09/12/2024
တန်ဖိုးကြီး ရှားပါးတဲ့ "ပင်လယ်သခွားသီး"
(၆၃ ကျပ်သားကို တစ်ရာသုံးဆယ်ငါးသိန်းကျပ်ဝန်းကျင်ပါ။)
သခွားသီး တစ်ကီလိုဟာ သာမန်အားဖြင့် ၃ ဒေါ်လာလောက်သာ တန်ကြေးရှိပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ပင်လယ်သခွားသီး (Sea cucumber) ကတော့ တစ်ကီလိုကို ဒေါ်လာ ၃,၀၀၀ အထက် တန်ကြေးရှိပါတယ်တဲ့။
(၆၃ ကျပ်သားကို တစ်ရာသုံးဆယ်ငါးသိန်းကျပ်ဝန်းကျင်ပါ။)
"ပင်လယ်သခွားသီး"လို့ ခေါ်ပေမယ့် ပင်လယ်ထဲမှာ သီးတဲ့ အသီးတော့မဟုတ်ပါဘူး။
ပင်လယ်သခွားသီးဟာ သက်ရှိ ဖြစ်ပါတယ်။
ပင်လယ်ရေအောက်ကြမ်းပြင်မှာ ရှင်သန်နေထိုင်ကြတဲ့ ကျောရိုးမဲ့ ရေနေသတ္တဝါတမျိုးပါ။
သခွားသီးနဲ့တူလို့ "ပင်လယ်သခွားသီး" လို့ ခေါ်ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ပင်လယ်သခွားသီး အကောင်လေးတွေဟာ ဈေးကွက်မှာ အလွန်တန်ဖိုးရှိတာကြောင့် လူတွေဟာ အသဂာ်နဲ့ရင်းပြီး ရေငုပ်ရှာဖွေ ဖမ်းယူ ရောင်းချကြပါတယ်။
ပင်လယ်သခွားသီး အကောင်လေးတွေဟာ အလွန်ထူးဆန်းတဲ့ တိရစ္ဆာန်တစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။
သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ဟာ ရှည်မျောမျောလေးဖြစ်ပြီး အဖုအထစ်ပါတဲ့ အရေပြားရှိပါတယ်။
သူတို့မှာ ခြေလက်အင်္ဂါနဲ့ မျက်လုံးတွေ မပါရှိကြပါဘူး။ သူတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ် တခုလုံးမှာ ပါးစပ်နဲ့ စအိုပဲ ပါရှိပါတယ်တဲ့။
ပင်လယ်သခွားသီးအကောင် မျိုးစိတ်ပေါင်း ၁၂၅၀ လောက်ရှိပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ သိပ္ပံနာမည်ကတော့ Holothuroidea ဖြစ်ပါတယ်။
အရွယ်အစားကတော့ အနည်းဆုံး ၁.၉ စင်တီမီတာ( ၀.၇၅ လက်မ) ကနေ အများဆုံး ၆ ပေအထိ အရှည်ရှိကြပါတယ်။
တစ်ကီလိုကို ဒေါ်လာ ၃,၀၀၀ ကျော် တန်ကြေးရှိတဲ့ ပင်လယ်သခွားသီးအကောင်လေးတွေကို ကမ္ဘာတဝှမ်းက ပင်လယ်ရေအောက်ကြမ်းပြင်တွေမှာသာ တွေ့ရှိနိုင်ပါတယ်။
ပင်လယ်ရေအောက်ကြမ်းပြင်မှာ နေထိုင်ကျက်စားတဲ့ အကောင်လေးတွေကို လူတွေကလည်း ရှာကြံပြီး စားသောက်ကြပါတယ်။
ပင်လယ်သခွားသီးအကောင်ကို တရုတ်နိုင်ငံက အများဆုံး ဝယ်ယူပြီး နာမည် ကြီး ဟိုတယ်များမှာ ဈေးအကြီးဆုံး ပင်လယ်စာ ဟင်းလျှာအဖြစ် ချက်ပြုတ်ရောင်းချကြပါတယ်။
ပင်လယ်သခွားသီးကို ဝါးစားရင် ပျော့တော့တော့ ပျင်းတွဲတွဲ၊ ထုတ်ထုတ်ဖြစ်နေပြီး မချိုမငန်အရသာရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပင်လယ်သခွားသီးအကောင်တွေ ဈေးကြီးရတာက သူတို့ရဲ့အရသာကြောင့် တော့ မဟုတ်ပါဘူး။
ဒါပေမယ့် သူတို့ကိုစားရတဲ့ အတွေ့ အကြုံက သူတို့ရဲ့ ဆွဲဆောင်မှု တစိတ်တပိုင်း ဖြစ်ပါတယ်။
