Pracownia Lingwistyki Migowej

14/02/2025

W najbliższy czwartek (20 lutego) w godz. 13.15-14.45 zaprzyjaźniona z PLM dr Anna Kuder (Uniwersytet w Kolonii) wygłosi referat pt. „Manualne i niemanualne elementy gestowe w językach migowych” w ramach cyklu "Czwartkowe spotkania lingwistyczne IJP UW". Spotkanie odbędzie się online, na platformie Zoom i BĘDZIE TŁUMACZONE NA PJM. Udział nie wymaga wcześniejszej rejestracji. Zachęcamy do uczestnictwa i podajemy adres:

https://uw-edu-pl.zoom.us/j/99506940270

Poniżej zamieszczamy autorskie streszczenie referatu:

Głównym obiektem mojego naukowego zainteresowania są elementy gestowe w językach migowych. Moja rozprawa doktorska, obroniona w 2020 roku na Wydziale Polonistyki UW, była poświęcona zjawisku kręcenia głową jako wykładnikowi negacji w polskim języku migowym (Kuder, 2021).

Po jej obronie nawiązałam współpracę z naukowczyniami z Uniwersytetu w Kolonii, gdzie od 2021 roku prowadzę badania podoktorskie nad multimodalnością językową. W prezentacji przedstawię wyniki dwóch projektów badawczych, w które byłam od tamtego czasu zaangażowana.

Pierwszy z nich to porównawcze badanie użycia manualnego gestu „palm-up” w narracyjnych tekstach, pozyskanych z korpusów trzech europejskich języków migowych: niemieckiego (DGS), polskiego (PJM) i rosyjskiego (RSL) (Kuder et al., 2024). Gest ten był obiektem wielu analiz, jednak w niewielu z nich obecna była perspektywa porównawcza. W tym studium poszukiwałyśmy odpowiedzi na pytanie: na ile uniwersalne jest użycie „palm-up”pomiędzy językami, jeśli chodzi o częstość jego występowania oraz pełnione funkcje? Uzyskane wyniki wskazują, że pewne cechy gestu „palm up” są uniwersalne, podczas gdy inne zależą od właściwości konkretnego języka.

Drugi projekt to badanie użycie kiwania głową (gestu niemanualnego) w niemieckim języku migowym (Bauer et al., 2024). W tym studium zadaliśmy sobie pytanie, czy poszczególne kiwnięcia głową, które pełnią w dyskursie migowym różne funkcje, będą się różnić w swoich cechach kinetycznych: amplitudzie, długości i prędkości artykulacji. Dane pozyskaliśmy z ogólnodostępnego korpusu niemieckiego języka migowego, a zanalizowaliśmy je przy pomocy narzędzia OpenPose (Cao et al., 2021), które pozwala na automatyczną ocenę parametrów ruchu zarejestrowanego na video. Wyniki pokazują, że kiwnięcia głową, pełniące funkcje feedbacku oraz potwierdzenia można rozróżnić na podstawie ich cech kinetycznych.

10/02/2025

[English below]

Mamy zaszczyt ogłosić nabór abstraktów na konferencję Sign CAFÉ 3 (Workshop on Cognitive and Functional Explorations to Sign Language Linguistics – Warsztaty Badań Kognitywnych i Funkcjonalnych nad Lingwistyką Migową), która odbędzie się w dniach 18–19 września 2025 r. na Uniwersytecie Warszawskim. Termin nadsyłania zgłoszeń to 31 marca 2025 r. Wszystkie informacje (język polski i PJM) znajdują się tutaj: http://sign.uw.edu.pl/sign-cafe-3/call-for-papers/

————
We are pleased to announce a call for papers for the upcoming Sign CAFÉ 3 conference (Workshop on Cognitive and Functional Explorations to Sign Language Linguistics) which will take place on September 18–19, 2025 at the University of Warsaw. The deadline for the call for papers is March 31, 2025. For more information (in English and IS) please visit: http://sign.uw.edu.pl/en/sign-cafe-3/call-for-papers/

Sign Café 3 – Call for Papers SIGN CAFÉ 3 September 18–19, 2025 University of Warsaw Main Campus Old University Library, ul. Krakowskie Przedmieście, 26/28, 00-927 Warszawa, Poland   Call for Sign CAFÉ 3 The Section for Sign Linguistics at the Faculty of Polish Studies of the University of ...

