20/10/2024
Kolory Przemyśla to nie tylko miejsca. To przede wszystkim ludzie, których historie wypełniają przestrzenie tego miasta emocjami i wspomnieniami. Jedną z takich postaci jest Alicja Wnorowska – bohaterka, która poświęciła życie dla ojczyzny, ryzykując wszystko w walce z totalitarnym reżimem. Jej odwaga, cierpienie i determinacja są przykładem nie tylko dla mieszkańców Przemyśla, ale i dla wszystkich, którzy cenią wolność i niezłomność ducha.
Alicja Wnorowska, urodzona w 1918 roku, była córką oficera Wojska Polskiego. W Przemyślu spędziła młodość, tam ukończyła szkołę średnią. W czasie II wojny światowej wstąpiła do Armii Krajowej, a następnie działała w Zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość” (WiN). Jej działalność w konspiracji obejmowała pracę w Urzędzie Bezpieczeństwa, skąd zdobywała cenne informacje dla podziemia. W styczniu 1946 roku została mianowana podporucznikiem WiN. Jej życie nabrało dramatycznego obrotu, gdy wraz z partnerem Józefem Zapałowskim, oficerem NKWD, próbowała odejść z pracy w UB. Oboje zostali aresztowani 20 września 1946 roku i osadzeni w więzieniu w Rzeszowie.
W ósmym miesiącu ciąży, Alicja została skazana na karę śmierci. 22 kwietnia 1947 roku, w więziennej celi, bez żadnej pomocy, urodziła syna Stanisława. Cztery dni po porodzie wyrok śmierci zamieniono jej na dożywocie. Została przeniesiona do więzienia w Fordonie, gdzie rozdzielono ją z synem. Chłopiec, ciężko chory, trafił pod opiekę rodziny, a Alicja przez długi czas żyła w przekonaniu, że dziecko zmarło. W 1955 roku jej wyrok złagodzono, a dzielna przemyślanka została uwolniona. Po latach rozłąki ponownie zamieszkała z synem, jednak ich relacja była naznaczona traumą przeszłości i potrzebowała długiego czasu aby stała się prawdziwie bliską. Wspólne życie po tak długiej rozłące wymagało budowania na nowo więzi i zaufania, które zostały mocno naruszone przez lata rozłąki oraz dramatyczne doświadczenia więzienne
Alicja Wnorowska po wojnie prowadziła spokojne życie w Przemyślu. Zmarła w 2008 roku, zostawiając po sobie historię pełną poświęcenia dla ojczyzny, heroizmu w obliczu niesprawiedliwości i walki o prawdę.
W dniu dzisiejszym jej pamięć została uczczona poprzez odsłonięcie pamiątkowej tablicy w miejscu jej dawnego zamieszkania w Przemyślu przy ulicy Matejki. Galerię zdjęć z wydarzenia zamieszczam poniżej.
