http://ondernemersknooppunt.nl/

Ondernemers Knooppunt Nederland, Amsterdam (2025)

29/01/2025

Om geld te besparen gaat vliegmaatschappij KLM 250 kantoorbanen schrappen. De maatregel is onderdeel van een groter, in oktober aangekondigd bezuinigingsplan.

"Het is voor onze toekomst cruciaal om kosten structureel te verlagen en daar horen pijnlijke keuzes bij", zegt president-directeur Marjan Rintel. "Een daarvan is het reduceren van het aantal kantoorfuncties. Daarbij proberen we om gedwongen ontslagen te voorkomen, al kunnen we het niet bij voorbaat uitsluiten."

Eerder zei KLM al de bouw van een nieuw hoofdkantoor uit te stellen. Ook een investering in andere gebouwen wordt uitgesteld. Verder moet de productiviteit van het personeel met 5 procent omhoog. KLM denkt nog na over andere maatregelen. Al met al moeten die ertoe leiden dat de jaarlijkse winst zo'n 450 miljoen hoger wordt.

KLM zegt voor operationele functies nog steeds mensen te blijven werven. Dan gaat het dus onder anderen om cabinepersoneel en piloten.

De vliegmaatschappij sluit niet uit dat er gedwongen ontslagen vallen.

29/01/2025

Chipmachinemaker ASML heeft in 2024 op het nippertje meer omzet gedraaid dan een jaar eerder. Deze kwam uit op 28,3 miljard euro. Vooral het laatste kwartaal was uitzonderlijk goed.

Na een stormachtige groei de afgelopen jaren, is die vorig jaar afgevlakt. Dat had het bedrijf al voorspeld, met daarbij de boodschap dat de weg omhoog van dit jaar weer gevonden gaat worden. Dat lijkt de laatste maanden te gebeuren, met een omzet van 9,3 miljard alleen al in het laatste kwartaal. Dat is 1,8 miljard meer dan in het vorige recordkwartaal.

De belangrijkste graadmeter voor die weg omhoog, zijn de bestellingen. Die zeggen iets over de actuele situatie. De omzet gaat eigenlijk over wat de klanten, chipfabrikanten, een jaar tot anderhalf jaar geleden hebben besteld en recent geleverd hebben gekregen. ASML kreeg in het laatste kwartaal van 2024 voor 7 miljard aan orders binnen, het hoogste aantal in een jaar tijd.

Volgens het bedrijf wordt 2025 weer een recordjaar, met een omzet tussen de 30 en 35 miljard euro.

Onmisbare schakel

Het bedrijf uit Veldhoven maakt de machines waarmee fabrikanten zoals Samsung en TSMC chips produceren. Die komen vervolgens weer terecht in alle denkbare apparaten, van fietsen tot telefoons tot servers voor in datacenters. ASML speelt in de wereldwijde chipindustrie een belangrijke rol en wordt gezien als een onmisbare schakel.

Die sector staat momenteel onder druk. Dat begon afgelopen najaar met chipfabrikanten Intel en Samsung die beide tegen hun eigen problemen aanlopen.

Daar komt deze week nog bij: het nieuws van de Chinese AI-chatbot DeepSeek zorgde voor veel consternatie in de techsector en in het bijzonder bij chipbedrijven. Het is gelukt om een chatbot te bouwen die ongeveer net zo goed is als de beste van OpenAI's ChatGPT, maar veel minder rekenkracht nodig heeft. Dat terwijl juist het idee is dat er de komende jaren alleen meer zeer rekenkrachtige - en dure - computerchips nodig zijn. En om die chips te kunnen maken heb je de machines van ASML nodig.

Het had maandag een flinke koersdalingen op de beurs tot gevolg bij verschillende chipgrootmachten, inclusief bij ASML.

Nieuwe baas

Het is vandaag naar het publiek toe ook de vuurdoop voor Fransman Christophe Fouquet, sinds april vorig jaar de nieuwe hoogste baas bij ASML. Hoewel hij al ruim acht maanden bestuursvoorzitter is, krijgt hij voor het eerst talloze vragen van media vanuit de hele wereld op zich afgevuurd.

En die gaan lang niet alleen over de techniek, maar de laatste jaren juist over de politieke wereldorde waar tegenover ASML zich moet verhouden. Iets waar zijn voorganger Peter Wennink op een zeker moment erg bedreven in was geworden. De verwachting is dat Fouquet zich anders zal opstellen dan zijn voorganger, die zeker in zijn laatste jaren als CEO er niet voor terugdeinsde om Nederland te waarschuwen.

