23/12/2024
SVEŠTENICI KRŠE USTAV SPC?
-"Spisak se izlaže javno na ugled u parohiskoj kancelariji 14 dana u drugoj polovini maja, o čemu se na vreme izveštavaju parohijani objavom na crkvenim vratima i oglasom od strane sveštenika u crkvi. Svaki parohijanin može za vreme dok je spisak izložen, učiniti svoje primedbe napismeno Crkvenoopštinskom upravnom odboru, koji o tome za osam dana donosi odluku, Protiv ove odluke u roku od 15 dana od dana rešenja može se žaliti preko Crkvenoopštinskog upravnog odbora Eparhiskom upravnom odboru, koji o tom konačno rešava."
USTAV SRPSKE PRAVOSLAVNE CRKVE
DRUGO IZDANjE SVETOG ARHIJEREJSKOG SINODA
BEOGRAD 1957
12. Crkvenoopštinski savet i Crkvenoopštinski upravni odbor
a) Crkvenoopštinski savet
Član 179
Crkvenoopštinski savet biraju muški i ženski članovi crkvene opštine, koji su navršili 21 godinu života i koji nisu izgubili crkveno biračko pravo.
Član 180
Biračko pravo za izbor Crkvenoopštinskog saveta gubi ono lice:
1) koje nije pobožnog i moralnog života;
2) koje savesno ne vrši svoje crkvenoverske dužnosti i ne ispunjava svoje obaveze prema Crkvi, porodici i bližnjima;
3) koje je, bilo zbog zločinstva uopšte, bilo zbog kakvog drugog krivičnog dela ako je ovo delo učinilo iz koristoljublja ili protiv vere ili protiv javnog morala, pod isleđenjem ili je zbog toga osuđeno, dok traju posledice te osude;
4) koje živi vanbračno, ili je u braku koji Crkva nije blagoslovila;
5) koje je pod osudom ili posledicama osude izrečene od crkvene vlasti;
6) koje je pod starateljstvom ili stečajem;
7) koje je iz Crkvenoopštinskog saveta ili Crkvenoopštinskog upravnog odbora isključeno po odredbama ovoga Ustava, za vreme koje Eparhiski upravni odbor odredi;
8 ) koje je član kakvog društva ili organizacije čiji je rad uperen protivu pravoslavne vere i interesa pravoslavne Crkve.
Uslovi iz tač. 1, 2 i 8 utvrđuju se odlukom Eparhiskog upravnog odbora na žalbu protiv biračke liste.
Član 181
Svaka parohija ima spisak birača u smislu odredaba ovog Ustava. Ovaj spisak sastavlja paroh sa Crkvenoopštinskim upravnim odborom na osnovu parohiskih knjiga svake godine u prvoj polovini meseca maja.
U spisak se upisuje ime i prezime, godina rođenja, zanimanje i stan svakog birača.
Spisak se izlaže javno na ugled u parohiskoj kancelariji 14 dana u drugoj polovini maja, o čemu se na vreme izveštavaju parohijani objavom na crkvenim vratima i oglasom od strane sveštenika u crkvi. Svaki parohijanin može za vreme dok je spisak izložen, učiniti svoje primedbe napismeno Crkvenoopštinskom upravnom odboru, koji o tome za osam dana donosi odluku, Protiv ove odluke u roku od 15 dana od dana rešenja može se žaliti preko Crkvenoopštinskog upravnog odbora Eparhiskom upravnom odboru, koji o tom konačno rešava.
Spisak se sastavlja u dva primerka, od kojih jedan ostaje u parohiskoj kancelariji, a drugi se podnosi Eparhiskom upravnom odboru.
Član 182
Crkvenoopštinski savet čine 24 do 60 članova i polovina toga broja zamenika, prema broju duša vernih. Broj članova određuje Eparhiski upravni odbor.
Svi parosi starešine hramova članovi su Crkvenoopštinskog saveta po svome zvanju.
Broj članova Crkvenoopštinskog saveta prema broju pravoslavnih duša u crkvenim opštinama biće ovaj: do 2000 duša 24 člana i 12 zamenika; od 24000 — 30 članova i 15 zamenika; od 4—6000 — 40 članova i 20 zamenika, i preko 6000 — 60 članova i 30 zamenika.
Ovaj broj može Arhijerej u sporazumu sa Eparhiskim upravnim odborom prema ukazanoj potrebi smanjiti ili povećati.
