Journo.com.tr

20/12/2024

✂️ Bir yıl boyunca erişim engellemesi getirilen 424 adet haberi inceledik. En çok BirGün ve Cumhuriyet’in haberleri engelleniyor. Hukuka aykırı olarak uygulanan dijital sansür çoğunlukla, sulh ceza hâkimliklerinin “kişilik hakları” gerekçesine dayanan kararlarıyla; yolsuzluk, rüşvet ve yargıyla ilgili haberleri hedef alıyor. İlgili yasa maddesi ekimde yürürlükten kaldırıldı ama en az 1 hâkimlik yine bu gerekçeyle dijital sansüre başvurdu: https://journo.com.tr/hangi-haberler-engelleniyor

EngelliWeb verilerine göre bir yıl boyunca erişim engellemesi getirilen 424 adet haberi inceledik. En çok BirGün ve Cumhuriyet’in haberleri engelleniyor. Hukuka aykırı olarak uygulanan dijital sansür çoğunlukla, sulh ceza hâkimliklerinin “kişilik hakları” gerekçesine dayanan kara...

19/12/2024

⚖️ “4 Kadın Gazeteci, 4 Dava” yazı dizisinin üçüncü bölümünde, hikâyesini artık kendisi anlatamayacak bir haberciyi, yarın görülecek duruşması öncesinde meslektaşlarına sorduk.

Tülay Dağaşan, Gebze’de bir TV kanalında çalışan başarılı bir gazeteciydi. Ocak ayında eski eşi tarafından vurularak katledilmeden önce defalarca tehdit edilen Dağaşan, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çıkmasının kurbanlarından biri…

Aslıhan Gençay'ın röportajı: https://journo.com.tr/tulay-dagasan

“4 Kadın Gazeteci, 4 Dava” yazı dizisinin üçüncü bölümünde, hikâyesini artık kendisi anlatamayacak bir haberciyi, cuma günü görülecek duruşması öncesinde meslektaşlarına sorduk. Tülay Dağaşan, Gebze’de bir TV kanalında çalışan başarılı bir gazeteciydi. Ocak ayınd...

13/12/2024

⚙️ Türkiye’de hâlâ pek bilinmese de, dünyada “çözüm odaklı gazetecilik” pratiği yaygınlaşıyor. Araştırmalar, giderek güçlenen bu yayıncılık trendinin, okurların ve izleyicilerin "haberden kaçınma davranışı" üzerinde de olumlu etkisi olduğunu vurguluyor.

Biz de farklı ülkelerde görev yapan çözüm gazetecilerine, çalışmalarında nelere dikkat ettiklerini sorduk. Nijerya’dan Chinonso Kenneth, Çek Cumhuriyeti’nden Gabriela Knizkova ve Avusturya’da serbest gazetecilik yapan Naz Küçüktekin, çözüm odaklı habercilik deneyimlerini Journo takipçileri için Ahmetcan Uzlaşık'a anlattı: https://journo.com.tr/cozum-gazeteciligi-2024

Türkiye’de hâlâ pek bilinmese de, dünyada “çözüm odaklı gazetecilik” pratiği yaygınlaşıyor. Araştırmalar, giderek güçlenen bu yayıncılık trendinin, okurların ve izleyicilerin haberden kaçınma davranışı üzerinde de olumlu etkisi olduğunu vurguluyor. Biz de farklı ül...

11/12/2024

❗ Beğenmedikleri haberi kaldırmaları için gazetelere sahte erişim engellemesi kararı gönderenler var. Kimisi “avukat” unvanını kullanan bu kişiler, gerçek gibi görünen mahkeme kararlarını gazetecilere yollayıp haberlerin silinmesini istiyor.

Sadece bu yıl en az üç medya kuruluşuna, sahte erişim engellemesi kararları gönderildi. Bilişim hukukçusu Prof. Dr. Yaman Akdeniz, bunun 2021’den beri sürdüğünü ve yaptıkları tüm şikâyetlerin sonuçsuz kaldığını söyledi.

