https://www.facebook.com/180039192032516/

Ecoblader, Ho Chi Minh City (2025)

09/12/2024

"Ikig*i không phải là một sứ mệnh vĩ đại, mà là những lý do nhỏ bé khiến ta muốn sống mỗi ngày."

Ikig*i là một trong những khái niệm khó nắm bắt nhất mà người Nhật đã phát minh, nhưng đồng thời cũng là một trong những ý tưởng đẹp đẽ và gần gũi nhất mà con người có thể tìm thấy trong đời sống thường nhật. Thế nhưng, giống như nhiều giá trị văn hóa khác, khi bước ra khỏi bối cảnh nơi nó sinh ra, ikig*i đã bị hiểu sai, biến tướng thành một thứ lý thuyết phức tạp hơn nhiều so với ý nghĩa thực sự của nó.

Nhiều người ngày nay nghĩ rằng ikig*i là lý tưởng sống hay mục tiêu lớn lao mà ai cũng cần phải tìm ra. Họ bị thuyết phục bởi một biểu đồ nổi tiếng – nơi mà ikig*i được đặt vào trung tâm của những giao điểm như "điều bạn yêu," "điều bạn giỏi," "điều thế giới cần," và "điều bạn có thể kiếm tiền từ đó." Nhưng sự thật là, biểu đồ ấy chẳng hề có mối liên hệ nào với ikig*i trong văn hóa Nhật Bản. Nó chỉ là một sự gán ghép vô căn cứ, và đã khiến hàng triệu người lầm tưởng rằng ikig*i phải là một điều gì đó thật vĩ đại, xa xôi, và khó nắm bắt.

Ikig*i, theo nghĩa nguyên bản, chỉ đơn giản là lý do khiến bạn cảm thấy cuộc sống đáng sống. Nó có thể nhỏ bé như cảm giác ấm áp khi uống một cốc trà vào buổi sáng, hoặc to lớn như niềm vui khi đạt được thành tựu trong công việc. Không cần phải là một mục tiêu to tát, cũng chẳng cần phải liên quan đến sự nghiệp hay tiền bạc. Ikig*i, trên tất cả, là về việc tìm ra niềm vui trong hiện tại, trong từng chi tiết nhỏ nhặt của cuộc sống hàng ngày.

Người Nhật không tìm kiếm ikig*i ở đâu xa. Họ thấy nó trong bữa cơm gia đình, trong một ngày trời nắng đẹp, hay trong cảm giác khi công việc được hoàn thành trọn vẹn. Một người lao công không cần phải yêu thích công việc của mình, nhưng họ vẫn có thể tìm thấy ikig*i qua lời cảm ơn từ những người xung quanh, qua sự yên bình khi công việc được hoàn tất. Ikig*i không yêu cầu bạn phải thay đổi thế giới; nó chỉ yêu cầu bạn tìm thấy niềm vui trong thế giới bạn đang sống.

Cốt lõi của ikig*i là sự cân bằng giữa việc chấp nhận bản thân và sự nỗ lực cải thiện mỗi ngày. Bạn không cần phải trở thành ai đó đặc biệt, nhưng cũng không nên dừng lại ở việc chỉ tồn tại. Ikig*i khuyến khích ta sống chậm hơn, để ý đến những điều nhỏ nhặt hơn, và trân trọng mọi khoảnh khắc của cuộc đời mình. Hãy nghĩ đến cảm giác khi bạn nhắm mắt hít thở sâu dưới bầu trời trong xanh, hay khi bạn thưởng thức một món ăn ngon mà không vội vã. Đó chính là ikig*i – một sự hiện diện trọn vẹn trong giây phút này.

Trong một thế giới bị cuốn vào vòng xoáy của tốc độ và thành công, ikig*i không phải là thứ để bạn chinh phục, mà là thứ để bạn nhận ra. Nó không phải là một đích đến, mà là một hành trình bạn đã và đang đi qua. Sống với ikig*i là chấp nhận rằng những gì nhỏ bé và tầm thường nhất cũng có thể mang lại niềm vui lớn lao, nếu bạn biết cách trân trọng.

Có lẽ điều đáng quý nhất mà ikig*i mang lại chính là sự nhắc nhở rằng hạnh phúc không phải là điều bạn tìm kiếm ở phía xa, mà là những điều giản dị ngay bên cạnh bạn. Một cốc cà phê thơm vào buổi sáng, ánh mắt trìu mến của một người thân yêu, hay chỉ đơn giản là cảm giác thở chậm lại sau một ngày dài – tất cả đều là lý do để bạn cảm thấy cuộc sống đáng giá. Và khi mỗi ngày trôi qua, với sự hiện diện của những điều nhỏ bé đó, bạn đã sống với ikig*i mà chẳng cần phải gán ghép nó vào một khuôn mẫu nào cả.

01/12/2024

Đại ca: Này, nghe đâu cái dự án khởi nghiệp của chú mày đang trục trặc à? Anh nghe loáng thoáng thấy chú đang kêu ca nào là đối tác không nhiệt tình, khách hàng khó tính, rồi nhân viên làm không tới nơi tới chốn. Có đúng thế không? Hôm nay, anh muốn nói chuyện với chú về một thứ quan trọng mà anh đã học được sau bao năm đi làm – sức mạnh của việc nhận trách nhiệm.

Hắn: Nhưng mà, đại ca này, rõ ràng có những chuyện đâu phải tại em. Làm sao em gánh hết trách nhiệm được khi người ta làm sai?

