Περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία

23/04/2024

Ἐκεῖνος ποὺ ἀγνοεῖ τὰ δικά του σφάλματα καὶ
«χαϊδεύει» γενικῶς τὸν ἑαυτό του,
δὲν σημαίνει ὅτι ἐξαλείφει καὶ τὰ σφάλματά του.
Ἁπλῶς τὰ παραμερίζει, τὰ καταπιέζει
– γιὰ νὰ χρησιμοποιήσουμε ψυχολογικὴ ὁρολογία –
ὁπότε αὐτά, καταπιεζόμενα καὶ μὴ φανερούμενα,
δημιουργοῦν ἕνα κλίμα ἐνοχῆς.

Ἡ ἐνοχὴ αὐτὴ δημιουργεῖ δυσλειτουργία
στὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου,
κατάσταση πιέσεως καὶ στενοχώριας,
ποὺ τείνει νὰ ἐκφραστεῖ ἀσυνείδητα πρὸς τὰ ἔξω.

Ἡ ἔκφραση αὐτή, πέρα ἀπὸ σωματικὲς παθήσεις
ποὺ μπορεῖ νὰ δημιουργήσει στὸν ἴδιο τὸν ἄνθρωπο,
στὴ σχέση του μὲ τὸ συνάνθρωπο
συνήθως δημιουργεῖ ἐπιθετικὴ συμπεριφορά.

Ἡ ἐπιθετικὴ συμπεριφορὰ σ’ ἕνα μεγάλο βαθμὸ
ἐκφράζεται ὡς σκληρότητα, ἔλλειψη κατανοήσεως,
κατάκριση, ἀκόμη δὲ καὶ ἐξουδένωση τοῦ ἄλλου.

Ἔτσι ὑπάρχει, θὰ λέγαμε, μιὰ σχέση εὐθείας ἀναλογίας
μεταξὺ τοῦ βαθμοῦ ἐνοχῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ
τοῦ βαθμοῦ αὐστηρότητας ἔναντι τοῦ συνανθρώπου του.

Μὲ ἄλλα λόγια, ὅσο περισσότερο ἁμαρτωλὰ καὶ
ἔνοχα ζῶ, τόσο περισσότερο καὶ θὰ βλέπω τὸν ἄλλο
ὡς ἀντικείμενο κριτικῆς καὶ ἐξουδενώσεως.

Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Δορμπαράκη
«Ναί, Κύριε Βασιλεῦ, δώρησαί μοι τοῦ ὁρᾶν τὰ ἐμᾶ πταίσματα
καὶ μὴ κατακρίνειν τὸν ἀδελφόν μου» (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ κατάκρισης",
τεῦχος 367, Ἀπρίλιος 2024

20/04/2024

Τὸ νὰ ἀποκτᾶς ἐνδιαφέροντα
ποὺ δὲν εἶναι γιὰ σένα, γεννᾷ
τὸ ἐκδοῦναι τὴν ἀκοὴν τῷ καταλαλοῦντι.

Ὅταν δὲν μπορῆς νὰ συναρμοσθῆς
μὲ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ εἶναι γύρω σου,
ὅταν δὲν τοὺς ἀγαπᾶς,
ὅταν δὲν τοὺς ἀσπάζεται ἡ καρδιά σου
ἀλλὰ ἔχης παράπονα
–ἐκεῖνος δὲν εἶναι καλός,
ὁ ἄλλος δὲν μοῦ δίνει σημασία,
αὐτὸς δὲν μοῦ χαμογελάει–,
πῶς θὰ μπορέσης νὰ σταθῆς;

Ναὶ μὲν ἐπεκτείνεις τὸν ὁρίζοντά σου,
ἀλλὰ πρέπει νὰ μαθαίνης καὶ πράγματα
τὰ ὁποῖα σὲ ὑποβοηθοῦν.

Ἔτσι, μόλις δῆς κάποιον
νὰ κατηγορῆ τὸν ἀδελφό σου,
ἀμέσως στήνεις τὸ αὐτί σου.
Οἱ ἀπομονωμένοι, οἱ μελαγχολικοί, οἱ ἀκοινώνητοι,
ὅσοι ἔχουν ψευδῆ κοινωνικότητα,
ὅσοι προσπαθοῦν νὰ καλύψουν
τὴν ἐσωτερικὴ δυσκολία τους,
ὅσοι δὲν ἀσχολοῦνται μὲ τὸν Θεόν,
αὐτοὶ ἀρέσκονται σὲ συζητήσεις μὲ ὅσους
κατηγοροῦν τοὺς ἀληθεῖς μοναχούς.

Γέροντος Αἰμιλιανοῦ Σιμωνοπετρίτου
Tὸ ἀγαπῆσαι τὴν ὁμιλίαν τοῦ κόσμου (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ κατάκρισης",
τεῦχος 367, Ἀπρίλιος 2024

16/04/2024

Στὴν ἀσκητική μας παράδοση διασώζεται
ἡ προτροπὴ νὰ φυλάξουμε
μὲ προσοχὴ τρία πράγματα
καὶ καθημερινὰ νὰ ἐξετάζουμε
μήπως καὶ δὲν τὰ κατέχουμε:
τὴν ἐγκράτεια, τὴ σιωπὴ
καὶ τὴν αὐτομεμψία, δηλαδὴ τὸ νὰ κατηγοροῦμε
πάντοτε τὸν ἑαυτό μας (Ἅγιος Γρηγόριος Σιναΐτης).

Γιατὶ μόνο ἔτσι συντρίβουμε τὴν ὑπερηφάνεια,
τὴν πηγὴ τοῦ κακοῦ καὶ ὅλο τὸ κακό,
τὴν ὁδὸ τοῦ σκότους καὶ ὅλο τὸ σκότος,
τὴ ρίζα τῆς ἁμαρτίας καὶ ὅλη τὴν ἁμαρτία,
τὴν κύρια δαιμονικὴ ἀπάτη
καὶ ὅλη τὴ δαιμονικὴ ἀπάτη.

Ἐκείνην ἀκριβῶς τὴν παρασιτικὴ
καὶ παραφυσιτικὴ δύναμη,
ποὺ μᾶς ἐμποδίζει στὴν αὐτογνωσία μας,
μὲ τὴν ὁποία φτάνουμε στὴ γνώση
τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ πλησίον μας.

Πρωτοπρεσβυτέρου Μιχαὴλ Καρδαμάκη
Ἐγκράτεια, σιωπή, αὐτομεμψία (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ κατάκρισης",
τεῦχος 367, Ἀπρίλιος 2024

13/04/2024

Πρέπει νὰ κάνεις τὴν κρίση, τὴ λογικὴ κρίση
βάσει τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ.

