20/11/2017
АЙҒЫЗДА МЕШІТ АШЫЛДЫ
Күллі мадақ әлемдерді жаратқан Жаратушы Алла Тағалаға болсын!
Адамзат баласына екі дүние бақытын көрсеткен ардақты елші Мұхаммед Мұстафаға (с.ғ.с.) сансыз салауаттар болсын!
Бұл өмірге келген әрбір пенде өзінің артынан өшпес мұра немесе өшпес із қалдырып кетсем деп армандайды. Оған жетер жол Ислам шариғатында жатыр.
Адамды рухани құндылықтар мен шынайы адамгершілік қасиеттерге үндейтін тағылымды ислам дініне қызығушылық төрткүл дүниеде күн санап көбеюде. Халықтың жай тобы ғана емес, ақыл ойы толысқан кемел тұлғалар мен атақты спортшы, әнші, саясаткерлердің сан жүзінің ислам дінін қабылдағаны туралы баршаңыз білесіздер.
Сөзіміз дәйекті болу үшін аз-кем тоқтала кетсек. Танымал француз зерттеушісі Жак Ив Кусто: «1962 жылы Атлант мұхиты мен Жерорта теңізінде зерттеулер жүргіздік.
Олардың сулары мыңдаған жылдар бойы өзара Гибралтар жағалауында ұштасып жатыр. Ондай жағдайда ғылыми тұрғыдан теңіз бен мұхит суларының атомдары араласып, фаунасы мен флорасына өзгерістер енгізуі тиіс болатын. Алайда, іс жүзінде ешқандай өзгеріс жоқ. Суларды көрінбейтін шекара бөліп тұрғандай. Мені бұл жағдай қатты қызықтырды. Мен оның жауабын табуға барымды салсам да, түк шықпады. Бір күні мен профессор Морис Букайганы жолықтырып қалдым. Ол маған жауабын мұсылмандардың кітабы Құраннан ізде деп кеңес берді”, - деп сөзін бастап, ол Құраннан іздеген сұрақтарының жауабын тауып, қатты таңырқаған.
“Құранда келесі сөздер жазылған: «Ол қосылып кету мүмкіндігі бар екі теңізді қатар ағызып қойды. Бірақ, араларына тоспа тастап, қосылмайтындай етті. Тәңірдің қай тағылымын жоққа шығара аласыңдар? Екеуінен де інжу-маржан шығады. Тәңірдің қай ізгілігін теріс дей аласыңдар?» (Рахман:19-23). Осыдан кейін менің көзім ашылып, исламға бет бұрдым. Қазіргі ғылымды он төрт ғасыр артқа тастаған Құранға ант етейін, ол – Аллаһтың хақ сөзі”, - деп капитан Кусто «Біз неге мұсылман атандық» деген кітабында өзі туралы жазады.
«Анна Каренина», «Воскресенье», «Война и мир» романдарының авторы Лев Толстой да хақ исламды қабылдап иманға бет бұрған. “Сіздер менімен бір діни сенімде болсаңыздар қатты қуанар едім. Сол кезде ғана мені түсіне алар едіңіздер. Бүгінде менде байлық та, атақ та жоқ. Менен достарым ғана емес, туыстарым да теріс айналды. Либералдар мен эстеттер мені есінен адасқан деп санайды. Мені Гоголь секілді алжасты деп, радикалдар қатарына енгізіп қойды. Православие дініндегілер мені, тіпті құбыжық санайды. Бұл маған өте ауыр тиіп жатқанын мойындауға мәжбүрмін. Сол себепті мені тек діндар мұсылман деп санауларыңды сұраймын”, - деп жазған Толстой.
