12/10/2021
VLERAT THEMELORE TË LËVIZJES HIZMET
Lëvizja Hizmet është një lëvizje e shoqërisë civile e prirë nga synimi i idealit të përbashkët për një bashkëjetesë në paqe dhe për t’i shërbyer njerëzimit; e cila e merr frymëzimin nga vlerat islame dhe ato universale njerëzore dhe në kornizën e përgjegjësisë shoqërore dhe dashurisë për mirësinë dhe bamirësinë, ka në qendër të përparësive të saj, arsimin, dialogun dhe veprimtaritë e ndihmës humanitare, paqen, duke pasur në themel të saj vullnetarizmin, përqafimin e diversitetit fetar, shoqëror dhe kulturor.
“Kjo përmbledhje e vlerave qenka një punë shumë e mirë dhe premtuese për të ardhmen. Unë bart shpresën dhe besimin se vullnetarët që ia kanë kushtuar jetën shërbimit, duke qenë të lidhur pas këtyre vlerave themelore në boshtin e jetësimit, me veprimtarinë e tyre, që ka si synim kënaqësinë hyjnore, do të japin kontribute tejet të rëndësishme në formësimin e një botë më të jetueshme ku frymohet paqe dhe mirëqenie shpirtërore. Zoti i Madhërishëm e bëftë të pëlqyer dhe për t’u falënderuar përpjekjen e çdokujt që ka dhënë kontribut në hartimin e saj.” - Fethullah Gylen
VIZIONI I HIZMETIT
Pjesëmarrësit e Lëvizjes Hizmet, në planin shoqëror, synojnë arritjen drejt një shoqërie ku:
- njerëzit respektohen, trajtohen me dinjitet dhe pranohen ashtu siç janë,
- të drejtat e njeriut janë të mbrojtura dhe çdo diversitet, që nuk bie në kontradiktë me to, konsiderohet pasuri,
- njerëzit janë të ndjeshëm për problemet që shqetësojnë njerëzimin,
- njerëzit, që u përkasin bindjesh të ndryshme fetare, kulturore dhe botëkuptimi, janë në dialog me njëri-tjetrin,
- mbizotërojnë solidariteti, bashkëpunimi dhe mbështetja,
- njerëzit jetojnë së bashku në paqe dhe në harmoni e mirëqenie shpirtërore,
Pjesëmarrësit e Hizmetit bashkëpunojnë me grupe të ndryshme që ndajnë e kanë të përbashkët me ta këtë vizion.
VLERAT THEMELORE
01 RESPEKTI PËR NJERIUN DHE TË DREJTAT THEMELORE TË NJERIUT
Për pjesëmarrësit e Hizmetit çdo njeri është i çmuar dhe ai duhet të trajtohet me dinjitet. Njerëzit janë të barabartë përpara ligjit. Askush nuk qëndron më lart se dikush tjetër. Ata që marrin pjesë në Hizmet respektojnë të gjitha të drejtat dhe liritë e njeriut që përmban Deklarata e të Drejtave të Njeriut e Organizatës së Kombeve të Bashkuara. Edhe drejtësia shoqërore dhe mundësitë e barabarta, janë një domosdoshmëri e barazisë mes njerëzve.
02 RESPEKTI PËR DREJTËSINË DHE LIGJET
Pjesëmarrësit e Hizmetit respektojnë sundimin e ligjit dhe për ta askush nuk qëndron mbi drejtësinë, ndaj edhe ata e kryejnë veprimtarinë e tyre në përputhje të plotë me ndjeshmërinë për të ruajtur nderimin për njeriun, me ligjet e vendit ku jetojnë dhe brenda kornizës së parimeve universale të së drejtës. Gjithashtu, edhe organizimet e tyre ata i manaxhojnë në përputhje me normat e transparencës, kontrollit dhe llogaridhënies të vendit dhe shoqërisë ku jetojnë.