ယခုအခါမှာတော့ ကမ္ဘာတဝန်းမှာ ပင်လယ်သခွားသီးအကောင်အရေအတွက် များစွာလျော့နည်းလာပါတယ်။
အချို့ ပင်လယ်သခွားသီးအကောင်မျိုးစိတ်တွေဆိုရင် မျိုးသုဉ်းသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
တွေ့ရှိရဖို့လည်း အင်မတန် ရှားပါးသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ဒီလို ရှားပါးလာလေ ဈေးပိုကြီးလာလေ ဖြစ်ပါတယ်။
ပင်လယ်သခွားသီးအကောင်တွေ အအင်မတန် ရှားပါးလာပြီး ခက်ခက်ခဲခဲ ရှာဖွေရတာကြောင့် အလွန်ဈေးကြီးနေတာ ဖြစ်ကြောင်းတင်ပြလိုက်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ပင်လယ်သခွားသီးတွေကို တနင်္သာရီကမ်းရိုးတန်း တလျောက်က ဒေသခံတွေနဲ့ ဆလုံလူမျိုးတွေက အဓိကဖမ်းပြီး နိုင်ငံခြားဈေးကွက်သို့ တင်ပို့လေ့ရှိကြောင်း သိရပါတယ်။
wisenewsမှ ကူးယူသည်
၁ ကီလို သိန်း၉၀ ကျော် တန်ဖိုးရှိတဲ့ မြိတ်ကျွန်းစု ပင်လယ်ကြမ်းပြင်မှ #ပင်လယ်မျှော့ ခေါ် ပင်လယ်သခွါးသီး ( Sea Cucumber )
ပင်လယ်မျှော့ ခေါ် ပင်လယ်သခွားသီး (Sea Cucumber) များကို ကမ္ဘာအနှံ့အပြားရှိ ပင်လယ်ရေအောက်ကြမ်းပြင် (sea floor) နှင့် သန္တာကျောက်တန်းများ (coral reefs) ကြားမှာ တွေ့ရှိနိုင်ပါတယ်။ ပင်လယ်မျှော့ (ခေါ်) ပင်လယ်သခွားသီးတွေဟာ ကျောရိုးမဲ့ရေနေသတ္တဝါ (Marine Invertebrate) အုပ်စုဝင်များဖြစ်ကြပြီး ကြယ်ငါး၊ သံပခြုပ်၊ သဲဒေါ်လာကောင်တို့လို Echinoderms အုပ်စုဝင် တစ်မျိုးဖြစ်ကြပါတယ်။ သိပ္ပံအမည်မှာ Holothuroidea ဟု အမည်တွင်ပါတယ်။
မျှော့နှင့်ဆင်တူလို့ မြန်မာလို ပင်လယ်မျှော့ လို့ ခေါ်ကြတဲ့ sea cucumber တွေဟာ မျှော့မဟုတ်ကြပါ။ မျှော့က အဆစ်ပါ တီကောင်မျိုးပေါင်းစု-Annelida မှာပါဝင်ပြီး မျှော့တွေက မြေတီကောင်တွေနဲ့ ပိုအမျိုးနွယ်ပါလိမ့်မယ်။ Sea Cucumber တွေက မျိုးပေါင်းစု-Echinodermata မှာပါဝင်ကြလို့ မြန်မာမှုပြုတဲ့အခါ Sea cucumber ကို ပင်လယ်မျှော့ လို့ခေါ်တာထက် အင်္ဂလိပ်နာမည်ကို တိုက်ရိုက်ဘာသာပြန်ထားတဲ့ ပင်လယ်သခွားသီး ဆိုတဲ့ နာမည်ကပိုပြီး ပီပြင်ကွဲပြားလိမ့်မယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။
Sea Cucumber တွေရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်က ရှည်မျောမျောလေးဖြစ်နေပြီး သူတို့ရဲ့ သားရေတွေနဲ့တူတဲ့ အရေပြား အဖုထစ် အချွန်အတက်တွေက ကိုယ်ပျော့ရေနေသတ္တဝါလိုဖြစ်နေပါတယ်။ Sea Cucumber တွေဟာ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ထည်ကို ဖယောင်းလိုပျော့ပျောင်းသွားစေအောင်လုပ်နိုင်သလို စက္ကန့်ပိုင်းအတွင်း မာတောင့်သွားအောင်လည်း လုပ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ကျောက်ကြိုကျောက်ကြားတွေထဲ ကျုံ့ဝင်သွားပြီးနောက် ဆွဲထုတ်လို့မရအောင် မာတောင့်ထားတတ်ကြတယ်။ ဒီလိုလုပ်နိုင်တာဟာ သူ့အရေခွံကြောင့်ပါ။