Ἀλλὰ νὰ μὴν κατακρίνεις τὸν ἄνθρωπο.

Νὰ ξεχωρίσεις τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὰ γεγονότα.

Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀδελφός σου,
ὀφείλεις νὰ προσευχηθεῖς γιὰ αὐτόν,
ὀφείλεις νὰ κλάψεις,
ὀφείλεις νὰ θυσιαστεῖς ὑπὲρ τοῦ ἀδελφοῦ σου.

Ἀλλὰ μπορεῖ νὰ εἶσαι ἀπόλυτος, ὅτι ναὶ
αὐτὸν τὸν ἀδελφό μου ἐγὼ τὸν ἀγαπῶ,
τὸν λυποῦμαι, ξέρω ἐγώ, πάσχω,
ἀλλὰ αὐτὸ ποὺ λέει
δὲν τὸ παραδέχομαι μὲ τίποτα.
Δὲν τὸ δέχομαι, δὲν τὸ κάνω,
δὲν θὰ τὸ ἀκολουθήσω ποτέ.

Ἄλλο τὸ ἕνα, ἄλλο τὸ ἄλλο.

Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Λεμεσοῦ κ. Ἀθανασίου
Περὶ καταλαλιᾶς (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ κατάκρισης",
τεῦχος 367, Ἀπρίλιος 2024

09/04/2024

Τί νομίζετε ὅτι εἶναι τὰ κοινόβια;
Δὲν καταλαβαίνετε, ὅτι εἶναι ἕνα σῶμα ὅλοι,
καὶ ὅτι καθένας εἶναι μέλος τοῦ ἄλλου;

Ὅσοι διοικοῦν εἶναι ἡ κεφαλή.
Ὅσοι προσέχουν καὶ διορθώνουν εἶναι τὰ μάτια.
Ὅσοι ὠφελοῦν μὲ λόγο, εἶναι τὸ στόμα.
Αὐτιὰ εἶναι ὅσοι ὑπακούουν.
Χέρια εἶναι ὅσοι δουλεύουν.
Πόδια οἱ αποκρισάριοι κι οἱ διακονητές.
[Ἀποκρισάριοι λέγονται οἱ μοναχοὶ
ποὺ ἀντιπροσωπεύουν τὸ μοναστήρι τους
στὶς ἐξωτερικὲς ὑποθέσεις του]

Λοιπὸν κεφαλὴ εἶσαι; Διοίκησε.
Μάτι εἶσαι; Πρόσεξε, κατάλαβε.
Αὐτὶ εἶσαι; Ὑπάκουσε.
Χέρι εἶσαι; Δούλεψε.
Πόδι εἶσαι; Διακόνησε.

Ἀγωνιστεῖτε νὰ βοηθᾶτε πάντα ὁ ἕνας τὸν ἄλλον
εἴτε διδάσκοντας καὶ βάζοντας
στὴν καρδιὰ τοῦ ἀδελφοῦ λόγο Θεοῦ
εἴτε παρηγορώντας τον σὲ καιρὸ λύπης
εἴτε δίνοντάς του χέρι καὶ
βοηθώντας τον σὲ κάποια δουλειά.
Μ’ ἕνα λόγο, καθένας, ἀνάλογα μὲ τὴ δύναμή του,
ὅπως εἶπα, κάντε τὸ πᾶν νὰ ἑνωθεῖτε μεταξύ σας.

Γιατὶ ὅσο ἑνώνεται κανεὶς μὲ τὸν πλησίον
τόσο ἑνώνεται καὶ μὲ τὸν Θεό.

Ἀββᾶ Δωροθέου Γάζης
Μὴν κατακρίνεις (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ κατάκρισης",
τεῦχος 367, Ἀπρίλιος 2024

06/04/2024

Νέο τεῦχος
τοῦ περιοδικοῦ Πειραϊκὴ Ἐκκλησία
Ἀφιέρωμα:
"Περὶ κατάκρισης"
Τεῦχος 367, Ἀπρίλιος 2024.......................................................................
Ἄν τὸ θέλετε, «κοινοποιῆστε»
τούτη τὴ δημοσίευση.
Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ βοηθᾶτε
τὸ περιοδικὸ τῆς «Πειραϊκῆς Ἐκκλησίας»
νὰ γνωριστεῖ κι ἀπὸ ἄλλους φίλους.
Εὐχαριστοῦμε γιὰ τὴ βοήθεια.

30/03/2024

Πολὺ πονοῦμε καὶ λίγο ζωογονούμαστε,
πολὺ ὑποφέρουμε καὶ λίγο μπαίνουμε στὴ χαρά.
Νομίζω ὅτι τὸ μήνυμα τὸ χαρούμενο τοῦ Χριστοῦ
εἶναι ὅτι μᾶς δίνει τὴ δυνατότητα
νὰ περάσουμε τὴ ζωηφόρο νέκρωση.

Ὅταν ζήτησαν δύο μαθητὲς νὰ δοξαστοῦν
καὶ νὰ καθίσει ὁ ἕνας ἐκ δεξιῶν καὶ ἕνας ἐξ εὐωνύμων,
Αὐτὸς εἶπε, ὅπως ἀναφέρεται στὸ Τριώδιο,
ὅτι ὁ Κύριος δὲν δίδει τέτοια πράγματα στοὺς δικούς Του,
ὑπόσχεται ποτήριο θανάτου.
Τὸ μεγάλο γεγονὸς εἶναι ὅτι μποροῦμε
νὰ πεθάνουμε περιμένοντας.

Ὅταν περνᾶμε τὴν Γεσθημανῆ,
δὲν μποροῦμε νὰ μιλᾶμε.
Τώρα τὸ ὅτι μιλᾶμε σημαίνει
ὅτι δὲν περνᾶμε Γεσθημανῆ.
Ἀλλὰ τί γίνεται; Τὰ χάνουμε.
Μπορεῖ νὰ τὰ χάσουμε,
μπορεῖ νὰ πέσουμε κάτω,
μπορεῖ νὰ μᾶς ἐγκαταλείψει κάθε δύναμη
σωματική, ψυχική, πνευματική.
Τὸ θέμα εἶναι ἂν μπορεῖς καὶ ξερὸς
νὰ περιμένεις καὶ νὰ εὐγνωμονεῖς.

