Ruch Muzyczny

16/11/2024

🎭 Debiut Mikołaja Zalasińskiego w „Otellu” na deskach Opera Národního divadla a Státní opera okazał się tak spektakularnym sukcesem, że skutecznie odwrócił uwagę od głównych bohaterów opery i niezłej, choć tradycyjnej inscenizacji. Jak napisała w serwisie idnes.cz recenzentka Věra Drápelová, „gorsze inscenizacje Otella już widzieliśmy”. Ma rację.

– z Pragi pisze Mateusz Ciupka:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4788-jago-a-nie-otello

Debiut Mikołaja Zalasińskiego w Otellu na deskach Teatru Narodowego w Pradze okazał się tak spektakularnym sukcesem, że skutecznie odwrócił uwagę od głównych bohaterów opery i niezłej, choć tradycyjnej inscenizacji. Jak napisała w serwisie idnes.cz recenzentka Věra Drápelová, „gor...

16/11/2024

🤝 Już jutro można się spotkać z nami i naszymi wspaniałymi gośćmi! Jak? Sprawdźcie koniecznie tutaj 👇
https://ruchmuzyczny.pl/article/4796-strefaruchu-na-eufoniach-czym-jest-muzyczna-europa-srodkowa

15/11/2024

🆕 Już po raz 21 Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej. W programie znajdą się warsztaty w sześciu blokach tematycznych, a pośród zaproszonych ekspertów są m.in. instrumentaliści, pedagodzy i socjolodzy. (MC)

https://ruchmuzyczny.pl/article/4798

Już po raz 21 Polskie Wydawnictwo Muzyczne zaprasza nauczycieli szkół muzycznych na Dzień Edukacji Muzycznej. W programie znajdą się warsztaty w sześciu blokach tematycznych, a pośród zaproszonych ekspertów są m.in. instrumentaliści, pedagodzy i socjolodzy

15/11/2024

✏️ W „Ostatnim utworze” Pawła Mykietyna słyszymy głos z taśmy: „Im nudniejsza muzyka, tym muzykolodzy udają, że im się bardziej podoba”. Jak to dobrze, że nie jestem muzykologiem!

– przyznaje Natalia Glinka-Hebel („Glissando”):
https://ruchmuzyczny.pl/article/4791

📷 Michał Nicki

15/11/2024

🔥 Elina Garanca zaśpiewa na specjalnym koncercie na tegorocznym Festiwal Eufonie. W rozmowie z Jackiem Marczyńskim mówi o bohaterkach z oper, których arie zaprezentuje tego wieczoru. Cała rozmowa z Elīną Garančą o jej karierze w najbliższym numerze, który ukaże się 28 listopada.

JM: W repertuarze, jaki wybrała pani na koncert festiwalu Eufonie w Warszawie, dominuje opera francuska. Wielu śpiewaków jej unika. Wyzwaniem dla obcokrajowca jest już sam język, a do tego dochodzi muzyka, w której emocje nie są tak wyraziste jak w operach włoskich.

EG: Znam takie opinie, ale nie zgadzam się, że w operach francuskich jest mniej emocji. A Dalila? A Carmen, jedna z najbardziej realistycznie sportretowanych postaci? Natomiast stylistycznie rzeczywiście opery francuskie są inne, a przede wszystkim wyzwaniem jest język, także dla mnie. Francuski śpiewany odbiega od mówionego, ponieważ pewnych głosek nie da się wyśpiewać, bo głos nie dotrze do publiczności. Trzeba wypracować specjalną technikę, odmienną od tego, jakiej używamy, wykonując utwory po włosku czy po niemiecku. Natomiast jeśli chodzi o dramaturgię, to mezzosopranom opera włoska proponuje niewiele: Eboli, Amneris, która nie ma żadnej arii, Preziosilla z „Mocy przeznaczenia” ma co prawda arię, ale nie jest postacią szczególnie interesującą; i jest Azucena, bardzo ciekawa bohaterka, ale dla określonego rodzaju głosu albo dla śpiewaczek w późniejszym wieku i na pewno kiedyś ją zaśpiewam. Natomiast nieprawdopodobnie bogaty materiał daje mezzosopranom właśnie opera francuska: Massenet, Gounod, Bizet, Ravel. Trzeba tylko wiedzieć, jak to zaśpiewać: nie tak heroicznie, jak u Verdiego, ale stosując na przykład glissandowe przejścia.

