Түүвэр зөвлөгөө

06/04/2024

Сонгууль дөхсөний шинж нь сайн аавын дүр төрхөөр тодорч гарна. Өөр..

04/04/2024

Миний бие И.Мишээл нь Ц.Сарнай( Sweetymotion хамтлагийн дуучин) Б.Чинбат( МУГЗ) гэх хүмүүстэй 7,8 жилийн амьдралаа үрээд, сэтгэл санаа, мөнгө төгрөгөөрөө хохироод эцэст нь хамтран ажиллахаа больсон нь үнэн.

Мэдээж намайг анх тоож санал тавьж, би ч сонгож хамтын ажил эхлэсэн(тэр үед өөр олон газраас санал ирсэн боловч эдгээр хүмүүст итгээд сонгосон)

Энэ хоёр хүн олон нийтийн дунд асар сайн сайхнаар яригдаж, хүндлэгддэг тул хоорондоо гарсан асуудлаа бусдад дэлгэж ах эгчийгээ адлуулахыг хүсдэггүй байв. 3 охидууд нь миний төрсөн дүүгээс ялгаагүй, өсгөлцөж харж ханддаг байсан учир бас дүү нарыгаа бодоод чимээгүй байсан юм шүү. Асар удаан бодож, тунгааж, хүлээж зориг гарган үүнийг бичив.

Энэ бүх цаг хугацаанд гэрт нь цэвэрлэгч, цүнх баригч, хүүхэд асрагч, жолооч, түшээ хийсээр цаг хугацаа өнгөрсөн. Тэдний гэр бүлд туслах хүн хүч хэрэг болсон,өвчин зовлон ч тохиосон бүх цаг үед нь хамт байж хамаг сэтгэл, алтан цагаа зориулсан юм шүү. Гэр бүл, хамаатан садан, найз нөхөд тэр ч бүү хэл урлагийн ойр байсан ах эгч нар маань ч мэдхийн дээдээр мэднээ.

Мөн надад санал тавьсан олон хувь уран бүтээлчид, продакшинуудтай уран бүтээл хийж, хамтран ажиллахыг минь зөвшөөрдөггүй хааж боодог байсан.

Инээсэн, мэндэлсэн, бараг зөрөөд өнгөрсөн хүнтэй намайг хардаж есөн бусаараа доромжлуулж, хүсэхгүй байгаа зүйлээ илэрхийлэх, санал бодлоо хэлэх, уран бүтээл хийж өгөхийг хүсэх, зүгээр л бараг оршиж байхдаа ч Чинбат гэж хүнд хараалгуулж маш их дарамт дунд байсан. Урт хугацаанд сэтгэл санаагаар унаж, амиа хорлох бодол ч орж ирж байсан хүнд хэцүү цаг надад бий.

Энэ тухай Сарнай эгчид хэлж тусламж гуйхад нөхөрөө өмөөрч, УРЛАГТ УГААСАА ИЙМ ХАТУУ БАЙДАГ, БИД НАР Ч ТУУЛААД ГАРСАН гэж амыг минь барьдаг байсан. Эцэст нь иргэн Чинбат нь миний биед халдаж, зодож миний итгэл цаашдын ажил түүгээр эцэслэгдсэн (гэрчтэй).

Мөн ээж дүү 2 луу маань танай охиныг урлагт хэн ч биш болгоно, гишгэх газаргүй болгоно гэх санаатай дарамталсан, бусад дуучид, уран бүтээлчдыг доромжилсон, хаана ч хэзээ ч болоогүй зүйлсийг бичсэн мессежүүд нь одоо ч бий.

Мөн 2 ч удаа намайг ажил ярих нэрийдлээр танихгүй эрэгтэй хүнтэй уулзуулж орхиж зугтаж байсан, сүүлд л би үүний учрийг тунгааж олов. Би харамсалтай нь тэдний бодсон шиг, ашиглаж болно гэж зорьсон хүн нь биш байв.

7-8 жилийн хугацаанд 4 дуу хийж өгсөнөөс 1 нь хулгайн дуу байсан учир устгасан болно. 1 дууных нь клип нь таалагдаагүй учир ахиж шинээр хийх зорилгоор устгасан. Бусад дуунууд болон хийж байсан дуунуудыг ашиглах, дуулах эрхийг хаасан тул өөрийн Youtube сувгаас устгах нь зүй ёсны хэрэг бизээ.

Мэдээж бичигдээгүй хуулиар урлагт олон жил байснаараа, надаас ах эгч гэдгээрээ эдгээр хүмүүсийн зөв, харин миний буруу болоод дуусах бизээ.

Ямар ч байсан надаас өөр хүсэл мөрөөдлөөрөө жигүүрлэсэн, урлагт хөл тавих гэж байгаа хүүхдүүдэд ахиж бүү зовлон болоорой гэж хүсье. Чадахгүй бол чадахгүй, чадах бол чадах аа үнэнчээр хэлдэг, хүний амьдралд гай болдоггүй байгаасай.

Мөн миний нэр хүндийг ашиглаж дууны албумыг нь хийж өгнө гэж хөрөнгө оруулалт авсан 100 давсан сая төгрөгөө хүмүүст нь буцааж өгөөрэй. (Тэндээс би нэг төгрөгийг ч уран бүтээлдээ ашиглаагүй болно) Мөн миний тоглолтын орлогоос( мэдээж тэдний зохиосон дуу биш ковер дуу дуулж олсон орлого) зээлж авдаг байсан мөнгийг эргүүлж өгөхийг найрсагаар хүсье. Би мөнгө тарьдаг хүн биш. Чаддаг хүмүүст нь төлөх ёстойгоо төлөөд дуунуудаа одоо хиймээр байна.

