TIA SÁNG

TIA SÁNG Một góc nhìn của trí thức
https://bit.ly/DatmuaTiaSang

Tia Sáng là diễn đàn của các nhà nghiên cứu, nhà văn hóa, nhà quản lý giàu kinh nghiệm, uy tín, với các bài viết hàm chứa kiến thức mới, đầy đủ cứ liệu khoa học để phân tích, phản biện sâu sắc về các vấn đề văn hóa xã hội.
Đặt mua tia sáng: bit.ly/DatmuaTiaSang

Chì là một trong số bảy kim loại quan trọng từ xa xưa, kể từ khi được phát hiện vào 3.500 năm trước Công nguyên và được ...
04/01/2024

Chì là một trong số bảy kim loại quan trọng từ xa xưa, kể từ khi được phát hiện vào 3.500 năm trước Công nguyên và được sử dụng rộng rãi khắp thế giới cổ đại. Đó là khởi đầu của một câu chuyện dài mà những hệ quả của nó khiến chúng ta phải giật mình.

Chì là một trong số bảy kim loại quan trọng từ xa xưa, kể từ khi được phát hiện vào 3.500 năm trước Công nguyên và được sử dụng rộng rãi khắp thế giới cổ đại. Đó là khởi đầu của một câu chuyện dài mà những hệ quả của n....

Những đêm trời trong chính là lúc người ngắm sao bắt đầu công việc của mình. Tất cả đều chung một niềm đam mê. Nếu hỏi t...
03/01/2024

Những đêm trời trong chính là lúc người ngắm sao bắt đầu công việc của mình. Tất cả đều chung một niềm đam mê. Nếu hỏi tại sao, họ sẽ bảo rằng vì trên bầu trời có quá nhiều vẻ đẹp, mà tất cả ta cần làm là ngước nhìn lên; để nhớ rằng mình là một phần của thứ gì đó lớn lao hơn; để được kết nối lại với tự nhiên và thế giới; để được yên bình, tự tại và hướng tới mục đích; mở rộng tri thức và chia sẻ cảm xúc với đồng bạn, những người cùng yêu quý các vì sao. Họ sẽ bảo rằng những người ngắm sao đã khiến bản thân mỗi người trở nên tốt đẹp hơn; rằng khi đã hình dung ra sự rộng lớn của Vũ trụ, thật khó để ai đó tự coi mình là trung tâm. Họ là những nhà thơ, nghệ sỹ, những hậu bối của một dòng truyền thừa tồn tại từ rất lâu đời.
-----------------------
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Tạp chí Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh

Những đêm trời trong chính là lúc người ngắm sao bắt đầu công việc của mình. Họ là nam và nữ, già và trẻ, có chuyên gia và cả nghiệp dư. Người dùng kính viễn vọng, kẻ dùng ống nhòm, thậm chí chỉ bằng đôi mắt thường.

Các hạt nhân nguyên tử được cấu tạo từ các nucleon (giống như những proton và neutron), và bản thân chúng được tạo thành...
03/01/2024

Các hạt nhân nguyên tử được cấu tạo từ các nucleon (giống như những proton và neutron), và bản thân chúng được tạo thành từ những hạt quark. Khi bị phân nhỏ ở các mức mật độ cao, hạt nhân phân rã thành một chất lỏng nucleon và thậm chí ở mức mật độ còn cao hơn, các nucleon tự nó phân rã thành chất lỏng quark.

Các hạt nhân nguyên tử được cấu tạo từ các nucleon (giống như những proton và neutron), và bản thân chúng được tạo thành từ những hạt quark. Khi bị phân nhỏ ở các mức mật độ cao, hạt nhân phân rã thành một chất lỏng nucleon và th....

Khởi đầu là một cú sốc may mắn ngoài mong đợi, sau gần hai thập niên, Hallyu đã trở thành một nền công nghiệp văn hóa tr...
02/01/2024

Khởi đầu là một cú sốc may mắn ngoài mong đợi, sau gần hai thập niên, Hallyu đã trở thành một nền công nghiệp văn hóa trị giá tỉ đô, và lan tỏa sự ảnh hưởng của Hàn Quốc trên quy mô toàn cầu. Vậy điều gì đứng đằng sau sự chuyển đổi đầy kinh ngạc ấy?
-----------------------
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Tạp chí Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh

Khởi đầu là một cú sốc may mắn ngoài mong đợi, sau gần hai thập niên, Hallyu đã trở thành một nền công nghiệp văn hóa trị giá tỉ đô, và lan tỏa sự ảnh hưởng của Hàn Quốc trên quy mô toàn cầu. Vậy điều gì đứng đằng sau sự ch...

Năm giác quan của chúng ta thu thập thông tin ở mọi thời khắc. Con đường để não bộ của chúng ta cảm nhận được vô số thôn...
02/01/2024

Năm giác quan của chúng ta thu thập thông tin ở mọi thời khắc. Con đường để não bộ của chúng ta cảm nhận được vô số thông tin là qua sự kết hợp thông tin từ hai hay nhiều giác quan khác nhau, như giữa các mùi và bề mặt trơn mượt của kết cấu, của độ cao thấp, màu sắc và các chiều kích âm nhạc.

