Maan-dhis

09/12/2024

GHOSTING.

Ghosting wuxu dhacaa marka qof uu si lama filaan ah ujaro xariirki kala dhaxeeyay qof kale iyadoo qofkaan uu joojiyo kasoo jawaabida fariimaha iyo qabashada taleefanada iyadoo aysan jirin sabab cad oo waxaas uu usameeyo taasoo qofki kale ku ridaysa jahwareer, walwal iyo walbahaar badan.

Dadka ghosting sameeya waxaa la sheegaa inay ku sababaan dhowr waxyaalood oo ay kamid yihiin;

- Qofka oo diidaya inuu si toos ah umuujiyo dareenkiisa.
- Xiisaha oo yaraada.
- Qofka oo raba inuu xariirka jaro laakiin uusan aheyn qof awood uleh in uu si toos ah ujaro.
-Dadka ghosting sameeya waa dad inta badan ka carara wadda hadalada dooda ah.

Ghosting ka wuxuu ka dhex dhici karaa xariirada jacaylka, kuwa saaxiibtinimada iyo sidoo kale goobaha shaqada.

Qofka lagu sameeyo ghosting ka wuxuu dareemaa niyad-jab iyo xanuun badan isagoo intaas ka fakara waxa khaldamay, qofkana waxaa gaara saameyn wayn oo maskaxeed.

Talo yar oo ku socota dadka sameeya ghosting,

-Emotional intelligence giina oo aad dhistaan
-Dadka wakhtigooda iyo dareenkooda ixtiraama
-Communication skills kiina dhisa oo qofka si toos ah ula xariira.
- Sidoo kale joojiya ka fogaanshaha aad qofka ka foogaanaysid adiga oo ka cabsana waxaa ka imaan doona wadda hadalka aad galaysaan xilliyada ay taagan yihiin khilaafaadka.

10/10/2024

Sanad walba bisha October 10 keedda ayaa loo asteeyay, in la xuso maalinta caafimaadka Maanka. Halku dhiga maanta waa “ Mental Health at work”. Halkudhiganni wuxuu cadeynayaa doorka ay shaqado iyo goobta shaqaduba ku leedahay badqabka caafimaad ee maanka .

Xarun walba waxaa laga rabaa in ay la timaado qorshayaal kor u qaadaya caafimadka maanka iyo badqabka shaqaalahooda.

1: Ilaalinta iyo ka hortagga waxyeellada.
*Mudnaan siinta badbaadada jireed iyo maskaxeed ee goobta shaqada
*In lasiiyo shaqaallaha nasiino ku filan
*In caadi laga dhigo in qofka shaqaalaha ah uu dalban karo caawimaad ah caafimadka maanka ah.

2: Xoojinta isku xirnaanta shaqaalaha iyo bulshada.

1: In la abuuro xarunta dhexdeeda dhaqanka soo dhaweynta.
2: In la dhiso xariiro xooggan oo iskaashi ku dhisan shaqaalaha dhexdiisa.

3: kor u qaadista taageeradda ay isi siinayaan maamulka iyo shaqaalaha goobta shaqada.

3: Isdhexgalka shaqada iyo nolosha.

1: Bixinta madax-bannaanida sida shaqada loo qabanaayo , oon culays la saarin shaqalaha.
2: In jadwalka shaqada laga dhigo mid dabacsan oon culays ku ahayn shaqalaha.
3: In la kordhiyo fursadda helitaanka fasaxyada.
4: Ixtiraamka xaduudaha shaqada iyo nolosha gaarka ah.

4: Kor u qaadida qiimaha shaqada.

1: Bixinta mushaar ku filan nolosha shaqalaha
2: ka qaybgelinta shaqaalaha go’aamada goobta shaqada
3: Dhisidda dhaqan mahadnaq iyo tixgelin siin ah shaqaalaha.