Član 183
Za člana Crkvenoopštinskog saveta može biti izabran svaki muški i ženski član parohije:
1) koji ima sve uslove crkvenoopštinskog birača;
2) koji je navršio 25 godina života;
3) koji je državljanin Jugoslavije;
4) koji u dotičnoj crkvenoj opštini stanuje najmanje godinu dana.
Član 184
Crkvenoopštinski savet bira se na šest godina i sastaje se u sedištu crkvene opštine u redovno zasedanje dva p**a godišnje. U ovim zasedanjima, pored ostalih poslova, donosi predračun i pregleda završne račune.
U vanredno zasedanje Crkvenoopštinski savet se sastaje:
a) kada to zaključi Crkvenoopštinski upravni odbor;
b) kada to pismeno zatraži većina članova Crkvenoopštinskog saveta označivši predmete o kojima će se raspravljati;
v) kada to naredi Eparhiski upravni odbor.
U slučajevima iz stava b) i v) sednica se mora sazvati u roku od 30 dana.
Član 185
Radi izbora članova Crkvenoopštinskog saveta birači se sastaju određenog dana u sedištu crkvene opštine.
Dan i mesto izbora određuje Eparhiski upravni odbor po saslušanju Crkvenoopštinskog upravnog odbora. Upražnjena mesta članova Crkvenoopštinskog saveta popunjavaju se zamenicima.
Član 186
Birače saziva Crkvenoopštinski upravni odbor, a izboru pretsedava najstariji po činu, odnosno po rukopoloženju, paroh (starešina crkve), koji predlaže sekretara i dvojicu pismenih birača, sa kojima vrši legitimisanje glasača, prebrojavanje glasova i overava zapisnik o izboru.
Izbor se vrši po listama i to: aklamacijom ili pojedinačnim usmenim glasanjem.
Kandidatsku listu moraju potpisati najmanje onoliko birača, koliko iznosi polovina ukupnog broja crkvenoopštinskih savetnika koji se imaju izabrati. Jedno lice može biti potpisnik samo na jednoj listi.
Kandidati i zamenici moraju pre potvrde kandidatske liste dati lično Crkvenoopštinskom odboru svoj pismeni pristanak da se primaju kandidacije.
Glasanje, kako za članove Crkvenoopštinskog saveta tako i za njihove zamenike, vrši se jednovremeno.
Član 187
Po svršenom izboru pretsednik objavljuje rezultat izbora.
Zapisnik o izboru u overenom prepisu pretsednik podiosi Eparhiskom upravnom odbdru u roku od osam dana od dana izbora.
Žalbe na izbor podnose se preko pretsednika u roku od osam dana od dana izbora Eparhiskom upravnom odboru koji o tom konačno, odlučuje.
Član 188
Izabrane članove Crkvenoopštinskog saveta saziva radi konstituisanja u sednicu i ovoj pretsedava pretsednik izbora, pred kojim članovi saveta osim sveštenoslužitelja polažu zakletvu (čl. 39).
Po položenoj zakletvi, Crkvenoopštinski savet bira tajnim glasanjem svog pretsednika, potpretsednika i sekretara.
Počasni je pretsednik Crkveioopštinskog saveta paroh (najstariji starešina crkve).
Član 189
Kada se Crkvenoopštinski savet konstituiše, odmah pristupa izboru Crkvenoopštinskog upravnog odbora tajnim glasanjem.
Zapisnik o konstituisanju Crkvenoopštinskog saveta i o izboru Crkvenoopštinskog upravnog odbora mora se u overenom prepisu najdalje za osam dana posle izbora podneti na pregled i odobrenje Eparhiskom upravnom odboru.
Član 190
Crkvenoopštinski savet može rešavati punovažno, ako je na sednici prisutno više od polovine njegovih članova.
Odluke se donose većinom glasova prisutnih. Pri jednakoj podeli glasova odlučuje glas pretsedavajućeg.
Ako se na prvoj sedmici ne skupi dovoljan broj članova za punovažno rešavanje, sednica se odlaže za osam dana, kada se punovažno rešava sa onolikim brojem članova koliko ih bude prisutno. Ovo se ima u pozivu za sednicu izrično naglasiti.
