მდევარი

06/10/2024

🔹 "ამერიკის შეერთებულ შტატებში მიიჩნევა, რომ სიტყვით გადმოცემა თვითგამოხატვის ერთ-ერთი მთავარი საშუალებაა, მიუხედავად იმისა, რომ ურთიერთობის 70% არასიტყვიერია. მსგავს დამოკიდებულებასთანაა დაკავშირებული მედია ინდუსტრიის განვითარება და გამოთქმა - „დრო ფულია“, რადგან რადიოსა და ტელევიზორში გაწელილი სიჩუმე ითვლებოდა როგორც დროის კარგვად, ისე ფინანსურ ზიანად."

🔸 "იაპონიაში ისტორიულად დუმილი უკავშირდება სიმართლეს. ეს იდეა ძენ-ბუდიზმიდან მომდინარეობს და, უფრო ზუსტად, იმას გულისხმობს, რომ ჭეშმარიტება და განმანათლებლობა მასზე საუბრით არ მიიღწევა, შესაბამისად, დუმილია წახალისებული. ამასთან, იაპონურ გამოთქმებში ხშირად იჩენს თავს დუმილისკენ მოწოდებები, რადგან გამოთქმული სიტყვა არასანდოდ ითვლება".

ავტორი: ნუცა სეხნიაშვილი
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: თაკო ინასარიძე

📰 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „დუმილის ანთროპოლოგია“.

1952 წელს, 29 აგვისტოს, დევიდ ტიუდორმა პირველად შეასრულა მავერიკის საკონცერტო დარბაზში ჯონ ქეიჯის „4’33“, ე.წ. ჩუმი კომპ...

02/10/2024

📰 გამოვიდა "მდევარის" ახალი, ოქტომბრის ნომერი.

📖 №19 - ში წარმოდგენილია სტატიები ანთროპოლოგიიდან, ფილოსოფიიდან, ფსიქოლოგიიდან, ნეირომეცნიერებიდან, ისტორიიდან და ფიზიკიდან.

🗞 შეგახსენებთ, რომ ჟურნალის გამოწერა სრულიად უფასოა. გამოწერის შემდეგ უახლეს ნომერს გამოსვლისთანავე, ელექტრონულ ფოსტაზე მიიღებთ.

🎨 "მდევარს" წარმოგიდგენთ ციფრული ხელოვნების სტუდია ReRo • რერო

ჟურნალის გამოწერის შემთხვევაში ელექტრონულ ფოსტაზე ყოველთვიურად მიიღებთ ახალ ნომერს. ჟურნალის გამოწერა უფასოა...

30/09/2024

🔸 "XVIII საუკუნის მეორე ნახევარში ერისთავთა სამფლობელო - რაჭა მოქცეული იყო კავკასიონის ქედს, სვანეთს, საწერეთლოს, ოკრიბასა და ლეჩხუმს შორის. ასეთი გეოგრაფიული მდებარეობის გამო იგი ძნელად მისადგომი კუთხე იყო და რაჭის ერისთავებიც, მის ბუნებრივ სიმაგრეებს მინდობილნი, ყოველთვის მიილტვოდნენ დამოუკიდებლობისაკენ. ამას ვერ ურიგდებოდნენ იმერეთის მეფენი და იყო მათ შორის ბრძოლა და აშლილობა მარადჟამს.

🔹 ფეოდალური შინაომების შედეგად იმერეთის მეფის ხელისუფლება მეტისმეტად დასუსტდა. ამ მდგომარეობამ განსაკუთრებით იჩინა თავი XVII საუკუნის შუა წლებიდან და XVIII საუკუნის II ნახევრამდე გაგრძელდა. ამ დროს რაჭის ერისთავები სხვა თავადებთან ერთად თავიანთი ნებისამებრ წყვეტენ იმერეთის მეფის ტახტზე ასვლა-დარჩენის საკითხს. გაძლიერებული რაჭის ერისთავები ლიხთიმერისა და ლიხთამერის მთავრად და მსაჯულად დადგინებულ „რაჭის მპყრობელს“ ეძახიან თავიანთ თავს".

ავტორი: მიხეილ რეხვიაშვილი
იმერეთი XVIII საუკუნეში (ნარკვევები), “თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა”, 1982

კორექტორი: თიკო იობიძე
სტატია გააციფრულა ნინო სიხარულიძემ
გელა გელაშვილის ბიბლიოთეკიდან

🗞 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „სოლომონ მეფე და როსტომ რაჭის ერისთავი “.