Bardzo ważną bohaterką w pani repertuarze jest Dalila. Nie sądzi pani jednak, że niedocenianą przez publiczność, która przede wszystkim czeka na jej słynną arię „Mon coeur s’ouvre à ta voix”, a potem niemal gotowa jest pójść do domu? A przecież ta aria pokazuje tylko cząstkę charakteru tej bardzo niejednoznacznej kobiety.

Tę postać trzeba budować od samego początku opery. Tymczasem w powszechnym odbiorze wpadła ona w pułapkę jej niemal wyłącznie jako czarnego charakteru. Zgadzam się, że klucza do Dalili nie należy szukać w tej arii, tylko wcześniej – kiedy śpiewa o tym, jak wspaniała jest miłość. Moim zdaniem ona naprawdę kocha Samsona. Żyje jednak pod presją religijnych przywódców, polityków, którzy mówią jej, co musi zrobić. A Dalila po prostu pragnie miłości, tylko niestety musi ulec oczekiwaniem, jakie wobec niej mają wszyscy.

A Carmen jest bardziej francuska, bo to muzyka Bizeta, czy też hiszpańska ze względu na samą postać?

Stylistycznie jest to zdecydowanie opera francuska. Natomiast, by zrozumieć, kim jest bohaterka opery Bizeta, trzeba wpierw poczuć Hiszpanię. Kiedy przygotowywałam się do roli, odbyłam z mężem podróż po tym kraju. Poznałam w Andaluzji flamenco, ale nie to wersji dla turystów, byliśmy na corridzie w Sewilli, rozmawiałam z wieloma ludźmi. Zrozumiałam, że hiszpańscy Cyganie to ludzie bardzo dumni, ale i introwertyczni, którzy wpadają w gniew czy złość, kiedy sytuacja naprawdę tego wymaga. To bardzo zmieniło mój sposób postrzegania Carmen. Dostrzegłam na przykład, że w operze towarzyszy jej rytm flamenco, a ten taniec wymaga utrzymania prostego korpusu ciała. I już to określa jej charakter zwłaszcza w połączeniu z lekkością i tempem francuskiej muzyki. To wspaniałe zestawienie.

Które pozwala uniknąć wyzywającej seksualności. Carmen portretowana przez muzykę flamenco będzie miała w sobie tajemnicę.

Carmen jest zmysłowa, ale nie epatuje seksualnością, jak to się zdarza w rozmaitych interpretacjach. We flamenco się nie krzyczy, płomień jest we wnętrzu, ma się objawiać w spojrzeniu. I to jest ważniejsze od wyzywającego seksapilu.

📷 Holger Hage

14/11/2024

📰 Już jest nowy numer #23/2024! W nim między innymi:

🛣️ Środkowoeuropejskie drogi ku przyszłości. O awantfolkowych rewoltach za Żelazną Kurtyną pisze Remigiusz Mazur-Hanaj, a o środkowoeuropejskiej awangardzie Lisa Cooper Vest.

✏️ Relacje z festiwali: Neoarte – Syntezator Sztuki, Katharis, Rubinstein Piano Festival, koncertów w Warszawie, Łodzi, Rzymie, Wenecji i Pradze oraz ze spektakli: „Peer Gynt” w Warszawie, „Nabucco” we Wrocławiu, „Le Grand Macabre” w Monachium, „Otello” w Pradze.

🇨🇿 W korespondencji zagranicznej Mateusz Ciupka pisze o muzyce czeskiej.