Κάποιος ὑπάρχει μέσα μας καὶ δίπλα μας,
ποὺ ἱερουργεῖ διαφορετικὰ τὸ μυστήριο τῆς ζωῆς.
Θὰ μποροῦσε εὔκολα νὰ μᾶς πεῖ
ψεύτικα πράγματα, δὲν θέλει.
Θέλει νὰ μᾶς φέρει στὴν αἰώνια ζωή.
Καὶ γιὰ νὰ μπεῖς στὴν αἰώνια ζωὴ
πρέπει νὰ περάσεις ἀπὸ τὸν θάνατο.

Προηγουμένου Βασιλείου Ἰβηρίτου
Θάνατος καὶ χαρά
τεῦχος 366, Μάρτιος 2024

25/03/2024

«Ὁ Ἑλληνικὸς κλῆρος ἦτο προωρισμένος ἄνωθεν
διὰ νὰ εὑρεθῇ τόσον φιλόπατρις καὶ
νὰ σώσῃ ὁλόκληρον τὸ Ἔθνος·
διότι ἅμα ἡ Βυζαντινὴ Αὐτοκρατορία ἐχάθη,
ὁ κλῆρος ἐδέχθη τὴν κηδεμονίαν
ἔθνους ἀπροστατεύτου,
καὶ μὴ ἔχοντος ἄλλο στήριγμα
καὶ ἄλλην παρηγοριάν,
εἰμὴ μόνον τὴν θρησκείαν.

Ὁ κλῆρος ἐσυμβούλευε καὶ ἐνουθέτει
τὸ ἀπηλπισμένον Ἔθνος τὴν καρτερίαν
καὶ τὴν ὑπομονήν.

Ὁ λαὸς εἰς τὴν θρησκείαν του
εὕρισκε τὴν ἀνάπαυσίν του,
ὑποφέρων ὅλα τὰ δεινὰ τῆς τυραννίας
μαζὶ μὲ τὸν κλῆρόν του»

Φώτιος Χρυσανθόπουλος ἢ Φωτάκος,
γραμματικὸς καὶ Α΄ ὑπασπιστὴς τοῦ Κολοκοτρώνη
Ἀφιέρωμα "Ἐκκλησία καὶ Ἀγώνας"
τεῦχος 366, Μάρτιος 2024

24/03/2024

Κάθε ὁλοκληρωτισμὸς
εἶναι καταδικασμένος νὰ ἡττηθεῖ
ἐντὸς τῆς ἱστορίας.
Τοῦτο γιορτάζουμε στὶς ἐκκλησιές,
σήμερα, Κυριακὴ τῆς Ὀρθοδοξίας.

Γιὰ ἑνάμιση σχεδὸν αἰώνα
οἱ ἰσχυροὶ αὐτοῦ τοῦ κόσμου
ἐπέβαλαν μὲ βία πολλὴ
τὴν ἀπαγόρευση τῶν εἰκόνων.

Ἄναψαν φωτιὲς
γιὰ νὰ παραδώσουν στὴν πυρὰ
τὰ εἰκονίσματα τοῦ Χριστοῦ,
τῆς Θεοτόκου, τῶν Ἁγίων.

Ἔπιασαν μαχαίρια
γιὰ νὰ κόψουν χέρια καὶ γλώσσες
ἐκείνων ποὺ ἀντιστέκονταν
ἔχοντας ὡς μόνο ὅπλο τὸ λόγο.

Πῆραν τὶς ζωὲς τῶν πιστῶν,
ποὺ δὲν σταμάτησαν
νὰ ἀσπάζονται καὶ νὰ καταφιλοῦν
τὶς ἱερὲς μορφές,
μὲ φυλακίσεις, μὲ ἐξορίες, μὲ μαρτύρια.

Κατὰ μία ἔννοια,
ὑπέρμαχοι τῆς «διαφορετικότητας»
ἦταν οἱ εἰκονομάχοι.
Ἄλλο πράγμα ὁ Θεὸς
κι ἄλλο ὁ ἄνθρωπος, ὑποστήριζαν.
Διαφορετικὲς οὐσίες,
διαφορετικὲς φύσεις.
Κι ἀλήθεια εἶναι ὅλα αὐτά,
καὶ σύμφωνα
μὲ τοὺς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας.

Ἔλα ὅμως
ποὺ αὐτὸς ὁ διαφορετικὸς Θεὸς
ἔγινε ἄνθρωπος γιὰ νὰ ἑνώσει
τὸ κτιστὸ μὲ τὸ ἄκτιστο.
Ἔλα ὅμως
ποὺ αὐτὸς ὁ ἄναρχος Θεὸς
εἰσήλθε μέσα στὴν ἱστορία
μὲ τὴν ἐνανθρώπιση,
γιὰ νὰ ἕνώσει τὰ διεστῶτα.

Μισὲς ἀλήθειες κατέθεσε
ἡ εἰκονομαχικὴ διανόηση,
γιατὶ ἐπεδίωξε
νὰ ἐργαλειοποιήσει τὴν πίστη.

Μοιάζει φυσικό,
οἱ ἰσχυροὶ αὐτοῦ τοῦ κόσμου
νὰ προτιμοῦν ἕναν Θεὸ
ἐκτὸς ἱστορίας.
Κάπου ψηλὰ καὶ μακριά.
Νὰ μὴ φτάνει τὸ βλέμμα Του
καὶ ἡ πνοή Του
μὲσα στὴ ζωή μας.
Νὰ μὴν ἀκούγεται ὁ λόγος Του,
οὔτε τὰ βηματισμὸς Του πάνω στὴ γῆ.

Θέλουν ἕνα Θεὸ χωρὶς πρόσωπο,
βολικὸ καὶ σιωπηλό,
ποὺ δὲν θὰ ὑπονομεύει τὴν ἐξουσία τους,
κι ἄν εἶναι τοῦτο δυνατό -γιατί ὄχι-
ἕνα Θεὸ ποὺ θὰ τὴν ἐδραιώνει κιόλας.

Πάντως,
σ’ ἕνα πράγμα εἶχαν δίκιο οἱ εἰκονομάχοι:
εἶναι πολὺ «ἐπικίνδυνη»
ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ.
Γιατὶ ἡ θέα τοῦ προσώπου Του,
ἡ ὄψη Του,
τὸ σχήμα κι ἡ μορφή Του
εἶναι ἰκανὲς νὰ κατανικήσουν
ὁποιοδήποτε ὁλοκληρωτισμό.

Γιατί τὸ ψέμα ὅσο κι ἄν ἐπιβάλλεται
μὲ νόμους, μὲ διώξεις,
μὲ προπαγάνδα,
μὲ ἐκπαιδευτικὰ προγράμματα,
μὲ μέσα μαζικῆς ἐνημέρωσης,
μὲ φίμωση κάθε άλλης φωνῆς
εἶναι καταδικασμένο νὰ χαθεῖ,
ἀργὰ ἢ γρήγορα,
μπροστὰ σὲ μιὰ καὶ μόνο ζωγραφιὰ
τῆς σαρκωμένης Ἀλήθειας.

