18/06/2024
.
🔰قفل‌شدگی نوسازی بافت فرسوده و راه حل آن
🖊محمدرضا سرتیپی
🔹سه معیار فعلی تشخیص بافت فرسوده «ناپایداری، نفوذناپذیری و ریزدانگی» است که به موجب آن، ۴۵ کیلومترمربع بافت فرسوده مصوب دارای سه شرط فرسودگی در تهران است (معادل ۱۶ درصد بافت مسکونی تهران)؛ درصورتی‌که از میان سه پارامتر بیان‌شده، تنها «ناپایداری سازه» است که حیات را تهدید میکند، بنابراین در حقیقت ساکنان ۱۴۵ کیلومترمربع از مساحتِ مسکونی تهران، در معرض خطر هستند که بیش از نیمی مسکونی تهران است
🔻پرداختن به نوسازی بافت فرسوده امری سهل و ممتنع است. از طرفی نوسازی و نجات‌بخشی آن بدیهی و ضروری مینماید اما از طرف دیگر راه‌حل مناسب و عملیاتی برای آن اتخاذ نشده است و با وجود تلاش‌های رخ‌داده، به طور کلی به نوسازی این بافت‌ها به‌مثابه موجودی ناشناخته، بغرنج و حل‌ناشدنی در بسیاری از برنامه‌های کلان‌شهری، به آینده موکول شده است.
🔹سیاست‌های گوناگون ازجمله تملک و تجمیع، سال‌هاست که به‌عنوان ابزاری برای پیشبرد نوسازی بافت فرسوده مطرح بود و در حال اجراست؛ درصورتی‌که رکود بازار مسکن، تورم و قوانین مدیریت شهری، دست و پای بخش خصوصی و مالکان را بسته؛ بنابراین نوسازی با بن‌بست مواجه شده است.
🔹سه بازیگر اصلی نوسازی یعنی دولت (و شهرداری به‌عنوان بزرگ‌ترین بازوی اجرائی دولت در مقیاس شهر)، بخش خصوصی (سرمایه‌گذاران) و مردم (مالکان خانه‌های ناپایدار)، هریک به دلایلی قادر به نوسازی نیستند.
🔹در گام اول باید ضوابط و قوانین مدیریت شهری که در بافت فرسوده مانع نوسازی شده، اصلاح شود. دراین‌صورت مالکان و سرمایه‌گذاران قادر خواهند بود با توجه به سودی که از نوسازی خانه خود به دست خواهند آورد، ساختمان‌ها را خود نوسازی کنند. دراین‌صورت مالک و سرمایه‌گذار ضمن نوسازی بافت فرسوده، صاحب واحدهایی می‌شوند که از اجاره یا فروش آن، سودی دریافت خواهند کرد.
🔹با رونق محله، ارزش افزوده اِعمال خواهد شد که تمام ذی‌نفعان از ساکنان و مالکان تا سرمایه‌گذاران، دولت و شهرداری از آن سود خواهند برد. حل بحران نوسازی بافت فرسوده در مرحله اول باید رویکردی کل‌نگر و برآمده از همان مکان (مکان‌محور) باشد. چنین رویکردی با توجه به حضور خطر وقوع زلزله در تهران، باید ابتدا به دنبال «نجات‌بخشی» باشد.
برای مشاهده متن کامل به وبسایت نظرآنلاین مراجعه کنید