Америкалық ғарышкер Нил Армстронг та айға сапарынан кейін ислам дінін қабылдаған. “Мен айға дұға етпей қондым, енді дұға етемін, мені мұсылман деп санай беріңіздер”, - деп жазған Нил өзінің “Ай Одиссеясының құпиялары, жұмбақтары және аңыздары” атты мақаласында. Армстронг, Олдринг және Коллинс алғаш рет “Аполлон — 11-мен’’ ай бетіне аяқ басқан сәтінде алыстан ашық тұрған үлкен кітапты байқаған деп жазады. Артынша, олар бір әуен естіген. Ғарышкерлер алғашқыда ол әуенді радио толқынының жаңғырығы болар деп те ойлайды. Бірақ, олар қонған ай бетінде радио толқындарын қабылдауы мүмкін емес болатын. Жердегі ғарышкерлермен байланыс орталығындағылар да арнайы байланыс құралы арқылы сол әуенді естіген. Ғарыш орталығындағылардың бірі «Дауыс жерден шықты» десе, енді бірі «Айдан келіп жатыр» деп тартысқан. Дауыстың қайдан келіп жатқанына нақты дәлел таба алмаған соң орталықтағылар бір байламға келе алмайды. Ғарышкерлер кітапты суретке түсіріп, әуенді таспаға жазып алады. Алайда оған ешбір ғылыми негіз таба алмағандықтан, тылсым дүниені жұмбақ күйінде құпия сақтаған. Арада он төрт жыл өткенде, 1983 жылы американдық ғарышкер, астроновт Нил Армстронг ғылыми конференцияға қатысу үшін Мысырға келеді. Конференция өтіп жатқанда, президиумда отырған Армстронгтың құлағына ай бетінде естіген құпия әуен қайта естіледі. Айдағы әуенді Жерде естіген Армстронг жан-жағына елеңдеп, түрі өзгеріп кетеді. Таңғалысын жасыра алмаған ғалым айналасындағылардан: «Бұл қандай әуен?» деп сұрайды. Олар мұның жай әуен емес, мұсылмандарды намазға шақыру белгісі – азан екенін айтады. Сонда Армстронг алғаш айға қонғанда осы дауысты естігенін айтады. «Осы дауыс! Менің алғаш рет айға қонғанда естігенім осы дауыс! Менің тұла бойымды шымырлатып, шып-шып тер шығарған осы дауыс», - деп таңданысын жасыра алмайды ол. Сол күннен бастап ғарышкер, астроновт-ғалым Нил Армстронг ислам дінін қабылдаған екен.
Ғалымдар азанның жер шарында 24 сағат бойы үздіксіз айтылатынын дәлелдеген. Біріккен Араб Әмірлігінің (БАӘ) математик-ғалымдары азанның айтылуы мәселесі бойынша арнайы зерттеу жүргізген. Зерттеу қорытындысын жариялаған ғалым Абдул Хамид әл-Фадил 360 сағаттық меридианнан тұратын жер планетасының әр меридианы бір-бірінен тура төрт минуттық интервалмен бөлінетінін есептеп шыққан. Ғалымның айтуынша, азан да орта есеппен 4 минут айтылады екен. Сондықтан да, азан бір мезгілде, бір меридианда айтылып бітсе, келесі меридианда басталып жатады. Сондықтан да, жер шарында азан 1440 минут немесе 24 сағат бойы үздіксіз орындалады.
Бір қызығы ғарышкер Юрий Гагарин де ғарыштан азан дауысын естіп, ислам дінін қабылдады деген қауесет тараған. Алайда, бұл қауесеттер ресми тұрғыда расталмады.
Жақында ресейлік бұқаралық ақпарат құралдарында Ресей президенті Владимир Путиннің де ислам дінін қабылдағаны туралы расталмаған ақпарат жазыла бастады. Осыған қатысты Ресей президентінің баспасөз хатшысы Дмитрий Песков “Интерфакске” берген сұхбатында «Lifenews» арнасының таратқан бұл ақпаратының шындыққа жанасатынын жеткізген. “Иә, ондай шешімнің қабылданғаны рас. Президент мырза маған бұл жайлы егжей-тегжейлі айтып берген жоқ. Бірақ, бұл оның жеке басына қатысты. Өз қалауы. Мен президент Владимир Путиннің бұл таңдауын құптаймын. Тіпті, бұл мені де қызықтырып жүр. Мен де қазір Құран оқып үйренудемін”, - дейді Ресей президентінің баспасөз хатшысы Песков. Алайда, Ресей президентінің өзі болса, бұл мәселеге қатысты ешқандай ресми мәлімдеме жасаған емес.
