09/11/2022
LỪA ĐẢO chụp hình Căn cước công dân (CCCD), Chứng minh nhân dân (CMND) là chiêu trò xuất hiện khá phổ biến trong thời gian gần đây. Các đối tượng lừa đảo dựa vào thông tin trên CCCD/CMND để thực hiện các giao dịch rút tiền. Vậy, cụ thể chiêu trò lừa đảo này ra sao? Phải làm gì khi trở thành “nạn nhân”?
1. Tiềm ẩn nhiều rủi ro khi để lộ thông tin CMND/CCCD
Chứng minh nhân dân, Căn cước công dân là các giấy tờ nhân thân quan trọng của mỗi người dân, trong đó thể hiện đầy đủ các thông tin: Họ tên, địa chỉ, ngày tháng năm sinh, đặc điểm nhận dạng,…
Đặc biệt, hiện nay đa phần người dân đã chuyển sang sử dụng CCCD gắn chip, so với CMND và CCCD mã vạch thì CCCD gắn chip chứa đựng được nhiều thông tin hơn qua việc quét mã QR và chip điện tử gắn trên thẻ. Điều này đã vô tình tạo cơ hội cho kẻ xấu lợi dụng để sử dụng vào mục đich vi phạm pháp luật, nhất là các tội phạm công nghệ cao.
Tuy nhiên, trên thực tế lại có không ít trường hợp vì chủ quan mà người dân vô tư chia sẻ hình ảnh CMND/CCCD không làm mờ thông tin ra ngoài, hay nhiều đối tượng đã sử dụng thủ đoạn xin chụp ảnh CMND/CCCD rồi trả triền. Tưởng chừng như đơn giản thế nhưng hành vi này lại tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể kể đến như:
- Bị kẻ xấu lấy thông tin, ảnh chụp và thực hiện các giao dịch vay tiền trên app nhằm mục đích chiếm đoạt.
Hiện nay, thủ tục vay tiền qua app tương đối đơn giản, nhanh chóng, người vay chỉ cần ảnh chụp CMND/CCCD và thông tin cá nhân là có thể thực hiện thủ tục vay tiền. Ngay cả trường hợp cần xác minh chính chủ thì cũng được thực hiện hết sức sơ sài. Lợi dụng kẽ hở này, các đối tượng có thể dễ dàng thực hiện hành vi lừa đảo.
- Bị lợi dụng sử dụng hình ảnh CMND/CCCD hai mặt để đăng ký thuê bao trả sau của các nhà mạng. Sau đó, chúng thực hiện những cuộc gọi quốc tế, hoặc thực hiện các cuộc gọi trong nước một cách vô tội vạ và chủ thẻ có thể phải chịu các khoản phí nợ cước...
- Bị các công ty ảo sử dụng thông tin cá nhân, ảnh chụp CMND/CCCD để đăng ký mã số thuế nhằm qua mặt các cơ quan chức năng…
Có thể thấy, chỉ với việc để lộ thông tin CMND/CCCD của chủ thẻ, kẻ xấu có thể lợi dụng các thông tin này để thực hiện vào nhiều hành vi phạm tội khác nhau nhưng mục đích chung đều nhằm chiếm đoạt tài sản.
2. Bị lộ thông tin trên CMND/CCCD phải làm gì?
Vậy, trong trường hợp bị lộ thông tin trên cMND/CCCD, người dân phải làm gì? Để hạn chế thấp nhất thiệt hại xảy ra, ngay sau khi nhận thấy thông tin CMND/CCCD đã bị lộ, người dân cần làm ngay những việc sau:
- Thu hồi ảnh CMND/CCCD ngay khi đăng lên mạng hoặc gửi nhầm cho người khác
Trường hợp đăng ảnh chụp CMND/CCCD lên các trang mạn xã hội hoặc gửi nhầm cho người khác, người gửi cần nhanh chóng gỡ ảnh hoặc thu hồi ảnh đã gửi. Điều này giúp hạn chế việc bị kẻ xấu lợi dụng thông tin cá nhân.
- Kiểm tra thông tin tài khoản cùng các khoản vay
Như đã nhắc đến ở trên, kẻ xấu sau khi lấy được thông tin cá nhân của chủ thẻ sẽ thực hiện các hành vi nhằm chiếm đoạt tài sản, trong đó phổ biến là hành vi vay tiền qua các app với thủ tục vay đơn giản.
Do đó, người dân cần kiểm tra thông tin tài khoản và các khoản vay bằng cách gọi tới ngân hàng mở thẻ thông qua tổng đài chăm sóc khách hàng để được nhân viên hỗ trợ tra cứu vè kịp thời có phương án xử lý, khắc phục.
- Kiểm tra thông tin số điện thoại trả sau
Để kiểm tra xem số CMND/CCCD đã đăng ký bao nhiêu sim chính chủ, chủ thẻ soạn tin nhắn theo cú pháp TTTB gửi 1414.
Trường hợp phát hiện một số điện thoại khác mà không phải do mình đăng ký cần nhanh chóng liên hệ đến nhà mạng để phản ánh kịp thời.
- Kiểm tra thông tin đăng ký thuế
Ngay khi nghi ngờ bị lợi dụng lấy số CMMD/CCCD để đăng ký mã số thuế ảo, có thể truy cập vào địa chỉ https://canhan..., sau đó nhập thông tin để kiểm tra.
3. Có phải trả nợ nếu bị đánh cắp thông tin để vay tiền?
Vay nợ mang bản chất của thỏa thuận vay tài sản, theo đó căn cứ Điều 463 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vay tài sản được hiểu là sự thỏa thuận giữa các bên, trong đó bên cho vay sẽ giao tài sản cho bên vay và bên vay hoàn trả theo đúng số lượng, chất lượng, lãi (nếu có) trong thời hạn nào đó theo thỏa thuận.
Như vậy, việc vay nợ chỉ được xác lập dựa trên sự thỏa thuận của các bên dưới tinh thần tự nguyện, do đó nếu một người bị lấy cắp thông tin như số CMND, CCCD… nhưng trên thực tế không thực hiện giao dịch vay tiền thì không có nghĩa vụ phải trả nợ.
Tuy nhiên, người bị lấy cắp thông tin trong trường hợp này phải chứng minh mình không phải là người thực hiện vay tiền.
Trường hợp người bị lấy cắp thông tin để vay nợ bị bên cho vay đòi nợ, có thể yêu cầu bên cho vay cung cấp các giấy tờ, chứng từ liên quan đến việc vay mượn như: Thời gian vay, số tiền vay, lãi suất cho vay, giao dịch vay...
Đồng thời, để đảm bảo tốt nhất quyền lợi của bản thân, người bị hại nên trình báo sự việc trên cho các cơ quan công an có thẩm quyền tiếp nhận và giải quyết tin báo tội phạm.
Nguồn: ANM&PCTPSDCNC
----
