Ποιοτικά βιβλία για οικολογία, κοινωνική ιστορία, αλληλεγγύη, δικαιώματα ανθρώπων και ζώων
27/01/2025
Σαν σήμερα, στις 27 Ιανουαρίου 1945, ο Σοβιετικός στρατός είχε εισέλθει στο Άουσβιτς της Πολωνίας και απελευθέρωσε τους λιγοστούς εναπομείναντες κρατούμενους. Υπόψη ότι ως το 1942 ήταν το «Άουσβιτς» των ομοφυλόφιλων. Επειδή πολλά γράφονται, για όποιον/α επιθυμεί μια ολοκληρωμένη αποτύπωση της ιστορίας και της λειτουργίας του, υπάρχει το βιβλίο της Μαρίας Λιλιμπάκη - Σπυροπούλου «Στρατόπεδα συγκέντρωσης -Ο χώρος, οι μνήμες, το δράμα», εκδόσεις «Αντιγόνη».
Υπόψη ότι ως το 1942 ήταν το «Άουσβιτς» των ομοφυλόφιλων, όπου χιλιάδες άτομα τελείωσαν εκεί τη ζωή τους.
Παραθέτοιυμε ένα απόσπασμα:
"Είναι το εμβληματικότερο των στρατοπέδων, με την πινακίδα της εισόδου του, στο πάνω μέρος της, να αναγράφει τραγικά ειρωνικά «Arbeit macht frei -Η εργασία απελευθερώνει».
Στις αρχές του 20ου αιώνα η πόλη Οσβιέτσιμ/ Άουσβιτς μετεξελίχθηκε σε κέντρο μεταναστών και εποχικών εργατών. Βρισκόταν στο σταυροδρόμι τριών αυτοκρατοριών, από όπου περνούσαν ή κατέληγαν σαράντα τέσσερεις (44) σιδηροδρομικές γραμμές από όλη την Ευρώπη. Οι μετακινούμενες ανθρώπινες μάζες (το 1910 καταμετρήθηκαν 320.000 μετανάστες) που κατέληγαν προσωρινά στην περιοχή, προβλημάτισαν τις τοπικές αρχές οι οποίες το 1916 αποφάσισαν να κατασκευάσουν κτήρια για κοιτώνες και για υπηρεσίες απαραίτητες για την προσωρινή διαμονή τους. Τότε χτίστηκαν τα πρώτα παραπήγματα που αποτέλεσαν αργότερα τις εγκαταστάσεις του γερμανικού στρατοπέδου ΑΙ. Το 1919 η Πολωνία ανέκτησε την ανεξαρτησία της και οι εγκαταστάσεις χρησιμοποιήθηκαν ως στρατώνες του Πολωνικού στρατού.
Μετά την κατάκτηση της Πολωνίας, οι ναζί το έθεσαν σε λειτουργία για να φυλακίσουν τους Πολωνούς αντιφρονούντες ή την ελίτ της χώρας, όπως για παράδειγμα τους καθηγητές και τους ιερείς. Ήταν ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης όπως εκείνα που είχαν ιδρύσει οι ναζί το 1933 μόλις κατέλαβαν την εξουσία, για να κλείσουν εκεί όλους όσους τους είχαν εναντιωθεί, για παράδειγμα τους σοσιαλιστές, τους κομμουνιστές και ορισμένους καθολικούς, και με αυτόν τον τρόπο να τρομοκρατήσουν όλο τον πληθυσμό. Παράλληλα ανέπτυξαν μια άνευ προηγουμένου γραφειοκρατία για να ελέγχουν το «εγχείρημα». Το αχανές στρατοπεδικό σύμπλεγμα κατασκευαζόταν σταδιακά επί τρία χρόνια. Χαρακτηριστική είναι η όψη των κτιρίων, ομοιόμορφα τα περισσότερα, από εμφανή οπτοπλινθοδομή με κόκκινα τούβλα. Πρόκειται για τα αποκαλούμενα «μπλοκ» όπου στεγάζονταν οι κρατούμενοι. Ένα από τα κτίσματα που προϋπήρχαν της