Član 191
Crkvenoopštinski savet vrši ove poslove:
1) donosi godišnji predračun rashoda i prihoda i odobrava završni račun za posebne potrebe crkvene opštine, i šalje ih Eparhiskom upravnom odboru na konačnoodobrenje (čl. 153 t. 5);
2) donosi odluke o zaduženju i otuđenju Crkvenoopštinske imovine i sprovodi ih preko Eparhiskog upravnog odbora na odobrenje do sume od 2.000.000 dinara Patrijaršiskom upravnom odboru, a preko te sume Patrijaršiskom savetu;
3) donosi odluke o otpisivanju potraživanja crkvenoopštineke imovine koja se od dužnika ne mogu naplatiti i o rashodovanju stvari te imovine i sprovodi ih Eparhiskom upravnom odboru, koji te odluke za otpisivanje do 50.000 dinara i rashodovanje do 100.000 dinara konačno odobrava, a preko tih suma sprovodi sa svojim mišljenjem na odobrenje Patrijaršiskom upravnom odboru;
4) donosi odluke o vođenju i odustajanju od parnica i o uslovima poravnanja i sprovodi ih Eparhiskom upravnom odboru, koji ih konačno odobrava do vrednosti od 200.000 dinara, a preko te sume dostavlja sa svojim mišljenjem Patrijaršiskom upravnom odboru na odobrenje;
5) donosi odluke o zakupu i dostavlja ih na odobrenje Eparhiskom upravnom odboru, koji ih konačno odobrava do sume od 200.000 dinara, a preko te sume dostavlja sa svojim mišljenjem Patrijaršiskom upravnom odboru na odobrenje;
6) donosi odluke o razrezu na članove svoje crkvene opštine za potrebe svoje crkvene opštine, eparhije i za opšte potrebe Crkve;
7) odlučuje sa odobrenjem nadležne eparhiske vlasti, o predlozima Crkvenoopštinskog upravnot odbora u pogledu održavanja, obnavljanja i podizanja hramova, parohiskih domova, crkvenoopštinskih, fondovskih i zadužbinskih (zakladnih) zgrada i uopšte o osnivanju ustanova u svojoj nadležnosti;
8 ) ustanovljava u granicama ovoga Ustava i uredaba viših crkvenih vlasti mesta svojih službenika i određuje im prinadležnosti;
9) podnosi predloge, molbe i pretstavke nadležnim eparhiskim vlastima o svojim potrebama;
10) stara se prema uputstvima i naređe njima viših crkvenih vlasti o izdržavanju paroha i parohije
Član 192
Ako Crkvenoopštinski savet ne vrši svoju dužnost, ne pokorava se naredbama pretpostavljenih vlasti, ili prekorači granice svoga delokruga, kao i u slučaju da se u njegovoj sredini pojavi takav nered koji bi ometao pravilan tok rada, Eparhiski upravni odbor, po žalbi ili po zvaničnoj dužnosti, naređuje po tome istragu.
Eparhiski upravni odbor može krivce isključiti iz Crkvenoopštinskog saveta, a u slučaju potrebe, i rad obustaviti i poslove Crkvenoopštinskog saveta preneti na Crkvenoopštinski upravni odbor. Ovo privremeno stanje može trajati sve dotle dok Eparhiski upravni odbor ne stekne uverenje da se može pravilan i redovan rad u Crkvenoopštinskom savetu obnoviti.
Član 193
U slučaju neophodne potrebe popunjavanje Crkvenoopštinskog saveta do jedne trećine ukupnog broja članova, vrši se kooptiranjem pod pretsedništvom lica koje odredi Eparhiski upravni odbor. Eparhiski upravni odbor je nadležan da da odobrenje za ovo.
b) Crkvenoopštinski upravni odbor
Član 194
Crkvenoopštinski upravni odbor čine 6 do 12 članova, prema broju članova u Crkvenoopštinskom savetu i ostalim prilikama u crkvenoj opštini.
U Crkvenoopštinski upravni odbor ulaze pretsednik i potpretsednik Crkvenoopštinskog saveta u istom svojstvu po svom položaju, kao i paroh, odnosno najstariji starešina crkve, član Crkvenoopštinskog saveta. Ostale članove Crkvenoopštinskog upravnog odbora, kao i jednak broj zamenika, bira Crkvenoopštinski savet iz svoje sredine na šest godina.
Član 195
Broj članova Crkvenoopštinskog upravnog odbora u pojedinim crkvenim opštinama određuje Eparhiski upravni odbor.
Član 196
Crkvenoopštinski upravni odbor bira sekretara, blagajnika i potreban broj tutora, po potrebi i van svoje sredine.
Član 197
U Crkvenoopštinski upravni odbor ne mogu biti jednovremeno izabrana lica koja su u srodstvu predviđenom u članu 75.
