ይህም አካታች የሆነና ሁሉንም ሙስሊም የሚያገለግል ተቋም የመመስረትን አሳሳቢነት ስለምንረዳ ነው። ሆኖም መተዳደሪያ ደንቡ ውስጥ እምነት መግባት ካለበት ሁሉንም ሊያስማማ የሚችለው፤ ከአሽዓሪያ መፈልሰፍ በፊት የነበረው ጥንታዊው እና ነባሩ የቀደምት ሰለፎች መዝሀብና እምነት ብቻ ነው!

2. አቡ’ል-ሐሰን አል-አሽዐሪይ በአመዛኙ የታሪክ ዘገባዎች መሰረት የተወለዱት በ260 ዓ.ሂ ነው። ከዚያ በፊት የማይታወቅ አዲስ የእምነት ግንዛቤ ይዘው መጥተዋል ካላችሁ በፊት ያልነበረ ፈሊጥ ሁሉ ሊወገዝ እንጂ ሊወደስ አይገባም። ቀድሞ የነበሩትን ሰለፎች ፋና ተከትለው ከነበር ደግሞ አዲስ ነገር አላመጡምና ከእርሳቸው በፊት የነበርውን የሶሓቦች፣ የታቢዒዮችና የአትባዕ አት'ታቢዒን መንገድ እንደምንከተል መግለጽ በቂ ነው። ውዝግብ የሚፈታበት አይነተኛ መንገድ ከውዝግቡ በፊት ወደነበረው የስምምነት አቋም መመለስ ነው። ሰለፎችን አለመምረጥና አርአያነታቸውን አለመቀበል ከቁርአን ጋር መጋጨት ነውና።

3. አቡ’ል-ሐሰን ለአርባ አመታት በተወገዘው የሙዕተዚላ አቋም ላይ የታነፁ እንደነበሩ ይታወቃል፤ ከዚያም የኩል-ላቢያዎችን አቋም ሲያራምዱ ቆይተው በስተመጨረሻ የአል-ኢማም አሕመድ እና መሰል የሱና ኢማሞች መንገድ ላይ መሆናቸውን አሳውቀው በ324 ዓ.ሂ አርፈዋል፤ ለዚህም እማኝ ከሚሆኑ ድርሳናቸው መካከል “አል-ኢባናህ ዐን ኡሱሊ’ድ-ዲያናህ”፣ “መቃላቱ’ል-ኢስላሚይ-ዪን ወ’ኽቲላፉ’ል-ሙሶል-ሊን”፤ “ሪሳላህ ኢላ አህሊ’ሥ-ሠጝር” እና ሌሎች መፅህፎች ይገኛሉ። በነዚህ ሶስት መፃህፍት ያሰፈሩት የሰለፎች አቋም በጥቅሉ ሊያስማማን ይችላል፤ ይህ ከሆነ ደግሞ አሽዓሪያን በደንቡ ላይ ከመጥቀስ ይልቅ መጨረሻ የተከተሉትን የሰለፎች ጎዳና መጥቀስ በቂ ነው።

4. ብዙሃኑን ሙስሊሞች ካፊር የሚለውን ፅንፈኛ አንጃ በኢትዮጵያ ሙስሊሞች ላይ መሾም በደል ነው!!

አሽዓሪያዎች የፈጣሪ መኖርን በነርሱ ፍልስፍናዊ ትንትኔ (دليل حدوث العالم) ለማረጋገጥ ፍጠረተ ዓለሙን ማስተዋልን የማንኛውም ሙስሊም ተቀዳሚ ግዴታ አድርገውታል፤ ይህን ያላደረገ ሁሉ በእምነት ጉዳይ ጭፍን ተከታይ /ሙቀሊድ/ እንደሆነ ይስማማሉ፤

ይህም ከሙዕተዚላዎች ከተወረሱት የመዝሀቡ ቅሪቶች አንዱ መሆኑን አንዱ የአሽዐሪያ ተጠሪ አቡ ጀዕፈር አስ-ሲምናኒ አምነዋል። [ፈትሑ'ልባሪ (1/71)፣ እንዲሁም (13/349) ይመልከቱ]

ነገሩ በዚህ ሳያበቃ የሙቀሊድን (የአብዛኛውን ሙስሊም ማህበረሰብ) እምነት ትክክለኝነት አስመልክቶ ይወዛገባሉ፤ እምነታቸው ትክክል ነው ወይስ ውድቅ? አስ-ሰኑሲ "ሸርሕ አልኩብራ" በተሰኘው ማብራሪያቸው ገፅ 39 በዚህ ረገድ ያለውን "ኺላፍ" ከዘረዘሩ በኋላ "ካፊሮች" መሆናቸውን መርጠዋል!

?

5. አላህ በቁርኣኑ በሙስሊሞች መካከል የሚነሱ ውዝግቦችን ወደ አላህ እና ወደ መልእክተኛው እንጂ ፍፁምነት ወደአልተሰጣቸው ግለሰቦችና መዝሃቦች እንድንመልስ አላዘዘንም።

فَإِن تَنَٰزَعۡتُمۡ فِي شَيۡءٖ فَرُدُّوهُ إِلَى ٱللَّهِ وَٱلرَّسُولِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ وَأَحۡسَنُ تَأۡوِيلًا
{በምንም ነገር ብትወዛገቡ በአላህና በመጨረሻው ቀን የምታምኑ ከሆናችሁ ወደ አላህና ወደ መልዕክተኛው መልሱት፤ ይህ የተሻለና መመለሻው (ውጤቱ) ይበልጥ መልካም የሆነ ነው።} [አን-ኒሳእ 59]

ውዝግብን ወደ አላህ መመለስ ማለት ወደ ቁርኣን መመለስ እንደሆነ፤ ወደ መልዕክተኛው መመለስ ከርሳቸው ህልፈት በኋላ የሚተገበረው ደግሞ ወደ ሱናቸው በመመለስ እንደሆነ የታወቀ ነው።
[በተፍሲር አጥ-ጦበሪ የሰፈሩትን ጥቅሶች ይመልከቱ]

በዲን ጉዳዮች ላይ የሚነሱ ውዝግቦችን ሊፈታ የሚችለው ብቸኛው ፍርድ ከበላይ የሚመጣ አምላካዊ ብይን ብቻ ነውና ሀይማኖታዊ ውዝግቦች ሁሉ በአላህና በመልዕክተኛው ቃል ዳኝነት ሊቋጩ ይገባል። የአሽዓሪያና የማትሩዲያን ፍልስፍና የሙስሊሞች ገዥ መመሪያ ማድረግ ቁርአናዊውን መመሪያ መጣስ ነው።

6. አሻዒራዎች ዘንድ አእምሯዊ አስረጆችን ከቁርአን እና ከሐዲስ ማስቀደም ግዴታ ነው!