5: Kobcinta fursadaha shaqalaaha:

1: Bixinta tababar , waxbarasho iyo hagid tayo leh
2: In la kobciyo xirfadda shaqaalaha , iyada oo lagu xulanayo hab caaddalad ah.
3: Siinta jawaab waafiya , cabasho walba oo uu qabo shaqaalahu.

Khatarta caafimaad maanka ee goobta shaqada:

1: Qabashada shaqo ka baxsan xadka.
2: In uusan shaqaalahu lahayn shaqo cayiman, oo uu ku talogalo.

3: Faquuqid ama bahdilaad joogtaa.
4: Qilaaf joogta ah oo ka dhaxeeya shaqalaha, ama shaqalaaha iyo maamulka.

5: Hubinti la’aan amni .
6: Ku shaqeynta mushaar aan ku filneyn qofka shaqalaha?.

Maan-dhis

.

10/10/2024

Maanta waxay ku asteysan tahay maalinta caafimaadka maanka ee adduunka. Adigu maxaad dareemaysaa? Xalaad nooceeya ayaad ku sugan tahay xilligan?.

10/10/2024

Maxaad u qabatay naftaadda si aad u daryeesho saakay?

06/03/2024

Khilaafka Qoyska( Parental conflict).

Qoysku waa seeska ay iskugu imanaayaan hooyadda,Aabbaha iyo ilmahu. Waa tiir adag oo ay ku taagan tahay bulshado. Guri walba oo dhisan waxaa ka dhex dhaca khilaaf iyo kala duwaanaan aragtiyeed si maalin la ah,iyadoon loo eegayn heerka dhaqan-dhaqaale, qowmiyad, ama waxbarasho ee qoyska. Waxuuna noqon karaa dood ,qallafsanaan iyo gacan qaad jireed.

Mid ka mid ah saameynta ugu weyn ee khilaafka waalidku ku yeesho carruurtanna waa carqalad uu ku keeno nolol maalmeedkooda. Carruurta goob joog ka ah iskahorimaadka u dhexeeya waalidkood waxa ay noqdaan kuwa werwersan oo walaac ka qaba waxay muddan doonaan mustaqbalka. waxaana laga yaabaa inay la kulmaan dhibaatooyin ay kamid tahay is beddal dabeecadeed, darreeneed ,jireed iyo dib u dhac waxbarashada iyo aqoontaa. Waxay noqdaan kuwa aan kalsooni badannaa ku qabin naftooda iyo dadka ku xeerran, aynna u fududahay inay danbiyo geystaan.

Marka la fahmo saameynta khilaafka waalidka oo la qaado tillaabooyin lagu yareynayo saameyntiisa, waalidiintu waxay gacan ka geysan karaan hubinta in carruurtoodu ku koraan deegaan caafimaad qaba, taageero ay ka helayaan waalidkood . Iyadoo loo marayo wada-xiriir wax ku ool ah oo ka dhaxeeya waalidka , xallinta khilaafaadka, iyo dhisida xiriirka togan oo ay la yeeshaan carruurtooda.


Maan-dhis

29/01/2024

Xilliga uurka wuxu ka mid yahay xilliyada ay hooyadu dareemadeeda aadka ukacanyihiin, hadii ay hooyadu ku jirto marxallad walwal iyo walbahaar ah marka ay uurka leedahay waxaa minka hooyada soo galaya dheecaanada(sida cortisol)bata marka qofka uu ku jiro marxallada walwal taasna waxay keenaysaa in uurjiiftina cabto biyihii uurka oo wata dheecaanadii.
Dheecaanadaas waxay dhib gaarsiinayaan maskaxda ilmaha taasoo sameyn ku yeelanaysa kobaca maskaxeed ee ilmaha.
Dhibkaas soo gaaraya maskaxda ilmaha waa mid ka yimid farxad la’aanti hooyada.

Dhakhaatiir ahna cilmi baarayaal ayaa sheegay in ay jirto wakhti xasaasi ah kaas oo ah isbuucyada ugu dambeeya ee uurka iyo labbada sanno ee u horaysa nolosha ilmaha waana wakhti ay si joogto ah usamaysmaan shabakado(networks) maskaxda dhexdeeda. Wakhtigaas waxaa muhiim ah in hooyada iyo ilmuhuba ay hellaan daryeel baddan.