Đại ca: Đúng, có những chuyện không phải tại chú. Nhưng mà này, để anh nói cho mà nghe. Hồi xưa, anh cũng y như chú thôi. Hễ có chuyện gì không ổn là anh lại đổ lỗi: nào là do thị trường khó, nào là nhân viên kém, nào là đối tác không biết điều. Nhưng chú biết không, cái gì xảy ra thì nó cũng quay về một chỗ: chính mình.

Đổ lỗi chỉ khiến mình yếu đi. Nhận trách nhiệm, ngược lại, là cách duy nhất để lấy lại sức mạnh.

Hắn: Nhưng mà đại ca, có những cái thực sự không phải lỗi của em thì sao?

Đại ca: Nghe đây. Nhận trách nhiệm không có nghĩa là ôm hết lỗi về mình. Nó nghĩa là chú tự hỏi: “Mình có thể làm gì khác để tránh chuyện này?”

Nhân viên làm sai à? Có khi là do chú chưa đào tạo kỹ.
Khách hàng phàn nàn? Chắc là chú chưa rõ ràng ngay từ đầu.
Đối tác không làm được việc? Có khi chú đã chọn sai người ngay từ đầu.

Khi chú nhận trách nhiệm, chú không còn là thằng đứng nhìn người khác làm mình đau đầu. Chú trở thành người sửa bài, làm chủ thế cục.

Hắn: Nhưng nếu nhận hết kiểu này, chẳng phải em tự làm khó mình à?

Đại ca: Không đâu. Đó mới chính là lúc chú trao quyền cho bản thân. Chú nghĩ mà xem: khi chú nói, “Mọi chuyện là tại mình,” cũng chính là lúc chú đang nói, “Mình có thể thay đổi nó.”

Thằng nào đổ lỗi thì mãi là con cờ trên bàn. Thằng nào nhận trách nhiệm thì mới là người chơi.

Đại ca: Kể chú nghe chuyện của anh. Ngày trước, anh làm dự án, đối tác rút lui giữa chừng. Tức chứ, anh đi đâu cũng kể xấu tụi nó: nào là thiếu chuyên nghiệp, nào là làm anh mất công mất sức. Nhưng một hôm anh ngồi nghĩ lại: “Mình có thể làm gì khác?” Và anh nhận ra: lỗi là do mình đã chọn đối tác qua loa, không chịu tìm hiểu kỹ.

Từ đó, anh thay đổi. Đối tác nào cũng phải qua đánh giá đàng hoàng, hợp đồng rõ ràng. Kể từ đó, anh không còn gặp lại mấy cái chuyện tào lao như thế nữa.

Hắn: Đại ca nói nghe thấm thật. Nghĩ lại, chắc em cũng cần phải nhìn mọi chuyện khác đi.

Đại ca: Đúng rồi, phải thế. Nhớ kỹ điều này: chú không phải là nạn nhân của ai cả. Chú chính là người chịu trách nhiệm cuối cùng cho mọi thứ trong đời mình. Mà đã là người chịu trách nhiệm, thì cũng chính là người có quyền thay đổi.

Lời cuối của Đại ca:
Trách nhiệm không phải là cái gánh. Nó là thứ vũ khí mạnh nhất mà chú có. Khi chú dám nhận, chú mới sẵn sàng trở thành người làm chủ thật sự.

30/11/2024

Bạn có bao giờ tự hỏi tại sao một quả chuối dán tường lại được bán với giá hàng triệu đô? Hay tại sao một chiếc bồn tiểu lật ngược lại được coi là kiệt tác nghệ thuật? Nghệ thuật, vốn được coi là nơi thăng hoa của cảm xúc và sáng tạo, giờ đây không chỉ gói gọn trong vẻ đẹp mà còn nằm ở cách nó được định nghĩa. Cuốn sách "Định Luật Ẩn - Sự thật về cách mạng lưới chọn ra người thắng cuộc - 5 công thức thành công đã được chứng minh" của Albert-László Barabási mang đến một góc nhìn đột phá: nghệ thuật cũng có công thức để đánh giá thành công, và những điều tưởng chừng phi lý hóa ra lại rất logic.

Năm 1917, Marcel Duchamp – một họa sĩ thiên tài – đã gây chấn động khi mang một chiếc bồn tiểu vào triển lãm, lật ngược nó và đặt tên là "Fountain" (Vòi phun). Một hành động tưởng như ngớ ngẩn, nhưng lại mở ra cuộc cách mạng nghệ thuật ý niệm, nơi mà ý tưởng được đặt lên trên kỹ thuật. Duchamp không vẽ, không tạc tượng, ông chỉ đưa ra một khái niệm táo bạo: bất cứ thứ gì cũng có thể trở thành nghệ thuật nếu nó được gắn với một ý tưởng. Điều này không chỉ làm lung lay những quan niệm truyền thống về nghệ thuật, mà còn đặt ra câu hỏi sâu sắc về cách chúng ta đánh giá giá trị của nó.

Barabási, qua Định Luật Ẩn, không dừng lại ở việc kể lại những câu chuyện gây tranh cãi mà còn giải mã chúng qua lăng kính khoa học. Ông chỉ ra rằng, thành công trong nghệ thuật không chỉ là kết quả của tài năng hay sự cố gắng, mà còn phụ thuộc vào cách tác phẩm đó được nhìn nhận trong một hệ thống xã hội. Thành công không bao giờ đơn lẻ; nó luôn là sản phẩm của mạng lưới những mối quan hệ, sự công nhận và thời điểm. Điều này lý giải tại sao quả chuối dán tường của Maurizio Cattelan, dù trông đơn giản đến mức phi lý, lại có thể bán với giá hàng triệu đô. Thành công của nó không nằm ở bản thân quả chuối, mà ở câu chuyện và ý nghĩa mà nó mang lại trong bối cảnh xã hội.