π. Μιλτιάδης Ζέρβας

18/03/2024

Ἡ Καθαρὰ Δευτέρα, ἡ πρώτη ἡμέρα
τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς.

Ὁ Ναὸς μὲ τὰ καλύμματα στὸ ἐσωτερικό του,
ἔχει πάρει τὸ πένθιμό του χρῶμα.
Εἶναι ἡμέρα περισυλλογῆς, προσευχῆς,
μετάνοιας, νηστείας καὶ ἀποχῆς ἀπὸ κάθε κακό.

Στὴν πρωινὴ ἀκολουθία μὲ τὰ πολλὰ γράμματα,
θὰ παραβρεθοῦν ἀρκετοί, γιὰ νὰ κάνουν τὶς μετάνοιες.

Εἶναι ἡ ἡμέρα ποὺ γιὰ πρώτη φορὰ ἀκούγεται
ἡ εὐχὴ τοῦ Ἁγίου Ἐφραὶμ τοῦ Σύρου:

«Κύριε καὶ Δέσποτα τῆς ζωῆς μου,
πνεῦμα ἀργίας, περιεργίας, φιλαρχίας
καὶ ἀργολογίας μή μοι δῷς...»·

κατ’ αὐτὴν ὅλοι οἱ ἐκκλησιαζόμενοι κάνουν μετάνοιες.

Τὸ ἀπόγευμα ψάλλεται τὸ Μεγάλο Ἀπόδειπνο
μὲ τὰ τροπάρια τοῦ Μεγάλου Κανόνα
καὶ στὸ τέλος ὁ ἱερέας μοιράζει ἀντίδωρο
γι’ αὐτοὺς ποὺ νήστεψαν ὅλη τὴν ἡμέρα.
Εἶναι ἡ λεγόμενη ἐνάτη, δηλαδὴ
γίνεται κατάλυση τροφῆς, ψωμὶ καὶ νερό,
μετὰ τὴν Θ΄ ὥρα τῆς ἡμέρας,
περίπου στὶς 4 τὸ ἀπόγευμα.

Ἱερομονάχου Ἀναστασίου
Ἡ Καθαρὰ Δευτέρα (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Ἀκολουθίες τῆς Τεσσαρακοστῆς",
τεῦχος 356, Μάρτιος 2023

11/03/2024

Ἡ συμμετοχὴ τοῦ Ράσου στοὺς ἐθνικούς μας ἀγῶνες
δὲν εἶναι ἀσφαλῶς ὁ μοναδικὸς λόγος
τῆς παρουσίας τοῦ Κλήρου στὴν κοινωνία μας.

Κύρια ἀποστολὴ τοῦ Ράσου εἶναι τὸ ἔργο τοῦ ἰατροῦ
στὸ «Πνευματικὸν Ἰατρεῖον» τῆς Ἐκκλησίας
γιὰ τὴν πνευματικὴ καὶ ὑπαρκτικὴ ἀποκατάσταση
τοῦ ἀνθρώπου μέσα στὸ Σῶμα τοῦ Χριστοῦ.

Ἡ Ἐκκλησία δὲν μπορεῖ ποτὲ νὰ θεωρεῖται
ὡς ἕνας συμβατικὸς θεσμός, κοινωνικοῦ χαρακτήρα,
μέσα στὸν ὑπόλοιπο κρατικὸ καὶ ἐθνικὸ βίο,
μὲ σκοπὸ νὰ σώζει ἁπλῶς τὴν ἱστορικὴ διάσταση. [...]

Ὁ Ὀρθόδοξος Κλῆρος δὲν μπορεῖ νὰ μὴ συμμετάσχει
στοὺς ἐθνικούς-ἀπελευθερωτικοὺς ἀγῶνες,
διότι τὸ ἔργο του καὶ στὴν περίοδο τῆς εἰρήνης
εἶναι ἀπελευθερωτικό.

Ἀγώνας γιὰ τὴν καταξίωση τοῦ Ρωμηοῦ,
ὡς ἀπελευθέρωση ἀπὸ τὰ δεσμὰ
τῆς ἐσωτερικῆς δουλείας, τῆς ἁμαρτίας.

Ἡ ἐσωτερικὴ δὲ δουλεία κατὰ κύριο λόγο
ἐπιφέρει καὶ τὴν ἐξωτερική.
Διότι δουλεία δὲν εἶναι, κυρίως,
ἡ ἀναγκαστικὴ ὑποταγή, ἀλλὰ
ἡ ἐσωτερικὴ ὑποταγὴ καὶ
ταύτιση μὲ τὸν κατακτητή,
ἡ νέκρωση τοῦ πνεύματος ἀντιστάσεως
καὶ τοῦ ψυχικοῦ δυναμισμοῦ.

Πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Μεταλληνοῦ
Τὸ '21 καὶ οἱ συντελεστές του (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Ἐκκλησία καὶ Ἀγώνας", τεῦχος 366, Μάρτιος 2024

07/03/2024

Δὲν ὑπῆρξε κανένα σημαδάκι Ἐπαναστάσεως
ἢ κανένα σημαδάκι Ἀντιστάσεως
ποὺ δὲν ξεκίνησε ἀπὸ κάποιο μικρὸ Μοναστήρι,
ἀπὸ κάποιον κληρικόν.

Γιὰ νὰ τὸ καταλάβουμε καλύτερα
τὸ πνεῦμα αὐτῆς τῆς ἐποχῆς
πρέπει νὰ κάνουμε
μίαν ἀντιπαράθεση μὲ τὴ Δύση.
Εἶναι ἕνα μεγάλο θέμα
ποὺ πάντοτε μᾶς ξεφεύγει.

Ἡ Δύση εἶναι ἀγανακτισμένη
ἀπὸ τοὺς θρησκευτικοὺς πολέμους.
Γι’ αὐτὸ δημιουργεῖται μετὰ
καὶ τὸ πνεῦμα τὸ διαφωτιστικό.
Ἐνῷ ἐπικρατεῖ στὴ Δύση ὁ Διαφωτισμὸς
μὲ ὅλα τὰ ἐπακόλουθά του
ἐδῶ ἔχουμε τοὺς Νεομάρτυρες.

Δὲν μπορεῖ κανεὶς νὰ κάνει κάτι
χωρὶς νὰ ὑπολογίσει
τὴν πίστη του, τὴν θρησκεία του.