Năm giác quan của chúng ta thu thập thông tin ở mọi thời khắc. Con đường để não bộ của chúng ta cảm nhận được vô số thông tin là qua sự kết hợp thông tin từ hai hay nhiều giác quan khác nhau, như giữa các mùi và bề mặt trơn mượt c....

Nhịp sống sôi động của xã hội hiện đại luôn trong sức ép thời gian, với trọng lượng rất lớn của đồng tiền trong các hoạt...
01/01/2024

Nhịp sống sôi động của xã hội hiện đại luôn trong sức ép thời gian, với trọng lượng rất lớn của đồng tiền trong các hoạt động và giao lưu xã hội… đang có khuynh hướng làm mất đi sự quan tâm của cộng đồng xã hội đối với nghiên cứu và phát triển KHCB ở Việt Nam. Thậm chí đã có không ít ý kiến (kể cả trong giới lãnh đạo quản lý nhà nước) coi KHCB chỉ như là “trang sức” cho nền khoa học nước nhà và do đó các hoạt động nghiên cứu KHCB không được quan tâm và đầu tư đúng mức.
-----------------------
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Tạp chí Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh

Ngay sau khi dự lễ kỷ niệm 25 năm thành lập tạp chí Tia Sáng, GS. TS Đào Tiến Khoa (Viện Khoa học kỹ thuật hạt nhân), một cộng tác viên thân thiết của Tia Sáng, đã gửi tới tòa soạn bài viết ông đã nung nấu gần 10 năm, "Suy nghĩ về ngh...

Hàng tỉ năm trước, khi các hình thức sống sơ khai trở nên ngày một phức tạp hơn, một hợp phần gene đã trở thành một dạng...
01/01/2024

Hàng tỉ năm trước, khi các hình thức sống sơ khai trở nên ngày một phức tạp hơn, một hợp phần gene đã trở thành một dạng kẻ xâm lấn hệ gene. Sử dụng một cơ chế sao chép và dán, đoạn mã độc hại này đã tự sao chép và gắn chính nó lần nữa và lần nữa vào các hệ gene.

Hàng tỉ năm trước, khi các hình thức sống sơ khai trở nên ngày một phức tạp hơn, một hợp phần gene đã trở thành một dạng kẻ xâm lấn hệ gene. Sử dụng một cơ chế sao chép và dán, đoạn mã độc hại này đã tự sao chép và gắn chí...

Những cảm nhận cách mạng trong nghệ thuật tiên đoán được các trào lưu ý tưởng mới mẻ trong vật lý. Khi những cảm nhận củ...
31/12/2023

Những cảm nhận cách mạng trong nghệ thuật tiên đoán được các trào lưu ý tưởng mới mẻ trong vật lý. Khi những cảm nhận của người nghệ sĩ vốn hình thành trong bán cầu phải của não bộ được tích hợp với những linh cảm tiên đoán (precognition) thì nghệ thuật có khả năng báo trước được những nhận thức tương lai về thế giới khách quan.

Trước tiên người nghệ sĩ đưa ra một cách nhìn mới về thế giới, sau đó các nhà vật lý sẽ định dạng từ đó một cách suy nghĩ về thế giới. Và tiếp theo sau các thành phần khác sẽ du nhập những quan điểm mới đó vào các lĩnh vực khác nhau của nền văn hóa.

"Nghệ thuật và vật lý" của Leonard Shlain là một cuốn sách hay trên cả tuyệt vời, bàn về mối tương quan giữa nghệ thuật và vật lý.

Dù văn hóa vốn là một nhân tố bị đánh giá thấp trong tiến trình tiến hóa của con người nhưng các nhà nghiên cứu trường đ...
31/12/2023

Dù văn hóa vốn là một nhân tố bị đánh giá thấp trong tiến trình tiến hóa của con người nhưng các nhà nghiên cứu trường đại học Maine phát hiện ra văn hóa giúp con người thích ứng với môi trường và vượt qua thách thức tốt hơn và nhanh hơn di truyền.

Trong một nghiên cứu mới, các nhà nghiên cứu trường đại học Maine phát hiện ra văn hóa giúp con người thích ứng với môi trường và vượt qua thách thức tốt hơn và nhanh hơn di truyền.

Báu vật của những vùng đất ngập nước, của những mênh mông giao hòa giữa biển và đất liền, đang ngày một bị mất mát hoặc ...
31/12/2023

Báu vật của những vùng đất ngập nước, của những mênh mông giao hòa giữa biển và đất liền, đang ngày một bị mất mát hoặc suy thoái. Các cánh rừng ngập mặn, giờ đây, phải vật lộn để tồn tại, trước những tác động của cả con người lẫn tự nhiên.

Báu vật của những vùng đất ngập nước, của những mênh mông giao hòa giữa biển và đất liền, đang ngày một bị mất mát hoặc suy thoái. Các cánh rừng ngập mặn, giờ đây, phải vật lộn để tồn tại, trước những tác động của cả ...