03 LËVIZJE PAQËSORE DHE E AKSIONIT POZITIV
Hizmeti është një lëvizje paqësore. Pjesëmarrësit në të refuzojnë ta pranojnë përdorimin e dhunës si një mjet politik. Ata përzgjedhin rrugët e aksionit pozitiv dhe konstruktiv, duke e refuzuar çdo akt që përmban dhunë apo që synon shkatërrimin.
04 FORCIMI I ROLIT TË GRUAS NË SHOQËRI
Pjesëmarrësit e Hizmetit kanë në vetvete synimin që grave t’u njihen mundësi të barabarta dhe ato të mund të sillen në pozitat ku mund të zënë rol e të japin kontribut në të gjitha lëmitë e jetës shoqërore dhe i mbështet veprimtaritë e tyre për arritjen e këtij ideali.
05 VEPRIMTARI NË NJË KORNIZË ETIKE DHE MORALE
Në veprimtarinë e tyre pjesëmarrësit e Hizmetit kujdesen që të ndjekin me përpikëri, si normat etike universale, ashtu edhe parimet morale. Ata janë ndjekës të parimeve themelore morale, si ndershmëria, siguria, besueshmëria, të qenët të drejtë. Ata besojnë se rrugët që të çojnë drejt synimeve të drejta e legjitime duhet të jenë, po ashtu, të drejta e legjitime.
06 PLURALIZMI DHE RESPEKTI PËR DALLIMET DHE TË SHENJTËN E GJITHSECILIT
Pjesëmarrësit e Hizmetit e pranojnë si një pasuri të njerëzimit, diversitetin individual dhe shoqëror që nuk bie ndesh me të drejtat themelore të njeriut. Ata tregojnë gjithë ndjeshmërinë e domosdoshme, që dallimet në vlerat e shenjta të besimit, feve dhe kulturave të ndryshme, të mos bëhet assesi shkak përplasjesh.
07 PJESËMARRJA VULLNETARE DHE SAKRIFICA
Të jesh vullnetar i Hizmetit, të marrësh pjesë në veprimtari dhe/apo të largohesh është një zgjedhje personale e individit. Vullnetarët e Hizmetit japin kontributin e tyre me ndihmat materiale ose punët e tyre vullnetare sipas mundësive që kanë në projektet që vënë në jetë vlerat themelore dhe përbëjnë dobi në zhvillimin e njerëzimit.
08 KËSHILLIMI DHE MENÇURIA E PËRBASHKËT
Kushdo që merr pjesë në Hizmet, përfiton nga mendja e përbashkët që merr formë nga diskutimi i mendimeve dhe perspektivave të ndryshme.
09 CIVILITETI DHE AUTONOMIA
Lëzivja Hizmet është një lëvizje civile dhe e pavarur. Ajo nuk është zgjatim i asnjë shteti apo organizimi tjetër politik. Vullnetarët e Hizmetit i kushtojnë një rëndësi të veçantë përvetësimit të një kulture demokratike, të qytetarisë aktive dhe pjesëmarrëse, duke i respektuar zgjedhjet individuale politike të pjesëmarrësve të saj. Ata janë kundër shndërrimit të fesë në një ideologji politike dhe/ose kthimit të saj në një vegël të politikës.
10 ANGAZHIMI NË QYTETARINË AKTIVE DHE KONTRIBUTI NË SHOQËRI
Pjesëmarrësit e lëvizjes e konsiderojnë pjesë të përgjegjësisë së tyre shoqërore, që të japin kontributin e tyre në shoqërinë ku jetojnë duke prodhuar zgjidhje për problemet që e shqetësojnë shoqërinë. Ata e shohin veten si individë të familjes së madhe të njerëzimit dhe ajo çfarë synojnë është ndjeshmëria ndaj problemeve dhe të jenë në shërbim të njerëzimit.
11 MBROJTJA E MJEDISIT
Vullnetarët e Hizmetit, botën në të cilën jetojmë, së bashku me tërë ekosistemet e saj, e konsiderojnë si një trashëgimi që duhet ruajtur dhe duhet lënë e pastër për brezat që do të vijnë dhe i kushtojnë një rëndësi të posaçme mbrojtjes së mjedisit.