( Ингэж бичиж байгаа нь тэдгээр хүмүүстэй холбогдох ямар ч арга байхгүй бүтэн 1 жилийн хугацаанд танихгүй дугаараас залгасан ч тасдаад блок хийдэг, тааралдаад ярилцах гэхээр зугтдаг ч "сайтуудад худал ярилцлага өгч" надтай холоос харилцахыг хүсэж байна гэж ойлгосон учир ингэхээс өөр арга байсангүй)

Мөн залуучууд ч бас хэнтэй хамтран ажиллахаа сайтар судлаж, төлөвлөөрэй гэж зөвлөе. Урлагт байгаа ах эгч нар бүгд мэдээж ийм биш надад зөвлөж туслаж байсан хүмүүс маш олон бий. Би л азгүй байж.

Мөн нийгэмд хэрүүлийн чанартай пост хийж байгаад та бүхнээсээ гүнээ хүлцэл өчье. Энэ маань нэг талаараа олон залуу уран бүтээлчдэд анхааруулга болоосой гэж хүслээ.

Шинэ залуу бидний үеэс эхлээд зэрэг хоорондын дарлал, хүчирхийлэл дуусаг.

Хүндэтгэсэн Мишээл

( Эвэрээ ургахаар эхийгээ мөргөдөг ишиг биш байгаа шүү би 😊)

28/01/2024

МОНГОЛД…Магадгүй миний таарсан, анзаарсан хэсэг л тийм байх гэж найдъя. Эв эрүүл, сав саруул залуус үд болтол унтдаг, үүр цайтал архиддаг, ажил хийдэггүй хүмүүс зөндөө, хийвэл зөвхөн цалинтай гоё ажил хийнэ гэх.

Бакалавртай бол ямар нэг дарга захирал хийчих санаатай. Юу ч хийж сураагүй байж юу ч тоож хийхгүй их зантай болчихсон. Эсвэл өнөөдөр болгодог 800.000 төгрөгийн цалингаараа бүх ирээдүйгээ төлөвлөдөг. Оройн цагаар, хагас бүтэн сайнаар ажил хийнэ гэж огт байхгүй.Нэг ийм жоохон ажил байна хийчээч гэвэл завгүй гэх, гэртээ хариад зурагтаа үзээд унтахаа амьдралын утга учирт тооцдог.

Өглөө эрт хичээлдээ босож явж чадахгүй байсаар сургуулиасаа гарсан залуус ч байх. Унтах амрах нь хүний эрх л дээ.Гэхдээ дэлхийн хөгжилтэй орнууд унтах, эрхлэх завгүй ажиллаж хөгжилд хүрсэн байдаг. Биднийг унтаж байхад бүх дэлхий сурч боловсорч хөгжиж байна. Хэрвээ бид хөгжихгүй, хөдөлмөрлөхгүй бол бидний хүүхэд Солонгос, Америк, Европын жорлонг цэвэрлэж, буудлын даавуу солихоос дордоно.

Одоо Өмнөд Солонгост Хойд Солонгос гэсэн хар ажилчид байна. Америк цагаачдаа багтааж шингээж чадахгүй, олон асуудалд ороод, Европ болохоор Ойрхи Дорнодын дүрвэгсдээсээ халширч, Ази тивийнхэн тэжээж дийлэхээргүй ихээр үржиж байна. Дунд нь Монгол л унтаж, идэж, аархсаар…

Нэг Солонгос хүүхдийн хэмжээний боловсролгүй залуус хэд бий бол? Өглөө 8 цагт нээдэг үйлчилгээний газар байдаг уу? Өдөрт 2 сургалт эсвэл 2 ажил хийдэг залуус хэд вэ? Өглөө 6 цагт босож ном уншдаг оюутан байна уу? Аль сайн сайхан амьдралтай, ажилтай, амжилттай яваа хүмүүст ХАРИУЦЛАГА, ХӨДӨЛМӨРЧ ЗАН, ЗОРИЛГО гурав зайлшгүй байдаг. Хэн ч хэзээ ч зүгээр сууж байгаад мөнгөтэй болж амжилттай явдаггүй…

Бүгдийг бүтээдэг. Бүтээж байж л хөгжлийн тухай ярина уу гэхээс бүтээгээгүй цагтаа хөгжил гэж дурсаад ч юүгхэв…

via~Tungalag Chuluunbaatar

26/11/2023

🤮

07/08/2023

07/08/2023

Хоёр нүүртэй Оюун-Эрдэнийн үйл ажиллагааг энд тодорхой ярьжээ. Нэг нүүрээрээ хөгжил ярьж, нөгөө нүүрээрээ хулгай шантааж хийдэг.

АНУ-ын Худалдааны танхимын ТУЗ-ийн дарга Жэймс Лиотта: "Томоохон төслүүдийг гацааж улс орныхоо хөгжлийг чангаагчид нь Монголчууд өөрсдөө юм."

