15/01/2025
လင်မယားကွာရှင်းတဲ့အခါ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ ပစ္စည်းခွဲဝေရေးနဲ့ ပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်မှုတွေဟာ ဘယ်လိုလဲ။
မြန်မာဗုဒ္ဓဘာသာဝင် လင်မယား ကွာရှင်းတဲ့အခါမှာ ပစ္စည်းပိုင်ဆိုင်မှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ပစ္စည်းအမျိုးအစားပေါ် မူတည်ပြီး ခွဲတယ်။ အဲဒီပစ္စည်း အမျိုးအစား (၅) မျိုးရှိတယ်။ အဲဒါတွေကတော့ -
(၁) ပါရင်းပစ္စည်း
(၂) အထက်ပါပစ္စည်း
(၃) ခန်းဝင်ပစ္စည်း
(၄) လက်ထပ်ပွားပစ္စည်း
(၅) နှစ်ပါးစုံပစ္စည်းတို့ပဲ ဖြစ်တယ်။
လက်ထပ်ပွားနဲ့ကတော့ (၂) မျိုးထပ်ပြီး ခွဲခြားထားပါတယ်။
(၁) လင်၊ ဒါမှမဟုတ် မယားတယောက်တည်း ကြိုးစားအားထုတ်မှုနဲ့ရတဲ့ သာမန်လက်ထပ်ပွားနဲ့
(၂) လင်၊ ဒါမှမဟုတ် မယားအမွေရတဲ့ အမွေရလက်ထပ်ပွားပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ မူလပါရင်းအင်္ဂါရပ် ပြောင်းလဲသွားရင် လက်ထပ်ပွားပစ္စည်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ (ဒေါ်တင်ရွှေ နှင့် ဒေါ်စန်းရီ ပါ ၈) ၂ဝဝ၅ ခုနှစ်၊ တရားမအထူးအယူခံမှု အမှတ် ၆ဝ နှင့် ၆၁ (၃ပါးစုံညီ) (ရန်ကုန်) (၁ဝ-၄-၂ဝဝ၆) (မိုးဟန် နှင့် မတလုပ် ၇ အယ်လ်ဘီအာ ၇၉)
ကွာရှင်းတဲ့အချိန် ပစ္စည်းခွဲဝေရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အောက်မှာဖော်ပြထားတဲ့ မူ(၃)ချက်ကို ထည့်ပြီးတော့ စဉ်းစားရမယ်။
(၁) ကွာရှင်းမှုဟာ နှစ်ဦးသဘောတူလား၊ ဒါမှမဟုတ် အိမ်ထောင်ရေးပြစ်မှုကြောင့်လား။
(၂) ကွာရှင်းမယ့်သူဟာ အိမ်ထောင်ကြီးလား၊ ဒါမှမဟုတ် ငယ်လင်ငယ်မယားလား။
(၃) ကွာရှင်းမယ့်သူတွေဟာ နိဿယ (ထောက်ပံ့သူ) လား နိဿိတ (မှီခိုသူ) လား ဆိုတဲ့ အချက်တွေကို ထည့်ပြီး စဉ်းစားရတယ်။
နှစ်ဦးသဘောတူကွာရှင်းမယ်ဆိုရင် လင်မယားနှစ်ဦးပိုင်ပစ္စည်းကို အညီအမျှ ခွဲဝေရမယ်။ ဒါမှမဟုတ် သဘောတူတဲ့အတိုင်း ခွဲဝေရမယ်။
သာမန်အိမ်ထောင်ရေးပြစ်မှုကို ကျူးလွန်လို့ တရားရုံးက ကွာရှင်းပေးရင်တော့ ပစ္စည်းခွဲဝေရာမှာ အဲဒီရက်စက်မှု ကျူးလွန်တဲ့ လင်၊ ဒါမှမဟုတ် မယားဟာ နှစ်ဦးပိုင်ပစ္စည်းအပေါ်မှာ မိမိရဲ့ ရပိုင်ခွင့်ဟာ ဆုံးရှုံးပါတယ်။ (ဒေါ်ပု (ခ) ဒေါ်ပုကြီး နှင့် မောင်ထွန်းခ ၁၉၄၆ ရန်ကုန် ၁၂၅)