პირველი წერილობითი წყარო, რომელშიც რაჭის საერისთავოა მოხსენებული, XI საუკუნეს განეკუთვნება. პროფ. ო. სოსელიას მიხ....

26/09/2024

🔹 "დღეს ტერმინი “რადიკალიზაცია” აღწერს იმას, “რაც ხდება ბომბის აფეთქებამდე”. ტერმინის საყოველთაო გამოყენება მცდარად გვაფიქრებინებს, რომ მისი მნიშვნელობის შესახებ თანხმდებიან. აღნიშნული სტატია ასკვნის, როგორც ეს მანამდე რამდენიმე მკვლევარმა ცხადყო, რომ ტერმინი ხშირად სხვადასხვა აზრით გამოიყენება, რაც ბუნდოვანებას იწვევს. ის ძირითადად სამ შემთხვევაში გვხვდება; ესენია: უსაფრთხოების, გაერთიანებისა და საგარეო პოლიტიკის. ვინაიდან თითოეულს განსხვავებული წესრიგი გააჩნია, ტერმინი “რადიკალურიც” სხვადასხვა მნიშვნელობას იძენს.

🔸 სიტყვის გამოყენება ყველაზე უფრო 2005-2007 წლებში გახშირდა, რაც დასავლეთ ევროპაში “საშინაო ტერორიზმის” აღზევებასა და, უფრო ზუსტად, ლონდონის 2005 წლის ტერორისტულ თავდასხმას უკავშირდება. 2005 წლის შემდგომ დასავლეთ ევროპის ქვეყნების დიდმა ნაწილმა რადიკალიზაციასთან ბრძოლის გეგმები შეიმუშავა. ამასთან ერთად, კვლევების დაფინანსებამ, რომლებიც აღნიშნულ გეგმებს ერთვის, ტერმინის უფრო ხშირი გამოყენება განაპირობა".

ავტორი: მარკ სედვიკი
მთარგმნელი: ანა თოთლაძე
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: მარიამ გორდაძე

🗞 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „რადიკალიზაციის მნიშვნელობა, როგორც დაბნეულობის წყარო“.

ტერმინ “რადიკალიზაციის” ბოლო დროს მოჭარბებულად გამოყენებამ შეიძლება გვაფიქრებინოს, რომ მისი მნიშვნელობა ყველ...

22/09/2024

🔸 "1922 წ. გამოქვეყნდა ფრიდმანის შრომა „კუმშვადი სითხის ჰიდრომექანიკური ცდა“. ფრიდმანის აზრით, ატმოსფეროს მოძრაობის დროს ჰაერი შეიძლება ჩაითვალოს, როგორც კუმშვადი ბაროკლინური სითხე, ე. ი. ისეთი, რომელშიც წნევა არ არის მხოლოდ სიმკვრივის ფუნქცია, არამედ იგი დამოკიდებულია ტემპერატურაზეც. ამასთან, ატმოსფერო მზისგან იღებს სითბოს და კარგავს მას სამყაროში გამოსხივებისას.

🔹 ფრიდმანის შრომებმა დიდი გავლენა იქონია ფიზიკის მრავალი დარგის შემდგომ განვითარებაზე. საბჭოთა კავშირში დინამიკური მეტეოროლოგია მრავალმხრივ განვითარდა, რაც ფრიდმანის დამსახურებაა. მისი გარდაცვალებიდან ექვსი წლის შემდეგ, 1931 წელს, ფრიდმანს მიენიჭა ლენინური პრემია".

ავტორი: ვ. პარკაძე, მ. პარკაძე
რედაქტორი: პროფ. მ. მირიანაშვილი
მსოფლიოს ფიზიკოსები II, თბილისი, 1973

კორექტორი: თაკო ინასარიძე
სტატია გააციფრულა თათია ორმოცაძემ
გელა გელაშვილის ბიბლიოთეკიდან

🗞 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „ალექსანდრე ალექსანდრეს ძე ფრიდმანი (A. A. ФРИДМАН) “.

ფიზიკის ისტორიაში არც თუ იშვიათია ისეთი შემთხვევა, როდესაც ადამიანი შედარებით მცირე ხანს ცოცხლობს, მაგრამ თავი.....

18/09/2024

🔹 "შრომის სამართლის, როგორც სამართლის დარგის, წარმოშობა და ჩამოყალიბება ინდუსტრიული რევოლუციის განსაკუთრებით პირველ ხანებს უკავშირდება, რაც ეკონომიკისა და, ზოგადად, საზოგადოების განვითარებამ განაპირობა.

