Wydawnictwo Avalon

31/01/2025

Praca Mileny Danielewskiej-Teski to też wykład o trwałości pamięci i sztafecie pokoleń archeologów (z Polski i Niemiec) badających zabytki kultury oksywskiej.

*****************************************************************

Poprzez tę monografię Autorka wprowadza do obiegu naukowego liczne, nieznane do tej pory zabytki. Jest to szczególnie cenne jeśli się weźmie pod uwagę ogromny deficyt publikacji dotyczących omawianej kultury i terytorium. Bardzo dobrze opracowane tablice, mające charakter kompilacyjny, świetnie korespondują z tekstem i ułatwiają jego percepcję.

Bardzo dobrze przygotowane zostały także liczne tabele i wykresy. Książka wypełnia zatem w znacznej mierze ogromną lukę badawczą gdy chodzi o znajomość okresu przedrzymskiego na Pomorzu i w Europie Środkowej w ogóle.

Publikacja ta wyznacza niejako standardy publikowania źródeł archeologicznych z obszaru dzisiejszej północnej Polski. Niewątpliwie będzie też odnośnikiem dla innych prac, nie tylko materiałowych, ale także syntetycznych, dotyczących okresu przedrzymskiego, kultury oksywskiej i schyłku starożytności na Pomorzu.

Prof. dr hab. Artur Błażejewski

. Regnum Barbaricum

29/01/2025

Zapowiedź:
Gratka pewnie nie tylko dla archeologów
Milena Danielewska-Teska Kultura oksywska na prawobrzeżnym Dolnym Powiślu. Historia badań i stan źródeł.

Na kartach prezentowanej publikacji kultura oksywska jawi się, jako niezwykle dynamiczny obszar, istotny dla zrozumienia przekształceń cywilizacyjnych wśród społeczności zamieszkujących północ współczesnej Polski, starannie badany przez grono prehistoryków skupionych wokół regionalnych placówek muzealnych.

Kolorytu dodaje właśnie ta opowieść o ludziach, którzy pieczołowicie zbierali i zachowywali ślady przeszłości tych ziem.
Myślę, że książka ta stanie się wartościową pozycją w biblioteczce nie tylko profesjonalnych archeologów zajmujących się schyłkiem starej ery w świecie środkowoeuropejskiego Barbaricum, ale także rzeszy regionalistów, owych zapalonych miłośników przeszłości i dnia dzisiejszego ziem położonych w dolnym biegu Królowej Polskich Rzek.

Wypisy z recenzji: Prof. dr hab. Andrzej Michałowski

***************************************************************

Milena Danielewska-Teska – ur. 15 maja 1984r. w Iławie. Doktor nauk humanistycznych, archeolog. Adiunkt na Wydziale Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Stypendystka Uniwersytetu Chrystiana Albrechta w Kilonii. Członkini Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich (Oddział Wielkopolski), Towarzystwa Naukowego „Pruthenia” (Olsztyn) oraz Polskiego Towarzystwa Historycznego (Oddział w Inowrocławiu). Uczestniczka projektów badawczych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki i Narodowy Instytut Dziedzictwa.

Autorka ponad 70 publikacji naukowych, polskich i zagranicznych. Jej zainteresowania zawodowe oscylują niezmiennie wokół problemów młodszego okresu przedrzymskiego w strefie Europy Środkowo-Wschodniej, ze szczególnym uwzględnieniem Niżu Polskiego, a także archeologii archiwalnej oraz archeometrii. Prywatnie wielka miłośniczka kotów – szczęśliwa posiadaczka Figi i Leona :).

27/01/2025

No to my też zapraszamy 👌

Studia z dziejów migracji rycerstwa śląskiego do Królestwa Polskiego (zwłaszcza na Ruś Czerwoną w XIV–XV wieku) to tytuł najnowszej książki prof. dr. hab. Jerzego Sperki, dyrektora Instytutu Historii na Wydziale Humanistycznym UŚ.