ခြွင်းချက် ။ ။ အိမ်ထောင်ကြီးတွေဟာ ရက်စက်မှုကျူးလွန်ရင် ပါရင်းပစ္စည်း မဆုံးရှုံးပါဘူး။
အိမ်ထောင်ကြီးဆိုတာ လင်ရောမယားပါ အိမ်ထောင်ပြုဖူးသူတွေဖြစ်ရင် အိမ်ထောင်ကြီးလို့ခေါ်တယ်။ (ဦးသင်နှင့် ဒေါ်မှူး၊ အေအိုင်အာ ၁၉၃၇၊ ရန်ကုန် ၁၄၂) လူပျို၊ အပျိုထိမ်းမြားရင် ဒါမှမဟုတ် တဦးဦးက အိမ်ထောင်ပြုဖူးသော်လည်း ကျန်တဦးက အပျို၊ လူပျို ဖြစ်ရင်လည်း ငယ်လင် ငယ်မယားလို့ ခေါ်တယ်။ (မအေးညွန့် နှင့် မောင်တုပ်ဖြူ၊ ၂ ယူဘီအာ ၁၈၉၇-ဝ၁ ကွာရှင်း၊ ၃၉) အိမ်ထောင်ကြီး နှစ်ဦးသဘောတူ ကွာရှင်းတဲ့အခါ တဦးရဲ့ အထက်ပါပစ္စည်းကို ကျန်တဦးက အကျိုးသက်ဆိုင်ခွင့် မရှိပါဘူး။ (ဦးထန်မှတ် နှင့် ဦးဘသိန်း၊ ၁၉၆၂ မတစ ရုံးချုပ် ၃၄) အိမ်ထောင်ကြီးတွေရဲ့ အထက်ပါပစ္စည်းဟာ နှစ်ဦးပိုင်ပစ္စည်း မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ တဦးကွယ်လွန်ရင်တော့ ကျန်တဦးက ကွယ်လွန်သူပိုင်အမွေကို ဆက်ခံပိုင်ခွင့်ရှိပါတယ်။ (မသောင်းကြည် နှင့် မဖွားစိန် ပါ ၂ ၁၉၈၆ မတစ စာ - ၆၂)
ငယ်လင်ငယ်မယား ကွာရှင်းရင် ပစ္စည်းခွဲဝေတဲ့အခါမှာ ခန်းဝင်ပစ္စည်းနဲ့ လက်ထပ်ပွားပစ္စည်းတို့ကို အညီအမျှ ခွဲဝေပြီး ပါရင်းပစ္စည်းကို ပါလာသူက (၃) ပုံ (၂) ပုံ ရရှိပါတယ်။ (မငွေနှစ် နှင့် မောင်ဖိုမှူး၊ ၁၁ အယ်လ်ဘီအာ ၅၂)
မြန်မာ့ဓလေ့ထုံးတမ်းဥပဒေမှာ လင်ဖြစ်ဖြစ်၊ မယားဖြစ်ဖြစ်၊ တဦးတယောက်ရဲ့ ရှာဖွေကြိုးပမ်းမှုကြောင့် ရလာတဲ့ပစ္စည်းမှာ ရှာဖွေသူဟာ နိဿယ (ထောက်ပံ့သူ) ဖြစ်ပြီး ပစ္စည်းရဲ့ (၃) ပုံ (၂) ပုံ ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်တယောက်က နိဿိတ (မှီခိုသူ) ဖြစ်ပြီး (၃) ပုံ (၁) ပုံ ရမယ်။
လင်မယားနှစ်ဦး တရားဝင် ပေါင်းသင်းစဉ် လင်ဖြစ်သူ ရရှိလာတဲ့အမွေကို ဇနီးသို့ တရားဝင် အပေးစာချုပ်နဲ့ လွှဲပြောင်းပေးအပ်ပေမယ့် ဇနီးတဦးတည်းက ပစ္စည်းအားလုံးကို ပိုင်ဆိုင်မှာ မဟုတ်ဘဲ ဇနီးက နိဿယ အနေနဲ့ (၃) ပုံ (၂) ပုံ ရပြီး လင်ဖြစ်သူက နိဿိတ အနေနဲ့ (၃) ပုံ (၁) ပုံ ရခွင့်ရှိတယ်။ (ကိုခင်မောင်သိန်း (ခ) ကိုသိန်းနှင့် မစန်းစန်းမြင့် ၁၉၉၃ မတစ ၁)
