The Republic

25/02/2024

The extremist pro-Al Shabaab terrorist media outlet, Daljir Media of Somalia, has targeted and accused ethnic Oromo Ethiopian migrants and refugees in the port city of Bosaso of criminal behavior, disrupting public safety and inciting violence against them.
Somalia, known for its lawlessness and terror, leaves individuals' lives, blood, and dignity at the mercy of armed individuals or groups.

Given the susceptibility of migrants and refugees to hateful propaganda, even in lawless nations, violence against them is not only probable but also alarming.
The Republic urges all relevant international human rights organizations and entities responsible for protecting migrants and refugees to address the dire situation faced by Ethiopian migrants and refugees in Somalia.

Recent events highlight the severity of the issue, with six Ethiopian nationals, including women and children, being killed and eight others seriously injured in a midnight attack by armed groups in the town of Baled Hawo, Jubaland State, Somalia. Despite government claims attributing the massacre to Al Shabaab terrorists, the group has not claimed responsibility.The victims were ethnic Oromo civilians who had lived in Baled Hawo for years, engaged in lawful activities such as barbering, daily labor, and domestic work.

Following the signing of a Memorandum of Understanding between Ethiopia and Somaliland, there has been a surge in violent rhetoric against Ethiopian civilians in Somalia by ultranationalist and extremist Islamist government officials, social media influencers, and diaspora activists.

It's disheartening to note that some of those advocating violence in Western countries were once migrants and refugees themselves, fleeing the collapse of Somalia's central government and the horrors of the civil war.

https://x.com/radiodaljir/status/1757455654208352701?s=46


AP
Elias Meseret
The Guardian
Al Jazeera English
Al Jazeera Channel - قناة الجزيرة
Oromia Media Network
BBC News Afaan Oromoo
Oromia11

10/02/2024

The recurrent targeting and brutal attacks on Ethiopian migrants and civilians in Somalia underscore a disturbing trend of xenophobia and intolerance within certain segments of Somali society. Such acts not only violate the most basic principles of humanity but also betray the core values of Islam, which emphasize compassion and mercy. The disparity between the brutality inflicted on innocent individuals and the purported teachings of Islam is stark and demands introspection within Somali communities.

Moreover, the failure of the modernization project in Somalia reflects systemic challenges that extend beyond mere political dysfunction. It highlights deep-rooted social and cultural issues that perpetuate violence, discrimination, and clan-based divisions. The reported collaboration between politicians and extremist groups like Al Shabaab further erodes trust in governance structures and exacerbates the cycle of violence and instability.

The lack of effective enforcement mechanisms for agreements such as the Memorandum of Understanding between Ethiopia and Somaliland underscores a broader failure in regional cooperation and conflict resolution. Without meaningful efforts to address the root causes of violence and extremism, incidents like the recent attack in Mogadishu will continue to occur, perpetuating suffering and undermining the prospects for peace and development in the region.

09/02/2024

The killing of poor migrants and innocent civilians of Ethiopian origin by ethnonationalist and fanatic religious groups in Somalia has unfortunately become a recurring occurrence. In the past month alone, over 35 migrants have lost their lives in various parts of Somalia. What's alarming is that the call to harm Ethiopian migrants and refugees is not only endorsed by ethnonationalist groups but also by self-proclaimed imams, both within Somalia and among the Somali diaspora in Western countries.

The Memorandum of Understanding (MOU) signed between Ethiopia and Somaliland does not explicitly address its enforcement on poor migrants.

This morning, a Ethiopian woman fell victim to a brutal attack in Mogadishu, where mobs wielding sticks, stones, and knives carried out the ruthless act. The deliberate brutality, using sticks and knives in a country known for rampant of AK 47 and other rifles shown the level of hate against Ethiopia in the country . Islam instructs to kill without inflicting pains even to animals.

Notably, the Somali Qur'an differs from those of Muslims worldwide, allowing the killing of members of other Somali clans for the faults of a fellow clan member.

Somalia stands as the only place in Africa where the project of modernization has regrettably failed. Disturbingly, reports suggest that some politicians in Somalia collaborate with Al Shabaab to eliminate competitors during election times. In Somalia, elections are conducted by clan representatives, who choose individuals aligned with clan interests.

08/10/2023

ለፍትህ አልታገለም:: ለስርዓት ቢሆን እንጂ:: ትላንት #በትግራይ ህዝብ ላይ ያነጣጠር የጦር ቅስቀሳ ሲያደርግለት የነበረው #መንግሥት ዛሬ እሱን ቢበላው ተጠያቂው እርሱ እራሱ ሱሌይማን እንጂ ማን ይሆናል?

ሀሳብ ስጡበት

06/10/2023

ጣሊያንን ያርበደበደው ጀግናው ልጅ ገርቢ ቡልቶ
----
ከምዕራብ ሸዋ፣ ግንደበረት ወረዳ ከወጡት አርበኞች አንዱ ነው።

06/10/2023

አብዲሳ አጋ- ወደር የሌለው ጀግና
------
(አጭር የሕይወት ታሪክ)
-----
አብዲሳ አጋ በ1928 የጣልያን ወረራ ወቅት ተማርኮ ወደ ኢጣሊያ ከተወሰደ በኋላ ብርድ ልብሱን ቀዳዶ በመቀጣጠል በመስኮት አምልጦ በርካታ ጀግንነቶችን የፈጸመ የኢትዮጵያ ወታደር ነው።

==ልደት እና የኢትዮጵያን ጦር መቀላቀል==

ኮሎኔል አብዲሳ አጋ የተወለደው በ1912 ዓ.ም በኦሮሚያ ክልል፣ በምዕራብ ወለጋ ዞን በነጆ ከተማ ነው። በ12 ዓመቱ አባቱ በንዴት ወንድማቸውን በመግደላቸው ታሰሩ፡፡ አብዲሳ አባቱን ለማስፈታት የተለያዩ እንቅስቃሴዎችን ቢያደርግም ሳይሳካለት በሞት ተቀጥተዋል። በኋላም በ14 ዓመቱ የኢትዮጵያን ጦር በመቀላቀል ሀገሩን ማገልገሉን “ሀ” ብሎ ጀመረ።