27/01/2025

Pogoda już prawie wiosenna, więc tak nam się zebrało na wspomnienie błazeńskiej wyprawy nad morze na spotkanie Księcia Słowian. Tekst: Błazen Jajosz

Takie wyprawy to zawsze okazja do popularyzacji wiedzy o docelowym miejscu i ludziach, którzy je tworzyli. Tak jest i tym razem. Choć poprzedzający Darłowo gród Dirlov istniał już we wczesnym średniowieczu, i to co najmniej od pierwszej połowy XI wieku, to samo Darłowo (Rugijski Las – Rugenwelde), jako miasto, było lokowane w II połowie XIII wieku, przez księcia Rugii Wisława II (rożne źródła oscylują wokół 1269-1271), który te ziemie dopiero co otrzymał pod zastaw od Barnima I (kto to? Pst, 🤫zaraz wszystko się wyjaśni). Niestety, oryginału aktu tej lokacji nie mamy zachowanego ☹ Za to druga lokacja wypadła dokładnie 21 maja 1312, więc w tę sobotę - 18 maja - chyba będzie już można świętować kolejną, 712 jej rocznicę !!!

Ale do brzegu 😉 Początki naszego najbliższego celu, to okres wzmożonej rywalizacji księstwa wschodniopomorskiego z zachodnią częścią Pomorza, o całą ziemię sławieńsko-słupską. Istna gra pomiędzy Sobiesławicami (nazwani tak później), a Gryfitami !!! Oto książę Świętopełk (ten ze wschodniej części Pomorza – gdańskiego - o którym z tej racji więcej opowiadaliśmy w „majówkę”) przekazał jeszcze w 1265 ziemie „in terra Dirloua” biskupowi Sygwiniwi (czyli podlegały wtedy jemu). Ale latem 1266, książę zachodniopomorski/szczeciński Barnim I, który w tym okresie spierał się też ze stargardzkimi joannitami, podjął udaną akcję zbrojną i wyrwał ją już spadkobiercom Świętopełka. Ostatecznie udało im się ją odzyskać skutecznym najazdem Mściwoja II, ale już na nowych (od 1277) właścicieli - Branderburdczyków. Było to w 1283, a samo Darłowo najprawdopodobniej uległo wtedy srogiemu, jeśli nie całkowitemu zniszczeniu… Więcej o mającym tam później powstać zamku i o osobach bardziej związanych z miastem usłyszycie oczywiście na miejscu, podczas Nocy Muzeum, ale przy tej okazji warto podpowiedzieć biografię jednego z bardzo istotnych dla całego zachodniego Pomorza władców, a chyba nieco jeszcze "nie odkrytego w zbiorowej pamięci":

Barnim I – Książe Słowian na Pomorzu (ok. 1220/21-1278), Edward Rymar
(Wydawnictwo Avalon, 2022, 561 str.)

Bardzo wnikliwa biografia władcy z historią Pomorza w tle, logicznie i jasno podzielona, na sekwencyjnie wyodrębnione zagadnienia. Od dzieciństwa i młodości, spędzonych pod kuratelą starszych kobiet z rodu, przez życie z trzema żonami [nie na raz oczywiście], stosunki z otoczeniem jego dworu, Kościołem, zakonami, osadzanym rycerstwem i ludnością, aż po współczesną ocenę jego działalności 😉 A była, jakby dla odzwierciedlania tego morskiego charakteru krainy, co najmniej wzburzona. To nieustająca rywalizacja z Rugią i Meklemburgią, na zaodrzańskiej flance jego księstwa, z Danią i wschodnio-pomorskim sąsiadem oraz z księstwami piastowskimi. Wreszcie próby porozumienia z agresywną Marchią Brandenburską, co skończyło się utraceniem ziem jego przodków, położonych m.in. wokół dzisiejszego Berlina !!! Tak, współczesną stolica Niemiec leży na dawnych słowiańskich włościach.

To pierwsza biografia tego księcia z rodu Gryfitów, który nie tylko panował w okresie przełomowym dla Pomorza Zachodniego, ale swoimi rękoma znacząco ten przełom tworzył...

Oczywiście dołączono spis bogatej literatury źródłowej i indeks osób, ale także m.in. szczegółowe zestawienie osób z otoczenia księcia (z krótkimi ich opisami).

Uwaga są dostępne obie wersje – tradycyjna papierowa i e-book, z którego z przyjemnością, wygodnie korzystamy😉 I co ważne, mimo, że praca obficie wypełniona informacjami to czyta się ja bardzo przyjemnie.