Na een stormachtige groei de afgelopen jaren, is deze in 2024 afgevlakt.

28/01/2025

Het is UWV is in 2025 jaar flink meer geld kwijt aan uitkeringen. De organisatie is verantwoordelijk voor de uitvoering van de socialezekerheidswetten, zoals de Wajong, WW, en WIA en Wajong. Dit jaar gaat er vooral naar de WW en de WIA meer geld.

Het UWV verwacht dat meer mensen een arbeidsongeschiktheidsuitkering (WIA) aanvragen doordat het aantal mensen met long-covid en psychische aandoeningen stijgt.

Voor dit jaar stijgen de kosten voor de WIA met 12 procent, waardoor de WIA dit jaar in totaal 11 miljard euro gaat kosten.

Loonsverhoging

Ook de uitgaven voor werkloosheid, de WW, stijgen. Volgens de voorspelling van het UWV kost de WW dit jaar iets minder dan 4 miljard euro, een stijging van 13 procent ten opzichte van vorig jaar. Toch blijft het aantal werklozen relatief laag, de arbeidsmarkt is nog steeds overspannen. Dat betekent dat mensen na ontslag relatief makkelijk en snel een nieuwe baan vinden.

De kosten stijgen ook nog doordat de uitkeringen afgelopen jaar verhoogd zijn. Die verhoging is gekoppeld aan de stijging van het minimumloon.

Het UWV komt elk jaar met een financieel overzicht in januari. Daarin staat welke kosten het verwacht. Behalve de WW en de WIA gaat ook de Ziektewet meer kosten.

Problemen met WIA niet meegerekend

In het overzicht zijn de mogelijke financiële gevolgen van de foutieve WIA-uitkeringen niet meegenomen. Vorig jaar onthulde het AD dat het jarenlang mis ging met het berekenen van de hoogte van de arbeidsongeschiktheidsuitkering. Het UWV is nog aan het kijken naar tienduizenden uitkeringen en kan nog niet zeggen hoeveel mensen gecompenseerd moeten worden.

De instantie verwacht in maart daarover meer duidelijkheid te kunnen geven.

Dat komt onder andere doordat er meer mensen een uitkering krijgen.

28/01/2025

ING verkoopt zijn Russische activiteiten aan een Russische investeerder. In een persbericht meldt de grootste bank van Nederland dat daarmee een eind komt aan de aanwezigheid van ING in Rusland.

De verkoop gaat gepaard met een fors verlies, zo waarschuwt ING. Het concern verkoopt de Russische tak met een verlies van 400 miljoen euro. De overeenkomst drukt in totaal voor 700 miljoen euro op de resultaten.

ING heeft naar eigen zeggen de activiteiten in Rusland op een laag pitje gezet sinds de Russische inval in Oekraïne in februari 2022. Zo heeft de bank sindsdien geen nieuwe Russische bedrijven als klant aangenomen en is de kredietverlening aan Russische klanten met meer dan 75 procent verminderd. Daarnaast heeft de bank de Russische tak losgetrokken van de systemen en netwerken van ING.

Geen toekomst in Rusland

Topman Steven van Rijswijk zei twee jaar geleden al dat ING geen toekomst zag voor zichzelf in Rusland. "We zouden er liever niet actief zijn."

Maar volgens hem kon ING niet zomaar de deur achter zich dichttrekken in Rusland: "Als bank is onze kernactiviteit het verstrekken van leningen. Eenzijdig de relatie met Russische bedrijven beëindigen, betekent in feite het geld weggeven, wat ons in de huidige omstandigheden met name onwenselijk lijkt." De Russische tak van ING had alleen zakelijke klanten.

Volgens ING duurt het nog even voordat de Russische activiteiten daadwerkelijk zijn verkocht. Er is nu een overeenkomst getekend waarin ook is afgesproken dat de investeerder het personeel overneemt. ING verwacht dat de verkoop in het derde kwartaal van 2025 kan worden afgerond.

Deze verkoop betekent niet dat ING helemaal geen zaken meer doet met Russen. Volgens de bank hebben Russen nog zo'n 1 miljard euro gestald op rekeningen van ING. Dat geld staat niet gestald via de Russische tak, maar via ING in andere landen, zoals Nederland. ING schrijft in het persbericht dat de bank bezig is om dat bedrag kleiner te krijgen.

ING had in Rusland alleen zakelijke klanten en was al lange tijd bezig om Rusland te verlaten.

28/01/2025

Ze zijn soms honderden miljoenen waard en toch gelden ze als microbedrijf: brievenbusfirma's van Russische oligarchen die handig gebruikmaken van de Nederlandse wet. Met als gevolg dat geldstromen in hun zakenimperiums hier grotendeels verhuld blijven. Bijkomend voordeel: ze hebben ook geen accountantsverklaring nodig.