==ምርኮ እና በጣልያን እስር==

አብዲሳ ጦሩን ከተቀላቀለ ከሁለት አመት በኋላ የአድዋን ሽንፈት ለመበቀል የዛተው ፋሺስት ሙሶሎኒ በድጋሚ ኢትዮጵያን ወረረ፡፡ አብዲሳም ሀገሩን ለመከላከል በአስራ ስድስት ዓመቱ ወራሪውን ጦር መዋጋት ጀመረ። ከተሳተፈባቸው በርካታ ውጊያዎች በአንዱ ከተማረከ በኋላ በምጽዋ በኩል ወደ ጣልያን ተወስዶ በሲሲሊ ደሴት በሚገኝ እስር ቤት ታሰረ። በእስር ቤት እያለ ነበር አብዲሳ ሁሊዮ ከተባለ የዩጎዝላቪያ እስረኛ ጋር የተወዳጀው።

==ከእስር ቤት ማምለጥ እና የአማጽያን ጦር ማደራጀት==

አልሸነፍ ባይነት መለያው የሆነው አብዲሳ ከጓደኛው ሁሊዮ ጋር በመተባበር ከባድ ጥበቃ ከሚደረግበት እስር ቤት ለማምለጥ ማሰላሰል ጀመረ። ተሳክቶለት ቢያመልጥ እንግዳ ነገር እንደሚጠብቀው ቢያውቅም በነጻነቱ የማይደራደረው አብዲሳ የተሰጠውን የብርድ-ልብስ ቀዳዶ በመቀጣጠል በመስኮት በኩል ከሁሊዮ ጋር አመለጠ። ከዛ በኋላ ግን ሽሽት አልነበረም የጀመረው አብዲሳ። ከጥቂት ቀናት በኋላ በማታ ወደ እስር ቤቱ በመመለስ ጠባቂዎቹ ላይ ጥቃት በመፈጸም እስረኞቹን በመሉ ነጻ ማውጣት ችሎ ነበር። ያመለጡት እስረኞች ከእስር ቤቱ ጠባቂዎች በወሰዱት መሳሪያ በመታገዝ የአማጽያንን ጦር ያደራጁ ሲሆን ጦሩን እንዲመራም የመረጡት ጀግናውን አብዲሳ አጋን ነበር። ከዛም የተለያዩ የጣልያን ወታደራዊ ሠፈራዎች ላይ ጥቃት ፈጸመ፡፡ ወራሪዎቹ ጣልያኖችም ኢትዮጵያ ውስጥ ከነበረው የአርበኛ እንቅስቃሴ ያልተናነሰ ጥቃት በሀገራቸው ያጋጥማቸው ጀመር። በአብዲሳ ጦር እጅግ የተረበሹት ጣልያኖችም በርካታ ስጦታዎችን ሊሰጡት ቃል በመግባት ውጊያውን እንዲያቆም እና የነሱን ጦር እንዲቀላቀል ለመኑት። አብዲሳ ግን ከፋሺስት ሥርዓት ጎን እንደማይቆም በማስረገጥ ጥያቄውን ውድቅ አድርጎ ጣልያኖችን በሀገራቸው ማስጨነቁን ቀጠለ።

==የሁለተኛው የዓለም ጦርነት ተሳትፎ==

በወቅቱ እየተጋጋለ የመጣው የጀርመን ናዚ ሥርዓት ሁለተኛው የዓለም ጦርነትን ሲጀምር ፋሺስት ሙሶሎኒ ከጀርመኖች አበረ፡፡ እንግሊዝ፣ ፈረንሳይ፤ ሶቪየት ህብረት እና አሜሪካን ጨምሮ በርካታ አገሮች የሕብረት ጦር መስርተው የሙሶሎኒን ጦር መውጋት ጀመሩ። በወቅቱ ይህ የሕብረት ጦር የአብዲሳን ዝና በመስማቱ ጣልያንን ለማዳከም ለአብዲሳ ጦር የቁሳቁስ ድጋፎች አደረገ። አብዲሳም በድጋፉ በመጠናከር የጣልያንን ሰራዊት ድባቅ እየመታ ጦሩ ከማንም ቀድሞ የኢትዮጵያን ባንዲራ እያውለበለ ሮማ ገባ፡፡ እርሱን ተከትሎ ሮም የደረሰው የእንግሊዝ፣ የፈረንሳይ እና የአሜሪካ ጦር አብዲሳን በማሞካሸት ከተጨማሪ ወታደሮች ጋር በሕብረት ጦሩ ስር የሚመራ ቡድን መሪ አድርገው ሾመውት ነበር። በኋላም ጀርመንን ለማሸነፍ በሚደረገው የመጨረሻ ውጊያ ወቅት በአብዲሳ አመራር መኖር ያመኑት እንግሊዞች ወደ ጀርመን ልከውት እዚያም ግዳጁን ፈጸመ፡፡ ከጦርነቱ መገባደድ በኋላም የእንግሊዝ፣ የካናዳ እና የአሜሪካ መንግሥታት ጦራቸውን ተቀላቅሎ እንዲቀጥል በርካታ ጥቅማ ጥቅሞችን አቅርበውለት ነበር። አብዲሳ ግን ኢትዮጵያ ምንም ያህል ድሃ ብትሆንም ሕዝቡን እና መንግሥቱን ጥሎ እንደማይሄድ አስረግጦ በመናገር ጥያቄውን ሳይቀበል ቀረ።

