12/11/2024
▪မန်စီးတီး၊ ဂျူဗင်တပ်နဲ့ တန်းဆင်းပြစ်ဒဏ်ရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုများ
လွန်ခဲ့တဲ့ ဆယ်စုနှစ်နှစ်ခုကျော်က စီးရီးအေလုပ်ပွဲအရှုပ်တော်ပုံ 'Calciopoli' ဟာ အီတလီဘောလုံးသမိုင်းမှာ အမည်းစက်ထင်ကျန်ရစ်ခဲ့တယ်။ လုပ်ပွဲလို့ လွယ်လွယ်နာမည်တပ်ခဲ့ကြပေမယ့် ဂျူဗင်တပ်ရဲ့အကြီးအကဲတွေ အကွက်ရွှေ့သွားပုံက သာမန် မြင်တွေ့နေကျ လုပ်ပွဲတွေထက် ပိုအဆင်မြင့်ခဲ့တယ်ပဲ ဆိုပါစို့။ ကွင်းလယ်ဒိုင်၊ ပြိုင်ဘက်ကစားသမား၊ နည်းပြတွေကို တိုက်ရိုက်လာဘ်ထိုးတာမျိုးမဟုတ်ခဲ့ပဲ ဂျူဗင်တပ်ရင်ဆိုင်ရမယ့်ပြိုင်ဘက်အခြေအနေအပေါ်မူတည်ပြီး ပွဲထဲမှာ သူတို့ဘက်ကိုအသားပေးတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေချနိုင်ဖွယ်ရှိတဲ့ ကွင်းလယ်ဒိုင်တွေကို ကိုင်တွယ်စေဖို့ စနစ်တကျပြင်ဆင်ခဲ့တာပါ။ Match-fixing ဆိုတာထက် ခြေတံလက်တံရှည်လွန်းတဲ့ လူစီယာနိုမော့ဂီတို့အုပ်စုရဲ့ ပါဝါလွှမ်းမိုးမှုပေါ့။ ဒီအကျင့်ပျက်ခြစားမှုကြီးကိုတိုက်ဖျက်ဖို့ အီတလီဘောလုံးအဖွဲ့ချုပ် FIGC ဟာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ကြိုးစားခဲ့တယ်။ ဒီဖြစ်ရပ်က ဘောလုံးကမ္ဘာမှာ ဗုံးတစ်လုံးလို အကြီးအကျယ်ပေါက်ကွဲသွားခဲ့တယ်။ ဂျူဗင်တပ်က စီးရီးဘီကို တန်းဆင်းဖို့ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံခဲ့ရသလို အမှတ် ၃၀ လျော့ပြီးယှဥ်ပြိုင်ဖို့ ကော်မတီက ဆုံးဖြတ်ခဲ့တယ်။ အဓိကတာဝန်ရှိသူတွေဖြစ်တဲ့ မော့ဂီနဲ့ CEO ဂီရော်ဒိုတို့ကို ဘောလုံးကနေ ရာသက်ပန်ပွဲပယ်ခဲ့ပါတယ်။
အဲ့ဒီတုန်းက နည်းပြဖြစ်တဲ့ ဖေဘီယိုကာပယ်လိုက တရားဝင်စီရင်ချက် မထွက်ပေါ်လာခင်မှာပဲ ဘလွန်းဒီအောဆုရှင်လောင်းကန်နာဗာရို၊ အီမာဆင်တို့နဲ့အတူ ရီးယဲလ်မက်ဒရစ်ကို ထွက်ခွာသွားခဲ့တယ်။ အီဘရာဟီမိုဗစ်ချ်၊ ဇမ်ဘရော့တာနဲ့ သူရမ်တို့က ဘာစီလိုနာကို ပြောင်းသွားတယ်။ အသင်းခေါင်းဆောင်ဒယ်ပီယာရို၊ ထရာဇီဂေး၊ ဘူဖွန်၊ ကာမိုရာနေစီနဲ့ အဲ့ဒီတုန်းက လူငယ်တွေဖြစ်တဲ့ ချီရယ်လီနီ၊ မာခီစီယိုတို့ပဲ စီးရီးဘီမှာ ကစားဖို့ အသင်းမှာဆက်နေခဲ့ကြပါတယ်။ ကာပယ်လိုနေရာမှာ အစားဝင်လာတဲ့ ဒေးရွှမ့်က အီဘရာဟီမိုဗစ်ချ်ကို 'မင်းသာထွက်သွားရင် ငါလည်းထွက်ပြီ' ဆိုတော့ 'အထုပ်တွေသိမ်းလိုက်လေ၊ တက္ကစီငှားပေးမယ်' လို့ ဇလာတန်က တုံ့ပြန်ခဲ့တာပေါ့။ နိမ့်ပါးချိန်မှာ ကြယ်ပွင့်ကစားသမားတွေဟာ သူတို့ရဲ့တိုတောင်းတဲ့ Career ရဲ့ အချိန်တချို့ကို ဒုတိယတန်းမှာ ဖြုန်းတီးမပစ်ချင်ခဲ့ကြပါဘူး။ ဂျူဗီဟာ အမှတ်လျော့ပြစ်ဒဏ်ကို ၃၀မှတ်ကနေ ၉ မှတ်အထိ လျော့ကျသွားအောင် အယူခံအောင်မြင်ခဲ့ပေမယ့် ၂၀၀၄-၀၅၊ ၂၀၀၅-၀၆ ရာသီတွေက စကူဒက်တိုဆုဖလားတွေရုတ်သိမ်းခံခဲ့ရတယ်။ ၂၀၀၅-၀၆ ရာသီအတွက် အင်တာကို ချန်ပီယံအဖြစ်ပြောင်းလဲ သတ်မှတ်ပေးခဲ့တယ်။ အကြီးအကဲတွေရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကြား အပြစ်ရှိကြောင်းထင်ရှားခဲ့ပေမယ့် ကစားသမားတွေဟာ ကန့်လန့်ကာနောက်ကွယ်က ဖြစ်ရပ်တွေမှာ မပါဝင်ခဲ့ကြပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကာပယ်လို အပါအဝင် ဂျူဗီကစားသမားဟောင်းတွေဟာ ဆုဖလားတွေရုပ်သိမ်းခံရတဲ့အပေါ် နာကျည်းခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ် ။
လီယိုတော်စတွိုင်းလ်ရဲ့ 'အန်နာကာရာနီနာ'ဝတ္ထုကြီးထဲက အဖွင့်စာသားတွေလိုပေါ့။ 'ပျော်ရွှင်နေတဲ့မိသားစုတွေအားလုံးဟာ ပုံစံတူညီကြပေမယ့် မပျော်ရတဲ့ မိသားစုတွေအတွက်တော့ ရင်ဆိုင်ရတဲ့ ပြဿနာတွေဟာ ခြားနားကြတယ်'တဲ့။ ဂျူဗင်တပ်ရဲ့ အရှုပ်တော်ပုံနဲ့ ကွဲပြားတဲ့ မန်စီးတီးဟာ ပရီးမီးယားလိဂ်ရဲ့ ဘဏ္ဍာရေးချိုးဖောက်မှုစွဲချက် ၁၁၅ ချက်ကို ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။ တကယ်လို့အပြစ်ရှိကြောင်းထင်ရှားခဲ့မယ်ဆိုရင် ဂျူဗီလိုပဲ တန်းဆင်းပြစ်ဒဏ်နဲ့အတူ ဆုဖလားတွေကိုပါ ရုပ်သိမ်းခံရမယ့် အရေးနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်။ ဂွာဒီယိုလာကတော့ ' တကယ်လို့ တန်းဆင်းခဲ့ရရင်လည်း အသင်းမှာ ဆက်ရှိမယ်။ နောက်တစ်နှစ်နေရင် ပရီးမီးယားလိဂ်ကို ပြန်လာမယ်' လို့ ပြောတယ်။ မကြာသေးခင်ကနှစ်နှစ်စာချုပ်သက်တမ်းတိုးခဲ့တာဟာ ဂွာဒီယိုလာရဲ့အသင်းအပေါ် ယုံကြည်မှု၊ သစ္စာစောင့်သိမှုလား။ တကယ်ပဲ ကာပယ်လိုရဲ့ ခြေရာကို မနင်းဘူးလား။ ဟာလန်းကရော အီဘရာဟီမိုဗစ်ချ်လိုပဲ အသင်းကို ကျောခိုင်းထွက်ခွာသွားမလား။ မန်စီးတီးအတွက် ခုသာခံသာဖြစ်သွားတာက ဒီစွဲချက်တွေကိုရင်ဆိုင်ဖို့ ပြင်ဆင်ချိန်အလုံအလောက်ရခဲ့တာပါ။ သက်သေအလုံအလောက်ရဖို့အတွက် စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေက နှစ်နဲ့ချီပြီးကြာမြင့်ခဲ့ချိန်မှာ FIGC ကတော့ ဂျူဗင်တပ် Case ကို ၂လနဲ့ ၁၂ ရက်အတွင်း အပြီးအစီးဖြေရှင်းခဲ့တာပါပဲ။ ဒါကြောင့် မော့ဂီတို့အုပ်စုက လူအခွင့်အရေးခုံရုံးတွေအထိ စောဒကတက်ခဲ့ကြတာပါ။ မန်စီးတီးအတွက် ကြားနာစစ်ဆေးမှုတွေက တံခါးပိတ်ဆောင်ရွက်တာမို့ သတင်းအချက်အလက်လုံလုံမရတာကြောင့် ဘာဆက်ဖြစ်မလဲပြောရခက်နေသေးတဲ့ အခြေအနေလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။
ဒီနေ့ည ရင်ဆိုင်ရမယ့် အသင်းနှစ်သင်းရဲ့ ကံကြမ္မာချင်းထပ်တူညီသွားနိုင်မှုကို 'What If' မေးခွန်းတွေနဲ့ယက်ဖောက်ကြည့်တာပါ။ ဂျူဗင်တပ်ဟာ တန်းဆင်းသွားတဲ့အချိန်မှာ အဓိကစပွန်ဆာကြီးတွေနဲ့ ရုပ်သံက ရနေတဲ့ဝင်ငွေပမာဏဟာ ထိုးဆင်းလျော့ကျသွားခဲ့ပါတယ်။ Deloitte Money League မှာ ရီးယဲလ်၊ ဘာစီလိုနာတို့နဲ့ ရင်ဘောင်တန်းရပ်တည်နေတဲ့အဆင့်ကနေ အဆင့် ၁၀ အတွင်း မဝင်တော့တဲ့အဖြစ်ကို နေ့ချင်းညချင်းရောက်သွားခဲ့တယ်။ ကွင်းသစ်စီမံကိန်းကို ဖျစ်ညှစ်ပြီးဆက်မသွားခဲ့ရင် ခုလိုအခြေအနေမျိုးပြန်ရောက်ဖို့ လွယ်မှာမဟုတ်ဘူးပေါ့။ ဒါပေမယ့် အိုးလေဒီတွေ ပြန်လာခဲ့တယ်။ အဂ္ဂနယ်လီ ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာခြင်းနဲ့အတူ အသင်းရဲ့ဘဏ္ဍာရေးက ပြန်ခိုင်မာလာတယ်။ ကိုယ်ပိုင်ကွင်းသစ်ကြီးက ကွင်းငှားသုံးနေရဆဲ ပြိုင်ဘက်တွေထက် ဝင်ငွေပိုကောင်းစေခဲ့တယ်။ စီးရီးအေဆုဖလားကို ကိုးနှစ်ဆက်ရယူပြီး အီတလီကို ပြန်လည်လွှမ်းမိုးနိုင်ခဲ့ပါတယ်။ တကယ်လို့များ မန်စီးတီးသာ အလားတူပြစ်ဒဏ်မျိုးကို ခံယူခဲ့ရမယ်ဆိုရင်ရော။ ဂျူဗီလို ပြန်လာနိုင်ပါ့မလား။ စီးပွားရေးအကျိုးတူပါတနာတွေ စွန့်ခွာသွားကြမလား။ ' ပရီးမီးယားလိဂ်ကလပ်လေးပုံသုံးပုံဟာ မန်စီးတီးကိုတန်းဆင်းစေချင်နေတာဖြစ်ပြီး နောက်ကွယ်မှာ ဒီအတွက်ကူညီလှုပ်ရှားနေကြတယ်' ဆိုတဲ့ အဓိပ်ပါယျမြိုး ဂွာဒီယိုလာက စွပ်စွဲခဲ့တယ်။ ဆုံးဖြတ်ချက်က ဘယ်လိုဖြစ်လာမလဲ ဘယ်သူမှမသိနိုင်သေးဘူးဆိုတော့ 'အပြစ်ရှိတယ်လို့ သက်သေမပြနိုင်မချင်း အပြစ်ကင်းတယ်' ပေါ့။ မန်စီးတီးတာဝန်ရှိသူတွေက ဒီလိုပဲ ယုံကြည်မှုအပြည့်ဆက်သွားနေကြတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်က အတော်ဆုံးရှေ့နေတွေဟာ မန်စီးတီးအတွက် အပြင်းအထန်လျှောက်လဲနေကြတယ်။ နောက်ဆုံးစီရင်ချက်ကို စောင့်ဆိုင်းရဦးမယ့်ကာလမှာ မရေရာမသေချာခြင်းမိုးသားတွေဟာ အီးတီဟက်ကောင်းကင်မှာ အုံ့ဆိုင်းလို့နေခဲ့ပါတယ်။