25/01/2025

Filip de Commynes, po śmierci Ludwika XI wkrótce popadł w niełaskę i był więziony w Loches i Paryżu w latach 1487–1489. Podczas swojego pobytu w Loches, trwającym pięć miesięcy, bywał na noc zamykany w takiej żelaznej klatce, podwieszanej na łańcuchu nad podłożem, aby zapobiec ucieczce więźnia.

Jak napisał w pamiętnikach: żelazne klatki były pokryte żelaznymi płytkami od zewnątrz i wewnątrz, wyposażone w straszliwe zamki, [zaś były te klatki] szerokie na jakieś osiem stóp, a wysokie na człowieka i jedną stopę więcej (2,6 m * 2,6 m * 2,9 m)

Kiedy Commynes przystąpił do pracy nad pamiętnikami i czy przebywał jeszcze wówczas w więzieniu, czy też zaczął pracę już po swoim uwolnieniu, trudno przesądzać, ponieważ jednak w niejednym przypadku musiał mieć dostęp do własnego archiwum, nastąpiło to zatem raczej już po jego uwolnieniu w 1489 roku.

W każdym razie uwięziony miał kilka miesięcy na pomyślenie i przemyślenie spisanych później pamiętników.

Filip de Commynes, Pamiętniki z czasów Ludwika XI i Karola VIII (1464–1498) Przekład, wstęp i opracowanie Artur Foryt. Dostępne w Wydawnictwo Avalon

Zdjęcie: Zamek w Loches - rekonstrukcja klatki Filipa de Commynes

23/01/2025

Edward Rymar, Barnim I. Książę Słowian na Pomorzu (ok. 1220/21 – 1278), Avalon, Kraków 2022, s. 560.

Książka, opisana w magazynie Mówią Wieki .

Książka o Barnimie I to nie tylko życiorys władcy, lecz także ważny fragment historii Pomorza Zachodniego, która poza wąskim kręgiem specjalistów jest mało znana.

Któż bowiem słyszał o księstwie dymińsko-kamieńskim? Profesor Rymar stara się rozwikłać ten splot wzajemnych zależności i powiązań pomiędzy księstwami dymińskim, rugijskim, uznamsko-szczecińskim, wschodniopomorskim (gdańskim), wielkopolskim,
meklemburskim i brandenburskim oraz Danią.

Nawet dla historyka są to rzeczy nowe, często zaskakujące. Wyjaśnia się kwestia hołdu lennego złożonego przez Barnima księciu brandenburskiemu, który wcale nie musiał oznaczać osłabienia tego pomorskiego władcy.

Bardzo szczegółowo omówione są dzieje wielu kasztelanii i ziem często mniejszych niż kasztelanie, co będzie stanowiło przyczynek do badań regionalnych. Na szczególne uznanie zasługuje wnikliwość źródłowa autora, który przedstawia nową interpretację wielu dokumentów i rozwiązuje wiele zagadek trapiących historyków od dziesięcioleci.

Można nawet zaryzykować tezę, że to praca źródłoznawcza poświęcona dokumentom z kręgu Barnima I. Jako taka jest ciekawa dla historyków, ale trudna w lekturze dla pozostałych.

23/01/2025

Drodzy kolejna fantastyczna inicjatywa Dział korespondencji . Wśród wybranych książek także Wydawnictwo Avalon. Zatem wiecie, co robić, głosujcie na swoje ulubione.

22/01/2025

Dziś we wspominkach taki post naszego wiernego Czytelnika sprzed roku. Otóż nasz wierny Czytelnik Janusz Obrączka tak podsumował swoją kolekcję.

Od tej pory wydaliśmy kilka nowych, więc pewnie zbiór się powiększył 🫠.

Swoją drogą jak tam u was ze zbiorami? A może się pochwalicie w komentarzach?

***************************************************

Postanowiłem spisać biografie wydane przez Avalon (seria wydawnicza) myśle, że są wszystkie, które posiadam.