የአሽዓሪያና ማትሩዲያ አቀንቃኞች ቁርአናዊና ሀዲሳዊ መልእክቶች ግልፅ መልእክታቸው ክህደትን ያወርሳል ከሚል መነሻ ትርጉም በመቆልመምና ተጠምደው (አይምሯዊ መረጃ) በማለት ሰፊውን ማህበረሰብ በውስብስብ ፍልስፍናቸው ያደናግራሉ። ያልተቀበላቸውን በክህደት ይፈርጃሉ!!

ትክክለኛው ዐቂዳ ደግሞ ባልተወሳሰበ ስልት በቁርኣንና በሐዲሥ ሰፍሯል፤ አል-ሙዘኒይ (264 ዓ.ሂ) ከአል-ኢማም አሽ-ሻፊዒ (204 ዓ.ሂ) አጣቅሰው እንዳስተላለፉት አል-ኢማም ማሊክ (179 ዓ.ሂ) በተውሂድ ላይ ስለሚነሳ «ከላም» ተጠይቀው እንዲህ አሉ፦
«محال أن يُظَنَّ بالنَّبي -صلى الله عليه وسلم- أنه علَّم أمَّته الاستنجاءَ، ولم يُعَلِّمْهُم التوحيد..!»

«መልዕክተኛው ሕዝባቸውን ስለ መፀዳዳት ስርዓት አስተምረው ስለ ‘ተውሒድ’ አላስተማሩም ብሎ መገመት ዘበት ነው!..»
[“ዘም-ሙ’ል-ከላም ወአህሊሂ” /አል-ሀረዊ/ (4/282-283) ቁጥር 1128፣ “አሓዲሥ ፊ ዘም-ሚ’ል-ከላሚ ወአህሊህ” /አቡ’ል-ፈድል አል-ሙቅሪእ/ ገፅ 92]

የኋለኞቹ አሽዐሪያዎች በመረጃ አቀራረብ ሂደት ከብዙሃኑ ሊቃውንትና ሙስሊሞች እምነት ጋር የሚጣረሱ ፈሊጦችን ያራምዳሉ፤

ከነዚህም መካከል፦
- “አእምሯዊ አስረጆችን ከቁርአን እና ከሐዲስ ማስቀደም ግዴታ ነው”
- “ቃላዊ መረጃዎች (ቁርኣንና ሐዲሥ) እርግጠኝነትን አያስገኙም!”
- “የቁርኣንና የሐዲሥ ጉልህ መልዕክቶችን በአእምሯዊ ማስረጃዎች ሳይመዝኑ መቀበል ወደ ኩፍር ያደርሳል!”

ይህ አቋማቸውን የመሪዎቻቸውን ንግግሮች ዋቢ በማድረግ ስናረጋግጥ የኛዎቹ አሻዒራዎች ቁርኣንና ሐዲሥን መሰረት አድርጎ ለመስማማት የሚያቅማሙት ለምንድነው የሚለው እንቆቅልሽ መልስ ያገኛል!

• እምነት ነክ ጉዳዮች ላይ በመረጃ አቀራርብ ረገድ "አእምሯዊ" ሲሉ የሚጠሯቸውን መረጃዎች ከቁርኣንና ከሐዲሥ መልእክት ጋር ማጣጣም ካልቻሉ “አእምሯዊ አስረጆች''ን ማስቀደም ግዴታ እንደሆነ በግልፅ ይናገራሉ! ብሎም ይህንን ፍልስፍና የሁሉም አሻሚ ጉዳዮች መመዘኛ በማድረግ "አጠቃላይ ቀኖና/መርሆ" (قانون كلي) አድርገው ሰይመውታል። [ለምሳሌ፦ "አሳሱ አት-ተቅዲስ" የተሰኘውን የአል ፈኽሩ አር-ራዚ ድርሰት ከገፅ 172 እንከ 173 ፣ እንዲሁም "አል አርበዒን" የተሰኘውን የርሳቸውን ፅሑፍ ገፅ 115 ይመልከቱ።]

• ከዚህም አልፎ «የ"ነቅል" ማስረጃዎች (ቁርኣንና ሐዲሥ) እርግጠኝነትን አያስገኙም!» የሚለው አቋም የሙዕተዚላዎችና የአብዛኛዎቹ አሽዐሪይ-ዮች እምነት መሆኑን በግልፅ ከተናዘዙት የአሽዐሪይ-ያህ ታላላቅ አቀንቃኞች መካከል ዐዱዱ'ድ-ዲን አል-ኢይጂ እና አሽ-ሸሪፍ አል-ጁርጃኒይ ይገኛሉ። [“አል-መዋቂፍ" ቅፅ 1 ገፅ 205፣ እንዲሁም "ሸርሑ'ል-መዋቂፍ" (ከሓሺያ ጋር የታተመው) ቅፅ 1 ገፅ 51]

• ይባስ ብሎ አቡ በክር ኢብኑ'ል-ዐረቢ አል-ማሊኪይ "ቃኑን አት-ተእዊል" በተሰኘው መፅሀፋቸው እንዲህ ሲሉ ፅፈዋል፦
"..ولا يجوز أن يكون السمعُ طريقاً إلى معرفة الباري ولا شيءٍ من صفاته.."
«ፈጣሪን አሊያም ከባህሪያቱ የትኛውንም ለማወቅ "ሰምዕ" /ቁርኣንዊና ሐዲሳዊ ማስረጃ/ መንገድ ሊሆን አይችልም..»!
["ቃኑን አት-ተእዊል" ገፅ 462]

• ማቱሪዲያዎችም ከዚህ ብዙ የራቁ አይደሉም፤ የመዝሃቡ መስራች አቡ መንሱር አል-ማቱሪዲ በተፍሲራቸው እንዲህ ብለዋል፦
"ويحتمل قوله - تعالى -: (لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ) حقيقة الحجة، لكن ذلك إنما يكون في العبادات والشرائع التي سبيل معرفتها السمع لا العقل، وأما الدِّين فإن سبيل لزومه بالعقل؛ فلا يكون لهم في ذلك على اللَّه حجة.... لكن بعث الرسل لقطع الاحتجاج لهم عنه، وإن لم تكن لهم الحجة."
«{ከመልእተኞች (መምጣት) በኋላ ሰዎች በአላህ ላይ የሚያቀርቡት) አስረጅ እንዳይኖራቸው (አበሳሪና አስጠንቃቂ መልእተኞችን ላክን)} የሚለው የአላህ ቃል "ትክክለኛ አስረጅ" /ሙግት ብቻ ያልሆነ/ የሚለውን መልእክት ሊያስተላልፍ ይችላል፤ ሆኖም ይህ የሚሆነው በ"ሰምዕ" /በቁርኣንዊና ሐዲሳዊ ማስረጃ/ በሚታወቁት ዒባዳዎችና ሸሪዐዊ ህግጋት ላይ ብቻ ነው፤ ዲን ግን በግዴታነት የሚያዘው በ"ዐቅል" /በአእምሯዊ አስረጆች/ በመሆኑ በርሱ ጉዳይ በአላህ ላይ የሚያቀርቡት አስረጅ የላቸውም…. ሆኖም የመልእክተኞች መነሳት ሙግታቸውን ጭራሹኑ ለማስቀረት ነው። ምንም እንኳ መረጃ ባይኖራቸውም።»
["ተእዊላቱ አህሊ'ሱን-ናህ" /አቡ መንሱር አል-ማቱሪዲይ/ (3/421)]