🔸 შრომითი ურთიერთობების მოსაწესრიგებლად განსაკუთრებული კანონმდებლობის არსებობა გამართლებულია ამ ურთიერთობის თავისებურებით - დამსაქმებლის მიერ სამუშაოს შესრულების სანაცვლოდ დასაქმებულისათვის შესაბამისი ანაზღაურების განსაზღვრით. ვინაიდან ეს პირობები უშუალოდ დამსაქმებლის მიერაა შექმნილი, აუცილებელია ხელშეკრულების მეორე მხარის შესაძლო არათანაზომიერი შეზღუდვისგან დამცავი - გამაწონასწორებელი სამართლის - არსებობა. შრომის სამართალი სწორედ ამ მიზნის მიღწევას უზრუნველყოფს მხარეთა მისწრაფებებს შორის ერთგვარი თანასწორობის შენარჩუნებით".

ავტორი: მარიშა გვაზავა
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: ნუცა სეხნიაშვილი

🗞 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „საქართველოს შრომის კოდექსი: არსებითი და რუდიმენტული ელემენტები“.

შრომის სამართლის, როგორც სამართლის დარგის, წარმოშობა და ჩამოყალიბება ინდუსტრიული რევოლუციის განსაკუთრებით პი.....

14/09/2024

🔸 "ფიზიკის ისტორიამ შემოინახა იმ მეცნიერთა გვარები, რომლებმაც ადამიანის საკეთილდღეოდ თავიანთი სიცოცხლე გაწირეს ან თავიანთი გამოგონებით გააუმჯობესეს ადამიანის ცხოვრება. ერთ-ერთი ამათგანია ცნობილი ფიზიკოსი ვილჰელმ რენტგენი. ძნელია წარმოდგენა მეცნიერების, მრეწველობის, სოფლის მეურნეობისა და სახალხო მეურნეობის რომელიმე დარგისა, რომელიც რაიმე მიზნით რენტგენის სხივებს არ იყენებდეს.

🔹 რენტგენის სხივების აღმოჩენა უმნიშვნელოვანესია ფიზიკის განვითარებაში. მან საშუალება მისცა მკვლევრებს, უფრო ღრმად შეესწავლათ ატომის აღნაგობა, რამაც ხელი შეუწყო მატერიის ელექტრონული თეორიის განვითარებას. ყველაფერი ეს კი სათავედ დაედო ფიზიკის ახალი დარგების: ბირთვული ფიზიკისა და ელემენტარული ნაწილაკების ფიზიკის წარმოშობას".

ავტორი: ვ. პარკაძე, მ. პარკაძე
რედაქტორი: პროფ. მ. მირიანაშვილი
მსოფლიოს ფიზიკოსები II, თბილისი, 1973

კორექტორი: თაკო ინასარიძე
სტატია გააციფრულა ნატა გოგიტიძემ
გელა გელაშვილის ბიბლიოთეკიდან

🗞 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „ვილჰელმ კონრად რენტგენი (W. K. RÖNTGEN) “.

ავტორი: ვ. პარკაძე, მ. პარკაძე

10/09/2024

🔹 "მოსწავლეებისთვის მაინც რთულია საუბარი ქართულ ენაზე, რადგან იშვიათად ურთიერთობენ ქართულენოვან, ეთნიკურად ქართველ მოსახლეობასთან. მაგალითად, ხშირად შემხვედრია სტუდენტი, რომელიც ჩემს ლექციაზე მოსულა და უთქვამს, რომ პირველად უნივერსიტეტში შეხვდა ეთნიკურად ქართველ ადამიანს, მანამდე არც სხვა ეთნოსის წარმომადგენლებთან არ ჰქონია ურთიერთობა. ასეთი გამოცდილება უმეტესად ისეთ რეგიონებში აქვთ, სადაც სოფლის მოსახლეობას ძირითადად მხოლოდ ერთი ეთნოსი წარმოადგენს.

🔸 ჩართულობის პრობლემა საუნივერსიტეტო საფეხურზეცაა, განსაკუთრებით თავიდან. სწორედ ამ დროს სჭირდებათ ეთნიკური უმცირესობების წარმომადგენლებს შესაბამისი, გაძლიერებული მხარდაჭერა ერთი - ქართული ენის უკეთ ათვისებაში - და მეორე - ჩართულობაში."