💿 Recenzje płyt m.in.: albumów z nagraniami muzyki Cage’a, potrójnego koncertu Beethovena, noweych nagrań muzyki Faurégo czy „Déjanire”, nieznanej opery Saint-Saënsa oraz 📖 książki „Stechnologizowana kultura” Romana Bromboszcza.

✒️ O mezzosopranach w operach Pucciniego z okazji stulecia śmierci kompozytora pisze Marcin Bogusławski, a o lwowskim epizodzie w biografii Romana Haubenstocka-Ramatiego Ewa Kowalska-Zając. Cykl „Tajne/Muzyczne” kontynuuje Danuta Gwizdalanka.

🖼️ Na nowy odcinek cyklu „Słuchanie obrazów” zaprasza Paweł Bień.

🗞️ Przypominamy, że wydanie papierowe możecie nabyć:
👉 w księgarni Polskie Wydawnictwo Muzyczne stacjonarnie lub online:
https://pwm.sklep.pl/ruch-muzyczny-232024

📲 E-WYDANIE:
https://pwm.sklep.pl/ruch-muzyczny-232024-e-wydanie

🎨 Na okładce ilustracja Anety Klejnowskiej

12/11/2024

✏️ Cztery intensywne dni wypełnione muzyką z różnych stron świata i zupełnie odmiennych stylistycznych sfer (nie zawsze lekką i przyjemną w odbiorze) utwierdziły mnie w przekonaniu, że NeoArte. Syntezator Sztuki to festiwal bezkompromisowy.

– relacjonuje Natalia Glinka-Hebel:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4784

Cztery intensywne dni wypełnione muzyką z różnych stron świata i zupełnie odmiennych stylistycznych sfer (nie zawsze lekką i przyjemną w odbiorze) utwierdziły mnie w przekonaniu, że Neoarte to festiwal bezkompromisowy

12/11/2024

🕯️ 14 lat temu zmarł Henryk Mikołaj Górecki. O obecności jego muzyki dzisiaj pisała w zeszłym roku na naszych łamach Beata Bolesławska-Lewandowska:

✒️ Wydaje się, że dziś łatwiej i bardziej „na czasie” jest szukać przejawów duchowości nie w chrześcijaństwie, a już na pewno nie w Kościele katolickim. I, co za tym idzie – nie w muzyce religijnej. Jak zatem rysuje się w tych okolicznościach obecność utworów Góreckiego, zwłaszcza tych najbardziej związanych z religią?

Całość 👇
https://ruchmuzyczny.pl/article/3809

6 grudnia 90 lat temu urodził się Henryk Mikołaj Górecki. Od jego śmierci, 12 listopada 2010 roku, minęła już ponad dekada. Warto zatem postawić kilka pytań o obecność muzyki Góreckiego – w programach koncertowych, nagraniach, w świadomości muzyków i melomanów. Jak z obecnej persp...

12/11/2024

🆕 Jeden z najstarszych brytyjskich domów aukcyjnych Christie’s oferuje na grudniowej licytacji szereg cennych rękopisów i dokumentów muzycznych, autorstwa m.in. Beethovena, Strawińskiego czy Wagnera. Jest pośród nich fragment szkicu finału uwertury Polonia. (MC)

https://ruchmuzyczny.pl/article/4795

Jeden z najstarszych brytyjskich domów aukcyjnych Christie’s oferuje na grudniowej licytacji szereg cennych rękopisów i dokumentów muzycznych, autorstwa m.in. Beethovena, Strawińskiego czy Wagnera. Jest pośród nich fragment szkicu finału uwertury Polonia

12/11/2024

✏️ Czy awangarda jeszcze ma sens? Pytanie przewodnie XVI Ery Schaeffera obiecywało wiele. Miało być zabawnie, błyskotliwie i kreatywnie. A wyszło, jak wyszło.