12 KËNDVËSHTRIMI GJITHËPËRFSHIRËS NDAJ NJERIUT
(UNITETI MENDJE-ZEMËR)
Qenia njerëzore është një krijesë që ka, si përmasën e saj lëndore/fizike, ashtu edhe atë shpirtërore/metafizike. Pjesëmarrësit e Hizmetit mbështetin përmbushjen e nevojave të njeriut në të dyja këto përmasa, duke përfituar nga dobia e disiplinave metafizike dhe arsyeja dhe metodat e kërkimit shkencor, në emër të zhvillimit të ekzistencës së tij fizike dhe metafizike.
SI VIHEN NË JETË VLERAT E HIZMETIT?
01 ARSIMI
Për vënien në jetë të vlerave, si zhvillimi individual dhe shoqëror, paqja shoqërore, mundësitë e barabarta dhe drejtësia shoqërore, vullnetarët e Hizmetit organizojnë veprimtari të ndryshme, si shkolla, universitete, qendra mësimi dhe studimi, konvikte, qendra kursesh, seminarë, shkolla të fundjavës dhe programe të mësimit pas shkollës. Në programet arsimore të tyre, në përputhje me kurrikulat, standardet dhe politikat arsimore të vendit ku gjenden, ata u japin vend të posaçëm shkencave natyrore dhe shoqërore, shkencave humane, artit, sportit dhe mësimit të gjuhëve. Në çdo veprimtari të tyre në fushën e arsimit, ata nxitin përfshirjen aktive të çdo segment i shoqërisë ku kryejnë aktivitet.
02 AKTIVITETET E USHQIMIT DHE ZHVILLIMIT SHPIRTËROR
Gjithashtu, për zhvillimin shpirtëror të individëve në kuadër të vlerave themelore të lëvizjes, vullnetarët kushtuar Hizmetit mbajnë dhe mbështetin edhe organizimin dhe mbajtjen e ligjëratave, seminarëve, paneleve të ndryshme dhe programeve të tjera të mentorimit dhe udhëzimit, si aktivitete të tjera sociale dhe kulturore apo fetare.
03 DIALOGU
(DHE PAQJA/HARMONIA NË MESIN E SHOQËRISË)
Vullnetarët e Hizmetit organizojnë veprimtari që do të përbëjnë themel për njohjen më mirë të njëri-tjetrit, si brenda një shoqërie, ashtu edhe të shoqërive me njëra-tjetrën, zhvillimin e empatisë, pranimin e gjithsecilit ashtu siç është, vënien në jetë të vlerave/synimeve të paqes dhe harmonisë shoqërore, dialogun, komunikimin dhe ndikimin e ndërsjellë mes njerëzve që u përkasin traditash të ndryshme fetare apo etnike dhe që kanë botëkuptime kulturore të ndryshme në shoqëri. Këto veprimtari përfshijnë, si ato me përmbajtje intelektuale, siç janë simpoziumet, panelet, seminarët, ashtu edhe aktivitete të tjera, si vizitat në familje, shëtitjet turistike apo festivalet, me përmbajtje kulturore; iftarë të përbashkët dhe programe lutjeje, me përmbajtje shpirtërore dhe metafizike, si edhe projekte të përgjegjshmërisë shoqërore, si veprimtaritë e ndihmës humanitare.
04 NDIHMA HUMANITARE, MIRËQENIA SHOQËRORE
Vullnetarët e lëvizjes, shërbimin ndaj njerëzimit e vlerësojnë, edhe si domosdoshmëri të përgjegjshmërisë shoqërore, edhe si praktikë të zhvillimit shpirtëror. Përmes fushatave të ndihmës humanitare, ata u çojnë shërbime të ushqimit dhe strehimit njerëzve të prekur nga fatkeqësitë natyrore, luftërat dhe/ose varfëria pavarësisht identitetit të tyre. Specialistët mjekësorë vullnetarë dhe rrjetet mjekësore të krijuara prej tyre, shkojnë nëpër çdo vend ku ka nevojë duke çuar atje shërbimet e tyre mjekësore. Projektet e tyre të ndihmës humanitare dhe përgjegjshmërisë shoqërore, ata i planifikojnë në atë mënyrë që të jenë të vetëmjaftueshme. Mbi të gjitha, ata mbështetin dhe organizojnë edhe projekte që synojnë zhvillim të qëndrueshëm.