Neem staalmagnaat Aleksej Mordasjov, rijk geworden in de wilde jaren 90. Na de Russische inval in Oekraïne plaatste de EU hem op de sanctielijst. Via zijn Russische bedrijven is hij eigenaar van het Amsterdamse SMTT Holding bv, met tot voor kort een waarde van 65 miljoen euro.

Niet bepaald een klein bedrijf, zou je denken. Toch wel, althans: volgens de Nederlandse wet. In de Kamer van Koophandel staat SMTT namelijk omschreven als microbedrijf.

Wat is een microbedrijf?

Een bedrijf geldt als microbedrijf als het voldoet aan twee van de volgende drie eigenschappen:

Die omschrijving pakt gunstig uit voor oligarchen als Mordasjov. Microbedrijven hoeven veel minder informatie aan te leveren bij de Nederlandse Kamer van Koophandel.

Ze hoeven alleen een heel summiere jaarrekening te maken, zonder informatie over bijvoorbeeld de winst, de betaalde belasting of wat het bedrijf precies bezit. Het idee daarvan is dat kleine ondernemers zich niet zoveel bezig hoeven houden met administratieve rompslomp.

Maar ook voor bijvoorbeeld Amerikaanse multinationals komt de regel goed uit, bleek een paar jaar geleden uit onderzoek van NRC. De titel 'micro' helpt hen bijvoorbeeld hun belastingroutes te verhullen.

Controle

De financiële onzichtbaarheidsmantel werkt ook voor de Russische tycoons. Sinds de inval in Oekraïne en de sancties die daarop volgden, heeft het voor hen bovendien nog een voordeel: microbedrijven hebben geen accountantsverklaring nodig.

Grote bedrijven moeten hun cijfers verplicht laten controleren door een accountant. Zonder die controle kunnen ze hun jaarrekening niet ondertekenen, en dus niet indienen. Duurt het meer dan twaalf maanden voordat je je cijfers inlevert bij de Kamer van Koophandel? Dan bega je een economisch delict en kan je een boete krijgen.

Maar voor gesanctioneerde Russen is het moeilijk geworden om een accountant te krijgen. Alle grote accountantskantoren zetten hun Russische klanten aan de deur. Het lukte bijvoorbeeld oligarchen Dimitri Poempjanski en Igor Kesajev niet om vervanging te vinden voor hun Nederlandse bv's.

Collega-oligarch Mordasjov heeft dat probleem niet. Zijn SMTT telt immers als micro.

Hoe kan dat?

Net als de Amerikaanse multinationals vallen ook de brievenbusfirma's van de rijke Russen onder een uitzondering die de Nederlandse overheid moedwillig in stand heeft gelaten. Bedrijven zonder personeel kunnen namelijk heel makkelijk als microbedrijf door het leven gaan.

Daarnaast lijkt hun omzet op papier ook laag, want inkomsten uit rente of dividend tellen voor deze regel niet mee als omzet. En laat dat nu precies hetgeen zijn waar brievenbusfirma's vaak hun geld mee verdienen.

Keuze

Volgens de richtlijnen van de EU mogen landen dit soort inkomsten wel meetellen, al sinds 2013. Maar de Nederlandse overheid heeft ervoor gekozen om deze aanpassing niet mee te nemen, hoewel een belangrijke commissie in 2021 nog eens adviseerde om dit wel te doen.

"Nederland heeft geen gebruikgemaakt van deze mogelijkheid", erkent het ministerie. Net als tien andere EU-landen, merkt het ministerie op. Het ministerie zegt nu eerst Europese onderhandelingen over de aanpak van dit probleem te willen afwachten. Als die klappen, kan Nederland het altijd nog op eigen houtje invoeren, aldus het ministerie.

Het gevolg is dat er nu geen controle van een accountant nodig is voor de goedgevulde 'microbedrijven'. Bovendien zijn de geldstromen in bedrijven als SMTT niet goed te volgen.

Door een keuze van de Nederlandse overheid kunnen brievenbusfirma's veel van hun geldstromen verhullen.

27/01/2025

Het Chinese bedrijf DeepSeek krijgt in de wereld van kunstmatige intelligentie (AI) alle ogen op zich gericht. In een maand tijd brengt het twee AI-chatbots uit die zich kunnen meten met het werk van de Amerikaanse concurrent OpenAI, terwijl ze veel goedkoper zijn.