06/08/2023

Улаанбаатар хотын захирагчаар ажиллаж байсан энэ хүмүүст, газар төлөвлөлтийн албаны дарга, ерөнхий менежэрийнх нь хамт хариуцлага тооцъё оо.
М.Энхболд 1999-2005
Ц.Батбаяр 2005-2007.
Т. Билэгт 2007-2008
Г.Мөнхбаяр 2008-2012
Э.Бат-Үүл 2012-2016
Су.Батболд 2016-2018
С.Амарсайхан 2018-2020
Д.Сумъяабазар 2020-2023./хамгийн өндөр буюу жилд 1.8 их наядын төсөвтэй/
Бат-Үүлээс бусад нь эрх баригч намынх. Сумка 3 жил хагас буюу хотын мээрээр ажиллах хугацааных нь 75 хувь өнгөрчихөөд байхад ийм их төсөв захиран зарцуулж байгаа хэрнээ үерийн далан, үер зайлуулах хоолой зэргийг шинэчлээгүй, ус үер их болно гэж олон улсын цаг уур шинжээчид өчнөөн мэдээлсэн, Хойд мөсөн далай хайлж байгаатай холбоотой цаг уурын гэнэтийн үзэгдлүүд эх газарт ойрхон давтамжтай тохиолдоно гэж олонтаа ярьж, судалгаагаа танилцуулсан!

20/07/2023

АЙРАГНЫ АШИГ ТУС

Гүүний айргийг зун, намрын улиралд хийдэг уламжлалтай боловч гүүг нэмэгдэл тэжээлээр тэжээсэн нөхцөлд жил тойрон сааж айраг исгэж болно. Гүүний айраг бол манай хүн ардын зун цагт өдөр тутмын хэрэгцээт хүнсний чухал зүйл болохоос гадна эмчилгээ сувилгааны чанартай бүтээгдэхүүн болдог.

Ер нь адуун сүрэг сүрьеэ, бруцеллёз, дэлэнгийн үрэвсэл зэрэг саалийн бусад төрлийн малд өргөн тохиолддог өвчнөөр өвчилдөггүй учир сүү шим нь энэ талаар харьцангуй ариун гэж үзэж болох юм.

Саам болон айргийн бүрэлдэхүүний 1.8-2.2 орчим хувийг эзэлдэг уургийн бодис сүүн хүчлийн бактерийн нөлөөгөөр үхрийн сүүтэй адил нягт элгэн бүрэлдэхгүй харин үл мэдэг жижиг язмаг үүсгэдэг учир ходоод гэдэсний ажиллагааг хүндрүүлдэггүй, хялбархан шингэдэг.

Айргийн бүрэлдэхүүнд чухал амин хүчлүүд байх бөгөөд амин хүчлийн найрлагын хувьд айраг нь төгс чанарт тэжээлийн зүйл юм. Үүгээр айраг нь эхийн сүүтэй ойролцоо юм.

Айргийн найрлаганд хүний биеийн эрүүл мэндэд хэрэгцээтэй бараг бүх витамин агуулагдаж байдаг. Айраг А, С, В витаминаар маш баялаг байдаг.
Нас гүйцсэн хүний биед өдөрт А витамин 1 мг, Д витамин 0.002 мг, С витамин 50-75 мг, В витамин 2-3 мг, РР витамин 20 мг гэх мэт витаминууд шаардлагатай байдаг гэсэн норм байдаг.

1л айрагт 0.3-0.4 мг А витамин, 95-100 мг С витамин, 100-200 мг аскорбины хүчил байдаг ажээ. Айраг бол Д витамин ихтэй бүтээгдэхүүн юм. Үржлийн витамин болох Е витамин 1л сааманд 0.65-1.05 мг байна. Айрагт В-гийн төрлийн витамин байдаг.

Айраг бол кальци, фосфор, кобальт, зэс зэрэг эрдсээр үхрийн сүүнээс давуутай. Айраг нь ялзруулагч бактер, гэдэсний савханцар, стафилококк зэрэг хөнөөлт болон сүрьеэ, хижиг, балнад, иж балнад мэт халдварт өвчний үүсгэгчийн өсөлт, үржилтийг саатуулах, гэдсэн дэх ялзралын процессыг зогсоох, гэдэсний рH-ийг хүчиллэг орчинд байлгах үйлчилгээтэй.

Айргийн энэхүү сувилал эмчилгээний чанар нь нэг талаар хөрөнгийн бичил биетүүдийн ялгаруулдаг антибиотик бодис, нөгөөтэйгүүр исэлтийн үр дүнд бий болдог үлэмж хэмжээний сүүний хүчлийн хэмжээтэй шууд холбоотой.

20/07/2023

ЦӨВҮҮН ЦАГ БОЛОХОД...ЗУН ГЭЭЧ НЬ БАЙХГҮЙ БОЛНО

Хүрээ хотууд
Хүн дүрст араатнаар дүүрнэ

Хүүхдүүд нь эцэг эхийн сургаснаар үл явна
Хүүхнүүд нь эр нөхрөө хүндлэхээ байна

Эрдэмтэн мэргэдээ тоохоо болино
Эгэл даяанчдыг шоолон тохуурхана

Хавар намар нь хавчаад
Зун гээч нь байхгүй болно

Өнгө мөнгөнд автаад
Үнэн гээч нь алга болно

Эмс хүүхнүүд
Бурханы ном сургаалаас илүү
Будаг шунхтай хайрцгандаа баясна

Мэргэ төлгөч бөө нар олширч хүмүүсийг хуурна
Мэдэх мэдэхгүй өвчин тахал их гарна

Идсэн уусан нь хор болно
Ижилээ барьж хөнөөгөөд
Эрхтнийг нь наймаалцана...
хэмээн VIII Богдын ирээдүйг тольдсон 1910 оны бошгонд өгүүлжээ.