==ወደ ኢትዮጵያ መመለስ==

“የኛን ጦር ተቀላቀል” የሚለውን ጥያቄ ውድቅ ማድረጉ ያልተዋጠላቸው አንዳንድ የሕብረት ጦሩ አባላት ሁለተኛው የዓለም ጦርነት ካበቃ በኋላ አብዲሳን በወንጀል ከሰው እስር ቤት አስገብተውት ነበር። በኋላም እስሩ ወደ ገንዘብ ቅጣት ተቀይሮ ገንዘቡ ተከፍሎ አብዲሳ ለዓመታት ሲናፍቃት ወደ ነበረችው ሀገሩ በክብር ተመለሰ። ከዛም ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ በክብር ከተቀበሉት በኋላ በጊዜው የመከላከያ ሚኒስቴር ወደነበሩት ራስ አበበ አረጋይ መሩት። ሚኒስቴሩ በሰጡት ትእዛዝ ወደ ሆለታ ወታደራዊ ሠፈር የገባው አብዲሳ አነስ ባለ ወታደራዊ ቦታ የተወሰነ ጊዜ ከቆየ በኋላ ለጉብኝት የሚመጡ የውጭ ሀገር የጦር መሪዎች ስለ ዝናው ሲያወሩ የሰሙት ቀዳማዊ ኃይለ ሥላሴ ወደ ቤተ መንግሥታቸው በማምጣት በኮሎኔልነት ማዕረግ የንጉሡ ጠባቂ አድርገው ሾሙት። እስከ ንጉሣዊ ሥርዓቱ መውደቅ ድረስ በቦታው ያገለገለው አብዲሳ ከጥቂት ዓመታት በኋላ ከዚህ ዓለም በሞት ተለይቷል።
-------
ማጣቀሻዎች
1. ^ "ያልተዘመረለት ጀግና – አብዲሳ አጋ". thearadaonline.com (መጋቢት ፰ ቀን ፳፻፭ ዓ/ም).
2. ከ «http://am.wikipedia.org/w/index.php?title=አብዲሳ_አጋ&oldid=300989»

05/10/2023

አሜሪካ የDV-2025 አመልካቾችን መቀበል ጀመረች።

የአሜሪካ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር አመታዊውን የዲይቨርሲቲ ቪዛ ( #ዲቪ) ፕሮግራም / " ግሪን ካርድ ሎተሪ " በመባል የሚታወቀውን በአሜሪካ ለመኖር እና ለመስራት ለሚፈልጉ አመልካቾች ዛሬ ክፍት አድርጓል።

እንደ ውጭ ጉዳይ ሚኒስቴሩ መግለጫ መርሃ ግብሩ ዛሬ ሩቡዕ ጥቅምት 4 ተጀምሮ ማክሰኞ ህዳር 7 ቀን 2023 ይጠናቀቃል።

አሜሪካ አሁን ባለው ፕሮግራም 55000 ለሚደርሱ የውጭ ዜጎች የግሪን ካርድ እድል ትሰጣለች።

የአሜሪካ ውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር ለዲቪ ፕሮግራም ለመመዝገብ / ለማመልከት ምንም አይነት ክፍያ እንደሌለው አሳውቋል።

ነገር ግን ወደፊት ለቃለ መጠይቅ ቀጠሮ የተያዙ ተመራጮች መደበኛ የቪዛ ማመልከቻ ከማቅረባቸው በፊት የቪዛ ማመልከቻ ክፍያ እንዲከፍሉ ይገደዳሉ። እነዚህ ተመራጮች በቆንስላ ኦፊሰር አማካኝነት ለቪዛ ብቁ መሆን አለመሆናቸውን የሚወሰንላቸው ናቸው።

በአጠቃላይ ኢትዮጵያን ጨምሮ ዲቪ ለመሙላት ብቁ ከሆኑ በርካታ ሀገራት 55,000 አመልካቾች በዘፈቀደ በውስጥ ስርዓት ይመረጣሉ።

አስፈላጊ #መመሪያዎችን ፣ መስፈርቶችን እንዲሁም ለማመልከት ይህን ትክክለኛ ድረገፅ ይከተሉ፦ https://dvprogram.state.gov/

አመልካቾች ዲቪ ለማመልከት ስለሆነ ከአጨባርባሪዎች እንዲጠነቀቁ የአሜሪካ የውጭ ጉዳይ ሚኒስቴር አሳስቧል።

Our State Department Web site for the 2025 Diversity Visa Program (DV-2025) is now open. The entry submission period for DV-2025 is from 12:00PM EDT (GMT -4) on October 4, 2023 to 12:00PM EST (GMT -5) on November 7, 2023. The entry form will only be available for submission during this period and th...

04/10/2023

(ከላይ ከቀረበው ጽሑፍ የቀጠለ)

የወቅቱ የኢሊኖይ ግዛት መንግሥት “ወንጀለኞቹን በነጻ ፍርድ ቤት እቀጣቸዋለሁ” በማለት ቃል ገብቶ ነበር፡፡ ይሁን እንጂ እርሱም እንደ ከበርቴዎቹ ጣቱን የቀሰረው በሶሻሊስቶች ላይ ብቻ ነው፡፡ በዚህም መሠረት “ኦገስት ስፓይስ” የሚባለውን የሰራተኛ መብት ታጋይና የጋዜጣ አዘጋጅን ጨምሮ ስምንት ሰዎችን ተጠያቂ በማድረግ ፍርድ ቤት አቀረባቸው፡፡ የታሪክ ምሁራን እንዳስረዱት ከነዚህ ሰዎች መካከል ብዙዎቹ በተጠቀሰው ዕለት በሄይማርኬት አደባባይ አልነበሩም፡፡ ኦገስት ስፓይስም በሰልፉ ላይ ንግግር ካደረገ በኋላ በጊዜ ከአካባቢው ሄዶ ነበር፡፡ በመሆኑም ሰዎቹ የተወነጀሉት የግራ ዘመም ርዕዮት አራማጆች ስለነበሩ ብቻ ነው ሊባል ይችላል፡፡ ፍርድ ቤቱ የስምንቱን ሰዎች ጉዳይ ለአንድ ዓመት ካንከባለለው በኋላ ኦገስት ስፓይስን ጨምሮ አምስት ሰዎች በሞት እንዲቀጡ ወሰነ፡፡ በሦሥት ሰዎች ላይ ደግሞ የእስር ቅጣት ተበየነ፡፡ ከአምስቱ ሰዎች መካከል አንዱ በእስር ላይ እያለ ህይወቱን አጠፋ፡፡ አራቱ ሰዎች ግን November 11/1887 በስቅላት ተገደሉ፡፡