• በተመሳሳይ መልኩ የኋለኞቹ አሻዒራዎች ዘንድ እንደ ታላቅ ኢማም የሚቆጠሩት አል-ፈኽሩ አር-ራዚ በሱርቱ ጣሃ ተፍሲር ላይ እንዲህ ይላሉ፦
"..وَتَدُلُّ عَلَى فَسَادِ قَوْلِ الْحَشْوِيَّةِ الَّذِينَ يَقُولُونَ نَسْتَفِيدُ مَعْرِفَةَ اللَّه وَالدِّينِ مِنَ الْكِتَابِ وَالسُّنَّةِ."
«አላህንና ዲንን ማወቅን ከቁርኣንና ከሱንና እንቀስማለን የሚሉትን “ሐሸዊያዎች” ንግግር ብልሹነት (አንቀጿ) ታመላክታለች»!!
[አል-ፈኽሩ አር-ራዚ፤ መፋቲሑል-ገይብ (22/56)]

• ከአሽዐሪይ-ያህ ታላላቅ አራማጆች አንዱ የሆነው አስ-ሰኑሲ (895 ዓ.ሂ) “የክህደት /የኩፍር/ መሠረቶች ስድስት ናቸው..” ብሎ አምስቱን ዘርዝሮ ስድስተኛውን እንዲህ ሲል ገለፀ፦ «በእምነት መሠረቶች ላይ የቁርኣንና የሐዲሥ ጉልህ መልዕክቶችን በአእምሯዊ ማስረጃዎችና በቁርጠኛ ሸሪዓዊ እውነታዎች ሳይመዝኑ እንዳሉ መያዝ..» !! [“ሸርሑ ኡም-ሚ’ል-በራሂን” ገፅ 81]

• እንደዚሁም አስ-ሷዊ እንዲህ ይላል፦ «...የቁርኣንና የሐዲሥ ጉልህ መልዕክቶችን መያዝ ከኩፍር መሠረቶች ነውና!»!! [“ሓሺየቱ’ስ-ሷዊ ዓላ ተፍሲሪ’ል-ጀላለይን” (3/9)]

ስለሆነም ለቁርኣንና ለሐዲሥ ያለው ምልከታ እንዲህ የወረደን መዝሃብ በመጅሊስ መተዳደሪያ ደንብ ውስጥ ገዥ አድርጎ መጥቀስ የህዝበ ሙስሊሙን አደራ መብላትና ታሪክ የማይሽረው ስህተት መፈፀም ይሆናል።

7. የአሽዐሪያዎች መዝሃብ ዋነኛ አካል የሆነው “ዒልሙ’ል-ከላም” በሰለፎች ስምምነት የተወገዘ ነው!!

በዚህ ረገድ የተናገሩትንም በ“ሰነድ” ያሰፈሩ በርካታ መዛግብት ይገኛሉ። ለምሳሌ ያህል፦ “ዘም-ሙ’ል-ከላሚ ወአህሊህ” የተባለውን የአቡ ኢስማዒል አል-ሀረዊ (481 ዓ.ሂ) ባለ አምስት ጥራዝ ጥንቅር ይመልከቱ።
“ዒልሙ’ል-ከላም” ስለፈጣሪ መኖርና መሰል እምነታዊ ጉዳዮች በፍልስፍናዊ መንገድ የሚያጠና አካሄድ ሲሆን አብዛሃኛዎቹ መርሆዎቹ ከጥንቶቹ የግሪክ ፈላስፋዎች አስተምህሮት የተቀዱ ናቸው!!
የተለያዩ የጥመት ጭፍራዎች በአላህ ስሞችና ባህሪያት ዙሪያ በተሳሳተ የእምነት ጎዳና ላይ እንዲያዘግሙ እውነተኛ መነሻ የሆናቸው ይኸው ፍልስፍና ነው! ይዘቱ ቀጥተኛ አእምሯዊ ስልቶች ላይ የተገነባ ቢመስላቸውም እውነታው ግን በውስጡ ከትክክለኛ ግንዛቤ የራቁ መንደርደሪያ ሀሳቦችና ድምዳሜዎች የተሰገሰጉበት ረጅም የሙግት ጎዳና መሆኑ ነው!
ታዲያ ሰለፎች ይህንን መጤ አካሄድ አጥብቀው የኮነኑት አንዳንዶች እንደሚገምቱት በአዳዲስ ፍልስፍናዊ ቃላት የተሞላ ስለሆነ ወይም ይዘቱን ስላልተረዱ አይደለም፤ ከመሠረታዊ የዲን መርሆዎች ጋር ከመጣረስ አልፎ ወደ ክህደትና ጥርጣሬ አዘቅቶች አንሸራቶ ስለሚያስገባ እንጂ!
አል-ኢማም አቡ ዩሱፍ (182 ዓ.ሂ) እንዲህ ብለዋል፦
مَنْ طَلَبَ الدِّينَ بِالْكَلَامِ تَزَنْدَقَ..!
«ዲንን በ“ከላም” የፈለገ ሰው ዚንዲቅ (ከእምነት የወጣ ከሃዲ) ይሆናል..!»
[አል-ላለካኢይ “ሸርሑ ኡሱሊ’ዕቲቃዲ አህሊ’ስ-ሲን-ናህ”(1/166)፣ ኢብኑ በጥ-ጣህ “አል-ኢባናህ”፣ አል-ኪታቡ’ል-አው-ወል (2/537-538)፣ አቡ ኢስማዒል አል ሀረዊ “ዘም-ሙ’ል-ከላሚ ወአህሊህ” (4/210)።]
አል-ኢማም ማሊክም ይህንኑ ማለታቸው ተዘግቧል፤ አል-ኢማም አሽ-ሻፊዒይ እንዲህ ብለዋል፦
«لأَنْ يُبْتَلَى الْعَبْدُ بِكُلِّ مَا نَهَى اللَّهُ عَنْهُ سِوَى الشِّرْكِ، خَيْرٌ لَهُ مِنَ "الْكَلامِ"، وَلَقَدِ اطَّلَعْتُ مِنْ أَصْحَابِ الْكَلامِ عَلَى شَيْءٍ، مَا ظَنَنْتُ أَنَّ مُسْلِمًا يَقُولُ ذَلِكَ!»
«አንድ ሰው ከ“[ዒልመ’ል]-ከላም” ይልቅ ከሽርክ በስተቀር ባሉት አላህ በከለከላቸው ሁሉም (ሀጢያቶች) ቢፈተን ይሻለዋል! በርግጥ ከ“ከላም” ባለቤቶች ሙስሊም ይናገረዋል ብዬ ያልጠረጠርኩትን ነገር ሰምቻለሁ!»
[ኢብኑ አቢ ሓትም “ኣዳቡ’ሽ-ሻፊዒይ ወመናቂቡህ” ገፅ 137፣ “ዘም-ሙ’ል-ከላሚ ወአህሊህ” አቡ ኢስማዒል አል-ሀረዊ (4/306-307) ቁጥር 1164፣ አቡ ኑዐይም “ሒልየቱ’ል-አውሊያእ” (9/111-112)፣ አል-በይሀቂይ“መናቂቡ’ሽ-ሻፊዒይ” (1/453-454)..እና ሌሎች መዛግብት ላይ በትክክለኛ ሰነድ ሰፍሯል]

