Човекот Пред Сè

Човекот Пред Сè Contact information, map and directions, contact form, opening hours, services, ratings, photos, videos and announcements from Човекот Пред Сè, News & Media Website, Partizanski Odredi 70b, Skopje.

Тимот – креатор на порталот „Човекот пред сè“ е создаден од поединци кои го гледаат светот на ист начин, преку призмата на човекот и неговата моќ!

Идејата за антропоцентрично општество, со човекот како централна фигура е она што ни беше „spiritus movens“ при креирање на овој портал и понатаму е ѕвезда водилка на нашето дејствување. Човекот е основната ќелија на секое општество. За човекот да биде

вистински дел од општеството во кое ќе си ги обезбеди својата иднина и развој, потребни му се квалитетно образование, квалитетна здравствена заштита и секако здрав и чесен разум кој ќе обезбеди иднина токму во земјата од којашто потекнува. Ние граѓаните на Република Македонија имајќи ги прекрасните климатски услови, прекрасните води и планини, каде може да се развијат сите гранки од виталното значење за нашето опстојување, а тоа се земјоделието и сточарството се она на што треба да го темелиме нашиот натамошен развој. Се зависи од нас. Почитувани, ова е личен став на Трифун Костовски.

Преку рубриките на порталот нудиме можност секој да учествува со своите идеи и предлози и секако своето искуство само во интерес за креирање на поубава, просперитетна и безбедна држава. Во поединецот е силата. За прв пат кај нас промовираме концепт на компаративна анализа на поединечни ставови на власта и опозицијата како и нивна добронамерна критика од страна на еден од најуспешните бизнисмени во Македонија – Трифун Костовски.

Како иновативен концепт, нашиот портал содржи рубрика „Луѓе“ каде што секој слободно ќе може да се изрази, да сподели мислења и ставови, предлози, искуства и приказни … Се со една цел – кревање на пиедестал на основната клетка на секое општество – човекот.

Дел од нашето дејствување е и делот наречен „Оштетени од системот“ во кој се споделени реални ситуации, каде што граѓаните биле директно оштетени или не биле заштитени од институциите на државата во Македонија и поради тоа страдале самите тие, нивните бизниси и семејствата.

Заедно со останатите рубрики коишто се посветени на различните видови на образование, култура, историја на влијателни семејства, екологија и други содржини, овој портал е пионер во своето делување!

Основните вредности на кои се темели нашата работа се: чесност, достоинство, слобода на изразување, без говор на омраза, лојалност, љубов кон татковината и сите сограѓани, со посебен акцент на општествена одговорност и филантропија.

Следете не, имаме што да покажеме!

Отуѓени, одродени, скаменети                                                   Најприродниот човечки инстинкт е потребат...
12/01/2025