Nếu bạn là chúa Nguyễn Phúc Ánh, người vừa thống nhất Việt Nam năm 1802, bạn sẽ chọn vùng đất nào làm kinh đô?----------...
30/12/2023

Nếu bạn là chúa Nguyễn Phúc Ánh, người vừa thống nhất Việt Nam năm 1802, bạn sẽ chọn vùng đất nào làm kinh đô?
-----------------------
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Tạp chí Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh

Nếu bạn là chúa Nguyễn Phúc Ánh, người vừa thống nhất Việt Nam năm 1802, bạn sẽ chọn vùng đất nào làm kinh đô?

Chúc mừng dịch giả Hiền Trang, chúc mừng "Chơi Jazz ở Việt Nam: Quyền Văn Minh và nhạc Jazz Hà Nội" đã đoạt giải C Sách ...
30/12/2023

Chúc mừng dịch giả Hiền Trang, chúc mừng "Chơi Jazz ở Việt Nam: Quyền Văn Minh và nhạc Jazz Hà Nội" đã đoạt giải C Sách hay quốc gia 2023.

Câu chuyện về một cá nhân, với những ứng xử và lựa chọn hết sức riêng tư, đã tạo ra một dòng chảy văn hóa âm thầm nhưng bền bỉ trong lòng một xã hội đang chuyển đổi, "Chơi Jazz ở Việt Nam: Quyền Văn Minh và nhạc Jazz Hà Nội".

Câu chuyện về một cá nhân, với những ứng xử và lựa chọn hết sức riêng tư, đã tạo ra một dòng chảy văn hóa âm thầm nhưng bền bỉ trong lòng một xã hội đang chuyển đổi, "Chơi Jazz ở Việt Nam: Quyền Văn Minh và nhạc Jazz Hà Nội".

Trong một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Nuclear Science and Techniques, các nhà nghiên cứu trường đại học Quốc lập Tr...
30/12/2023

Trong một nghiên cứu xuất bản trên tạp chí Nuclear Science and Techniques, các nhà nghiên cứu trường đại học Quốc lập Trung Sơn đã đạt được một đột phá trong hiểu biết về các quá trình phân rã của hạt nhân siêu nặng.

Tại sao Callas lại trường tồn? Phải chăng đó là câu chuyện phất lên đầy kịch tính của bà? Cuộc đời tình ái bi đát của bà...
29/12/2023

Tại sao Callas lại trường tồn? Phải chăng đó là câu chuyện phất lên đầy kịch tính của bà? Cuộc đời tình ái bi đát của bà? Cái chết sớm đột ngột của bà? Nơi tốt nhất để bắt đầu tìm kiếm câu trả lời chính là giọng hát – một giọng hát được vô số người yêu mến nhưng lại bị nhiều người khác căm ghét.

Khi Maria Callas tròn trăm tuổi, hậu thế nghĩ gì về giọng ca và di sản huyền thoại bà để lại?

Lịch sử trong nhiều vấn đề đã chứng minh, nhận thức của người dân không hề thấp kém, nhất là khi những vấn đề đó có liên...
29/12/2023

Lịch sử trong nhiều vấn đề đã chứng minh, nhận thức của người dân không hề thấp kém, nhất là khi những vấn đề đó có liên quan đến lợi ích thiết thân của họ. Mặc cho các báo cáo rất hay về số lượng HTX mới được thành lập, đa số các tổ chức này vẫn hoạt động kém hiệu quả trong việc cung cấp đầu vào và lo đầu ra cho người nông dân. Bản thân HTX cũng không thu hút được người trẻ và giỏi để quản lý tổ chức hiệu quả. Chưa đến 10% nông sản cả nước được tiêu thụ thông qua hợp tác xã. Nông dân vẫn chủ yếu phụ thuộc vào hệ thống thương lái và các đại lý trong việc mua ‘đầu vào’ và bán ‘đầu ra’; hệ thống thông tin thị trường chưa phát triển và dễ bị lũng đoạn. Nhu cầu tín dụng một phần phải trông vào thị trường tài chính phi chính thức ở nông thôn (tín dụng đen); các ngân hàng nhà nước với các tuyên ngôn rổn rảng về sứ mệnh phục vụ kinh tế hợp tác, nhưng trên thực tế hình thức và thủ tục cho vay ít nhiều có nét của các hiệu cầm đồ, nên nông dân, nhất là nông dân nghèo, khó tiếp cận được nguồn vốn.

Trao quyền tự quyết và nâng cao năng lực nông hộ - đó là hai yếu tố quan trọng nhất để nâng cao hiệu quả cho hoạt động của hợp tác xã.