Türkiye Gazeteciler Sendikası’ndan Avukat Ülkü Şahin’e göre gazeteciler öncelikle, engelleme kararının Erişim Sağlayıcıları Birliği’nin resmî e-posta adresinden geldiğine dikkat etmeli. Farklı adreslerden gelen ve belgedeki QR kodu kullanılarak doğrulanamayan metinlere itibar edilmemeli.

Ali Safa Korkut araştırdı: https://journo.com.tr/sahte-erisim-engellemesi

Beğenmedikleri haberi kaldırmaları için gazetelere sahte erişim engellemesi kararı gönderenler var. Kimisi “avukat” unvanını kullanan bu kişiler, gerçek gibi görünen mahkeme kararlarını gazetecilere yollayıp haberlerin silinmesini istiyor. Sadece bu yıl en az üç medya kuruluş...

10/12/2024

🤖 Yeni bir araştırmaya göre, haberleri kaynak gösterip alıntılarken sık sık hata yapıyor. Haber kuruluşlarının ChatGPT’nin sahibi şirketiyle işbirliği yapıp yapmaması da bu durumu değiştirmiyor: https://journo.com.tr/chatgpt-haberleri

Yeni bir araştırmaya göre, ChatGPT haberleri kaynak gösterip alıntılarken sık sık hata yapıyor. Haber kuruluşlarının ChatGPT’nin sahibi OpenAI şirketiyle işbirliği yapıp yapmaması da bu durumu değiştirmiyor. Öte yandan OpenAI, New York Times gazetesinin kendisine açtığı dav...

06/12/2024

🎲 Kılık değiştirerek 'batakhane insanları'nı haberleştiren , Türkiye'nin ilk "gerçek suç" röportajlarını 1950'lerde yapmıştı. Edebî gazeteciliğin bu öncü ismini, ölüm yıldönümünde hatırlıyoruz: https://journo.com.tr/adnan-veli-kanik-batakhane-insanlari

“Gerçek suç” hikâyelerini Türkiye ve dünyada medya on yıllardır işliyor ve kamuoyu bunların birçoğuna büyük ilgi gösteriyor. ABD’de New York Times gazetesi, bu türe odaklanan “Serial” adlı podcastin yapımcı şirketini 2020’de 25 milyon dolara satın almıştı. Türkiye...

04/12/2024

📢 Doğrulama veya teyit, on yıllardır gazeteciliğin temel pratiklerinden biri. Sosyal medya ve dezenformasyon çağında, tamamen bu göreve odaklanan uzman kuruluşlar da ortaya çıktı.

“Denetçi” rolü üstlenen doğrulama platformlarının temsilcileri ve bağımsız teyitçiler, son dönemdeki deneyimlerini ve teyitçiliğin gazetecilikle ilişkisinin nasıl değiştiğini Journo takipçileriyle paylaştı.

Songül Karadeniz'in röportajı, profilimizdeki bağlantıda...

04/12/2024

✔️ Gazeteciliğin temel pratiklerinden biri olan teyit, 'seçimler yılı'nda uzman kuruluşların da etkisiyle yeni bir viraja girdi.

“Denetçi” rolü üstlenen doğrulama platformlarının temsilcileri ve bağımsız teyitçilerle bu dönüşümü, Songül Karadeniz konuştu:

Doğrulama veya teyit, on yıllardır gazeteciliğin temel pratiklerinden biri. Sosyal medya ve dezenformasyon çağında, tamamen bu göreve odaklanan uzman kuruluşlar da ortaya çıktı. “Denetçi” rolü üstlenen doğrulama platformlarının temsilcileri ve bağımsız teyitçiler, son döne...

