SDD-Sagalee Dirree Dhawaa

10/10/2025

Hawaasni keenya hubadhaa 👇
Bulchiinsi Dirree Dhawaa baati tokko dura deebii ni kennina jedhe… amma ji’a tokko darbuu booda isaan hin deebine.
Ibraahim, liqmanbar Ganda Marmaarsa, sababni qabamuu isaa hin ibsamne.
Tokkummaan keenya haqa ni fida! 💪🏽

10/09/2025

Waadaa Bulchiinsa Magaalaa Dirree Dhawaa fi Gaaffii Hawaasa Abdii Boruu Gaaffii Haqa Haa Deebisan.!

Ji’a tokko dura, Bulchaan Magaalaa Dirree Dhawaa Obbo Kadir Juhar, maatii Nasiyaa Ziyaad fi hawaasa Ganda Abdii Boruu waliin marii gaggeessuun, “gaafiileen keessan ji’a tokko keessatti ni xumuramu” jechuun waadaa gale. Haa ta’u malee, amma ji’a tokko darbee jira; garuu waadaan sun raawwatamuu hin dandeenye.

Maatiin Nasiyaa Ziyaad fi hawaasni Ganda Abdii Boruu amma illee rakkoo hiyyummaa, buqqa’insa fi sodaa keessa jiru. Deebiin mootummaa hin argamne; kadhannaan isaanii gara duuba deebitee jirti.

Haala kana keessatti, Global Task Force on Human Rights and Justice (GTF) dhaabbata idil-addunyaa haqa namoomaa fi sirna nagaa ilaaluu irratti hojjetu, dhimma kana hordofaa jira. GTF’n mootummaa Dirree Dhawaa fi qaamota naannoo gaafatee jira akka waadaa kennan sirnaan raawwatan, maatii Nasiyaa Ziyaaditti haqa argamsiisan, fi hawaasa Abdii Boruu bakka isaanii duraanii deebisan.

GTF’n akkasumas akeekkachiisa kennee jira: “Haqa maatii Nasiyaa Ziyaad tursiisuun kabaja mirga namoomaa ti. Mootummaan akka waadaa isaa raawwatu abdii qabna.”

Ummanni Abdii Boruu fi Oromoonni Dirree Dhawaa immoo sagalee tokkoon jedhu: “Haqni haa deebi’u, waadaan haa kabajamu.”

10/05/2025

10/04/2025

10/02/2025

Hawaasni Ganda Abdii Boruu Gaaffii Ijoo Deebii Eeggataa Jira!

Dirree Dhawaa, Itoophiyaa – Hawaasni Ganda Abdii Boruu waggoota muraasa darban keessa rakkoo guddaa fi gaaffii deebii hin arganne keessa jira. Ajjeechaan Nasiyaa Ziyaad jedhamtu, dubartii ganda kanaa, yeroo ammaa illee yaadannoo boonsaa fi dhiphina hundaaf ta’ee hafeera.

■Iyyannoo Ijibbaataa Hin Arganne

Hawaasni ni yaadata, osoo Nasiyaan hin ajjeefamin dura illee iyyannoo isaanii dhageessisan, garuu qaamni dhimmi ilaalu dhagahuu diduun isaa hafuura qabeessa ture. Erga isheen ajjeefamtees, haalli jiru daran hammaate.

■Waggoota Afur Ijaarsi Dhorkame

Hawaasni Abdii Boruu waggaa afur oliif lafa ofii isaanii irratti mana ijaaruu hin dandeenye. Yeroo ijaarsi jalqabamu, makkalaakiyaan (humnoonni nageenyaa) sababa ifaa hin taaneen hojii kana dhaaban. Deebiin ifaa fi labsii seeraa tokko illee hin kennamne.

■Sodaachisaa fi Doorsisaa

Ummanni tajaajila nageenyaa irraa eeguu osoo barbaadu, sodaachisaa fi doorsisaa ta’e. Namoonni ganda keessa jiran akka jedhanitti, “yoo itti fufan qawween isin irratti ni dhufna” jedhanii doorsisan.

■Poolisiin Gaaffii Hin Fudhanne

Yeroo hawaasni rakkoo isaanii buufata poolisii ganda sanitti dhiyeessan, deebiin isaanii dogoggora ture. Poolisaan tokko maqaan isaa Amado jedhame akka jedhanitti, “Ani kana hin danda’u, gara kaantibaa deemaa” jedhe. Kanaanis gaaffii hawaasaa gara qaama biraatti darbachuun deebiidhaan eeggataa ta’e malee fala hin argamne.

