28/11/2024
🔴 🤔 რა არის პერიკარდიტი და რა გართულებები შეიძლება მოყვეს მას
⭕ პერიკარდი გულის პერანგის ანთებაა. ის უმეტესად მსუბუქად მიმდინარეობს და შესაძლოა, თავისთავადაც გაიაროს. უფრო მძიმე შემთხვევები მკურნალობას მოითხოვს, რაც ამცირებს გართულების რისკს. მაგრამ ვინაიდან პერიკარდიტის ნიშნები შესაძლოა ჰგავდეს ინფარქტის ან ფილტვის ემბოლიის ნიშნებს, აუცილებელია, დიაგნოზი დროულად დაისვას.
⭕👉 სიმპტომები
⭕ პერიკარდიტის ყველაზე გავრცელებული სიმპტომია ტკივილი მკერდის ძვლის უკან ან გულმკერდის მარცხენა მხარეს, ის უმეტესად მკვეთრი, მჩხვლეტი, მჭრელია, თუმცა ზოგიერთი ყრუ, მოჭერით ტკივილს უჩივის. ტკივილი შესაძლოა გავრცელდეს მარცხენა მხარსა და კისერზე, ხშირად ძლიერდება ხველის, წოლის ან ღრმა სუნთქვის დროს, ხოლო წინ წახრილ პოზაში ჯდომისას სუსტდება.
⭕ პერიკარდიტმა, გარდა ტკივილისა, შესაძლოა გამოიწვიოს:
👉 მუცლის ან ფეხების შესივება;
👉 ხველა;
👉 დაღლილობა, ზოგადი სისუსტე, ავად ყოფნის შეგრძნება;
👉 დაბალი სიცხეები;
👉 გულისცემის აჩქარება;
👉 ქოშინი წოლისას.
⭕ სიმპტომებისა მათი ხანგრძლივობის მიხედვით პერიკარდიტის რამდენიმე ტიპს გამოყოფენ.
⭕ მწვავე პერიკარდიტი მოულოდნელად იწყება, მაგრამ სამ კვირაზე მეტ ხანს არ გრძელდება.
⭕ მორეციდივე პერიკარდიტი მწვავე პერიკარდიტის დასრულებიდან ოთხ-ექვს კვირაში ვითარდება, შუალედში სიმპტომების გარეშე.
⭕ გახანგრძლივებული პერიკარდიტი ოთხიდან ექვს კვირამდე, მაგრამ სამ თვეზე ნაკლებ ხანს გრძელდება. სიმპტომები უწყვეტია.
⭕ ქრონიკული კონსტრიქციული პერიკარდიტი, რომელსაც ნაწიბურების გაჩენა ახასიათებს, თანდათანობით ვითარდება და სამ თვეზე მეტ ხანს გრძელდება.
⭕👉 რა იწვევს და რას იწვევს
⭕ პერიკარდიტის მიზეზი ზოგჯერ ძნელი დასადგენია. თუ მას ვერ მიაგნეს, იდიოპათიური პერიკარდიტის დიაგნოზი ისმება.
⭕ პერიკარდიტის მიზეზად შესაძლოა იქცეს: გულის ინფარქტი, გულის ოპერაცია, ინფექციური დაავადებები (მათ შორის – შიდსი, ტუბერკულოზი), სისტემური ანთებითი დარღვევები (წითელი მგლურა, რევმატოიდული ართრიტი), ტრავმა, თირკმლის უკმარისობა, კიბო...
⭕ თავის მხრივ, პერიკარდიტმა შესაძლოა გამოიწვიოს:
👉 პერიკარდიული გამონაჟონი, ზედმეტი სითხის დაგროვება პერიკარდის ღრუში;
👉 ქრონიკული კონსტრიქციული პერიკარდიტი – ხანგრძლივად მიმდინარე პერიკარდიტი ხშირად რთულდება პერიკარდის გასქელებით და მასზე ნაწიბურების წარმოქმნით, რაც ხელს უშლის გულის მუშაობას, იწვევს ფეხების შეშუპებას, მუცელში სითხის დაგროვებას, ქოშინს.
👉 გულის ტამპონადა – სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობა, რომელიც შესაძლოა განვითარდეს პერიკარდიუმში ჭარბი სითხის დაგროვების გამო. სითხის ზეწოლა გულს კარგად ავსების საშუალებას არ აძლევს, შესაბამისად, გულიდან ცოტა სისხლი გამოდის, ეს კი არტერიული წნევის მკვეთრ ვარდნას იწვევს. გულის ტამპონადა სასწრაფო მკურნალობას მოითხოვს.
⭕👉 მკურნალობა
⭕ პერიკარდიტის მკურნალობა მიზეზსა და სიმპტომების სიმძიმეზეა დამოკიდებული. მსუბუქმა პერიკარდიტმა შესაძლოა მკურნალობის გარეშეც გაიაროს; შესაძლოა საკმარისი აღმოჩნდეს დასვენება და ექიმის მითითებით ურეცეპტოდ გასაცემი ტკივილგამაყუჩებლების მიღება. გამოჯანმრთელებამდე პაციენტი უნდა ერიდოს ძლიერ ფიზიკურ და სპორტულ დატვირთვას.