Nếu không có lời diễn giải, nghệ thuật ý niệm sẽ chỉ là những vật thể vô nghĩa. Một chiếc bồn tiểu hay một quả chuối không thể tự mình trở thành nghệ thuật; chúng cần sự gán ghép ý tưởng, những câu chuyện và sự công nhận từ một cộng đồng. Và chính những nhà phê bình, nhà báo, người yêu nghệ thuật đã góp phần biến chúng thành biểu tượng văn hóa. Barabási gọi đó là "mạng lưới danh tiếng" – nơi giá trị được tạo ra không chỉ bởi tác phẩm mà còn bởi cách nó được lan tỏa và nhìn nhận.

Điều thú vị là, những quy luật mà Barabási đưa ra không chỉ áp dụng cho nghệ thuật mà còn mở rộng ra nhiều lĩnh vực khác. Thành công, dù trong nghệ thuật hay cuộc sống, luôn bắt đầu từ một ý tưởng. Nhưng ý tưởng đó chỉ thực sự trở nên có giá trị khi nó được gắn kết với đúng người, đúng thời điểm và đúng bối cảnh. Đây chính là điểm mấu chốt mà Định Luật Ẩn muốn truyền tải: thành công không phải là sự ngẫu nhiên, mà là kết quả của một chuỗi các quyết định chiến lược.

Thành công, đôi khi, không nằm ở những gì thấy trước mắt mà ẩn sau những cơ chế vận hành tưởng như vô hình. Từ một quả chuối dán tường cho đến những ý tưởng tưởng chừng không đáng chú ý, tất cả đều tuân theo những quy luật riêng, không phải của may mắn, mà của sự thấu hiểu sâu sắc về cách thế giới công nhận và lan tỏa giá trị.

Trong nghệ thuật, cũng như trong cuộc sống, một ý tưởng chỉ thực sự tỏa sáng khi nó được đặt vào đúng hệ thống, được nhìn nhận qua đúng lăng kính và kết nối với đúng thời điểm. Những gì ban đầu có vẻ là điều phi lý, đôi khi lại trở thành biểu tượng cho sự thành công nếu hiểu cách hệ thống hoạt động. Câu hỏi không phải là "điều gì đúng," mà là "điều gì khiến cả thế giới phải chú ý."

Những điều ẩn giấu đôi khi chính là những điều mạnh mẽ nhất. Không cần tìm đâu xa, chúng đã luôn ở đó – trong cách quan sát, diễn giải, và hành động. Sự khác biệt lớn nhất nằm ở việc ai nhận ra trước và biết cách tận dụng nó để tạo nên câu chuyện của chính mình.

01/11/2024

“Bạn biết vì sao chiếc cốc này lại hữu dụng không? Vì nó trống rỗng.”

Ý tưởng này nghe đơn giản nhưng lại chứa đựng một triết lý sâu sắc về cách nhìn nhận và đón nhận cuộc sống. Khi cốc đã đầy, ta không thể thêm gì vào nữa. Chỉ khi chiếc cốc trống, ta mới có thể đổ đầy những điều mới mẻ. Cũng giống như vậy, tâm trí ta cần một sự trống rỗng để có thể tiếp nhận những ý tưởng mới, những quan điểm khác biệt và những hiểu biết sâu rộng hơn.

Trong tâm lý học, người ta nói về tư duy mở (open-mindedness) – trạng thái khi ta không bị gò bó bởi những niềm tin cố định hoặc định kiến cũ. Điều này không có nghĩa là từ bỏ tất cả những gì ta tin vào, mà là buông bỏ sự cố chấp vào những suy nghĩ đã định hình để tạo không gian cho những trải nghiệm và ý tưởng mới. Khi tâm trí ta giống như chiếc cốc trống, ta có khả năng nhìn nhận thế giới với một thái độ trung lập và khách quan, đón nhận mọi thứ như lần đầu tiên.

Thử tưởng tượng, nếu bạn gặp ai đó với tất cả những định kiến và quan điểm đã có từ trước, có lẽ bạn sẽ khó cảm nhận họ một cách trọn vẹn. Khi cốc đã đầy, mọi điều người khác nói hoặc làm đều được đánh giá qua lớp kính lọc của những gì bạn đã biết và đã tin. Kết quả là, ta không thực sự nhìn thấy họ như họ là, mà chỉ thấy họ qua cái “khuôn” mà ta đã đặt sẵn. Điều này ngăn cản sự thấu hiểu, sự kết nối chân thành và, trên hết, khả năng học hỏi từ người khác.

Tư duy trống rỗng – không có nghĩa là trống rỗng theo nghĩa phủ nhận, mà là một không gian để ta trải nghiệm một cách trọn vẹn và nguyên sơ. Khi ta bỏ qua các “mẫu sẵn” của tâm trí, ta sẽ thấy bản thân tự nhiên, linh hoạt và ít phòng thủ hơn trước những điều trái ý hoặc mới lạ. Điều này đặc biệt hữu ích khi ta muốn khám phá một điều gì đó mới mẻ, học hỏi từ người khác, hoặc thậm chí tự nhìn lại bản thân. Sự trống rỗng này cho ta sự tự do để tiếp nhận mà không phán xét, và từ đó, khám phá ra nhiều hơn về thế giới xung quanh.

Trong cuộc sống hiện đại, khi ta luôn bị ngập trong dòng chảy của thông tin và các ý kiến, việc giữ cho tâm trí mình “trống” lại là một nghệ thuật quý giá. Nó cho phép ta tạm dừng và thực sự cảm nhận mọi thứ một cách rõ ràng. Nếu bạn bước vào một trải nghiệm mới mà không so sánh với những gì mình đã biết, bạn sẽ có khả năng cảm nhận những chi tiết mà trước đây bạn dễ dàng bỏ qua. Đó có thể là ý nghĩa thực sự của việc “sống trong hiện tại” – không phải quên đi quá khứ, mà là không để quá khứ che lấp đi những trải nghiệm mới.