ავტორები: სოფიკო ქურდაძე, ზოი პოტამიტი, ანნა ამილახვარი, მირანდა მჭედლიშვილი, ანანო ყავალაშვილი, მარიამ გელაშვილი, ნინი ხიზანიშვილი
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: სოფიკო ქურდაძე

🗞 იხილეთ ვრცლად აკადემიური ინტერვიუ ელენე ჯაჯანიძესთან, - „ეთნიკური უმცირესობების ჩართულობა სწავლებაში“.

სირთულე ზოგადი განათლებიდან იწყება, რადგან ეთნიკური უმცირესობებისთვის რეგიონების საბავშვო ბაღებში არაა ორენო...

02/09/2024

📰 გამოვიდა "მდევარის" ახალი, სექტემბრის ნომერი.

📖 №18 - ში წარმოდგენილია სტატიები სამართლიდან, ისტორიიდან, სოციოლოგიიდან და ფიზიკიდან.

🗞 შეგახსენებთ, რომ ჟურნალის გამოწერა სრულიად უფასოა. გამოწერის შემდეგ უახლეს ნომერს გამოსვლისთანავე, ელექტრონულ ფოსტაზე მიიღებთ.

🎨 "მდევარს" წარმოგიდგენთ ციფრული ხელოვნების სტუდია ReRo • რერო

ჟურნალის გამოწერის შემთხვევაში ელექტრონულ ფოსტაზე ყოველთვიურად მიიღებთ ახალ ნომერს. ჟურნალის გამოწერა უფასოა...

27/07/2024

🔸"როცა ეს “მავნე აქტორები” ქმნიან თავიანთ დეზინფორმაციულ საზრისებსა და საინფორმაციო ოპერაციებს, აუცილებლად განსაზღვრულ საზოგადოებებსა და ქვეყნებს არგებენ. ის, რაც იმუშავებს გერმანიაში, არ იმუშავებს საქართველოში, რადგან სხვადასხვა გრძნობა და შიში აქვთ საზოგადოებებს. საქართველოში ისეთი თემები, რომლებიც საზოგადოების კონსერვატიულობიდან გამომდინარეობს, არის ტრადიცია და რელიგია.
🔹ბალტიისპირეთის ქვეყნები ძალიან კარგი მაგალითია იმისა, თუ რას უნდა აკეთებდეს სახელმწიფო დეზინფორმაციასთან ბრძოლისთვის. უპირველესად, ეს არის სხვადასხვა მხარესთან თანამშრომლობა. არსებობს მრავალი ორგანიზაცია - ფაქტების გადამმოწმებელი და მედია - რომლებსაც მთელი რიგი კვლევებით აქვთ დეზინფორმაციის პრობლემა შესწავლილი და ყველაზე კარგად იციან, თუ რა ახალ საშუალებებს იყენებენ “მავნე აქტორები”. შესაბამისად, წესიერ პირობებში მთავრობამ უნდა ითანამშრომლოს მათთან".

ავტორები: სოფიკო ქურდაძე, ზოი პოტამიტი, ანნა ამილახვარი, მირანდა მჭედლიშვილი, ანანო ყავალაშვილი, მარიამ გელაშვილი, ნინი ხიზანიშვილი

რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: მარიამ გორდაძე, სოფიკო ქურდაძე

📰 იხილეთ ვრცლად აკადემიური ინტერვიუ ეთო ბუზიაშვილთან, - „საინფორმაციო ომი“.

საინფორმაციო სივრცეს ხშირად არადემოკრატიული და ავტორიტარული ძალები საკუთარი მიზნების მისაღწევად იყენებენ ხო....

23/07/2024

🔹"ედვარდ საიდისეული განმარტების თანახმად, ორიენტალიზმი გახლავთ ანთროპოლოგიური თუ ისტორიული, ეთნოგრაფიული შესწავლა ოქსიდენტის თვალით დანახული ორიენტისა; ანუ, ის მოიცავს ცოდნას არადასავლური ცივილიზაციების შესახებ, თუმცა მათ განიხილავს დასავლურ იდეებზე, ღირებულებებსა და ეთიკაზე დაყრდნობით.
🔸ორიენტს უნდა მიეწეროს ისეთი თვისებები, რომლებიც უკიდურესად განსხვავებულია თავად ოქსიდენტის კულტურული მახასიათებლებისგან,- ადამიანებმა უნდა დაინახონ, რომ ორიენტი არის ველური, არარაციონალური და, რაც მთავარია, საშიში".

ავტორი: ნია კუჭავა
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: თიკო იობიძე

📰 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „აზიელ პერსონაჟთა სტერეოტიპული ხატი თანამედროვე კინემატოგრაფიაში: ორიენტალისტური ანალიზი“.