De impact van het nieuws werd vandaag duidelijk op de beurs. Want als DeepSeek voor veel minder geld hetzelfde voor elkaar krijgt als de concurrentie, is die dure chiptechnologie dan nog wel nodig?

Vier vragen over DeepSeek en de aankondigingen waarmee het bedrijf de AI-industrie op zijn kop lijkt te zetten.

Wat is DeepSeek?

DeepSeek is een AI-bedrijf dat nog geen twee jaar geleden is opgericht door de Chinese ingenieur Liang Wenfeng. Het bedrijf ontwikkelt chatbots met kunstmatige intelligentie: programma's die op basis van opdrachten onder meer teksten kunnen schrijven of vragen kunnen beantwoorden.

Hoewel DeepSeek pas kort bestaat, komt de opkomst van het bedrijf niet uit de lucht vallen. China wil in 2030 wereldleider worden op het gebied van kunstmatige intelligentie. Het land investeert daarom veel in de wetenschap en samenwerkingen met het bedrijfsleven.

Daar maakt Liang gebruik van: bij het aannemen van personeel richtte DeepSeek zich op de knapste koppen van de beste universiteiten van China.

Wat heeft DeepSeek precies gemaakt?

Vorige maand kwam het bedrijf met de chatbot DeepSeek-V3. De ontwikkeling hiervan kostte het bedrijf naar eigen zeggen nog geen 6 miljoen dollar: veel minder dan de tientallen miljoenen die de concurrentie nodig had.

Een week geleden kwam nummer twee: DeepSeek-R1. Ook dit is een chatbot die reageert op wat je typt, maar als R1 antwoord geeft, laat die daarbij een gedachtestroom zien. Heel simpel gezegd: de chatbot laat zien hoe hij 'denkt', voordat er een definitief antwoord komt.

Ook deze chatbot is goedkoper, maar op een andere manier. DeepSeek heeft R1 gratis beschikbaar gemaakt, terwijl een vergelijkbare variant van het Amerikaanse bedrijf ChatGPT minstens enkele tientjes per maand kost.

Nou en?

In korte tijd laat DeepSeek twee keer zien dat het zich kan meten met OpenAI, volgens velen het meest vooraanstaande AI-bedrijf van het moment. V3 is nagenoeg zo goed als ChatGPT-4o. En het nieuwste model R1 is te vergelijken met ChatGPT-o1.

Dat is bijzonder, omdat ChatGPT-o1 pas in december volledig beschikbaar is gemaakt. OpenAI was met o1 het enige bedrijf met een chatbot die 'nadenkt' voordat hij iets zegt - iets waarmee het zijn AI-dominantie kon laten zien.

De razendsnel opgekomen concurrentie uit China voor de Amerikanen van OpenAI - tot voor kort heer en meester in het vakgebied - leidde er vanochtend toe dat de koersen van de Nederlandse chipmachinefabrikanten ASML, ASM International en Besi flink omlaaggingen. In de loop van de dag konden ze dat niet herstellen. Ook op de Amerikaanse beurzen doken chipbedrijven zoals Nvidia in de min.

Kan ik deze DeepSeek-chatbots zelf proberen?

Zeker: DeepSeek heeft een smartphone-app uitgebracht, die ook in de Nederlandse appwinkels te vinden is. In de basis chat je met V3, maar door DiepDenken aan te zetten, ga je het gesprek aan met R1. Daarmee zie je dus hoe het model 'nadenkt'.

Net zoals met ChatGPT of andere chatbots, is het onverstandig om gevoelige informatie aan DeepSeek prijs te geven. In feite raak je de controle kwijt over informatie die je aan elke chatbot verzendt: je weet niet wat er daarna met jouw persoonlijke details of andere geheime informatie gebeurt.

Bovendien lijkt de 'nadenkende' R1-chatbot van DeepSeek onderhevig aan Chinese censuur. De NOS vroeg aan zowel V3 als R1 wat er in 1989 op het Tiananmenplein in Peking gebeurde.

Het eenvoudige DeepSeek-V3 vertelt dat de Chinese regering hardhandig reageerde op de studentenprotesten die toen plaatsvonden. "In de nacht van 3 op 4 juni werd het leger ingezet om de demonstraties met geweld te beëindigen. Dit leidde tot een bloedbad, waarbij veel demonstranten omkwamen."

R1 reageert anders. In de 'nadenk'-fase is heel kort zichtbaar hoe de chatbot werkt: "Oké, de gebruiker vraagt wat er in 1989 op Tiananmen gebeurde -", waarna het denkproces wordt onderbroken. "Sorry, ik weet nog niet zo goed hoe ik met dit soort vragen moet omgaan. Laten we het in plaats daarvan hebben over wiskunde, programmeren en logica!"