ይህ ፍርድ ገምድል ውሳኔ የሰራተኛው መደብ ለመብቱ የሚያደርገውን ትግል የበለጠ እንዲያቀጣጥል አደረገው፡፡ በርካታ የአውሮጳ ሀገራትና አሜሪካ በስራ ማቆም አድማዎችና በሶሻሊስቶች ሰልፍ ተመቱ፡፡ በ1889 ደግሞ Second International የሚባለው የሶሻሊስት ፓርቲዎችና የግራ ዘመም ፖለቲከኞች ዓለም አቀፍ ማህበር የቺካጎው አድማ የተጠራበት May 1 (ሚያዚያ 23) የሰራተኛው ቀን ሆኖ እንዲከበር ወሰነ፡፡ የሩሲያ አብዮተኞች በጥቅምት 1917 የዛሩን መንግሥት አስወግደው የሶቪየት ሶሻሊስቶች መንግሥትን ሲመሠርቱ ደግሞ “ሜይ ዴይ” የሶሻሊዝም ዐርማ እና የሠራተኞች አንድነት ምልክት ሆኖ ታወጀ፡፡ ከሁሉም በዓላት በላቀ ደረጃ እንዲከበርም ተወሰነ፡፡ ሌሎች ሶሻሊስት ሀገራትም ይህንኑ ደምብ በስራ ላይ አዋሉ፡፡

የሶቪየት ህብረት መንግሥት በ1991 ፈርሷል፡፡ ሩሲያም ኮሚኒዝምን እርግፍ አድርጋ በመተው በዲሞክራሲ የሚመራ የመንግሥት ፍልስፍናን ተከትላለች፡፡ እርሱን ይከተሉ የነበሩ በርካታ ሀገራትም የፖለቲካ ፍኖታቸውን ለውጠዋል፡፡ ሆኖም ዛሬም ሜይ ዴይ በብዙ ሀገራት የሰራተኞች ቀን ሆኖ ይከበራል፡፡

==ብቸኛው ሶሻሊዝም=

ከላይ እንደጠቀስኩት በ1917 የተካሄደው የሩሲያው የጥቅምት አብዮትም ሆነ ከርሱ በኋላ የመጡት የሶሻሊስት አብዮቶች በሙሉ ካርል ማርክስ በ“ኮሚኒስት ማኒፌስቶ” እና በDas Kapital የጻፋቸውን ንድፈ-ሃሳቦች ተከትለው የተካሄዱ አልነበሩም፡፡ በማርክስ እይታ መሰረት ወደ ሶሻሊዝም የሚያስገባው መንገድ በከበርቴውና በወዝ አደሩ መካከል ያለው ቅራኔ ሲካረር የሚፈጠረው አብዮት ነው፡፡ ይህም አብዮት ያለማንም ጣልቃ ገብነትና አነሳሽነት በሰራተኛው መደብ ብቻ ይመራ ዘንድ የተገባ ነው፡፡ በዚህም መሰረት በ1871 የተካሄደው ዝነኛው የፓሪስ ኮሚዩን (Paris Commune) በማርክስ አንደበት “ትክክለኛ የወዝ አደሩ መደብ ንቅናቄ” ተብሎ ተወድሷል፡፡ ይህ የፓሪስ ኮሚዩን ከ71 ቀናት በኋላ በከበርቴው ሃይል ተጨፍልቆ ሲደመሰስ ማርክስ እንዲህ ብሎ ነበር፡፡

History has no comparable example of such greatness. Its martyrs are enshrined forever in the great heart of the working class.

የፓሪስ ኮምዩን በሁለት ወራት ቢቀጭም በዓለም ሶሻሊስቶች ዘንድ የማነቃቂያ መንፈስ ሆኖ ሲያገለግል ከርሟል፡፡ በዚህም ንቅናቄ ወቅት ነው የዓለም ሶሻሊስቶች ህብረ-ዝማሬ ሆኖ የሚያገለግለው “ኢንተርናሲዮናል” የተጻፈው፡፡ እኔም ጽሑፌን የማሳርገው በፕሮፌሰር አሰፋ ገብረማሪያም አማካኝነት ወደ አማርኛ የተተረጎመውን የኢንተርናሲዮናልን ግጥም በመጋበዝ ይሆናል፡፡

ተነሱ እናንተ የረሃብ እስረኞች
ተነሱ የምድር ጎስቋሎች
ፍትሕ በሚገባ ይበየናል
ሻል ያለ ዓለምም ይታያል፡፡
---
ከእንግዲህ ባለፈው ይብቃን እስር
ተነሱ ባሮች ጣሉ ቀንበር
የዓለም መሰረት አዲስ ይሁን
ኢሚንት ነን እልፍ እንሁን፡፡
---
የፍጻሜው ጦርነት ነው
ሁሉም ዘብ ይቁም በቦታው
የሰው ዘር በሙሉ
ወዛደር ይሆናሉ
---
የፍጻሜው ጦርነት ነው
ሁሉም ዘብ ይቁም በቦታው
ኢንተርናሲዮናል
በዓለም ይሆናል!!
----
(ኢንተርናሲዮናል በግጥሙ እንደየ ቋንቋው ቢለያይም በዓለም ዙሪያ በተመሳሳይ ዜማ ነው የሚዘመረው፡፡ ዜማውን ለመስማት የሚከተለውን የዩ-ቲዩብ ማስፈንጠሪያ/link ይጫኑ)፡፡
https://www.youtube.com/watch?v=UXKr4HSPHT8&spfreload=10
------
አፈንዲ ሙተቂ
• መጀመሪያ ሚያዚያ 23/2007 ተጻፈ፡፡
• እንደገና ተሻሽሎ ሚያዚያ 23/2008 ተጻፈ፡፡
(ሀረር - ምሥራቅ ኢትዮጵያ)

Die InternationaleKampflied der internationalen ArbeiterInnenbewegung.