ခြွင်းချက် ။ ။ အိမ်ထောင်ကြီးတွေ ဖြစ်နေမယ်ဆိုရင် နိဿယနဲ့ နိဿိတမှာ ခွဲဝေတဲ့ အထက်ပါ ပစ္စည်းနဲ့ မသက်ဆိုင်ပါဘူး။ လက်ထပ်ပွားပစ္စည်းနဲ့သာ သက်ဆိုင်ပါတယ်။
ခရစ်ယာဉ်ဘာသာ လင်မယားကွာရှင်းတဲ့အခါ မိမိတို့ပစ္စည်းကို မိမိတို့ ပြန်ယူတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကွာရှင်းခွင့် လျှောက်ထားတဲ့အခါမှာ မယားဖြစ်သူက စားစရိတ် တောင်းခံနိုင်ပါတယ်။ ခရစ်ယာန်ဘာသာဝင်တွေဟာ လက်ထပ်စဉ်က နည်းလမ်းမကျတာကို အခွင့်အရေးယူပြီးတော့ မယားစရိတ်ပေးဖို့ တာဝန်မရှိဘူးလို့တော့ ခုခံလို့ မရပါဘူး။
အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် လင်မယားကွာရှင်းတဲ့အခါ တဦးရဲ့ပစ္စည်းကို တဦးက သက်ဆိုင်ခြင်း မရှိပါဘူး။ လင်ကပေးတဲ့ မဟာရ်ပစ္စည်း သားမယားက သီးသန့်ပိုင်ပါတယ်။ မယားရဲ့ အပြစ်ကြောင့် မဟုတ်ရင် ကွာရှင်းပြီးနောက်ပိုင်း မိန်းမဟာ အီဒတ် အချိန်အတွင်းမှာ လင်ဆီက အထောက်အပံ့ရပါတယ်။
တကယ်လို့ မယားမှာ ကိုယ်ဝန်ရှိနေရင်တော့ ကလေးဖွားမြင်တဲ့အထိ မယားစရိတ်နဲ့ ကလေးစရိတ်ကို လင်ကပေးရပါမယ်။ အီဒတ်ကာလဆိုတာ အစ္စလာမ်မိန်းမတဦးဟာ နောက်ပိုင်း တခြားယောက်ျားတစ်ဦးဦးနဲ့ သတ်မှတ်ထားတဲ့ အချိန်အတွင်းမှာ ပေါင်းသင်းစပ်ယှက်ခြင်း မပြုရဘူးလို့ သတ်မှတ်တဲ့အချိန် ဖြစ်ပါတယ်။
- ယောကျ်ားကွယ်လွန်ခဲ့ရင် ၄ လ နဲ့ ၁ဝ ရက်
- မိန်းမကိုယ်ဝန်ရှိရင် ကလေးဖွားမြင်သည့်နေ့အထိ
- နည်းလမ်းမကျဘဲ အိမ်ထောင်ပြုခဲ့ရင် ယောကျ်ားသေတဲ့နေ့ကစ၍ (ဒါမှမဟုတ်) ကွာရှင်းတဲ့ နေ့ကစ၍ အီဒတ်စောင့်ထိန်းကာလ (၃) လပဲ ဖြစ်ပါတယ်။
ဟိန္ဒူဘာသာဝင်တွေဟာ ကွာရှင်းခွင့် မရှိလို့ ပစ္စည်းကိုလည်း ခွဲပေးဖို့ အကြောင်းမပေါ်ပေါက်ပါဘူး။ မယားက သူမပိုင်တဲ့ Stridhana ကိုတော့ သီးခြားပိုင်ပါတယ်။
ရည်ညွှန်း -
ဦးကျော်ဇေယျ၊
မြန်မာဥပဒေလက်စွဲ
----------------------------------------Crd
စာချုပ်စာတမ်းရှေ့နေ
(၉-၁-၂ဝ၂၄)
🧭 ပြစ်မှုဆိုင်ရာအမှုများ၊
တရားမအမှုများကို
လိုက်ပါဆောင်ရွက်
ပေးပါသည်။
☎️ မိမိတို့ သိလိုသော
ဥပဒေဆိုင်ရာ
ပြဿနာများကို
ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်။
🖼️ စာချုပ်စာတမ်းများကို
ဥပဒေနှင့်အညီ
ချုပ်ဆိုပေးပါသည်။
