Chidusz

Chidusz Czasopismo o kulturze żydowskiej

✉ Masz pytanie? Napisz: [email protected]

Dziś rozpoczyna się Pesach ✡️ Kilka tekstów z naszego archiwum o Świętach:🟢 Rabin Tyson Herberger: „Ego maleje w Pesach"...
22/04/2024

Dziś rozpoczyna się Pesach ✡️ Kilka tekstów z naszego archiwum o Świętach:
🟢 Rabin Tyson Herberger: „Ego maleje w Pesach" https://chidusz.com/ego-maleje-w-pesach/
🟢 Rabin Tyson: „Pozbywanie się chamecu"
https://chidusz.com/pozbywanie-sie-chamecu/
I jeszcze raz rabin Tyson: „Liczenie omeru"
https://chidusz.com/sfirat-ha-omer/
🟢 Rabinka Ayelet Cohen: „O wyzwoleniu i transseksualistach": https://chidusz.com/o-wyzwoleniu-i-transseksualistach-pesach-biblia-lgbt-religia-homoseksualizm-judaizm-komentarze-biblijne-tora/
🟢 Rabin Jonathan Sacks: „Brakujący piąty element"
https://chidusz.com/rabin-jonathan-sacks-na-pesach/

Dobrego świętowania! Chag sameach!

📸 Dystrybucja mąki macowej w Nowym Jorku, 1908 (Wikipedia)

✡️ Dziś 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Wybraliśmy kilka nieoczywistych tekstów, które możecie prze...
19/04/2024

✡️ Dziś 81. rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim. Wybraliśmy kilka nieoczywistych tekstów, które możecie przeczytać w tę wyjątkową rocznicę:

🔴 Nie obowiązuje żaden przymus pamiętania. „Ujawnienie” prof. Jadwigi Sławińskiej: https://chidusz.com/prof-jadwiga-slawinska-pwr-politechnika-wroclawska-architektura-ujawnienie-biografia/
🔴Mur cementował niechęć. Rozmowa z Anną Bikont o Sendlerowej: https://chidusz.com/anna-bikont-sendlerowa-w-ukryciu-mur-cementowal-niechec/
🔴Archiwum warszawskiego getta. Rozmowa z Samuelem Kassowem: https://chidusz.com/archiwum-ringelbluma-oneg-szabat-emanuel-ringelblum-getto-zih-archiwum-warszawskiego-getta-samuel-kassow-tlomackie-zydowski-instytut-historyczny/
🔴Baczyński i Różewicz. Poeci pod presją. Rozmowa z Tomaszem Żukowskim: https://chidusz.com/rozewicz-zydowskie-pochodzenie-baczynski-poeta/
🔴Szmul Zygielbojm: Milczeć nie mogę i żyć nie mogę. Rozmowa z Zuzanną Benesz-Goldfinger: https://chidusz.com/szmul-zygielbojm-biografia-milczec-nie-moge-i-zyc-nie-moge-zih-getto-warszawskie/
🔴 Zdrada i zemsta. Rozmowa z Michałem Wójcikiem o powstaniach w obozach zagłady: https://chidusz.com/michal-wojcik-zemsta-wydawnictwo-poznanskie/

To nie jest nowa okładka. Po 10 latach – z uwagi na nieotrzymanie dotacji z MSWiA – byliśmy zmuszeni zawiesić wydawanie ...
19/03/2024

To nie jest nowa okładka. Po 10 latach – z uwagi na nieotrzymanie dotacji z MSWiA – byliśmy zmuszeni zawiesić wydawanie „Chiduszu". Nowy numer póki co nie powstaje. Nie wiadomo jeszcze, czy i kiedy wrócimy.

Dziękujemy wszystkim, którzy nas wspierają!

Przypominamy też, że w Empikach (i na publio.pl) czeka na Was jeszcze zimowy „Chidusz". Zachęcamy też do zamawiania numerów z 2023 roku, póki są jeszcze dostępne: https://chidusz.com/prenumerata/

Do zobaczenia! 🥰

Wyniki konkursu ❗️Musieliśmy wybrać tylko cztery osoby, choć najchętniej przesłalibyśmy „Dziennik Maryli" do wszystkich ...
17/02/2024

Wyniki konkursu ❗️
Musieliśmy wybrać tylko cztery osoby, choć najchętniej przesłalibyśmy „Dziennik Maryli" do wszystkich z Was! Gratulujemy Bartoszowi, Natalii, Martynie i Annie (skontaktujemy się z Wami mailowo).