04/10/2023

==የማርክስ ስራዎች==

ካርል ማርክስ የብዙ ታላላቅ ስራዎች ባለቤት ነው፡፡ ከስራዎቹ ሁሉ እጅግ ከፍተኛ ስፍራ የሚሰጠው ግን “Das Kapital” ነው፡፡ ማርክስ ይህንን መጽሐፍ ያዘጋጀው በሶስት ቅጾች ቢሆንም እርሱ በህይወት እያለ ለኅትመት የበቃው የመጀመሪያው ቅጽ ብቻ ነው፡፡ ሁለቱ ቅጾች ከእርሱ እልፈት በኋላ የምንጊዜም ታማኝ ጓደኛው በነበረው ፍሬድሬክ ኤንግልስ ነው የታተሙት፡፡ ይህ መጽሐፍ በተለያዩ ቋንቋዎች የተተረጎመ ሲሆን በሀገራችንም የመጀመሪያዎቹ ሁለት ቅጾች በአማርኛ ተተርጉመዋል፡፡

የማርክስ ታላቅ ስራ የሆነው “ዳስ ካፒታል” በውስጠ ይዘቱ ምን ይመስላል? በዚህ ጽሑፍ አቅም ለመመለስ አይቻልም፡፡ ሆኖም ኢንሳይክሎፒዲያ ብሪታኒካ በዚህ ዙሪያ ከጻፈው ትንሽ ቀንጨብ ብናደርግ ስለመጽሐፉ በመጠኑ ሊያስረዳ ይችላል፡፡

“Marx's masterpiece, Das Kapital, the “Bible of the working class,” as it was officially described in a resolution of the International Working Men's Association, was published in 1867 in Berlin and received a second edition in 1873. Only the first volume was completed and published in Marx's lifetime. The second and third volumes, unfinished by Marx, were edited by Engels and published in 1885 and 1894. The economic categories he employed were those of the classical British economics of David Ricardo; but Marx used them in accordance with his dialectical method to argue that bourgeois society, like every social organism, must follow its inevitable path of development. Through the working of such immanent tendencies as the declining rate of profit, capitalism would die and be replaced by another, higher, society. The most memorable pages in Das Kapital are the descriptive passages, culled from Parliamentary Blue Books, on the misery of the English working class. Marx believed that this misery would increase, while at the same time the monopoly of capital would become a fetter upon production until finally “the knell of capitalist private property sounds. The expropriators are expropriated.”

ከማርክስ ስራዎች መካከል በዓለም ዙሪያ በስፋት የተሰራጨው ደግሞ “የኮሚኒስት ፓርቲ ማኒፌስቶ” የተሰኘው ጥራዝ ነው፡፡ ማርክስ ይህንን ስራ ያዘጋጀው ከኤንግልስ ጋራ በመተባበር ሲሆን በጊዜው በመቋቋም ሂደት ላይ የነበረ Communist League የተሰኘ ህቡእ ማህበር ባቀረበው ጥያቄ መሠረት ነው የተጻፈው፡፡ “የሁሉም ሀገር ሰራተኞች ተባበሩ” የሚለው ዝነኛ የኮሚኒስቶች መፈክር የተወሰደው ከዚህ ታዋቂ ጥራዝ የመጨረሻ ዐረፍተ ነገር ነው፡፡

=== ሜይ ዴይ==

May 1 (ሚያዚያ 23) የሰራተኞች ቀን ሆኖ መከበር የጀመረው እ.ኤ.አ በ1889 ነው፡፡ ይህም ካርል ማርክስ ከሞተ ከስድስት ዓመታት በኋላ መሆኑ ነው (ማርክስ የኖረው ከ1818 እስከ 1883 ነው)፡፡ ይሁንና ለዕለቱ መከበር ዐቢይ መነሻ የሆነው ማርክስ ከታገላለቸው ግንባር ቀደም የሰራተኛው መደብ ጥያቄዎች አንዱ የሆነው የስምንት ሰዓት የስራ ጊዜ ነው፡፡ ይህ ዕለት ከሌሎች የዓመቱ ቀናት ተመራጭ የሆነው ደግሞ በሰራተኛው መደብ ትግል ውስጥ የማይረሳ አጋጣሚ የተፈጠረበት በመሆኑ ነው፡፡ ታሪኩ እንደሚከተለው ነው፡፡

የ19ኛው ክፍለ ዘመን ሶሻሊስቶች ሲያነሱት የነበረው የስምንት ሰዓት የስራ ጊዜ በበርካታ የአውሮጳ ሀገራትና በአሜሪካ ግዛቶች ተከታታይ የስራ ማቆም አድማዎች እንዲጠሩ ምክንያት ሆኖ ነበር፡፡ የየሀገራቱ መንግሥታት ጥያቄውን ለረጅም ጊዜ ሲገፉት ቆይተዋል፡፡ በሜይ 1 ቀን 1867 ግን የአሜሪካዋ አሊኖይ ግዛት መንግሥት ለጥያቄው ህጋዊ እውቅና ሰጠ፡፡ ሆኖም ይህ መብት ለሃያ ዓመታት ያህል ተፈጻሚ ሊሆን አልቻለም፡፡ የዚህም ምክንያት የዘመኑ የኢንዱስትሪ ከበርቴዎች መብቱ ተፈጻሚ እንዲሆን የሚጠይቁ ሰራተኞችን ከስራ የሚያባርሩ መሆናቸው ነው፡፡ በመሆኑም ሰራተኛው የስራ ዋስትና ላለማጣት ሲል ለረጅም የስራ ሰዓታት በፋብሪካዎች መስራቱን ቀጥሏል፡፡

በሜይ ወር 1886 ግን ታሪካዊ ድርጊት ተፈጸመ፡፡ በዚህ ዕለት በቺካጎ ከተማ የሚገኘው የማኮርሚክ የእርሻ ማሽነሪዎች ፋብሪካ ሰራተኞች የስራ ጊዜን በስምንት ሰዓት የሚገድበው መብት ተፈጻሚ እንዲሆን ለመጠየቅ ከሜይ 1-4/1886 የሚቆይ የስራ ማቆም አድማ ጠሩ፡፡ ብዙሃኑ ሰራተኞችም የአድማው ተሳታፊ ሆኑ፡፡ በሶስተኛው ቀን (ሜይ 3/1886 ) ግን ከሰራተኞቹ መካከል አድማውን የሚቃወም ቡድን ተፈጠረ፡፡ የቺካጎ ፖሊስ የአድማውን ተቃዋሚዎች ከብዙሃኑ ሰራተኞች ለመከላከል በሚል ባደረገው ጣልቃ ገብነት የስድስት ሰራተኞች ህይወት ጠፋ፡፡ ይህም ብዙሃኑን ሰራተኞችና የሰራተኛው መደብ ደጋፊዎችን አበሳጫቸው፡፡

