30/09/2024
ဘုရားရှိခိုးလျှင်သာ နိဗ္ဗာန် ရရပါလို၏ဟု ဆုတောင်းကြသည်။ နိဗ္ဗာန်ကို လိုချင်သလားဟု မေးလျှင် အင်း အဲ လုပ်သည့်သူက များသည်။ အကယ်၍များ ရွှေထုပ် တစ်ထုပ်နှင့် နိဗ္ဗာန် ဘယ်ဟာ ယူမည်နည်းဟု မေးသော် ရွှေထုပ်ကို ရွေးမည့်သူက များမည် ထင်ပါသည်။ ဒါဆိုလျှင် ဘယ်လို လူမျိုးတွေက နိဗ္ဗာန် လိုချင်သလည်းလို့ မေးရင် ခန္ဓာ့ဒုက္ခ ဘဝဒုက္ခ များကို မလိုချင်သော သူများဟု ဖြေရမည် ဖြစ်ပါသည်။ နိဗ္ဗာန်ဆိုသည်မှာ ခန္ဓာမရတော့ ဘဝမရတော့တဲ့ အငြိမ်းဓါတ် အအေးဓါတ်ကြီးကိုး။ အမှန်က ခန္ဓာ့ဒုက္ခ ဘဝဒုက္ခ တွေက သတ္တဝါ တိုင်းမှာရှိသည်။ ဒါကို မသိမမြင်သရွေ့ နိဗ္ဗာန်ကို အလိုရှိမည် မဟုတ်ချေ။ ဒါကြောင့် နိဗ္ဗာန်ကို စတင်လျှောက်လှမ်းလိုသူအတွက် သံဝေဂ ရဖို့ အလွန်အရေးကြီးသည်။ ဒီလို ခန္ဓာ့အပြစ် ဘဝရဲ့ အပြစ်တွေကို မမြင်သရွေ့ ခန္ဓာရဲ့ နှိပ်စက်ခြင်းတရားတွေကို အစဉ်အမြဲ ခံနေကြရဦးမည် ဖြစ်ပါသည်။
ဒုက္ခ ၇၉-ပါး
* (၁) ဇာတိဒုက္ခ,
* (၂) ဇရာဒုက္ခ,
* (၃) ဗျာဓိဒုက္ခ,
* (၄) မရဏဒုက္ခ,
* (၅) သောက-ပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသဒုက္ခ,
* (၆) ငရဲဘုံ၌ ဖြစ်ရခြင်း ဆင်းရဲ = နေရယိကဒုက္ခ,
* (၇) တိရစ္ဆာန်ဘုံ၌ ဖြစ်ရခြင်း ဆင်းရဲ = တိရစ္ဆာနယောနိကဒုက္ခ,
* (၈) ပြိတ္တာဘုံ၌ ဖြစ်ရခြင်းဆင်းရဲ-ပေတ္တိဝိသယဒုက္ခ,
* (၉) လူ့ဘုံ၌ ဖြစ်ရခြင်းဆင်းရဲ = မာနုသိကဒုက္ခ,
* (၁၀) အမိဝမ်းတိုက်သို့ သက်ဝင်ရခြင်းလျှင် အကြောင်းရင်းရှိသော ဆင်းရဲ = ဂဗ္ဘောက္ကန္တိမူလကဒုက္ခ,
* (၁၁) အမိဝမ်းတိုက်၌ တည်နေရခြင်းလျှင် အကြောင်းရှင်း ရှိသော ဆင်းရဲ = ဂဗ္ဘဋ္ဌိတိမူလကဒုက္ခ,
* (၁၂) ကိုယ်ဝန်မှ ထခြင်း(သား ဖွားရခြင်း)လျှင် အကြောင်းရှင်း ရှိသော ဆင်းရဲ = ဂဗ္ဘဝုဋ္ဌာနမူလကဒုက္ခ,
* (၁၃) မွေးဖွားပြီးသူ၏ နှောင်ဖွဲ့ခံရခြင်းဆင်းရဲ = ဇာတဿူပနိဗန္ဓကဒုက္ခ,
* (၁၄) မွေးဖွားပြီးသူ၏ သူတစ်ပါးနှင့် စပ်သော ဆင်းရဲ = ဇာတဿပရာဓေယျကဒုက္ခ,
* (၁၅) အတ္တူပက္ကမဒုက္ခ,
* (၁၆) ပရူပက္ကမဒုက္ခ,
* (၁၇) ဒုက္ခဒုက္ခ,
* (၁၈) သင်္ခါရ ဒုက္ခ,
* (၁၉) ဝိပရိဏာမဒုက္ခ,
* (၂၀) မျက်စိ ရောဂါဆင်းရဲ = စက္ခုရောဂဒုက္ခ,
* (၂၁) နားရောဂါ ဆင်းရဲ = သောတရောဂဒုက္ခ,