Cuối cùng, khi cốc đã trống, ta sẽ thấy nó hữu dụng không chỉ để đón nhận mà còn để sáng tạo. Chiếc cốc trống có thể chứa đựng bất cứ điều gì, và cũng giống như vậy, một tâm trí mở sẽ có khả năng tạo ra những ý tưởng phong phú, những cách nhìn độc đáo mà một tâm trí đã định hình sẵn không thể nào có được. Đó là sức mạnh của sự trống rỗng: một chiếc cốc trống có thể được đổ đầy, và một tâm trí trống có thể tiếp nhận và sáng tạo mà không có giới hạn.

Vì vậy, hãy học cách trống rỗng. Hãy sẵn sàng để buông bỏ mọi điều mình đã tin và đã biết. Đó là cách duy nhất để thực sự trải nghiệm và thấu hiểu.

Hãy giữ chiếc cốc của tâm trí luôn trống, để bất kỳ điều kỳ diệu nào cũng có thể được rót đầy vào.

30/10/2024

Không phải lúc nào cuộc sống cũng đưa ra cho ta hai lựa chọn tốt và xấu. Thực tế, nhiều lúc ta chỉ có hai lựa chọn: một điều tệ và một điều ít tệ hơn.

Đời không phải lúc nào cũng dễ dàng phân định trắng đen rõ ràng. Khi bước vào bất kỳ cuộc chơi nào, ta thường mong đợi một kết quả lý tưởng, một lựa chọn hoàn hảo. Nhưng sự thật là, có những tình huống mà lựa chọn tốt nhất cũng chỉ là "ít tệ hơn." Mỗi quyết định, mỗi hành động đều kéo theo những hệ quả không mong đợi. Ta không thể kiểm soát tất cả các biến số, và những biến số này thường khiến cuộc sống trở nên phức tạp hơn nhiều so với những gì ta tưởng.

Lấy ví dụ đơn giản: Bạn có thể phải đối mặt với việc chọn giữa một công việc nhàm chán nhưng an toàn, hoặc một công việc thú vị nhưng không ổn định. Cả hai lựa chọn đều có những yếu tố không như ý. Một bên là sự tẻ nhạt, một bên là nỗi lo lắng về tương lai. Trong tình huống này, không có lựa chọn nào hoàn toàn tốt. Ta chỉ có thể chọn cái ít tệ hơn, dựa trên hoàn cảnh và giá trị cá nhân của mình.

Trong tâm lý học, điều này gọi là sự mơ hồ trong quyết định. Không phải lúc nào ta cũng đứng trước hai con đường rõ ràng. Sự lựa chọn thường bị bao phủ bởi những lớp bất định và không chắc chắn. Đôi khi, ta buộc phải chấp nhận rằng, cả hai lựa chọn đều mang đến điều gì đó không mong muốn, nhưng ta phải chọn cái "chấp nhận được" nhất. Điều này không chỉ xuất hiện trong những quyết định lớn mà còn trong những tình huống nhỏ nhặt hàng ngày.

Nhiều người vẫn cố gắng tìm kiếm những lựa chọn hoàn hảo trong đời. Nhưng sự thật là, càng cố tìm kiếm, càng thất vọng. Càng mong đợi điều gì đó lý tưởng, ta càng dễ rơi vào sự chán nản khi không đạt được. Sự hoàn hảo là thứ ta tưởng rằng mình có thể với tới, nhưng thực tế thì hiếm khi nào tồn tại. Khi đã hiểu rằng cuộc sống thường chỉ cho ta lựa chọn giữa "tệ và ít tệ hơn," ta sẽ bớt cảm thấy áp lực và dễ dàng chấp nhận hơn.

Như khi đi làm trong một tổ chức, sẽ chẳng bao giờ có nơi nào hoàn toàn phù hợp với mong muốn của ta. Có thể đồng nghiệp tốt, nhưng công việc không thỏa mãn. Hoặc có thể lương cao, nhưng áp lực lớn. Cứ mãi tìm kiếm một nơi làm việc hoàn hảo chỉ làm ta mệt mỏi và thất vọng. Điều quan trọng là biết chấp nhận những điều không hoàn hảo và tìm kiếm sự cân bằng. Cuộc sống không phải là một trò chơi tìm kiếm sự tốt đẹp tuyệt đối, mà là trò chơi của sự lựa chọn cái ít tệ hơn.

Chẳng hạn, trong các mối quan hệ, ta cũng không thể mong đợi đối phương luôn hành xử theo cách ta mong muốn. Bạn bè, người yêu, hay gia đình đều có những khuyết điểm, những lỗi lầm. Chọn ở bên ai đó không phải vì họ hoàn hảo, mà vì họ ít tệ hơn, hoặc ít gây tổn thương hơn cho ta. Khi ta đã chấp nhận sự thật này, ta sẽ bớt phán xét và dễ dàng dung hòa hơn với cuộc sống xung quanh.

Điều tương tự cũng áp dụng trong cuộc sống hàng ngày. Khi đối diện với một vấn đề, đôi khi ta chỉ có thể chọn giữa việc chịu đựng hoặc tìm cách giảm thiểu thiệt hại. Ta có thể không thích lựa chọn nào, nhưng buộc phải chọn cái ít tệ hơn. Và đó chính là cách mà cuộc đời vận hành.