– recenzuje Małgorzata Heinrich:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4794

| Fundacja Aurea Porta

Czy awangarda jeszcze ma sens? Pytanie przewodnie XVI Ery Schaeffera obiecywało wiele. Miało być zabawnie, błyskotliwie i kreatywnie. A wyszło, jak wyszło

12/11/2024

✏️ Recital Jewgienija Kisina w Teatrze Wielkim w Łodzi był kulminacyjnym punktem tegorocznego Rubinstein Piano Festival. Nie brakowało jednak innych mocnych akcentów, zwłaszcza w występach młodego pokolenia. Choć strona artystyczna, stanowiąca kwintesencję festiwalu, sprostała oczekiwaniom odbiorców, mam nieodparte wrażenie, że formuła całego przedsięwzięcia traci kosmopolityczny charakter.

– relacjonuje Paweł Wołowicz:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4783

Recital Jewgienija Kisina w Teatrze Wielkim w Łodzi był kulminacyjnym punktem tegorocznego Rubinstein Piano Festival. Nie brakowało jednak innych mocnych akcentów, zwłaszcza w występach młodego pokolenia. Choć strona artystyczna, stanowiąca kwintesencję festiwalu, sprostała oczekiwaniom o...

11/11/2024

✏️ Dużym zaufaniem Czesi obdarzyli polską orkiestrę, powierzając jej prawykonanie po 90 latach nieznanej dotąd ćwierćtonowej kompozycji Karla Ančerla oraz prezentację programu upamiętniającego ofiary getta w Terezinie. I się nie zawiedli.

– o niedawnym debiucie AUKSO w słynnej praskiej sali koncertowej pisze Mateusz Ciupka:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4779

Dużym zaufaniem Czesi obdarzyli polską orkiestrę, powierzając jej prawykonanie po 90 latach nieznanej dotąd ćwierćtonowej kompozycji Karla Ančerla oraz prezentację programu upamiętniającego ofiary getta w Terezinie. I się nie zawiedli

11/11/2024

| Nagrań „Koncertu skrzypcowego h-moll” op. 61 Edwarda Elgara jest bardzo dużo, ale dobrych – wręcz przeciwnie. Vilde Frang udało się znaleźć do niego klucz, więc płyta wydana przez Warnera znajdzie się w mojej prywatnej pierwszej trójce, obok legendarnego nagrania 16-letniego Menuhina z kompozytorem za pulpitem oraz wykonania młodego Nigela Kennedy’ego z 1984 roku. Co o tym decyduje? Nawet wytrawnym krytykom niełatwo jest to ubrać w słowa. Recenzent „Bachtrack” twierdził, że Frang udało się zatrzymać czas, choć odnosił się nie do płyty, a do wykonania koncertowego, w którym norweskiej skrzypaczce partneruje LSO (zespół, który w 1910 roku dokonał premiery „Koncertu” z Fritzem Kreislerem jako solistą) oraz Antonio Pappano, który powitał tym dziełem publiczność jako nowy dyrektor artystyczny orkiestry. To odczytanie słyszała również warszawska widownia festiwalu Chopin i jego Europa i była nim oczarowana. Wydaje mi się jednak, że nie o zatrzymanie czasu chodzi – bo dzieło ma wielowątkową narrację, podążającą wartko naprzód – a o zrównoważenie intensywnej romantycznej ekspresji oraz precyzyjnie zaplanowanej gęstej struktury tego koncertu. Oraz o partnerstwo: DSO z Ticcatim są równorzędnymi bohaterami nagrania.