Τότε δὲν μιλάγαμε γιὰ ἔθνος,
μιλάγαμε γιὰ Ὀρθοδοξία,
μιλάγαμε γιὰ πίστη.

Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν
καὶ πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερωνύμου
Ἡ Ἐκκλησία τοῦ 1821 (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Ἐκκλησία καὶ Ἀγώνας", τεῦχος 366, Μάρτιος 2024

04/03/2024

Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης
ἔφτασε σὲ μεγάλα ὕψη ἁγιότητας,
ὥστε καὶ αὐτὰ τὰ ἄγρια σαρκοφάγα
καὶ αἱμοβόρα θηρία τὸν σέβονταν,
δὲν τὸν πείραζαν καὶ μάλιστα τὸν ὑπηρετοῦσαν.

Ὅπως ἀναφέρεται στὸ συναξάρι του,
συνάντησε κάποτε ἕνα λιοντάρι,
τὸ ὁποῖο εἶχε καρφωμένο στὸ πόδι του
ἕνα καλάμι καὶ ὑπέφερε.
Ὁ Ἅγιος πλησίασε, ἔβγαλε τὸ καλάμι
καὶ περιποιήθηκε τὴν πληγή του.

Ἐκεῖνο ἀπὸ τότε τὸν ἀκολουθοῦσε πιστὰ
καὶ τὸν ὑπηρετοῦσε.
Συνόδευε τὸ γαϊδουράκι τῆς λαύρας,
ποὺ μετέφερε νερὸ ἀπὸ τὸν Ἰορδάνη στὴ Μονή.

Ὅταν πέθανε ὁ Ἅγιος, τὸ λιοντάρι
ἔμεινε χωρὶς τροφὴ καὶ νερό,
πάνω στὸν τάφο τοῦ Ἁγίου,
ὅπου πέθανε ὕστερα ἀπὸ μερικὲς μέρες!

Ὁ Ἅγιος Γεράσιμος κοιμήθηκε σὲ βαθιὰ γεράματα,
ἑκατὸ χρονῶν, στὶς 4 Μαρτίου τοῦ 475.
Εἶχε δώσει ἐντολὴ νὰ θάψουν τὸ σῶμα του
σὲ ἄγνωστο μέρος γιὰ νὰ μὴν τύχει τιμῶν.
Ἔτσι μέχρι σήμερα δὲν γνωρίζουμε
ποῦ βρίσκεται τὸ τίμιο λείψανό του.

Ἡ μνήμη του τιμᾶται στὶς 4 Μαρτίου,
ὁπότε πανηγυρίζει καὶ ἡ ὁμώνυμη Μονή του
στὸν Ἰορδάνη ποταμό.

Λάμπρου Σκόντζου-Συναξάρι
Ἅγιος Γεράσιμος ὁ Ἰορδανίτης (ἀπόσπασμα)
τεῦχος 366, Μάρτιος 2024

02/03/2024

Νέο τεῦχος
τοῦ περιοδικοῦ Πειραϊκὴ Ἐκκλησία
Ἀφιέρωμα:
"Ἐκκλησία καὶ Ἀγώνας"
Τεῦχος 366, Μάρτιος 2024.......................................................................
Ἄν τὸ θέλετε, «κοινοποιῆστε»
τούτη τὴ δημοσίευση.
Μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ βοηθᾶτε
τὸ περιοδικὸ τῆς «Πειραϊκῆς Ἐκκλησίας»
νὰ γνωριστεῖ κι ἀπὸ ἄλλους φίλους.
Εὐχαριστοῦμε γιὰ τὴ βοήθεια.

01/03/2024

"ΤΟ ΤΡΙΩΔΙΟΝ"

Συντονιστείτε και σήμερα
στη 1 το μεσημέρι,
για να ακούσετε την εκπομπή
"Περί Θεού, περί ανθρώπου,
περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία"

https://www.peradio.com/apeutheias-akroasi/

26/02/2024

Ὁ σωστὸς πνευματικὸς ξέρει καὶ ἔχει βιώσει
τί σημαίνει μετάνοια.

Εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἡ Ἐκκλησία τοῦ ἔχει ἀναθέσει
τὴν εὐθύνη τῆς οἰκονομίας τῆς μετάνοιας.

Ὁ πιστὸς μπορεῖ νὰ ἔχει μιὰ θολὴ εἰκόνα γιὰ τὴ μετάνοια,
ἡ μετάνοια γι’ αὐτὸν νὰ εἶναι γενικὴ καὶ ἀόριστη,
ἄρα εὔκολη καὶ ἀνέξοδη.

Σκοπὸς δὲ τῆς πνευματικῆς πατρότητας
δὲν εἶναι ἡ ἰσόβιος πνευματικὴ νηπιότητα.
Ὁ πνευματικὸς ἐνισχύει τὸ πνευματικό του τέκνο,
ὥστε νὰ μπορέσει κάποια στιγμὴ
νὰ στέκεται στὰ πόδια του μονάχος.

Τὸ ἀρχέτυπο ἀσφαλῶς τῆς πνευματικῆς
πατρότητας εἶναι ὁ Χριστός.
Ἕνα πρόσωπο ἀγάπης συνεχοῦς,
ποὺ παρηγορεῖ, ποὺ συντρέχει, ποὺ συμβουλεύει.

Ἔτσι οἱ νουθεσίες τοῦ πνευματικοῦ
δὲν ἔχουν σκοπὸ νὰ ἐξουθενώσουν·
προτρέπουν καὶ παρακαλοῦν,
δὲν εἶναι ποτὲ ἐκδικητικές.

Ὁ γέροντας συμβουλεύει τὸ σωστό,
ἀλλὰ δὲν τὸ ἐπιβάλλει, ἀφήνει πλήρη ἐλευθερία.
Μπορεῖ καὶ πρέπει νὰ ζητᾶ συγγνώμη
γιὰ τὰ ἀναπόφευκτα λάθη του.
Χρειάζεται νὰ ἔχει αὐτογνωσία.
Αὐτὴ θὰ τὸν βοηθήσει στὴ σωστὴ διάγνωση
τοῦ προβλήματος τοῦ πιστοῦ,
τῆς ἰδιαιτερότητάς του καὶ
στὴ σωστὴ παροχὴ βοήθειας.

Τὸ φάρμακο ἄλλωστε
γιὰ τὸν καθένα εἶναι διαφορετικό.