24/01/2025

Dowiedzieliśmy się, że materiał telewizyjny na temat FPJM zostanie wyemitowany już JUTRO rano! Zachęcamy zatem do rozpoczęcia sobotniego ranka od obejrzenia programu "Pełnosprawni" w TVP1 (25 stycznia, g. 7:40 rano)!

https://sport.tvp.pl/9639153/pelnosprawni

21/01/2025

W zeszłym tygodniu odbyła się w Addis Abebie w Etiopii kolejna (piętnasta) odsłona jednej z najważniejszych międzynarodowych konferencji naukowych poświęconych komunikacji migowej - Theoretical Issues in Sign Language Research. Cieszymy się, że wśród prezentowanych badań znalazły się prace, których współautorami są osoby związane z PLM: referat „Cognitive control and spatial attention in bimodal bilinguals” autorstwa Justyny Kotowicz, Dariusza Asanowicza, Pawła Rutkowskiego, Klaudii Tondos i Zofii Wodnieckiej, plakat „Examining narrative economy in the context of sign language: Implications for narratology” autorstwa Adrianny Glegoły, Sylwii Łozińskiej, Piotra Mostowskiego i Pawła Rutkowskiego, a także dwa plakaty zaprzyjaźnionej z PLM doktorantki Sirlary Alves z IJP PAN: „A comparative study of the embodiment of signs of colors in Brazilian Sign Language (Libras) and Polish Sign Language (PJM)” oraz „The deaf individual's language acquisition process: a study of deaf people in the interior of Bahia, in Brazil”.

Gratulujemy wszystkim naszym koleżankom i kolegom włączenia ich zgłoszeń do programu tak prestiżowego zjazdu!

17/01/2025

Filologią polskiego języka migowego znów zainteresowała się Telewizja Polska. Gościliśmy w tym tygodniu red. Mateusza Szymkowiaka z ekipą nagraniową. Emisja programu już wkrótce w TVP 1 (powiadomimy o szczegółach!). W nagraniach wzięli udział zarówno wykładowcy, jak i studenci naszego kierunku. Tym ostatnim serdecznie dziękujemy za masę ciepłych słów o naszej jednostce!

08/01/2025

Przypominamy o trwającym do końca stycznia naborze abstraktów na ogólnopolską konferencję naukową „Badania nad PJM i g/Głuchotą 7: Między uzusem a standaryzacją”, która odbędzie się 10 marca 2025 na Uniwersytecie Warszawskim. Zapraszamy wszystkich bardzo serdecznie! Więcej informacji na stronie:

Nabór abstraktów Badania nad PJM i g/Głuchotą 7: Między uzusem a standaryzacją – nabór abstraktów Ważna informacja: uzupełnienie Szanowni Państwo, prowadzone obecnie badania nad językami migowymi coraz częściej uwzględniają potrzeby komunikacyjne społeczności Głuchych. Powstają...

23/12/2024

Właśnie się dowiedzieliśmy, że związana z PLM Adrianna Glegoła (pisząca doktorat pod kierunkiem dr Sylwii Łozińskiej i prof. Pawła Rutkowskiego) otrzymała prestiżowe wyróżnienie: grant Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na realizację projektu "Dostępność informacyjna dla g/Głuchych: analiza tekstów łatwych do czytania i tłumaczeń na PJM – badanie pilotażowe". Wśród wniosków, które zostały zakwalifikowane do finansowania, znalazło się jedynie 5 projektów z UW. Choć nie jest to prezent gwiazdkowy, lecz wynik ciężkiej pracy i świetnych pomysłów badawczych Ady, wiadomość o wynikach konkursu ogłoszonych w okresie bożonarodzeniowym z pewnością umili naszej Koleżance świąteczny czas! Gratulujemy!!!

20/12/2024

Czas przedświąteczny to okazja, by podziękować wszystkim osobom zaangażowanym w działania, które prowadzi nasz zespół, i je wspierającym - DZIĘKUJEMY za Waszą pomoc i życzliwość! Dokładamy starań, by na UW osoby migające zawsze mogły czuć się jak u siebie. Bardzo nas cieszy, że Jego Magnificencja Rektor UW prof. dr hab. Alojzy Z. Nowak wypowiedział niedawno na spotkaniu z osobami głuchymi (https://www.uw.edu.pl/rektor-uw-wyrozniony-przez-pzsn/) następujące słowa:

Jestem dumny, że na UW prowadzimy pierwszy i jedyny w kraju kierunek filologia polskiego języka migowego. Proszę pamiętać, że uczelnia jest dla Państwa zawsze otwarta.

