Kab Kuzul Ar Brezhoneg

21/01/2025

100 vloaz marv Ivonig Pikard
(1925-2025)

Ivonig Pikard a oa bet ganet d’an 29 a viz Kerzu 1859. Tremen a reas e vugaleaj er Fouilhez. Mont a reas da Gemper da skol ar vistri ; e 1880 e krogas gant e vicher skolaer a-raok dont da vezañ kelenner war an istor hag al lizhiri. Goude-se e labouras e-pad tri bloaz e Sant-Nazer hag e-pad naontek vloaz e Kastell-Paol. E 1888, e timezas gant Loeiza Grall. Galvet e e voe da labourat e Nogent-le-Rotrou, Pondi, Coutances, hag e Sant-Brieg. E 1915 e reas e soñj studiañ hor yezh gant aked ha gouestlañ e holl amzer dezhi. Frealziñ a rae ar soudarded dre skrivañ barzhonegoù ha kanaouennoù hag a veze moullet ha dasparzhet d’ar soudarded.

Meur a levr en deus skrivet :

“Trémintin ou le pilote de l'île de Batz”, embannet e 1986 gant imprimerie du Commerce.
“An iliz Digor”, embannet en Annales de Bretagne p.504-507 : ur gontadenn deus ar Fouilhez lakaet war baper gant Ivonig Pikard.
Kanaouennoù Brezel, embannet e 1919 gant Imprimerie Francisque Guyon.
“Yann ar Chaseer hag e droiou chase souezus”, embannet e 1919 gant Imprimerie Francisque Guyon.
“E Menez Arre ha war hor maeziou”, embannet e 1922 gant Imprimerie Francisque Guyon.
“Gloan ha Pilhoù pe Istor, Bourdou ha Traoù-all”, embannet e 1922 gant Imprimerie Francisque Guyon.
“E gwasked Roc'h Trevezel”, embannet e 1924 gant Imprimerie Moderne.
“Er Fouilhez gwechall”, embannet e 1992 gant Hor Yezh.

Setu ur varzhoneg gant Ivonig Pikard tennet eus “E Menez Arre ha war hor maeziou” :

“Me a garfe bevañ e gorre ar Fouilhez
Evit gwelet bemdez, da bep eur, va menez
Va bourc’h, he zour, he c’hoad koumoul o kuruniñ
Kribell an torgennoù; an heol o lugerniñ
War vrug ar gwaremmoù; ar moged o pignat
’Us d’an tiegezhioù; an den o labourat;
Sav mintinoc’h an deiz; ur gridienn don da noz;
Dindan an oabl hedro kenvroiz o repoz.”

20/01/2025

Douenwenn, maeronez an amourouzien!
Lidomp Santez Douenwenn, maeronez an amourouzien, d'ar 25 a viz Genver.

Hag anavezout a rit santez Douenwenn, maeronez an amourouzien?
Tostaat a ra mare gouel sant Valentin, gant ar charre a ya da heul. Ha gouzout a rit ez eus eus un dra damheñvel evit ar Gelted, a vez lidet dreist-holl e Kembre, met a zo (pe a oa betek nevez ’zo) anavezet e Breizh ivez?

Eno, e Bro-Gembre, eo anavezet dreist-holl gant ar stumm Dwynwenn, met skrivadurioù all a gaver: Dwyn, Donwen, Donwenna, Dunwen, Thenova... Lidet e vez d'ar 25 a viz Genver.
Bevañ a rae er 5vet kantved hag e oa-hi unan a-douez 24 merc'h ar priñs Brychan Breicheinog. Koant ar bam e oa-hi, hervez kont, ken-kaer hag an heol.

E karantez e oa-hi gant Maelon, ha hemañ a oa e karantez ganti, ken e oa. Ar pezh a zo, ne felle ket dezhi dimeziñ gantañ. N'eo ket sklaer ar perag. Hervez doareoù an istor he devoa c'hoant da vont da leanez, da seurez, pe e oa kinniget d'ur priñs all gant he zad. Hag ar paourkaezh Maelon, eñ, ne gomprene ket perak, pe ne c'houlenne ket kompren. Doaniet gant prez he muiañ-karet e tec'has homañ rakañ ha mont da guzh en ur c'hoad. En noz, dre he hunvre, e voe desket dezhi gant un ael penaos ober un enep-c'hwistantin da derriñ d'e garantez.