Các nhà lý thuyết dây đã đem đến một lời giải duyên dáng. Nếu vũ trụ này không đủ các chiều để trao cho các dây sự tự do...
29/12/2023

Các nhà lý thuyết dây đã đem đến một lời giải duyên dáng. Nếu vũ trụ này không đủ các chiều để trao cho các dây sự tự do mà nó cần để giải thích mọi thứ vật lý thì chúng ta phải cho thêm vào đó các chiều nhiều nhất có thể cho vũ trụ này. Các phiên bản hiện đại của lý thuyết dây tuyên bố là chúng ta có 10 hoặc 11 chiều không gian (sự khác biệt đến từ các công thức khác nhau của lý thuyết này).

Giáo sư vật lý lý thuyết Paul M. Sutter tại ĐH Stony Brook SUNY, tác giả các cuốn sách "Your Place in the Universe" (Chỗ của bạn trong vũ trụ), "How to Die in Space" (Chết trong vũ trụ như thế nào) nói với chúng ta về những chiều dư của lý thuyết d...

Có người so sánh thế giới mà Flann O’Brien sáng tạo ra có điểm tương đồng với cõi địa ngục của Jean Paul Sartre trong vở...
28/12/2023

Có người so sánh thế giới mà Flann O’Brien sáng tạo ra có điểm tương đồng với cõi địa ngục của Jean Paul Sartre trong vở Huis Clois (Không lối thoát). Ba người nghĩ rằng mình sắp bị đày vào địa ngục, cuối cùng lại thấy mình đứng trong một căn phòng trống, chẳng có kẻ tra tấn nào cả, tự họ tra tấn lẫn nhau. Sau rốt có vẻ như hành trình của “tôi” cũng là hành trình trôi nổi trong địa ngục, bởi ở chương cuối người tòng phạm giết người của anh ta tiết lộ rằng anh ta đã chết ngay từ chương mở đầu. Hành trình của anh ta không giống với ảo giác mà chính là một ảo giác.

“Một hành trình là một ảo giác”, đó là câu viết của De Selby, nhà vật lý kiêm triết gia tưởng tượng, người đã hình dung Trái đất có hình dạng một chiếc xúc xích trong The Third Policeman (Viên cảnh sát thứ ba - bản dịch của Nguyễn ...

Nếu chúng ta muốn hiểu về tương lai, chúng ta thường quay về quá khứ. Và thậm chí còn hữu dụng hơn nếu sử dụng DNA bạch ...
28/12/2023

Nếu chúng ta muốn hiểu về tương lai, chúng ta thường quay về quá khứ. Và thậm chí còn hữu dụng hơn nếu sử dụng DNA bạch tuộc để nhìn vào những thế giới đã qua.

Vào những năm 1520, khi những người Tây Ban Nha trở về từ Mexico, một trong số những báu vật họ mang về là một vài mẫu n...
27/12/2023

Vào những năm 1520, khi những người Tây Ban Nha trở về từ Mexico, một trong số những báu vật họ mang về là một vài mẫu nguyên liệu để sau đó tạo ra màu đỏ châu Âu thu hút bậc nhất. Và do đó, vào những năm 1550, cùng với vàng và một số sản vật khác, những con thuyền buồm Tây Ban Nha đã chở cochineal, thứ bột được chiết xuất từ xác những con côn trùng cái Cochineal (chủ yếu gồm a xít carminic). Họ dự định sử dụng món quà quý giá này của Tân thế giới về quê hương với mục đích thay thế cho những màu đỏ hiện hành.

Đó là bước đầu tiên chinh phục thế giới của đỏ yên chi, một màu sắc mà ngay lập tức đã mở ra rất nhiều điều hấp dẫn ở những nơi nó xuất hiện.

Trong suốt quá trình tồn tại của mình, axít carminic, chất được trích xuất từ những con rệp son sống trên cây xương rồng lê g*i Nam Mỹ tạo ra màu đỏ yên chi, đã tác động đến đời sống tôn giáo và thế tục hơn người ta tưởng. Ngà...

Sự ra đời của Nghị định 115/2005/NĐ-CP, một chính sách được kỳ vọng sẽ tạo ra luồng sinh khí mới cho các tổ chức KH&CN c...
27/12/2023

Sự ra đời của Nghị định 115/2005/NĐ-CP, một chính sách được kỳ vọng sẽ tạo ra luồng sinh khí mới cho các tổ chức KH&CN công lập để họ có thể bắt nhịp với sự phát triển của kinh tế xã hội, trên thực tế đã đem lại kết quả không mấy tươi sáng. Vậy nguyên nhân gì khiến Nghị định không phát huy được giá trị của mình?

Sự ra đời của Nghị định 115/2005/NĐ-CP, một chính sách được kỳ vọng sẽ tạo ra luồng sinh khí mới cho các tổ chức KH&CN công lập để họ có thể bắt nhịp với sự phát triển của kinh tế xã hội, trên thực tế đã đem lại kết qu.....

Khi trời mưa, nước mưa chảy xuống các bề mặt như đường phố, bãi đỗ xe và chảy xuống cống. Chúng ta thường nhìn nhận thực...
27/12/2023

Khi trời mưa, nước mưa chảy xuống các bề mặt như đường phố, bãi đỗ xe và chảy xuống cống. Chúng ta thường nhìn nhận thực tế này như là một vấn đề tiêu cực bởi nước mưa có thể gây ngập lụt. Tuy nhiên, đây cũng chính là nguồn nước cuối cùng chưa được khai thác ở các thành phố.