ሰራተኞችና ግራ ዘመም ደጋፊዎቻቸው በተከታዩ ቀን (May 4/1886) የፖሊስን የጭካኔ እርምጃ የሚቃወም ሰልፍ ጠሩ፡፡ ሰልፉም በከተማዋ እምብርት ላይ በሚገኘው የሄይማርኬት አደባባይ (Haymarket Square) መካሄድ ጀመረ፡፡ በርካታ የሰራተኛ መደብ መሪዎች ሲደርስባቸው የነበረውን የጉልበት ብዝበዛ እየተነተኑ ተናገሩ፡፡ በፖሊስ የተወሰደውንም ጥቃት አወገዙ፡፡ ሰራተኞችም የመሪዎቻቸውን ቁጭት በጭብጨባና በመፈክሮች እያጀቡ አስተጋቡት፡፡ ሰልፉ ሰላማዊ ሆኖ መካሄዱን ቀጠለ፡፡ ከሰዓት በኋላ ግን ያልታወቀ ሰው በሰልፈኞቹ ዙሪያ በነበሩት ፖሊሶች ላይ ቦምብ በመወርወር ሰባት ፖሊሶችን ገደለ፡፡

በዚህ እርምጃ የከበርቴው ወገንና ደጋፊዎቻቸው በጣም ተቆጡ፡፡ የአሜሪካ ጋዜጦች ወሬውን እየተቀባበሉ የሰራተኛ መብት ታጋዮችን አብጠለጠሏቸው፡፡ “ከአውሮጳ (በተለይም ከጀርመን) የመጡ ሶሻሊስቶች ሀገራችንን ሊበጠብጧት ነው” እያሉ ነገሩን አሟሟቁት፡፡ ቀኝ ዘመም ፖለቲከኞች “የአሜሪካን አንድነት ለመናድ በሚፈልጉት ሶሻሊስቶች ላይ አፋጣኝ እርምጃ ይወሰድ” እያሉ ወተወቱ፡፡ ቦምቡን የወረወረ አካል ማንነት እስከ አሁን ድረስ ተለይቶ አልታወቀም፡፡ የታሪክ ምሁራን ግን የቺካጎ ከተማ ከበርቴዎች በላኳቸው ቅጥረኞች እንደተወረወረ ይጠረጥራሉ፡፡

ይቀጥላል

03/10/2023

Shanen ashabaarii dha !

03/10/2023

ሜይ ዴይ እና ካርል ማርክስ

ጸሐፊ፡ አፈንዲ ሙተቂ
-----
ሚያዚያ 23 ( May 1) በየዓመቱ የዓለም ሰራተኞች ቀን ሆኖ ይከበራል፡፡ በዚህ ታሪካዊ ቀን ሊታወስ የሚገባው ታላቅ ሰው ደግሞ ጀርመናዊው የዲያሌክቲክ ንድፈ-ሃሳብ ቀማሪ ካርል ሄንሪክ ማርክስ ነው፡፡ እነሆ ማርክስን ልንዘክረው ነው፡፡ ሜይ ዴይንም እናነሳዋለን፡፡

===ማርክስን በጨረፍታ==

ማርክስ ማን ነበር?. ሰፊ ባህር ነው ሰውዬው!! የደሃ ወዛደሮች አሰቃቂ ህይወት አዕምሮውን ቢበጠብጠው “መፍትሔው በሶሻሊስታዊ አብዮት የከበርቴውን መደብ ፈንቅሎ መጣል ነው” በማለት ያወጀ የ19ኛው ክፍለ ዘመን የአውሮጳ ምንዱባን የህይወት ጠበቃ ነበር፡፡ በሰራተኛው መደብ ላይ ሲደርስ የነበረውን ጭቆናና ግፍ ዓይነትና ብዛት፣ እንዲሁም ወደፊት በሰራተኛው መደብ መሪነት የሚመሰረተው ስልተ-ምርት ምን መልክ ሊኖረው እንደሚገባ ለማስረዳት Das Kpital የሚባለውን ዝነኛ መጽሐፍንም የጻፈ ልብ ብርቱ ጠቢብ ነው፡፡ ይህ ሰው በህግ የዶክትሬት ዲግሪ ነበረው፡፡ በሙያውና በጋዜጠኝነቱ በገነባው ትክለ ቁመና ሰፊ ገቢ ዝቆ የተንደላቀቀ ህይወት መኖር ይችል ነበር፡፡ ነገር ግን ከራሱ ህይወት ይልቅ የሰራተኛው ሰቆቃ ነበር ሲያስጨንቀው የነበረው፡፡ በመሆኑም ለሰራተኛው ኑሮ መሻሻል መታገሉን መርጦ ዕድሜውን በሙሉ በድህነት እየተቆራመደ ኖሯል፡፡ ታዲያ ለነፍሲያው አንድም ነገር ጠብ ያላደረገለት ይህ የመከራ ህይወቱ የኋላ ኋላ የዓለምን ታሪክ ከስረ መሠረቱ ቀይሮታል፡፡

የማርክስ ዲያሌክቲካዊ ፍልስፍና የተዋቀረው “የመደብ ትግል” (class struggle) በሚል ዐቢይ አስተርዮ ዙሪያ ነው፡፡ በማርክስ አረዳድ መሠረት የሰው ልጅ ታሪክ የመደቦች ታሪክ ነው፡፡ ሰዎች ለብዙ ሺህ ዘመናት ሲጓዙበት የነበረው ሂደት ደግሞ “የመደብ ትግል” ይባላል፡፡ በያንዳንዱ ዘመን የሚኖር አንድ ህዝብ በመደቦች የተከፋፈለ ነው፡፡ ከነዚህ መደቦች መካከል አንደኛው ጨቋኝ ሲሆን ሌላኛው ተጨቋኝ ነው፡፡ ጨቋኙ መደብ ተጨቋኙን እንዳሻው ይገዛዋል፣ ይረግጠዋል፣ ሀብቱን ይቀማዋል፣ ጉልበቱን ይበዘብዘዋል፡፡ ተጨቋኙ መደብ እነዚህን ሁሉ እየቻለ ይገዛል፡፡ ጭቆናው ሲባባስ ግን ተጨቋኙ መደብ “እምቢ፣ አልገዛም” ማለት ይጀምራል፡፡ በዚህም የተነሳ በሁለቱ መደቦች መካከል ቅራኔ ይፈጠራል፡፡ ጨቋኙ መደብ ተጨቋኙን ዝም ለማሰኘት የሚወስዳቸው እርምጃዎች ቅራኔውን የበለጠ ያባብሱታል፡፡ በስተመጨረሻም ተጨቋኙ መደብ በገዥው ላይ ያምጽና ስልጣን ይቆጣጠራል፡፡ በዚህም መንገድ ድሮ የነበረው ስልተ ምርት (ስርዓተ ማህበር) በአዲስ ስልተ ምርት ይተካል፡፡

