Nieuws - NASA's LEXI biedt röntgenvisie van de magnetosfeer van de aarde.
Een NASA röntgenbeeldvormer gaat naar de maan als onderdeel van NASA's Artemis-campagne, waar het de eerste wereldwijde beelden zal vastleggen van het magnetische veld dat de aarde beschermt tegen zonnestraling.
Het Lunar Environment Heliospheric X-ray Imager, of LEXI, instrument is een van de 10 nuttige ladingen aan boord van de volgende maanlevering door NASA's CLPS (Commercial Lunar Payload Services) initiatief, dat niet eerder dan half januari gelanceerd zal worden vanaf het Kennedy Space Center in Florida, met de Blue Ghost Lander van Firefly Aerospace. Het instrument ondersteunt NASA's doel om te begrijpen hoe onze planeet reageert op ruimteweer, de omstandigheden in de ruimte die worden aangedreven door de zon.
Zodra het stof van de maanlanding is opgetrokken, wordt LEXI ingeschakeld, opgewarmd en weer op de aarde gericht. Gedurende zes dagen zal hij beelden verzamelen van de röntgenstraling die afkomstig is van de randen van de enorme magnetosfeer van onze planeet. Dit uitgebreide beeld kan laten zien hoe deze beschermende grens reageert op ruimteweer en andere kosmische krachten, maar ook hoe hij open kan gaan om stromen geladen zonnedeeltjes binnen te laten, waardoor noorderlicht ontstaat en infrastructuur beschadigd kan raken.
“We proberen dit grote plaatje van de ruimteomgeving van de aarde te krijgen”, zegt Brian Walsh, een ruimtefysicus aan de Universiteit van Boston en hoofdonderzoeker van LEXI. “Veel natuurkunde kan esoterisch of moeilijk te volgen zijn zonder jaren van specifieke training, maar dit zal wetenschap zijn die je kunt zien.”
Wat LEXI zal zien is de laag-energetische röntgenstraling die ontstaat wanneer een stroom deeltjes van de zon, de zonnewind, tegen het magnetisch veld van de aarde botst. Dit gebeurt aan de rand van de magnetosfeer, de magnetopauze. Onderzoekers zijn er onlangs in geslaagd om deze röntgenstraling te detecteren in een lappende
Nieuws - Quadrantiden Meteorenregen biedt perfecte nieuwjaarstraktatie.
Een van de spectaculairste meteorenregens op aarde zal de komende twee weken de nachthemel verlichten met een reeks schitterende 'vallende sterren'.
Sterrenkijkers kunnen tussen nu en 12 januari 2025 een glimp opvangen van de Quadrantiden. De beste tijd om de Quadrantiden te zien is echter op 3 januari 2025, 's ochtends vroeg voor zonsopgang of 's avonds na zonsondergang.
Waarnemers die genieten van een donkere hemel kunnen die nacht 50 of meer meteoren per uur zien, wanneer de Quadrantidenregen zijn hoogtepunt bereikt.
Het enige voorbehoud is dat de bui een “echt scherpe piek heeft over een paar uur”, volgens de adjunct-directeur van de Royal Astronomical Society, Dr. Robert Massey, wat betekent dat de aantallen wat lager zullen zijn dan wanneer de bui op zijn actiefst is om 15:00 GMT op 3 januari.
In een video legt hij uit wat de Quadrantiden zijn en hoe je ze het beste kunt zien: “Ze hebben een vrij sterke intensiteit als je toevallig op het juiste moment op de juiste plaats bent.
“Als je aan de westkust van de VS bent, of in het Pacifisch gebied, kun je er misschien wel 70 of 80 per uur zien. Als je in het Verenigd Koninkrijk bent, zul je er iets minder zien. Maar het blijft een sterke bui.”
Hij voegde eraan toe: “Het grote voordeel dit jaar is dat de maan niet stoort, dus je hebt geen volle maan aan de hemel - het is een heel dunne sikkel - [wat] betekent dat het licht geen groot probleem zal zijn.”
Het beste wat je kunt doen, zei Dr. Massey, is zo ver mogelijk uit de buurt van lichtvervuiling te blijven.
“Over het algemeen zullen het niet de helderste meteoren zijn, maar [de Quadrantiden] bevatten wel een behoorlijk aantal vuurballen,” voegde hij eraan toe.
