13/01/2025
Bismilah”lah
Walalayaal, marka h**e waxaan jecelahay inaan halkan ku caddeeyo mowqifkayga iyo fikirkeyga ku aaddan qoraallo lagu faafiyay baraha bulshada oo ay ku jiraan eedeymo aan sal iyo raad toona lahayn oo loo jeediyay madaxda sare ee dalka, gaar ahaan Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud.
Waxaan rabaa inaan si cad u muujiyo in ay tahay masuuliyad saaran qof kasta oo Soomaaliyeed in uu ka fogaado faafinta warar aan xaqiiqo ku saleysneyn, waxyeellana u geysanaya sumcadda dalka iyo dadka Soomaaliyeed. Waa muhiim in aan kala saarno dhaliilaha wax dhisaya iyo eedeymaha dhaawacaya midnimada iyo dowladnimada.
1️⃣ Anigu Waxaan Ahay Muwaadin Soomaaliyeed oo Jecel Dowladnimada iyo Midnimada Qaranka
Waxaan ka mid ahay dadka ku dadaala inay ka shaqeeyaan horumarka iyo wadajirka ummadda Soomaaliyeed. Anigu k**a mid ihi dadka qabyaalad ku dhaqma ama siyaasadda ku saleeya qabiil iyo musuqmaasuq. Sidaas darteed, waxaan aad uga xumahay qoraallada lagu faafinayo qabyaalad iyo kala-qeybin oo si gaar ah loogu eedeeyay madaxweynaha dalka.
Waxaa lama huraan ah in aan ogaano in Soomaaliya u baahan tahay hoggaan adag oo danta dalka ka shaqeeya. Haddii aynu nahay dadweynaha Soomaaliyeed, waa inaan si sharaf leh u cabbirnaa tabashooyinkeenna. In la caayo ama la sumcad dilo mas’uuliyiinta qaranka waxay keeneysaa kala shaki iyo burbur.
2️⃣ Eedeymo Aan Caddeyn Lahayn Waxay Khatar Ku Yihiin Dowladnimada iyo Midnimada Ummadda
Waxaa muhiim ah in aan fahamno in eedeynta qof ama mas’uul dowladeed u baahan tahay caddeymo adag. Qof kasta oo doonaya inuu eedeyn u jeediyo madaxda qaranka waa inuu haystaa xaqiiqooyin cad, kuwaas oo ka fog wax qabiil ama dano gaar ah salka ku haya.
Eedeymaha loo jeediyay Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ee la xiriira inuu ku dhaqmo qabyaalad iyo inuu reerkiisa ku xigsado dowladnimada waa kuwo aan sal iyo raad lahayn. Xasan Sheekh waa madaxweyne qaranka Soomaaliyeed oo dhan, mana aha madaxweyne qabiil gaar ah.
Qof kasta oo muwaadin ah waa inuu fahmo in madaxweynaha ama mas’uul dowladeed lagu dhaliili karo waxqabadkiisa, balse waa inay noqotaa dhaliil wax dhisaysa, oo ku saleysan ixtiraam iyo caddeymo sax ah. Waxaa nasiib darro ah in dad badan ay isticmaalaan baraha bulshada si ay u faafiyaan dacaayado iyo eedeymo aan xaqiiqo ahayn oo dhaawacaya sumcadda dalka iyo dadka Soomaaliyeed.
3️⃣ Waxaan Aaminsanahay in Isbeddel Lagu Gaari Karo Waddo Sharci Ah
Dowlad kasta waxay leedahay gefaf iyo dhaliilo, waana xaq muwaadiniinta inay cabiraan aragtidooda. Laakiin muhiimaddu waa in aragtidaas lagu cabbiro waddo sharci ah oo nabadgelyo leh. In la adeegsado luuqad caay ah, hanjabaad, iyo sumcad-dil waxay keeni kartaa burbur iyo khilaaf hor leh.
Haddii aad leedahay tabasho siyaasadeed, waa inaad isticmaashaa waddo sharci ah, sida inaad la xisaabtanto xildhibaannada matala, aad codkaaga ku dhiibato doorashooyinka soo socda, iyo inaad dood cilmi ku saleysan la yeelato bulshada kale ee Soomaaliyeed.
4️⃣ Qabyaaladda Waa Dhibaatada Ugu Weyn ee Soomaaliya Heysta
Mid ka mid ah dhibaatooyinka ugu waaweyn ee dalkani la daalaa dhacayo waa qabyaaladda iyo kala-qeybsanaanta bulshada. Qabyaaladdu waa caado xun oo sababi karta burbur iyo is-aamin la’aan.
Waxaa nasiib darro ah in dad badan ay qabyaaladda ku milaan siyaasadda. Waa in aan fahamno in siyaasadda iyo qabyaaladda ay yihiin labo wax oo kala duwan. Mas’uul kasta waa in lagu qiimeeyaa waxqabadkiisa, ee aan lagu qiimeyn qabiilkiisa ama halka uu ka soo jeedo.
Haddaba, waxaan bulshada Soomaaliyeed ku boorinayaa inay ka shaqeeyaan sidii looga gudbi lahaa qabyaaladda oo loogu wada shaqeyn lahaa danaha guud ee qaranka.
5️⃣ Waxay Tahay Mas’uuliyad Qof Walba Saaran inuu Ilaaliyo Sharafta Dadka Kale
Diinteena Islaamka ayaa ina fareysa inaan ilaalino sharafta dadka kale, oo aan ka fogaano beenta, dacaayadaha, iyo sumcad-dilka. Waxaa muhiim ah in aan had iyo jeer kala saarno xaqiiqada iyo been abuurka, oo aan hubino wararka aan faafinayno.
Haddii qofku leeyahay cabasho sax ah, waa inuu u soo bandhigaa caddeymo sugan oo la aqbali karo. Laakiin caay, aflagaaddo, iyo sumcad-dil midkoodna ma ahan waddo sax ah oo lagu gaaro isbeddel.
Gunaanad
Ugu dambeyn, waxaan bulshada Soomaaliyeed xasuusinayaa in aan u baahanahay midnimo, wadajir, iyo dowladnimo adag. Qof kasta oo Soomaali ah waa inuu ka shaqeeyaa sidii loo heli lahaa dowladnimo caddaalad iyo sinaan ku dhisan.
In la dhaliilo mas’uuliyiinta qaranka waa xaq dastuuriga ah, laakiin waa in dhaliishaas noqotaa mid sharaf leh oo wax dhisaysa. Waxaan ka digayaa in qofku uu ku mashquulo faafinta dacaayadaha iyo eedeymo aan xaqiiqo lahayn oo dhaawacaya sumcadda qaranka.
Waxaan kula talinayaa qof kasta oo tabasho leh inuu u maro waddo sharci ah oo nabadgelyo leh, halkii uu adeegsan lahaa dacaayado iyo caay.
Dowladnimo iyo midnimo waa muhiim, hana noqon qof qeyb ka ah burburinta qaranka!
Waxaan idinka codsanayaa inaad ka shaqeysaan wanaagga, midnimada, iyo horumarka Soomaaliya.
Mahadsanidiin
