Tabasum Radio - تبسم راډیو

د رڼا پر لور

د رڼا پر لور ... نس ناستې یا اسهال څه ډول ناروغي ده؟ مېلمه: ډاکتر عطا الله صیام

د کانګو ناروغي او خطرونه يې څه شي دي؟

د رڼا په لور... سېلاب څه شي دی، لاملونه، خطرونه او د ځان ژغورني لاري – چاري يې څه شي دي؟

د مشرتابه د امر مطابق په جنوبي ولایتونو کي د تاریاکو د خرڅولو بارازونه وتړل سول. دې ویډیو کي مسولین د هلمند د سنګین ولسوالۍ د شرافت بازار دوکاندرانو ته وایي، چي نور په بازار کي د تاریاک خرڅول بند دي. شرافت په جنوب کي د تاریاکو د خرڅولو تر ټولو لوی بازار ګڼل کیږي.

په کندهار کي یو سوداګر له پاکستان څخه د راغلو کډوالو په مرسته د واسکټ جوړولو کارخونه پرانیستې. د لسو تنو په شمېر دغه راستانه سوي افغان کډوال د ورځي پنځوس دانې واسکټونه جوړوي، چي له هر پلوه خپل کار تر پاکستان ښه بولي. پر همدې مهال د کندهار د صنعت مسولین وايي په دې برخه کي له ټولو هغه راستانه سوي کډوالو استفاده کوي چي مسلکي وي.

کندهار کي نن جمعه مازیګر له څلورو بجو څخه بیا تر ماخستن پوري د ۵۰ فیصده شدید باران او تالندي اټکل سته، له هغه وروسته بله باراني څپه د راتلونکي اوونۍ د پنجشنبې په ورځ پیلیږي. تر اوسه کندهار کي ۲۹۰ ملي متره باران سوی، خو اباد کال لپاره ۴۵۰ ملي متره باران ته اړتیا ده. په کندهار کي د باران زیاتي اوبه د بندونو د نشتوالی، د دهلې په بند کي د کثافاتو او خټو د ډکوالي له امله د ارغنداب، ارغستان او ترنک له لاري ایران ته ولاړې. که څه هم زیاتو مځکو ته اوبه ښه اوبه خور ورکول سو، خو د اوبو د ذخیرو د سرچینو د نشتوالي له امله فقط ددې کال وچکالي کنترول سوه.

نن د دلوي ۲۶ مه له افغانستان څخه د روسانو د وتلو له ورځي سره برابره ده. ۳۵ کاله وړاندي په ۱۳۶۷ لمریز کال کي روسانو له سختي ماتي وروسته له افغانستانه په وتو په دې هېواد کي خپل لس كلن پوځي شتون پاى ته ورساوه. د پخواني شوروي اتحاد لښکرو د ۱۳۵۸ کال د جدي پر شپږمه له ځمکي او اسمانه پر افغانستان بریدونه وکړل او د هېواد ډېري برخي يې تر ولکې لاندي راوستې. د کندهار اوسېدونکي او له روسانو سره جنګ کوونکي وايي، چي روسانو د افغانستان د بربادۍ بنسټ کښېښود او د پرمختګ چاري یې په جګړې واړولې.

د افغانستان له بېلا ـ بېلو ولایتونو سوداګر کندهار ته راغلي او غواړي، چي ټرانسپورټ وزارت د بار وړونکو موټرونو لپاره جوړ سوی کمېسیون له منځه یوسي او د آسانتیاوو لپاره آزاد بازار ته اجازه ورکړي. هغوئ په خبرو کي د ځینو رسنیو هغه خبرونه رد کړي، چي مشرتابه او چارواکي له دوی سره نه ګوري. دوی وایي، په دې اړه یې اغېزناکي لیدني کړي.

په یخه هوا کي د ګازی بخاریو ، ګیزر او سون توکو د خوندي استعمال ځانګړې خپرونه

تاسو ته د ځانګړي بحثونو په لړۍ کي د زیانمنونکو کسانو د حمایت او حفاظت لپاره د ماشومانو، ښځو، معلولینو او زاړه عمر لرونکو کسانو پر حقوقو ږغیزو. ددې ترڅنګ د انساني کرامت د ساتلو ترڅنګ د کورنۍ تاوتریخوالي پر ډولونو او مخنیوي هم بحث کوو. - بشپړه خپرونه په دلته اورېدلای سئ!