Fiiro gaar ah daryeelka hooyada la siinayo waa mid la rabo inuu jiro xilli walba si khaas ahna la rabo in lasii xoojiyo xilliyada uurka iyo naas nuujinta.

23/01/2024

15/01/2024

Xaalladaha ku dhaca maanka iyo diinteenna Islaamka, waxaa noo soo gudbinaya Shiikh Mursal Shire, Mahadsanid Shiikh.

12/01/2024

Dadka oo idil dhammaantood waa kuwa khaldama oo uu danbi kadhaco. Ha ahaato danbi ay ka galeen rabbigood, ama basharka ay la noolyihiinba. Marka uu qofku danbi galo waxa uu qalbiga ka dareemaa ;xanuun, cabsi , walwal iyo ciriiri farabadan . Waxa uu noqdaa mid u arka naftiisa mid hooseeysa , isaga oo dareema xishood iyo deggenaan la’aan. Maskaxdiisanna ay kusoo noqnoqdaan hadallada ku saabsan danbiigii uu sameeyay , isaga oo marwalba oo uu xasuusto eed ujeediya naftiisa.

Xadiis laga wareeyiya Nabiga (Naxariis iyo Nabadgelyo Korkiisa Ha Ahaatee). Ayaa dhahaya “Bini’aadanka oo dhammi waa kuwa danbaabaa, danbaabayaashanna waxaa ugu khayr badan , kuwa towbad dalbada”.

Tawbadduna waa in uu qofku qirto danbiigiisa, iskunna dhiibo rabbigiisa, isaga oo ka qoomameysan danbiigiisa,lana yimaado acmaal wanaagsan ,oo uu ku meyraayo ficilladii ka dhacay.

Marka uu qofku qirto danbigiisa, cafisna weydiisto rabbigiisa, waxa uu noqdaa mid ruux ahaan deggan, xasillooni gudeed dareemaya. Naftiisanna u arka mid wanaagsan oo rabbigeed ku xirran, dareen ahaanna waxa uu noqdaa mid deggan oo danbi la’aan ah .
Acmaasha wanaagsan oo ay ugu horreyso astaqfaartuna waxa ay dajiyaan qalbiga ruuxa iyaga oo siiya dareen gudeed oo raaxo leh.

Danbi walba oo aad isleedahay wuu kaa dhacay, u laabo rabbigaa , isagu waa mid cafiya dhammaan danbiyada, aqballana tawbad keenka.
-dhis

12/01/2024

Happy follow-versary to my awesome followers. Thanks for all your support!

Abdullahi Mursal Mohamed

09/01/2024

Farxaddaadu waa mid ka imaaneysa gudahaaga,mahan mid ku xirran jaceylkaaga, saaxiibbadda iyo bulshadaba. Badqabkaagu mahan mas’uuliyad ayagga saaran,tooduna mahan mid adiga ku saaran.
Qof walba isaga ayaa laga rabaa in uu ka shaqeeyo daganaanta maankiisa, uuna abuurto jawi farxadeed oo uu ka helo nasiino nafsiya. Cid iyo walaxtoonna haku xirrin , farxada noloshada.



Maan-dhis

03/01/2024

Inaad la lahaato xariir wanaagsan oo caafimaad qaba qoyskaga, asxaabta iyo dadka aad wada shaqaysaan ,waxay hoos udhigtaa in ay qofka ku dhacaan .Xaaladdaha maanka sido kalana waxay kor uqaadaa isku kalsoonaanta.

- [ ] Qofka inuu xariir fiican la leeyahay bulshada uu ku dhex noolyahay waxay siisa qofka inuu dareemo in uuyahay qof muhiim ah waxayna hoos udhigtaa in uu katoormo( social isolation ).
- [ ] Inaad xariir fiican la yeelato deegaanka/dabiiciga(Nature) waxay noqon kartaa mid si togan kuu dhiirigellisa maskaxdaadana siisa nasiino ay ka qaadato wallaacyada maalin laha ah.