Co ważne, efekty naszych wspólnych prac są także zauważane i doceniane poza uczelnią. Tym, którzy nie mieli okazji obejrzeć programu na temat FPJM wyemitowanego niedawno przez TVP1, podpowiadamy, że można go znaleźć tutaj:

https://sport.tvp.pl/83871957/pelnosprawni-0712

Jeszcze raz dziękujemy wszystkim osobom, które nas wspierają: WESOŁYCH ŚWIĄT!

18/12/2024

Spotkania przedświąteczne to świetna okazja, by odnotować, jak z roku na rok zwiększa się zauważalność polskiego języka migowego w życiu Wydziału Polonistyki UW. W ostatnich latach miga się już nie tylko w gronie osób związanych z FPJM i PLM, lecz także na wigiliach wydziałowych. Dziś w trakcie takiego spotkania PJM pojawił się zarówno jako tłumaczenie
oficjalnych wystąpień, jak i w części artystycznej: Panie Anna Betleja i Karolina Klonowska (studentki II roku FPJM) zachwyciły zebranych swoją migową interpretacją kolędy "Cicha noc".

Wczoraj atmosferą świąteczną cieszyliśmy się zaś na spotkaniu zorganizowanym przez Koło Naukowe Języka Migowego i Kultury Głuchych - wykładowcy i studenci FPJM składali sobie życzenia, dzielili się uśmiechami, a nawet... grali razem w "Familiadę". Życzymy wszystkim wydziałom i kierunkom takich studentów!

16/12/2024

W niedzielę nasi doktoranci wrócili z dalekiego Trynidadu i Tobago, gdzie odbywała się konferencja SIGN10 na the University of the West Indies. Poprzednia edycja wydarzenia miała miejsce na Uniwersytecie Warszawskim, o czym organizatorzy wspomnieli podczas otwarcia.

Nasi doktoranci zaprezentowali wyniki swoich badań na posterach: Rafał Darasz Sociolinguistic variation of Polish Sign Language signs related to “speaking”, “signing” and “talking”, Marcin Łuczywek Analysis of existing types of non-manual elements and their frequency of occurrence in questions in Polish Sign Language, Weronika Szymańska-Gątarek The use of signs referring to punctuation marks and mathematical symbols in polish sign language (PJM). Był to dla nich czas ogromnego rozwoju naukowego i językowego (nie zabrakło warsztatów z języków migowych wysp karaibskich!), zdobywania nowych kontaktów, jak i podtrzymywania znajomości. Spotkali nawet dra Luigiego Lerose, który doskonale pamiętał Weronikę i Rafała z kursu IS prowadzonego przez niego podczas szkoły letniej FPJM jeszcze w 2022 roku.
Trzymamy kciuki za dalsze sukcesy naukowe!

14/12/2024

Gorąco polecamy najnowszy artykuł red. Anny Goc zatytułowany "Czekając na reformę. W szkołach dla głuchych dzieci nauczyciele migają z dobrej woli". Powinien być on lekturą obowiązkową dla wszystkich tych, którzy nie rozumieją, jak kluczową rolę w edukacji dziecka głuchego odgrywa komunikacja migowa. Tekst właśnie ukazał się na stronie internetowej Tygodnika Powszechnego, a już w środę (18 grudnia) będzie go można przeczytać w wersji drukowanej pisma. W artykule jest m.in. mowa o opracowywanych przez PLM UW na zlecenie MEN rekomendacjach dotyczących wykorzystywania PJM w edukacji osób głuchych, o których informowaliśmy niedawno. Cytowane są także wypowiedzi badaczy z naszego zespołu: dr Magdaleny Dunaj (zwracającej uwagę, że głusi uczniowie powinni mieć w
szkole przedmiot „język polski jako obcy”) i prof. Pawła Rutkowskiego (który podkreśla, że zapisany obecnie w standardach kształcenia nauczycieli wymóg znajomości zaledwie dwustu znaków migowych jest nieakceptowalny).

https://www.tygodnikpowszechny.pl/czekajac-na-reforme-w-szkolach-dla-gluchych-dzieci-nauczyciele-migaja-z-dobrej-woli-189293

11/12/2024

W grudniu zespół złożony z członków Pracowni Lingwistyki Migowej i zaproszonych ekspertów kończy prace nad ważnym zadaniem zleconym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. W wyniku tych działań powstały między innymi: opracowanie dotyczące rekomendowanych rozwiązań merytoryczno-organizacyjnych w polskim systemie oświaty w zakresie wykorzystania PJM, raport na temat podnoszenia kompetencji nauczycieli w posługiwaniu się PJM, a także analiza rozwiązań międzynarodowych w zakresie kształcenia dzieci i uczniów z ubytkiem słuchu.