በዚሁ አካሄድ ላይ ዕድሜያቸውን የፈጁ ሞገተኞች ከቀናው ቁርኣናዊ መንገድ ከማፈንገጣቸው ባሻገር መጨረሻቸው ግራ መጋባት፣ መጠራጠርና መቆጨት መሆኑን የአብዛኛዎቹ ታሪክ ይመሰክራል! ቀድሞውኑ በእምነት ጉዳይ ላይ የፈጣሪን ግልፅ መመሪያ ወደኋላ ገሸሽ አድርጎ ኢስላምን ከማያውቁ ፈላስፋዎች የሀሳብ ቅርጫት የተቀዳውን መርሆ የማራመድ ውጤት ይህ እንጂ ምን ሊሆን ይችላል?! እንዴትስ የዚህ ታላቅ መለኮታዊ ሀይማኖት ባለቤቶች በእምነታቸው መሠረቶች ላይ የሌሎች ጥገኛ ሊሆኑ ይችላሉ?!

ታዲያ ይህን መሰል ፅንፈኛ መዝሃብ በየዋሁ ህዝባችን ፊት መጋረጥ ውጤቱ ምን ሊሆን እንደሚችል ማሰብ አያዳግትም።

8. አሽዐሪይ-ያዎችና ማቱሪዲያዎች የአላህ ባህሪያትን አስመልክቶ የገቡበት አካሄድ በአበው ትውልዶች በአንድ ድምፅ በተወገዙት የኑፋቄ ጭፍራዎች (በጀህሚያዎችና ሙዕተዚላዎች) አካሄድ ተፅእኖ ስር ያደረ ነው።

የዚህን ታሪካዊ ሂደት በአጭሩ ለመዳሰስ የሚከተከለውን እንላለን፦ ስለፈጣሪ ማንነትና ስለርሱ መብቶች ሊያስተምሩ የተላኩት የአላህ መልዕተኛ (ﷺ) ከማንኛውም ሰው የበለጠ ስለጌታቸው ማንነት የሚያውቁና ቁርኣንን በንግግራቸውና በተግባራቸው አብራርተው የሚገልፁ፣ እንዲሁም ለህዝበ-ሙስሊሙ የሚቆረቆሩ ቅን ነበሩ። ይህ ከመሆኑ ጋር ኢስላምን ለመማር አዋቂውም አላዋቂውም፣ ከተሜውም አገሬውም፣ ትልቁም ትንሹም ሁሉም ከተለያየ የግንዛቤ ደረጃቸው ጋር ወደርሳቸው ሲመጡ አንዱን ከሌላው ሳይለዩ የአላህን ባህሪያት ያዘሉትን ቁርኣናዊ አንቀፆችና ነብያዊ አስተምህሮቶች ያለ “ማስጠንቀቂያ” በገሀድ ያስተላልፉ ነበር። ግልፅ መልዕክቶቻቸው የተፈለጉ ባይሆን ኖሮ የግድ የ“ተእዊል” ማብራሪያዎችን በማከል ተከታዮቻቸውን ከውዥንብር ያድኑ ነበር!
ሶሓቦችም የቁርኣንን ቋንቋ ከሌሎች በተሻለ መልኩ የሚረዱ ከመሆናቸው ጋር በቁርኣን ስለሰፈሩት የአላህ ስሞችና መገለጫዎች አንድም ጥራዝ ነጠቅ ጥያቄ ወይም የተለየ ማብራሪያ ሳያነሱ ትውልዳቸው ተገባደደ።
ሆኖም ወደሚቀጥሉት ትውልዶች በጥራት እየተላለፈ የነበረውን የእምነት አደራ የሚያደፈርሱ አዳዲስ ፈሊጦች ገና ከረፋዱ ማጎጥጎጥ ቢጀምሩም የከፋው ዱብዳ የተከሰተው ግን በሁለተኛው ምዕተ-አመት የመጀመሪያ አጋማሽ ላይ ነበር። በተለያዩ የግሪክና የሮማን ሚዛን-የለሽ ፍልስፍናዎች የታነፁ ግለሰቦች አላህ በቁርኣኑ፣ መልዕክተኛው ደግሞ በአስተምህሮቶቻቸው ያፀደቋቸውን የጌታችንን ስሞችና ባህሪያት በመላው ህዝበ ሙስሊም ዘንድ ባልተለመዱ ፈሊጦች ማስተባበልና ትርጉማቸውን ማዛባት ጀመሩ። በዚህም ሂደት የፈጣሪን ህልውና ትርጉም በሚያሳጡ ንግግሮች መዘላበድ ቀጠሉ። በኢስላም ታሪክ ውስጥ የዚህን እንግዳ ፈሊጥ የመሰረት ድንጋይ በማኖሩ የሚታወቀው ግለሰብ አል-ጀዕድ ኢብኑ ዲርሀም ተብሎ ይጠራል። አንዳንድ ሊቃውንትና የታሪክ ዘጋቢዎች እንደሚያስገነዝቡት ግለሰቡ የጥመቱን ፅንሰ-ሀሳብ የወሰደው ከአባን ኢብኑ ሰምዓን ሲሆን እርሱ ደግሞ ‘ጣሉት’ ከተባለ የለቢድ ኢብኑ’ል-አዕሰም እህት ልጅ ነው የተማረው፤ ጣሉት ደግሞ ከአጎቱ ለቢድ! ለቢድ ኢብኑ’ል-አዕሰም እንደሚታወቀው በመልዕክተኛው ላይ ድግምት የተበተበው አይሁዳዊ ግለሰብ ነው!
[ኢብኑ ዐሳኪር - “ታሪኹ ዲመሽቕ” (72/99-100)፣ ኢብኑ’ል-አሢር - “አል-ካሚል ፊ’ት-ታሪኽ” (6/149)፣ ኢብኑ ከሢር - “አል-ቢዳያህ ወ’ን-ኒሃያህ” (13/147) ..እና ሌሎች መዛግብትን ይመልከቱ።]