Dziękujemy za udział w konkursie i za to, że czytacie „Chidusz". Dobrego weekendu! 🥰

Autorka: AnnaTo ostatnie zdjęcie nadesłane do nas w terminie. Jutro, w sobotę, 17.02, wieczorem ogłosimy wyniki konkursu...
16/02/2024

Autorka: Anna

To ostatnie zdjęcie nadesłane do nas w terminie. Jutro, w sobotę, 17.02, wieczorem ogłosimy wyniki konkursu.

Dobrego weekendu! Szabat szalom!

14/02/2024
Fot. Józefina
11/02/2024

Fot. Józefina

Oświadczenie Stowarzyszenia ŻIH w sprawie sytuacji w ŻIH-u.
06/02/2024

Oświadczenie Stowarzyszenia ŻIH w sprawie sytuacji w ŻIH-u.

Oświadczenie w sprawie Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma

Żydowski Instytut Historyczny od swego powstania w latach czterdziestych ubiegłego wieku funkcjonował w ramach Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. Dopiero w 1994 r. Instytut został wyodrębniony jako państwowa instytucja podległa właściwemu ministrowi. Pomimo że powstała niezależna od Stowarzyszenia jednostka, należy pamiętać, że miała i ma nadal swoją siedzibę w budynku należącym do Stowarzyszenia, a jej celem jest prowadzenie badań w oparciu o zbiory archiwalne, biblioteczne i muzealne, jakie zostały do 1994 r. zgromadzone przez Stowarzyszenie i które również należą do Stowarzyszenia lub Stowarzyszenie jest ich depozytariuszem. Z uwagi na to, a także na fakt, że Stowarzyszenie w znaczący sposób wspiera finansowo działalność Instytutu od momentu jego powstania istniała dobra praktyka konsultowania z władzami Stowarzyszenia wszystkich istotnych spraw związanych z jego działalnością, w tym obsady dyrektora.

Zmieniło się to po zakończeniu kadencji bp. prof. Pawła Śpiewaka. W 2020 r. ówczesny Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Piotr Gliński powołał na stanowisko dyrektora p. Monikę Krawczyk. Uczynił to bez konkursu i bez uzyskania opinii Stowarzyszenia. Stowarzyszenie wspólnie z Radą Programową Instytutu proponowało inną kandydatkę.

W związku z medialnymi doniesieniami na temat nieprawidłowości w funkcjonowaniu Żydowskiego Instytut Historycznego im. E. Ringelbluma, chcielibyśmy oświadczyć, że od zeszłego roku do Zarządu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce zaczęły dochodzić niepokojące sygnały o sytuacji i znaczących uchybieniach mających miejsce w Instytucie. Mając obawy, że mogą one mieć bezpośredni wpływ nie tylko na funkcjonowanie Instytutu oraz jego pracowników, ale również na zbiory, do ochrony których został powołany Instytut, skonsultowaliśmy się z byłymi i obecnymi pracownikami, którzy z powodu obaw przed kierownictwem Instytutu prosili o zachowanie pełnej anonimowości. W wyniku tych rozmów Zarząd Stowarzyszenia podjął decyzję o przeprowadzeniu po raz pierwszy szerokiego audytu obejmującego swoim zakresem wszelkie zagadnienia mogące mieć wpływ na ocenę prawidłowości sprawowanej przez Instytut opieki nad uznanym za jeden z najcenniejszych zasobów dziedzictwa polskich Żydów. Ostateczne wyniki audytu spodziewamy się otrzymać do końca lutego. Po ich otrzymaniu przekażemy je właściwym organom sprawującym nadzór nad pracami Instytutu.

Stowarzyszenie stoi na stanowisku, iż partnerstwo prywatno-publiczne jest najwłaściwszą formą opieki nad spuścizną żydowską w Polsce. Dotychczasowe doświadczenia Stowarzyszenia dotyczące współpracy i nadzoru nad Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN dowodzą, że ta forma partnerstwa nie tylko chroni instytucje przed nieuprawnionymi wpływami politycznymi, ale też zapewnia jej niezależność zarówno w sferze programowej, jak i finansowej. Zrobimy wszystko co w naszej mocy, aby Żydowski Instytut Historyczny im. E. Ringelbluma był niezależną instytucją wyznaczającą standardy w badaniach nad historią i kulturą Żydów polskich ze szczególnym uwzględnieniem Zagłady Żydów, a także w opiece nad powierzoną mu spuścizną.