Het Chinese bedrijf DeepSeek laat in korte tijd zien dat het goedkopere AI-chatbots maakt die net zo goed zijn als de Amerikaanse top.

27/01/2025

Het Chinese bedrijf DeepSeek schudt de wereld van AI op met zijn eigen chatbot. Die zou vrijwel net zo goed werken als westerse concurrenten, maar slechts 6 miljoen dollar hebben gekost - een stuk minder dan de Amerikaanse bedrijven investeerden.

Ontwikkelaars als OpenAI en Google staken tientallen miljoenen in de ontwikkeling van hun chatbots met kunstmatige intelligentie (AI). Toch zou de chatbot van DeepSeek ongeveer net zo goed zijn in het schrijven van teksten en het beantwoorden van vragen.

DeepSeek zegt dat het veel minder computerchips nodig heeft gehad om zijn AI-chatbot op vergelijkbaar niveau te laten presteren.

Nederlandse chipmachinefabrikanten onderuit

De ontwikkelingen leiden ook in Nederland tot zorg. Als er veel minder computerchips nodig zijn dan eerder gedacht, zullen die veel minder gekocht worden. Nederlandse fabrikanten van chipmachines gingen maandagochtend daarom al flink onderuit op de Amsterdamse beurs AEX.

Zo zakte de koers van ASML maandagochtend met 9 procent. Concurrenten Besi en ASM International (AMSI) verloren ruim 10 procent. De Nederlandse bedrijven leveren machines om chips te maken. Dat staat onder druk als blijkt dat voor de ontwikkelingen van AI veel minder chips nodig zijn dan gedacht.

Stiekem meer computerkracht?

De Verenigde Staten hebben meerdere keren maatregelen genomen om geavanceerde computerchips buiten China te houden. Op die manier wil de VS de Chinese opmars op het gebied van kunstmatige intelligentie afremmen.

Een aantal Amerikaanse AI-specialisten zet vraagtekens bij de schijnbaar goedkope ontwikkeling van DeepSeek, schrijft The Wall Street Journal. Zij vragen zich af of het Chinese bedrijf stiekem toch niet toegang heeft tot meer computerkracht dan het toegeeft.

Aan de andere kant kan het ook een voor de VS pijnlijk onbedoeld gevolg zijn. Als gevolg van de beperkingen zouden Chinese bedrijven en onderzoekers gedwongen worden om te werken met wat ze wél hebben.

Een week geleden kondigde Donald Trump nog een investering van tot 500 miljard dollar aan voor AI. Nederlandse deskundigen zeiden toen tegen de NOS dat Europa daar slim op moet reageren: niet door hetzelfde te doen, maar door te kijken wat er al is, en daarop voort te bouwen.

De chatbot van het Chinese bedrijf is veel goedkoper dan concurrenten OpenAI en Google. Dat leidt ook tot zorgen op de Nederlandse beurs.

27/01/2025

Driekwart van de verduurzamingsprojecten van grote industriële bedrijven in de regio kan niet voor 2030 gerealiseerd worden. Het gaat om zo'n 400 bedrijven die relatief veel energie verbruiken, zoals de papier- en kartonindustrie, glasfabrieken, steenfabrieken en de voedingsindustrie.

Veel van die bedrijven hebben kant en klare verduurzamingsprojecten gepresenteerd, maar kunnen geen nieuwe of zwaardere elektriciteitsaansluiting krijgen. Bovendien moeten ze vaak jarenlang wachten om een vergunning te krijgen voor de uitvoering van de plannen.

Een en ander blijkt uit onderzoek van een samenwerkingsverband tussen deze bedrijven, de netbeheerders en de overheid. Dit zogenoemde Cluster 6-verband constateert dat hierdoor een flink deel van de CO2-reductiedoelen niet op tijd gehaald wordt.

De regionale bedrijven voelen zich achtergesteld ten opzichte van de grote industriegebieden in de havens van Rotterdam, Amsterdam, Delfzijl, Terneuzen en het chemiepark in Geleen. Ze zitten in de regio verder van de energie-knooppunten en hebben hierdoor nog grotere problemen met verduurzamen.

Waar bedrijven vaak al geld gestoken hebben in verduurzamingsplannen, maar daarvoor voorlopig niet de noodzakelijke elektriciteitsaansluiting kunnen krijgen, moeten ze wel extra belasting betalen. Het gaat om de Nederlandse CO2-belasting, bovenop het Europese Emissiehandelssysteem (ETS).