ይህንን ጥመት ከርሱ ወርሶ ከሌሎች ፈሊጦች ጋር በመቀየጥ በተባው ልሳኑ ወደ ሕዝበ-ሙስሊሙ መርዙን የረጨው ጋሻ ጃግሬው አል-ጀህም ኢብኑ ሰፍዋን (128 ዓ.ሂ) ነበር። ለአላህ ምንም አይነት ስምና ባህሪይ ማፅደቅ እርሱን ከፍጡር ጋር ማመሳሰል እንደሆነ ሰበከ። ቀድሞውኑ ከመላው ህዝበ ሙስሊም አካሄድ ያፈነገጡት ሙዕተዚላዎች ብዙ ሳይቆይ በዚህ ጥሪ ተማረኩ። በዚህም የተነሳ በሙሉም ይሁን በከፊል የአላህን ስሞችና ባህሪያት ቀጥተኛ መልዕክት ላለመቀበል ትርጉማቸውን የሚያዛቡ ሁሉ ሰለፎች ዘንድ “ጀህሚይ-ያህ” (جهميَّة) በሚል መጠሪያ ስር ይካተቱ ነበር። ይኸኛውን የቢድዓ ጎዳና ከሌሎቹ የከፋ ከሚያደርጉት ምክንያቶች መካከል ሁለት ነገሮች ይጠቀሳሉ፦
አንደኛው፦ ጉዳዩ በቀጥታ ከጌታ ማንነትና ህልውና ጋር የተያያዘ መሆኑ ሲሆን፤
ሁለተኛው፦ የዚህኛው ቢድዓ አራማጆች የቁርኣንና የሐዲሥ አስተምህሮትን በተለያዩ ተፃራሪ «ፍልስፍናዊ» ፈሊጦች በድፍረት መጋፈጣቸው ነው! ከነሱ በፊት የነበሩት የቢድዓ አራማጆች የቁርኣንና የሐዲሥን ትክክለኛ መልዕክት በማዛባት፣ በመጨመርና በመቀነስ አዳዲስ የጥመት ጎዳናዎችን ቢደለድሉም እንደነኚህ መለኮታዊ መመሪያዎችን ከመሰረቱ ገሸሽ በማድረግ ለቁንፅል አእምሯዊ ፈሊጦቻቸው ቅድሚያ ለመስጠት አልዳዱም ነበር!
ሁኔታውን በጣም ያባባሰው ደግሞ በ"መእሙን" የኸሊፋነት ዘመን (198 - 218 ዓ.ሂ) የተከፈተው በር ነበር! የተለያዩ የግሪክና የህንድ ቀደምት ፈላስፋዎች መለኮታዊ የእምነት ጉዳዮችን ጨምሮ በተለያዩ ርእሶች ዙሪያ የፃፏቸውን ድርሳናት ከቤዛንታይን ግዛቶች (በተለይ ከቆጵሮስ) በማስላክ ወደ ዐረብኛ ቋንቋ እንዲተረጎሙ አደረገ! ይህ ደግሞ ለግድፈቶቹ ዋነኛ መንስኤ የሆነው “ዒልሙ’ል-ከላም” እንዲስፋፋ ትልቅ እገዛ አደረገ። በዚህ ላይ ኸሊፋው አዲሱን ፈሊጣዊ እምነት በህዝበ-ሙስሊሙ ላይ በስልጣኑ ሃይል ለመጫን ትዕዛዙን በሁሉም ግዛቶች በተዋረድ አስተላለፈ! ከርሱ በኋላ የተተኩት ሁለት ኸሊፋዎችም በደመነፍስ ዱካውን ተከተሉ! በነዚህ ጊዜያት የተወሰኑ ዑለማዎች ተገድለዋል፤ ብዙዎች ተሰድደዋል፤ ተገርፈዋል፤ አል ኢማም አሕመድ የደረሰባቸው አሰቃቂ ግርፋትና እስር አንድ ናሙና ነው። ይህ የጀህሚያዎች አባዜ እያደር ወደ ሌሎች በሚዛመትበት ጊዜ ከነርሱ ጋር ሙግት የገጠሙ አንዳንድ የሱና ግለሰቦች የተወሰኑ ፍልስፍናዊ መንደርደሪያዎችን አምነው በመቀበላቸው በአንዳንድ አጀንዳዎች ላይ በጀህሚያዎችና በሰለፎች መሃል ለመስፈር ተገደዱ። አብዛኛዎቹን የአላህ ባህሪያት ተቀብለው አድራኦታዊ መገለጫዎችን ብቻ ነጥለው አስቀሩ። ከነዚህም መካከል "ኢብኑ ኩል-ላብ" በዋነኝነት ይጠቀሳሉ።
አል ኢማም አሕመድ በኢብኑ ኩል-ላብና በተከታዮቹ ላይ ጠንከር ያለ ውግዘትን ይሰነዝሩ እንደነበር ይታወቃል። ታዲያ እነዚህ አንጃዎች ቅርፃቸውን ከያዙ በኋላ የተወለዱት አቡ'ል ሐሰን አል-አሽዐሪይ ለአርባ አመታት ከቆዩበት የሙዕተዚላዎች እምነት ሲወጡ በኢብኑ ኩልላብ ስልት ተመስጠው ነበር፤ ይህም የሆነበት ምክንያት የኢብኑ ኩልላብ ተከታዮች ራሳቸውን በአህሉሱንና ስያሜ ከመጥራታቸው ባሻገር ለጀህሚያዎችና ለሙዕተዚላዎች ጥመት እርሳቸው በለመዱት ፍልስፍናዊ ሙግት መልስ የሚሰጡ በመሆናቸው ነበር።
በስተመጨረሻ ወደ ትክክለኛው የሰለፎች አቋም ጠቅልለው ከመመለሳቸው በፊት በኢብኑ ኩልላብ የዐቂዳ መስመር ላይ በአብዛኛው በቃላት ላይ የተገደቡ ማስተካከያዎችን አክለው የከሸኑት መዝሃብ ከርሳቸው መመለስ በኋላ በስማቸው የሚጠራ ሆኖ እያደር ተሰራጨ። የዚህ አካሄድ ተከታዮች የሙዕተዚላዎችን ስህተት የሚያጋልጡ በርካታ ምላሾችን በመፃፋቸውና፤ ከዘመናት በኋላም አንዳንድ መሪዎችና ባለስልጣናት ምልከታቸውን በማራመዳቸው ስርጭቱ አየለ። ሆኖም የአሽዓሪዮችን የዘመናት የእምነት ጉዞ ያስተዋለ ቡድኑ ከጊዜ ወደ ጊዜ የመጀመሪያውን ፈር እየለቀቀና ይበልጥ በፍልስፍና ውስጥ እየሰመጠ እንደሄደ ማስተዋል ይችላል! ይህም ማለት ኢብኑ ኩልላብና አል-አሽዐሪይ ከነ አል-ባቂላኒ በተሻለ መልኩ ለሰለፎች አካሄድ ቅርብ ነበሩ።