Γιώργου Μπάρλα
Ἡ πνευματικὴ πατρότητα τότε καὶ σήμερα (ἀπόσπασμα)
τεῦχος 365, Ἰαν./Φεβρ. 2024

23/02/2024

Συντονιστείτε σήμερα
στη 1 το μεσημέρι,
για να ακούσετε την εκπομπή
"Περί Θεού, περί ανθρώπου,
περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία"

https://www.peradio.com/apeutheias-akroasi/

20/02/2024

Ὁ μεγάλος προσωκρατικὸς φιλόσοφος Ἡράκλειτος
γιὰ νὰ δηλώσῃ τὴν ἀπεραντοσύνη τῆς ψυχῆς
ἐπέλεξε τὴ λέξη λόγος, ἡ ὁποία παραπέμπει στὴ γλῶσσα·

«πείρατα ψυχῆς οὐκ ἂν ἐξεύροιο πᾶσαν ἐπιπορευόμενος ὁδόν·
οὕτω βαθὺν λόγον ἔχει· ἔστι ψυχῆς λόγος ἑωυτὸν αὔξων»,

δηλαδὴ τὰ πέρατα τῆς ψυχῆς δὲν μπορεῖς νὰ βρῇς,
ὅποιον δρόμο καὶ νὰ πάρῃς· τόσο βαθὺς εἶναι ὁ λόγος·
ὑπάρχει λόγος στὴν ψυχὴ ποὺ αὐξάνει τὸν ἑαυτό του.

Ἀπὸ πολὺ νωρὶς οἱ Ἕλληνες κατανόησαν
τὴν ἄρρηκτη σχέση νόησης καὶ γλώσσας,
γι’ αὐτὸ χρησιμοποιοῦσαν τὴ λέξη λόγος
γιὰ νὰ δηλώσουν τόσο τὴ γλῶσσα ὅσο καὶ τὴ λογική.

Δεδομένου ὅτι ἡ ἀνθρώπινη συνείδηση
ἀντανακλᾶται στὴ λέξη,
ὅπως ὁ ἥλιος σὲ μιὰ σταγόνα νεροῦ,
ὁ ἑλληνικὸς πολιτισμὸς εἶναι σὰν τὸ σύννεφο
καὶ ἡ ἑλληνικὴ γλῶσσα σὰν τὴ βροχή.

Γεωργίου Ἰ. Βιλλιώτη
Γλῶσσα, τό αἷμα τοῦ πνεύματός μας (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ γλώσσας", τεῦχος 365, Ἰαν./Φεβρ. 2024

16/02/2024

Συντονιστείτε σήμερα στη 1 το μεσημέρι,
για να ακούσετε την εκπομπή
"Περί Θεού, περί ανθρώπου,
περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία"

https://www.peradio.com/apeutheias-akroasi/

12/02/2024

Ἂν τυχὸν τὸ καταλαβαίνουμε,
ὅτι ἀδικοῦμε τὸν ἑαυτό μας
κάθε φορὰ ποὺ ἀδικοπραγοῦμε
στὴ γλώσσα μας,
γιατί ἐπιτέλους ἐξακολουθοῦμε
νὰ τὸ διαπράττουμε ἐτοῦτο;

Γιατί φτηναίνουμε κάθε μέρα τὶς λέξεις μας;
Γιατί τραχύνουμε ὁσημέρες τὰ ρήματα;
Γιατί ἀπ’ ἀρχῆς ἀκυρώνουμε,
καθενός, τὸ ὄνομά του;

Ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι – ἀτυχῶς –
δὲν τὸ καταλαβαίνουμε:
Δὲν καταλαβαίνουμε – κι ὅμως –
ὅτι φέρουν, ναί, σημασία οἱ λέξεις.

Ἡ διερώτηση ποὺ ἀπομένει εἶναι:
Μὰ «τί» τότε καταλαβαίνουμε;

Κι ἡ ἀπάντηση ποὺ προσέρχεται
(διατείνομαι) αὐτεπάγγελτη εἶναι πώς,
ἐπειδὴ ἀκριβῶς δὲν κατανοοῦμε ὅ,τι λέμε,
ἐξ αὐτοῦ ἀναπόφευκτα καὶ δὲν εἶναι δικό μας
ἐκεῖνο ποὺ τελικὰ διά-πράττουμε...

Γιώργου Καστρινάκη
Ἡ γλώσσα ὡς μήτρα τρόπου τοῦ βίου (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ γλώσσας", τεῦχος 365, Ἰαν./Φεβρ. 2024

06/02/2024

Εἶναι εὔκολο λοιπὸν νὰ θεωρήσουμε
ὅτι ἡ γλώσσα μας καταστρέφεται
ἀπὸ τὸν τρόπο ποὺ οἱ νέοι τὴν χρησιμοποιοῦν,
στὴν πραγματικότητα ὅμως
τὸ πρόβλημα εἶναι πολὺ πιὸ σύνθετο.

Δὲν εἶναι ἡ νεανικὴ ἰδιόλεκτος
ποὺ γίνεται οὐσιαστικὰ κοινωνιόλεκτος ἡ δυσκολία,
ἀλλὰ ἡ ἀδυναμία τῶν περισσοτέρων
νὰ κατανοήσουν καὶ λέξεις καὶ κείμενα,
καὶ νὰ χρησιμοποιήσουν τὴ γλώσσα μας
ἀξιοποιώντας τὶς πολλὲς δυνατότητες ποὺ αὐτὴ ἔχει.

Ἡ ἑλληνικὴ γλώσσα ἀποτυπώνει μὲ ξεχωριστὲς λέξεις
μιὰ γκάμα συναισθημάτων ποὺ κανονικὰ
θὰ ἐκφραζόταν μὲ μία λέξη καὶ ὄχι μόνο
στὴ σύγχρονη μορφή της.

Πρωτοπρεσβυτέρου Θεμιστοκλῆ Μουρτζανοῦ
Ἡ γλώσσα τῶν νέων καὶ ἡ Ἐκκλησία (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ γλώσσας", τεῦχος 365, Ἰαν./Φεβρ. 2024

31/01/2024

Στὴ γλωσσικὴ προϊστορία ὁ ἄνθρωπος πιθανὸν νὰ χρησιμοποιοῦσε σημεῖα τῶν ὁποίων τὸ «αἰσθητὸ ἐκφραστικὸ περίβλημα» ἦταν ὀπτικὸ καὶ ὄχι ἀκουστικό.