“Een vuurbal klinkt dramatisch, maar wat het eigenlijk betekent is een hele heldere meteoor. De Quadrantiden is een meteorenregen die dat soort gebeurtenissen produceert.
“Dus alleen al om die reden, als
Nieuws - India heeft maandag een raket gelanceerd met aan boord twee kleine ruimtevaartuigen om het koppelen in de ruimte te testen.
India heeft maandag een raket gelanceerd met aan boord twee kleine ruimtevaartuigen om het koppelen in de ruimte te testen, een cruciale stap voor de dromen van het land over een ruimtestation en een bemande maanmissie.
De missie is “van vitaal belang voor de toekomstige ruimteambities van India”, zei Jitendra Singh, de Indiase minister van Wetenschap en Technologie, in een verklaring voorafgaand aan de lancering, die live werd uitgezonden door de Indiase Space Research Organisation (ISRO).
Premier Narendra Modi kondigde vorig jaar plannen aan om tegen 2040 een man naar de maan te sturen.
De PSLV-C60 raket, die maandagavond op de lanceerbasis Sriharikota met vurige vlammen de nachtelijke hemel in schoot, bevatte twee satellieten van 220 kilogram (485 pond).
ISRO heeft de missie SpaDeX genoemd, ofwel Space Docking Experiment.
“PSLV-C60 lanceert met succes SpaDeX en 24 nuttige ladingen,” zei het in een verklaring.
De missie is bedoeld om “de technologie te ontwikkelen en te demonstreren die nodig is voor het rendez-vous, aanmeren en ontkoppelen van twee kleine ruimtevaartuigen”, voegde het eraan toe.
De technologie is “essentieel” voor India's maanplannen, voegde het eraan toe, en noemde het een “sleuteltechnologie voor toekomstige bemande ruimtevluchten en satellietonderhoudsmissies”.
Het gaat om een “precisie rendez-vous”, waarbij satellieten met een snelheid van 28.800 kilometer per uur in een baan om de aarde worden gemanoeuvreerd.
Hun relatieve snelheden zullen worden teruggebracht tot 0,036 km per uur om “samen te smelten tot een enkele eenheid in de ruimte”, aldus ISRO.
Het dichtstbevolkte land ter wereld heeft een ruimtevaartprogramma met een relatief laag budget dat snel in de buurt komt van de mijlpalen die door mondiale ruimtevaartmogendheden zijn gezet.
“Met deze missie is India op we
Nieuws - SpaceX lanceert 4 Astranis satellieten bij 2e poging na afbreken laatste seconde.
SpaceX lanceerde 's nachts met succes een miniatuurvloot van communicatiesatellieten in een baan om de aarde, als een soort genoegdoening nadat een afbreking in de laatste seconde de vlucht vertraagde.
Een SpaceX Falcon 9 raket lanceerde vier “MicroGEO” satellieten voor het bedrijf Astranis in een baan om de aarde vanaf Space Launch Complex 40 op Cape Canaveral Space Force Station in Florida. De lancering vond op tijd plaats om 12 uur EST (0500 GMT) op 29 december.
De lancering om middernacht was de tweede poging van SpaceX om de MicroGEO satellieten voor Astranis te lanceren nadat een lanceerpoging op 21 december eindigde in een afbreking op het laatste moment, net toen de motoren van de eerste trap van de Falcon 9 raket ontstaken. In een bericht op de sociale mediasite X zei Christian Keil, vice-president van Astranis, dat SpaceX de Falcon 9 raketboosters voor de vlucht had verwisseld.
De lancering van de MicroGEO satelliet van SpaceX, genaamd “Astranis: From One to Many” was de tweede van drie geplande lanceringen van SpaceX in drie dagen dit weekend. Het bedrijf lanceerde zaterdag (28 december) met succes 22 Starlink internetsatellieten vanaf Vandenberg Space Force Base in Californië en lanceerde maandag (30 december) nog eens 21 Starlink satellieten vanaf een ander platform in Florida.
“Gericht op een Falcon 9 lancering vanaf alle drie de lanceerplatforms in Florida en Californië in de komende drie dagen,” schreef SpaceX vrijdag (27 dec.) in een bericht op sociale media X.