05 KULTURA DHE ARTI
Veprimtaritë në lëminë e kulturës dhe artit, si një gjuhë e përbashkët dhe universale e njerëzimit japin kontribut në paqen, harmoninë dhe komunikimin brenda dhe mes shoqërive të ndryshme. Në të njëjtën kohë, ato janë një mjet shumë i rëndësishëm për zhvillimin dhe shprehjen e talentit dhe aftësive personale të individit. Prandaj, pjesëmarrësit e Hizmetit organizojnë dhe mbështetin aktivitete, si mësimi i artit, veprimtaritë artistike dhe festivale të gjuhës dhe kulturës.
06 BOTIME
Si një rrugë e edukimit joformal gjithëpërfshirës, pjesëmarrësit e Hizmetit bëjnë botime për nxitjen/përhapjen e vlerave universale njerëzore, si paqja në shoqëri, uniteti i mendjes me zemrën, vetëdija për mbrojtjen e mjedisit.
NJË HISTORIK I SHKURTËR I LËVIZJES HIZMET
Në vitet 1960, shoqëria turke jetonte e mbërthyer një varg problemesh të rënda sociale, si varfëria, mundësitë e pabarabarta, përfshirja e shoqërisë në kampe të ndryshme politike, që shpesh shndërroheshin në përplasje të armatosura. Dijetari dhe mendimtari i Islamit, Fethullah Gyleni, dhe shokët e tij, me synimin për të përgatitur themelet për mbrojtjen e të rinjve nga aktet e dhunës dhe veset e dëmshme dhe vetëshkatërruese dhe për t’u ofruar atyre mundësitë e karrierës nëpërmjet arsimit cilësor, nga njëra anë, dhe që ata të mund të jetonin, njëkohësisht, edhe besimin e tyre fetar, diversitetin në shoqëri, shkencën dhe mbi të gjitha, demokracinë në një mënyrë gjithëpërfshirëse, nisën një varg nismash dhe sipërmarrjesh arsimore, të cilat u përhapën mjaft shpejt duke u kthyer në një rrjet të gjerë shkollash. Një grup shokësh vullnetarë, të cilët i konsideruan si të arsyeshme veprimtaritë, si shtëpitë e studentëve të universitetit, bursat, konviktet dhe përgatitja e nxënësve për provimet e hyrjes në universitet, duke i marrë përsipër vetë, krijuan kështu bërthamën e Lëvizjes Hizmet.
Me kalimin e kohës, i formësuar nga koncepte që i kanë rrënjët në traditën islame dhe vlerat universale njerëzore, si pranimi me tërë dinjitetin e saj i çdo qenieje njerëzore, pranimi i gjithsecilit në pozicionin e vet, shërbimi ndaj njerëzimit dhe prodhimi i zgjidhjeve afatgjata nëpërmjet arsimit ndaj problemeve që ngërthenin shoqërinë, Hizmeti u shndërrua në një lëvizje të gjerë shoqërore.
Ndërkohë që fillimisht lëvizja ishte e përqendruar tek arsimi dhe edukimi, shumë shpejt, pjesëmarrësit u përfshinë edhe në organizimin e projekteve të mbledhjeve të dialogut dhe diskutimeve intelektuale, si edhe në projekte të përgjegjshmërisë shoqërore, që synonin zhbërjen e tensioneve dhe paragjykimeve fetare, etnike, politike dhe ideologjike që ekzistonin në mesin e popullit turk, duke ushqyer një kulturë të bashkëjetesës paqësore.