Отуѓени, одродени, скаменети Најприродниот човечки инстинкт е потребата за поврзаност. Потребите за приврзаност и блискост се раѓаат уште во утробата на мајката. Допирот, здивот на мајката го смирува новороденчето кога излегува од својата комфор зона. Пресекувањето на папочната врвца не е само физички чин. Тука е сета философија на зародишот, почетокот на осамостојувањето. Бебето треба да расте и порасне во самостоен човек, но не и отуѓен, осамен и пресечен од папокот на светот. Отуѓувањето (алиенација) зема сѐ поголем замав токму во времето на, секому достапни, електронски социјални мрежи, кои што нѐ вмрежија во систем од лажни вредности. Илузијата за битноста од бројот на електронски пријатели и следбеници, од хибридни и брзопотезни емоции со клик врз шаренило од емотикони, исчезнуваат побргу од самиот клик, кога остануваме сами со себеси. Ако поврзаноста и приврзаноста со луѓето кои што реално ви значат, а физички и духовно ги нема во вашиот живот, тогаш измамата на столетието, за електронското поврзување на светот во ,,глобално село", станува наше лично соочување со новото, современо отуѓување, одродување и скаменување на емоции. Сами себе си станавме странци, туѓинци кои што живеат паралелно покрај сопствениот живот во светот на своите електронски профили. Отуѓувањето и оддалечувањето на едни од други најчесто е поврзано со нашата нетрпеливост, избувливост, неподготвеност за извинување и простување. Да си трпелив, да умееш да поднесуваш, толерираш и надминуваш конфликти не значи и дека прифаќаш насилство, било ментално било физичко, туку напротив, воспоставуваш услови за заемно растење и негување на добри односи. Ако некој не умее да препознае љубов и добра волја, па дури и во твоите брзоплети грешки, не прифаќа извинување и објаснување, не покажува радост за твојата среќа, згора на тоа се заканува со реваншизам, тогаш почнува процесот на отуѓување, одродување, отцепување и прекин на заемно растење и во добро и во лошо. Не е лесно да преминеш преку некои работи кои што не сакаш да ги толерираш, но толерантноста има своја противтежа, обично во љубовта. Ако е посилна од сторените грешки, љубовта простува, ја претопува горчината во сласт. Сите ние, во одредени животни моменти, сме биле навредени и повредени од тие кои што ги сакаме и сме блиски. Впрочем оној кој не ти значи не може ни да те повреди. Неисполнети очекувања, ветувања, неверства и предавства, лаги и озборувања може и тоа како да ни ја загорчат душата. Но ништо погорливо од долготрајна лутина, гнев и бес... Колку подолго траат толку се поотровни. Затоа е полезно простувањето, надминување на конфликти. Себенадминување. Простувањето за многумина е будалаштина, детска наивност, чиста утопија. Правдата повикува на правичност и секој мора да одговара за стореното зло. Но, кој ги баждари злото и правдата? Дали премерувајќи тргнуваме од себе, пред да судиме за другите? Христијански е да си строг кон себеси, а попустлив кон другите. Божја возвишеност е да знаеш да простиш без да се одмаздиш. Човечки е да грешиш, а божествено да простуваш. Но еден е Бог. Сите останати сме несовршени смртници. Одмаздата е природна реакција која ја враќа самодовербата. Но човек кој растел без самодоверба, не може да си ја врати, па на цел свет да му се одмазди. Огорченоста и омразата се причини за најголемите страдања, како психички така и физички. Кога мразиш некого пиеш отров од сопствените отровни мисли. Всушност си штетиш себеси. Во недостаток на љубов и разбирање, сѐ повеќе вирее омразата. ,,Мразам значи постојам" стана животен мотив на новокомпонираните ,,хејтери" кои се шират преку социјалните мрежи како пожар меѓу суви дрвја. Преку устата полесно излегуваат навредливи зборови отколку пофалби и комплименти. Уште полесно се пишуваат и јавно споделуваат. Со леснотија на примитивизам бргу се прифаќаат. Лошиот збор најдалеку се слуша. Каде има омраза нема разбирање, а само во разбирањето никнува љубовта. Затоа верата, особено во овие празнични дни, повикува на мир и толеранција. Религиозен човек не мора да е и добар човек. Црквата како институција не мора и да е свет храм. Но само и единствено добар човек, без оглед дали е верник, агностик или атеист, е човек. Добар човек не навредува и не понижува. Простување на туѓи грешки и гревови со истовремено покајување, е божји благослов за смирен живот. ,,Прости ни ги долговите наши како што ние простуваме на должниците наши". Простувањето е ментална вештина со сила на најсилен воин, умешност за заборавање непријатности. Кога ќе ги заборавиме, значи сме простиле Брзоплетите луѓе најчесто грешат, особено кога ќе се опуштат, кога се весели, кога јазикот или прстите им се побрзи од мислата. Но ако се добри луѓе, брзите грешки не им се злонамерни и пакосни. Ладнокрвниот убиец е непогрешив, кај него не постои брзоплетост како особина. Брза грешка бара брзо извинување, освен ако не си убил некого. За такви гревови и небото е мало за простување.

Неразбирањето и неприфаќањето на различноста водат кон отуѓување. Главниот лик во романот ,,Странецот" на Ками, индиферентниот Мерсо, убива без причина и не се покајува. Покајувањето, будењето од зачмаениот живот почнува со изрекување смртна казна. Ладнокрвноста и рамнодушноста на Мерсо се чиста поезија во споредба со денешниве убијци со камени лица. Око не им трепнува за гревовите, а не па срце да им затрепери. И не може, затоа што наместо школувано срце имаат орган за пумпање.