■Gaaffii Hawaasaa

Hawaasni Abdii Boruu amma gaaffii ifa ta’e qaba:

1. Maaliif waggaa 2015 as ijaarsi mana ganda kanaa dhoorkame?

2. Ajajni ijaarsa dhoorku kun eenyu irraa dhufe?

3. Maaliif hawaasni sodaan fi doorsisaa humna qawwee keessa jira?

4. Yoom Nasiyaa Ziyaad irratti haqni dhugaan baafama?

■Haala Hawaasa Guutuu Fakkeessu

Rakkoon Abdii Boruu rakkoo ganda qofa osoo hin taane, rakkoo bulchiinsa Dirree Dhawaa bal’inaan mul’isu dha. Hawaasni ummata nagayaa mirga jireenya, nagaa fi mana jireenya ijaaruu barbaadu; garuu kun hundi irraa dhorkamaa jira.

Hawaasni Abdii Boruu ifatti dubbata: “Nuti sadarkaa olaanaa miti gaafannu. Nagaa, haqaa fi mirga jiraachuu qofa ni gaafanna.”

09/26/2025

09/24/2025

09/24/2025

“Rasaasa Ifa Baase,Mootummaan Nasiya Ziyad Ajjeese”

Nasiya Ziyad, dubartii ulfaa lakkuu ji’a jaha garaa qabdu, Waxabajjii 2, 2025 Ganda Abdii Boruu keessatti ajjeefamte akka rasaasa waraanaa mootummaa qofaaf kennameen rukutamte mul’ise.

Ragaa suuraa fi dhagaa dhageettii agarsiisu, Liyyuu Poolisii Naannoo Somaalee weerara sana raawwate, meeshaa waraanaa Bulchiinsa Magaalaa Dirree Dhawaa jalatti galmaa’e fayyadamuudhaan.Kun weerara sun hojii ofiin alaa miti, garuu qindoomina mootummaa fi qajeelfama dura ture agarsiisa.

■Maatii fi hawaasni Abdii Boruu:

1. Namoota itti gaafataman himachuu
2. Deebii fi gargaarsa maatii buqqa’an
3. Kaffaltii qabeenya fi lubbuu dhaban
4. Tiksaa nageenyaa fuulduratti

Global Task Force immoo tarkaanfii mootummaa fi dhimmicha dhoysuu isaanii balaaleffate.
“Rasaasni dhoysamu hin danda’u. Mootummaan itti gaafatama qaba,” jedhe Task Force.

Qorannaan kun, meeshaa waraanaa galmaa’e fi ragaa balaastiksii waliin, ajjeechaa mootummaa waliin hidhata qabu akka ta’e mul’isa.

09/23/2025

ባላስቲክ ማስረጃ የናሲያ ዚያድ ግድያ የመንግስት እጅ እንዳለበት አረጋገጠ.!

​ድሬዳዋ፣ ኢትዮጵያ – በቅርቡ የተደረገ ገለልተኛ ምርመራ ሰኔ 2 ቀን 2025 ዓ.ም. በአብዲ ቦሩ የተገደለችው የ6 ወር ነፍሰ ጡር ሴት ናሲያ ዚያድ ግድያ አስደንጋጭ ዝርዝሮችን ይፋ አድርጓል።

ባላስቲክ ማስረጃ እንደሚያረጋግጠው ጥቃቱን ለመፈጸም ጥቅም ላይ የዋሉት ጥይቶች በመንግስት የጸጥታ ሃይሎች ብቻ ሊገኙ የሚችሉ ወታደራዊ ደረጃ ያላቸው መሆናቸውን ያረጋገጠ ሲሆን፣ ይህ ደግሞ በመንግስት በኩል በደረሰው ጥቃት ውስጥ እጅ እንዳለበት ከባድ ስጋት ፈጥሯል።

​የሶማሌ ክልል ልዩ ፖሊስ ተባባሪ መሆኑ ተገልጿል።
​የፎቶግራፍ እና የቃል ምስክርነት ማስረጃዎች እንደሚያመለክቱት የሶማሌ ክልል ልዩ ፖሊስ በድሬዳዋ ከተማ አስተዳደር ስር የተመዘገቡ የጦር መሳሪያዎችን በመጠቀም ወረራውን አድርጓል።
ባለሙያዎች ይህ የሚያረጋግጠው ጥቃቱ በህገወጥ ባለስልጣናት የተፈጸመ ተነጥሎ የቆመ እርምጃ ሳይሆን በመንግስት ሃብት የተደገፈ የተቀናጀ ተግባር መሆኑን ነው።