Član 198
Izabrani član Crkvenoopštinskog upravnog odbora ostaje i dalje član Crkvenopštinskog saveta.
Član 199
Crkvevoopštinski upravni odbor sastaje se na poziv pretsednika u sednice najmanje u dva meseca jedanput, a prema potrebama i više p**a.
Na zahtev većine članova, pretsednik je dužan sazvati sednicu Upravnog odbora. U tom zahtevu mora biti tačno označen predmet radi koga se traži saziv sednice.
Član 200
Crkvenoopštinski upravni odbor može punovažno rešavati, ako je u sednici prisutna većina članova. Odluke se donose prostom većinom glasova prisutnih članova. Ako su glasovi podjednako podeljeni, odlučuje glas pretsednika.
Član 201
Dužnosti su Crkvenoopštinskog upravnog odbora uglavnom ove:
1) čuva i štiti ugled i interese crkve i crkvene opštine;
2) potpomaže crkvenu vlast u religioznomoralnom i kulturnoprosvetnom podizanju i vaspitanju pripadnika pravoslavne Crkve, a naročito omladine, u čuvanju i negovanju korisnih i lepih običaja, kao i u iskorenjavanju rđavih i štetnih navika;
3) izvršuje odluke Crkvenoopštinskog saveta i naredbe pretpostavljenih crkvenih vlasti;
4) sarađuje sa parohom pri izradi crkvenih biračkih spiskova;
5) postavlja i otpušta crkvenoopštinsko službeno osoblje, sem crkvenog pojca i crkvenjaka (čl. 176 t. 16);
6) pazi da uživaoci Crkvenih dobara ova drže u dobrom stanju;
7) sastavlja inventar pokretnog i nepokretnog imanja, i po jedan primerak svake godine dostavlja Eparhiskom upravnom odboru;
8 ) upravlja crkvenom imovinom i stara se o njenom unapređenju; brine se da se fondovske, zadužbinske (zakladne) imovine upotrebljavaju u svrhe kojima su namenjene;
9) obezbeđuje zakonskim ispravama o pravu svojine crkvenu nepokretnu imovinu i osigurava je od požara, a po potrebi i od drugih elementarnih nepogoda;
10) stara se u sporazumu sa parohom o potrebnim sredstvima za vršenje bogosluženja, održavanje, snabdevanje i ukrašavanje hramova, parohiskih domova, zvonika, groblja i dvorišta; vodi brigu o iznalaženju sredstava i spremanju predračuna i planova, koje podnosi Crkvenoopštinskom savetu, za tim eparhiskim vlastima na konačno odobrenje, za gradnju i podizanje novih hramova, parohiskih domova i drugih crkvenoopštinskih zgrada;
11) vodi brigu o urednom plaćanju poreza i svih drugih obaveznih dažbina, koje su zakonom određene;
12) pregleda svaka tri meseca, a po potrebi i češće, račune blagajnika i tutora, kao i drugih računopolagača, i nastojava da oni vrše svoju dužnost tačno i savesno;
13) sastavlja i predlaže Crkvenoopštinskom savetu godišnje predračune rashoda i prihoda crkvenoopštinskih, a tako isto sklapa i sređuje završne račune, i podnosi ih sa inventarima Crkvenoopštinskom savetu na pregled i dalju nadležnost;
14) čini predloge, molbe i pretstavke višim crkvenim vlastima o svima svojim potrebama;
15) podnosi krajem svake godine izveštaj Crkvenoopštinskom savetu o svome radu, i
16) stara se da suvišan novac ne leži u crkvenoj kasi već da ga iskorišćuje na najsigurniji i najpodesniji način za interese Crkve; o veličini sume koja se može u kasi držati odlučuje sam odbor prema svojim potrebama.
Član 202
Kad Crkvenoopštinski savet raspravlja o računima ili odgovornosti zbog kakve nepravilnosti ili nemarnosti Crkvenoopštinskog upravnog odbora, ovaj je dužan davati Savetu potrebna razjašnjenja, ali u odlučivanju o tim predmetima članovi Crkvenoopštinskog upravnog odbora nemaju prava glasa u Savetu. U tom slučaju pretsedava počasni pretsednik Crkvenoopštinskog saveta.
