04/08/2024
Με αφορμή τη σημερινή επέτειο της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου:
"Τα φασιστικά κινήματα χαρακτηρίζονταν από φανατικό αντικομμουνισμό και εθνικισμό, προωθούσαν τον μιλιταρισμό και τη βίαιη καταστολή, τόνιζαν την πίστη τους στις αξίες της θρησκείας, της έννομης τάξης και της οικογένειας και στόχευαν στη διάλυση των συνδικάτων και την επιβολή εργασιακής πειθαρχίας. Πολλά από αυτά μετατράπηκαν σε κινήματα εξουσίας, στηριζόμενα στην ευρεία αποδοχή και υποστήριξή τους από τα μικροαστικά και μεσοαστικά στρώματα, τους βιομηχάνους, την εκκλησία.
Από τα πιο ουσιώδη συστατικά του φασισμού είναι η απροκάλυπτη χρήση βίας και η μηδενική ανοχή στη διαφορά. Τα τυπικά χαρακτηριστικά του πρωτοφασισμού, κατά τον Ουμπέρτο Έκο[1], είναι η λατρεία στην παράδοση, η δράση για τη δράση, ο επιλεκτικός λαϊκισμός, η παραδοχή ότι η ταυτότητα του έθνους είναι οι εχθροί του, ότι ο ειρηνισμός είναι συναλλαγή με τον εχθρό.
Όμως:
Για να μπορέσει ένα φασιστικό, λαϊκιστικό μόρφωμα να εξελιχθεί σε κίνημα και να καταλάβει την εξουσία, πρέπει να εκπληρώνει κάποιες βασικές προϋποθέσεις: να υπάρχει α) περιβάλλον οικονομικής κρίσης, β) απαξίωση του πολιτικού συστήματος και γ) εξασφάλιση υποστήριξης από τις ελίτ, είτε αυτές είναι οικονομικές είτε θρησκευτικές είτε μιντιακές. Οι αντιστοιχίες με την ελληνική πραγματικότητα είναι εξόφθαλμες, όπως και οι κίνδυνοι. (...)
Η Άκρα Δεξιά και ο λαϊκισμός αλλά και ο φασισμός ευδοκιμούν προπάντων σε μεταβατικές περιόδους. Το τέλος του πολέμου το 1945, ο μεταβιομηχανισμός της δεκαετίας του ’70, ο μετακομμουνισμός της δεκαετίας του ’90, η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση και η «δημοσιονομική» κρίση μετά το 2008 αποτελούν χαρακτηριστικές καμπές μετάβασης, στη διάρκεια των οποίων το παρελθόν ξυπνά και οι αμυντικές στάσεις απέναντι στη νέα πραγματικότητα διεγείρονται".
Από άρθρο του Μιχάλη Τρεμόπουλου στο tvxs:
Η επέτειος της 4ης Αυγούστου δημιουργεί εκείνους τους συνειρμούς που είναι απαραίτητοι για τα διδάγματα που οφείλουμε να αντλούμε μέσα από την