Bezprym - Śliwiński
Bolesław II Szczodry - Delestowicz
Bolesław Wysoki -
Kazimierz Odnowiciel - Kętrzyński
Barnim I - Rymar
Przemysław I- Nowacki
Bolesław II Przemyślida -Sobiesiak
Przemysław II Odnowiciel korony Polskiej -Nowacki
Henryk Sandomierski -Teterycz-Puzio
Mieszko Stary i jego wiek -Smolka
Konrad I Mazowiecki - Teterycz-Puzio
Konrad Mazowiecki -Samsonowicz
Władysław Odonic -Pelczar
Władysław książę Opolski -Pelaczar
Leszek książę Inowrocławski - Śliwiński
Bolesław Pobożny i Wielkopolska jego czasów
Sambor II - Śliwiński
Bolesław Rogatka - Osiński
Mieszko Raciborski i pan Krakowa - Mika
Dziedzic królestwa Polskiego książę Głogowski Henryk
Książę Kazimierz Konradowic
Jan II Żagański
Konrad VII Biały
Władysław Biały -Śliwiński
Henryk III Biały książę Wrocławski
Ziemomysł Inowrocławski -Śliwiński
Piotr I Święty
Leszek Biały - M.Chrzanowski
Światopełk Wielki -W. Chrzanowski
Albert książę Strzelecki -Klemeński
Bolesław II Mazowiecki-Teterycz-Puzio
Siemowit I Mazowiecki- Rukat
Zbigniew-Delestowicz
Rycheza, królowa Polski
Eufrozyna Halicka
Święta Kinga
Piastowskie księżne Regentki
Lew Daniłowicz
Zygmunt Korybutowicz
Król Rusi Daniel Romanowicz
Daniel Romanowicz król Rusi ( różne książki )
Mendog król Litwy
Harold Pięknowłosy król wikingów
Knut Wielki
Bolko II Świdnicki
Władysław Herman -Benyskiewicz
Bolesław Wstydliwy

21/01/2025

Kolejne ciepłe słowa o książce o poważnych kobietach.

Książka „Przyszedł czas na ruch kobiet poważnych”, której autorką jest Joanna Dobkowska-Kubacka trafiła w moje ręce jako wyjątkowy prezent od samej autorki.

Otrzymałam ją tuż przed II Międzynarodową Konferencją "Sięgaj po więcej - wszytko jest możliwe ", podczas której publikacja miała zostać zaprezentowana.

Już wtedy byłam przekonana, że to ważny głos w dyskusji o roli i sile kobiet we współczesnym świecie.

Dobkowska-Kubacka w swojej pracy sięga do korzeni ruchów kobiecych, analizując ich genezę, rozwój i współczesne znaczenie. Autorka wnikliwie przedstawia zarówno historię, jak i dynamikę walki kobiet o swoje prawa. Pokazuje, jak zmieniały się cele i wyzwania na przestrzeni dekad. To książka, która uświadamia, jak kluczowa jest solidarność i konsekwencja w dążeniu do równości.

Każda przeczytana strona skłaniała mnie do przemyśleń – nad rolą kobiet w społeczeństwie, nad ich siłą, ale również nad wyzwaniami, które wciąż stoją przed nami.

Nie jest to lektura łatwa. Wymaga skupienia i zaangażowania, a jednocześnie otwiera oczy na wiele istotnych problemów, o których na co dzień nie myślimy.

Jeśli szukacie książki, która nie tylko dostarcza wiedzy, ale również inspiruje do działania, „Przyszedł czas na ruch kobiet poważnych” będzie doskonałym wyborem.

Polecam ją każdemu, kto chce zrozumieć, jak ogromną rolę odgrywa siła kobiet w kształtowaniu naszej rzeczywistości.

A Ty – czy miałaś/miałeś okazję przeczytać tę książkę? Jakie są Twoje wrażenia?

Tekst : Krystyna Ostręga via Kongress Polnischer Frauen in Österreich

21/01/2025

Polecamy się na przyszłość. Jak widać można grać i można wygrać. Nsgroda już u zwycięzcy.

20/01/2025

Ślązacy w służbie królów polskich. Do niedawna temat "wstydliwy"?

Kwestia Ślązaków w służbie i otoczeniu królów Polski późnego średniowiecza nie doczekała się jeszcze swego monografisty, chociaż była jednostkowo dostrzegana w naszej historiografii.

Często jednak historycy – zwłaszcza dawniejsi – badając pochodzenie osób z otoczenia królewskiego, szukając ich korzeni, starali się nie eksponować ich śląskości, jeśli były w tym względzie jakieś wątpliwości. W razie wystąpienia takowych, rodzinnych wsi opisywanych osób szukano przede wszystkim na obszarze ziem koronnych. Jak ognia unikano identyfikowania ich z nieraz oczywistymi osadami na Śląsku.