w imieniu Zarządu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce

Piotr Wiślicki
Przewodniczący Zarządu

26/01/2024

Polecamy zimowy numer magazynu Chidusz poświęcony m.in. Lili Berger (1916–1996), jedynej jidyszowej prozaiczce, która po wojnie tworzyła w Polsce. Jej twórczość nigdy dotąd nie doczekała się przekładu na język polski. Do zimowego „Chiduszu” prof. Magdalena Ruta wybrała i przetłumaczyła pięć opowiadań Lili Berger, w których można znaleźć cały wachlarz dwudziestowiecznych doświadczeń polskich Żydów – od przedwojennego sztetla, przez Zagładę, po PRL i „suchy pogrom” – jak pisarka określiła Marzec ’68. Pedagożka z wykształcenia, zafascynowana Januszem Korczakiem, bohaterami niektórych opowiadań czyni dzieci. Jest wrażliwa na los kobiet, wykluczonych z głównego nurtu patriarchalnego życia w sztetlu i poddanych przemocy fizycznej ze strony mężczyzn. Jej bohaterki i bohaterowie – jak i ona sama – przełamują schematy i własne ograniczenia. Buntują się. „W prozie Lili Berger nieobecna jest ideologia socrealistyczna, nie ma też bezpośrednich odwołań do samego komunizmu. Pisarka stawiała na uniwersalizm, nie wzmacniała stereotypów. I co ważne, ukazywała ten tradycyjny świat z punktu widzenia kobiet. Większość jej opowieści o sztetlu jest tak skonstruowana, aby ukazać ograniczenia, w jakich żyły kobiety, ale także ich odwagę i siłę, dzięki którym żyły godnie i twórczo” – opowiada w rozmowie z Anną Pamułą prof. Magdalena Ruta.

https://chidusz.com/chidusz-4-2023-opowiadania-lili-berger-i-wywiad-rzeka-z-jozefem-henem/

Autorka: Martyna
21/01/2024

Autorka: Martyna

12/01/2024

🔴 Nowy minister MSWiA (Tomasz Szymański, PO) podtrzymał decyzję Departamentu Mniejszości i nie przyznał dotacji dla „Chiduszu".

Przypomnijmy, że jeszcze kilka lat temu MSWiA finansowało cztery czasopisma o tematyce żydowskiej – był to „Midrasz", „Kolbojnik", „Słowo Żydowskie" i „Chidusz". Dwa z nich już nie istnieją. Wydaje się, że najwięcej w tej polityce jest niechęci, a najmniej kwestii merytorycznych.

Nie podjęliśmy jeszcze ostatecznej decyzji, co dalej z „Chiduszem". Prosimy jednak o wstrzymanie się z opłatami za prenumeraty.

Dziękujemy za Wasze wsparcie!

Konkurs książkowy! Do wygrania wyjątkowa książka „Dziennik Maryli”. (Prószyński i S-ka). Te pisane w warszawskim getcie ...
09/01/2024

Konkurs książkowy! Do wygrania wyjątkowa książka „Dziennik Maryli”. (Prószyński i S-ka). Te pisane w warszawskim getcie zapiski młodej kobiety to jedne z zaledwie dwóch dzienników relacjonujących przebieg wydarzeń z kwietnia 1943 roku. Marylka, o której niemal niczego nie wiemy, ukrywa się w czasie powstania w bunkrze i jest świadoma, że najpewniej nie przeżyje.

Zasady konkursu są bardzo proste – wystarczy zrobić zdjęcie „Chiduszu” 4/2023 i przesłać je do nas na adres [email protected] do 14 lutego 2024: https://chidusz.com/konkurs/

Więcej o książce w artykule Pauli Szewczyk „Kim byłaś, Marylko?” w „Chiduszu” 4/2023. Więcej o numerze: https://chidusz.com/chidusz-4-2023-opowiadania-lili-berger-i-wywiad-rzeka-z-jozefem-henem/

Tymczasem na synagodze Pod Białym Bocianem we Wrocławiu.
31/12/2023

Tymczasem na synagodze Pod Białym Bocianem we Wrocławiu.

Dziękujemy naszym Czytelniczkom i Czytelnikom oraz wszystkim osobom wspierającym „Chidusz" za pomoc w tym trudnym, ale i...
31/12/2023

Dziękujemy naszym Czytelniczkom i Czytelnikom oraz wszystkim osobom wspierającym „Chidusz" za pomoc w tym trudnym, ale i pięknym roku! ❤️

Dzięki Wam przygotowaliśmy w każdym „Chiduszu" niezwykłe premiery, m.in.: opowiadania „Szal" i „Rosa" światowej sławy Cynthii Ozick, wielki esej „Judaizm jak los" Bogdana Wojdowskiego czy opowiadania Lili Berger, jedynej prozaiczki tworzącej w jidysz w powojennej Polsce.