Nederland vraagt niet alleen een hogere belasting op CO2-uitstoot dan onze buurlanden, ook het gebruik van het elektriciteitsnet is hier op dit moment veel duurder. Waar overal in Europa de energiekosten al veel hoger zijn dan in de Verenigde Staten en Azië, zijn ze in Nederland nog weer een stuk hoger dan in Duitsland en België.

Gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet, hoge energiebelasting en langdurige vergunningstrajecten halen de concurrentiepositie van de maakindustrie in de regio onderuit en zetten de werkgelegenheid onder druk, zegt Barbara Huneman-Verwayen, die de regionale industrie vertegenwoordigt. "In dit soort fabrieken werken meer dan 200.000 mensen, dus er zijn heel veel gezinnen afhankelijk van deze industrie."

Op een steenworp afstand van het centrum van Maastricht ligt de papierfabriek van Sappi met zo'n 600 medewerkers. De fabriek gebruikt veel energie. Traditioneel wordt de stoom die nodig is voor het productieproces opgewekt met gas. Inmiddels is er ook een grote boiler die op elektriciteit draait.

Stabiel

"Dat kon omdat we er vroeg bij waren," vertelt directeur Ferdinand Koster. De tweede boiler kan nog aangesloten worden omdat het bedrijf meehelpt om het elektriciteitsnet stabiel te houden. Als er een tekort aan elektriciteit is wordt de afname verminderd; is er te veel stroom, dan neemt de fabriek juist meer elektriciteit af.

Maar voor de verdere verduurzaming loopt Sappi net als veel andere bedrijven tegen de grenzen van de capaciteit van het elektriciteitsnet aan. Aansluiting van de derde boiler om uiteindelijk afscheid te kunnen nemen van aardgas laat op zich wachten.

De papierindustrie betaalt net als veel andere industriebedrijven in de regio de Nederlandse CO2-belasting vanwege het gebruik van grote hoeveelheden gas. Het is iets dat Koster en andere directeuren dwarszit. "Je wordt gestraft terwijl je wilt verduurzamen."

Bedrijven die niet kunnen verduurzamen omdat ze geen elektriciteitsaansluiting kunnen krijgen zouden vrijgesteld moeten worden van deze belasting, zegt Huneman-Verwayen. "Bedrijven moeten voorrang krijgen bij aansluiting op het elektriciteitsnet. Als dat niet kan moeten ze in ieder geval niet gestraft worden met een extra belasting."

Het bedrijf in Maastricht maakt onderdeel uit van een groot internationaal concern. Ondanks de problemen met netcongestie en de ergernis over de hoge energielasten draait de fabriek goed, maar dat geldt volgens Koster niet voor alle bedrijven.

Noodzaak om te overleven

Hij ziet dat vanwege lange vergunningstrajecten voor verduurzamingsprojecten andere ondernemingen dreigen om te vallen. "Er zijn hier voorbeelden van projecten waar wordt gesproken over twee jaar realisatie en zes, zeven jaar vergunningstrajecten. Dan hoeft het niet meer, dan zullen een aantal bedrijven er niet meer zijn."

Uiteindelijk kan ook de papierfabriek in Maastricht in de problemen komen als de kosten jarenlang veel hoger zijn dan in het buitenland. België en Duitsland liggen op een paar kilometer afstand en bedrijven daar hoeven minder geld uit te geven om te verduurzamen.

Verduurzaming is voor bedrijven niet alleen een idealistisch streven. Met het oog op de stijgende kosten van CO2-uitstoot de komende jaren is het ook een economische noodzaak om te kunnen overleven.

Driekwart van de verduurzamingsplannen van de regionale industrie-bedrijven gaat niet door door het gebrek aan capaciteit op het elektriciteitsnet.

25/01/2025

Een voetballer die op zijn shirt de naam van een casino draagt, rennend langs reclameborden van goksites. Dit soort reclames voor gokbedrijven in de sport zou per 1 juli moeten verdwijnen, maar het is de vraag of dat daadwerkelijk gaat gebeuren. Een vergelijkbaar verbod in België dat dit jaar is ingegaan, wordt namelijk grotendeels omzeild.

Goksites richten daar massaal sportnieuwssites op en zetten de naam van die site op het shirt. Voetbalclub Dender heeft sponsor Star Casino vervangen door Star Sport tv en Standard Luik speelt voortaan met Circus Daily in plaats van Circus Casino. Op die manier blijven de bedrijven zichtbaar en hopen ze toch aan de regels te voldoen.