- په کور او ښوونځي کې د ماشومانو، ښځو او ځوانانو وهل او ټکول د اسلامي لارښوونو سرغړاوی دی او په اوږده مهال کې د هغوی پر روغتيا او شخصيت باندې ناوړه اغېزه کوي.‌ - د ماشومانو (نجونو او هلکانو) توهينولو او تحقیرول د هغوی پر ځان باور له منځه وړي‌ او کېدای شي د دې لامل شي چې په آينده کې د تاوتریخوالي د بېلابېلو ډولونو قرباني‌ شي.‌ - په کور کې د ښځو وهل غیرقانوني کړنه ده او د کورني تاوتريخوالي، روغتيايي ستونزو،‌ شخصيتي ستونزو او د اولادونو په روزنه کې د ستونزو د رامنځته کولو لامل شي.‌ نور موضوعات د زیانمنونکي اشخاصو د ملاتړ او حفاظت په دې خپرونه کي اورېدلای سئ!

کندهار ته له پاکستان څخه راغلي کډوال وايي ها غړي کي هر څه شته په زور ځیني ګرځول سوي او تش لاس هیواد ته راغلي، خو دلته هم د سرپناه ځای نه لري. د معلوماتو له مخي په تېرو دریو ورځو کي د کندهار د سپین بولدک ـ چمن له لاري شاوخوا پنځه زره کورنۍ کډوال، چي هره کورنۍ له لسو تر پنځلسو غړي لري، راغلي. زیاتره دا کورنۍ د فراه، غور، کندوز، تخار او غزني دي لږ يې د کندهار او هلمند دي. دوی ته هلته د ځينو موسسو له لوري د شپږو میاشتو کرایه، خوراکي توکي، سیمکارټونه او روغتیايي درمل ورکول کیږي. دوی اول ځل د لومړنیو خدمتونو د ترلاسه کولو د پروسې لپاره په غازي عبدالله خان لېسه کي پاتیږي، ځیني خپلو ولایتونو او سیمو ته ځي او ځیني د سپین بولدک ولسوالۍ په عیدګاه او سټدیم کي پاته کیږي. د حکومت په کچه روغتیايي ټیمونه، د ۲۰۵ قول اردو نظامي بار وړونکي موټرونه، نظامي روغتیا پالان او ځیني سوداګر هم له هغوئ سره په کډه وړلو کي مرسته کوي. ځینو سوداګرو هلته د ډوډۍ د ورکړي خدمات وړاندي کوي.

د کندهار په ارغنداب ولسوالۍ کي د توت څنډلو مېله

کندهار کي د تېري شپې د بارانونو له امله په سپین بولدک ولسوالۍ کي سېلابونه راوتلي او له ښار سره یې عمومي لاره بنده سوې ده. دغه لار د کندهار - سپین بولدک ترمنځ د لګګ مانده په سیمه کي بنده ده. د لاري د بندېدو له امله دواړو خواو ته باروړنکي او مسافر وړونکي موټرونه بند پاته دي.

د کندهار د ارغستان ولسوالۍ د منګوچر، چغني، امین کلا او چینې د سیمي اوسېدونکي وايي، چي له لوږي او غربت سره مخ دي او نړیوال دي د بندیزونو پر ځای د دوی لاسنیوی وکړي. دوی وایي، په ۲۷ کلیو کي، چي زرګونه اوسېدونکي لري، ان یو روغتیايي مرکز نه لري، په داسي حال کي، چي د ولسوالۍ له مرکز څخه هم لیري دي.

په ترکیه کې مخکنۍ زلزلې ته نږدې لږ وړاندې بله زلزله سوې چې شدت یې تر مخکنۍ هاغې هم لوړ دی او ۷.۷ رشتر درجې ښودل سوې. د دې زلزلې تلفات او ویجاړی لا ډېر ښودل سوي دی

د کندهار امنیتي ادارو یوه نهه کلنه نجلۍ له تښتونکو ژغورلې، چي له غزني څخه ایران ته تښتول کېده.

د افغانستان وتلي او د خواږه ږغ لرونکي سندرغاړي مېرمن قمرګله د ۷۵ کلونو په عمر په کاناډا کي وفات سوې. د هغې زوی ایمل زاخېل دا خبر تائید کړی. قمرګله په ۱۳۲۶ کال کي د ننګرهار په شګي یا ښېوې ولسوالۍ کي زېږېدلې. هغې په راډیو - ټلوېزون کي تر ۳۰۰ زیاتي سندري ثبت کړي. د هغې خاوند استاد زاخېل د کابل راډیو کمپوزر او موسیقي کار وو. دا د کورنۍ جګړې پر مهال له کابل څخه کاناډا ته ووتل.

د کندهار د عینومېني د افکو کمپنۍ مشر محمود کرزی وايي، چي ممنوع الخروج نه دی، بلکي د عدلیې وزیر د عینومېني د ځینو ستونزو د حل لپاره موقتي او دده په خوښه انتظار کړی. هغه وايي، خارج ته دایمي نه بلکي د وېزې د تمدید لپاره ځي.

د کندهار د ارغنداب ولسوالۍ په میان شوین کلي کي بزګران د جوارو حاصل اخلي.