Rocznik 2023 można wciąż jeszcze zamawiać w cenie 90 zł (wyd. papierowe) lub 50 zł (elektroniczne). Dla tych, którzy posiadają tylko jeden numer „Chiduszu" z 2023 roku, polecamy zakup pozostałych trzech dowolnych wydań. Więcej informacji: chidusz.com/prenumerata

Zachęcamy do dołączenia do osób patronujących „Chiduszowi" na patronite.pl/chidusz

Jeśli chodzi o prenumeraty na 2024 rok, wciąż czekamy na decyzję nowego ministra administracji, odpowiedzialnego za podział dotacji dla mniejszości narodowych i etnicznych. Czy doczekamy w końcu wsparcia?

Szczęśliwego 2024 roku! 🥰

26/12/2023

Kim są łyżwiarki i łyżwiarze z walizkami? W zimowym „Chiduszu": Wywiad rzeka z Józefem Henem 🔵 Pierwsze polskie tłumaczenie opowiadań Lili Berger, jedynej jidyszowej prozaiczki w PRL 🔵 Ida Kamińska i jej teatr – kto donosił na słynną aktorkę? 🔵 Konstanty Gebert o wojnie Izraela z Hamasem 🔵 Stanisław Krajewski o końcu triumfalizmu syjonistycznego 🔵 Zobacz, o czym piszemy w „Chiduszu" 4/2023: https://chidusz.com/chidusz-4-2023-opowiadania-lili-berger-i-wywiad-rzeka-z-jozefem-henem/

Projekt okładki nawiązującej do „Pejzażu zimowego z łyżwiarzami i pułapką na ptaki" Pietera Bruegla: Magdalena Pelc

„Chidusz" rozesłaliśmy do prenumeratorów w czwartek, 21.12.2023. W Empikach i na publio.pl od 29.12.2023. Zapraszamy do zakupu wszystkich czterech numerów wydanych w 2023 roku (90 zł wydania papierowe, 50 zł e-booki). Zamówienia: chidusz.com/prenumerata

Przyjemnej lektury!

Partnerem wydawniczym tego numeru „Chiduszu” jest Wrocławski Instytut Kultury w ramach Wrocławskiego Programu Wydawniczego.

Czasopismo o kulturze żydowskiej

✉ Masz pytanie? Napisz: [email protected]

„Pejzaż zimowy z łyżwiarzami i pułapką na ptaki" Pietera Bruegla posłużył do stworzenia metafory na okładce „Chiduszu" 4...
25/12/2023

„Pejzaż zimowy z łyżwiarzami i pułapką na ptaki" Pietera Bruegla posłużył do stworzenia metafory na okładce „Chiduszu" 4/2023. Jeśli okładka ma opowiadać o tym, co w środku, to nasz zimowy „Chidusz” jest o zawsze niepewnym i kruchym żydowskim losie. Dziś Bruegel, jutro podzielimy się z Wami nową okładką. Zimowy „Chidusz" to m.in. premiera niepublikowanych dotąd po polsku opowiadań Lili Berger, jedynej (!) jidyszowej prozaiczki tworzącej po wojnie w Polsce. Czas przywrócić ją polskiej literaturze. Pięć opowiadań Berger wybrała i przetłumaczyła dla Was prof. Magdalena Ruta. To jednak nie koniec literackich doznań: przy Hennessym Józef Hen opowiada o swoim życiu i twórczości w niemalże wywiadzie-rzece. Nawet najwięksi fani Hena dowiedzą się czegoś nowego o tym wybitnym prozaiku. „Chidusz" 4/2023 wysłaliśmy do prenumeratorów w czwartek, 21 grudnia. W Empikach już za kilka dni.

Życzymy pokoju!
Szalom!
!שלום 🥰

Drodzy! 📬 Wczoraj (czwartek, 21.12) wysłaliśmy „Chidusz" 4/2023 do Prenumeratorów. W niedzielę roześlemy wydanie elektro...
22/12/2023

Drodzy! 📬 Wczoraj (czwartek, 21.12) wysłaliśmy „Chidusz" 4/2023 do Prenumeratorów. W niedzielę roześlemy wydanie elektroniczne.