თანამედროვე კინემატოგრაფიაში გარკვეული ცრუ საზრისების ჩამოყალიბება და მათი საშუალებით ცალკეული რასობრივი თუ ...

19/07/2024

🔹"ბლოკჩეინის ისტორია 1991 წელს დაიწყო - მაშინ, როდესაც სტუარტ ჰაბერსა და სკოტ სტორნეტს აზრად მოუვიდათ, შეექმნათ ტექნოლოგია, რომელიც მნიშვნელოვან დოკუმენტებს ისე შეინახავდა, რომ შეუძლებელი გახდებოდა მათი რაიმე სახით გაყალბება (მაგ. არასწორი დათარიღება).
🔸საქართველო მსოფლიოში ერთ-ერთი პირველი ქვეყანაა, რომელიც ბლოკჩეინის სისტემას წარმატებით იყენებს. კერძოდ კი, 2017 წლიდან ნებისმიერ უძრავ ქონებაზე ამონაწერის შესახებ ინფორმაცია ასეთ სისტემაში ავტომატურად იგზავნება. ეს სარეგისტრაციო ტრანზაქციებს მსოფლიო მასშტაბით ხელმისაწვდომს, ცხადსა და დაცულს ხდის, რადგანაც მასში მოხვედრილი მონაცემების წაშლა, შეცვლა, გადაწერა თუ უკანონოდ გამოყენება შეუძლებელია".

ავტორი: თეკლე კეკენაძე
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: თაკო ინასარიძე

📰 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „ბლოკჩეინის სისტემის მოკლე მიმოხილვა“.

ბლოკჩეინის ისტორია 1991 წელს დაიწყო - მაშინ, როდესაც სტუარტ ჰაბერსა და სკოტ სტორნეტს აზრად მოუვიდათ, შეექმნათ ტექნო....

15/07/2024

🔸 "თუ, პირობითად, 30 წლის წინ დეზინფორმაციის გასავრცელებლად საჭირო იყო უშუალო კავშირი და ხშირი მცდელობა, დღეს ინტერნეტი საშუალებას გვაძლევს, რომ ერთმა ადამიანმა შექმნას რამდენიმე ყალბი ანგარიში სოციალურ ქსელში და ამით მისწვდეს გარკვეულ ასაკობრივ ჯგუფს. თან, სოციალურ ქსელსა და ინტერნეტს აქვს თავისი ფსიქოლოგიური ზემოქმედება, - ადამიანს რაც უფრო ხშირად ხვდება რაღაც, მით უფრო იჯერებს ამ მოვლენას. გარდა ამისა, ინტერნეტში შესაძლებელია ალგორითმი მოატყუო ან რაღაც გაახშირო. ამას ემატება ე.წ “ექო - საკნის” სისტემა, რაც გულისხმობს ადამიანის მოხვედრას იმ გარემოში, სადაც მხოლოდ საკუთარი შეხედულების მსგავსი მოსაზრებები ესმის.
🔹 ამ საინფორმაციო ბრძოლის მოსაგებად ადამიანებმა, რომლებიც ყველაფერს ხვდებიან, მეგობრებიც უნდა დააფიქრონ საკითხებზე, რაც წარმოუდგენლად რთულია, რადგან ყველას თავისი შიში და მიკერძოება აქვს. თუმცა სხვაგვარად ფაქტობრივად შეუძლებელია წარმატება, რადგან ერთ მხარეს არის უზარმაზარი შეთანხმებული სახელმწიფო მანქანა ძალიან დიდი რესურსით, მეორე მხარეს კი შეიძლება იყოს მხოლოდ სიმართლე და კრიტიკული აზროვნება".

ავტორები: სოფიკო ქურდაძე, ზოი პოტამიტი, ანნა ამილახვარი, მირანდა მჭედლიშვილი, ანანო ყავალაშვილი, მარიამ გელაშვილი, ნინი ხიზანიშვილი

რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: მარიამ გორდაძე, სოფიკო ქურდაძე

📰 იხილეთ ვრცლად აკადემიური ინტერვიუ რევაზ თოფურიასთან, - „საინფორმაციო ომი“.

საინფორმაციო ომი ჰიბრიდული ომის ერთ-ერთი სახეობაა. მის გარეშე უკვე წარმოუდგენელია თანამედროვე პოლიტიკური თუ სა...