Двете страни на паричкатаСѐ тече сѐ се менува. Освен традицијата. Таа има исконска сила да се противстави на модерните в...
05/01/2025

Двете страни на паричката

Сѐ тече сѐ се менува. Освен традицијата. Таа има исконска сила да се противстави на модерните времиња, модификации, осовременувања и промени. Неретко, несвесно или наметнато прифаќаме туѓи обичаи менувајќи ги своите. Не сме само ,,тапоглави" и ,,шилоглави" во политиката, етиката, естетиката... Поделени сме и кога се во прашање верските празници, кога се чествува среќната паричка. Некој на Бадник, некој на Василица, а некои и на двата христијански празника. Нека се слави, но сепак, според христијанската традиција паричката му припаѓа на Св.Василиј. И нека се весели народот, но сепак, скромно крај домашното огниште. Нека ни се вековити најубавите христијански празници, со благородни зборови од ,, Слово за празниците,, на верскиот просветител и народен учител Кирил Пејчиновиќ и мало потсетување како треба да се слават и почитуваат христијанските празници, оти од пагани сме станале христијани уште во 9 век. Да не се враќаме кон паганството!

,,Пошто за Христа трпимо, баре да го слушаме што ни вели. Он не ни вели нешто тешко, токо лесно. Он ни вели да лубимо еден другого, да се проштааме, да се жалиме, да седимо мудро, да не збесуемо како малии деца, да не се опијаме, да не блудуаме, да не пиемо вино без мера, да не скакамо хоро како безумни што скакат.

А мије и празникот што го служиме една у годината, и него непристојно го служиме, а не побожно. Баш на денот вардимо да се опиемо, да скакамо, да збесуамо. Сва ноќ седите, пеете и збесуете...НЕ ПРАЗНУЈТЕ ПОГАНСКИ!...“ Затоа човекот треба да работи врз индивидуалните промени за колективно добро. Секако, ако промената е на подобро. Дека ,,секоја промена е добра, дури и кога е лоша" останува енигма на нашиот порив и потреба за промена, а неретко станува излитена фраза, обично кога правиме погрешен избор во животот. Сите сакаме промени. Често посакуваме во новата година да расчистиме со старите лоши навики и да почнеме сѐ одново. Да ги заборавиме непријатностите и отвориме нова порта за влез на благопријатни моменти.

И тоа е добро, кога сакаме да свртиме нова страница од животот. Но и за тоа ни се потребни двете страни од нашата личност. Тоа не значи дека сме ,,дволични" лицемери, туку дека во секој човек има двострани потенцијали, т.н слон и јавач!

Јавачот е оној кој ги држи уздите, кој насочува и ја одредува целта на слонот. Слонот е емотивната страна на личноста изградена од нагони, задоволства и болки. Јавачот е рационалната, човекова свест која размислува и донесува одлуки, но кога слонот ќе тргне по некој свој емотивен пат, јавачот нема сила да го совлада. Така низ животот слоновски се прејадуваме, опиваме, неконтролирано викаме, се караме... После долга апстиненција и диети, повторно ги враќаме цигарите, килограмите и старите лоши навики. Слабоста на слонот е во неговата мрзливост, неодговорност и давање предност на краткотрајни награди, наместо долгорочни предности.

Сепак, слонот знае да сака, сочувствува, заштитува и исправено да се бори за себе, додека јавачот, претерано размислувајќи , станува неодлучен и ја губи енергијата на слонот. Ако сакаме промена на подобро, треба јасно да го насочиме јавачот кон посакуваната акција, да го мотивираме слонот, чија мрзливост е само исцрпеност, па двете страни обединето да тргнат кон целта, барајќи светли точки или позитивни знаци во промената на лошите навики. Светлите точки барајте ги во луѓето околу вас кои зрачат со позитивна енергија и ќе ве поддржат на патот кон подобра промена. Нека ни се светли празниците, да ги осветлиме со светлината на чистите души - тие светат најсилно.

Длабокоумна 2025                       Новата година е ново време за нови интимни преиспитување. За  нуркање во сопствен...
29/12/2024