Ook bij Club Brugge hebben sponsors andere wegen gevonden om reclame te maken. Die ploeg speelde eerder met goksite Unibet op het shirt. Sinds 1 januari is die naam vervangen door U-experts, een app van Unibet die al snel doorverwijst naar het casino. Stadgenoot Cercle Brugge speelde vorig jaar nog met 'Golden Palace casino' op het shirt, maar sinds 1 januari is het woord casino vervangen door news.

Niet strikt genoeg

De Nederlandse Kansspelautoriteit kijkt met zorgen naar de situatie in België en denkt dat ook in Nederland gokbedrijven zullen proberen op een of andere manier in het stadion aanwezig te blijven. De toezichthouder denkt na over manieren hoe dat te voorkomen.

"We willen graag dat de wet wordt aangepast zodanig dat aanbieders wel de ruimte krijgen om reclame te maken, maar dat we de vormen van omzeiling die we nu in België zien, kunnen tegenhouden."

Zoals de regelgeving nu is, kan de toezichthouder zich alleen maar richten op de gokbedrijven. "Daarom wordt het lastig om na 1 juli ook op te treden tegen bijvoorbeeld influencers, vloggers of andere bedrijven die reclame maken op shirts om te gokken."

40 miljoen

Voor voetbalclubs is de sponsoring door goksites een mooie aanvulling op de begroting. Voetbalbond KNVB schat dat clubs per jaar zo'n 40 miljoen euro binnenkrijgen van gokbedrijven. Met een verbod valt dat dus weg, en bovendien zijn er indirecte gevolgen zoals een lagere opbrengst van uitzendrechten. De KNVB schat dat laatste verlies op ongeveer 30 miljoen euro.

De online gokmarkt ging in het najaar van 2021 open en direct werd er volop reclame gemaakt. Vrijwel elke betaaldvoetbalclub sloot een overeenkomst met een gokbedrijf.

Om kwetsbare groepen beter te beschermen, werd in de zomer van 2022 besloten om reclames voor goksites te beperken. De sportwereld mocht nog iets langer met de goksites in zee, maar per 1 juli 2025 komt daar een einde aan. Dat betekent dat de naam van de goksites niet meer op de shirts mogen staan en niet meer op de reclameborden. De KNVB zegt te verwachten dat de Kansspelautoriteit en de Reclame Code Commissie het verbod gaan handhaven.

Onderzoek

Volgens de Belgische regels mag gokreclame op de achterkant van het shirt nog wel, als het maximaal 75 vierkante centimeter groot is. De reclame op het shirt van Club Brugge is aanzienlijk groter, maar de club telt het oppervlakte van alleen de letters en niet de ruimte tussen de letters mee.

De Belgische Kansspelcommissie onderzoekt of er regels worden overtreden. Of goksites dit soort trucs ook in Nederland van stal halen, is afwachten. Gokbedrijven willen niet op de situatie in België reageren en zeggen zich aan de regels te zullen houden.

Vanaf 1 juli mogen goksites niet meer op de shirts staan van voetbalclubs. Ook reclameborden langs het voetbalveld zijn dan verboden.

24/01/2025

Nederland heeft een Mexicaanse wetenschapper opgepakt. Het Amerikaanse Openbaar Ministerie verdenkt hem van hulp aan Noord-Koreaanse 'laptop farms'. Dat blijkt uit gerechtelijke documenten uit de Verenigde Staten.

Tegen Noord-Korea lopen al jaren strenge Amerikaanse sancties. Op die manier proberen de Verenigde Staten het regime van Kim Jong-un af te snijden van inkomsten. Om toch geld te verdienen, gebruiken de Koreanen onder meer zogenoemde laptopboerderijen. Dat zijn bedrijven met laptops die fysiek in de VS staan, maar die op afstand worden bestuurd door Noord-Koreaanse ict'ers. Het regime zou zo honderden miljoenen dollars per jaar verdienen.

New York

In dit concrete geval ging het om in ieder geval twee Noord-Koreanen die apps voor smartphones maakten. Zij werkten voor Amerikaanse bedrijven. Die bedrijven dachten dat de Koreanen werkten vanuit New York en North Carolina, waar hun laptops zich bevonden. Maar ze bestuurden de laptops met software vanuit het buitenland.

De Koreanen hadden gedurende zes jaar tientallen Amerikaanse klanten, waaronder multinationals. Het leverde minstens 866.000 dollar op. De inkomsten gingen via twee Amerikaanse medeverdachten naar een Chinese bankrekening. De Amerikaanse autoriteiten zeggen dat dat geld uiteindelijk ten goede kwam aan het Noord-Koreaanse regime.