(Mateusz Ciupka)

Elgar: Violin Concerto
Vilde Frang (violin), Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, Robin Ticciati (dyr.)
Warner Classics & Erato 2024
(55’)

🎧 https://open.spotify.com/album/1zltfDTEw2wl8XrhYGjyfH?si=aFuv9hrNTquTzIvyDEi-rQ

11/11/2024

na następny tydzień polecają się do przejrzenia 👇

📅 16-17.11 | Praga, Rudolfinum
Tradycją jest, że 16 i 17 listopada, z okazji aksamitnej rewolucji, Česká filharmonie zaprasza na specjalny koncert „dla wolności i demokracji”. W programie oczywiście muzyka czeska; zagra uwielbiany nad Wełtawą skrzypek Josef Špaček, ale będzie także gość zagraniczny – Antoine Tamestit. Świetna okazja, by na żywo, w świątecznej atmosferze posłuchać „Sinfonietty” Janáčka. (Mateusz Ciupka)
https://www.rudolfinum.cz/event/31449-koncert-pro-svobodu-a-demokracii-ceska-filharmonie/

📅 22.11 | Poznań, Teatr Wielki im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu
Zdaje się, że Witold Gombrowicz nie znosił pompy i wszelkich jubileuszy. Choć może na starość stałby się bardziej łagodny? Teatr Wielki w Poznaniu dość odważnie postanowił więc uczcić 120-lecie urodzin i 55-lecie śmierci wielkiego Gombro. „Ślub” to operowa realizacja jednego z ważniejszych dramatów literatury współczesnej, do której muzykę stworzył Zygmunt Krauze. „Mocny przekaz, obnażenie niedoskonałej natury człowieka, zdeformowanej przez pragnienia. Obraz ludzkiej psychiki bez filtrów, inscenizacja na miarę obecnych czasów” – zachwala teatr. (Maciej Kucharski)
https://opera.poznan.pl/pl/slub-zygmunt-krauze

📅 22–24.11 | Warszawa, kxntrst music festival | 22/23/24.11.2024 Warszawa
Atrakcyjność kontrastów w sztuce odkryto już jakiś czas temu, ale w zaproszeniu na Kxntrst Music Festival czytamy, że dopiero teraz w pełni się one urzeczywistnią. Cóż, musimy uwierzyć na słowo, bo impreza odbędzie się pierwszy raz, a znaczną część jej programu stanowią nowe projekty („Lynxtape I” Deux Lynx, „Gambit” Jana Emila Młynarskiego, „Song of the Night Mists” Stefana Węgłowskiego). Zaplanowano też kilka paneli dyskusyjnych, więc będzie można się z tezą organizatorów nie zgodzić. (Piotr Mika)
www.kxntrst.com

📅 23.11 | Warszawa, Polska Opera Królewska
Dzień po prapremierze w Poznaniu „Ślubu” Zygmunta Krauze, w Teatrze Królewskim w Łazienkach odbędzie się prapremiera „Hi§tory” Michała Dobrzyńskiego. Widocznie Witold Gombrowicz to dramaturg bardzo operowy. Dobrzyński stworzył dwuaktowy utwór według nieukończonego dramatu „Historia”. Pisząc dla siebie libretto, wykorzystał również niepublikowane fragmenty udostępnione mu przez Ritę Gombrowicz. Reżyserami spektaklu są Maciej Wojtyszko i Jakub Krofta. (Jacek Marczyński)
https://operakrolewska.pl/repetoire/history-michal-dobrzynski-prapremiera/

📅 23.11 | Lusławice, Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego
Eufonie konsekwentnie stawiają na bardzo kosztowne przedsięwzięcia z kręgu „kultury reprezentacyjnej”. Ale produkcja „Siedmiu bram Jerozolimy” zawsze cieszy, zwłaszcza że efektownego arcydzieła może posłuchać także publiczność w Warszawie (24.11), Krakowie (2.12) i Dębicy (8.12). Krzysztofowi Pendereckiemu udała się tu synteza pozornie niemożliwa – głębi Mahlera, precyzji Bacha i chwytliwości… Rubika. Ten utwór, jak niewiele innych, zasługuje na uwagę szerokiego grona odbiorców. (Michał Mendyk)
https://www.nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/festiwal-eufonie/program-i-bilety