Длабокоумна 2025
Новата година е ново време за нови интимни преиспитување. За нуркање во сопствената интима, ама во духовна смисла. Физичкото интимно ,,нуркање" е во ред. Здраво е, потребно и повторливо во секојдневието. Но духовното понирање во сопствената душа е длабокоумност. Ако ја имаме. Интимните алишта се видливи, може и со штипки да ги закачиме на виделина. Но интимното руво, вашата длабокоумност, внатрешните дијалози, разговори со сопствената душа и себеумноста, не може се видат со ,,голо око”. Не може ни со диоптрија. За нив треба добро око. Невидливи се како и љубовта. Но ако имаш поврзаност со нив и тоа како зрачиш, светиш како новогодишна елка, накитена со љубов. Накитена душа со љубов зрачи во простор и време. Епа, време ни е за нови моменти! Новата година е календарско време за нови почетоци, за нов оптимизам (стариот пукна како петарда во рака) и нова шанса да ги подобриме нештата.
Секоја Нова година е можност за поправен испит. Она на што сме ,,паднале” во минатогодишната ,,испитна сесија", да го научиме и да не ги повторуваме истите грешки. Ако се преиспитаме кои зборови најчесто сме ги слушале, читале или изговарале во текот на изминатата година, ќе добиеме различен зборовен репертоар, разни асоцијации, колку што имаме и различни перцепции за себе и луѓето околу себе.
Интимно, кога ќе се соочиме сами со себе и најголемите оптимисти и чисти души, барем еднаш ги изговориле, слушнале или прочитале зборовитез: загаденост, загадување, опасно, отровно, токсично... Било во буквална смисла, било во преносна смисла како метафорични, фразеолошки изрази: ,,токсични врски” , ,,опасно опкружување” или ,,отров човек” се изрази од секојдневието со кои се труеме. Отруени сме. И духовно и физички.
Патем, времето околу празниците е време кога честа дестинација на неумерените е Токсикологија. Во буквална смисла. Кога се зборува, пишува или чита за загаденоста, се добива впечаток дека загаденоста е нешто катадневно, вообичаено, неизбежно и неминовно. Природно, како и смртта. Така етапно и бизарно се прилагодуваме на токсичноста, еколошка и човечка. Ја прифаќаме како неминовност. Заличуваме на бубашваби ( лебарки). Колку и да нѐ ништат, пак преживуваме. Се извинувам за споредбата. Подолична е споредбата на Македонецот со пиреј или троскот, отколку со гадни инсекти кои што би преживеале и нуклеарна војна. Да ги оставиме зад себе сите отрови, со сѐ лебарките во пакет. Да ги закопаме отровните стрели и секири. Да ги користиме повеќе зборовите љубов, добрина, хуманост, емпатија, благородност и благодарност. Да ни тргнат нештата на подобро со добра комуникација и срце. Со школувано срце, за кое што нема свидетелства, дипломи и сертификати. Има само печат, жиг од Господ. Со школувано срце ги имаш сите можни знаења, вештини и способности. Полн си со добрина и љубов на кои што загаденоста и токсичноста не им можат ништо. Понекогаш и невозможното е возможно кога се сака! Без желби, посакувања, мечтаења и соништа , ни реалноста не би била реална, како што кажаа париските студенти во 1968 година „бидете реални – барајте го невозможното“ !
Како поинаку би се стремеле кон нештата кои ги посакуваме, ако за нив претходно не сме мечтаеле и фантазирале? Оние кои што умеат да уживаат во малите нешта, добро знаат дека емоционално е неисплатливо сите желби да се стават на самиот врв на Новата година. Врвот сепак има само една точка, едно место за желба. После новогодишната ноќ доаѓа вистинската нова година.
Од желби до реалност многу трудољубие и малку среќа. Нека ни е „трудна“ и среќна наредната Нова година со седум мали пикантерии, како почеток на редење,,пузли" во животната сложувалка. Почнете ја годината со 7 заповеди:
1.БАКНЕТЕ СЕ – Бакнете го саканото суштество во образот, устата, раката... Бакнувајте со чувство на синестезија од сите сетила. Бакнежот е симбол за љубовен почеток на годината. Без љубов не почнува ништо!
2.РАЗДОЛЖЕТЕ СЕ – Секако не да се издолжите на удобната фотелја, туку каде што должите било што. Со товарот на долгови не се влегува во Нова година. Долговите не ветуваат добар почеток! 3.ПОДНОВЕТЕ СЕ – Пропорционално со потребите и приходите ставете врз себе нешто ново, па нека се и нов чифт чорапи, како симбол на нови среќни моменти. Зачекорите во ново - симбол на нови, среќни чекори во Новата година!
4.НЕ ПОЗАЈМУВАЈТЕ ПАРИ – На 1 јануари не позајмувајте пари ако верувате во малери! Ако не верувате позајмете, ако имате од кого. За да зајмиш пари треба да имаш образ.
5.ПРВИОТ ГОСТИН ВО ВАШИОТ ДОМ – Треба да е добродојдена личност во која верувате и која умее да ве усреќи. Ако ви sвони инкасатор, не го пуштајте преку прагот! Упс, па веќе нема инкасатори, ама има изнудувачи...
6.НЕ КРШЕТЕ – Многу често кршиме чаши дур славиме, а и чинии со мелосот на сиртаки. Постои верување дека не треба да се крши инвентарот каде што славите. Ако ви е мерак да кршите, скршете го мразот за чаша виски!
7.БЛАЖЕНИ И СРЕЌНИ НА 1 ЈАНУАРИ – Такви да бидеме цела година! Ако ни се може. Раситнете ја радоста на мали конфети и расфрлајте ги околу себе во среќни моменти. Радоста е скриена во длабокоумноста, во вашето интимно преиспитување. Па и да паднете на испит, испитната сесија трае цела наредна година. Секој божји ден е дарување за ново искушение. Среќна Нова 2025 година!