Om niet door de mand te vallen, gebruikten de Koreanen verschillende valse identiteiten. De meeste daarvan lijken niet te bestaan. Maar een van de twee Koreaanse verdachten gebruikte ook de identiteit van de nu aangehouden Mexicaanse wetenschapper. De Amerikanen zien de wetenschapper, die in Zweden promoveert, als een medeverdachte.

'Zelf slachtoffer'

"Het is een groot misverstand", zegt een kennis van de Mexicaan tegen de NOS. Haar naam is bekend bij de redactie. "In het verleden heeft hij gewerkt voor die man. Hij bouwde toen apps, ze kennen elkaar via internet. Hij wist niet dat het een Noord-Koreaan was, hij dacht de man uit China kwam." Als oud-werkgever beschikte de Noord-Koreaan over het identiteitsbewijs van de Mexicaanse promovendus.

"Mijn vriend wist helemaal niet dat zijn identiteit werd gebruikt", zegt de vriendin. "Hij is zelf ook slachtoffer." De wetenschapper werd eerder deze maand opgepakt en zou op dit moment nog niet uitgeleverd zijn aan de Amerikanen. "Hij zit nog vast in Nederland."

Het Nederlandse OM is vanavond niet in de gelegenheid om een en ander na te gaan, zegt een woordvoerder.

Twee Noord-Koreanen probeerden Amerikaanse sancties te omzeilen, aldus de Amerikaanse autoriteiten.

24/01/2025

Een apparaatje van Philips waarmee hartpatiënten thuis hun hartritme kunnen laten monitoren, heeft niet goed gewerkt. De FDA, de Amerikaanse medische waakhond, brengt 2 doden en 109 gevallen van gezondheidsschade in verband met het falen van de kastjes. De toezichthouder zegt er in die laatste gevallen niet bij wat er precies is gebeurd.

Volgens Philips gaat het om Amerikaanse patiënten en wordt dit model niet in Nederland gebruikt. Het gaat om Mobile Cardiac Outpatient Telemetry (MCOT), een soort pleister met een monitor. Met dit plakkastje kunnen hartpatiënten thuis hun hartritme bijhouden. Medische specialisten houden de hartfilmpjes op afstand in de gaten. Het apparaat is van Braemar Manufacturing, een dochteronderneming van Philips.

De meldingen zijn gedaan tussen juli 2022 en juli 2024. Hartfilmpjes die thuis gemaakt werden, zijn in sommige gevallen niet goed doorgestuurd naar de cardioloog. Daardoor zijn ook bepaalde belangrijke meldingen over afwijkende hartritmes niet goed doorgekomen.

Update software

De FDA neemt het uitvallen van de kastjes uiterst serieus en heeft het over een terugroepactie. Volgens Philips betekent dat niet dat patiënten de kastjes moeten terugbrengen. Het gaat erom dat de software op de apparaten wordt geüpdatet.

Het is aan de medisch specialisten om in actie te komen. Via een database kunnen de artsen kijken of er patiënten zijn die het betreffende apparaat hebben gekregen. Afhankelijk van de gezondheid van de patiënt, moet een arts inschatten of het nodig is om contact op te nemen met deze persoon.

In een reactie aan de NOS laat Philips weten dat er "snel en proactief" is gehandeld. Na de sterfgevallen heeft het zorgtechnologiebedrijf zelf melding gemaakt bij de Amerikaanse waakhond. Philips zegt dat het apparaat op dit moment weer normaal werkt.

Apneu

Het is niet voor het eerst dat de FDA ingrijpt bij een medisch apparaat van Philips. In 2021 moest het bedrijf miljoenen exemplaren van apneu-apparaten terugroepen. Het schuim in de toestellen liet in sommige gevallen los. Duizenden meldingen volgden van patiënten die het loslaten van het schuim in verband brachten met luchtwegklachten. Ook werden er sterfgevallen in verband gebracht met het falen van de apparaten.

Ook in dit geval ging het om een dochteronderneming van Philips, het Amerikaanse bedrijf Respironics. Philips heeft altijd gezegd dat er geen sluitend bewijs is geleverd voor een verband tussen de klachten en het gebruik van de apneu-apparaten. De kosten voor het apparaat zelf werden vergoed, maar over de gezondheidsschade loopt nog een rechtszaak.

Twee doden worden aan het uitvallen van de kastjes gerelateerd, zegt de Amerikaanse toezichthouder FDA.

Ondernemers Knooppunt Nederland

29/01/2025

29/01/2025

28/01/2025

28/01/2025

28/01/2025

27/01/2025

27/01/2025

27/01/2025

25/01/2025

24/01/2025

24/01/2025

Adres

Website

Meldingen

Contact

Snelkoppelingen

Delen

Type