እንደ አልባቂላኒ እና ኢብኑ ፉረክ ያሉ የቀድሞዎቹ መሪዎቻቸው የሚያፀድቋቸውን በርካታ ባህሪያት እንደ አልጁወይኒይ እና አር-ራዚ ያሉት የኋለኞቹ በማስተባበል ከሙዕተዚላዎች አቋም ጋር እጅግ የሚቀራረብ አካሄድ መስርተዋል! ከዚያን ጊዜ ጀምሮ የአሽዐሪይ-ያህ ቡድን በቁርኣንና በሐዲሥ ከፀደቁት የአላህ ባህሪያት መካከል ሰባቱን ብቻ በመቀበል ላይ ተወስነዋል! (እነሱንም በተገቢው መልኩ ባፀደቁ!!) ከዚህም ባሻገር በኢማን፣ በቀደርና በሌሎች በርካታ የእምነት አጀንዳዎች ላይም በጀህሚይ-ያዎች ተፅዕኖ ስር በማደራቸው ከትክክለኛው ነብያዊ ፋና በጣም ርቀዋል!

ሌላው ቀርቶ የቁርኣንና የሐዲሥ መረጃዎችን ቀጥተኛ መልዕክት የሚያዛቡባቸው ስልቶችና የሚሰጧቸው ትርጓሜዎች ሰለፎች በአንድ ድምፅ ካወገዟቸው ከጥንቶቹ ጀህሚያዎችና ሙዕተዚላዎች በቀጥታ የተኮረጁ እንደሆኑ ለማወቅ ብዙ መልፋት አይጠበቅም፡፡

ለምሳሌ፦
• “አላህ ያለ ቦታ ነው!” የሚለው የሀህባሾች እና የአሻዒራ መፈክር ከአንዳንድ ሙዕተዚላዎች በቀጥታ የተወረሰ መሆኑን ለማረጋገጥ
“መቃላቱ’ል-ኢስላሚይ-ዪን” የተሰኘውን የአቡ’ል-ሐሰን አል-አሽዐሪይ መፅሐፍ ጥራዝ 1 ገፅ 237 ይመልከቱ፤ ሙዕተዚላዎች ስለቦታ ያላቸውን ውዝግብ በገለፁበት አጋጣሚ እንዲህ ይላሉ፦
"وقال قائلون: البارئ لا في مكان، بل هو على ما لم يزل عليه، وهو قول هشام الفُوَطي وعباد بن سليمان وأبي زفر وغيرهم من المعتزلة."
«የተወሰኑ ተናጋሪዎችም፦ "አላህ ያለቦታ ነው ያለው፤ ይልቁንም (ዝንተ አለሙን) ከነበረበት ሳይወገድ ነው ያለው!" አሉ፤ ይህም የሂሻም አልፉወጢ፣ የዐባድ ኢብኑ ሱለይማን፣ የአቡ ዙፈርና የሌሎች ሙዕተዚላዎች አቋም ነው።»
• ከዚያም ቀጥለው (በዚያው ገፅ ላይ) እንዲህ አሉ፦
"وقالت المعتزلة في قول الله عز وجل (الرَّحْمَٰنُ عَلى العَرْشِ ٱسْتَوَىٰ): يعني استولى!"
[أبو الحسن الأشعري، "مقالات الإسلاميين واختلاف المصلين"، تحقيق: محمد محي الدين عبد الحميد، الجزء الأول، ص: 237]
«ሙዕተዚላዎች "አርረሕማኑ ዐለ'ል ዐርሺ'ስተዋ" ስለሚለው የአላህ ቃል "ተቆጣጠረ ማለት ነው!" አሉ!»
ይህ አሽዐሪያዎች የሚያስተጋቡት ትርጓሜ (ኢስተውላ) የመዝሀቡ ቁንጮ የሆኑት አቡልሐሰን ቀድሞ ለአርባ አመታት የቆዩበት የሙዕተዚላዎች አቋም እንደሆነ በግልፅ ተናግረዋል።

• እንዲሁም አንዳንድ (ከአሽዐሪይ-ያዎች መፈልፈል በፊት የነበሩ) ቀደምት ሊቃውንት ለጀህሚያዎች ውዥንብር ምላሽ ለመስጠት ያዘጋጇቸውን መፃህፍት ስናስተውል የዛኔው የጀህሚያዎች ጥመት መነሻና የውዥንብር ስልት ከዛሬው የአሽዐሪያህ አካሄድ ጋር በአብዛኛው ተመሳሳይ መሆኑን በቀላሉ ማየት ይቻላል! ለዚህ ጥሩ ማሳያ ከሚሆኑት ምሳሌዎች አል-ኢማም ዐብዱ'ል-ዐዚዝ አል-ኪናኒ (በ 240 ዓ.ሂ ያረፉ የሻፊዒይ ቅርብ ተማሪ) ያዘጋጁትን "አል ሐይደህ ወሊ'ዕቲዛር" የተሰኘው ፅሑፍ፣ አል-ኢማም ዑሥማን ኢብኑ ሰዒድ አድ-ዳሪሚይ (በ 280 ዓ.ሂ ያረፉ) ቢሽር አል-መሪሲ (218 ዓ.ሂ) በተባለው አንድ የጀህሚይ-ያህ አቀንቃኝ ላይ የፃፉት ምላሽና የኢማሞች ኢማም በመባል የሚታወቁት ኢብኑ ኹዘይማህ (በ311 ያረፉ) ያዘጋጁት "ኪታቡ ተውሒድ" የተሰኘው ድርሳን ይጠቀሳሉ !

ከላይ በተዘረዘሩትና በሌሎች ብዙ ምክንያቶች የመጅሊስ መተዳደሪያ ደንብና ተያያዥ መመሪያዎች ሁሉ የአሽዓሪያና ማትሪዲያንም ሆነ የሌሎች አንጃዎችን እምነት መሰረት ቢያደርጉ በኢትዮጵያ ሙስሊሞች ላይ የተፈፀመ ታለቅ ሸፍጥ ይሆናል!!