Ἡ ὀπτικὴ γλώσσα, στὴν ἀρχὴ ἡ ἔκφραση μὲ τοὺς ὀφθαλμούς, τὸ «βλέμμα», οἱ κινήσεις τοῦ προσώπου, συμπληρώθηκε μὲ τὴν κίνηση τοῦ σώματος.
Μορφασμὸς καὶ δεικτικὴ χειρονομία, πρωτογενὴς στὴν ἐξέλιξη τῆς ἀνθρώπινης γλώσσας τῶν χειρονομιῶν, ἔγιναν συμβολικὲς πράξεις δύναμης.
Ὅμως τὸ «ὅριο» τῆς ἐποπτικῆς γλώσσας, δηλαδὴ τῆς ἔκφρασης μὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ τὸ «βλέμμα», ἦταν τὸ φῶς τῆς ἡμέρας.

Ἡ γλώσσα τῶν ὀφθαλμῶν καὶ ἡ γλώσσα τοῦ σώματος τὴ νύκτα «σιωποῦσαν». Τὸ ἀδιέξοδο αὐτὸ τῆς σιωπῆς ξεπεράσθηκε τότε μὲ τοὺς «φθόγγους» καὶ παρουσιάστηκε ἡ γλώσσα καὶ ἡ φθογγικὴ ἔκφραση.
Ἡ γλώσσα λοιπὸν δὲν παριστᾶ ἁπλῶς ἀλλά, κυρίως, ἐκφράζει.
«Ὁ ἦχος πρέπει νὰ μοιάζει σὰν ἠχὼ τοῦ νοήματος» λέει ὁ ἄγγλος ποιητὴς Alexander Pope.
Γιὰ νὰ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν «ἐν-νόηση», δηλαδὴ στὸ νόημα καὶ στὸν τρόπο, στὸ «πῶς» σχετίζεται μὲ τὴν φυσικὴ πραγματικότητα, πῶς σχετίζεται μὲ τὸν ἄλλο ἄνθρωπο
καὶ τελικὰ πῶς μιλάει στὸν Θεό, ἡ γλώσσα λειτούργησε ἀπελευθερωτικὰ καὶ ἑνωτικά.

Γιώργου Ἀνανιάδη, Ἡ γλώσσα ὡς ἔκφραση ἐπικοινωνίας, ἄνοιγμα συνυπάρξεως. (ἀπόσπασμα)
Ἀφιέρωμα "Περὶ γλώσσας", τεῦχος 365, Ἰαν./Φεβρ. 2024

Ἔργο τῆς Φωτεινῆς Καφίδα, Μορφὲς τῆς Σούγιας

29/01/2024

Ἡ ἐπικράτηση τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας
παγκοσμίως ἦταν μία ἀπὸ Θεοῦ
προετοιμασία ποὺ ὁδήγησε
στὸ «πλήρωμα τοῦ χρόνου»
σχετικὰ μὲ τὴ σάρκωση
τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ
καὶ τὴν ἵδρυση τῆς Ἐκκλησίας του.

Ἔτσι, τὸ Εὐαγγέλιο ἦταν δυνατὸ
νὰ κηρυχθεῖ σὲ μιὰ γλώσσα
σὲ ὅλο σχεδὸν τὸν κόσμο.

Εἶναι ἐξάλλου ἡ Ἑλληνικὴ γλώσσα
τὸ ἀρτιότερο ὄργανο ἔκφρασης
καὶ κατὰ συνέπεια, τὸ καταλληλότερο
γιὰ νὰ γίνει ὁ φορέας τοῦ Εὐαγγελίου.

Ἡ γλωσσικὴ δομὴ
τῆς Κυριακῆς προσευχῆς,
ὅπως μᾶς παραδίδεται
ἀπὸ τὰ εὐαγγέλια
(Ματθ. 6, 9-13 καὶ Λουκ. 11, 2-4),
θεωρεῖται ἰδανικὸ κείμενο.

Πρόκειται γιὰ θαυμαστό,
τέλειο στὴν ἁπλότητα καὶ
τὴ βαθύτητά του κείμενο,
ποὺ δείχνει ἀνάγλυφα
τὴν ἐκφραστικὴ δύναμη,
στὴν ὁποία μπορεῖ νὰ φθάσει
ἡ Ἑλληνικὴ γλώσσα.

Θωμᾶ Ἀντ. Ἰωαννίδη
Εὐαγγέλιο καὶ Ἑλληνικὴ γλώσσα
Τεῦχος 365, Ἰαν./Φεβρ. 2024

26/01/2024

Ἀκούω τὰ παιδιὰ ποὺ φωνάζουν
καὶ διαμαρτύρονται καὶ ἀντιστέκονται
στὴν ἵδρυση ἰδιωτικῶν πανεπιστημίων
στὸν τόπο μας.
Χωρίς ἴσως νὰ τὸ κατανοῦν
οἱ νέοι θέτουν ἐνώπιον μας
ἕνα ζήτημα καίριο:
«ποιά ἡ σχέση τοῦ ἰδιωτικοῦ μὲ τὸ δημόσιο;»·
ἢ μὲ ἄλλους λόγους
«τοῦ ἀτόμου μὲ τὴν κοινωνία;».

Στὸ ἐρώτημα ὑπάρχουν δύο ἀπαντήσεις
ἐν πολλοῖς ἀκραῖες.

Ἡ πρώτη θέλει ἡ κοινωνία νὰ καταργεῖ τὸ ἄτομο,
νὰ τὸ περιορίζει, νὰ τὸ ἐργαλειοποιεῖ,
ἔτσι ὥστε νὰ ἐπιτευχθεῖ μιὰ κοινωνικὴ μάζα
ἢ τέλος πάντων μιὰ συνοχὴ
μεταξύ τῶν μελῶν της γιὰ τὴν κοινή εὐημερία.
Τὸ μοντέλο αὐτὸ ἱστορικὰ δοκιμάσθηκε
καὶ ἐφαρμόστηκε (καὶ ἐφαρμόζεται)
ἀπὸ διάφορα αὐταρχικὰ καθεστῶτα,
ἐξουσίες χωρὶς ἰδιαίτερες εὐαισθησίες
στὶς ἀνθρώπινες ἐλευθερίες.

Ἡ δεύτερη ἀπάντηση,
τὴν ὁποία ἐνστερνίζονται ἀνεπιφύλακτα
οἱ δυτικὲς κοινωνίες στὶς μέρες μας,
προβάλει ὡς αὐτονόητη
τὴν κυριαρχία τοῦ ἀτόμου ἐπὶ τῆς κοινωνίας.
Κατ’ οὐσία ἡ κοινωνία ὑπάρχει
ὥστε τὸ ἄτομο νὰ μπορεῖ
νὰ ἐκπληρώνει τὶς ἐπιθυμίες του
καὶ νὰ προασπίζει τὰ δικαιώματά του.
Γι’ αὐτὸ στὸν μετανεωτερικὸ κόσμο
ὁ καθένας μπορεῖ νὰ κάνει ὅ,τι τοῦ ἀρέσει,
μπορεῖ νὰ εἶναι ὅ,τι δηλώνει.

