06/12/2024
Stanisław Tomczyszyn - Poseł na Sejm RP poseł PSL Lubuskie złożył interpelację w sprawie stanowiska Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie propozycji zakazu montowania lub utrzymywania urządzeń odstraszających ptaki, w szczególności kolców i drutów.
"Do mojego biura poselskiego zgłosił się właściciel jednej z firm specjalizujących się w produkcji, sprzedaży oraz instalacji profesjonalnych systemów zabezpieczających elewację budynków przed ptakami, w tym kolców na ptaki. Podstawę jego zaniepokojenia stanowi złożony w Sejmie RP obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw, druk nr 700.
Grupa obywateli w pkt 12 projektu proponuje dodanie art. 10e w ustawie o ochronie zwierząt, który zabrania montowania lub utrzymywania na elementach budynków urządzeń lub przedmiotów mogących powodować zranienie lub okaleczenie ptaków, w szczególności kolców i drutów.
Według zgłaszającego się do mnie właściciela firmy przyjęcie proponowanego brzmienia przepisu miałoby w konsekwencji stanowić o likwidacji możliwości montowania kolców odstraszających ptaki, a także obowiązek demontażu przez osoby obowiązane zamontowanych wcześniej tego typu instalacji.
Kolce to narzędzie stosowane od dawna w systemie ochrony elewacji, którego głównym celem jest odstraszanie ptactwa. Sama technologia produkcji ww. urządzeń nie jest dziś regulowana, ale w obecnym stanie prawnym istnieją już przepisy sankcjonujące używanie systemów zabezpieczających przed dziko żyjącymi zwierzętami gatunków objętych ochroną gatunkową, w tym między innymi ptaków, które powodują ich umyślne zabijanie, okaleczenie lub chwytanie bądź umyślne płoszenie lub niepokojenie – tj. art. 52 ust. 1 pkt 1, 2 i 12 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. 2024 poz. 1478).
W związku ze zgłoszoną interwencją zwracam się z prośbą o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:
Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi analizowało możliwość ustawowego zakazu stosowania kolców i drutów w systemie ochrony elewacji przed ptactwem?
Jakie jest stanowisko Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi do proponowanego zapisu art. 10e ww. projektu? Czy ten przepis może być interpretowany szeroko i prowadzić w konsekwencji do likwidacji możliwości montowania kolców odstraszających ptaki, a także do obowiązku demontażu przez osoby obowiązane zamontowanych wcześniej tego typu instalacji?
Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ma informację o skali ranienia ptaków przez obecnie zamontowane metalowe kolce?
Czy wychodząc naprzeciw propozycjom zawartym w obywatelskim projekcie, druk nr 700, a także biorąc pod uwagę liczbę firm produkujących tego typu zabezpieczenia oraz liczbę zatrudnionych w nich osób, ministerstwo zamierza przedstawić przepisy określające szczegółowe rodzaje dopuszczonych do produkcji i używania urządzeń odstraszających i chroniących elewację budynków przed ptactwem, w tym między innymi plastikowych igieł i kolców oraz metalowych kolców z zabezpieczonymi ostrymi końcówkami za pomocą silikonowych lub gumowych nakładek?
Czy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi analizowało możliwość wprowadzenia obowiązku montażu kolców odstraszających jedynie przez podmioty profesjonalne w celu ograniczenia przypadków nieprawidłowego montażu, który stwarza niebezpieczeństwo dla ptactwa?"
Odpowiedzi udzielił mu Jacek Czerniak Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
"Organem właściwy do spraw ochrony gatunkowej zwierząt, w tym ptaków, jest Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska (GDOŚ). Na stronie podmiotowej GDOŚ: Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska - Portal Gov.pl (www.gov.pl) w zakładce Wytyczne dotyczące ochrony gatunkowej została zamieszczona opinia, z której wynika, że bezpieczeństwo systemów wykorzystywanych do ochrony budynków przed ptakami zależy od ich konstrukcji i sposobu montażu, co oznacza, że możliwe jest stosowanie tych systemów w sposób bezpieczny. Natomiast alternatywnym rozwiązaniem rekomendowanym przez GDOŚ jako organu właściwego do spraw ochrony gatunkowej zwierząt, w tym ptaków, są druciane spirale lub ruchome obrotowe druty. Zabezpieczenia te powinny być stosowane w celu skutecznej ochrony budynków, w szczególności zabytków i budynków użyteczności publicznej, przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez ptaki.
Należy zauważyć, że przewidziany w obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (druk nr 700) zakaz montowania lub utrzymywania na elementach budynków urządzeń lub przedmiotów mogących powodować zranienia lub okaleczenie
ptaków, w szczególności kolców lub drutów, został zredagowany w sposób, który nie pozwala uznać, by odnosił się wyłącznie do urządzeń lub przedmiotów montowanych w celu zabezpieczenia budynku przed obecnością ptaków. W związku z powyższym konieczne będzie w toku prac legislacyjnych zapewnienie temu
przepisowi takiej redakcji, by ewentualne ograniczenia odnosiły się wyłącznie do urządzeń lub przedmiotów montowanych na budynkach w celu zabezpieczenia ich przed ptakami, a nie do jakichkolwiek urządzeń lub przedmiotów montowanych na
elementach budynków (np. anten czy turbin wiatrowych). Wydaje się, że generalny zakaz stosowania, np. modułów z kolcami, które mogą być przecież tępo zakończone i które nie mają na celu ranienia lub okaleczania ptaków, a jedynie wywołanie u nich
dyskomfortu przebywania w zabezpieczonych w ten sposób miejscach, od którego ptaki mogą się samodzielnie uwolnić, jest zbyt daleko idący. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie posiada informacji dotyczącej badań naukowych określających skalę ranienia ptaków przez obecnie zamontowane metalowe
kolce.
W związku ze skierowaniem w dniu 27 listopada 2024 r. obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (druk nr 700) do rozpatrzenia przez sejmową Komisję Nadzwyczajną do spraw Ochrony Zwierząt Ministerstwo oczekuje, że w toku prac parlamentarnych uda się wypracować wyważone, oczekiwane przez społeczeństwo rozwiązania, zgodne z nadrzędnym celem projektu, służące rzeczywistemu zwiększeniu prawnej ochrony zwierząt, przy jednoczesnym zapewnieniu
możliwości dalszego prowadzenia działalności przez polskich przedsiębiorców produkujących urządzenia odstraszające ptaki".