19/07/2023

🔸Хөлний бариа их чухал 🔸

☝️Хөл бол хүний ТУЛГУУР ЭРХТЭН бөгөөд, хөлийн уланд байх олон цэгүүд нь дотор эрхтэн болоод тархи мэдрэлтэй холбоотой байдаг. Хүний бие өөрөө нэгэн цогц бүтэц учраас хөлийн улнаас толгойн үзүүр хүртэл цэгүүд эрүүл мэндийг илтгэдэг .

👣Баруун хөл биеийн БАРУУН хэсэгтэй, зүүн хөл биеийн ЗҮҮН хэсэгтэй илүү холбоотой. Жишээ нь ходоод нь биеийн зүүн хэсэгрүү эргэлдэж мушгирах ба зүүн хөлөө массажлах нь ходоод гэдсийг эмчлэх нөлөөтэй.
👣Хөлийн хуруу болон шагайнаас доошхи хэсэг нь ТОЛГОЙ болон ХҮЗҮҮТЭЙ хамаатай байдаг. Хөлийн хуруугаа массажлах нь толгой , хүзүүгээ амрааж байгаа арга юм.
👣Хөлийн дотор хэсэг сээр нуруутай хамаатай байдаг бол хөлийн хурууны ӨНДӨГНҮҮД цээжин хэсэгтэй хамааралтай. Хөлийн улын хамгийн нимгэн хэсгүүд болох төв хэсгүүд бэлхүүстэй холбоотой. Гэдэстэй хамаатай хөлийн хэсгүүд хөлийн НУМАН хэсэгт байрладаг. Хөлийн доод хэсэг аарцагтай холбоотой.

☝️Хөлийн улны талаар нарийвчлан судлахын тулд ХУРУУНУУДААС эхлэнэ. Хөлийн долоовор , дунд хуруунууд НҮДТЭЙ холбоотой. Хэрэв таны нүд ядарсан бол хөлийн тэдгээр хурууг даран массажлаж болно. Үлдсэн хөлийн хуруунууд ШҮД, ХӨНДИЙ ЯСНУУД болон ТОЛГОЙН оройтой холбоотой. Дараах цэгүүд дээр баруун зүүн хөлөө ээлжлэн массажлаарай. Үүнтэй адил таны ЧИХ баруун зүүн хөлийн хурууны ӨНДӨГНҮҮДТЭЙ холбогддог. Хөлийн яг нум хэсэг нь УУШГИТАЙ холбогдож байдаг. Хоёр хөлийн ӨСГИЙ хэсэгт хөлийн мэдрэл тэр чигээрээ оршдог.
▪️Баруун хөлөнд ЭЛЭГ хамааралтай байдаг бөгөөд хөлийн нумны зүүн доод хэсэгтэй холбогддог. Түүнээс жаахан ахиулан зүүн массажлавал БАРУУН БӨӨРНИЙ мэдрэлийн цэгүүд бий.
▪️Зүүн хөлний нумны доохно хэсэгт ХОДООДНЫ цэг байдаг бөгөөд ахиулан доошловол ЗҮҮН БӨӨРНИЙ цэг оршдог. ЗҮРХНИЙ ЦЭГ хөлийн дунд хурууны өндөгний доод хэсэгт байрлана.

▪️Хөлийн ЭРХИЙ хуруунуудад хоёр чухал цэг байдаг. Эрхий хурууны гадна хэсэгт ДЭЛҮҮ холбоотой байдаг бол дотор хэсэгт ЭЛЭГ холбогддог.
▪️Долоовор хурууны зүүн талд байх цэг нь ХОДООДНЫ ГОЛТОЙ холбогдоно.
▪️Хөлийн чигчий хурууны зүүн хэсэгт ЦӨСНИЙ ХҮҮДИЙ холбогддог.
▪️Үүнээс гадна хөлийн ТАВХАЙН дээд хэсэг ч биед чухал үүрэгтэй. Хөлийн тавхайн хамгийн дээд хэсэг хүний тунгалгийн системтэй холбогддог нь тухайн ХҮНИЙ ДАРХЛААНЫ СИСТЕМИЙГ бүрдүүлж, ХОРЫГ ГАДАГШЛУУЛАХ үүрэгтэй.
▪️Дээр дурдсанчлан хөлийн хурууны өндөгүүд цээжтэй холбоотой бөгөөд хөлийн өсгийн дээд тал нь ТАШАА болон ШАГАЙТАЙ холбоотой.
▪️Хөлийн доод хэсэг нум нь ӨВДӨГТЭЙ холбогдох ба үүнээс жаахан доошлуулан ахиулан чигчий хурууны ойролцоо улны хэсэгт МӨРНИЙ МЭДРЭЛИЙН цэгүүд байрлана.
▪️Хөлийн эрхий хуруунаас ул дамжин өсгий хүртэл СЭЭР НУРУУНЫ цэгүүд байдаг. Хөлийн дотор тал үнэндээ хүний сээр нурууны хэлбэрийг илтгэж өгдөг.
▪️Хөлийн цэгэн массаж хийх үедээ хөлийн хуруунаасаа эхлээрэй.

07/07/2023

Хоёр жилийн турш хэлээд хашгираад, заргалдаад урьдчилж сэргийлээч гээд бсан Туул голын үер одоо хаяанд тулаад ирлээ! Анхан шатны шүүх дээр ялаад Нийслэлийн ЗД-д үерийн даланг бэхжүүл гэдэг үүрэг өгсөн байсныг Нийслэл давж заалдаад Давахын шүүх нь анхан шатны шийдвэрийг хүчингүй болгосон. Дараа нь хаваржингаа шийдвэрээ гардуулж өгөхгүй 100+ хоног хугацаа алдуулж даланг сэргээх ажлыг зориуд зогсоосон юмаа!!!