Cuối cùng, hiểu được rằng không phải lúc nào ta cũng có hai lựa chọn rõ ràng giữa tốt và xấu, mà nhiều khi chỉ là giữa tệ và ít tệ hơn, sẽ giúp ta nhẹ nhàng hơn trong cách nhìn nhận cuộc sống. Đời không hoàn hảo, và ta cũng chẳng cần phải hoàn hảo. Chỉ cần học cách chọn lựa điều ít tệ hơn trong từng khoảnh khắc, rồi dần dần, ta sẽ tìm được sự cân bằng cho chính mình.

28/10/2024

Giá trị lớn lao đôi khi nằm ngay trong những điều nhỏ bé, chỉ chờ ta khai phá.

Trong cuốn "Bán Cơm Nắm Ở Tiệm Bánh Mì," Takafumi Kakiuchi giới thiệu một ý tưởng đậm chất Nhật Bản – đó là tư duy mở rộng và đào sâu. Đối với Kakiuchi, đây không chỉ là một cách làm mới trong kinh doanh mà còn là một triết lý sống, nơi giá trị thực sự được tạo ra bằng cách khám phá tiềm năng trong những thứ quen thuộc và tìm kiếm chiều sâu trong những điều nhỏ bé. Ông lấy ví dụ về sổ tay Hobonichi, một sản phẩm sổ ghi tay truyền thống tưởng như đã lỗi thời trong thời đại kỹ thuật số. Nhưng sổ Hobonichi không chỉ dừng lại ở việc là một cuốn sổ ghi chép. Với những công dụng mới mẻ như tạo cảm giác thư giãn và kết nối với ký ức cá nhân, Hobonichi trở thành công cụ giúp người Nhật – vốn thích lưu giữ ký ức – quay lại với thói quen viết tay.

Cách tiếp cận này gợi nhắc đến triết lý sống tối giản của người Nhật, nơi họ không chỉ sở hữu ít đồ đạc mà còn khai thác tối đa giá trị của từng món. Ở đây, “mở rộng” không có nghĩa là thêm vào những thứ không cần thiết mà là khai phá những công dụng mới và tìm ra góc nhìn mới cho một sản phẩm tưởng chừng đã quá quen thuộc. Việc đào sâu, mặt khác, là quá trình tìm kiếm và kết nối với cốt lõi của sản phẩm hay ý tưởng, giúp nó trở nên có ý nghĩa và bền vững hơn.

Phương pháp này có sự liên kết với triết lý kaizen của người Nhật – sự cải tiến liên tục nhưng mang tính chiến lược. Bằng cách không ngừng mở rộng suy nghĩ để khám phá tiềm năng và đào sâu vào bản chất, chúng ta có thể tạo ra một sự khác biệt rõ rệt. Hobonichi là minh chứng cho điều này: khi sổ ghi tay trở thành một phương tiện gắn kết con người với ký ức, sự sáng tạo và thời gian, nó đã vượt xa khỏi vai trò đơn thuần của một cuốn sổ tay, mang đến một trải nghiệm hoàn toàn mới mà khách hàng không thể tìm thấy ở bất kỳ sản phẩm kỹ thuật số nào.

Đây là bài học không chỉ giới hạn trong kinh doanh mà còn mở ra cách nhìn nhận mới về mọi thứ trong cuộc sống hàng ngày. Bằng cách liên tục mở rộng và đào sâu, mỗi cá nhân có thể tạo ra những giá trị độc đáo từ những thứ mình sở hữu, thay vì chạy theo xu hướng hoặc phải đổi mới liên tục. Ý tưởng này cho thấy rằng sự sáng tạo không phải luôn luôn đến từ những điều xa lạ, mà đôi khi, chỉ cần hiểu rõ hơn về những gì mình đã có là đã có thể tạo nên sự khác biệt lâu dài.

Đôi khi giá trị khác biệt không cần phải tìm kiếm đâu xa.

24/10/2024

TỆ VÀ ÍT TỆ HƠN

Trước giờ, người ta hay nhắc đến CEO hay vai trò quản lý nói chung ở hình ảnh hào nhoáng, với những quyết sách giúp công ty đi lên, tăng trưởng không ngừng, nhưng lại ít dám đề cập đến chiều hướng khi đi xuống. Cũng giống như mọi người đều thích ăn tiệc, nhưng khi nhắc đến dọn dẹp thì lại lảng đi.

David Cote thì không như vậy.

Khi cổ phiếu Honeywell đang ở đỉnh cao năm 2007 ở mức 65$, một người bạn đã nói nửa đùa nửa thật với Cote rằng sẽ mua khi giá rớt về 59$ vì triển vọng kinh tế kém. Dẫu ngoài miệng thì vẫn tin cổ phiếu sẽ không giảm, nhưng trong lòng ông đã âm thầm điều tra, và lên kế hoạch trước cho kịch bản kinh tế suy giảm, kết quả kinh doanh kém đi, thì nên làm gì để sống sót.

Khi công ty đối mặt với suy thoái, sự lựa chọn không phải là giữa tốt và xấu, mà chỉ là giữa "tệ" và "ít tệ hơn." Đây là những thời điểm đòi hỏi sự lãnh đạo tỉnh táo.

Kết quả là cuộc khủng hoảng kinh tế 2008-2009 ập đến và giá cổ phiếu Honeywell rớt sâu nhất có lúc chỉ còn 27$. Nhưng nhờ những biện pháp tuy cũng đau đớn nhưng "ít tệ hơn" đã chuẩn bị và thực thi dần dần từ trước, Honeywell đã cầm cự được và tăng trưởng trở lại khi kinh tế phục hồi.