​ቁልፍ ማስረጃዎች
​ባላስቲክስ ሪፖርት: ገለልተኛ ባለሙያዎች ከናሲያ አካል የተገኘው ጥይት ወታደራዊ መሆኑን አረጋግጠዋል።
​የዓይን እማኞች ምስክርነት: በሕይወት የተረፉት ሰዎች የታጠቁ የልዩ ፖሊስ አባላት መንደሩን በመውረር በዘፈቀደ ተኩስ እንደከፈቱ ተናግረዋል።

​የተቀናጀ ጥቃት: የድርጊቱ ስፋት እና አደረጃጀት አስቀድሞ መታቀዱን ያመለክታል።
​የጦር መሳሪያ ምዝገባ: ጥቅም ላይ የዋሉት የጦር መሳሪያዎች በድሬዳዋ ከተማ አስተዳደር በይፋ የተመዘገቡ በመሆናቸው ጥቃቱን ከአካባቢው መንግስት ባለስልጣን ጋር የሚያገናኘው ነው።

​የቤተሰብ እና የማህበረሰብ ጥያቄዎች
​በምላሹም የናሲያ ቤተሰቦች እና የአብዲ ቦሩ ነዋሪዎች አራት አጣዳፊ ጥያቄዎችን አቅርበዋል፡-
■​የናሲያ ግድያ ተጠያቂዎች ለፍርድ እንዲቀርቡ።
■​በወረራው ወቅት የተፈናቀሉ ቤተሰቦች እንዲመለሱ እና ማገገሚያ እንዲያገኙ።
■​ለጠፉ ህይወቶች፣ ንብረቶች እና መተዳደሪያዎች ካሳ እንዲከፈል።
■​ለወደፊት ጥቃቶች የጸጥታ ዋስትና እንዲሰጥ።

​ግሎባል ታስክ ፎርስ ምላሽ ሰጥቷል
​ለፍትህ እና ለሰብአዊ መብቶች የተቋቋመው ግሎባል ታስክ ፎርስ ጥቃቱን እና ከድሬዳዋ አስተዳደር እየቀጠለ ያለውን ዝምታ በይፋ አውግዟል።

​ታስክ ፎርሱ "የባላስቲክ ማስረጃው ይህ ጉዳይ ተቀብሮ እንዳይቀር አድርጎታል። መንግስት ተጠያቂ መሆን አለበት" ብሏል።

​ታስክ ፎርሱ በተጨማሪም፡-
​ለአለም አቀፍ ግምገማ ማስረጃዎችን ሰብስቦ አስቀምጧል።
​ለአፍሪካ የሰብአዊ እና ህዝቦች መብት ኮሚሽን ለማቅረብ የሚያስችል ቅሬታ አዘጋጅቷል።
​የኢትዮጵያ ፌዴራል ባለስልጣናት ተጠያቂ እንዲሆኑ ግፊት ለማድረግ ከዓለም አቀፍ የሰብአዊ መብት ድርጅቶች ጋር ግንኙነት ፈጥሯል።

​መደምደሚያ
​በአሳማኝ የባላስቲክ ማስረጃ እና ጥቅም ላይ የዋሉት የጦር መሳሪያዎች በድሬዳዋ ከተማ አስተዳደር ስር በይፋ መመዝገባቸውን በሚያረጋግጡ እውነታዎች የተደገፈው የናሲያ ዚያድ ግድያ፣ አሁን በዘፈቀደ የተፈጸመ የኃይል ተግባር ሳይሆን ከመንግስት ጋር የተያያዘ ግፍ ይመስላል።
ለአብዲ ቦሩ ህዝብ እና በግሎባል ታስክ ፎርስ ድጋፍ፣ ለፍትህ የሚጠራው ጥሪ ከመቼውም ጊዜ የበለጠ ጠንካራ ሆኗል።

09/23/2025

Guyyaa kudha shanan darban keessaa, Bulchiinsi Magaalaa Diree Dhawaa maatii Nasiyaa Ziyaad Liyyuu haayilii naannoo Somaalee ajjeesee fi uummata Abdii Boruu waliin mari’atee, gaafii isaanii ji’a tokko keessatti furmaata argamsiisa jechuun waadaa gale. Haa ta’u malee, hanga ammaatti tarkaanfiin mul’atan hin jiru, gabaasni mootummaa immoo torban lama darban keessa hin ifoomne.