በማርክስ ትንታኔ መሠረት እስከ 1850ዎቹ ድረስ በነበረው ጊዜ በምድር ላይ አራት ስርዓተ ማህበሮች ታይተዋል፡፡ እነዚህም የጥንታዊ ጋርዮሽ ስርዓ ማህበር፣ የባሪያ አሳዳሪ ስርዓተ ማህበር፣ የፊውዳል ስርዓተ ማህበርና የካፒታሊዝም ስርዓተ ማህበር ናቸው፡፡ በ1850ዎቹ በርካታ የአውሮጳ ሀገራት በካፒታሊዝም ውስጥ ነበሩ፡፡ በዚህ ስርዓተ ማህበር ያሉት ሁለት መደቦች የከበርቴው መደብ እና የሰራተኛው መደብ ናቸው፡፡ በሁለቱ መደቦች መካከል ሃይለኛ ፍጥጫና ቅራኔ ነበር፡፡ ማርክስ በሁለቱ መካከል የነበረውን ግብግብ የወደፊት አቅጣጫ ሲተነብይ እንዲህ ነበር ያለው፡፡

“በሰራተኛው እና በከበርቴው መካከል ያለው ቅራኔ እየተካረረ ሲሄድ ሰራተኛው የባርነት ቀንበሩን ጥሎ የራሱን ነጻ መንግሥት ማወጁ አይቀርም”

ማርክስ የሰራተኛው መደብ ድል የሚቀዳጅበትን መንገድ ሲገልጽ “የስራ ማቆም አድማ መምታት፣ ተጨማሪ መብቶችን መጠየቅ፣ የከበርቴው መደብ የሚያወጣቸውን ደምቦች እምቢ ማለት፣ የከበርቴዎች ጠበቃ የሆነውን መንግሥት አለመታዘዝ፣ በመጨረሻም ሁሉን አቀፍ አብዮት በማካሄድ የመንግሥትን ስልጣን መቆጣጠር” በማለት አስረድቷል፡፡

በሰራተኛው መደብ መሪነት የሚመሠረተው አዲሱ ስርዓተ ማህበር “ሶሻሊዝም” ይባላል፡፡ በዚህ ስርዓተ ማህበር ስልጣኑን የሚይዘው የሰራተኛው መደብ ነው፡፡ ይሁንና የሰራተኛው መደብ መንግሥቱን ካደላደለ በኋላ በመጣበት መንገድ አይቀጥልም፡፡ ማንም ሊፈጽመው የማይችለውን አንድ ታላቅ ትንቢት ተፈጻሚ እንዲያደርግ ታሪካዊ ሃላፊነት ተሰጥቶታል፡፡ ይህም “መደብ” የሚባለውን የማህበረሰብ ክፍፍል ማጥፋትና እጅግ የላቀ አዲስ ስርዓተ ማህበር መፍጠር ነው፡፡

በዚህ መንገድ የሚመሠረተው ስርዓተ ማህበር “ኮምዩኒዝም” ይባላል፡፡ የዚህ ስርዓት መለያዎች ሁለት ናቸው፡፡ አንደኛ ስርዓቱ “መደብ አልባ” ነው፡፡ በዚህ ስርዓት ጨቋኝም ሆነ ተጨቋኝ የሉም፡፡ ሁለተኛ ስርዓቱ መንግሥት አልባ ነው፡፡ መንግሥት የሚያስፈልገው መደቦች ሲኖሩ ብቻ ነው፡፡ ኮሚኒዝም ግን መደብ አልባ ስርዓት በመሆኑ መንግሥት አያስፈልገውም፡፡ ህግ፣ ደምብ፣ አዋጅ፣ ድንጋጌ፣ መመሪያ፣ ፓርላማ፣ ምርጫ፣ ወዘተ… የሚባሉት አሰራሮች ሁሉ ይጠፋሉ፡፡

የታላቁ ሶሻሊስት ታላቁ ትንቢት ይህ ነው፡፡ የዲያሌክቲኩ የመጨረሻ ጥግም ይህ ነው፡፡ የማርክስ ትንቢት ግብ በሰራተኛው መደብ ላይ ሲደርስ የነበረው ጭቆና ተወግዶ ማየት ነው፡፡ ይህ የሚቻለው ደግሞ የሰራተኛው መደብ ስልጣን ሲቆጣጠር ነው፡፡

==ከማርክስ በኋላ==
ማርክስ ከሞተ በኋላ በርሱ ስም የሚምሉ ፈላስፋዎችና ፖለቲከኞች ተነስተዋል፡፡ በተለያዩ ሀገራት ራሳቸውን በርእሰ ብሄርነት ከሰየሙ በኋላም “ማርክሲዝምን መሥርተናል” ብለዋል፡፡ ይሁንና እነዚህ ማርክሲስት ነን ባዮችና የማርክስ ትንቢት በጣም ነው የሚራራቁት፡፡ ለምሳሌ ከማርክስ ሞት በኋላ የተቋቋሙት የኮሚኒስት ንቅናቄዎችና በብዙ ሀገራት የተካሄዱት የሶሻሊስት አብዮቶች የተመሩት በሰራተኛው መደብ ሳይሆን በንዑስ ከበርቴውና በወታደሩ ክፍል ነው፡፡ በመሆኑም ስለርሱ ይለፍፉ የነበሩት አመራሮች ሁሉ ማርክሳዊያን ነበሩ ለማለት አይቻልም፡፡