Khi trời mưa, nước mưa chảy xuống các bề mặt như đường phố, bãi đỗ xe và chảy xuống cống. Chúng ta thường nhìn nhận thực tế này như là một vấn đề tiêu cực bởi nước mưa có thể gây ngập lụt. Tuy nhiên, đây cũng chính là ngu....

Mỗi năm các trang trại chăn nuôi trên thế giới thải ra hơn 3 tỷ tấn chất thải động vật. Lượng phân khổng lồ ấy gây ô nhi...
27/12/2023

Mỗi năm các trang trại chăn nuôi trên thế giới thải ra hơn 3 tỷ tấn chất thải động vật. Lượng phân khổng lồ ấy gây ô nhiễm nguồn nước và thải ra khí nhà kính. Giờ đây, một kỹ thuật tái chế mới có thể giảm thiểu những tác hại đó đồng thời mang lại lợi nhuận cho người nông dân.

Mỗi năm các trang trại chăn nuôi trên thế giới thải ra hơn 3 tỷ tấn chất thải động vật. Lượng phân khổng lồ ấy gây ô nhiễm nguồn nước và thải ra khí nhà kính. Giờ đây, một kỹ thuật tái chế mới có thể giảm thiểu những tác ...

Hàm sóng lượng tử, những vũ trụ chồng chéo, những thế giới song song, đó là cấu hình để Matt Haig dựng lên Thư Viện Nửa ...
26/12/2023

Hàm sóng lượng tử, những vũ trụ chồng chéo, những thế giới song song, đó là cấu hình để Matt Haig dựng lên Thư Viện Nửa Đêm.

Việt Nam là một trong những quốc gia trung chuyển hoạt động nhập khẩu tê tê giữa châu Á và châu Phi, sau đó tái xuất san...
26/12/2023

Việt Nam là một trong những quốc gia trung chuyển hoạt động nhập khẩu tê tê giữa châu Á và châu Phi, sau đó tái xuất sang các quốc gia khác, như Trung Quốc.

Với hàng trăm gene tạo ra hiệu ứng khó dự đoán, các nhà khoa học đang thăm dò sự hình thành hình dạng khuôn mặt trong qu...
25/12/2023

Với hàng trăm gene tạo ra hiệu ứng khó dự đoán, các nhà khoa học đang thăm dò sự hình thành hình dạng khuôn mặt trong quá trình trưởng thành của con người.

Tia Sáng số mới chào các bạn,Số báo cuối cùng của năm 2023 đã có mặt ở tòa soạn, như một lời nhắc nhở chúng ta rằng bộ s...
25/12/2023

Tia Sáng số mới chào các bạn,

Số báo cuối cùng của năm 2023 đã có mặt ở tòa soạn, như một lời nhắc nhở chúng ta rằng bộ sưu tập 24 số báo của năm đã đủ đầy và cuối cùng, một năm cũng vuột qua.

Vậy số báo cuối cùng của năm 2023 sẽ có những gì? chúng ta sẽ tìm được gì ở số báo ấy? Thật ra, như bất cứ số báo nào khác, ấn phẩm này cũng chất chứa rất nhiều suy nghĩ của chúng tôi khi nghĩ về những dòng chảy của thời gian và thời cuộc, khắp chốn khắp nơi đều ẩn chứa những thân phận con người và những trăn trở “làm thế nào để cuộc sống này tốt đẹp hơn”?

Nhưng chúng ta biết gì về những điều như vậy?

Có những câu chuyện mà chúng ta tưởng là mình biết rõ nhưng thật ra đó mới chỉ là những thông tin bề mặt, trơn trượt và chưa chạm đến bản chất của nó. Năm nào chúng ta cũng biết ở nơi này, nơi khác có xảy ra lũ quét, lũ ống, trượt lở đất, làm thiệt hại đến tài sản và tính mạng. Nhưng chúng ta có hình dung ra được số phận của những người dân tộc thiểu số, nơi con người luôn luôn bị đặt vào lằn ranh mỏng manh giữa sống và chết mỗi mùa lũ về. Khi tồn tại ở những nơi chốn thứa mứa sự khắc nghiệt đó, những người dân tộc thiểu số buộc phải chấp nhận nguy cơ rủi ro có thể đến bất cứ lúc nào.