Gaaffii Ijoo Afur

Maatiin Nasiyaa fi bakka bu’oonni hawaasa Abdii Boruu yeroo mari’atan, gaaffilee armaan gadii afur dhiyeessan:

1. Haqummaa fi itti gaafatamummaa seeraa irratti hunda’eef ajjeechaa seeraan alaa Nasiyaa Ziyaad Liyyuu Poolisiin Naannoo Somaalee raawwateef.

2. Deebi’ii fi deggersa guutuu maatii 17 qe’ee isaanii irraa buqqa’anii.

3. Gatii fi qabeenya baasii deebi’uu lubbuu darban, manneen manca’an fi jireenya diigameef.

4. Mirkaneessa nageenyaa gara fuula duraatti weerara fi doorsisa irraa akka of eegaman.

Gaaffiin kunneen ifa, seera qabeessa fi mirga heeraan kabajamuu qaban irratti hundaa’e.

■Uggura fi Sagalee Hin Qabne
Waadaa ji’a tokko keessatti tarkaanfii fudhanna jechuun ibsame, garuu tarkaanfiin mul’ate hin jiru; uummanni fi maatiin immoo deebii mootummaa irraa argachuu hin dandeenye. Sagaleen isaanii dhagahuu bahee, maatiin Abdii Boruu abdii kutannaa fi sodaa keessa hafe.

Kun ammoo yakka jalqabaa – ajjeechaa dubartii ulfaa ji’a ja’a lakku garaa qabduufi qe’ee irraa buqqa’insa maatii hedduu – itti dabale qofa, sirnaan furmaata hin kennine.

■Hirmaannaa Global Task Force
Global Task Force for Justice and Human Rights dhimma kana hanga ammaatti hordofaa tureera. Ibsa isaanii keessa, waadaa bulchiinsichi raawwatee hin guunneef “gadda guddaa” agarsiisan.

“Bulchiinsi Diree Dhawaa hojii dhabuu isaa fi waadaa caccabsuun mirga namoomaa cabsuu fi amanamummaa uummata sobuudha. Ajjeechaa Nasiyaa fi qe’ee irraa buqqa’insa maatii dhugaa itti gaafatamummaa argachuu qabu. Waadaa duwwaa jechuun haqa hin ta’u,” jedhan.

■Task Force’n tarkaanfii bal’inaan fudhatee
Hawaasa idil-addunyaa waliin qindoomina uume, dhaabbilee mirga namoomaa fi UN hirmaachisee.
Galmee seeraa qopheesse akka gara Komishinii Mirga Namoomaa fi Uummataa Afrikaa (ACHPR) geeffamuuf.
Mootummaa Federaalaa Itoophiyaa gaafate akka dhimma kana keessatti seeratti deebi’u.
Kampaanii addunyaa irratti kakaase sagalee maatii Abdii Boruu tumsuuf.

■Rakkoo Hawaasummaa fi Siyaasaa
Bulchiinsi Diree Dhawaa waadaa isaa guutuu dhabuun gaaffii guddaa uumeera: heerri mootummootaa, itti gaafatamummaa mootummaa fi nageenya uummataa akkamitti kabajamuu qaba?

Qaamolee mirga namoomaa idil-addunyaa ammoo akeekkachiisan: yoo mootummaan dhimma kana dafee hin furin, Itoophiyaan komii seera-qabeessa fuula Gamtaa Afrikaatti dhihaachuu danda’a. Kunis maqaa fi amanamummaa mootummaa hunda balleessuu mala.

Gaaffii Deebii Ariifachiisaa
Uummanni Abdii Boruu, Global Task Force, gaafii kana qaba:

■Deebii ifaa fi sirrii yeroo amma irraa mootummaadhaan kennamuu qaba.
■Qorannoo bilisaa fi to’annoo idil-addunyaa akka adeemsifamu.
■Deggarsa balaa fi buqqa’insaaf maatii qe’ee dhabaniif kennamuu qaba.
■Ol’aantummaan seeraa kabajamuu.

Hangaa gaaffiin kana hin guutamne, dhimma Nasiyaa Ziyaad mallattoo waadaa sobaa fi mootummaa itti gaafatama hin fudhanne ta’ee ni hafe. Haqni yoo turus hin dhabamu.