Przykładem niech będzie Szymon z Ruszkowa, kleryk diecezji wrocławskiej, potem pisarz w kancelarii Kazimierza Wielkiego, a następnie podkanclerzy kancelarii królowej Elżbiety Łokietkówny. Jego rodzinnej miejscowości – mimo przesłanek genealogicznych i heraldycznych – szukano wszędzie, tylko nie na Śląsku. Ta trudna do wyjaśnienia bariera psychologiczna została chyba przełamana w ostatnich latach, skoro hipotezy dotyczące śląskiego pochodzenia zostały postawione nie tylko w odniesieniu do podkanclerzego Jana z Czarnkowa, ale nawet historyka Jana Długosza.

Wracając do Szymona z Ruszkowa, wieś, z której się wywodził, leżała na Śląsku Opolskim. Szymon był najpierw pisarzem w kancelarii Kazimierza Wielkiego (1365–1370), a później podkanclerzym z łaski Elżbiety Łokietkówny (1377–1381), związanym przez krótki czas z Władysławem Opolczykiem (1377), a następnie archidiakonem krakowskim (1383–1389).

Jego herb, zachowany na pieczęci, wyobraża tarczę dzieloną w słup, której pole prawe jest przecięte szerokim pasem w poprzek, natomiast w lewym widnieje 15 kamieni (cztery rzędy po trzy, jeden po dwa, jeden na dole).

***********************************************************************

Fragment książki Jerzego Sperki. "Studia z dziejów migracji rycerstwa śląskiego do Królestwa Polskiego (zwłaszcza na Ruś Czerwoną) w XIV-XV wieku".

Zdjęcie: pieczęć Szymona z Ruszkowa z 1389 roku – Archiwum Narodowe w Krakowie, dok. perg. 91.

Jeżeli podoba się powyższy fragment to prośba o udostępnianie. W ten sposób możemy budować naszą społeczność i zachęcać do studiowania fascynującej historii wieków średnich. 😉

Oferujemy szeroki wybór literatury historycznej. Księgarnia historyczna Avalon poleca książki wojenne, literaturę faktu, biografie królów polskich – zainteresuj się dziejami!

20/01/2025

"Jak kwiat wiśni między kwiatami, wojownik pierwszym jest wśród ludzi"
przysłowie japońskie

"Tennō heika banzai!". Gdzieś w interiorze Chin japońscy żołnierze prezentują broń w stronę Pałacu Cesarskiego.

19/01/2025

Mapa narodowościowa ziem polskich w 1919 roku (na tle innych narodowości oraz granic I Rzeczypospolitej z 1772 r.)

- Polacy - kolor czerwony;
- Niemcy - kolor niebieski;
- Czesi - kolor brązowy;
- Słowacy - kolor różowy;
- Ukraińcy (Małorusini) - kolor beżowy;
- Białorusini - kolor różowy jasny;
- Rosjanie - kolor fioletowy;
- Litwini - kolor żółty;
- Łotysze - kolor żółty jasny.

[Nakładem Wydawnictwa Biura Pracy Społecznej, 1919]

19/01/2025

Halo, halloooo !!! Już po konkursie. I nagrody rozdane. Błazen Jajosz dziękujemy za ciekawy, choć niełatwy konkurs.

Odpowiedzi można bylo znaleźć w naszych Wydawnictwo Avalon książkach.

Gratulujemy zwycięzcom i wysyłamy sokoła, aby poinformować wszystkich o waszej wyjątkowej wiedzy. 👌👏

Nagrodą jest książka Profesora Jerzego Sperki
"Studia z dziejów migracji rycerstwa śląskiego do Królestwa Polskiego (zwłaszcza na Ruś Czerwoną) w XIV-XV wieku" od nas.

Zestaw 1: Nagroda dla Dawid Roter
1.1. Kto z średniowiecznych władców Ślaska był "największym emigrantem"? ;)
1.2. Ten śląski zamek wybudowano, aby był specjalną turniejową areną.
1.3. Jak nazywał się śląski rycerz, który poświęcił życie, aby uratować swego księcia Henryka Brodatego, podczas zamachu w Gąsawie?