De MicroGEO satellieten die zondag gelanceerd werden, zijn gebouwd door Astranis uit San Francisco om satellietcommunicatiediensten te leveren aan verschillende klanten. Twee van de vier satellieten zullen worden gebruikt door het in Colorado gevestigde bedrijf Anuvu voor connectiviteit tijdens de vlucht op vliegtuigen, schepen of ander transport, terwijl een andere - Agila genaamd -
Nieuws - New Glenn heeft vandaag met succes een hete-vuurtest van de geïntegreerde draagraket afgerond.
New Glenn heeft vandaag met succes een hete-vuurtest van de geïntegreerde draagraket afgerond, de laatste belangrijke mijlpaal op weg naar de eerste vlucht. NG-1 zal een Blue Ring Pathfinder vervoeren als eerste gemanifesteerde lading en zal worden gelanceerd vanaf lanceerplatform 36 in Cape Canaveral, FL.
Het ontsteken van de zeven motoren duurde 24 seconden en was de eerste keer dat we het hele vluchtvoertuig als een geïntegreerd systeem gebruikten. De meerdaagse testcampagne in de aanloop naar het ontsteken omvatte talloze inerte functionele en tanktests. Het geïntegreerde lanceervoertuig bestond uit de eerste en tweede trap van de NG-1 vluchtraket en een testobject voor de lading, bestaande uit een testkuip voor de fabricagetest, een vluchtunit met vaste adapter met hoge capaciteit en een simulator voor de ladingmassa van 45.000 lb.
Een van de belangrijkste doelen van de testcampagne was het demonstreren van het functioneren op de dag van lancering in onze NG-1 testconfiguratie. Daarnaast voerde het team verschillende tests uit om voertuig- en grondsystemen te valideren in de volledig geïntegreerde configuratie op het platform. Deze gegevens worden gebruikt om de tijdschema's voor de lancering op een dag af te ronden, de verwachte prestaties te bevestigen en onze modellen te correleren met testgegevens uit de praktijk.
“Dit is een monumentale mijlpaal en een glimp van wat er om de hoek ligt voor de eerste lancering van New Glenn”, zegt Jarrett Jones, SVP, New Glenn. “Het succes van vandaag bewijst dat onze rigoureuze aanpak van testen - in combinatie met onze ongelooflijke tooling en design engineering - werkt zoals bedoeld.”
De test omvatte het volledig doorlopen van de volgorde van de eindtelling, het testen van de overdrachtsbevoegdheid van en naar de vluchtcomputer en het verzamelen van vloeistofvalidatiegegevens. De tanks van de eerst
Nieuws - NASA's Parker Solar Probe overleeft bijna botsing met het verzengende oppervlak van de zon.
Eerder deze week passeerde het ruimtevaartuig een recordafstand van 6 miljoen kilometer van de verzengende ster. NASA ontving donderdagavond een bericht dat Parker de reis had overleefd.
Parker werd in 2018 gelanceerd om de zon van dichtbij te bekijken en is sindsdien dwars door de kroonachtige buitenste atmosfeer, de corona, gevlogen. Nu de close-up is voltooid, wordt verwacht dat het ruimteschip op deze afstand tot minstens september rond de zon zal cirkelen.
Het is het snelste ruimtevaartuig dat door mensen is gebouwd en haalde 430.000 mph (690.000 kph) bij de dichtste nadering. Het is uitgerust met een hitteschild dat bestand is tegen temperaturen tot 2.500 graden Fahrenheit (1.370 graden Celsius).
Wetenschappers hopen dat de gegevens van Parker hen zullen helpen beter te begrijpen waarom de buitenste atmosfeer van de zon honderden keren heter is dan het oppervlak en wat de zonnewind aandrijft, de supersonische stroom geladen deeltjes die constant van de zon wegschiet.
Bron : Adithi Ramakrishnan / Phys.org. Vertaling : Yves Dorchain.
Origineel : https://phys.org/news/2024-12-nasa-parker-solar-probe-survives.html
Nieuws : Djibouti lanceerde met succes satelliet Djibouti-1B.
Op 21 december 2024 bereikte de Republiek Djibouti een belangrijke mijlpaal in haar ruimtevaartprogramma door de succesvolle lancering van haar tweede nanosatelliet, Djibouti-1B. Deze prestatie benadrukt de groeiende toewijding van de natie aan technologische vooruitgang en duurzame ontwikkeling.