07/07/2023

Oyunerdene Luvsannamsrai "Авилга хороолол" дээр оччихсон, зөвшөөрөл өгсөн хүнийг шийтгэ гэж шоудаж байх юм. Хайгаад байх юмгүй ард чинь зогсож байна 😡 Өчнөөн хүний амь нас, эд хөрөнгөөр тоглож байгаа Долгорсүрэнгийн Сумъяабазар Сайнбуянгийн Амарсайхан 2-оо шалгуулдаг газар нь шалгуулаад, явдаг газарт нь явуулаач 😡

12/02/2023

Р.Чойном - Зүүд
Урьд шөнө би нэг гуйлгачин өвгөн зүүдэллээ
Уранхай ноорхой хувцастай
Уруу дорой царайтай
Уртаа шар сахалтай
Уйлсан өвгөн явж байх юм
Сайн байна уу? Та юунд уйлаа вэ? Гэвэл
Сайнаа ч алд. Нохой долоо.
Салж болох бүхнээсээ салаад
Санаа сэтгэлээ хүртэл худалдаад
Салгалж явна даа, хүү минь
Яачихсан юм болдоо? Зайлуул
Ядарч мунгинаад л тэр байхдаа
Юмаа хүнд булаалгаа юм болов уу?
Юу л базаагаа бол гэж дээ гэж
Өрөвдөж би дотроо бодоод
Өвгөнийг дуугүйхэн ширтлээ
Өцийж салгалсан туранхай өвгөн
Өөдөөс харж
Урьд би эзэн хаан байлаа
Улс гүрэнтэй, нэр төртэй
Түмэн газрыг эзэлсэн нутагтай
Түүхийг донсолгосон морин цэрэгтэй байлаа
Одоо юу ч байхгүй
Орчлонгийн элэг доог болж
Улаа шагайсан хэдэн хүүхэд
Улс болж тоглож байна
Хараад нүд минь өвдөх шиг
Харамсаад элэг зүрх минь өвдөх шиг
Аль муугаа үзэж барахаасаа наана
Авсандаа очиж нүд далд хэвтье
Гуйлгачин өвгөн ингэж гудиггүй донгосохыг үзвэл
Ухаан нь бас хувцас шигээ урагдаж больсон бололтой
Тэсэлгүй би шүүрс алдаад
Тэг дээ та, далд орж үз
Хэцүү галзуу тусаж дээ таньд
Хэзээ идгэнэ гэж явах вэ дээ гэтэл
Уурссан өвгөн ногоон нүдээрээ
Улнаас орой хүртэл хараад
Үхэж хэвтсэн муу сүгээ
Өлбөрч үхэхтэй таарсан малаа
Эртнээс Монголчууд тэнэг байсан юм
Эдүгээ бүр солиорцгоож гэм
Эх эцэггүй хүүхэд шиг царай алдчихаад
Эзэн хаанаа ч танихаа больж гэм
Та чинь манай эзэн хаан байсан юм уу?
Өөр хэнийх байх юм мал минь
Та нараас бусад улс өвөг дээдсээ танихтайгаа байхад гэж ирээд л
Өдөггүй айлдаад өөдөөс ширтлээ
Гуйлгачин хэрнээ омогтой гэдэг нь
За тийм болтугай тийм болтугай
Аяаар нь байя
Бидний амаар ертөнц хувирах биш дээ
Та хаан байсан байж болноо
Тансаг сайхан хувцасныхаа оронд
Таар навтас нөмөрчихсөн байхаар чинь л
Таньсангүй шүү өршөөгөөрэй
Өршөөл минь ч яамай хүү минь
Өмсгөл зүүлт хамаг бүхнийг минь
Булшинд байхад минь хүүр тоноочингууд
Бултыг нь аваад худалдчихсан юм
Одоо Ленинградад байдаг юм
Очоогүй биздээ чи
Юугаа үзэхэв дээ чи
Үзсэн чинь зөвхөн эрээн цаас үсэгнээс цаашгүй
Цөм худлаа!
Ганц үнэн юм гэвэл
Та нарын гар мухар, нүд сохор байна
Хүзүүндээ дөнгөтэй байхдаа ч би ч ингэж хүний эрхэнд сөгдөж яваагүй юм шүү
За за чамтай яриад ч яах юм
Засаг заяа хоёртоо гомд гэж хэлээд
Задарсан өвгөн цаашаагаа эргээд
Замаа дагаад гэлдэрч одлоо
Хүн төрөлхтнийг айлгах нь битгий хэл
Хүүхэд нохойн тоглоом болмоор
Хатсан навч шиг өчүүхэн энэ өвгөн
Хазагнасаар бараа тасарлаа
Эзэн Чингис, эзэн Чингис энэ үү? Гэсээр
Элэгээ хөштөл хөхрөв өө
Дэндүү инээлээ гээд сэрсэн чинь
Дэрээ нэвтэртэл уйлсан байлаа.

11/02/2023

Хүүхдэд хавдар үүсгэж болзошгүй 6 зүйл ...

Газар доорх гараж руу хүүхдээ бүү авч ор.

Аж үйлдвэрийн хорт хий, утаа, машины яндангийн утаа, айл гэрүүдийн түлээ түлшний утаа, асфальтан зам халуунд халах үед ялгарах хий болон ахуйн цэвэрлэгээний химийн бодисууд зэрэг нь бүгд хортой бөгөөд зарим нь бүр хавдар үүсгэж ч болзошгүй. Иймд эцэг эхчүүд хүүхдээ машины яндангаас гарах утаа, хийнээс хол байлгаж, машин олноор байрлах газар доорхи гараж зэрэгт оруулахгүй байх хэрэгтэй. Үүнээс гадна, машины дотор ч мөн адил янз бүрийн хий, бохирдол их хуралддаг тул нялх хүүхэдтэй бол аль болох машинаа шинэчлэх, зад цэвэрлэх шаардлагатай.