Về sau khi mọi chuyện đã đi qua, người ta nhìn lại và cảm giác mọi thứ khá nhẹ nhàng. Nhưng nhờ thói quen ghi lại nhật ký quản lý, Cote đã mô tả sơ lược cho mọi người thấy được những sự căng thẳng thường trực trong một bối cảnh mọi con số cứ giảm sút ngày qua ngày, thậm chí là sâu hơn rất nhiều so với dự báo.

Trong những thời khắc như thế, con người rất dễ đưa ra những quyết định cảm tính giật cục. Nếu không có sẵn sự chuẩn bị từ trước, biết nên cắt giảm dần cái gì, không theo đuổi cái gì, để dành nguồn lực cho cái gì, lãnh đạo rất dễ bị cuốn theo tình thế một cách bị động. Rõ ràng nhất là kiểu cố gồng trong một thời gian dài cho đến khi chịu không nổi thì buông tay, cắt giảm hàng loạt ngay lập tức. Và kiểu này thì sau đó thường rất khó để quay trở lại do kiệt quệ cả vật chấn lẫn tinh thần.

Kinh tế rồi sẽ phục hồi theo chu kỳ, nhưng liệu công ty có phục hồi được hay không lại phụ thuộc vào việc công ty có còn tồn tại đến lúc đó hay không. Những lựa chọn "ít tệ hơn" đôi khi là cách duy nhất để vượt qua khủng hoảng và chờ đợi ngày tốt đẹp hơn.

17/10/2024

10.000 GIỜ

Hầu hết chúng ta đều đã nghe qua quy luật 10.000 giờ – khái niệm phổ biến rằng nếu bạn dành đủ 10.000 giờ luyện tập, bạn sẽ trở thành chuyên gia. Nghe thì đơn giản, nhưng thực sự, liệu chỉ cần ngồi đếm số giờ là đủ để trở nên xuất sắc?

Nhiều người áp dụng quy luật này một cách khá máy móc. Họ đếm từng giờ mình bỏ ra, tin rằng sau khi đạt đến 10.000, họ sẽ tự động trở thành chuyên gia. Nhưng điều họ bỏ qua chính là chất lượng của từng giờ luyện tập và sự kiên nhẫn để vượt qua những giai đoạn khó khăn nhất.

Có thể đúng là 10.000 giờ là một mốc quan trọng, nhưng không phải giờ nào cũng giống nhau. Đơn thuần luyện tập suốt 10.000 giờ sẽ không đưa bạn lên đỉnh cao nếu bạn không cải thiện qua từng giờ.

Một tay golf nghiệp dư có thể dành hàng ngàn giờ trên sân, nhưng nếu không sửa lỗi và học hỏi từ thất bại, việc chỉ lặp lại các thói quen xấu sẽ không giúp anh ta tiến bộ. Ngược lại, một người khác có thể dành ít thời gian hơn nhưng với cách thực hành thông minh, luôn tự đánh giá lại bản thân, sẽ tiến bộ nhanh hơn.

Trong việc học ngoại ngữ cũng vậy. Bạn có thể ngồi học hàng giờ mỗi ngày, nhưng nếu không giao tiếp, chỉ học từ vựng thì bạn sẽ không bao giờ nắm vững ngôn ngữ đó. Những giờ luyện tập mang tính thử thách và có mục tiêu mới thực sự giúp bạn tiến bộ.

Trong âm nhạc, đỉnh cao cũng không phải đo đếm bằng thời gian chơi. Những nghệ sĩ thực thụ liên tục thử nghiệm và cải thiện kỹ thuật. Họ không bao giờ ngại đối mặt với sự không hoàn hảo và luôn tìm cách làm mới bản thân mình.

Và ngay cả trong kinh doanh, không phải ai làm việc lâu năm cũng thành công. Những người làm ăn giỏi luôn sẵn sàng thay đổi chiến lược, tìm hiểu thị trường mới, và cải thiện mô hình kinh doanh của mình.

10.000 giờ không phải là con số thần kỳ. Nó chỉ là một tham chiếu. Điều quan trọng hơn là cách bạn luyện tập. Nếu bạn luôn cải thiện, đánh giá và điều chỉnh, thì dù không đạt 10.000 giờ, bạn vẫn tiến bộ. Thành công đến từ sự kiên nhẫn, cải thiện liên tục, và khả năng vượt qua khó khăn.

Câu hỏi đặt ra là: Bạn đã thực sự luyện tập với toàn bộ khả năng chưa, hay chỉ đang đếm giờ?

12/10/2024

"Có bao giờ bạn tự hỏi tại sao có người luôn thành công?" – đó là câu hỏi mà ai cũng từng nghĩ tới. Nhưng câu hỏi này ẩn chứa một nỗi đau sâu thẳm. Nó không chỉ là về người khác, mà còn là về chính chúng ta.

Thật ra, ý nghĩa bên trong của câu hỏi đó là: "Tại sao tôi thường thất bại?"

Những người lúc nào cũng thành công… điều đó có vẻ sai sai. Họ làm sao có thể như vậy? Thật là khó tin và có chút… kỳ dị.

Nhưng sau nhiều năm tìm kiếm câu trả lời, tôi đã được một "người bí ẩn" cho phép chia sẻ sự thật. Đúng vậy, có một nhà vệ sinh bí mật ở ga Port Authority, nơi bạn có thể hỏi một người đàn ông ngồi ở cuối dãy câu hỏi về cuộc sống. Và tôi đã xếp hàng để hỏi, và ông ấy đã cho phép tôi tiết lộ điều này.

Khoảng 1 trong 100 người không phải là người bình thường. "Người ngoài hành tinh" có lẽ là từ chưa đủ chính xác. Chúng ta không thực sự biết họ là gì. Có lẽ họ là hiện thân của những lập trình viên đã tạo ra thế giới này.