δημιουργίας του στρατοπέδου ήταν το κτίριο του Πολωνικού Μονοπωλίου καπνού. Σε αυτό φυλακίσθηκαν οι κρατούμενοι που έφθασαν τον Ιούνιο του 1940 με τις πρώτες αποστολές από το Τάρνοου. Καθώς τον επόμενο μήνα μεταφέρθηκαν στους παλιούς στρατώνες, το κτίριο του μονοπωλίου καπνού χρησιμοποιήθηκε περισσότερο για καραντίνα, ενώ αργότερα στέγασε τα κεντρικά γραφεία των Ες Ες. Εκεί εγκαταστάθηκαν επίσης: οι γυναίκες βοηθοί των Ες Ες , οι γυναίκες κρατούμενες που εργάζονταν στα γραφεία των Ες Ες (οι οποίες ύστερα από την επέκταση του στρατοπέδου μετακόμισαν σε ένα νέο μπλοκ), οι κρατούμενοι που φρόντιζαν τις στολές των Ες Ες καθώς και μια ομάδα κρατουμένων που εργάζονταν στο υποστρατόπεδο του Ράισκο για να προφυλαχθούν από τη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών.
Στον απεχθή στόχο του ναζιστικού καθεστώτος, η λειτουργία του στρατοπέδου δεν έφερε το ζητούμενο αποτέλεσμα που ήταν η απομάκρυνση των Εβραίων, τόσο η μετανάστευση έξω από την Ευρώπη όσο και η εγκατάσταση στην Παλαιστίνη. Έτσι προς τα τέλη του 1941 ο Χίτλερ αποφάσισε τη «βιολογική εξολόθρευση» ή όπως είναι ευρύτερα γνωστή, την Τελική λύση. Στη συνέχεια άρχισε η οργάνωση των στρατοπέδων εξόντωσης και ο συντονισμός των περίπλοκων διπλωματικών, οικονομικών και μεταφορικών μέτρων, ώστε να οδηγηθούν εκεί εκατοντάδες χιλιάδες Εβραίοι αλλά και χριστιανοί, ρομά κά. Την άνοιξη του 1942 έγιναν μαζικές εκτοπίσεις από τη Βιέννη, την Πράγα και πολλές πόλεις της ίδιας της Γερμανίας. Εβραίοι από την Κροατία, τη Σλοβακία και την κατεχόμενη Γαλλία, ανάμεσά τους και πολλές χιλιάδες που είχαν μεταναστεύει από την Θεσσαλονίκη πριν από τον πόλεμο, είχαν την ίδια «τύχη». Αντίστοιχα το Άουσβιτς εκτεινόταν με ταχύ ρυθμό ώστε να γίνει το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης και ταυτόχρονα εξόντωσης στο σύστημα των ΕςΕς. Το Αουσβιτς είναι μέρος της ευρωπαϊκής ιστορίας και πιθανότατα το πιο ευρωπαϊκό γεγονός της ιστορίας του 20ου αιώνα.
Όπως προαναφέρθηκε τα περισσότερα στρατόπεδα έχουν διπλό ή τριπλό χαρακτήρα: λειτουργούν και ως στρατόπεδα συγκέντρωσης και ως στρατόπεδα εργασίας. Αυτόν ακριβώς τον τριπλό χαρακτήρα έχει το στρατόπεδο Άουσβιτς.
Το Άουσβιτς είναι το πιο γνωστό για διάφορους λόγους. Πρώτα επειδή οι νεκροί εκεί ήταν οι πιο πολυάριθμοι και επιπλέον επειδή κατά παράδοξο τρόπο και οι επιζήσαντες από αυτό ήταν επίσης οι πιο πολυάριθμοι, είτε επρόκειτο για αντιστασιακούς από διάφορες χώρες είτε για Εβραίους. Κάτι που ξεχωρίζει στα γεγονότα αυτά...."
Η συνέχεια στο βιβλίο👉 Εκδόσεις Αντιγόνη / Antigone
@ακόλουθοι