W związku z lekkim opóźnieniem osoby prenumerujące wydania papierowe mogą bezpłatnie otrzymać wydanie „Chiduszu" 4/2023 w formacie epub+mobi. Wystarczy napisać do nas 📧 na [email protected]

📰 Bezpłatny „Chidusz" 4/23 w formacie epub+mobi (dla osób prenumerujących wydania papierowe) rozsyłamy tylko do 26 grudnia włącznie.

Więcej o zimowym „Chiduszu" wkrótce! Dobrego weekendu! Szabat szalom!

Jak wiemy, historia lubi się powtarzać. Gazety donoszą, że w tym roku byli to nastolatkowie. O podobnych incydentach pis...
16/12/2023

Jak wiemy, historia lubi się powtarzać. Gazety donoszą, że w tym roku byli to nastolatkowie. O podobnych incydentach pisał przed laty Tadeusz Różewicz:

to lekkomyślni młodzieńcy
to źle wychowani chłopcy dzieci
rysują gwiazdę dawida
powieszoną na szubienicy

Tyle że Różewicz pisał to w poemacie , gdzie zaraz była mowa o wydartym trupowi złotym zębie, który zawsze będzie krwawił, choćby już nikt nie pamiętał jego pochodzenia.

Po kilku dniach Chanuki zdewastowano chanukiję, która stoi obok rozebranego Solpolu we Wrocławiu

Oświadczenie ws. antysemickiego zachowania posła Grzegorza Brauna12 grudnia 2023 roku poseł Grzegorz Braun z Konfederacj...
13/12/2023

Oświadczenie ws. antysemickiego zachowania posła Grzegorza Brauna

12 grudnia 2023 roku poseł Grzegorz Braun z Konfederacji w czasie debaty nad powołaniem nowego polskiego rządu zaatakował symbol radosnego żydowskiego święta – Chanuki. Ten haniebny atak nie jest pierwszym incydentem z udziałem tego polityka, który nie ukrywa antysemickich poglądów. Nie przeszkodziły mu one jednak w uzyskaniu mandatu w wolnych i demokratycznych wyborach.
My, przedstawiciele polskich Żydów oraz przedstawiciele organizacji i instytucji działających na rzecz ochrony ich dziedzictwa, stanowczo potępiamy zachowanie posła Grzegorza Brauna oraz każdego, kto będzie próbował zbić kapitał polityczny na tym ohydnym czynie. Nie zgadzamy się na tolerowanie antysemickich postaw i wypowiedzi w przestrzeni publicznej, a w szczególności w parlamencie państwa, którego trzy miliony żydowskich obywateli zostało zamordowanych w czasie Zagłady z pobudek rasistowskich i antysemickich.
Chanuka jest świętem radosnym rozświetlającym mrok i dającym nadzieje. Wczoraj, gdy zobaczyliśmy, jak zakłócana jest uroczystość w polskim parlamencie, znów poczuliśmy się przez chwilę samotni i odrzuceni. Jednak tylko przez chwilę. Tuż po tym wydarzeniu dostrzegliśmy, że w całym zamieszaniu były osoby, które stanęły w obronie światła i prawości. W szczególności wyrażamy wdzięczność Pani Magdalenie Adamczyk, która jako pierwsza przeciwstawiła się atakowi Grzegorza Brauna, a także Panu marszałkowi Szymonowi Hołowni oraz prezydium Sejmu RP za szybką oraz jednoznaczną reakcję i wszystkim siłom politycznym, które potępiły ten czyn. Zwracamy się równocześnie z apelem do całej klasy politycznej od prawicy do lewicy, by w związku z rosnącą dziś na świecie falą antysemityzmu stanowczo reagowała na wszelkie jego przejawy w życiu publicznym.
Piotr Wiślicki, Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce
Zygmunt Stępiński, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Michael Schudrich, Naczelny Rabin Polski
Marian Turski, Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce / Rada Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Pełną listę sygnatariuszy oświadczenia publikujemy na stronie:

12 grudnia 2023 roku poseł Grzegorz Braun z Konfederacji w czasie debaty nad powołaniem nowego polskiego rządu zaatakował symbol radosnego żydowskiego święta – Chanuki. Ten haniebny atak nie jest pierwszym incydentem z udziałem tego polityka, który nie ukrywa antysemickich poglądów. Nie...