Me ardhjen e viteve 2000, në plan të parë dolën projektet e ndihmës humanitare dhe, në vitet në vijim, nëpërmjet institucioneve të tyre të ndihmës humanitare pjesëmarrësit e Hizmetit rendën në ndihmë të njerëzve në nevojë e të prekur nga fatkeqësi të ndryshme natyrore, si në Turqi, ashtu edhe në mbarë botën. Në disa vende ata nuk u mjaftuan vetëm me ndihmat e emergjencës pas fatkeqësive natyrore, por zhvilluan në ato vende edhe projekte jetëgjata, si çelja e klinikave mjekësore, shkollave, kurseve profesionale dhe hapja e puseve të ujit.
Me veprimtarinë e tyre në fushën e arsimit dhe edukimit ata i kapërcyen kufijtë e Turqisë dhe filluan të hapen drejt botës, dhe me hapjen dhe përqafimin e mbarë njerëzimit, Lëvizja u shndërrua në një themel të përbashkimit të shumë individëve me identitete të ndryshme etnike, fetare dhe kulturore, duke bërë që me kalimin e kohës, profili i vullnetarit të saj filloi të ishte edhe më i shumëllojshëm.
Njëkohësisht, pjesëmarrësit e Hizmet janë përfshirë në bashkëpunime dhe ndërveprime të ndryshme kulturore me njerëzit në vendet ku ata ushtrojnë veprimtarinë e tyre. Kësisoj, kjo ka sjellë si rrjedhojë që të krijohen shprehje/organizime rajonale të Lëvizjes Hizmet, të cilat kanë përparësi dhe metoda pune të ndryshme. Këto lloj dallimesh, pjesëmarrësit e lëvizjes i konsiderojnë si pasuri brenda kornizës së vlerave themelore të tyre.
Pjesëmarrësit e Hizmetit i përmbushin qëllimet e tyre nëpërmjet aktiviteteve zyrtare të organizimeve institucionale, si shoqata, fondacione, organizata, institute dhe me organizma të tjerë dhe nëpërmjet organizimesh joformale, si ligjëratat dhe aktivitetet e tjera shpirtërore.
Është e qenësishme, që organizimet zyrtare formale dhe institucionet të menazhohen nga bordet e tyre, të drejtuara nga vullnetarë të lëvizjes në nivel vendor, në përputhje me ligjet e vendit dhe çdo normë të transparencës dhe llogaridhënies në ato shoqëri ku veprojnë, por edhe duke respektuar vlerat themelore të lëvizjes Hizmet dhe në harmoni me lëvizjen më në gjerësi.
Për ruajtjen e kësaj harmonie mund të përfitohet nga komunikimi i vazhdueshëm, diskutimi dhe ndarja me njëri-tjetrin e përvojave më të mira.
INSTITUCIONET QË KANË MARRË PJESË NË HARTIMIN E KËTIJ PUNIMI
1) ALLIANCE FOR SHARED VALUES - SHBA
2) STIFTUNG DIALOG UND BILDUNG - GJERMANI
3) FEDACTIO - BELGJIKË
4) PLATFORM INS - HOLLANDË
5) TURQUOISE HARMONY INSTITUTE - AFRIKA E JUGUT
6) CENTRO de DIALOGO INTERCULTURAL ALBA - ARGJENTINË
7) INSTITUTO PELO DIALOGO INTERCULTURAL - BRAZIL
8) DIALOGUE INSTITUTE OF AUSTRALIA - AUSTRALI
9) NORTH AMERICA CIVIC PLATFORM - SHBA
10) INTERCULTURAL DIALOG PLATFORM - BELGJIKË
11) ISTITUTO TEVERE - ITALI
12) DIALOGUE SOCIETY - ANGLI
13) ASOCIATIA PENTRU DIALOG SI VALORI UNIVERSALE - RUMANI
14) FUNDACION CATARATA - KILI
15) DEN NORSKE HIZMETBEVEGELSEN - NORVEGJI
16) ARCO FORUM - SPANJË