11/07/2024

🔹 "თემურ თუშეთში თითოეულ საგვარეულოს თავისი სამლოცველო ხატი ჰქონდა, სადაც სადგურებდა გვარის მფარველი ღვთაება. ამ ხატთან წლის განსაზღვრულ დროს მთელი საგვარეულო იკრიბებოდა და გვარის დეკანოზიც ხალხს ამწყალობლებდა.
🔸 ხატობა-დღეობები თუშეთში ივლისის პირველ რიცხვებში იწყება (ძველი სტილით) და ერთ თვეს გრძელდება. დრო ხერხიანად არის შერჩეული. გლეხობა ამ თვეში მინდორს არ ამუშავებს და ისვენებს. ამინდიც დარიანია და მხვეწარს შეუძლია, ხატში თავისუფლად იმგზავროს. ხატობას სოფლები ზედიზედ იხდიან და ზაფხულის ხატობის ამ წყებას „ა თ ნ ი გ ე ნ ა ს“ უწოდებენ".

ავტორი: სერგი მაკალათია
თუშეთი, „ნაკადული“, 1983

კორექტორი: ნუცა სეხნიაშვილი
ტექსტი გააციფრულა თათია ორმოცაძემ
გელა გელაშვილის ბიბლიოთეკიდან

📰 იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „თუშეთი: საკულტო ადგილ-სამლოცველოები და მათთან დაკავშირებული რიტუალები“.

თემურ თუშეთში თითოეულ საგვარეულოს თავისი სამლოცველო ხატი ჰქონდა, სადაც სადგურებდა გვარის მფარველი ღვთაება. ამ .....

07/07/2024

📰 გამოვიდა "მდევარის" ახალი, ივლისის ნომერი.
📖 № 17 - ში წარმოდგენილია სტატიები ანთროპოლოგიიდან, სოციოლოგიიდან, კონფლიქტოლოგიიდან და ეკონომიკიდან.

🗞 ჟურნალის გამოწერა უფასოა.

ჟურნალის გამოწერის შემთხვევაში ელექტრონულ ფოსტაზე ყოველთვიურად მიიღებთ ახალ ნომერს. ჟურნალის გამოწერა უფასოა...

17/06/2024

კაფე მზიური • Cafe Mziuri თბილისის კულტურული სიმრავლის ლამაზი, საზიაროდ საყვარელი ნაწილია. მიღებული გადაწყვეტილება არის უშინაარსო სისასტიკე და მავნებლობა.

"მდევარი" დგას "მზიურთან".

29/05/2024

🔸"დარვინის დამსახურება, უპირველეს ყოვლისა, ისაა, რომ მან გამოავლინა სახეობათა ცვალებადობა და ახსნა მათი წარმოშობა. დაადგინა რა ევოლუციის ზოგადი კანონები, დარვინმა გვიჩვენა, თუ როგორ იცვლება სახეობა დროში და როგორია სახეობათა წარმოქმნის მექანიზმები.
🔹სახეობათა ცვალებადობის შესწავლა დარვინმა კულტურული მცენარეებისა და შინაური ცხოველების მორფოლოგიური ანალიზით დაიწყო. ამის შედეგად მან დაასკვნა, რომ ხშირად ერთი და იმავე სახეობის სხვადასხვა ჯიში ერთმანეთისგან უფრო მეტად განსხვავდება, ვიდრე სხვადასხვა სახეობის წარმომადგენელი".

ავტორი: გია ქაჯაია
რედაქტორები: გ.თუმანიშვილი, რ.გაგნიძე
სახეობის პრობლემა ბიოსისტემატიკაში, „თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა“, 1984

კორექტორი: სოფიკო ქურდაძე
სტატია გააციფრულა ანასტასია ჯაფარიძემ
გელა გელაშვილის ბიბლიოთეკიდან

📰იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „სახეობის პრობლემა ბიოსისტემატიკაში: ჩარლს დარვინი სახეობების შესახებ“.

დიდი ინგლისელი ბუნებისმეტყველის ჩ. დარვინის თხზულების - „სახეობათა წარმოშობის“ გამოცემის წელს (1859) გამოქვეყნდა ფ...

26/05/2024

🔹"ცნობიერება უნდა წარმოვიდგინოთ სამწევრიანი სტრუქტურის სახით: სუბიექტი, ობიექტი და თავისებური მიმართება მათ შორის, რომელსაც ეწოდება „ცნობიერობა“, ანუ „ცნობიერების გული“.
🔸ა. ბოჭორიშვილის თვალსაზრისით, ცნობიერება და ფსიქიკა (განცდა) არაა ერთი და იგივე. ფსიქიკა განუყრელადაა დაკავშირებული ცნობიერებასთან, იგი ყოველთვის ცნობიერების ფონზე არსებობს, ცნობიერების შინაარსია".