Байрандаа засвар хийхдээ хиймэл аргаар боловсруулсан материалаас татгалзаарай

Амьдран буй орчны бохирдол нь хүүхдэд цусны цагаан бөөмний огцом өвчлөлийг үүсгэж, хүүхэд багтрах, ой ухаан муудах зэрэг аюултай. Бээжингийн хүүхдийн эмнэлгээс 2001 онд хийсэн судалгаагаар цусны цагаан бөөмний өвчтэй хүүхдүүдийн 90 хувь нь сүүлийн хагас жилийн хугацаанд гэртээ засвар хийсэн айлын хүүхдүүд байжээ.

Өрөө тасалгааны бохирдолд нийлмэл материалууд, будаг, эмульс, цавуу зэргээс ялгарах формалдегид, метилин, метилбензин, диметилбензин фенилэтилен зэрэг орно. Иймд гэр орноо засвар хийхдээ чанартай материал авах мөн хиймэл аргаар боловсруулсан материал аль болох авахгүй байх, хүүхдийн өрөөний тавилгуудыг цэвэр модоор хийснийг авахыг чухалчлаарай. Засвар хийж дуусаад нэг сарын хугацаанд салхи оруулан хүлээзнээд нүүж орвол зохистой. Мөн нүүж ороод хорт утаануудын өөртөө шингээх төрлийн цэцэг ургамал гэртээ таривал нэн сайн.

Гар утас, компьютер, бичил долгионы зуух зэрэг нь бүгд их бага хэмжээгээр цацраг ялгаруулж байдаг учир хүүхдийн эрүүл мэндэд хортой. Нялх хүүхэдтэй өрөөндөө зурагт, компьютер байрлуулахгүй байх хэрэгтэй . Хөргөгч, бичил долгионы зуух зэргийг зочдын өрөөнд байлгахгүй , бичил долгионы зуухыг ажиллуулах үедээ хүүхдийг дэргэд нь байлгахгүй байх.

Компьютерийн дэлгэцний урд хүүхдээ удаан байлгаж болохгүй бөгөөд зурагтнаас 3 метрээс хол зайтай байлгах хэрэгтэй.

Хуванцар аяга тавганд халуун хоол цай хийж болохгүй.

Хуванцар угж , аяга мэтийг худалдан авахын өмнө ёроол дээр нь байгаа дахин боловсруулсныг илтгэх гурвалжин тэмдэглэгээг хар. Гурвалжин доторх тоо нь 1-7 зэрэг байдаг. Ихэнх нь халуунд тэсвэргүй байдаг бол 5 гэсэн тэмдэгтэй нь бичил долгионы зууханд буюу 130 градуст халааж болохыг илтгэдэг. Гэтэл энэ аяга савнуудын таг нь тунгалагдуу, 7 гэсэн тэмдэглээстэй байхаар материалаар буюу угж хийдэг материалаар хийдэг бөгөөд энэ нь халуунд тэсвэргүй байдаг тул хүүхдийн иймэрхүү савнуудад хоолыг нь халаах, халуун зүйл хийхээс зайлсхий.

Хүүхдийн хувцасны нэг гол асуудал нь формалдегид - РН зэрэг стандарт хангаагүй байдаг. Хүүхдэд цайруулсан, хатуу цардсан зурагтай хувцас аль болох авахгүй байх. Хувцас худалдаж авахдаа эхлээд сайн үнэрлэж үз. Гэрийн тавилгын дэлгүүрийн үнэр шиг мэдрэгдвэл бүү ав. Шинэ хувцсыг 10 минут цэвэр усанд булхаад дахин цэвэр усаар зайлаад наранд сайн дэлгэж хатаагаад өмсүүлэх хэрэгтэй.

Хүүхдийн тоглоом.
Хүүхдийн тоглоомонд Cadmium, тугалга агуулагдсан асуудал одоо ч байсаар л байна.

Санаатайгаар эдгээрийг агуулаад байдаг нь нэг талаас тоглоомыг илүү бат бөх болгох, нөгөө талаар метал тоглоомууд, өнгө өнгийн эвлүүлдэг өрдөг тоглоомууд, зурагтай бөмбөг, зурагтай ном зэргийг будсан будаг нь тугалга агуулсан байдаг.

Тугалга нь төв мэдрэлийн системийн өсөлт хөгжилд хортой нь нэгэнт батлагдсан билээ.

Хүүхдийн тоглоомонд агуулагдах тугалга стандартаас хэтрээгүйд итгэлтэй байхын тулд та найдвартай дэлгүүрээс чанартай тоглоом авах, чанарын тэмдгийг нь шалгах, хэдэн настай хүүхдэд тохирох, хэрэглэхийн өмнө угаах арчих тухай зааврыг нь эхлээд сайн унших хэрэгтэй.