📅 24.11 | Wrocław, Narodowe Forum Muzyki
Rozłączone rodzeństwo, los, tęsknota i pamięć to składniki niejednego libretta. Takiej sztuki jednak jeszcze nie było. „Hołos” to opera łemkowska, żeniąca przeszłość z teraźniejszością – tradycyjną muzykę mniejszości z nowymi brzmieniami i elektroniką. Będą też tancerze współcześni oraz członkowie Łemkowskiego Zespołu Pieśni i Tańca Kyczera. Kompozytorką, librecistką i pomysłodawczynią całości jest Łemkini, wychowanka Grażyny Pstrokońskiej-Nawratil, Daria Kuziak. (Piotr Mika)
https://www.facebook.com/events/1748046809268652?active_tab=about

11/11/2024

🇵🇱 Dzisiaj Narodowe Święto Niepodległości! Z tej okazji polecamy kilka interesujących tekstów na naszych łamach:

✒️ Podbił świat jako pianista, oczarował jako kompozytor, zmienił jako mówca i polityk. Był postacią wielkiego formatu, która odcisnęła silne piętno na swoich czasach – pisali Aleksander Laskowski i Sylwia Wachowska o Ignacym Janie Paderewskim, (na zdjęciu wśród przedstawicieli misji polskiej przed ratuszem nowojorskim, marzec 1918):
https://ruchmuzyczny.pl/article/545

🎼 Spoglądając z lotu ptaka na polską lirykę wokalną pierwszej połowy XX wieku, trudno nie przyznać, że najjaśniejszym punktem w tym pejzażu jest postać Karola Szymanowskiego – o polskiej liryce wokalnej pisała Karolina Kolinek-Siechowicz:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4562

💬 Kompozytorka uosabia to, co świat chce w polskiej muzyce usłyszeć, czyli wysoką jakość, świeżość i połączenie tradycji z nowoczesnością – mówił o Grażynie Bacewicz Łukasz Borowicz w rozmowie z Mateuszem Ciupką:
https://ruchmuzyczny.pl/article/3099

🎭 Czy istnieje i czym charakteryzuje się polska sztuka wokalna? Te pytania pojawiały się niemal od narodzin rodzimej opery – na to pytanie odpowiedzi szukała Małgorzata Komorowska:
https://ruchmuzyczny.pl/article/2226

🤝 Muzyka daje doskonały pretekst do powstania czegoś na kształt protowspólnoty, zalążka przyszłego porządku – pisał o współnototwórczej roli muzyki w swoim eseju Michał Libera:
https://ruchmuzyczny.pl/article/189

📷 Narodowe Archiwum Cyfrowe

10/11/2024

🎭 Świat „Le Grand Macabre” Ligetiego jest w spektaklu Warlikowskiego światem współczesnym, a w wynaturzonych bohaterach kumulują się nasze najgorsze cechy.

– o premierze w Bayerische Staatsoper pisze Jacek Marczyński:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4787

Świat Le Grand Macabre Ligetiego jest w spektaklu Warlikowskiego światem współczesnym, a w wynaturzonych bohaterach kumulują się nasze najgorsze cechy

10/11/2024

✏️ Festiwal, zorganizowany po raz siódmy przez Fundację Świętego Benedykta, łączył słowo, dramat i muzykę. Trzon programu stanowiły koncerty (zaplanowano ich sześć). Towarzyszyły im warsztaty, rozmowy, nabożeństwa, wpisane już w tradycję wydarzenia, odróżniające ją od innych w Polsce.

– o Poznań Katharsis Festival pisze Agnieszka Misiak:
https://ruchmuzyczny.pl/article/4782

Festiwal, zorganizowany po raz siódmy przez Fundację Świętego Benedykta, łączył słowo, dramat i muzykę. Trzon programu stanowiły koncerty (zaplanowano ich sześć). Towarzyszyły im warsztaty, rozmowy, nabożeństwa, wpisane już w tradycję wydarzenia, odróżniające ją od innych w Pols...