28/11/2024

✨ UNESCO’nun yeni bir araştırmasına göre, sosyal medya ‘fenomen’lerinin %62’si, takipçileriyle paylaşmadan önce bilgilerin doğruluğunu kontrol etmiyor. Çok takipçili bu hesapların “sorumsuzluğu” dijital dünyada yanlış bilgilerin yayılmasını körüklüyor: https://journo.com.tr/unesco-arastirmasi-fenomenler

UNESCO’nun yeni bir araştırmasına göre, sosyal medya ‘fenomen’lerinin %62’si, takipçileriyle paylaşmadan önce bilgilerin doğruluğunu kontrol etmiyor. Çok takipçili bu hesapların “sorumsuzluğu” dijital dünyada yanlış bilgilerin yayılmasını körüklüyor. Birleşmiş Mil...

28/11/2024

✨ UNESCO’nun yeni bir araştırmasına göre, sosyal medya ‘fenomen’lerinin %62’si, takipçileriyle paylaşmadan önce bilgilerin doğruluğunu kontrol etmiyor. Çok takipçili bu hesapların “sorumsuzluğu” dijital dünyada yanlış bilgilerin yayılmasını körüklüyor: https://journo.com.tr/unesco-arastirmasi-fenomenlerin-cogu-teyit-nedir-bilmiyor-yanlis-bilgiler-sosyal-medyada-yayiliyor

UNESCO’nun bir yeni araştırmasına göre, sosyal medya ‘fenomen’lerinin %62’si, takipçileriyle paylaşmadan önce bilgilerin doğruluğunu kontrol etmiyor. Çok takipçili bu hesapların “sorumsuzluğu” dijital dünyada yanlış bilgilerin yayılmasını körüklüyor. Birleşmiş Mil...

26/11/2024

👮 Bugün de Türkiye'de çok sayıda gazeteci polisin ev baskınlarıyla gözaltına alındı. dizisinin yeni bölümünde Evrim Kepenek, kendi davalarını anlatırken “Hak odaklı habercilik itibarsızlaştırılmak isteniyor” diyor:

Gazetecilere yönelik gözaltılar ve yargı tacizi sürüyor. “4 Kadın Gazeteci, 4 Dava” yazı dizisinin ikinci bölümünde, bu tacizi defalarca yaşayan onlarca gazeteciden biri olan Bianet Kadın ve LGBTİ+ Haberleri Editörü Evrim Kepenek’i ve avukatını dinliyoruz. Gözaltına alınd....

19/11/2024

📊 Türkiye’deki çoğu medya kuruluşunun kaynaklı trafiğinin önemli ölçüde düştüğü, binlerce kullanıcının (eski adıyla ) platformunu terk ettiği bu dönemde sosyal medyadaki takipçi sayılarını inceledik. 100 medya kuruluşu Kasım 2024 itibarıyla sırasıyla , X, , , ve ’de en çok takipçiye sahip. Liderlik TV’lerde… Sosyal medyada haber değil, eğlence ön planda: https://journo.com.tr/haber-sosyal-medya-takipci-veri

15/11/2024

📢 Basın ve düşünceyi ifade özgürlüğünün engellenmesi, gazetecilere, yazarlara, yayıncılara yönelik baskıların artması ve TBMM’den geçirilmek istenen etki ajanlığı düzenlemesi nedeniyle 6 meslek örgütü bugün İstanbul’daki TGC Burhan Felek Konferans Salonu’nda bir araya geldi.

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC), Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS), PEN Yazarlar Derneği, DİSK Basın İş ve Türkiye Yayıncılar Birliği (TÜRKYAYBİR); “Gazeteciye, yazara, yayıncıya baskıya hayır” dedi: https://journo.com.tr/meslek-orgutleri-etki-ajanligi-cagri

Basın ve düşünceyi ifade özgürlüğünün engellenmesi, gazetecilere, yazarlara, yayıncılara yönelik baskıların artması ve TBMM’den geçirilmek istenen etki ajanlığı düzenlemesi nedeniyle 6 meslek örgütü bugün İstanbul’daki TGC Burhan Felek Konferans Salonu’nda bir araya g...

