02/07/2025
Alarmerende tekortkomingen in Arubaanse jeugdbescherming – Kinderen de dupe van ondeugdelijke rapportage en toezicht
ORANJESTAD – De bescherming van kinderen op Aruba staat onder zware druk door gebrekkige uitvoering van ondertoezichtstellingstrajecten en het ontbreken van professionele verslaglegging bij jeugdbeschermingsinstanties. Uit recente dossiers en juridische analyses blijkt dat kwetsbare minderjarigen in complexe familiesituaties onvoldoende worden beschermd door ondeugdelijk toezicht, subjectieve rapportages en het ontbreken van transparantie.
In een recent dossier, dat volgens experts exemplarisch is voor bredere problemen binnen het systeem, blijkt dat rapportages van de betrokken gezinsvoogd doorspekt zijn met persoonlijke meningen, aannames en ongefundeerde speculaties. Er worden psychologische conclusies en oordelen geveld waarvoor de betrokken medewerker niet bevoegd is, terwijl dit volgens de wet uitsluitend is voorbehouden aan geregistreerde gedragsdeskundigen.
In strijd met wettelijke kaders
Deze werkwijze druist direct in tegen diverse wettelijke bepalingen, waaronder het Burgerlijk Wetboek (artikel 1:257 BW) en de Jeugdwet (artikel 3.3), waarin staat dat gecertificeerde instellingen onder ondertoezichtstelling verplicht zijn om objectief, volledig en naar waarheid te rapporteren. Diagnoses, interpretaties over trauma of gedragsstoornissen mogen volgens het Kwaliteitskader Jeugdzorg en de beroepscode Jeugdzorg uitsluitend worden vastgesteld door een daartoe bevoegde professional.
Ook het internationale VN-Kinderrechtenverdrag, waaraan Aruba gebonden is, vereist dat het belang van het kind centraal staat en dat ieder kind recht heeft op zorgvuldige en eerlijke behandeling in de jeugdbescherming (artikel 3 IVRK). Wanneer rapportages zijn gebaseerd op subjectieve indrukken en persoonlijke interpretaties, wordt dit fundamentele recht ernstig geschonden.
Gebrek aan transparantie en hoor- en wederhoor
De tekortkomingen beperken zich niet tot de inhoud. Het gehele traject van verslaglegging is ondoorzichtig: gesprekken met ouders en kinderen worden niet vastgelegd in notulen of ondertekende gespreksverslagen. Hierdoor ontbreekt iedere mogelijkheid voor controle, correctie of aanvulling door ouders of andere betrokkenen, in strijd met het recht op hoor- en wederhoor en de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. Dit vergroot het risico op feitelijke fouten, partijdigheid en onherstelbare schade voor kinderen en ouders.
Roep om hervorming en toezicht
Juristen en kinderrechtenorganisaties luiden de noodklok. Zij eisen dat toezicht, verslaglegging en rapportage voortaan volledig in overeenstemming zijn met de wettelijke vereisten. Zo dient iedere jeugdbeschermingsinstantie niet alleen transparant en controleerbaar te werken, maar ook binnen de eigen bevoegdheid te blijven en externe deskundigheid in te schakelen bij complexe psychologische of gedragsproblemen.
“Objectiviteit, transparantie en professionaliteit zijn geen keuze maar een wettelijke plicht, zowel volgens het Burgerlijk Wetboek, de Jeugdwet als internationale verdragen,” aldus een onafhankelijke jurist. “Wanneer hier niet aan wordt voldaan, staat de rechtsbescherming en het welzijn van het kind op het spel.”
De kwestie heeft het debat over de kwaliteit en betrouwbaarheid van jeugdbescherming op Aruba in een stroomversnelling gebracht. Ouders, professionals en belangenorganisaties roepen op tot onafhankelijk onderzoek en directe hervormingen, zodat het belang van het kind en het recht op zorgvuldige bescherming daadwerkelijk worden gewaarborgd.