12/12/2023
Kolejne magnesy z naszymi ulubionymi okładkami „Chiduszu” ❗️ „Malowany ptak” Kosińskiego („Chidusz” 6-7/2017) oraz „Co s...
19/11/2023

Kolejne magnesy z naszymi ulubionymi okładkami „Chiduszu” ❗️ „Malowany ptak” Kosińskiego („Chidusz” 6-7/2017) oraz „Co się stało w zoo?” – nagroda Żabińskich („Chidusz” 9/2017). Autorką obu okładek jest Edyta Marciniak.

Magnesy to nasze podziękowanie dla Patronów, Patronek i wszystkich Darczyńców, którzy wspierają „Chidusz”. Ten rok jest szczególnie trudny, ponieważ próbujemy przetrwać bez ministerialnej dotacji, dlatego tym bardziej dziękujemy Wam za wsparcie! ❤️

Kto otrzymuje magnesy❓ W serwisie Patronite każda osoba, która przez 6 miesięcy wspiera nas kwotą 30 zł (jeden magnes) bądź 50 zł (dwa magnesy). Zatem jeśli jesteście z nami przez cały rok, w 2023 roku powinny trafić do Was 2 lub 4 magnesy.

W przypadku osób, które wspierają nas darowiznami bezpośrednio na konto bankowe, prosimy o kontakt 📧 [email protected] Bez Waszej zgody nie wyślemy magnesów, a nie mamy do Was adresów mailowych, aby poprosić o adres do wysyłki. Piszcie śmiało!

Magnesy roześlemy w najbliższych tygodniach. Wysyłamy je listem ekonomicznym, a listy – jak wiecie – nie zawsze dochodzą. Jeśli nie dotarł do Was magnes, a wsparliście w tym roku „Chidusz”, koniecznie do nas napiszcie 📧 [email protected] Wyślemy ponownie!

Publikujemy oświadczenie Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów w sprawie wojny Izraela z Hamasem z 13. listopada 2023:W dniu...
14/11/2023

Publikujemy oświadczenie Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów w sprawie wojny Izraela z Hamasem z 13. listopada 2023:

W dniu, w którym żydowscy członkowie Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów obchodzili zakończenie święta Sukot lub świętowali Radość Tory, a chrześcijańscy członkowie Rady solidaryzowali się ze społecznością żydowską, Izrael został bestialsko zaatakowany ze Strefy Gazy. Sposób przeprowadzenia ataków przez Hamas świadczy o pogwałceniu wszystkich międzynarodowych standardów – prawa do życia, prawa do godności, prawa ludności cywilnej w konflikcie zbrojnym. Od tego czasu trwa wojna, w której cierpią setki tysięcy ludzi po obu stronach. Ponad dwieście osób zostało porwanych do strefy Gazy – wśród nich przyjaciel Polski Alex Dancyg z kibucu Nir Oz. Porwani służą jako żywe tarcze. Zresztą tak samo Hamas traktuje wszystkich mieszkańców Gazy. Trwa też wojna propagandowa. Na przykład przypisywanie Izraelowi zbombardowania palestyńskiego szpitala, który w rzeczywistości został zniszczony przez zbłąkaną rakietę wystrzeloną z Gazy, stało się bodźcem do oskarżania Izraela o celowe ostrzeliwanie cywilów.
Wojna uniemożliwia współpracę. Jednak i ta wojna kiedyś się skończy. O wspólnych działaniach należy myśleć już teraz. Celem musi być pokój i współpraca. Nie da się wszakże tego narzucić, można tylko prosić. W Polsce, oddalonej od horroru działań wojennych, jest to zapewne łatwiejsze niż w Izraelu, w krajach arabskich, a tym bardziej w Gazie, gdzie cierpią wszyscy mieszkańcy. Dlatego Polska Rada Chrześcijan i Żydów zorganizowała w Warszawie modlitwę o pokój. Odbyła się ona 27. października 2023 r. w Warszawie. Zgromadziła ludzi dobrej woli – Żydów i chrześcijan różnych wyznań oraz przedstawicieli islamu. Była odpowiedzią na apel papieża Franciszka. Nie zawierała wezwania o natychmiastowe zawieszenie broni, ale wyrażała przekonanie, że pokój musi być horyzontem każdej wojny, w tym tej obecnej w Izraelu i Gazie, a także trwającej od ponad półtora roku wojny w Ukrainie. Odmawiając modlitwy o pokój, wpisane w każdą z naszych tradycji, nie zrównywaliśmy win i odpowiedzialności wszystkich stron, ale solidaryzowaliśmy się z wszystkimi, którzy cierpią w obecnych konfliktach zbrojnych. Modliliśmy się o pokój, prawdziwy pokój, szalom, który jest nie tylko zawieszeniem broni, ale też współpracą, przyjaźnią, pełnią.
W ciągu następnych tygodni działania wojenne, mające na celu „wyeliminowanie Hamasu”, przyniosły śmierć wielu tysiącom ludzi w Gazie. Porwani Izraelczycy są nadal przetrzymywani w tunelach. Oczekujemy od terrorystów uwolnienia porwanych, a od armii Izraela zapewnienia cywilom ochrony przed skutkami walk oraz pomocy humanitarnej wszystkim potrzebującym. Poza tym władze Izraela powinny bezwzględnie karać ataki, jakich dopuszczają się żydowscy osadnicy przeciw arabskim sąsiadom. Polityczne rozwiązania wykraczające poza chwilowe zawieszenie broni muszą się opierać na uznaniu każdej społeczności do życia w wolności i w bezpiecznych granicach.
Obecna wojna ma reperkusje na całym świecie. W Europie demonstracje propalestyńskie zawierają nie tylko wezwania do eliminacji Izraela, ale i hasła antyżydowskie. W wielu miastach Żydzi zaczęli obawiać się o swoje bezpieczeństwo. Zwracamy się do wszystkich, a zwłaszcza władz państwowych i liderów społeczności muzułmańskich, o powstrzymanie tego trendu, który może doprowadzić do kolejnych tragedii. I w Europie, i w Ziemi Świętej, i wszędzie musimy opierać się na dążeniu do sprawiedliwości, poszanowaniu życia, uznaniu godności wszystkich ludzi. Nawet w czasie wojny nie mamy lepszych drogowskazów niż wezwania proroków, na przykład wizji Izajasza: „Wtedy swe miecze przekują na lemiesze, a swoje włócznie na sierpy. Naród przeciw narodowi nie podniesie miecza, nie będą się więcej zaprawiać do wojny.”