Wielką pomocą w zrealizowaniu zadania były konsultacje, które odbyły się w dwóch turach: 25 listopada (na kampusie UW) i 2 grudnia (online). Uczestniczyło w nich łącznie ponad 100 osób reprezentujących środowisko akademickie (uczelnie prowadzące kształcenie w zakresie pedagogiki specjalnej), szkoły i placówki specjalne, organizacje pozarządowe, które w celach statutowych mają zadania związane z edukacją uczniów z ubytkiem słuchu, a także MEN i ORE. Dziękujemy wszystkim, którzy znaleźli czas, by podzielić się z nami swoimi doświadczeniami i wiedzą!

Powstają właśnie ostateczne wersje dokumentów, które przekażemy pod koniec roku do MEN. Raport zostanie następnie opublikowany w wersji pisemnej i migowej. Gdy to nastąpi, będziemy informować tu o najważniejszych wnioskach i rekomendacjach zespołu projektowego (m.in. dotyczących tego, że pożądane kompetencje komunikacyjne nauczycieli pracujących z głuchymi uczniami powinny obejmować znajomość PJM na poziomie co najmniej B2 w skali odpowiadającej Europejskiemu Systemowi Opisu Kształcenia Językowego - ESOKJ).

Zadaniem kierował dr hab. Paweł Rutkowski, prof. UW, a autorzy
powstałych dokumentów to: Joanna Wójcicka, dr Magdalena Dunaj, dr Justyna Kotowicz z UJ, Anna Stopińska z OSWG w Warszawie i Piotr Mostowski. W skład rady eksperckiej projektu weszli z kolei dr Małgorzata Czajkowska-Kisil, Monika Grabowska-Dobrowolska, dr Justyna Kowal, Marcin Łuczywek, Bartosz Marganiec oraz Małgorzata Talipska.

10/12/2024

Magistrem filologii polskiego języka migowego można zostać nie tylko na koniec roku akademickiego, lecz także m.in. w grudniu. Taki prezent gwiazdkowy sprawiła dziś sobie i nam Pani Anna Makowska, która obroniła pracę magisterską o zdaniach względnych w PJM. Uwaga! Poprzednie zdanie
tej notki to właśnie zdanie względne. Pani Anna sprawdziła, jak tego typu konstrukcje przekładają na PJM głusi tłumacze i opisała to w pracy, której promotorem był prof. Paweł Rutkowski. Obrona piątkowa, a zatem należą się wielkie gratulacje!

06/12/2024

Społeczność FPJM pozdrawia dziś wszystkich przyjaciół i współpracowników mikołajkowo! Życzymy wielu prezentów, a przede wszystkim jak najczęstszego kontaktu z PJM.
Zapraszamy, by do nas dołączać - w przyszłym roku kolejna rekrutacja!
A tym, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej o naszych studiach, polecamy w sobotni ranek (już jutro o g. 8.20!) program "Pełnosprawni" w TVP1.
FPJM ma być jednym z jego tematów!

02/12/2024

Ogólnopolska konferencja naukowa „Badania nad PJM i g/Głuchotą 7: Między uzusem a standaryzacją” odbędzie się 10 marca 2025 na Uniwersytecie Warszawskim. Przypominamy o trwającym naborze abstraktów do 31 stycznia 2025 roku.
Więcej informacji na stronie: http://sign.uw.edu.pl/bnpjmig7/nabor-abstraktow/

Na odświeżonej stronie http://sign.uw.edu.pl znajdą Państwo informacje dotyczące konferencji organizowanych dotychczas przez Pracownię Lingwistyki Migowej UW: FEAST (2012), SIGN9 (2018) oraz wszystkich konferencji z cyklu „Badania nad PJM i g/Głuchotą”!
Serdecznie zapraszamy na stronę!

Witamy! Witamy na stronie poświęconej konferencjom organizowanym przez Pracownię Lingwistyki Migowej Uniwersytetu Warszawskiego! Wybierz konferencję: Badania nad PJM i g/Głuchotą 7 Sign Café 3 Poprzednie konferencje  

29/11/2024

W listopadzie naszą Pracownię odwiedzili goście z Niemiec – studenci i wykładowcy kierunku Deaf Studies na Uniwersytecie Humboldtów w Berlinie. Wcześniej, w październiku 2023 do Berlina wybrali się nasi studenci FPJM.