ავტორი: ვიტალი კაკაბაძე
რედაქტორი: გ. ბოჭორიშვილი
გამოკვლევები ფსიქოლოგიაში, „ქუთაისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა“, 1993

კორექტორი: თიკო იობიძე
სტატია გააციფრულა მაგდა ვაშაყმაძემ
გელა გელაშვილის ბიბლიოთეკიდან

📰იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „ანგია ბოჭორიშვილი ფილოსოფიისა და ფილოსოფიური ფსიქოლოგიის მკვლევარი (1902-1981)“.

გამოჩენილი ქართველი ფსიქოლოგი და ფილოსოფოსი ანგია თადეოზის ძე ბოჭორიშვილი დაიბადა 1902 წლის 16 დეკემბერს, ს. ლახამუ....

23/05/2024

🔸"ძალიან მკაფიო ურთიერთდამოკიდებულება არსებობს ერთ სულ მოსახლეზე მშპ-სა და ურბანიზაციის დონეს შორის. თითქმის არაა ქვეყანა, რომელმაც ერთ სულზე 10 ათას დოლარ მშპ-ს მიაღწია და 70% არ აქვს ურბანიზაციის დონე. ჩვენ მივუკაკუნეთ უკვე 10 ათას დოლარს ერთ სულ მოსახლეზე. ასე რომ, ურბანიზაცია გაგრძელდება და ეს, კიდევ ერთხელ, ნებელობითი გადაწყვეტილება არ არის; ეს არის თანამედროვე ადამიანის ცხოვრების წესი.
🔹ჩვენ X ეკონომიკით და Y შესაძლებლობებით გვჭირდება Z კვადრატული მეტრის ნაგებობები. ძალიან ცალსახა მოცემულობაა და ეს Z კვადრატული მეტრი სადღაც უნდა აშენდეს. თუ არ წავალთ სიმაღლეში, წავალთ სიგანეში, სხვა შესაძლებლობა არ არსებობს. თუ ამას შეაკავებ, გვექნება “კაშხლის ეფექტი”. მერე გასკდება ეს კაშხალი და კიდევ უარესი - უმართავი ურბანული მოვლენები დაიწყება. ბევრი გვინახავს ასეთი, მათ შორის თბილისის განვითარებაში, ვგულისხმობ უკანონო მშენებლობებს, მწვანე ზონებში მშენებლობებს და ა.შ.."

ავტორები: ზოი პოტამიტი, სოფიკო ქურდაძე, ანნა ამილახვარი, მირანდა მჭედლიშვილი, ანანო ყავალაშვილი, ნინი ხიზანიშვილი, მარიამ გელაშვილი

რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: თიკო იობიძე

📰იხილეთ ვრცლად აკადემიური ინტერვიუ ვატო ლეჟავასთან, - „ქართული ურბანიზაციის შესახებ“.

“მდევარის” მეთექვსმეტე ნომრის აკადემიურ ინტერვიუში ქართული ურბანიზაციის აწმყოს მიმოვიხილავთ. ინტერვიუთა სერ....

20/05/2024

🔹"ხშირად წერენ, რომ შფოთვითი აშლილობა თანამედროვე მოვლენაა და იმეორებენ, რომ, შიზოფრენიის მსგავსად, მე-19 საუკუნემდე იშვიათად თუ მიიჩნეოდა დაავადებად. ამის საპირისპიროდ, ხასიათობრივი აშლილობების, მათ შორის, მელანქოლიის ისტორიული ფესვები ჯერ კიდევ კლასიკურ ანტიკურობაშია.
🔸სიტყვა „შფოთი“ მომდინარეობს ლათინური არსებითი სახელიდან angor, შესაბამისი ზმნით ango (შეკუმშვა). ეტიმოლოგიურად მონათესავე სიტყვაა angustus (ვიწრო). აღნიშნულ სიტყვებს ინდო-ევროპული ძირი აქვთ, რომლისგანაც წარმოიქმნა თანამედროვე გერმანულში სიტყვა Angst (და მსგავსი სიტყვები ჰოლანდიურში, დანიურში, ნორვეგიულსა და შვედურში). საინტერესოა ისიც, რომ „სივიწროვესა“ და „შფოთვას“ შორის კავშირი ბიბლიურ ებრაულშიც ჩანს. იობი საკუთარ სულიერ ტკივილს (იობი 7:10) სიტყვასიტყვით სწორედ ასე გამოხატავს: „სივიწროვე (ებრ. Tsar) ჩემი სულისა“".