Họ đến từ một thực tại khác, và đôi khi họ ghé thăm chúng ta như cách chúng ta xem Instagram vậy. Đôi khi họ "double-click" và "Like" chúng ta.

Nhưng cũng có thể họ là những người ngoài hành tinh thực sự, đang nuôi dưỡng nền văn minh này cho đến khi họ có thể hạ cánh và làm với chúng ta những gì họ đã làm với hàng ngàn hành tinh khác trước đó.

Hoặc có lẽ họ là những thiên thần, được phái xuống để giữ cân bằng giữa các thế lực vũ trụ.

Có người còn nói rằng họ là những linh hồn đã chết, sau nhiều thử thách đã học được các quy tắc của trò chơi cuộc sống, và sẵn sàng thay thế những ai không muốn ở lại trong cơ thể của mình nữa. Họ giao dịch với chúng ta – thiên đường cho bạn, còn họ thì lấy thân xác của bạn.

Những người này, họ luôn thành công. Bởi vì họ biết rõ quy tắc của trò chơi. Họ biết khi nào ai đang nói dối và khi nào ai đang nói thật.

Họ biết trước những tin tức của ngày mai. Họ dồn toàn bộ sức lực khi cần thiết, và nghỉ ngơi khi thời điểm thích hợp.

Họ trông cực kỳ hoàn hảo. Họ luôn được bao quanh bởi những người đẹp. Họ chỉ cần đút thẻ vào ATM là tiền bay ra. Tâm trí của họ giống như máy in 3D, tạo ra hiện thực theo ý muốn.

Nếu một trong số họ nhìn bạn, chạm vào bạn hay yêu bạn, bạn sẽ được ban phước vô tận. Nhưng điều đó hiếm khi xảy ra, và việc được họ chạm vào thì càng hiếm hơn nữa, bởi đó là điều được bảo vệ kỹ lưỡng bởi những "Người Cổ Xưa".

Phần còn lại của chúng ta thì sao? Chúng ta phải lao động vất vả, phải đấu tranh. Đôi khi, trong đầu tôi có một con quái vật.

Tôi thức giấc giữa đêm và tự hỏi: "Liệu cô ấy có thực sự yêu tôi?" về vợ mình.

"Liệu tôi có chết sớm không?", "Liệu tôi có phá sản không?" và "Tại sao người ta lại nói những điều xấu về tôi?"

Chúng ta, những con người bình thường, có những nỗi sợ hãi. Chúng ta bẩn thỉu, lo sợ, và đôi khi 90% suy nghĩ trong ngày của chúng ta là những thứ không thể thừa nhận.

Chúng ta sợ phải đối diện với nhau, sợ nói ra những gì mình thực sự nghĩ, sợ thừa nhận những gì mình đã làm.

Mỗi người chúng ta đều có một câu chuyện nội tâm đầy đau đớn. Nhưng khuôn mặt của chúng ta không biết cách kể về nó. Chúng ta cứ tiếp tục cười với nhau.

Chúng ta muốn chạm vào nhau, muốn yêu thương, nhưng lại sợ hãi nếu đối phương không đáp lại. Hoặc tệ hơn – không hề có phản ứng nào.

Và chúng ta đã làm những điều tồi tệ. Hoặc ít nhất, tôi đã làm. Và dù có cởi mở đến đâu, tôi cũng thấy xấu hổ.

Xấu hổ về những gì tôi đã làm. Và đôi khi, xấu hổ vì những điều tôi đã không làm.

Nếu tôi không mất hết tiền vào năm 2001, có lẽ tôi đã cứu được cha mình vào năm 2005.

Nếu tôi không hủy hoại mọi thứ, có lẽ tôi đã không mất nhà cửa và danh dự trong chiếc xe cảnh sát đó.

Nếu tôi không mơ ước những điều quá xa vời, có lẽ tôi đã không bị bỏng dưới ánh mặt trời.

Tôi đã để lại một khoảng trống tiêu cực, nơi mà lẽ ra sự vĩ đại có thể tồn tại.

Tôi sẽ không bao giờ có thể tốt như những người "ngoài hành tinh" kia. Những thiên thần lướt qua khi không ai để ý.

Đôi khi tôi thấy họ từ khóe mắt, như ảo ảnh của nước giữa sa mạc.

Nhưng khi tôi nhìn kỹ, họ biến mất. Và điều tệ hơn là, đôi khi khi người ta nhìn tôi, tôi cảm thấy mình vô hình và vô giá trị. Tôi cảm thấy sự ngắt kết nối giữa ánh mắt của họ và con người thật của tôi.

Họ thấy kẻ lừa đảo bên trong tôi, luôn ẩn nấp, luôn chực chờ để lộ diện.

Tại sao có những người luôn thành công, còn những người như tôi (và có thể là bạn) thì không?

Bởi vì các quy tắc không công bằng. Bởi vì chúng ta quên mất các quy tắc. Bởi vì không ai nói cho chúng ta biết các quy tắc. Bởi vì "e = mc bình phương" chứ không phải mũ ba.

Bởi vì khi chúng ta đánh giá họ, thực ra chúng ta chỉ đang phản ánh những gì chúng ta nghĩ về bản thân mình.

Sợ rằng có một ranh giới vô hình ngăn cách giữa "họ" và "chúng ta."

Có một kho báu ở cuối cầu vồng, và họ biết cách tìm thấy nó. Và khi trút hơi thở cuối cùng, tôi có cảm giác rằng tôi sẽ nhận ra được, mình quên tìm ở đâu.