Dziś 85. rocznica nocy kryształowej, listopadowego pogromu w nazistowskich Niemczech. Z tej okazji w „Chiduszu" 3/2023 p...
09/11/2023

Dziś 85. rocznica nocy kryształowej, listopadowego pogromu w nazistowskich Niemczech. Z tej okazji w „Chiduszu" 3/2023 publikujemy tłumaczenie dwóch rozdziałów niewydanej dotąd w Polsce książki Roberto Riccardiego „Un cuore da campione..." (Serce Olimpijczyka. Historia Ludwiga Guttmanna, pomysłodawcy paraolimpiady). Fragment: „W noc kryształową Guttmann wydaje w szpitalu polecenie, by przyjmować wszystkich poszkodowanych, i rzeczywiście nikt nie zostaje odesłany. Nazajutrz z samego rana do szpitala wkracza oddział SS i kilku oficerów gestapo. Wszyscy uzbrojeni po zęby. Nikogo to nie dziwi. Guttmann słyszy przez telefon słowa dyżurnego: «Na terenie szpitala pojawili się smutni panowie». Dyrektor zakłada ciepły płaszcz i wychodzi na zewnątrz, spodziewając się najgorszego. Wiedząc, co od kilku dni dzieje się w mieście,
jest przekonany, że jako pierwszy z personelu zostanie deportowany do obozu koncentracyjnego. Świadom bólu, jaki to wyrządzi rodzinie, a zarazem w poczuciu odpowiedzialności związanej z pełnioną przez siebie funkcją bez wahania wychodzi na spotkanie. Jeśli zostanie deportowany – trudno! Wcześniej czy później i tak czeka go taki los!”.

Z włoskiego przełożyła Agnieszka Rybińska.

3 listopada w „Gazecie Wyborczej” pojawił się „apel społeczników” w obronie dziennikarzy i wolności słowa w Izraelu, Str...
05/11/2023

3 listopada w „Gazecie Wyborczej” pojawił się „apel społeczników” w obronie dziennikarzy i wolności słowa w Izraelu, Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu.

Twórcy apelu – podobnie jak i autorzy oświadczenia ONZ, na które się powołują – nie wspominają, że obecna eskalacja konfliktu palestyńsko-izraelskiego jest spowodowana brutalnymi atakami Hamasu na ludność cywilną w Izraelu, w wyniku których zginęły setki niewinnych osób.

Z apelu, w którym wielokrotnie padają hasła na rzecz obrony wolności słowa i rzetelności dziennikarskiej, dowiadujemy się, że Izrael prowadzi kampanię, której skutkiem są „zbrodnie przeciwko ludzkości” w Gazie oraz potencjalne ludobójstwo narodu palestyńskiego. Słowem nie wspomina się o tym, z jakich powodów izraelskie wojsko jest dzisiaj w Gazie.