ავტორი: მარკ-ანტუან კროქი
მთარგმნელი: ანა ცაგარეიშვილი
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: თაკო ინასარიძე

📰იხილეთ ვრცლად „შფოთვის ისტორია: ჰიპოკრატედან DSM-მდე“.

ტატიაში აღწერილია შფოთვითი აშლილობების ნოზოლოგიის ისტორია. ბერძენმა და რომაელმა ექიმებმა თუ ფილოსოფოსებმა შფ.....

16/05/2024

🔸"პატრიოტული ხასიათის ლექსების გარდა, როგორებიცაა: “როგორც აფრის ტკაცუნი“, „უნდა აყვავდეს მალე ქვიშნები“, პაოლოს გამოცემული აქვს სოციალისტური მშენებლობის მიღწევებით „შთაგონებული“ ლექსები: „სამგორისათვის“, „პოეზიის ინჟინრებს“, „ცხოვრება ალიოშა ჯაფარიძისა“ და მთელი წყება „ახალი კოლხიდა“. ეს ალბათ მხოლოდ მსხვერპლი, ხარკი იყო, სიცოცხლისა და უსაფრთხოების სანაცვლოდ გაღებული (აღსანიშნავია ისიც, რომ ამ დროს მსგავს შემოქმედებას, სოციალისტურ რეალიზმს, ბევრი შეეჭიდა, მათ შორის გალაკტიონი, ტიციანი, ნადირაძე, გამსახურდია).
🔹პაოლო იაშვილის ტრაგიზმი კარგად ასახავს რეპრესიებისა და გამეფებული ფსიქოზის სახეს. ცისფერყანწელების ნიჭიერი პოეტის ცხოვრება და შემოქმედება სრულყოფილი განსხეულებაა საბჭოეთის რეჟიმისა, რომელმაც სრული მორჩილებისა და წესრიგის დანერგვის სახელით მრავალი უდანაშაულო შეიწირა".

ავტორი: ნანო კვარაცხელია
რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: ნუცა სეხნიაშვილი

📰იხილეთ ვრცლად ნაშრომი „დისტოპიის პოეტების ისტერია: პაოლო იაშვილი და მეგობრები“.

მოცემული ნაშრომი მიზნად ისახავს შიშველი ფაქტების წარმოჩენას, მათზე ცივ, ცალსახა ანალიზურ მსჯელობას. მიუხედავად...

12/05/2024

🔹"საზოგადოებრივი მოძრაობების მამად აღიარებული მკვლევარი, ემილ დიურკემი, წერს იმაზე, თუ როგორ აერთიანებს კოლექტიური ქმედება ადამიანების სხვადასხვა ჯგუფს. მისი დებულების მიხედვით, უნდა არსებობდეს საზიარო ყურადღების ერთი საგანი; კოლექტივში განწყობა უნდა იყოს ერთნაირი; ეს კოლექტიური ჯგუფი მეორეს მკვეთრად უნდა ემიჯნებოდეს; კოლექტივის წევრები უნდა მონაწილეობდნენ რიტუალური სახის მოქმედებებში.
🔸დიურკემის ტრადიციას თუ გავყვებით, მას ჰქონდა გამოყოფილი ორი სახის საგანი - საკრალური და პროფანული. ეს საკრალური საგნები არის სწორედ ის, რაც რიტუალში სიმბოლურ მნიშვნელობას იძენს ხოლმე. შეიძლება ვთქვათ, რომ საქართველოში ბევრი ასეთი სიწმინდე ჩამოყალიბდა. მაგალითად, ეს შეიძლება იყოს ტიტა, თვალი, ვარდი, თვითონ პარლამენტის შენობაც, ევროკავშირის დროშაც, რომელიც ნანა მალაშხიას ეჭირა".

ავტორები: მირანდა მჭედლიშვილი, ანანო ყავალაშვილი, სოფიკო ქურდაძე, ზოი პოტამიტი, ანნა ამილახვარი, მარიამ გელაშვილი, ნინი ხიზანიშვილი

რედაქტორი: ბექა იობიძე
კორექტორი: ნანო კვარაცხელია

📰იხილეთ ვრცლად აკადემიური ინტერვიუ მარიამ კალანდაძესთან, - „ქართული სამოქალაქო აქტივიზმის ისტორია“.

“მდევარის” მეთექვსმეტე ნომერში აკადემიური ინტერვიუს რუბრიკაში ქართული სამოქალაქო აქტივიზმის ისტორიას მიმოვ.....