24/11/2023
گوتاری ئەم هەفتەیەی مزگەوتی لای ماڵ
درێژە پێدەری گوتاری هەفتەی رابردوو - وەفاداری بەرامبەر ئەو کەسانەی چاکەکارن لەگەڵمان .
من سأل بالله فأعطوه، ومن استعاذ بالله فأعيذوه، ومن دعاكم فأجيبوه، ومن صنع إليكم معروفا فكافئوه، فإن لم تجدوا ما تكافئونه فادعوا له حتى تروا أنكم قد كافأتموه
هەرکەسێک چاکەیەکی لەگەڵ کردن وەڵامی چاکەکە بە چاکە بدەوە دیاری پێشکەش بکە ئەگەر نەتتوانی دوعای خێر بۆ چاکەکار بدەوە
باشترین کەسان کە وەفاداریان بین دایک و باوکن کە چاکە بە چاکەی ئەوان بدەیتەوە بەڵام ئەگەر سپڵە بیت بەرامبەریان دڵنیابە دەرگاکانی دۆزەخ لەسەر خۆت دەکەیتەوە و بەهەشتت لێ حەرام دەبێت بۆیە چاکەکار بە لەگەڵیان .
عن أبي هريرة رضي الله عنه: قال: جاء رجل إلى رسول الله صلى الله عليه وسلم فقال: يا رسول الله من أحق الناس بحسن صحابتي؟
«قال: أمك، قال: ثم من؟ قال: ثم أمك، قال ثم من؟ قال: ثم أمك، قال: ثم من؟ قال: ثم أبوك .
ئەهلی سەلەف و پێشینیان ئەوەندە وەفادار بوون دوای مردنیشیان دووعای خێریان بۆ دایک و باوکیان دەکرد و وەسییەتە خێر و چاکەکانیان جێبەجێ دەکرد وەفادار بوون بۆ هاورێکانی دایک و باوکیشیان و سەردانی دەکردن و دیاری پێشکەشیان دەکرد ئەوان .
بۆ نموونە
أنَّهُ كانَ إذَا خَرَجَ إلى مَكَّةَ، كانَ له حِمَارٌ يَتَرَوَّحُ عليه إذَا مَلَّ رُكُوبَ الرَّاحِلَةِ، وَعِمَامَةٌ يَشُدُّ بهَا رَأْسَهُ، فَبيْنَا هو يَوْمًا علَى ذلكَ الحِمَارِ، إذْ مَرَّ به أَعْرَابِيٌّ، فَقالَ: أَلَسْتَ ابْنَ فُلَانِ بنِ فُلَانٍ؟ قالَ: بَلَى، فأعْطَاهُ الحِمَارَ، وَقالَ: ارْكَبْ هذا، وَالْعِمَامَةَ، قالَ: اشْدُدْ بهَا رَأْسَكَ، فَقالَ له بَعْضُ أَصْحَابِهِ: غَفَرَ اللَّهُ لكَ! أَعْطَيْتَ هذا الأعْرَابِيَّ حِمَارًا كُنْتَ تَرَوَّحُ عليه، وَعِمَامَةً كُنْتَ تَشُدُّ بهَا رَأْسَكَ، فَقالَ: إنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عليه وَسَلَّمَ يقولُ: إنَّ مِن أَبَرِّ البِرِّ صِلَةَ الرَّجُلِ أَهْلَ وُدِّ أَبِيهِ بَعْدَ أَنْ يُوَلِّيَ، وإنَّ أَبَاهُ كانَ صَدِيقًا لِعُمَرَ .
فەرموو عەبدوڵای کوڕی عومەر گوێدرێژێکی هەبوو بە دیاری دای بە هاورێیەکی باوکی و دەڵێت باشترین خێر ئەوەیە لەگەل دۆستەکانی بابت چاک بیت و دیاریان پێشکەشبکرێت و ئاگاداریان بیت .
مرۆڤی مەرد ئەو کەسەیە ئەگەر کەسێک کەمترین شێوە خۆشی ویستی رێزی بگرە و ئەگەر کەسێک تەنها کەلیمەیەکی فێرکردی لەبەر چاوانت بێت و لەبیری مەکە . و مرۆڤی بێرێز ئەگەر پلەیەکی وەرگرت هەموو شتێک لەبیر دەکا و رێزی هیچ کەسی لەلا نامێنێت و کەسناناسێت و خودا وای لێدەکات عومری کورت بێت و زمانی قورس بێت لە گوتنی شهادە . بۆیە چاکەکار بە بەرامبەر ئەوانەی چاکەکار بوون لەگەلت .
خودایە هەمولایەک پارێزراو بکەیت و وامان لێبکەی سوپازگوزاری ئەوانە بێت کە چاکەکارن لەگەڵمان .