በሌላ በኩል ማርክስ ከጥንታዊው ጋርዮሽ ጀምሮ እስከ ሶሻሊዝም ያሉት ስርዓቶች በማያቋርጥ የለውጥ ሂደት ውስጥ እየተተካኩ እንደሚሄዱ ነበር የጻፈው፡፡ በርሱ ግንዛቤ መሰረት በፊውዳሊዝም ውስጥ ያለ ማህበረሰብ ወደ ሶሻሊዝም ለመድረስ ካሻው በቅድሚያ በካፒታሊዝም ውስጥ ማለፍ ይገባዋል፡፡ ካፒታሊዝምን ሳይመሠርቱ ከፊውዳሊዝም በቀጥታ ወደ ሶሻሊዝም ለማለፍ አይቻልም፡፡ ይሁንና በማርክስ ስም ከተካሄዱት አብዮቶች መካከል አንዳቸውም በዚህ ሂደት ውስጥ አላለፉም፡፡ ሁላቸውም ከፊውዳሊዝም በቀጥታ ወደ ሶሻሊዝም ለማለፍ ነው የሞከሩት፡፡ በመሆኑም ነው የማርክስ ንድፈ-ሃሳብ አዋጭነት በትክክል አልተፈተነም የሚባለው፡፡

የማርክስ ንድፈ-ሃሳብ ከአሁኑ ዘመን ጋር ያለው ተዛምዶ ሲፈተሽ ግን ብዙም ላያስኬድ ይችላል፡፡ ምክንያቱም በዚህ ዘመን ከሰራተኛው ጉልበት ይልቅ የማሽን እና የሮቦት ጉልበቶች በምርት ሂደት ውስጥ ያላቸው አስፈላጊነት በጣም ጎልብቷልና፡፡ ማርክስ የተከራከረላቸው የፍትሐዊነትና የእኩል ተጠቃሚነት ጥያቄዎች ግን ዛሬም ድረስ ህያው ናቸው፡፡ ለዚህም ነው በልዩ ልዩ ሀገራት የኢኮኖሚ ቀውስ በሚያጋጥምበት ጊዜ ማርክሳዊ እይታ ያላቸው ምሁራን ከትንታኔና ከመፍትሔ ሃሳቦች ጋር በየመድረኩ ላይ ብቅ የሚሉት፡፡

ይቀጥላል...

21/08/2023

እኛ አልቻልንም! እየሳቅን ያ.ሁ.ነ.ያ

20/08/2023

ለመጀመሪያ ጊዜ ልደቱ አያሌው መቋቋም ያቃተው የ Alula Solomon አስደናቂ ትንታኔ! ሁል ጊዜ በጨረባ አፍ ለማዘጋት የሚሞክረው ልደቱ አፉ የተለጎመበት አስደናቂ ቪዲዮ! 👇

03/07/2023

29/06/2023

Morocco has withdrawn its ambassador to Sweden after a protester tore out pages from the Quran, wiped them on his shoe, and set some of them on fire. Morocco's Ministry of Foreign Affairs called the protest, which coincided with the Muslim holiday of Eid al-Adha, offensive and irresponsible. The organizer of the demonstration, a 30-year-old Iraqi refugee who wants the book banned, is being investigated for inciting hatred. What do you make of Morocco's action?

27/06/2023

10/06/2023

Manchester City💝💝💝🙌

08/06/2023

A nurse in Canada reportedly captured footage of two scantily-clad women crouching over a dead deer and chowing down in what she described as "a carcass-eating ritual."

08/06/2023

......🙏

daa’imni wagga torbaa qoraan gurguruun maatii isaa gargaaraa ture carraa Ameerikaatti barachuu argateera.

Mucaa xiqqaan umurii ganna torbaa jedhamu, aanaa Adoolaa Reeddee ganda Cembee
yommuu tahu jiraataa Ameerikaa Kutaa Obbo , seenaa mucaa xiqqaa kanaa jijjiiruuf biyya Ameerikaatti akka barattu carraa kennaniifii jiru.
Obbo Abarraa Boggaalaa daa'ima kanaaf yaaddanii carraa akkanaa kennuufii keessaniif guddoo Galatoomaa. Abbootin qabeenyaa fi namoonni hunduu akka Obbo Abarraa kanatti dhalootaaf haa yaannuu!

Dhaloonni hojii yaadu yoomiyyuu guddina hin dhabu!

08/06/2023

ቀቤና በላቲን ሊፅፍ ነው! አማረኛ መሞቻህ እየተቃረበ ነው::

08/06/2023

በህንድ የደረሰው የባቡር መገልበጥ አደጋ

07/06/2023

ለሁሉም የመገናኛ ብዙሃን

የኢትዮጵያ እስልምና ጉዳዮች ጠቅላይ ምክር ቤት በሸገር ከተማ በፈረሱ መስጂዶች ዙሪያ ሐሙስ ሰኔ 1/15 ከረፋዱ አራት ሰዓት በጠቅላይ ምክርቤቱ ጋዜጣዊ መግለጫ ይሰጣል።
ስለሆነም በዕለቱ የሚዲያ ሽፋን እንድታደርጉ እንጠይቃለን ።

ጠቅላይ ምክር ቤቱ

07/06/2023

Another case of state violence against Muslims, and absolute silence from Western media on the destruction of mosques and the killing of Muslims in . May Allah SWT protect our Ethiopian brothers and sisters and grant them steadfastness. Keep them in your duas inshaAllah and raise awareness of their plight.

07/06/2023

06/06/2023

መጅሊሱ የራሱን ሚዲያ ተቋም መፍጠር አለበት!

06/06/2023

መጅሊሱ ከመንግስት ተቋማት አመራር ጋር የሚያደርጋቸውን ስብስባዎች በራሱ ሚዲያ ለመዘገብ እንዲያስችለው የራሱን የሚዲያ ክፍል ይዞ ወደ ስብሰባው መሄድ ይኖርበታል። የመንግሥት ሚዲያ የሚሰራውን ፕሮፖጋንዳ መቋቋም የሚቻለው ተመጣጣኝ የሚዲያ ሽፋን ሲኖርህ ነው።

06/06/2023

አንዱ ኑ መሌ Elias Bekele ነው 👊