Liệu có cách nào để thay đổi cuộc sống của họ? hay thực tế hơn là có cách nào để giảm bớt sự rủi ro? Tương lai trước mắt vô vàn bất định, bởi theo các nhà nghiên cứu, vẫn chưa có giải pháp nào hoàn chỉnh và kịp thời để giúp họ thoát khỏi sự bủa vây của thiên tai, nhất là khi biến đổi khí hậu còn đặt thêm một cú dúi trầm trọng. Nhìn xa hơn, con đường thoát khỏi đói nghèo cũng đầy thách thức bởi việc “gánh chữ lên non” cho trẻ em miền núi vô cùng nhiều trở ngại…

“Vòng lặp đói nghèo trước sự bất định của tự nhiên” (Thu Quỳnh) có thể giúp chúng ta nhận ra thấy một điều: những người dân tộc thiểu số còn quá khuất nẻo trong thế giới này. Để thay đổi phần nào cuộc sống của họ, vẫn tiếp tục cần rất nhiều chính sách khác được thiết kế phù hợp với môi trường sống, cuộc sống của họ…

Giữa những khoảng lặng nghĩ suy, chúng ta có thể chọn “Những người ngắm sao: Một tình yêu qua thiên niên kỷ” (Pierre Dariulat) để cùng chìm đắm trong cái khôn cùng của vũ trụ. “Nếu hỏi tại sao, họ sẽ bảo rằng vì trên bầu trời có quá nhiều vẻ đẹp, mà tất cả ta cần làm là ngước nhìn lên; để nhớ rằng mình là một phần của thứ gì đó lớn lao hơn; để được kết nối lại với tự nhiên và thế giới; để được yên bình, tự tại và hướng tới mục đích; mở rộng tri thức và chia sẻ cảm xúc với đồng bạn, những người cùng yêu quý các vì sao. Họ sẽ bảo rằng những người ngắm sao đã khiến bản thân mỗi người trở nên tốt đẹp hơn; rằng khi đã hình dung ra sự rộng lớn của Vũ trụ, thật khó để ai đó tự coi mình là trung tâm. Họ là những nhà thơ, nghệ sỹ, những hậu bối của một dòng truyền thừa tồn tại từ rất lâu đời”.

Có thể, ai đó hỏi rằng Tia Sáng số cuối cùng của năm chỉ có ngần ấy nội dung? Ồ không, nếu lật giở từng trang, bạn sẽ thấy những vấn đề của quá khứ và hiện tại đan xen chảy tràn trong các trang báo, từ vấn đề những học thuật “Thiếu GS, PGS ngành KHXH&NV: Có nên hạ chuẩn” (Nguyễn Văn Chính), “Thời của những ngôn ngữ ngỏ” (Nguyễn Quang dịch); các vấn đề phát triển nền công nghiệp văn hóa “Chính sách đằng sau làn sóng Hallyu (Thanh Nhàn), “Văn hóa Hàn Quốc: nguồn lực tạo sức mạnh mềm” (Tô Vân); các vấn đề của lịch sử “Thánh địa Mỹ Sơn: Con đường Thần đạo” (Anh Thư), “Ngộ độc chì trong thế giới cổ đại” (Thanh Hương lược dịch); các vấn đề nghệ thuật “Ngừng tay lại: Người vật lý đích thực đã tới” (Thái Hà dịch), “Viên cảnh sát thứ ba: Trò chơi ảo giác của triết học” (Hiền Trang), “Maria Callas: Di sản huyền thoại”.

Số báo thứ 24 đã khép lại một năm nhiều cảm xúc của Tia Sáng và độc giả Tia Sáng. Nói như Aeschylus, nhà soạn kịch Hy Lạp cổ đại “Thời gian mang tất cả về quá khứ”. Dòng chảy thời gian, ở khía cạnh nào đó cũng khiến chúng ta trưởng thành hơn.

Và xét cho cùng “Thời gian bạn dành cho đóa hồng của bạn cũng đủ khiến cho đóa hồng ấy trở nên quan trọng”, Antoine de Saint-Exupéry nhắn gửi như thế trong “Hoàng tử bé”.

Vậy tại sao chúng ta không đọc Tia Sáng, số này và những số tiếp theo.
-----------------------
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang

Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:

Hà Nội: Tạp chí Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội

TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh

Với các nông dân của Trypillia, những người sống khoảng 7.000 năm trước ở nơi mà ngay là Ukraine và Moldova, các nhà ngh...
25/12/2023

Với các nông dân của Trypillia, những người sống khoảng 7.000 năm trước ở nơi mà ngay là Ukraine và Moldova, các nhà nghiên cứu đã đánh giá họ có chế độ ăn gồm bột và hạt đậu, qua đó cho phép họ tồn tại mà không cần đến thịt. Điều đó đã được chứng tỏ trong nghiên cứu của ĐH Kiel, do nhà khảo cổ học Johannes Müller trực tiếp dẫn dắt cùng các nhà nghiên cứu Ukraine và Moldova như một phần của nghiên cứu lớn hơn về các xã hội Trypillia.

Dưỡng chất ở các điểm đông dân cư của Trypillia hiện đang được nhóm Trung tâm nghiên cứu hợp tác (CRC) 1266, ĐH Kiel (CAU) tập trung nghiên cứu. Trong những khu rừng phía bắc biển Đen – ngày nay là lãnh thổ của Moldova và Ukraine – những ...

Đêm Noel ký ức, nơi Đông gặp Tây, Phật gặp Thiên Chúa, nơi tình yêu thương vô bờ bến giữa con người với con người được g...
24/12/2023

Đêm Noel ký ức, nơi Đông gặp Tây, Phật gặp Thiên Chúa, nơi tình yêu thương vô bờ bến giữa con người với con người được gieo rắc khắp nhân gian...

