13/02/2025
TUIG SA BITIN (Part 2): Duha ba ka nawong ang mga politiko sa Sugbo?
Niadtong Pebrero 5, 2025, nakurat ang nasud sa desisyon sa House of Representatives sa Pilipinas nga miboto og impeachment batok kang Vice President Sara Duterte. Ang impeachment complaint, nga gisumite uban ang suporta sa 215 ka mambabalaod, naglakip sa daghang seryosong akusasyon gikan sa paggamit sa mga confidential funds hangtod sa alegasyon sa pagplano og assassination batok sa pipila ka opisyal. Apan unsaon man nato pagtan-aw sa papel sa mga politiko sa Sugbo sa kini nga isyu? Dili malikayan nga masayran nato nga aduna’y duha ka grupo – kadtong miboto batok ni VP Sara ug kadtong nagpabilin nga loyal sa iyang administrasyon.
Ang Impeachment ug ang Papel sa mga Cebuano
Ang impeachment nga proseso nagpasabot nga ang House mipakita og pagbatok batok sa pagdumala ni VP Sara Duterte pinaagi sa pagpaluyo sa seryosong mga alegasyon. Kini nga lakang, sumala sa balaod, magdala sa kaso ngadto sa Senado diin hisgutan ang paghusay sa kaso. Sa tibuok nasud, daghang sektor ang nagtan-aw niini isip usa ka politikal nga dula nga nagpakita sa pagbahinbahin sa mga alyansa ug prinsipyo.
Mga Cebuano nga Nibotar Batok
Sumala sa report sa Cebu Daily News, aduna’y napulo ka representante gikan sa Sugbo nga mitabang sa impeachment complaint. Apan, kon tan-awon ang nahimong “voted against” o ang mga nagpabor sa pag-alis sa VP Sara, ania ang lista sa siyam (9) ka Cebuano nga mambabalaod nga niapil sa pagboto batok sa iyang pagpadayon sa puwesto:
Eduardo Rama (Cebu City, 2nd District)
Ma. Cynthia Chan (Lapu-Lapu City, Lone District)
Emmarie Ouano-Dizon (Mandaue City, Lone District)
Rhea Gullas (Cebu, 1st District)
Edsel Galeos (Cebu, 2nd District)
Janice Salimbangon (Cebu, 4th District)
Duke Frasco (Cebu, 5th District)
Daphne Lagon (Cebu, 6th District)
Peter John Calderon (Cebu, 7th District)
Ang Kakulang sa Konsistensya?
Ang pagpangayo og suporta sa impeachment nagpamatuod sa kahimtang sa politikal nga dinamika dinhi sa Pilipinas. Samtang kadaghanan sa mga Cebuano representante nagpakita og kusog nga baruganan pinaagi sa pag-apil sa impeachment, napansin usab nga aduna’y duha ka representante gikan sa Sugbo – ang Cutie del Mar (Cebu City, 1st District) ug Pablo John Garcia (Cebu, 3rd District) – nga wala misumite sa ilang pirma sa complaint. Kini nga kalainan sa baruganan nagdala sa pangutana: Duha ba ka nawong ang mga politiko sa Sugbo?
Ang kritiko sa sistema miingon nga ang pagkahimong “two-faced” o doble og nawong sa politika makita sa pagbalanse sa mga personal ug politikal nga interes. Bisan pa man sa kasangkaran sa isyu, ang pipila ka politiko nagpakita og konsistensya sa pag-apil sa impeachment aron suportahan ang pagbag-o, samtang ang uban nagpabilin nga mag-amping sa ilang posisyon alang sa lokal nga interes o posible nga mga alyansa nga magamit pa sa umaabot nga mga eleksyon.
Konklusyon
Ang impeachment ni VP Sara Duterte usa ka dako nga hitabo sa politikal nga entablado sa Pilipinas. Ang papel sa mga Cebuano representante nagpamatuod sa kalisud sa pagdaug sa tinuod nga prinsipyo ug ang paglihok base sa politikal nga kalkulasyon. Samtang ang siyam ka Cebuano nga miboto batok sa VP nagpakita sa ilang klarong pagbatok, ang pagbiya sa pipila naghatag og dakong isyu sa pagkakonsistente ug integridad sa pagdumala. Busa, nagpabilin ang pangutana: Duha ba ka nawong ang mga politiko sa Sugbo?
(Base sa mga report sa Cebu Daily News
CEBUDAILYNEWS.INQUIRER.NET
ug The Freeman
PHILSTAR.COM)