Prawidłowe odpowiedzi.

1.1. Władysław Wygnaniec
1.2. Zamek Grodziec
1.3. Peregryn z Wiesenburga

Zestaw 2: Nagroda dla Banaś
2.1. Kto ze średniowiecznych władców Śląska był "największym imigrantem" ;)
2.2. Gdzie na Śląsku odbył się pierwszy turniej rycerski, który wzmiankowano pisemnie?
2.3. Który śląski, wysoko postawiony rycerz zmienił, na podstawie własnych doświadczeń, swą optykę postrzegania Krzyżaków, po bitwie pod Grunwaldem?

Prawidłowe odpowiedzi

2.1 Bolesław Wysoki
2.2 Lwówek Śląski
2.3 Konrad VII Biały

Zestaw 3: Nagroda dla Historia wojskowości preindustrialnej
3.1. Kto ze średniowiecznych władców Śląska wyjechał do Prus by razem z Krzyżakami "pobić pogan nad rzeką"?
3.2. Gdzie na Śląsku odbył się turniej rycerski, podczas którego zginął książę głogowski... zwany Wróblem?
3.3. W wytłumaczenie braku męskiego potomka u którego ze śląskich wladcow był wg legendy zamieszany błazen Jakub Tau?

Prawidłowe odpowiedzi

3.1. Henryk I Brodaty
3.2. Legnica
3.3. Bolko II Mały

18/01/2025

Drodzy, nie lenimy się, ale gramy o książki na stronie Błazen Jajosz . Jeszcze dwie do wygrania 👌.

Szczegóły na stronie naszego Błazna.

18/01/2025

Za łatwe, za trudne, w sam raz? Konkurs u Błazen Jajosz rozpoczęty... Walczcie ...

18/01/2025

Dziś u Błazen Jajosz konkurs. Wpadajcie na stronę. Udostępniajcie. Jest się o co bić.

Zdjęcia: Jajosz.

Kto z Was lubi wygrywać książki?
Chcecie zdobyć naukową, historyczną nowość ;) Profesora Jerzego Sperki
"Studia z dziejów migracji rycerstwa śląskiego do Królestwa Polskiego (zwłaszcza na Ruś Czerwoną) w XIV-XV wieku" od Wydawnictwo Avalon?

Ciekawią Was:
- Sylwetki rycerzy śląskich, którzy motywowani polityką lub ekonomią, emigrowali i podjęli służbę na dworze polskich monarchów... w czasach Kazimierza Wielkiego / Władysława Jagiełły?
- Heraldyka rycerstwa śląskiego?
- Jak rycerze śląscy brali udział w kształtowaniu gospodarczego i kulturowego charakteru ich nowych ojczyzn?

Jeśli tak to przybywajcie na nasz profil, w najbliższą sobotę, czyli 18 stycznia, o godzinie… (!) wskazanej przez datę największej klęski poniesionej przez rycerstwo śląskie („pozdro dla kumatych”) w XIII w. Nie traćcie głowy ;) spokojnie, to wtedy rozpocznie się nasz szybki konkurs historyczny, konkuuuuuuuuurs !!!

Aż TRZY osoby („kto pierwszy, ten lepszy”) wygrają po jednym egzemplarzu !!!

Będą 3 zestawy pytań - nie za łatwych, nie za trudnych - powiedzmy o tematyce „rycersko-śląskiej”. Podpowiedzi szukajcie np. na Nie tylko Zawisza, na błazeńskim YT i oczywiście w publikacjach Wydawnictwa Avalon. Możecie się już trochę przygotować ;)

Wystarczy będzie odpowiedzieć TYLKO na jeden, ALE cały zestaw i to koniecznie jako pierwszy !!!

Nie przegapcie !!! Może warto dodać nasz profil do obserwowanych, jeśli oczywiście jeszcze tego nie zrobiliście 😉



Fot. Wieży w Siedlęcinie (budowana od XIV wieku, na zlecenie księcia jaworskiego – czyli Śląsk) – Błazen Jajosz
Fot. Błazna Jajosza i rycerzy podczas turnieju na Legnickie Pola 1241 - T. Skalski

18/01/2025

Piszecie czasem listy? Co byście podpowiedzieli? 😀🙃.