11/02/2023

БАЛ ДАРГЫН БИТҮҮН

1981 оны цагаан сарын битүүний орой би даргын Өвлийн ордны харуулд гарч байлаа. Гэнэт Бал дарга цасан дээгүүр шаахайны мөр гарган нөмгөн хувцастай халуун савтай цай тавагтай бууз чихэр жимс барьчихсан ороод ирэв.
"За сайн уу хүүхээ сайхан битүүлж байна уу" гэхэд би дүрмийн дагуу ёслон рапорт өгөх "гэтэл дарга шууд л
-Май хүүхээ энэ хоол цай идэж уу наад буугаа өгөөдөх би барьж байя
гэхэд би сандран
-Болохгүй даргаа...гэвэл
-За за өгөөдөх хоол цайгаа идэж битүүл гэв.
Би сандарсандаа тавагтай буузыг нь шууд ховх сорон залгиж цайг нь тэр дор нь уув. Дулаацаад бие сайхан болж билээ.
Бал дарга чихэр жимсээ ширээн дээр тавиад
-Хүүхээ аль нутаг уу хэзээ халагдах уу гэх зэргээр хэдэн минут хөөрөлдсөн дөө.
Дарга гарах болж үүд рүү дөхөөд гэнэт эргэн
-Өө ах нь мартчихаж май цагаан сарын бэлэг гээд өврөө уудлан
ВТ тамхи гарган өглөө.
Би сандран
-Болохгүй даргаа гэвэл тэрээр инээмсэглэн -Хүн юм өгч байхад аваач гэж билээ.
Удирдагчийн өгсөн ВТ тамхийг би нөхдөөсөө нуун хайрлаж бараг долоо хоног татсан юм даг.

Тусгай хорооны түрүүч асан Е.Дашцэрэн

11/02/2023

АЛАГ МЭЛХИЙ

Монголчууд эрт дээр үеэс “алаг мэлхий” нэртэй шагайн наадгайг тоглож ирсэн бөгөөд уламжлалт баяр болох цагаан сарын битүүний үдэш гэр бүл, айл саахалт, ахан дүүсээрээ нийлэн “алаг мэлхий”-гээ өрдөг.

“Алаг мэлхий”-ийг өрөхөд 92 эсвэл 108 шагай орох ба энэ нь мэлхийний чихийг хэдэн шагайгаар өрөхөөс шалтгаална.
- Нурууг 6 шагай бүхий 6 эгнээ буюу нийт 36 шагайгаар,
- Нурууны дөрвөн үзүүрт тус бүр 4 шагайнаас бүрдэх 4 шилбийг 16 шагайгаар,
- Шилбэний доод талд тус бүр 5 шагайнаас бүрдэх 4 тавхайг 20 шагайгаар,
- Нурууны дээд талд нь хүзүүг хоёр эгнээ 6 шагай буюу 12 шагайгаар,
- Хүзүүний дээд талд нь толгойг 3, нүдийг 2, чихийг 2 шагайгаар,
- Нурууны доод талд нь сүүлийг 3 шагайгаар,
- Нурууны 36 шагайн дээр давхарлан бөөрийг 2, зүрх, давсгийг тус бүр 1 шагайгаар өрөх ба бөөр, зүрх, давсагийг тод өнгөтэй шагайгаар хийнэ.

“Алаг мэлхий”-ний их биеийг өрсний дараа түүний толгой талд нь улаан будагтай 4 шагайг дугуйлан, зүүн гар талд нь хөх будагтай 5 шагайг нум сумны сумны сүүл хэлбэртэй өрөөд “мод”, баруун хажуугаас нь тухайн сумны үзүүр цухуйсан шинжтэй 3 цагаан өнгийн шагай өрөөд “төмөр” гэж нэрлэнэ.
Мөн дөрвөн сарвуун дээр нь шороо, огторгуй, уул, салхийг төлөөлүүлэн тус тус 1 шагай тавьдаг байна. Ингэснээр “алаг мэлхий” нийт 108 шагайнаас бүрдэх болно.

Битүүний шөнө “алаг мэлхий”-гээ өрж хонуулаад цагаан сарын шинийн нэгний өдөр тухайн гарч байгаа жилтэй ижил жилтэй хүн, эсвэл түүнтэй ивээл жилтэй хүнээс эхлэн суусан дарааллаараа нар зөв тойрон шоо орхиж, буусан нүхний тоогоор шагайгаа авч тоглодог.

Шоо орхиход:
- Нэг нүд буувал “алаг мэлхий”-ний дөрвөн сарвуу дээр нэг нэгээр нь шороо, огторгуй, уул, салхийг төлөөлүүлэн тавьсан шагайнуудын аль нэгийг, эсвэл зүрх, давсагны аль нэгийг

- Хоёр нүд буувал нүд, чих, бөөр зэрэг хос эрхтэний аль нэгийг.

- Гурван нүд буувал толгой, сүүл, эсвэл “төмөр” махбодийг төлөөлүүлсэн шагайны аль нэгийг.

- Дөрвөн нүд буувал дөрвөн шилбэний аль нэгийг.

- Таван нүд буувал дөрвөн сарвуу, “мод” махбодийг төлөөлүүлсэн шагайны аль нэгийг.

- Зургаа нүд буувал хүзүү, нурууны аль нэг үеийг авч тоглодог байна.

Шоо орхих явцад түүж аваад дууссан эрхтэний тоогоор шооны нүд буувал тэр нүдний тоонд дүйцэх шагайг буцааж өрдөг ба тоглож дуусахад хэн их шагай авсан нь хождог байна. Тоглоомд хожсон хүнийг тэр жилдээ аз хийморьтой байна гэж билэгшээдэг.
Энэ тоглоомыг хэдэн ч хүн тоглож болдог онцлогтой.

10/02/2023

УУР, УЦААР ИХТЭЙ ХҮҮХЭДТЭЙГЭЭ ХЭРХЭН ХАРИЛЦАХ ВЭ?