Елдорадо - Елдокрадо                                       Сѐ повеќе наликуваме на држава сатира. Земја која што можеше ...
22/12/2024

Елдорадо - Елдокрадо Сѐ повеќе наликуваме на држава сатира. Земја која што можеше да биде Елдорадо, но стана Елдокрадо. Утопија за демократија. Поточно, демократијата во погрешни раце нѐ дотурка до утопија во која што криминалци и белосветски битанги не се ,,утопуваат" туку пливаат во сите можни стилови на едно демократско општество со плишани закони и законољупци. Мислиш се играат претстава за мали деца, додека деца ни убиваат пред очи. Иронични ,,црни листи" како Топ листа надреалиста, а во секојдневието на ветената земја : закрчен сообраќај од прекумерни автомобили; автобуси ни за лек; лекови на кредит; кредити за плаќање данок на загаден воздух; контејнери преполни; празни библиотеки; увезуваме ѓубре - извезуваме мозоци и така сатирично во недоглед... ,,Не познавам град што не посакува соседниот град да пропадне, ниту семејство што не посакува на друг гроб да му ископа. Насекаде слабите посакуваат да ги уништат силните пред кои инаку лазат, а силните постапуваат со нив како со овци, продавајќи им ја волната и месото. Еден милион убијци трчаат низ Европа и дисциплинирано убиваат и ограбуваат за корка леб бидејќи не знаат за пристоен занает. А во градовите , кои навидум живеат во мир и спокој, луѓето повеќе страдаат од завист, грижа и неспокој отколку во град опседнат со сите зла на светот. Скриената мака е уште поболна отколку бедата што се изнесува јавно" - Волтер во пикарскиот роман-сатира ,,Кандид". Писателот во содржината на романот внесува и еден интересн неологизам за журналист-памфлетист, го нарекува ,,листокрпач" - платеник кој шири зло и така заработува за леб. Зборува лошо за сите пиеси, актери, книги, мрази сѐ што постигнува успех, како евнусите што ги мразат оние коишто уживаат во сексот. Волтер ги најавил денешните хејтери, критизери и мразољупци кои мразат сѐ за џабе. Не мора никој да ги плати, доволно е да се произнесат јавно на интернет платформите за се(р)ење омраза. Главниот лик во романот ,,Кандид", всушност е Волтер, едно од неговите лица. Духот на вечното дете кое светот го гледа вчудоневидено, било кога гледа лошо или добро. Философскиот роман е ремек-дело од почетокот на 18 век, веднаш распродадено во 6000 примероци. Но и забранувано под изговор дека е штетно за религијата и добрите обичаи. Преку поврзаните ликови (како да се семејство) и нивните судбини, преку оптимизмот на Кандид (воспитан така од неговиот авторитет, учителот Панглос), Волтер го поставува вечното прашањето за смислата на животот. Волтер, како генијален ум на просветителството, преку иронија и пародија, всушност го критикува оптимизмот. Што би рекол Кундера ,,оптимизмот мириса на глупост." Поточно Волтер ја критикува оптимистичката теорија за постоење, на неговиот германски колега, философот Лајбниц, кој ѝ се додворувал на власта поддржувајќи го законот на подоброто (principe du meilleur) и идејата дека овој свет е најдобар од сите можни светови". Така и ние, оптимистички почнавме и сѐ уште ѝ се додворуваме на власта. Се осамостоивме. Се ребрендиравме во Р. Македонија. Нѐ дувна Северец. Се преоблековме. Се приватизиравме. Се занесовме, испомешавме и уназадивме. А облечени по најнова мода, нема што нема во демократијава. Има сѐ! Освен љубов.
,,Во многу погледи, дваесет и првиот век не е толку различен од тринаесеттиот век. И двата ќе бидат забележани во историјата како времиња на религиозни судири, културни недоразбирања и општо чувство на несигурност и страв од другиот. Во вакви времиња потребата од љубов е поголема од кога и да е ,, - Елиф Шафак.
Затоа, во овие тешки времиња, кога хејтањето, критизерството и омразата кулминираат и нѐ контаминираат, крајно време е да се засакаме. Барем да се обидеме. Најдобриот, од сите можни светови, кралски, раскошни, ветени, е светот кој сам ќе го создадеш со работа и каде ќе ја обработуваш сопствената градина, без да sиркаш во туѓ двор. Само работата нѐ одалечува од трите најголеми зла скриени во здодевност, порок и нужно зло. Најдобриот свет од сите можни светови е светот на семејството. ,,Љубовта е утешителка на човечкиот род, чуварка на вселената, душа на сите чувствителни суштества, душа на душата" - извадоци од ,,Кандид" на Волтер и упадоци во Елдорадо, ветената земја Елдокрадо. Кој не знае да краде, не е снаодлив. На неснаодливити животот не им се смее. Тие му се потсмеваат на животот.