_James Altucher_

11/10/2024

Có bao giờ bạn cảm thấy bực bội với ai đó và tự hỏi tại sao mình lại khó chịu đến thế chưa? Có một sự thật thú vị mà có thể bạn chưa nhận ra: càng ghét tính cách nào đó ở người khác, rất có thể bạn đang chối bỏ chính tính cách ấy trong mình! Nghe hơi khó tin, nhưng đây là quan điểm của nhà tâm lý học Carl Jung. Ông cho rằng điều gì làm chúng ta thấy "g*i mắt" ở người khác thực ra là một hình ảnh phản chiếu từ chính bản thân. Sigmund Freud cũng có ý tương tự và gọi nó là “sự phản chiếu.”

Để dễ hiểu hơn, hãy tưởng tượng một tình huống đơn giản: Bạn cảm thấy vô cùng khó chịu khi thấy ai đó liên tục phê phán người khác về ngoại hình, đặc biệt là khi chê bai người thừa cân. Phản ứng tự nhiên của bạn có thể là đánh giá họ là ác độc hoặc vô tâm. Nhưng, thử suy ngẫm một chút, có thể nào chính bạn cũng đang không hài lòng về ngoại hình của mình? Và thay vì đối diện với cảm giác đó, bạn lại phản ánh nó ra bên ngoài qua sự phê phán? Đây là một ví dụ điển hình cho cơ chế phòng vệ mà Freud đề cập – ta phóng chiếu những điều mình không thích về bản thân lên người khác.

Tương tự, trong các khía cạnh khác của cuộc sống, cơ chế "phản chiếu" này vẫn luôn hiện diện. Hãy lấy ví dụ về tiền bạc: Khi ai đó tiêu tiền thoải mái, bạn có thể cảm thấy khó chịu và nhanh chóng chỉ trích họ là lãng phí, thiếu kế hoạch. Nhưng dừng lại một chút, có khi nào sự bất an về tài chính cá nhân đang khiến bạn phản ứng như vậy? Thay vì đối diện với nỗi lo tài chính của bản thân, bạn che giấu nó bằng cách chỉ trích người khác, biến cảm giác bất an thành sự phê phán.

Sự phản chiếu này không chỉ giới hạn trong những vấn đề cá nhân như ngoại hình hay tiền bạc. Nó còn xuất hiện ở nhiều mặt khác của cuộc sống. Chẳng hạn, nếu bạn thường chỉ trích người khác là lười biếng, có thể đó là dấu hiệu cho thấy bạn cảm thấy mình chưa đủ chăm chỉ. Hoặc nếu bạn ghét sự tự mãn của ai đó, điều đó có thể phản ánh cảm giác tự ti về thành công của chính mình. Đôi khi, chính những điều khiến bạn khó chịu về người khác lại là những điều bạn đang né tránh trong chính mình.

Vậy làm thế nào để vượt qua được cơ chế này? Bước đầu tiên chính là thừa nhận cảm xúc của mình, thay vì vội vàng đổ lỗi cho người khác. Thay vì lập tức phê phán, hãy thử dừng lại và tự hỏi: “Tại sao điều này lại làm mình khó chịu đến vậy?” Đôi khi, câu trả lời có thể làm bạn bất ngờ – vấn đề không phải nằm ở người kia, mà thực chất là ở chính bạn.

Tiếp theo, để vượt qua sự phản chiếu này, bạn cần học cách chấp nhận và đối diện với những khía cạnh mà mình đang chối bỏ. Nếu bạn cảm thấy không tự tin về cân nặng của mình, thay vì chê bai người khác, hãy tập trung vào việc cải thiện sức khỏe và xây dựng thói quen tích cực. Nếu bạn lo lắng về tình hình tài chính, hãy tập trung học cách quản lý tiền bạc tốt hơn thay vì phê phán cách tiêu tiền của người khác. Khi bạn bắt đầu chấp nhận và cải thiện những điều mà trước đó bạn từng né tránh, bạn sẽ thấy ít khó chịu hơn khi nhìn thấy chúng ở người khác.

Một ví dụ nổi bật về cách vượt qua sự phản chiếu đến từ nhà hoạt động xã hội Mahatma Gandhi. Trong cuộc đấu tranh giành độc lập cho Ấn Độ, Gandhi phải đối mặt với rất nhiều sự phản kháng và bạo lực. Thay vì đáp trả bằng sự tức giận hay bạo lực, ông chọn con đường bình tĩnh và bất bạo động. Ông nhận ra rằng sự tức giận mà người khác thể hiện cũng là điều mà chính ông có thể cảm thấy. Bằng cách chấp nhận và thấu hiểu cảm xúc đó, ông đã vượt qua được sự phản chiếu và chọn cách phản ứng khác biệt, không để cảm xúc tiêu cực chi phối.

Tóm lại, khi bạn cảm thấy khó chịu với ai đó, hãy thử dừng lại và suy ngẫm. Rất có thể điều bạn ghét ở người khác chỉ là sự phản chiếu của điều bạn chưa chấp nhận trong chính mình. Khi bạn nhận ra và đối diện với những điều này, không chỉ bạn sẽ hiểu bản thân mình hơn mà các mối quan hệ xung quanh cũng trở nên dễ chịu và chân thành hơn. Học cách tự nhìn nhận mình là bước đầu tiên để thoát khỏi sự ảnh hưởng của sự phản chiếu và sống một cuộc sống chân thật hơn.

Ecoblader

09/12/2024

01/12/2024

30/11/2024

01/11/2024

30/10/2024

28/10/2024

24/10/2024

17/10/2024

12/10/2024

11/10/2024

Address

Website

Alerts

Shortcuts

Share

Category

Our Mission