Goście zapoznali się nie tylko z naszymi studentami i pracownikami FPJM. W ramach wycieczki wybrali się również do Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Głuchych na ulicy Łuckiej, do siedziby Polskiego Związku Głuchych, a także – na spacer „śladami Głuchych” po Warszawie. Dodatkowo, drugiego dnia wieczorem Koło Naukowe Języka Migowego i Kultury Głuchychzorganizowało dla studentów z Niemiec zabawy i gry integracyjne.

Nasi goście byli bardzo entuzjastycznie nastawieni na poznanie polskiego środowiska Głuchych oraz siostrzanego kierunku. Wszyscy wynieśliśmy bardzo pozytywne wrażenia i mamy nadzieję na dalszą współpracę z Uniwersytetem Humboldtów w Berlinie!

26/11/2024

Koło naukowe ,,Etno” we współpracy z kołem naukowym języka migowego i kultury Głuchych i Stowarzyszeniem Pracownia Etnograficzna zapraszają na spotkanie "Ja, Głuchy” spotkanie dyskusyjne wokół tożsamości osób G/głuchych

Kiedy? 04.12.2024 r. (środa), godzina 18:30
Gdzie? Pracownia "Duży Pokój" Warecka 4/6 Warszawa.

Spotkanie odbędzie się w PJM z tłumaczeniem na polski język foniczny.

Carol Padden, amerykańska głucha lingwistka stwierdziła w 1980 roku, iż ,,Członkowie kultury Głuchych zachowują się tak jak Głusi, używają języka Głuchych i podzielają przekonania właściwe dla Głuchych wobec samych siebie, a także tych którzy Głusi nie są”.

Te enigmatycznie brzmiące słowa, zdają się dobrze oddawać złożoność i niejednoznaczność tematyki tożsamości osób niesłyszących. W ramach spotkania chcielibyśmy zastanowić się nad tą kwestią i poddać ją namysłowi. Jak bardzo zróżnicowane warianty tożsamości można spotkać wśród Głuchych? W jaki sposób środowiska Głuchych mogą stać się obszarem zainteresowania humanistów? Co to znaczy być kulturowo Głuchym?

Na te i inne pytania będziemy szukać odpowiedzi podczas spotkania dyskusyjnego. Swoim doświadczeniem i przemyśleniami dotyczącymi tytułowej tematyki podzielą się z nami panelistki i panelista, ale liczymy także na głosy z sali.

Gościnie i goście:

dr Magdalena Dunaj: Antropolożka, adiunkt w Katedrze Językoznawstwa Ogólnego, Migowego i Bałtystyki Wydziału Polonistyki UW. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego (filologia polska, teatrologia) i Uniwersytetu Łódzkiego (Międzywydziałowe Interdyscyplinarne Studia Humanistyczne). Wykładowczyni na studiach filologia polskiego języka migowego. Od 2009 roku związana z Polskim Związkiem Głuchych Oddział Łódzki jako doradczyni zawodowa i koordynatorka projektów. Od 2015 roku realizowała projekty ogólnopolskie i międzynarodowe dotyczące edukacji dwujęzycznej z językiem migowym. Zainteresowania badawcze: antropologia głuchoty, etnografia języka migowego, antropologia lingwistyczna.

Bartosz Marganiec: Działacz na rzecz praw g/Głuchych, samorzecznik, twórca kampanii , członek Polskiej Rady Języka Migowego. Matematyk, informatyk z wykształcenia i zawodu, obecnie student socjologii. Interesuje się socjologicznymi aspektami społeczności Głuchych.

Jagoda Cerkiewnik: Głucha graficzka i edukatorka pracująca w różnych warszawskich instytucjach i galeriach sztuki. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach, studentka filologii polskiego języka migowego na Uniwersytecie Warszawskim. Bardzo interesuje mnie dyskusja na temat osób głuchych oraz artystów i ich sposobu myślenia –dlaczego myślą w określony sposób, a inni ludzie inaczej.

FINANSOWANIE:
Projekt współfinansuje m.st. Warszawa.

Koło Naukowe Języka Migowego i Kultury Głuchych

04/10/2024

Dziś publikujemy link do kolejnego nagrania, w którym wzięli udział prof. Paweł Rutkowski i Małgorzata Talipska z PLM. Za przygotowanie transkrypcji dziękujemy naszej studentce – p. Agacie Czyżewskiej!

Audycja:
https://trojka.polskieradio.pl/artykul/3430065,miedzynarodowy-dzien-gluchych-czym-sie-rozni-jezyk-migowy-od-fonicznego

Transkrypcja nagrania:
http://fpjm.strony.uw.edu.pl/wp-content/uploads/sites/376/2024/10/24-09-28-Polskie-Radio-III-Transkrypcja-Final.pdf