ЉубовГо почнувам неделното претпладне со љубов, со темата Љубов. Сѐ што ни треба за квалитетен живот е љубовта кон него,...
15/12/2024

Љубов
Го почнувам неделното претпладне со љубов, со темата Љубов. Сѐ што ни треба за квалитетен живот е љубовта кон него, кон кусото гостување на земниот свет. Еден од врвните антички трагичари Есхил, ја користи катарзата во своите трагедии, за да страдањата, крвопролевањата и болката предизвикаат прочистување од истите. Во неговите крвави трагедии прв пат се сретнав со убавиот збор „агапи“ и прв пат го толкував неговото значење, додека студирав компаративна книжевност пред повеќе од три децении. Есхил ја објаснува како врста на сентиментална, женска љубов. Впрочем и поимањето на љубовта препознава разни видови како платонска, пријателска, родителска, еротска и многу други нијанси од богатото виножито на љубовни бои. Многу години после многубожечката религија на древните Грци, агапи во христијанската религија добива ново значење на несебична љубов. Несебичноста умее да се радува на вистината каква и да е, да трпи и да верува. Таква е вистинската, божја љубов, Агапи.
За божествениот писател Данте Алигиери, љубовта била двигател на светот, ги движела Сонцето, Земјата и Sвездите. Поетот божествено ги обединува платонската и персоналната љубов преку копнежот кон саканата Беатриче и копнежот кон Бога. Агапи е многу повеќе од вид на љубов, таа е општо човечка и космичка љубов, пат кон обожување, круг од Бога кон човекот и повторно враќање кон Бога. Тој пат е патот на индивидуација на човекот. На тој пат се среќаваат двата вида на љубов, божјата која се симнува на Земјата и човековата која се искачува кон Небото. Херман Хесе во романот „Демиан“ љубовта ја толкува на естетски принцип, градејќи химна од забранета љубов, а професорот д-р Владета Јеротиќ темелно ја разработува во истоимената книга „Индивидуација и (или) обожење“.
Набројав и се послужив со неколку книги и писатели. Добра навика на една учителка да направи маркетинг на книжарниците и библиотеките, но и да ги поттикне читачите на читање, оти читањето книги е Агапи, врв на љубов кон човештвото. Читањето не е само обележје на цивилизациските вредности туку и на културата на образованието.
Еден цивилизиран човек може да има во својата домашна библиотека многу непрочитани книги кои што му служат за украс и имиџ. Културен и образован човек живее со книгите. Ги купува, анализира, синтетизира, вреднува и применува, што е врв(на) просветеноста. Вчера, дур се возев во сѐ поретките, валкани автобуси, олицетворение на нашиот систем, видов жена како чита книга! Скромно облечена жена чита книга во автобус. Не можев да се воздржам да не ѝ упатам восхит. Колку сакате има такви интелектуалци, скромни и во сопствената сенка каде што им е удобно. Како и мене, седната на валканото седиште од градскиот автобус, после што облеката мора да оди на перење. Ете, толку се валкани. Книгољубецот умее да го љуби животот и кога му неудобно. Таква е моќта на читањето, те пренесува во други перспективи и кога стоиш во место и кога седиш на валкано. Всушност, просветата е просветлување, врв на љубов во сите можни и неможни сфери, како на земја така и на небото. Просветителството како духовно движење се појавува кон крајот на 17 век, но многу порано кај старогрчките софисти ќе се пројави како зародиш насочен против конзервативизмот и верската нетрпеливост. Така од фанатизмот преку скептицизмот се стасува до критичко и објективно мислење. Низ тој пат на просвет(л)увањето толерантноста е патеводец, како што му бил римскиот поет Вергилиј на генијалниот Данте Алигиери низ Пеколот и Чистилиштето. Тој пат на себеосознавање преку увидување и признавање на грешките, заблудите и гревовите, е единствениот пат кон индивидуацијата. На истиот пат ни се придружува и толерантноста, попустливоста кон другите. Секако, до извесна мера која што разликува добро од зло.
Христијански е да си строг кон себе, а толерантен или попустлив кон остатокот од светот. Но тоа совршенство му е рамно на Бога. Има разлика помеѓу крутост и цврстина. ,,Крутата вера човекот го прави фанатик, а цврстата вера толерантен“ –Виктор Франкл. Австриски невролог и еден од ретките преживеани логораши на холокаустот кој што пишува за смислата на постоењето. Смислата на постоењето е и во човековото патење ( страдање), секој со својот товар, затоа што ,,за људске патње носача нема" или во духот на Достоевски ,, единствено од што се плашам е да не бидам достоинствен на своите страдања." Сѐ повеќе доминира чувството за бесмисленоста на животот. Празнотија на постоењето добива епидемиски карактер на масовна невроза со која тешко се справува.
Психијатрот и писател Виктор Франкл, основач на логотерапијата како модерна верзија на егзистенцијална анализа, во книгата ,,Зошто не сте се убиле" ја разработува темата за егзистенцијализмот. Смислата ја гледа во работата, трпението и ЉУБОВТА. ,,Љубовта е единствениот начин да го разберете саканото суштество во најскриеното јадро на неговата личност. Никој не може да ја разбере суштината на другата личност, ако не ја сака. Духовниот чин на љубовта го прави способен да ги воочи битните црти и карактерот на саканата личност и она што во неа потенцијално се крие, што не е остварено, а може. Оној кој сака, со љубов ја поттикнува саканата личност кон остварување на потенцијалните можности. Љубовта не е епифеномен, пропратен ефект на сексуалниот инстинкт, љубовта е примарен феномен колку и сексот.Сексот е нормален начин на изразување љубов и затоа љубовта не е последица на сексуалниот чин, туку израз на доживеаното заедништво кое се вика љубов". Во име на љубовта, ви посакувам пријатно неделно попладне со записите на една обична учителка која што сака да чита, да пишува и да живее за љубовта.