* (၂၂) နှာခေါင်းရောဂါ ဆင်းရဲ = ဃာနရောဂဒုက္ခ,
* (၂၃) လျှာရောဂါ ဆင်းရဲ = ဇိဝှါရောဂဒုက္ခ,
* (၂၄) ကိုယ်ခန္ဓာရောဂါဆင်းရဲ = ကာယရောဂဒုက္ခ,
* (၂၅) ဦးခေါင်းရောဂါ“ ဦးယဉ်း ခေါင်းကိုက်နာ” ဆင်းရဲ = သီသရောဂ ဒုက္ခ,
* (၂၆) နားတံကျင်နာဆင်းရဲ = ကဏ္ဏရောဂဒုက္ခ,
* (၂၇)ပါးစပ်ရောဂါဆင်းရဲ = မုခရောဂဒုက္ခ,
* (၂၈) သွားရောဂါ ဆင်းရဲ = ဒန္တရောဂဒုက္ခ,
* (၂၉) ချောင်းဆိုးနာ ဆင်းရဲ = ကာသဒုက္ခ,
* (၃၀) ကြို့လေနာဆင်းရဲ = သာသဒုက္ခ,
* (၃၁) နှာခေါင်းနာ ဆင်းရဲ = ပိနာသဒုက္ခ,
* (၃၂) ကိုယ်ပူနာဆင်းရဲ = ဍာဟဒုက္ခ,
* (၃၃) အဖျားနာ ဆင်းရဲ = ဇရဒုက္ခ,
* (၃၄) ဝမ်းဗိုက်နာ ဆင်းရဲ = ကုစ္ဆိရောဂဒုက္ခ,
* (၃၅) တွေဝေခြင်း, သတိလွတ်ခြင်းဆင်းရဲ = မုစ္ဆာဒုက္ခ,
* (၃၆) သွေးသွန်နာ ဆင်းရဲ = ပက္ခန္ဒိကာဒုက္ခ,
* (၃၇) ထိုးကျင့်သော ဝမ်းလေနာ ဆင်းရဲ = သူလာဒုက္ခ,
* (၃၈) ဝမ်းလျှော “ဓာတ်သက်” နာဆင်းရဲ = ဝိသူစိကာဒုက္ခ,
* (၃၉) နူနာ“ကိုယ် ရေပြားရောဂါ” ဆင်းရဲ = ကုဋ္ဌဒုက္ခ,
* (၄၀) ထွတ်မြင်းအနာ “အိုင်းအမာ” ဆင်းရဲ = ဂဏ္ဍဒုက္ခ,
* (၄၁) ပွေးညှင်း တင်းတိတ်နာ ဆင်းရဲ = ကိလာသဒုက္ခ,
* (၄၂) ပန်းနာ ဆင်းရဲ = သောသဒုက္ခ,
* (၄၃) အရူးနာဆင်းရဲ = အပမာရဒုက္ခ,
* (၄၄) ပွေးနာဆင်းရဲ = ဒဒ္ဒုဒုက္ခ,
* (၄၅) ယားနာဆင်းရဲ = ကဏ္ဍု ဒုက္ခ,
* (၄၆) ဝဲကြီးနာဆင်းရဲ = ကစ္ဆုဒုက္ခ,
* (၄၇) လက်သည်း, ခြေသည်း ခြစ်မိနာ ဆင်းရဲ = ရခသာရောဂဒုက္ခ,
* (၄၈) လက်ဖဝါး ခြေဖဝါးတို့၌ ရွေဖြတ်အခွဲခံရသော ဆင်းရဲ = ဝိတစ္ဆိကာဒုက္ခ,
* (၄၉) သွေး, သည်းခြေ ပျက်နာ ဆင်းရဲ = လောဟိတပိတ္တရောဂဒုက္ခ,
* (၅၀) ကျင်ပြောနာ ဆင်းရဲ = မဓုမေဟဒုက္ခ,
* (၅၁) ဒူလာ မြင်းသရိုက်နာ, လိပ်ခေါင်းထွက်နာဆင်းရဲ = အံသာဒုက္ခ,
* (၅၂) သွေးဖုသွေးပိမ့်နာဆင်းရဲ = ပိဠကာဒုက္ခ,
* (၅၃) ဘဂန္ဓိုလ် “ဂရင်ဂျီ”နာ ဆင်းရဲ = ဘဂန္ဒလာဒုက္ခ,
* (၅၄) သည်းခြေကြောင့် ဖြစ်ခြင်းရှိသော အနာဆင်းရဲ = ပိတ္တသမုဋ္ဌာနအာဗာဓဒုက္ခ,
* (၅၅) သလိပ်ကြောင့် ဖြစ်ခြင်းရှိသော အနာဆင်းရဲ = သေမှသမုဋ္ဌာနအာဗာဓဒုက္ခ,
* (၅၆) လေကြောင့် ဖြစ်ခြင်းရှိသော အနာဆင်းရဲ = ဝါတသမုဋ္ဌာနအာဗာဓဒုက္ခ,