Ako Crkvenoopštinski savet raspravlja o odgovornosti zbog kakve nepravilnosti ili nemarnosti Crkvenoopštinskog upravnog odbora, u čijem je radu učestvovao i paroh a nije pritom izdvojio mišljenje, ne može paroh pretsedavati u toj sednici Crkvenoopštinskog saveta, već u tom slučaju ima da pretsedava najstariji po godinama starosti član Crkvenoopštinskog saveta.
v) Zajedničke odredbe za Crkvenoopštinski savet i Crkvenoopštinski upravni odbor
Član 203
Paroh, odnosno starešina crkve, dužan je da aktivno sarađuje u svima poslovima (administrativne i materijalne prirode) svoje crkvene opštine i saodgovoran je za ovo poslovanje zajedno sa članovima Crkvenoopštinskog saveta i odbora za sve neurednosti, ako u konkretnom slučaju nije izdvojio svoje mišljenje i protivu nepravilnih odluka i rada izjavio žalbu višim nadležnim crkvenim vlastima.
Paroh (starešina crkve) ima pravo žalbe nadležnoj vlasti u roku od četrnaest dana protiv odluke Crkvenoopštinskog saveta i Crkvenoopštinskog upravnog odbora koje bi bile donesene protiv crkvenih propisa ili na štetu verskih i moralnih interesa crkvenih, kao i protiv odluka kojima ne bi bili uvaženi njegovi obrazloženi predlozi o podmirenju potreba svetih hramova, groblja i drugih osvećenih mesta.
Član 204
Služba članova Crkvenoopštinskog saveta i Crkvenoopštinskog upravnog odbora počasna je i vrši se besplatno.
Ako bi član Crkvenoopštinskog upravnog odbora vršio dužnost sekretara ili blagajnika može mu se, izuzetno i prema veličini posla, odrediti specijalan honorar za vršenje ove dužnosti, po odobrenju Eparhiskog upravnog odbora.
Član 205
Eparhiski upravni odbor može, na tužbu ili po zvaničnoj dužnosti, isključiti iz Crkvenoopštinskog saveta i upravnog odbora svakog člana:
a) koji izgubi jedan od onih uslova koji se traže po odredbama ovog Ustava za člana Crkvenoopštinskog saveta ili upravnog odbora;
b) koji svoju dužnost zanemari i od sednice tri p**a uzastopce bez opravdanog razloga izostane;
v) koji se ne pokorava naredbama starijih crkvenih vlasti i ometa izvršenje punovažnih odluka.
Član 206
Ako bi Crkvenoopštinski upravni odbor zanemario svoje dužnosti, ili ako bi prekoračio svoj delokrug, ili ne bi izvršio naredbe i odluke pretpostavljenih crkvenih vlasti, ili najzad, ako bi se u njemu pojavili takvi razdori i neredi koji bi ometali uspešno, pravilno i redovno vršenje poslova, a Crkvenoopštinski savet ne bi preduzeo mere protiv takvog rada, Eparhiski upravni odbor ima prava razrešiti Crkvenoopštinski savet i upravni odbor i naimenovati naročito privremeno poverenstvo od pet do dvanaest članova.
Isto tako može se razrešiti Crkvenoopštinski savet i upravni odbor i naimenovati privremeno poverenstvo u slučaju da je broj članova u ovim telima nedovoljac za njihov redovan rad.
Imenovano privremeno poverenstvo otpravljaće sve poslove crkvene opštine dp izbora novog Crkvenoopštinskog saveta i upravnog odbora.
Predlog za razrešenje Crkvenoopštinskog saveta i odbora i naimenovanje privremenog poverenstva podnosi paroh, odnosno starešina crkve, arhijerejskom namesniku, koji isti sa svojim mišljenjem dostavlja Eparhiskom upravnom odboru na odluku. Odluka Eparhiskog upravnog odbora po ovom pitanju je izvršna i protivu nje nema mesta žalbi.
Eparhiski upravni odbor može i po službenoj dužnosti razrešiti Crkvenoopštinski savet i Crkvenoopštinski upravni odbor i postaviti poverenstvo.
Paroh, odnosno najstariji starešina crkve, uvek je član privremenog poverenstva.
Član 207
Eparhiski upravni odbor vlastan je u svaku sednicu Crkvenoopštinskog saveta ili Upravnog odbora, redovnu i vanrednu, izaslati svog izaslanika sa potrebnim uputstvima.
Contact information, map and directions, contact form, opening hours, services, ratings, photos, videos and announcements from Gornje Zabrđe, Digital creator, Đure Bižića bb, Ugljevik.