Có lẽ tôi chỉ trực giác được không khí cởi mở, ấm cúng của cuộc đối thoại mà mọi người rất hứng thú tham gia, cảm giác được bao bọc trong thân ái, thông cảm, cảm giác mình đang sống trong ấy tràn đầy niềm vui. Mọi e ngại hình như được giải tỏa nhường cho sự thú vị khi nhận thấy gia đình bạn tôi tỏ ra ngưỡng mến đạo Phật – dù người mẹ luôn dè dặt, cũng là điều dễ hiểu – Và nhất là tinh thần dân chủ giữa hai thế hệ người Đức mà họ sở hữu. Cha mẹ bảo thủ nhưng những người con thì giữ óc phê phán và họ được tự do phản biện theo tinh thần dân chủ. Mẹ con, cha con có thể tranh luận cởi mở về mọi vấn đề, dù quan điểm chính trị của họ khác nhau...

Đứng giữa chợ Noel mà nhớ Noel…

Một lý thuyết căn bản hợp nhất một cách phù hợp hấp dẫn với cơ học lượng tử trong khi vẫn bảo vệ được khái niệm cổ điển ...
24/12/2023

Một lý thuyết căn bản hợp nhất một cách phù hợp hấp dẫn với cơ học lượng tử trong khi vẫn bảo vệ được khái niệm cổ điển về không thời gian của Einstein đã được loan báo trong hai bài báo được xuất bản một cách đồng thời của các nhà vật lý UCL (University College London).

Một lý thuyết căn bản hợp nhất một cách phù hợp hấp dẫn với cơ học lượng tử trong khi vẫn bảo vệ được khái niệm cổ điển về không thời gian của Einstein đã được loan báo trong hai bài báo được xuất bản một cách đồng thờ...

Khám phá màu xanh lam Ai Cập, “biến mất” và được tái khám phá là một câu chuyện thu hút và minh họa một cách tuyệt đẹp v...
23/12/2023

Khám phá màu xanh lam Ai Cập, “biến mất” và được tái khám phá là một câu chuyện thu hút và minh họa một cách tuyệt đẹp về việc nghệ thuật có thể đóng vai trò là chất xúc tác cho sự phát triển của hóa học như thế nào.

Gần 20 năm áp dụng cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm nhưng các tổ chức KH&CN công lập ở Việt Nam dường như vẫn còn lúng...
23/12/2023

Gần 20 năm áp dụng cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm nhưng các tổ chức KH&CN công lập ở Việt Nam dường như vẫn còn lúng túng, chưa thể vượt qua được những rào cản như kỳ vọng của các nhà quản lý. Điều gì khiến chính sách chưa thực sự đi vào cuộc sống? Liệu có phải cơ chế ấy vẫn còn chưa đủ để các tổ chức này vượt qua các rào cản hay còn do nguyên nhân nào khác?

Gần 20 năm áp dụng cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm nhưng các tổ chức KH&CN công lập ở Việt Nam dường như vẫn còn lúng túng, chưa thể vượt qua được những rào cản như kỳ vọng của các nhà quản lý. Điều gì khiến chính sách c...

Đọc hồi ký của nhà soạn nhạc, ta không khỏi trộm nghĩ rằng, nếu ông chẳng sáng tác âm nhạc thì hẳn ông sẽ là một văn sĩ ...
22/12/2023

Đọc hồi ký của nhà soạn nhạc, ta không khỏi trộm nghĩ rằng, nếu ông chẳng sáng tác âm nhạc thì hẳn ông sẽ là một văn sĩ bậc thầy. Ta đôi khi ngỡ mình đang đọc một tiểu thuyết hơn là một tự truyện. Berlioz như sở hữu một thứ giả kim thuật, biến mọi ngôn ngữ qua tay ông đều hóa thành vàng ròng, hoặc giả ông là một “kiến trúc sư” tái dựng lại đời mình trong tòa nhà ngôn từ lộng lẫy như một cung điện Roccoco hoa mỹ, phù phiếm và ngông cuồng. Thậm chí, có những đoạn trong cuốn sách vang dội như một màn pháo hoa của xúc cảm trào dâng, khi u uất thì u uất đến sôi sục, khi tươi vui thì tươi vui như muốn bay lên, mà nhất là khi ông nổi hứng yêu hay ghét một điều gì đó. Bởi con người này yêu ai thì yêu đậm sâu, ngược lại, đã ghét cái gì thì thậm ghét, không có lập lờ ở giữa.

Để mở đầu và kết thúc cuốn hồi ký đời mình, nhà soạn nhạc người Pháp Hector Berlioz thế kỷ 19 đều chọn một đoạn trích dẫn của William Shakespeare:

“Anh hùng còn chi”, một ấn phẩm được coi là di cảo Nguyễn Huy Thiệp, công bố những bài thơ chưa từng được biết đến của ô...
21/12/2023

“Anh hùng còn chi”, một ấn phẩm được coi là di cảo Nguyễn Huy Thiệp, công bố những bài thơ chưa từng được biết đến của ông và một số truyện ngắn đã đăng báo nhưng chưa xuất hiện trong tuyển tập nào.

