06/05/2024
Botox: wat zijn de risico’s? Hoe ga je huidveroudering tegen?
De huid: ons grootste zichtbare orgaan
Onze huid is het orgaan dat veroudering het duidelijkst laat zien. De huid heeft een complexe micro-anatomische structuur en heeft verschillende fysiologische functies, zoals bescherming, het voelen van sensaties, opname en uitscheiding en immuniteit. Als we ouder worden, gaan de structuur en functies van de huid achteruit door schade van binnen en buiten ons lichaam. Zeker in het gezicht willen mensen graag van de tekenen van veroudering af. Hiertoe wordt naast crèmes en minder invasieve schoonheidsbehandelingen, ook gebruik gemaakt van botoxinjecties en fillers. Het esthetisch gebruik van lage doses botoxinjecties in de gezichtsspieren is inmiddels wereldwijd een belangrijke niet-chirurgische behandeling geworden om gezichtsrimpels te verminderen, zoals frons-, voorhoofds- en oogrimpeltjes.
Esthetische botulinetoxine-injecties
Het gewenste cosmetische effect van botox wordt bereikt door verlamming en atrofie van delicate gezichtsspieren. De injecties worden echter vaak langer gebruikt dan de aanbevolen gebruiksduur van twee jaar. Dit kan leiden tot ongewenste en onvoorziene atrofie van de geïnjecteerde spieren. Ook kunnen er langetermijneffecten optreden en kan botulinetoxine zich in de gezichtsspieren verspreiden. Opeenvolgende injecties van botox in de gezichtsspieren kunnen permanente denervatie (ontzenuwing) veroorzaken, met een verminderde kans op reïnnervering. Dat betekent dat zenuwen minder kans hebben om zich te herstellen en opnieuw contact te maken met de spieren, waardoor de spierfunctie permanent wordt aangetast. Reden tot zorg dus.
Botox-bijwerkingen op de korte en lange termijn
Hoewel botulinetoxine injecties over het algemeen als veilig worden beschouwd, roept het groeiende gebruik in cosmetische toepassingen wel degelijk verdere zorgen op over veiligheid en bijwerkingen. Hoofdpijn is de meest voorkomende gerapporteerde ongewenste aandoening, gevolgd door reacties op de injectieplaats zoals pijn, jeuk, tintelingen, branderigheid, gevoelloosheid en blauwe plekken. Overgevoeligheidsreacties en verspreiding van de toxine naar afgelegen gebieden worden ook gemeld. De prevalentie van spieraandoeningen verschilt enigszins, afhankelijk van de cosmetische indicatie voor botoxinjecties. Injecties voor fronsrimpels kunnen leiden tot hangende oogleden en moeite met het openen van het ooglid. Injecties voor voorhoofdsrimpels kunnen eveneens leiden tot hangende oogleden en moeilijk te openen ogen en tot spraak- en slikstoornissen. Botulinetoxine type A (BoNTA) is het krachtigste serotype van botulinetoxines, met een toxiciteit die één miljoen keer hoger is dan cobratoxine en veel hoger dan cyanide (Rostedt Punga et al.).
Herstel van binnen naar buiten
Een aanpak van binnenuit kan meerdere componenten omvatten, zoals gezonde voeding, beperking van inname van AGE’s (Advanced Glycation End products) en orale antiverouderingspreparaten zoals collageen. Het gaat om het introduceren van stoffen die de beschadigde epidermale barrière kunnen herstellen, inflammaging kunnen verminderen, oxidatieve stress en de afzetting van AGE’s tegen kunnen gaan, het verkorten van telomeren kunnen remmen, een abnormale extracellulaire matrix kunnen moduleren en samentrekkende gezichtsspieren kunnen ontspannen.
De aanpak voor een gezonde huid
Wil je dus wel investeren in een gezonde huid, maar botox liever vermijden? Kies dan voor een natuurlijke integrale aanpak.
Kies voor gezonde voeding rijk aan vezels en voedingstoffen, zoals vitaminen en mineralen (biotine, jodium, koper, vitamine B3, B2, A en C en zink ondersteunen de huid), antioxidanten (bessen, groene thee, donkere bladgroenten, tomaten), collageen (eiwitten, donkergroene bladgroenten), omega 3- vetzuren (vette vis) en bètacaroteen (wortelen, zoete aardappelen).
Vermijd voedingsmiddelen die rijk zijn aan suikers en vetten en die worden blootgesteld aan hoge temperaturen tijdens het koken om AGEs te voorkomen. Denk aan gebakken en gefrituurd voedsel, gegrild vlees, gepaneerd voedsel, bewerkte voedingsmiddelen zoals fastfood, kant-en-klaarmaaltijden, gebak en koekjes en andere suikerrijke voedingsmiddelen, zoals frisdrank en gebak.
Vul zo nodig aan met voedingssupplementen, zoals een natuurlijke multivitamine en collageen. Vooral de combinatie van beide gaf gunstige resultaten (Pu et al.).
Uit diverse studies (Pu et al.) blijken positieve effecten op de hydratatie en elasticiteit van de huid van het gebruik van gehydrolyseerd collageen afkomstig van vis, varken, kip of rund. De dosering bedraagt rond de 10 gram per dag. Kipcollageen had de minst sterke resultaten en langdurig gebruik (8 weken of meer) gaf betere resultaten dan kortdurend gebruik. Collageenhydrolysaten bevatten veel proline-hydroxyproline, wat de productie van hyaluronzuur stimuleert in de dermale fibroblastcellen. Ook suppletie met ceramiden (lipiden met een belangrijke rol in de structuur van de huidbarrière) en hyaluron (een belangrijk onderdeel van de extracellulaire matrix van de huid, het helpt bij het behoud van de elasticiteit en stevigheid van de huid) kan bijdragen.
Pre- en probiotica (zoals Bifidobacterium, Lactobacillus acidophilus, L. plantarum, L. rhamnosus en L. Casei) kunnen eveneens helpen bij het reguleren van huidaandoeningen. Via de darm-huidas communiceert de huid met de darmmicrobiota en vice versa. Gefermenteerde voedingsvezels kunnen door colonbacteriën worden gemetaboliseerd tot korteketenvetzuren (SCFA), die helpen bij het handhaven van een integrale huidbarrière door stimulatie van de omzetting van keratinocyten (huidcellen in de opperhuid).
Een kwalitatief goede nachtrust (minimaal 7 uur) is eveneens een vereiste voor een gezonde huid. Chronisch slaaptekort en een verstoord circadiaans ritme dragen bij aan beschadiging van de barrière-integriteit en versnelde veroudering.
Kies voor natuurlijke huidverzorging, zo mogelijk met bioactieve stoffen zoals vitamine C, E, hyaluronzuur, retinol, aloë vera en groene thee extract gericht op huidveroudering.
Bescherm je huid tot slot tegen overmatige zon met bijvoorbeeld zonnecrème op basis van een minerale filter (zinkoxide, niet-nano), dragen van een zonnehoed, inname van voedingsantioxidanten.
Referenties
Rostedt Punga, A. et al. (2023). Keeping up appearances: Don’t frown upon the effects of botulinum toxin injections in facial muscles. Clinical Neurophysiology Practice, 8: 169-173
Liang, Y. et al. (2023). Skin Ageing: A Progressive, Multi-Factorial Condition Demanding an Integrated, Multilayer-Targeted Remedy. Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology, 16: 1215-1229
Pu, S.-Y. et al. (2023). Effects of Oral Collagen for Skin Anti-Aging: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients, 15(9): 2080
Bron: Biok nieuwsbrief
