24/12/2024
Αγαπητοί αναγνώστες,
Οι άνθρωποι ανέκαθεν έλεγαν ο ένας στον άλλο ιστορίες. Μόνο πολύ μεταγενέστερα συλλέχθηκαν και καταγράφηκαν - τα πιο διάσημα σημερινά παραμύθια, όπως για παράδειγμα συνέβη από τους αδελφούς Γκριμ. Αυτές οι θαυμαστές ιστορίες γεμάτες μαγεία, παράξενα πλάσματα και περιπετειώδεις δοκιμασίες είναι αστείες, θλιβερές ή τρομακτικές. Αλλά μπορούμε επίσης να διδαχθούμε κάτι από αυτά την κριτική σκέψη για παράδειγμα. Οι χαρακτήρες των ιστοριών μάς κάνουν να σκεφτούμε τι είναι σωστό ή λάθος, καλό ή κακό - διαπολιτισμικά. Μπορούμε να βρούμε πρότυπα ή να αποθαρρυνθούμε- μπορούμε να ζητωκραυγάσουμε ή να εκπλαγούμε. Το να λέμε παραμύθια, να τα διαβάζουμε ή να τα ακούμε βοηθά στην εκμάθηση μιας γλώσσας και στην διεύρυνση του λεξιλογίου ενώ, προάγεται η συγκέντρωση και η φαντασία. Τα παραμύθια αποτελούν πολύ σημαντικά πολιτισμικά αγαθά.
Με πληθυσμό 10-12 εκατομμυρίων, οι Ρομά συνιστούν τη μεγαλύτερη εθνοτική μειονότητα στην Ευρώπη. Προερχόμενοι αρχικά από την Ινδία, ζουν σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες αλλά και σε άλλες ηπείρους εδώ και περίπου 700 χρόνια. Οι Ρομά δεν είναι μια ομοιογενής κοινότητα, αλλά εξακολουθούν να είναι ενωμένοι μέσα από τον πολιτισμό τους - πέρα από όλα τα σύνορα.
Φυσικά, οι Ρομά έχουν πρόσβαση στον κόσμο των παραμυθιών, αλλά με όρια. Τα Ρομανές δεν είναι γραπτή γλώσσα. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα παραμύθια και οι ιστορίες διατηρούνταν στις κοινότητες των Ρομά από τους παραμυθάδες και προωθούνταν προφορικά, όμως ο αριθμός τους μειώνεται στο πέρασμα του χρόνου.
Με το βιβλίο «Λαμπερά Αστέρια - Παραμύθια δοσμένα από τους Ρομά της Ευρώπης» , θα θέλαμε να συμβάλουμε λίγο στο να μπορέσουν αυτά τα παραμύθια να διατηρηθούν ως μέρος της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς για τις επόμενες γενιές και να είναι διαθέσιμα σε διάφορες διαλέκτους της Ρομανί διαλέκτου. Το δίγλωσσο βιβλίο μας με παραμύθια μπορεί να βοηθήσει με διασκεδαστικό τρόπο στη βελτίωση των ικανοτήτων ανάγνωσης και γραφής - τόσο των παιδιών όσο και των ενηλίκων - που ενδιαφέρονται για μια διάλεκτο Romanes. Η σύγκριση των μεταφράσεων είναι σίγουρα εκπαιδευτική και συναρπαστική. Η αναγνώριση των διαφορών στις εκδοχές δεν μπορεί να εκληφθεί μόνο ως πρόσκληση για περαιτέρω αφήγηση μιας ιστορίας, αλλά και για να συνεχίσουμε να την περιστρέφουμε, να την αφηγηθούμε διαφορετικά και να συνεχίσουμε την παράδοση της αφήγησης με αυτόν τον τρόπο. Και φυσικά, το έργο μας θα συμβάλει στη μείωση των προκαταλήψεων και των στερεοτύπων και στην προώθηση της ενεργού συμμετοχής των Ρομά.
Όλα τα παραμύθια που περιέχονται σε αυτό το βιβλίο μας τα διηγήθηκαν Σίντι και Ρομά από τη Γερμανία, καθώς και Ρομά από τη Βουλγαρία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Ρουμανία, τη Σερβία και την Τουρκία και μεταφράστηκαν αρχικά στα αγγλικά. Στη συνέχεια, μεταφέρθηκαν αφενός στις εθνικές γλώσσες των χωρών εταίρων και αφετέρου στην πιο ομιλούμενη εδική τους Ρομανί διάλεκτο. Έτσι, το βιβλίο μας κατάφερε να εκδοθεί σε οκτώ χώρες ταυτόχρονα. Καταβλήθηκε μεγάλη προσπάθεια να διατηρηθεί το πρωτότυπο περιεχόμενο, το οποίο περιελάμβανε μερικές χονδροειδείς λεπτομέρειες, μικρές ασυνέπειες και πραγματικά μεγάλες παραδοξότητες.
Εκτός από μερικά σύγχρονα κείμενα, στην πλειονότητά της αυτή η συλλογή παραμυθιών περιλαμβάνει λαϊκά παραμύθια που εν μέρει μεταδίδονται προφορικά από γενιά σε γενιά εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Έτσι, είναι πολύ πιθανό κάποια από τα μοτίβα ή ακόμη και ολόκληρα παραμύθια να σας φαίνονται οικεία, επειδή μπορείτε να εντοπίσετε αντιστοιχίες με τις συλλογές των αδελφών Γκριμ αλλά και του Jean de la Fontaine ή του Wilhelm Curtmann.
Το παρόν βιβλίο παραμυθιών δημιουργήθηκε στα πλαίσιο ενός τριετούς προγράμματος που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Είμαστε ευτυχείς που μοιραζόμαστε μαζί σας αυτή τη μικρή συλλογή παραμυθιών και ευελπιστούμε να σας ενθουσιάσει η ανάγνωσή του όσο ενθουσιάσε εμάς, αλλά και να μεταφέρει τις ιστορίες του, όπως ήδη γινόταν και πριν την ύπαρξή του!
Με εκτίμηση,
Ronald Schönknecht
Υπεύθυνος έργου εξ ονόματος όλων των συνεργατών του