Ne voe ket heuliet mat a-walc'h, moarvat, ar bozologiezh pa voe kinniget an died da Vaelon rak terriñ a reas kement ha ken bihan d'e vroud en he c'heñver ma voe troet e skorn.
Pediñ c'hwek a reas Douenwenn neuze da gaout tri mennad:
1. ma vije diskornet Maelon;
2. ma vije disammet kement gwir amourouz diouzh droug ar garantez, pe dre lakaat an div galon da vleuniañ asambles, pe dre derriñ ar gwall garantez gouzañvet gant unan hepken;
3. na vije den ebet o klask dimeziñ ganti. Mont a reas d'en em staliañ en ul lec'h didud-krenn, un enezennig er-maez da Enez-Vôn, Ynys Llanddwyn.

Diwar-se e teuas santez Douewenn da vezañ maeronez an holl amourouzien. Gouzout a reer evel-se e oa bet ar barzh Dafydd ap Gwilym, er 14vet kantved, o c'houlenn diganti reiñ Morfudd dezhañ, ar plac'h a gare. Gwall hardizh e oa hor paotr pa oa eus Morfudd ur plac'h dimezet dija!
Brudet-kenañ e oa al lec'h er 16vet kantved ma veze graet pardonioù ha dont a reas da vezañ lec'h pinvidikañ ar c'horn-bro.
Eno ez eus ur feunteun sakr: Ffynon Dwynwen. Gallout a reer gouzout gwirionez ur garantez en ur deuler bruzun bara enni, ha goude-se ledañ ur mouchouer war c'horre an dour. Mar deu ur silienn bennak da zirenkañ anezhañ ec'h eo mat ar sinad! Aesoc'h zo, ma verv an dour e-keit ha m'emaoc'h war al lec'h ez eo mat ar jeu.
Pedet e vez ivez evit gwareziñ ha pareañ loened doñv.

Un diazez pagan a zo moarvat d'an holl draoù-se. Feunteunioù karantez a gaver ivez e Breizh, gant an elfennoù-se: bruzun, sili, pezhioù dilhad... evel e feunteun Sant-Eflamm e Plistin, ha tost-tost eo gouel ar santez-se (25 a viz Genver) da ouel bras ar merc'hed en deiziadur ar Gelted, ar 1añ a viz C'hwevrer. An doueezed eo ivez a oa karget da wareziñ al loened.
Porthddwyn e Kembre zo dediet dezhi ivez, hag un iliz e Kernev-Veur. E Breizh eo dindan an anv Douinenn, Touin, Touina, Ouin eo anavezet... Enoret e vez e Plouha, Sant-Loup, Pleudihen, da skouer. E Sant-Maloù ivez e oa ur chapel "Sainte-Ouine" (dediet goude da "Saint-Ouen"!) war Enez ar Grand Bé. Ur foar vras a e-pad miz e Sant-Maloù (er bloaz-mañ etre an 18 a viz Genver hag ar 16 a viz C'hwevrer), anvet «Foire de Sainte-Ouine», gwechall e oa brudet evit bezañ ar mare hag al lec'h evit ar yaouankizoù da glask o far.

Berzh a ra ar gouel-se mui-ouzh-mui e Kembre. Boas e vezer da brofañ bleunioù, chokolad ha loaioù-karantez hollvrudet Kembre da geñver an deiz-se, kalzik a gartennoù a vez kaset ivez. Arabat ankouaat eta ar 25 a viz Genver!

20/01/2025

Pa'z eus kaoz eus Mayotte er c'heleier er mare-mañ e vo marteze digarez da glask gouzout muioc'h war an enezennoù-se. Deuet ez eus er-maez nevez zo ur arnodskrid gant Morgan Le Barzic diwar-benn al liesyezhegezh e Mayotte, embannet gant Al Lanv.