Czy stwierdzenie faktu, że Hamas brutalnie zaatakował ludność cywilną Izraela, umniejsza tragedii ludności cywilnej w Gazie? Dlaczego społecznicy i aktywistki tak łatwo wchodzą w tę jednostronną, nieprawdziwą narrację?

Dlaczego nie organizuje się manifestacji opłakujących wszystkie ofiary konfliktu?
Żeby zorganizować taką demonstrację, trzeba by uznać nie tylko prawa Palestyńczyków do Palestyny, ale i prawa Izraelczyków do Izraela. Tylko świat, w którym jest miejsce dla obu tych narodów, ma sens.

Analizując hasła, transparenty i grafiki, jakie pojawiają się m.in. na demonstracjach poparcia dla Palestyny, wyraźnie widać, że w tej wizji świata nie ma miejsca dla dalszego istnienia Państwa Izrael.

Gdy Hamas morduje setki Izraelczyków, usprawiedliwia się terrorystów, mówiąc, że ich działanie nie wzięło się znikąd. Zamiast krytykować armię Izraela i jego rząd, krytyce poddany zostaje projekt Państwa Żydowskiego w ogóle, jako konieczny do natychmiastowej likwidacji. O konsekwencjach tej likwidacji na ogół się milczy. Hasło „From the River to the Sea” jest bardzo jednoznaczne, wbrew temu, co tłumaczą propalestyńscy aktywiści. Oznacza ono likwidację Izraela.

Krytykujmy Hamas i krytykujmy rząd oraz armię Izraela – tak jak krytykujemy rząd Zjednoczonej Prawicy i polskie służby, szczególnie te na granicy polsko-białoruskiej. Ale popieranie tych pseudopokojowych demonstracji, za którymi stoi chęć anihilacji Izraela, nie doprowadzi do pokoju. Nie odmawiajmy żadnej ze stron prawa do życia i do własnego kraju. Płaczmy nad niewinnymi ofiarami po obu stronach konfliktu.

/Ilustracja: fragment okładki „Chiduszu” 5/2018. Autorka: Edyta Marciniak

W urodzinowym „Chiduszu" 🎂 (to już 10 lat!) premiera nigdy niepublikowanego, wielkiego eseju „Judaizm jako los" Bogdana ...
09/10/2023

W urodzinowym „Chiduszu" 🎂 (to już 10 lat!) premiera nigdy niepublikowanego, wielkiego eseju „Judaizm jako los" Bogdana Wojdowskiego. To niezwykle ostry i odważny, jeden z najważniejszych głosów w sprawach polsko-żydowskich 🇮🇱🇵🇱 Przekonajcie się sami/e, dlaczego nikt nie chciał wydrukować tego tekstu❗️ Bogdan Wojdowski jest dziś pisarzem zapomnianym, a to przecież jego „Chleb rzucony umarłym” uchodzi za najlepszą powieść o warszawskim getcie. Jesienny „Chidusz" to także ostatni odcinek wybitnej powieści „Aguna" Chaima Gradego, którą przez ostatnie dwa lata tłumaczyła Magdalena Wójcik. Zobacz, o czym piszemy w tym numerze: https://chidusz.com/bogdan-wojdowski-judaizm-jako-los-esej/

„Chidusz” dostępny jest w wybranych Empikach na terenie całego kraju, księgarni ŻIH-u w Warszawie, na publio.pl oraz w prenumeracie: chidusz.com/prenumerata Dziękujemy, że jesteście z nami już 10 lat!

Projekt okładki: Katarzyna Modzelewska

Partnerem wydawniczym tego numeru „Chiduszu" jest Wrocławski Instytut Kultury w ramach Wrocławskiego Programu Wydawniczego

Adres

Ulica Włodkowica 5
Wroclaw
50-072

Strona Internetowa

Ostrzeżenia

Bądź na bieżąco i daj nam wysłać e-mail, gdy Chidusz umieści wiadomości i promocje. Twój adres e-mail nie zostanie wykorzystany do żadnego innego celu i możesz zrezygnować z subskrypcji w dowolnym momencie.

Skontaktuj Się Z Firmę

Wyślij wiadomość do Chidusz:

Widea

Udostępnij

Kategoria

Najbliższe firmy medialne


Inne Magazyn w Wroclaw

Pokaż Wszystkie