16/12/2024
Ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης γράφει για τη μετανάστευση και για το νέο βιβλίο του Κώστα Κατσάπη "Αυστραλία. Η επιστροφή" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ.
Η βιβλιοπαρουσίαση θα γίνει απόψε, στις 18:30 στο Βιβλιοπωλείο Θεμέλιο
Θα μιλήσουν οι:
🔸ΕΦΗ ΓΑΖΗ, Καθηγήτρια Θεωρίας της Ιστοριογραφίας και της Νεότερης Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, και
🔸ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ, συγγραφέας.
Αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσει ο ηθοποιός-σκηνοθέτης ΑΝΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΡΑΚΥΚΛΑΣ.
🎙Θα συντονίσει η δημοσιογράφος ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΚΑΤΣΙΜΗ.
[...]Στο δίπτυχό του "Αυστραλία" και "Αυστραλία, η Επιστροφή", ο Κατσάπης διαλαμβάνει με τον τρόπο του "new journalism” (που εισήγαγαν από τη δεκαετία του 1960 σπουδαίοι Αμερικάνοι συγγραφείς, ο Τρούμαν Καπότε, ο Τομ Γουλφ) τη μετανάστευση στους αντίποδες.
Σύμφωνα με τη στατιστική, 400.000 Έλληνες μετανάστευσαν συνολικά στην Αυστραλία σε κύματα, από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι την πρόσφατη περίοδο της κρίσης. Το τρίτο κύμα, το μεταπολεμικό, υπήρξε και το μαζικότερο. Μυριάδες παιδιά της Κατοχής και του Εμφυλίου, από χωριά στη συντριπτική τους πλειονότητα της Πελοποννήσου και της Κρήτης, στοιβάζονταν στα πλοία και έπλεαν επί σαράντα μέρες στον ωκεανό. Κοπέλες και αγόρια νεότατα, έφηβοι ακόμα ή μετέφηβοι, σπάνιζαν οι άνω των τριάντα. Αρκετές και αρκετούς τους περίμεναν στη Μελβούρνη και στο Σύδνεϊ γαμπροί και νύφες – είχαν λογοδοθεί διά αλληλογραφίας – είχαν, ανάθεμα την ανάγκη τους, αποφασίσει να επανακκινήσουν τη ζωή τους σε έναν άγνωστο τόπο με ένα άγνωστο ταίρι. Να αλλάξεις γνώμη; Απαγορευόταν και ως σκέψη. Αφενός, πήγαινες στην άλλη άκρη του κόσμου. Αφετέρου, το να μην τα καταφέρεις -όπου "τα καταφέρνω" σήμαινε να γίνεις εργάτης στα τρένα ή κορδελιάστρα- εθεωρείτο ασυγχώρητο.
Τι έκαναν οι Έλληνες στην Αυστραλία - εκτός, εννοείται, από τις ευάριθμες περιπτώσεις εκείνων που έπιασαν τον ταύρο από τα κέρατα και κάλπασαν και θριάμβευσαν; Ό,τι σχεδόν παντού. Συγκρότησαν εσωστρεφείς κοινότητες που έβραζαν στο ζουμί τους. Να ερωτευτεί δική μας κοπέλα ξένο, ακόμα και καλοστεκούμενο Αυστραλό; Έγκλημα λογιζόταν καθοσίωσης. Να λείψει κανείς από την κυριακάτικη λειτουργία και τις συνεστιάσεις των τοπικών συλλόγων; Τουλάχιστον ύποπτο. Μαζεύονταν και πολιτικολογούσαν, μετέφεραν τη σύγκρουση Αριστεράς και Δεξιάς, να χαφιεδίζουν έφταναν ο ένας τον άλλον. Τα ίδια ουσιαστικά που συνέβαιναν με τους πολιτικούς πρόσφυγες στην Τασκένδη, χαλαρότερα ίσως στη Γερμανία, πολύ χαλαρότερα στην Αμερική. Το εξωφρενικότερο κι όμως κοινότατο; Απαξίωναν να μάθουν αγγλικά. Σάμπως μιλώντας τα θα πρόδιδαν τη μητρική τους γλώσσα.
Μετά από χρόνια σκληρής δουλειάς, οι περισσότεροι πρόκοψαν. Αγόρασαν σπίτι με "γιάρι", "yard”, αυλή. Κάποιοι πήραν το κομπόδεμά τους και επέστρεψαν, "κονομημένοι", στην Ελλάδα. Από τα χωριά τους στην Αθήνα μέσω Μελβούρνης. Άνοιξαν συνοικιακά μικρομάγαζα, απέκτησαν ταξί, έχτισαν μονοκατοικίες με πρόβλεψη για δεύτερο και τρίτο όροφο, ώστε να στεγαστεί η θυγατέρα και ο κανακάρης όταν θα έφτιαχναν δική τους οικογένεια.
Σε πιάνει ίλιγγος όταν συνειδητοποιείς τι πέρασαν εκείνοι οι άνθρωποι μέσα σε πενήντα χρόνια. Πόση αντοχή αλλά και πόση ξεροκεφαλιά απαιτούνταν για να μην ντελαπάρεις, για να μην χάσεις τα αβγά και τα πασχάλια. Πόσο ελάχιστο περιθώριο είχαν για να επεξεργαστούν τα βιώματά τους και να βγάλουν συμπεράσματα.
Η απόσταση που τους χωρίζει από εμάς; Μεγάλη και ελάχιστη συνάμα. Ηλικιακά γονείς μας ή παππούδες μας. Από άποψη νοοτροπίας, ονείρων και αναστολών, είμαστε η μέρα με τη νύχτα. Ή μήπως όχι; Κληρονομούνται τα τραύματα; Οι επαϊοντες απαντούν πλέον καταφατικά. Αυτό που άλλοι αποκαλούν "καημό της Ρωμιοσύνης" κι άλλοι "μιζέρια της Ψωροκώσταινας" έχει μεταφερθεί από γενιά σε γενιά, ανιχνεύεται στις δικές μας συμπεριφορές; Μας στοιχειώνει; [...]
#βιβλιοπαρουσιαση
Σε μια λακκούβα το φορτηγάκι τραντάχτηκε και από την καρότσα του χύθηκαν στον δρόμο πεντέξι χαρτόκουτες. Ένα τσούρμο γυναίκες έτρεξαν και τις άνοιξαν και έστησαν γ...