Құрметті оқырман! Менің бұл жердегі мақсатым әлемнің айтулы тұлғаларының ислам дінін қабылдағандарын түгендеп шығу емес, Алланың хақтығына сенім білідіргендер саны мен санатының күн санап артып бара жатқанын көрсету.
Тәуелсіздігімен бірге оралған құндылықтарымыздың бірі ата дініміздің алтын діңгегіне бет бұруымыз. Қазақстан мұсылмандар діни басқармасы мен жер-жерлердегі мешіттердің халықтың рухани құндылықтары мен адамгершілік дамуы бағытында атқарып жатқан игілікті істері көз көріп жүрген шындықтар. Ауданымызда да асыл дініміз қанатын кеңге жайып, хақты танып, биік адамгершілік мұраттарға ұмтылған жастардың көбеюі көңіл қуантады. Газетіміздің өткен сандарында Айғыз ауылдық округінде Алла үйі мешіттің салынып жатқаны туралы көлемді мақала бергенбіз.
Ауылдың-береке бірлігі, азамат-тардың ынтымағының арқасында сол бір сәулетті ғимарат та 5 ай, он күн дегенде салынып бітіп, салтанатты ашылуы болды. Мың теңгеден бастап миллиондаған қаржыларын қосып, қажыр- қайраттарын аямаған азаматтардың еңбегіне Алла разы болсын.
Естеріңізде болса «ауылымызда Алла үйінің жоқтығы – шымбайымызға қатты батып жүр» деген Айғыз ауылының еліміздің түрлі қиырларындағы азаматтары бастамашыл топ құрып, бірнеше жиын өткізгенін де айтқан едік.
Алматы, Семей қалаларындағы ірі жиындарға бармасам да сол ауылдағы бір жиынға барғанда, бастамашыл топтың жасап, алып келген жобасымен танысқанда «бұл керемет туынды оңайлықпен салынбайды-ау» деген ой түйгем.
«Бірлігі берік халықтың алмайтын асуы жоқ» деген сөз рас екен. Намысты деген азаматтар, бастамашыл топ нағыз нар қасқалық мінез танытты.
Айтарлықтай керемет құрылысқа үлес қосқандардың ішінде ірілі-ұсақты мөлшерде демеушілік жасаған мыңға жуық адамдардың тізімі бар екенін айтады. Еңкейген қарттан еңбектеген балаға дейін үлес қосты.
Қай уақытта да туған жер, өскен елім деп тұратын жерлесіміз Сабильянов Нұртай Салихұлы осы бір сауапты іске қаржысын да, қажыр қайратын да аямады. «Сауапты іс басталады» дегенде бастамашыл топпен хабарласып, елге келіп имандылық ордасының талапқа сай салынуы жолында үлгі өнеге бола білді. Ашылу салтанатына да арнайы келіп тұрғындар қуанышын бөлісуі, биік болмысының белгісі емес пе?! Аудан әкімі Бақытжан Кәкенқажыұлы және аудандық әкімшілік, аудандық Мәслихат хатшысы Сейілбек Абиырұлы бастатқан топтың да құрылысқа қосқан үлестерінің қомақты екендерін бастамашыл топ айтады.