De Djibouti-1B satelliet werd ontwikkeld in samenwerking met het ruimtevaartcentrum van de Universiteit van Montpellier (CSUM). De satelliet werd verder geïntegreerd in de Falcon 9 raket, met dank aan Exolaunch, een wereldwijde aanbieder van lanceerdiensten. Dit strategische partnerschap onderstreept de internationale samenwerking die de ruimteaspiraties van Djibouti voortstuwt.
De belangrijkste missie van Djibouti-1B is het verbeteren van de mogelijkheden voor klimaatmonitoring in het kader van het Hydrosat-initiatief. Samen met zijn voorganger, Djibouti-1A, zal de satelliet kritieke gegevens verzamelen om de beschikbaarheid van waterbronnen te volgen en door droogte getroffen regio's te beoordelen. Deze gegevens zijn van vitaal belang voor geïnformeerde besluitvorming over waterbeheer en het aanpakken van de gevolgen van klimaatverandering.
De succesvolle lancering van Djibouti-1B betekent dat Djibouti zijn nationale capaciteiten op het gebied van ruimteonderzoek en innovatie wil versterken. Djibouti-1B brengt het totaal aantal satellietlanceringen in Afrika op 62, waarbij 10 Afrikaanse landen actief aardobservatiesatellieten in gebruik hebben. Dit zijn Djibouti, Egypte, Ethiopië, Kenia, Nigeria, Zimbabwe, Rwanda, Zuid-Afrika, Soedan en Senegal. Bovendien hebben deze landen aanzienlijk geïnvesteerd in ruimtetechnologie en maken ze gebruik van satellietgegevens om de regionale uitdagingen op het gebied van klimaatverandering, landbouw, hulpbronnenbeheer en rampenparaatheid aan te pakken.
Bron : Samuel Nyangi / Space in Africa. Vertaling : Yves Dorchain.
Origineel : https://spaceinafrica.com/2024/12/22/d
Nieuws - Onthulling van de onbekende Melkweg : De Galactische Sterrenkaart Voltooien.
Door in de kosmische dans van sterren te kijken, heeft een team onder leiding van onderzoekers van het Leibniz Institute for Astrophysics Potsdam (AIP) de complexe structuur van ons Melkwegstelsel ontrafeld. Ervan uitgaande dat elke waargenomen ster een grotere populatie sterren vertegenwoordigt die dezelfde baan delen, hebben ze de eigenschappen van deze “verborgen” sterren gereconstrueerd en zo gaten in de Galactische schijf opgevuld die de geheimen van het verleden, heden en de toekomst van ons Melkwegstelsel bevatten.
Ons begrip van het Melkwegstelsel is met elke sprong in het aantal sterren toegenomen. Van vroege waarnemingen tot steeds geavanceerdere telescopen in de ruimte en op de grond, elke mijlpaal heeft nieuwe lagen onthuld van de complexe structuur en beweging van het sterrenstelsel. Terwijl de omvang van de sterrenonderzoeken blijft toenemen, blijft ons zicht op de Melkweg ernstig vertroebeld en is de overgrote meerderheid van de sterren die we kunnen bestuderen geconcentreerd rond de zon. Deze discrepantie is grotendeels te wijten aan een fundamentele beperking van onze waarnemingen, die voortkomt uit onze positie in het middenvlak van de Melkwegschijf. Onze locatie beperkt het volume van potentieel waarneembare sterren, afhankelijk van hoe helder ze lijken, wat verder wordt beïnvloed door stof en gas dat hun licht kan blokkeren of dimmen, extinctie van het interstellaire medium genoemd.
Onderzoekers van het Leibniz Institute for Astrophysics Potsdam (AIP) hebben in samenwerking met de Universiteit van Wenen en de Parijse sterrenwacht een innovatieve methode ontwikkeld om de gaten in ons begrip van de structuur van de Melkweg te dichten. Ze hebben aangetoond dat in plaats van alleen te vertrouwen op waarnemingen van individuele sterren, de volledige banen van echte sterren kunnen worden gebruikt om de structuur en dynamica van het Melkwegstelsel weer te geven
Nieuws - Lawines, ijzige explosies en duinen: NASA volgt nieuw jaar op Mars.