19/05/2022

06/05/2022

01/05/2022

እንኳን ለዒድ አል ፈጥር በዓል በሰላም አደረሳችሁ!
ፈጣሪ ለሰው ልጆች ደስታ ሲል የሰጠውን የዒድ በዓል መላው ሕዝበ ሙስሊም በሐሴት ያከብረዋል። የደስታው ምንጭ መብላት መጠጣቱ፣ መልበስና ማጌጡ አይደለም፤ ከራስ ባለፈ ከሌሎች ጋር በአብሮነት ማሳለፉ እንጂ። ሕዝበ ሙስሊሙ ያሉትን መልካም ነገሮች ይዞ እርስ በእርሱ እየተጠያየቀ፣ አብሮነቱንና አንድነቱን የሚያሳይበት፣ ያለው ከሌለው የሚረዳዳበት፣ ያገኘው ካላገኘው ምግብና ፍቅርን ተጋርቶ የሚያሳልፍበት ዕለት ነው። እነዚህ እሴቶችና የበዓሉ ትሩፋቶች ከእምነቱ ተከታዮች ባለፈ ለሌሎችም መትረፍ የሚችሉ ናቸው።
ከዒዱ አስቀድሞ ሙስሊሙ ወር ሙሉ ከክፋት ርቆ ደግትን ይለምዳል፤ ከዓለማዊ ተግባር ርቆ መልአይካዎችን ይመስላል። መላአክት አይበሉም፤ አይጠጡም፤ በፍጹም ልባቸው የፈጣሪን ትዕዛዝ ይፈጽማሉ። ሕዝበ ሙስሊሙም በረመዳን ወር ከዚህ የተለየ አያደርግም። ወሩ አላህ (ሱወ) እጅግ ውድ ስጦታዎቹን የሰጠበት፣ ቁርአን ወደ ምድር የወረደበት፣ የጀሃነም በሮች ተዘግተው የጀነት በሮች የተከፈቱበት፣ አማኙ እንደ እምነቱ ጽናትና እንደ አላህ (ሱወ) እዝነት ምናዳዎችን የሚያገኝበት የተቀደሰ ወር ነው።
በቁርአን አማኙ ከፈጣሪው ጋር ተነጋግሯል፤ የሚበጀውን የሕይወት መንገድ መርጦ እንደ ፈጣሪው ትእዛዝ ለመኖር ዕድል አግኝቷል። በስግደት፣ በጸሎት፣ በደግ ሥራና በእዝነት ወደ ፈጣሪ ቀርቦ በጥሞና የሚያስብበት፣ ሁሉም ራሱን የሚመዝንበት የተባረከ ወቅት ነው - ረመዳን። በዚህ ምክንያት የረመዳን ወር ሲጠናቀቅ ሕዝበ ሙስሊሙ ወሩ አለቀልን ከማለት ይልቅ አለቀብን ማለትን ያስቀድማል። ይኽ ቅዱስ ወር በሕይወቱ ውስጥ ዳግም የሚመጣበትን አጋጣሚ እየናፈቀም ይቆያል። ለዚያም ነው የረመዳን ወር በሕዝበ ሙስሊሙ ዘንድ እጅግ ታላቅ ቦታ ከሚሰጣቸው ወሮች መካከል ቀዳሚው የሆነው። የረመዳን ጾም ደምቆ እንደተጀመረ ሁሉ በድምቀት አልቆ እነሆ ለዒድ አል ፈጥር በዓል ደርሰናል። ሁላችንንም እንኳን አደረሰን!
የዘንድሮው ረመዳን በኢትዮጵያ ፍቅርና ሀገራዊ አንድነት የታየበት ሆኖ በማለፉ ከመቼም ጊዜ የተለየ ተደርጎ በታሪክ ሲታወስ ይኖራል። “ከዒድ እስከ ዒድ” የተሰኘው ሀገራዊ ንቅናቄ ብዙዎችን ከመላው ዓለም አሰባስቦ በእናታቸው ቤት፣ በወገናቸው መሐል እንዲያሳልፉ ዕድል ፈጥሯል። ከመዲና ከተማችን ጀምሮ በክልል ከተሞችና በየቀየው በተዘጋጁ የጎዳና ላይ የኢፍጣር ፕሮግራሞች ወንዱ - ሴቱ፣ ሙስሊሙ - ክርስቲያኑ፣ ትንሹ - ትልቁ ኅብረትና አንድነቱን አሳይቷል። ኢትዮጵያም በልጆቿ ወንድማማችነት ደስ ተሰኝታለች።
ፈጣሪም የሚፈልገው ይኼንን ነው። በቅዱስ ቁርአኑ ላይ በግልጽ እንደሰፈረው “ልቦቻችሁን የሰበሩ ጠላቶቻችሁ ቢሆኑም እንኳ በአላህ ፈቃድ ወንድም ሊሆኑዋችሁ ይችላሉ›› በማለት ሁሉም የአደም ልጆች በአንድነት ሳይከፋፈሉ እንዲያምኑ፣ ፈጣሪ ያደረገላቸውንም እንዲያስታውሱ፣ በሰው ልጆች መሐል ፍቅርና መረዳዳት እንደሚያስፈልግ አበክሮ ይገልጻል። የቱንም ያህል የሐሳብ ልዩነት ቢኖረን፣ በባህልና በወግ - በቋንቋና በልማድ ብንለያይ፣ ያለን አንድ ሀገር እስከሆነ ድረስ፣ እነዚህ ልዩነቶችን ተሻግረን ወንድማማችና እኅትማማች እንድንሆን፣ እርስ በእርስ እንድንተሳሰብ የፈጣሪ ትእዛዝ ያሳስባል። ‹የአላህ እጅ ሰብሰብ ብለው በአንድነት በቆሙ ሰዎች መካከል ይገኛል› የሚለው የእምነቱ አስተምህሮም ለዚህ ጥሩ ማሳያ ነው።
ውድ ወገኖቼ፣
በትንሽ በትልቁ እልህና ጠበኝነትን የሚቆሰቁሱ የሸይጣን እጆች በበዙበት በዚህ ወቅት ከሁላችንም የሚጠበቀው ትዕግሥትና ሰከን ብሎ ነገሮችን በጥሞና መመርመር ነው።

01/05/2022

27/04/2022

27/04/2022

ዛሬ ለሊቱ ረመዷን 27 ነው።

ይህ ማለት ምናልባት ለይለተል ቀድር ሊሆን የሚችልበት ታላቅ ለሊት ነው። እና አደራ የምለው በዚህች ልዩ ለሊት የምትናቅ ኢባዳ የለም። ለቤተሰብ ሆነ ለጋደኛም አላህ ባዘዘው መልኩ ሰላምታ እንኳን መለዋውጥ ትልቅ አጅር ያስገኛል ታድያ ይህ እጅግ ቀላሉ የሆነው ነው። ስለዚህ በዱዓ እርስ በርስ ተተዋወሱ ከአላህ ጋር ጉዳያቹን ተነጋገሩ።