Xooji xiriirka aad la leedahay dadka iyo deegaanka.

20/12/2023

Haka cabsan in aad fursad raadiso, in ay fursadi ku dhaafto ,ayaa ka xanuun badan in aad weyso.

Qorshahaaga iyo hadafkaaga marnaba haka leexan, yeeysan ku niyad jabin diidmadda baddani.

Raadi, raadi.

19/12/2023

Waa maxay isla-hadalka togan?

Isla-hadalka togani waa hab aad si dabiici ah u qabato saacadahaaga soo jeedka oo dhan. Dadku waxay aad ugu baraarugsan yihiin in hadalka wanaagsani uu yahay aalad awood badan oo lagu kordhiyo kalsoonidaada ,laguna xakameynayo dareenka xun. Dadka isticmalaa isla-hadalka togan waxa la qirsan yahay in ay ka kalsooni badan yihiin, dhiirigelin badan yihiin, oo ka wax soo saar badan yihiin, dadka aan ula hadal naftooda si togan oo wanaagsan.

Isla-hadalku waa wada hadalka gudaha naftaada iyo maskaxdaada miyir-qabka ah( Subconcious mind), waxayna saameysaa fikraddahaaga, caqiidadaadda, su'aalahaaga, aragtiyahaaga iyo aamminaadaadda.

Is-hadalku wuxuu noqon karaa mid taban iyo mid togan labadaba. Waxa uu noqon karaa dhiirigelin, waxa uu noqon karaa murugo. Inta badan isla-hadalkaagu waxa uu ku xiran yahay shakhsiyaddaada. Haddii aad tahay qof yididiilo leh, hadalkaagu wuxuu noqon karaa mid rajo leh oo wanaagsan. Qof niyad jabsana haddii aad tahayna waxa uu u badnaan doonaa mid quus ah.

Fikirka wanaagsan iyo yididiilada ayaa noqon kara hab lagu maareeyo walbahaarka oo wax ku ool ah. Runtii, in aad noloshu aragti wanaagsan ka yeelato waxa ay ku siin kartaa faa'iidooyin caafimaad. Tusaale ahaan, daraasad la sameeyay 2010 ayaa muujisay dadka rajada leh in ay yihiin dad leh nolol tayo wanaagsan.

Haddii aad aamminsantahay in hadalkaagu yahay mid xun, ama haddii aad rabto inaad xoogga saarto isla-hadalka togan, waxaad baran kartaa inaad beddesho wada-hadalladaada gudaha .Waxayna kaa caawin kartaa inaad noqoto qof aad u wanaagsan.

Isla-hadalka wanaagsani waa taageero iyo xaqiijin. Tusaale ahaan; labadaan odhaah ee soo socda:

- "Waxaan doonayaa inaan ka hadlo kulanka maanta sababtoo ah waxaan hayaa wax muhiim ah oo aan ku biirin karo." Tani waxay u egtahay qorshe iyo dabeecad togan.

"Uma maleynayo inaan doonayo inaan ka hadlo kulanka maanta sababtoo ah waxaan u ekaan doonaa nacas haddii aan sheego wax qaldan." Is bar-bar dhig faalladan xun iyo hadalka sare.

Hadba sida aad ula hadasho naftaada ayaad noqoneysaa ku dedaal naf-lahadalka wanaagsan.


Maan-dhis

17/12/2023

Sannadka cusub ee dhalan doono aan ka dhigano mid aan xoogga saarno badqabka caafimaad ee maanka.
Illaahay hana waafajiyo inuu noqdo sannad aan iska tirtirno ceebaynta iyo khaladka laga aamminsanyahay xaaladdaha ku dhaca maanka.

Muhiim weeye in bulshadeennu aamminto in badqabka caafimaad ee maanku la midyahay badqabka caloosha, lafaha, kilyaha iyo xubnaha kale ee jirka.