In plaats van een winterwonderland beleeft het noordelijk halfrond van de Rode Planeet een actieve - zelfs explosieve - lentedooi.
Terwijl oudejaarsavond hier op aarde voor de deur staat, lopen Mars-wetenschappers op de zaken vooruit: De Rode Planeet voltooide een reis rond de zon op 12 november 2024, wat enkele onderzoekers ertoe aanzette om een toast uit te brengen.
Maar het Marsjaar, dat 687 aardse dagen telt, eindigt op het noordelijk halfrond van de planeet op een heel andere manier dan op het noordelijk halfrond van de aarde: Terwijl de winter hier begint, begint daar de lente. Dat betekent dat de temperaturen stijgen en het ijs dunner wordt, wat leidt tot vorstlawines die van kliffen afglijden, kooldioxidegas dat uit de grond explodeert en krachtige winden die de noordpool een nieuwe vorm geven.
“In de lente op aarde is er veel gedruppel als het waterijs geleidelijk smelt. Maar op Mars gebeurt alles met een knal,” zegt Serina Diniega, die planeetoppervlakken bestudeert bij NASA's Jet Propulsion Laboratory in Zuid-Californië.
De ijle atmosfeer van Mars zorgt er niet voor dat vloeistoffen zich op het oppervlak kunnen verzamelen, zoals op aarde. In plaats van te smelten, sublimeert ijs en verandert het direct in een gas. De plotselinge overgang in de lente betekent veel gewelddadige veranderingen als zowel waterijs als kooldioxide-ijs - droog ijs, dat veel talrijker is op Mars dan bevroren water - verzwakken en breken.
“Je krijgt veel scheuren en explosies in plaats van smelten,” zei Diniega. “Ik kan me voorstellen dat het heel lawaaierig wordt.”
Met behulp van de camera's en andere sensoren aan boord van NASA's Mars Reconnaissance Orbiter (MRO), die in 2005 werd gelanceerd, bestuderen wetenschappers al deze activiteiten om meer inzicht te krijgen in de krachten die het dynamische Marsoppervlak vormgeven. Dit is wat ze allemaal volgen.
Vorstlawines
In 2015 legde MR
Nieuws - Allereerste dubbelster gevonden bij superzwaar zwart gat in ons Melkwegstelsel.
Een internationaal team van onderzoekers heeft een dubbelster ontdekt die dicht om Sagittarius A* – het superzware zwarte gat in het centrum van ons Melkwegstelsel – cirkelt. Het is voor het eerst dat een sterrenpaar in de omgeving van een superzwaar zwart gat is gedetecteerd. De ontdekking, gebaseerd op gegevens die met de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) zijn verzameld, helpt ons begrijpen hoe sterren in omgevingen met extreme zwaartekracht kunnen overleven, en kan mogelijk leiden tot de detectie van planeten in de buurt van Sagittarius A*.
‘Zwarte gaten zijn niet zo verwoestend als we dachten,’ zegt Florian Peißker, onderzoeker aan de Universiteit van Keulen (Duitsland) en hoofdauteur van de studie die vandaag in Nature Communications is gepubliceerd. Dubbelsterren – sterparen die om elkaar heen draaien – komen heel veel voor in ons heelal, maar ze waren nog niet eerder ontdekt in de nabijheid van een superzwaar zwart gat, waar de intense zwaartekracht stersystemen instabiel kan maken.
Deze nieuwe ontdekking laat zien dat sommige dubbelsterren zelfs onder destructieve omstandigheden een tijdje kunnen standhouden. D9, zoals de pas ontdekte dubbelster wordt genoemd, is net op tijd opgespoord. Hij is naar schatting pas 2,7 miljoen jaar oud en de sterke zwaartekracht van het nabije zwarte gat zal er waarschijnlijk voor zorgen dat de twee sterren binnen een miljoen jaar zullen samensmelten tot één enkele ster – een zeer korte tijdspanne voor zo’n jong stersysteem.
‘We hebben – naar kosmische begrippen – maar weinig tijd om een dubbelster als deze waar te nemen, maar het is ons gelukt!’, legt mede-auteur Emma Bordier uit. Zij werkt eveneens aan de Universiteit van Keulen en was voorheen student bij ESO.
Wetenschappers hebben jarenlang gedacht dat de extreme omgeving van een superzwaar zwart gat de vorming van n