Sea Cucumber တွေဟာ ရန်သူနဲ့တွေ့တဲ့အခါ သူတို့ရဲ့ကိုယ်တွင်းအဂ်ါများကို အန်ထုတ်ပြီး အစာအဖြစ် ချကျွေးကာ ထွက်ပြေးတတ်ကြပါတယ်။ သို့သော် ၁ပါတ် ကနေ ၅ပါတ် အတွင်းမှာ သူတို့ရဲ့ ကိုယ်တွင်းအင်္ဂါအသစ်တွေ ပြန်ပြီးဖြစ်ပါ်လာကြပါတယ်။
Sea Cucumber တွေရဲ့ခန္ဓာကိုယ်မှာ သွေးများမရှိကြပါ။ သွေးလည်ပတ်မှုစနစ်ဖြင့် အသက်ရှင်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ Water Vascular System ဖြင့်ရှင်သန်ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။
Sea Cucumber တွေဟာ ရေညှိရေမှော်၊ ကျောရိုးမဲ့ရေသတ္တဝါ၊ အပင်မျှော စသည်တို့ကို သူတို့ရဲ့ခြေချောင်းသေးသေးလေးတွေ ဝန်းရံနေတဲ့ ပြွန်ပုံသဏ္ဍန်ပါးစပ်ကနေ စားကြပါတယ်။
ပင်လယ်မျှော့ (ခေါ်) ပင်လယ်သခွားသီးတွေကို တနင်္သာရီကမ်းရိုးတန်းတစ်လျောက်က ဒေသခံတွေနဲ့ ဆလုံလူမျိုးတွေက အဓိကဖမ်းဆီးကြပြီး နိုင်ငံခြားဈေးကွက်သို့ တင်ပို့လေ့ရှိကြပါတယ်။
ပင်လယ်မျှော့ ဖမ်းဆီးခြင်းလုပ်ငန်းမှာ သန္တာကျောက်တန်း၊ ကျောက်ဆောင်(coral reefs)များကြား ည(၇) နာရီမှ ညသန်းခေါင်ယံအချိန်ထိ ဖမ်းဆီးကြပြီး လှေတစ်ခေါက်ထွက်လျှင် ပင်လယ်ပြင်၌ ၁လခန့် ကြာမြင့်တတ်တယ်လို့ ဒေသခံရေလုပ်သားများက ဆိုကြပါတယ်။
ပင်လယ်မျှော့ကို တရုတ်နိုင်ငံက အများဆုံးဝယ်ယူကြပြီး အိန္ဒိယရှိ နာမည်ကြီးဟိုတယ်များ၌ ဈေးအကြီးဆုံး ပင်လယ်စာဟင်းလျှာအဖြစ် ချက်ပြုတ်ရောင်းချကြတယ်လို့သိရပါတယ်။
ပင်လယ်မျှော့မှာ ဝါးလိုက်လျှင် ပျော့တော့တော့ ပျင်းတွဲတွဲ ထုတ်ထုတ်ထုတ် ဖြစ်နေပြီး အရသာမှာ မချိုမငန်ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။ ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ပင်လယ်မျှော့ကို အစိမ်းအတိုင်း အချဉ်နှင့်တို့ပြီး ဆိုဂျူး(ကိုးရီးယားအရက်)နှင့် မြည်းလေ့ရှိကြပါတယ်။ အစိမ်းမှာ အနည်းငယ်မာ၍ ငန်ကျိကျိအရသာကြောင့် အခြောက်ကိုပြန်ချက်တာလောက် စားမကောင်းကြပေ။
ပင်လယ်မျှော့မှာ အသားဓါတ် (Protein) ကြွယ်ဝစွာပါဝင်လို့ ပုံမှန်စားသုံးပါက သွေးတိုးရောဂါကိုကာကွယ်ပေးပြီး အဆီကိုလည်း ကျစေပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကင်ဆာဆဲလ်တွေကို မတိုးပွားအောင် ထိန်းညှိပေးခြင်း၊ သွေးအားကောင်းခြင်း၊ နာတာရှည်လူနာများနှင့် မသန်စွမ်းသူများ၏ ကြွက်သားများ ညောင်းညာမှု၊ စိတ်ဖိစီးမှုကို ပြေလျော့စေခြင်း၊ အနာဖြစ်ပါက အနာကျက်မြန်ခြင်း စတဲ့ ကျန်းမာရေးကောင်းကျိုးတွေလည်း ရရှိနိုင်ပါတယ်။
Crd...နှင်းဖြူဖြူ (အစိမ်းရောင်လမ်း)
Ref: Wikipedia