* (၅၇) လေ, သည်းခြေ, သလိပ်တို့၏ ပေါင်းစုမိခြင်း “သန္နိပါတ်”ကြောင့် ဖြစ်သော အနာဆင်းရဲ = သန္နိပါတိကအာဗာဓ ဒုက္ခ,
* (၅၀) ဥတုဖောက်ပြန်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော အနာဆင်းရဲ = ဥတုပရိဏာမဇအာဗာဓဒုက္ခ,
* (၅၉) မညီမညွတ် ရွက်ဆောင်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သောအနာဆင်းရဲ = ဝိသမပရိဟာရဇအာဗာဓဒုက္ခ,
* (၆၀) လုံ့လကြောင့် ဖြစ်သော အနာဆင်းရဲ = ဩပက္ကမိကအာဗာဓဒုက္ခ,
* (၆၁) အားကြီးသော ကံ၏ အကျိုးကြောင့်ဖြစ်သော အနာဆင်းရဲ = ကမ္မဝိပါကဇအာဗာဓဒုက္ခ,
* (၆၂) အအေးကြောင့်ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = သီတဒုက္ခ,
* (၆၃) အပူကြောင့်ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ဥဏှဒုက္ခ,
* (၆၄) ထမင်းစားလိုခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ဇိဃစ္ဆာဒုက္ခ,
* (၆၅) ရေသောက်လိုခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ပိပါသာ ဒုက္ခ,
* (၆၆) ကျင်ကြီးစွန့်လိုခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ဥစ္စာရဒုက္ခ,
* (၆၇) ကျင်ငယ် စွန့်လိုခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ပဿာဝဒုက္ခ,
* (၆၈) မှက်, ခြင်, လေ, နေပူ, မြွေ, ကင်းတို့၏ ကိုက်ခဲခြင်းအတွေ့ကြောင့် ဖြစ်သောဆင်းရဲ = ဍံသမကသဝါတာတပသရီသပသမ္ဖဿဒုက္ခ,
* (၆၉) အမိသေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = မာတုမရဏဒုက္ခ,
* (၇၀) အဘသေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ပိတုမရဏဒုက္ခ,
* (၇၁) အစ်ကို-ညီ–မောင် ကြီး-မောင်ငယ်-သေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ဘာတုမရဏဒုက္ခ,
* (၇၂) အစ်မ–နှမ–ညီမ-သေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ဘဂိနိမရဏဒုက္ခ,
* (၇၃) သား သေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ပုတ္တမရဏဒုက္ခ,
* (၇၄) သ္မီးသေခြင်းကြောင့် ဖြစ်သော ဆင်းရဲ = ဓီတုမရဏဒုက္ခ,
* (၇၅) ဉာတိ-ဗျသနဒုက္ခ,
* (၇၆) ဘောဂဗျသနဒုက္ခ,
* (၇၇) ရောဂဗျသနဒုက္ခ,
* (၇၈) သီလဗျသနဒုက္ခ,
* (၇၉) ဒိဋ္ဌိဗျသနဒုက္ခ ဟူ၍ ၇၉-ပါး
သုညတ