Алматы қаласындағы «Алыс» ЖШС директоры Мамырбеков Дәулет, Қазақ эстрадасының жарық жұлдызы Тоқтар Серіков, Спорт туризм академиясының проректоры Есқалиев Мұхтар, Ішкі істер органының зейнеткер, отставкадағы полковник Сыдықов Марат. Астана қаласынан келген жеке кәсіпкер Жүндібаев Бауыржан, Мәдениет ауылының Дағанды шаруа қожалығының басшысы Жампозбаев Бақтыбек, басқа да жүздеген азаматтардың атымтайлығын айта кету керек. Өмірсерік Ақжігіт бас болып, Рахымжан Ербол, Саржанов Алмас, Рүстем, Орынбасар, Мұрат Көшербай, Төлеу, Мақсат, Жайлау, Дәрмен, Асан, Айдын сынды азаматтардың биік ұйымдастырушылық қасиеттері мен шығарған күші де көпшіліктің көз алдында. Тіпті, осы орайда Ақшолақов Мұхтар (Наурызбаев Айдынның досы) есімді азамат «досымның ауылында салынып жатқан имандылық ордасына тартуым болсын» деп, құны бір миллион тұратын азан шақыратын, басқа да мешітке қатысты аппаратуралардың комплектісін сыйға таруына қалай разы болмассың. Ауылдағы апа-әжелеріміз құрылыс жүрген 5 ай, 10 күн бойы құрлыс басындағы жұмысшыларға ас-ауқаттарын тасыды.
Ат бәйгесінің өтуіне және мешіт құрлысына да Толқынбай Талғат бастаған «Аягөз ат спорты» федерациясының үлесі де салмақты. Оспанов Бекен, Төлеутаев Секен, Оспанов Балғабек құрлыс материялдарын тасуға көмектесті. Тайлашұлы Аманай кірпіштерді жеткізуге көмектесті. Семей қаласындағы Нұрғалиев Дидар басқа да азаматтардың еңбегі баршылық.
Мұнараны ғана Аягөзден арнайы құрлысшы келіп көтерді демесеңіз қалған барлық істердің көпшілігі ауыл жастары өз қолдарымен салынды. Атап айтар болсақ: Сапаров Дәулет, Рахметоллаев Мерей, Сыдықов Нұржан, Бақтыбек Жандос, Есмұратов Жандос, Далбанов Айдос, Сапараов Руслан, Жақсылық Төлеужан, Жақсылық Рахым, Хасенов Ернұр, Төкенов Ерасыл, Рақымжанов Жалғас, Мұханов Елдар, Әбішов Нұрат, Тойлыбаев Еламан, Бауыржан Олжас, Ақылжанов Сәлімжан, Серіктаев Дәулет, Абланбеков Жәнібек, Мұқанов Медет, Сапаров Дарын, Жиенбаев Абай, Каримов Ерлан, Асхатұлы Елдар, Нұрахметов Жанболат
Сондай-ақ мектеп оқушылары: Абланбеков Әлібек, Төлеутай Ануарбек, Ерболұлы Нұрлыбек, Розиев Ақжан, Талғатұлы Мерей, Бақытұлы Тілектес, Тұраров Нұрлыбек, Ерболатов Медғат, Мырзаболатов Нұржан, Абланбеков Абылай, Аманжолов Ерасыл, Асқарбеков Даулет, Советов Нұрбол, Ерболұлы Таңжарық, Абланбеков Нұрбек, Оразғалиев Ақын, Салипов Нұр, Мердиянұлы Сұңғат, Сәкенов Эміл, Сәкенов Әли, Сапаров Дархан, Аманғалиев Арсен, Талғатов Нұрбол, Семейбекұлы Дінмұхамет, Рәтов Абылай, Алпыс Арнұр, Айтбатыров Әли, Еркінұлы Ернұр, Сапаров Әділет, Нұралы Аян
Бастауыш сыныптан бастап, жоғарғы сынып оқушылары, ауыл жастары болып ала жаздай құрылыс басында болды. Күндіз құрылыс жұмыстары, кешке таман мектептің спорт залында арнайы волейбол командаларын құрып алып ойнауы көз қуантады. Ауылдың барлық мал ұстаған шаруа қожалықтары, кәсіпкерлер де аянып қалмады. «Ең бастысы біз ауылдың береке-бірлігі мен, ауыл азаматтарының ынтымағының арқасында осы бір сауапты істі аяқтадық», - дейді ауыл әкімі Мереке Ақылжанұлы.