«Κάνε ὅ,τι θέλεις λοιπόν» ἐξαγγέλει ἡ ἐποχή μας.
Τοῦτο τὸ σύνθημα μοιάζει ἰδιαίτερα θελκτικό
καὶ εἶναι φυσικὸ νὰ κερδίζει
εἰδικὰ τοὺς νέους ἀνθρώπους,
οἱ ὁποίοι ἀνοίγονται τώρα στὴ ζωὴ
ἀναζητώντας δυναμικὰ τὴν ἐλευθερία.

Ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ ὅμως, σὲ σᾶς παιδιά,
νὰ ἀπευθύνω τώρα τὸ λόγο.
Ἄν ἀποδεχθεῖτε ἄκριτα τὴν προτροπή
«κάνε ὅ,τι γουστάρεις καὶ δὲν ἔχεις νὰ δώσεις
λογαριασμὸ σὲ κανέναν»
τότε ἐσεῖς οἱ ἴδιοι θὰ καθιερώσετε
μὲ τρόπο τρανὸ τὴν ἐπικράτηση τοῦ «ἰδιωτικοῦ»
εἰς βάρος τοῦ «δημοσίου»,
ὄχι μόνο στὰ πανεπιστήμια,
ὄχι μόνο στὰ νοσοκομεῖα,
ὄχι μόνο στοὺς παρόχους ἐνέργειας,
ὄχι μόνο στὰ μέσα μαζικῆς μεταφορᾶς,
ἀλλὰ στὸ σύνολο τοῦ κοινοῦ μας βίου.

Καλὰ κάνετε λοιπὸν καὶ διαμαρτύρεστε
πρὸς τοὺς ἄρχοντές μας,
οἱ ὁποῖοι εἶναι καθολικὰ ὑποταγμένοι
στὴ λογικὴ τῆς ἰδιώτευσης,
ἀφοῦ πιστεύουν πὼς μόνο ἔτσι θὰ εἴμαστε
«στὴ σωστὴ πλευρὰ τῆς ἱστορίας».
Ὅμως ἂν θέλετε οἱ κόποι κι οἱ ἀγῶνες σας
νὰ ἔχουν ἀντίκρισμα ὀφείλετε κι ἐσεῖς
καὶ ὅλοι μας νὰ ἀρνηθοῦμε τὸν πειρασμὸ
οἱ ἄλλοι νὰ ὑπάρχουν γιὰ νὰ κάνουμε τὸ θέλημά μας·
νὰ ἀντισταθοῦμε -πρωτίστως μέσα στὴ ψυχή μας καὶ ἔπειτα στὸ δημόσιο χῶρο-
σὲ αὐτὸ ποὺ πολὺ εὔστοχα
ἔχει ὁνομαστεῖ ἡ «τυραννία τοῦ γοῦστου».

π. Μιλτιάδης Ζέρβας

22/01/2024

Ἔχουμε ἀφήσει τὴ γλώσσα μας
χωρὶς ὁδηγό.

Ἔχουμε γλώσσα ἀλλὰ
ὄχι συνείδηση γλώσσας.

Ἀπὸ τότε ποὺ οἱ λέξεις κατάντησαν
χρηστικὰ ἐργαλεῖα ἐπικοινωνίας
δὲν ἐπιτυγχάνουν πιὰ αὐτὸ
ποὺ εὔστοχα θὰ μποροῦσε νὰ ὀνομαστεῖ
ὀντολογικὴ βυθομέτρηση.

Βολέψαμε τὶς λέξεις μὲ ἀλφαβητικὴ σειρὰ
στὰ λεξικά μας καὶ ξεμπερδέψαμε
λὲς καὶ ὅλες οἱ λέξεις
ποὺ ἀρχίζουν ἀπὸ τὸ ἴδιο γράμμα
ἔχουν τὸ ἴδιο σημασιολογικὸ βάρος.

Χάθηκε ἔτσι τὸ εἰδικὸ βάρος
τῆς γλώσσας μας.
Διότι ἡ γλώσσα
δὲν εἶναι ἕνα σύνολο λέξεων,
γραμματικῶν καὶ συντακτικῶν
κανόνων.
Αὐτὰ ἀποτελοῦν ἁπλῶς
τὰ ἐργαλεῖα της.

Δὲν συνειδητοποιοῦμε πιὰ
πὼς ἡ λέξη μεταφέρει σκηνώματα ζωῆς,
ἐπίπεδο πολιτισμοῦ, τὴν πάλη ἐν τέλει
γιὰ τὴν προσέγγιση τοῦ Θεοῦ.

Ἡ γλώσσα εἶναι σῶμα λόγου.

Ἀποτελεῖ τραγικὸ δυστύχημα
τὸ ὅτι προσδιορίζουμε τὴ γλώσσα μας
ὡς λόγια καὶ ὄχι ὡς συνειδητὸ τόπο
τῆς ὕπαρξης, δηλαδὴ λόγο.

Ἡ γλώσσα ποὺ θὰ ἔπρεπε νά ’ναι
«τὸ μαλαματένιο σκέπασμα τῆς ὕπαρξης»
κατάντησε «ἐντάφια χρυσὴ προσωπίδα»
(Σεφέρης).

Κάτω ἀπὸ τὴν προσωπίδα
τὸ τραγικὸ κενὸ τῆς ὕπαρξης.

Κατερίνας Ἀθηνιώτη-Παπαδάκη
Σὲ τελικὴ ἀνάλυση ἡ γλώσσα εἶναι πατρίδα
Τεῦχος 365, Ἰαν./Φεβρ. 2024

19/01/2024

Ακούστε τώρα
στον παρακάτω σύνδεσμο
ή στο ραδιόφωνο σας

την πρώτη εκπομπή
"Περί Θεού, περί ανθρώπου,
περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία"

στον Ραδιοφωνικό Σταθμό
"Πειραϊκή Εκκλησία" 91,2FM

Απευθείας ακρόαση του ραδιοφωνικού σταθμού, επικοινωνήστε απευθείας με την εκπομπή που επιθυμείτε.

19/01/2024

Συντονιστείτε σήμερα στη 1 το μεσημέρι,
για να ακούσετε
την πρώτη εκπομπή
"Περί Θεού, περί ανθρώπου,
περιοδικό Πειραϊκή Εκκλησία"