Го чувствуваме ли светиотпразник Св. Климент повеќе од продолжен викенд Кога би направиле улична анкета на денешниов ден...
08/12/2024

Го чувствуваме ли светиот
празник Св. Климент повеќе од продолжен викенд
Кога би направиле улична анкета на денешниов ден и би ги прашале случајните минувачи дали знаат кој е првиот словенски универзитет, како се вика првата словенска азбука или што им значат датумите 5 мај 1945 и 7 јуни 1945 година, би добиле поразителни одговори. Подобро да не прашуваме туку да се потсетиме за најсветото нешто на еден народ – јазикот. Често им сугерирам на учениците, кога патуваат низ светот и ги осознаваат туѓите култури, секогаш да пронаоѓаат траги од историјата и културата на својата нација, на својата држава и да не се чувствуваат инфериорно пред големината на другите држави и континенти, каде и да се. Да не беа Византијците, родени во Солун, браќата св.Кирил и св.Методиј, немаше да бидат ниту нивните продолжувачи на ликот и делото, нивните ученици Климент, Наум, Горазд, Сава и Ангелариј. Кога се патува во Италија треба да се види и Рим, не само зашто ,,сите патишта водат кон Рим “ туку дека таму бил и патот на светите мисионери, кои што во далечниот 9 век стасале кај римскиот папа Адријан, кој официјално ја признал словенската азбука. По 11 векови во истиот град на некогашни гладијаторски арени, Папата Јован Павле II во 1980-та година ги прогласил св.Кирил и Методиј за заштитници на Европа. Поголем доказ за древноста и важноста на јазикот, на кој што се држеле беседи на плоштадот „Св.Марко“ во Венеција далечната 867 година, нема! Уште од 9 век светата книга била преведена на старословенскиот јазик, четвртиот библиски јазик јазик.
Во борбата против непријателите на словенската писменост, тријазичниците, кои супериорно тврделе дека само три јазици се дадени од Бога ( еврејскиот, грчкиот и латинскиот) светите учители дипломатски и со ум разоружувале, укажувајќи дека и сонцето подеднакво грее и дождот подеднакво паѓа за сите луѓе на светот и дека пред нив постоеле уште подревни јазици како сумерскиот, египетскиот…. Моќта на дипломатијата ја покажале и со предавањето на моштите на маченички убиениот папа Климент, претходникот на папата Адријан, по кого омилениот ученик на св. Кирил, Климент, го добил своето име.
Свети Климент, епископ словенски и епископ Велички, со делата е наша светост и светлина затоа што го отворил и изменаџирал првиот словенски универзитет, Охридска книжевна школа (без спонзорства и покровителства), за што целиот свет треба длабоко да се поклони. Вкупно 3500 ученици броел универзитет од 9 век, после кого се појавуваат и Египетскиот(910), Универзитетот во Болоња (1088), Оксфорд (1096), Кембриџ (1209), Харвард (1636) и остатокот од светот. Па малку ли е за да се чувствуваме самобитни? Самобитноста се верифицира, озаконува, кодифицира и официјализира дури 1945 година, на светите датуми кои што секој државјанин на Македонија треба да ги знае, исто како и датумот