Осының алдындағы мақалада да сауапты іске ат салысқан біраз азамттардың аты-жөндерін атағанбыз. Кей азаматтардың аттары аталмай жатса айып етпессіздер. Ең бастысы сан мың жылдар бойы сауабы үзілмейтін іске демеу жасаған ниеттеріңізге алғыс Жаратушы Алладан болсын.
Мешіт үйінің лентасын Парламент мәжілісінің депутаты Сабильянов Нұртай Салихұлы, аудан әкімі Бақытжан Кәкенқажыұлы Байахметов, ауылдың қариясы Садықов Ақан ата қиды. Мәрусә, Күлдария, Күлшағи, Кәмпәш, басқа да көптеген апа-әжелеріміз шашуларын шашты. Ауданның бас имамы Думан қажы Нәдірұлы, басқа да жамағат болып, жаңа мешіттегі алғашқы Жұма намазы оқылды. Әр түрлі қашықтықтарда ат бәйгелері ұйымдастырылып, жеңімпаздар марапатталды.
Ауыл тумасы Төлеуханова Сәния Серікханқызы өзінің әріптестері Жарма ауданының көркемөнерпаздар ұжымын алып «Туған жер - тұғырым» атты ауыл халқына гала концерт қойды.
Күннің ертеңінде Айғыз орта мектебі ұстаздарының және ауыл жастарының демеушілігімен, деншынықтыру пәнінің мұғалімі Сәрсенбеков Естайдың ұйымдастыруымен волейболдан жарыс өтті. Айтпақшы, осы орайда Мұхтар Есқалиев бастаған бастамашыл топтың орта мектепке футбол волейбол доптарынан бөлек, командалық спорт киімдері, арнайы спорт жабдықтары, тенис столы, ракетакаларды да сыйға тартқанын айта кеткен жөн.
Мешіт ұстау яғни, мешітке рухани әрі материалдық қолдау көрсету шарапатты іс. Имам Мүслим риуаят еткен хадис шәріпте: «Пайғамбарымыз Мұхаммед (Оған Алланың игілігі мен сәлемі болсын): «Алла Тағалаға ең ұнамды жер қаладағы мешіттер», – дейді. Хадис шәріпте: «Кім Алланың ризалығы үшін мешіт салса, Алла Тағала жәннатта оған сондай ғимарат соғып береді», дейді. Демек, мешіт салған адам және мешіт салынуға өз үлесін қосқан адам ақыретте лайық сауабын алмақ.
Мешіт – Алла Тағалаға ғибадат-құлшылық жасалатын орын. Жаратқанға жалбарынатын жер болғандықтан оны «Алла үйі» деп те атайды. Сондықтан мұсылман баласы мешітке құрметпен келіп, кішіпейілділікпен «бисмилләһ, О Жаратқан, Маған рахмет есіктеріңді аша гөр!» деп дұға оқып, оң аяғымен кіру аса сауапты іс. Дәреті болса, нұр үстіне нұр. Мешіттен шығарда «О Жаратқан, жарылқай гөр!» деп айтып, сол аяғымен шығу мешіт әдептеріне жатады.
Үлкен күш, зор ерік-жігер, ең бастысы ауыл тұрғындарының ынтымақ, бірлігімен бой көтерген мешіт үйіне қосқан әр бір үлеске сан мыңдаған есе сауап болсын. Айғыз тұрғындарының осындай береке-бірлігі көпке үлгі, зор өнеге деп білемін. Қаймағы бұзылмаған халқымның қазанынан ақ, басынан бақ кетпесін.
Ермек Дайырбаев.