Dự án Manhattan là một chương trình tối mật để phát triển những quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới trong suốt chiế...
21/12/2023

Dự án Manhattan là một chương trình tối mật để phát triển những quả bom nguyên tử đầu tiên trên thế giới trong suốt chiến tranh thế giới thứ hai. Nghiên cứu được che dấu và gây tranh cãi này đã thu hút nhiều nhà khoa học tài năng và danh tiếng, bao gồm giáo hoàng Enrico Fermi, J. Robert Oppenheimer.

Vì vậy việc lập bản đồ mối quan hệ và tương tác giữa họ hé lộ những điều vô cùng thú vị.
---------------------------------
Tất cả những ai quan tâm và yêu quý Tia Sáng đều có thể đăng ký mua bản giấy, bản PDF và đọc thử các số Tia Sáng trước tại đây: https://bit.ly/DatmuaTiaSang
Ngoài ra, các bạn có thể mua lẻ từng số tại:
Hà Nội: Tạp chí Tia Sáng, 70 Trần Hưng Đạo, Hoàn Kiếm, Hà Nội
TP.HCM: Nhà sách Huy Hoàng, 357A Lê Văn Sỹ – Phường 1 – Quận Tân Bình – TP. Hồ Chí Minh

Dự án Manhattan là một chương trình tối mật để phát triển những quả bom nguyên tử đầy tiên trên thế giới trong suốt chiến tranh thế giới thứ hai. Nghiên cứu được che dấu và gây tranh cãi này đã thu hút nhiều nhà khoa học tài năng v....

Thực trạng di sản điện ảnh Việt bị lãng quên phần lớn và không được tận dụng giới thiệu, quảng bá đúng tầm khiến không k...
20/12/2023

Thực trạng di sản điện ảnh Việt bị lãng quên phần lớn và không được tận dụng giới thiệu, quảng bá đúng tầm khiến không khỏi chạnh lòng khi chúng ta nhìn sang các nền điện ảnh phát triển trên thế giới.

Để hỗ trợ con người tốt nhất trong thực tế, robot cần có khả năng liên tục tiếp thu các kỹ năng mới hữu ích trong môi tr...
20/12/2023

Để hỗ trợ con người tốt nhất trong thực tế, robot cần có khả năng liên tục tiếp thu các kỹ năng mới hữu ích trong môi trường năng động và thay đổi nhanh chóng. Tuy nhiên, hiện tại, hầu hết robot chỉ có thể thực hiện các nhiệm vụ đã được huấn luyện từ trước, chúng chỉ có các khả năng mới sau khi được huấn luyện thêm.

Để hỗ trợ con người tốt nhất trong thực tế, robot cần có khả năng liên tục tiếp thu các kỹ năng mới hữu ích trong môi trường năng động và thay đổi nhanh chóng. Tuy nhiên, hiện tại, hầu hết robot chỉ có thể thực hiện các nhiệm v....

Khi hai ion chì va chạm tại Máy gia tốc hạt lớn (LHC), chúng tạo ra một trạng thái vật chất cực nóng và đậm đặc mà trong...
20/12/2023

Khi hai ion chì va chạm tại Máy gia tốc hạt lớn (LHC), chúng tạo ra một trạng thái vật chất cực nóng và đậm đặc mà trong đó các hạt quark và gluon không bị giới hạn bên trong thành phần của các hạt hadron. Quả bóng lửa của các hạt particle – được biết là quark - gluon plasma và được tin là chiếm ưu thế của vũ trụ trong phần triệu giây đầu tiên sau Big Bang – dãn nở và làm lạnh một cách nhanh chóng.

Khi hai ion chì va chạm tại Máy gia tốc hạt lớn (LHC), chúng tạo ra một trạng thái vật chất cực nóng và đậm đặc mà trong đó các hạt quark và gluon không bị giới hạn bên trong thành phần của các hạt hadron. Quả bóng lửa của các hạt pa...

Sự qua đời vào ngày 2/11/2023 của nhạc trưởng Yuri Temirkanov đã đặt dấu chấm hết cho di sản của một trường phái đào tạo...
19/12/2023

Sự qua đời vào ngày 2/11/2023 của nhạc trưởng Yuri Temirkanov đã đặt dấu chấm hết cho di sản của một trường phái đào tạo chỉ huy dàn nhạc và opera tuyệt vời của đất nước Liên Xô đã tan rã.

Address

70 Trần Hưng Đạo
Nguyên Khê

Opening Hours

Monday 08:00 - 17:00
Tuesday 08:00 - 17:00
Wednesday 08:00 - 17:00
Thursday 08:00 - 17:00
Friday 08:00 - 17:00
Saturday 08:00 - 17:00

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when TIA SÁNG posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to TIA SÁNG:

Videos

Share

Nearby media companies