14/01/2025

Ar miz-mañ e oa bet pedet Paskal Hervio da emvod "Lenn a-stroll" e Roazhon ! Kaoz a zo bet eus e romant diwezhañ, "Va zammig seizenn ruz".
https://brezhoneg.org/bz/livres/3187-va-zammig-seizenn-ruz-9782736801779.html

13/01/2025

E Sant-Ervlan, emañ ar vagouri "Youn ha Solena" dre soubidigezh en arvar. Saveteomp anezhi !
https://www.cotizup.com/sauvons-younhasolena

13/01/2025

Ur pennad e "Pobl Vreizh" diwar-benn levr Eliane Ansquer, "Brilli, toñ, sardin" !
https://brezhoneg.org/bz/autobiographies/3229-brilli-ton-sardin-9782381900360.html

07/01/2025

Bloavezh mat d'an holl !

06/01/2025

Disadorn en em gavo Herve Seubil gKernaudour e ti Gwalarn evit kinnig e levrioù diwezhañ : "Dindan pavezioù Gwengamp", ur romant polis istorel evit ar grennarded, ha "Notes et Remarques au Dictionnaire Breton-Français de Le Gonidec".

24/12/2024

Plijadur zo bet e Ti ar Vro Gwengamp da-geñver Nedeleg ar skrivagnerien vrezhonek !

19/12/2024

Ur stand bras a levrioù a vo e Ti ar Vro Gwengamp !
- D'ar Gwener 20 a viz Kerzu (10e-16e)
- D'ar Sadorn 21 a viz Kerzu (10e-18e)
Levrioù marc'had-mat, levrioù evit ar vugale hag ar yaouankiz, levrioù brav, bannoù-treset, lennegezh... Un dibab brav a brofoù Nedeleg a-feson !
Ha disadorn a-hed an deiz e vo skrivagnerien vrezhonek o sinañ o levrioù.

Grand stand de livres à Ti ar Vro Gwengamp !
- Le vendredi 20 décembre de 10h à 16h
- Le samedi 21 décembre de 10h à 18h
Livres bon marché (1 €), livres pour les enfants et adolescents, beaux livres, bandes dessinées, littérature... Un beau choix de cadeaux de Noël !
Et samedi toute la journée, une dizaine d'écrivains bretons viendront dédicacer leurs livres.

18/12/2024

Ur gwir blijadur eo gwelet levrioù brezhonek e gwerenn ar stal "Avel an Trev", e Gwengamp !
Levrioù evit ar vugale hag ar yaouankiz...
Ur sapre gwerenn-stal da vare Nedeleg !

18/12/2024

Deuit da Wengamp disadorn : Nedeleg ar skrivagnerien, e Ti ar Vro Gwengamp, eus 10 eur beure betek 6 eur noz !

Vendredi 20 et samedi 21 décembre, spectacle, rencontres avec des écrivains et stage de doublage de films sont au programme des animations pour tous du Nedeleg (Noël) Ti ar vro Gwengamp.

13/12/2024

"Amzer 'voe ma oa an doueed tost deomp
Bleuñv an hunvre a oa en hon daouarn
Mouezh an douar a save davedomp
Ar rozenn a vleunie dindan hon treid
Ken flour e oa ar geot ha blev ur plac'h
Ar frouezh ne oant ket boas da zerc'hel penn
An heol a droenne e red an dour
Hag hon daoulagad a c'hoarzhe outañ
Ar mor a skede a-rez an dremmwel
Bep sterenn a ginnige hec'h anv
Gwenan ar skiant a roe o mel
Ha kanañ a raemp kanennoù d'an noz
An noz ken flour ha huanadoù voulouz"

Reun ar C'halan, Klemmgan Breizh, "Bleuñv an hunvre"

Adkavit "Klemmgan Breizh" e-touez levrioù marc'had-mat hor c'hatalog Nedeleg !
1 € betek an 31 a viz Genver !
https://brezhoneg.org/bz/

13/12/2024

En "Tregor", setu ur pennad diwar-benn daou levr diwezhañ Herve Seubil gKernaudour !
Gant kalz skrivagnerien all en em gavo Herve Seubil gKernaudour e Ti ar Vro Gwengamp d'ar Sadorn 21 a viz Kerzu evit Nedeleg ar skrivagnerien !