14/11/2024

💪 Sivil toplumun ve muhalefetin tepki gösterdiği etki ajanlığı yasası “şimdilik” geri çekildi. Ama işimiz daha bitmedi. Gazeteciler olarak eşik bekçiliği yapmaya, ifade özgürlüğünü savunmaya devam edeceğiz. Journalists'​ Union of Turkey (TGS) Genel Başkanı Gökhan Durmuş yazdı: https://journo.com.tr/etki-ajanligi-yasasi

AKP ve MHP tarafından geçen mayısta gündeme getirilen “etki ajanlığı” tartışması, yaz döneminde rafa kaldırılmıştı. Meclis açılır açılmaz, “Noterlik Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” teklifinin içinde yeniden önümüze getirildi. Sivil ...

13/11/2024

📉 Manşetlerdeki imzalı haber oranı, geçen yıla kıyasla %54’ten %28’e geriledi. En sert düşüş Hürriyet'te... Kadın gazetecilerin imzasını taşıyan haber oranı da %31’den %22’ye düştü. 5 gazetenin manşetlerini Rahime Tekin 10 gün boyunca takip etti:

Journo’da geçen yıl yayımladığımız araştırmada, 10 gün boyunca 5 sitede manşet olan 250 haberin imza ve mahreçlerini incelemiştik. Tam bir yıl sonra bu araştırmayı tekrarladık. Buna göre manşetlerde özel haber oranı %54’ten %28’e geriledi. Kadın gazetecilerin imzasını ...

07/11/2024

👿 Discord gibi herkese açık platformların yasaklanması, suçu önlemiyor. Aksine, yeraltına inen suçlular daha iyi gizlenmeye başlıyor. TGS Akademi'nin Uygulamalı Gazetecilik Atölyesi'ne katılan İda Özkan, programın çıktısı olarak bu konuyu haberleştirdi: https://journo.com.tr/discord-ne-zaman-acilacak

TGS Akademi’nin Uygulamalı Gazetecilik Atölyesi sürüyor. TGS Akademi Direktörü Orhan Şener’in haber yapımını anlattığı haftalık seminerlere, deneyimli gazeteciler de konuk oluyor. Atölyenin katılımcılarından İda Özkan, programın bir çıktısı olarak Discord yasağını el...

05/11/2024

🎓 Amerikalı matematikçi Claude Shannon, “İletişimin Matematiksel Bir Kuramı” adlı makaleyi 1948 yılında yayımlamıştı. Meslektaşı Warren Weaver ile ertesi yıl yayımladıkları kitapta bu kuram ayrıntılı olarak işlendi.

Shannon-Weaver Modeli, iletişimin 5 temel bileşenini ilk kez tanımladı. Belirsizlik ve olasılık gibi kavramlarla tanışan iletişim süreci, hesaplanıp çözülebilen bir probleme dönüştü.

Gazetecilik için önemli metinleri incelediğimiz Journo’nun yazı dizisinde bugün, medya tarihinin ilk ve en etkili kuramlarından birini özetledik: https://journo.com.tr/shannon-weaver-iletisim-modeli-ozellikleri

Gazetecilik için önemli metinleri incelediğimiz Journo’nun “Temeller” yazı dizisinde bugün, medya tarihinin ilk ve en etkili kuramlarından birini özetliyoruz: “Shannon-Weaver İletişim Modeli” Amerikalı matematikçi Claude Shannon, “İletişimin Matematiksel Bir Kuramı” adlı...

01/11/2024

📊 Gazeteciliğe dair merak edilenleri incelediğimiz … yazı dizisinin bu bölümünde iletişim fakültesi mezunlarının hangi işlerde çalıştığını mercek altına alıyoruz. ’de rastgele 100 iletişim fakültesi mezununu seçtik. Verilere göre iletişim fakültesi mezunları ilk işlerinde en çok, haber dışı alanlarda içerik üretimi yapıyor: https://journo.com.tr/iletisim-mezunlari-ne-is-yapar