ይህች ለሊት ወርቃማና ብርሀናማ ለሊት ናት በኢባዳ በርቱ።
🤲🏻አላሁመ ኢነከ ዓፉውን ቱሂቡል
ዓፍወ ፋዕፉ ዓና!
አላሁመ ተቀበል ሢያመና
አላሁመ ተቀበል ዱአና
አላሁመ ተቀበል ሣላተና
አላሁመ ተቀበል ሩኩአና
አላሁመ ተቀበል ሡጁደና
አላሁመ አህዲ ቀልበና
አላሁመ አግፊር ዙኑበና
አላሁመ አሪዚቅና እርዚቀን ከሢራ
አላሁመ አግፊሪለና
አላሁመ እሂዲና
አላሁመ ወረህመና
አላሁመ ወአፊና
አላሁመ ወርዙቀና
አላሁመ ወረፋእና
ቢረህመትክ ያርህማርሂሚን

አሚን
የአላህ ወፍቀን ያረብ
🤲🏻
💚💚

27/04/2022

በጎንደር ከተማ የአካባቢውን ሙስሊሞች ዒላማ ባደረገ ድንገተኛ ጥቃት ቢያንስ የ25 ሰዎች ሕይወት ተቀጠፈ

በጎንደር ከተማ ትላንት ሚያዝያ 18፣ 2014 ሸይኽ ከማል ለጋሥ የተባሉ የአገር ሽማግሌ ቀብር ሥነ ሥርዐት ላይ የነበሩ የጎንደር ከተማ ሙስሊም ማኅበረሰብ አባላት ላይ በተከፈተ ድንገተኛ ጥቃት የ25 ሰዎች ሕይወት ተቀጥፏል፡፡

በከተማው በአራዳ ክፍለ ከተማ በተፈጠረው በዚሁ ጥቃት ከሞቱት ሰዎች በተጨማሪ በርካቶቹ አካላቸው ሲጎድል፣ የንግድ መደብሮች እና መስጂዶች ሲቃጠሉ የሚያሳዩ ተንቀሳቃሽ ምስሎች በማኅበራዊ ትስስር መድረኮች ተጋርተዋል፡፡

የክስተቱን መነሻ ምክንያት በተመለከተ በጉዳዩ ላይ መግለጫ ያወጣው የአማራ ክልል መጅሊስ «ወደ ጥንታዊ ሼህ ኤሊያስ መካነ-መቃብር ለቀብር በወጡ ሙስሊሞች ላይ በታጠቁ አክራሪ ክርስቲያኖች በቡድንና በነፍስ ወከፍ ትጥቅ ጭፍጨፋ ተፈጽሟል» ብሏል።

የክልሉ መንግስት በበኩሉ ባወጣው መግለጫ ሥርዐተ ቀብር እየተፈጸመ በነበረበት ሰዓት ‹‹ከቀብር ቦታው ጋር ድንበርተኛ የኾነው ቤተ ክርስቲያን ላይ ለቀብር የሚሆን ድንጋይ ‹እናነሳለን የመስጊዱ ክልል ነው፤ አታነሱም የቤተ ክርስቲያኑ ቅጥር ነው› በሚል›› በተወሰኑ ግለሰቦች መካከል የተጀመረ ነው በሚል ሁኔታውን ገልጿል። ነገር ግን አምባ ዲጂታል ያነጋገራቸው የከተማው የዓይን እማኞች የክልሉ መንግስት ባወጣው መግለጫ ላይ የጠቀሰው ዐይነት ነገር እንዳልተከሰተ ገልጸዋል፡፡

የአይን እማኞቹ ‹‹ድንጋይ የሰረቀ፣ ድንበር የተሻገረም ሆነ መሳሪያ የታጠቀ ሰው በሙስሊሞቹ መካከል አልነበረም ያሉ ሲሆን፣ እኚሁ እማኝ ጥቃቱ በታቀደበት መልኩ በቤተክርስቲያን በተደራጁና በክልሉ መንግሥት በሚደገፉ ታጣቂዎች መፈጸሙን ገልጸዋል። የክልሉ እስልምና ም/ቤት በመግለጫው ‹‹እንደ ልባችሁ በተባሉ እና በመንግስት መዋቅር የሚደገፉ ኃይሎች ወንዝ ተሻግረው›› በእለቱ ሕይወታቸውን ያለፈ አባት ‹‹አናስቀብርም በማለት አስቀድመው ባዘጋጁት መሳሪያ ለቀብር በወጡ ሙስሊሞች ላይ በተኮሱት የመትረየስና የቦንብ ውርጅብኝ›› የሰዎች ሕይወት ማለፉን እንዲሁም ጉዳት እንደደረሰም ገልጧል።

ጥቃቱ የተፈጠረበት የጎንደር ከተማ አስተዳደር የጸጥታ ምክር ቤት ባወጣው ድርጊቱን ጥቃት ከማለት በተቆጠበበት መግለጫ ጥፋቱ የተፈፀመው ‹‹ጥቂት›› ባላቸው ‹‹ጽንፈኛና አክራሪ›› ግለሰቦች ነው ብሏል፡፡ የፀጥታ ምክር ቤቱ አክሎም ግጭት ብሎ የገለጸው ሁኔታ ‹‹የተከበሩትን የሁለቱን እምነት ተከታዮች ወደ ለየለት ግጭት ለማስገባት ሆን ተብሎ ለግጭት የማያበቃ ምክንያት በመምዘዝ ጥፋት እንዲፈጠር የተቀነባበረና የተመራ ሴራ›› ነው ሲል ገልጧል፡፡

ስለ ክስተቱ መነሻ ምንም መረጃ ያላሰፈረው የጎንደር ከተማ የፀጥታ ምክር ቤት፣ ‹‹እኩይ›› ሲል በገለጸው በዚህ ተግባር ከሁለቱም የእምነት ተከታዮች የህይወትና አካል መጉደል እንዲሁም የንብረት መቃጠልና ዘረፋ እንዳጋጠመ ቢያመለክትም፣ ይህ ዘገባ እስከተጠናቀረበት ሰዓት ድረስ የጥቃቱ ሰላበ የሆኑት የከተማው እስልምና ሃይማኖት ተከታይ ነዋሪዎች ብቻ መሆናቸውን ምንጮች ጠቁመዋል።

የፀጥታ ምክር ቤቱ ግጭቱን ቀስቅሷል በሚል በስም ያልጠቀሰው ቡድን ‹‹የፈለገው ጎንደርን ማቃጠል፣ መዝረፍና ማዋረድ›› ነበር ያለ ሲሆን፣ ‹‹ይህ ክፉ ተልዕኳቸው በፀጥታ መዋቅሩ፣ በሁለቱም የእምነት አባቶችና ወጣቶች እንዲሁም በሀገር ሽማግሌዎች ጥረት የፈለጉት ጥፋት ሳይደርስ መቆጣጠር›› እንደተቻለም ነው ያመለከተው፡፡

23/04/2022

ከዘንድሮ የአደባባይ ኢፍጣር የተወሰደ

21/04/2022