на својот роденден. На 5 мај е признавање на македонската азбука , а на 7 јуни – признавање на македонскиот правопис! Ако ве праша некој, што ни се случувало цели 11 векови, јазикот наш македонски да се наоѓа во центарот на јазичниот сојуз покрај другите старословенски јазици, а најдоцна да ја добие својата верификација, одговорот е познат. Секогаш низ историјата од две зла сме го бирале помалото, ама сепак зло. Нашата историска голгота и неправда никогаш не била милозлива да ни се посреќи од две добра да го одбереме подоброто.
Сепак, благодарни сме ѝ на историјата, на моравскиот кнез Ростислав кој од две зла, (асимилацијата од латино-германското свештенство од една страна и Византија од друга страна), дипломатски решил да побара помош од своите непријатели, токму од Византија. Им побарал учители, мисионери за ширење христијанство на разбирлив јазик за неписмените Словени кои што во религиозен поглед биле пагани(многубошци).
И така, браќата Кирил и Методија ја создале глаголицата и ја превеле библијата од грчки на старословенски за седумдесет дена (на грчките преведувачи од хебрејски на старогрчки јазик им требало многу повеќе време и многу повеќе луѓе чии имиња не се паметат). Нивниот ученик и следбеник, најсветиот од светителскиот венец, Климент Охридски, верно и одговорно го продолжува нивниот пат. Отвора цркви и училишта, пишува пофални и поучни слова, несебично им го пренесува знаењето на многубројните ученици во Охридската книжевна школа, лекува, ја крои природата ( калемел растенија кои ги носел од Грција во Охрид)…Го пишува најубавото Пофално слово за својот блажен учител и татко св.Кирил, користејќи двојни епитети, како светлозрачниот спомен за нашиот преблажен татко да го чувствуваат сите христољупци, како сонце на трисушното божество. Го благословува со најблажени зборови: блажени да му се прстите, рацете, устата, утробата, нозете, душата, црквата и градот Рим каде што св. Кирил ќе има папски погреб. Така се сакале учителите!
Датата и местото на неговото раѓање не се знаат, но неговиот дух се препознава во секој оној кој што го чувствува како светец, кој што знае дека неговото име го носат Соборниот храм, Градската болница, Народната универзитетска библиотека, Булеварот и уште многу културни храмови низ светот… Секој ден низ светот умира по некој јазик, затоа што јазикот е живо битие и треба да се негува, да се чува. Да му вдахнуваме живот, употребувајќи го како што заслужил по долговековните маки македонски, со љубов, должна почит и уставотворна законска должност.
Нека ни е вечен и свет светиот празник, Денот на Св.Климент! Нека им е вечно убавото име на сите што го носат! Нека ни е вечен Охрид, епицентарот на старословенската култура, град црковен храм, музеј на непроценливо историско, културно и природно богатство!

Address

Partizanski Odredi 70b
Skopje
1000

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Човекот Пред Сè posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share