Хэрэв таны хүүхэд:
2-3 настай бол 7 ХОНОГТ ~9~ удаа
3-4 настай бол ~6~ удаа
4-5 настай бол ~5~ удаа
5-6 настай бол 4 удаа дунджаар аашилж уурлах нь хөгжлийн хэвийн үе шат гэж үздэг. 4 хүртэлх насанд уур бухимдлаа таньж, хянаж, зөв удирдаж сураагүй тул шууд илэрхийлдэг. Ийнхүү шууд илэрхийлэх нь ч зөв.

Харин ийнхүү уурлах үед нь таны гаргах хандлага цаашид сэтгэл хөдлөлөө таних, хянах, удирдах үйлд нь шууд нөлөөтэй. Хүүхэд уурлах, бухимдах их байвал:

👉 Уурласан үед нь гар хүрч, өмнөөс нь та уурлаж бухимдалгүй хүлээцтэй байж түүнийг тайвшруулах хэрэгтэй. Хүүхэд өөртэйгөө ижил санаа бодлыг мэдрэх үедээ амархан тайвширдаг. Тиймээс та "Тоглоомыг чинь дүү нь булаачихсан уур нь хүрчихсэн үү, аргагүй дээ ээж нь ч бас уурлах л байсан. Уурлаж дуусаад хэлээрэй, ээж нь хүүгээ тэврэхэд бэлэн шүү" г.мэтээр өөрийнх мэдрэмжийг ойлгож харилцаарай.

👉 Орчин нь солигдох, шинэ хүн нэмэгдэх бол урьдчилан сайн тайлбарласан байх. (Цэцэрлэг солих, сургуульд орох, багш, асрагч солигдох, дүүтэй болох, хойд аав ээж г.м)

👉 Хүүхдийнхээ дэргэд хоорондоо маргалдахгүй байх (Үргэлж хүүхдийнхээ дэргэд хэрэлдэж муудалцдаг гэр бүлд өссөн хүүхдүүдийн 75% нь бүрэг ноомой мэт хэрнээ цочмог ууртай болдог байна)

👉 Хүүхдэдээ өдөр бүр 20 минут чанартай цаг гаргах (Хамтран тоглох, ярилцах, биед нь болон нуруунд нь иллэг хийж өгөх, хамтран зураг зурах, бөмбөлөг үлээх)

👉 Хүүхдийн дотоод эрчим хүч маш их байдаг. Энэ эрчмээ шатаах боломж олгож 7 хоног бүр тогтмол задгай чөлөөтэй газарт салхилах, гүйлгэх (Сүхбаатарын талбай, цэцэрлэгт хүрээлэн, Скай резорт г.м заавал хөдөө, хол байх албагүй)

👉 Хүүхдэд боль, болохгүй гэж бага хэлэх (Олон удаа болохгүй гэж сануулсан зүйлсийг тань давтаад байвал таны анхаарал, халамж, тэврэлт хэрэгтэйг илэрхийлж байгаагийн тэмдэг гэж анхаарах хэрэгтэй)

👉 Ямар ч үед өөрт нь сонголт хийх боломж олгож саналыг нь сонсох (Ямар хувцас өмсөх вэ гэхээс илүүтэйгээр өнөөдөр цагаан цамц уу, цэнхэр нь үү г.м илүү тодорхой сонголт өгөх)

👉 Хэмжээ хязгаар тавьж өгөх (Дэлгүүрт орохын өмнө тохиролцохдоо дуртай амттанаас чинь хоёрыг л авна, хүүхэлдэйн киногоо үзэж дуусаад шууд зурагтаа унтраана, гадаа талбайд хашаанаас гарахгүй тоглоно г.м урьдчилан тохиролцох)

👉 Унтлагын цагийг тогтмол болгох. (21:00-21:30 хамгийн тохиромжтой)

Хүүхдээ уурлах үед хүчээр таслах биш өөрөө уураа зохицуулж, сэтгэлээ тайвшруулах хүртэл тэвчээртэйгээр дэмнэх, хүлээх хэрэгтэй шүү.

Г. Төмөрзаяа ( сургалт судалгааны төвийн үүсгэн байгуулагч)

11/11/2022

Дэлхийд баялгаараа тэргүүлдэг, өргөн уудам нутагтай Монголчууд бид ашигт малтмал юу ч үгүй Африкийн энэ ядуу улсаас доор амьдрах гэж үү?
ҮРГЭЛЖЛЭЛИЙГ линк дээр дарж уншина уу!!!

Африкийн Руанда гэж “Мянган толгодын орон” хэмээн хочлогддог, ашигт малтмал энэ тэр юу ч үгүй, далайд гарцгүй жижигхэн улс бий. Экваторын бүсийн уур амьсгалынхаа ....

11/11/2022

Боолуудаа чөлөөлөөд улс болгочихсон чинь өнөө экс боолууд нь өөрсдөө боолтой болчихсон байсан гэдэг ...
ҮРГЭЛЖЛЭЛИЙГ линк дээр дарж уншина уу!!!

ДЭЛХИЙН ТҮҮХЭЭС: Боолуудаа чөлөөлөөд улс болгочихсон чинь өнөө экс боолууд нь өөрсдөө боолтой болчихсон байсан гэдэг… 1920-иод онд АНУ-д боолчлогдож байсан хар арьс...

11/11/2022

The Washington Times:
Путин Хятадаас айж байгаа учраас Украинд цөмийн цохилт өгч чадахгүй. Учир нь ...
ҮРГЭЛЖЛЭЛИЙГ линк дээр дарж уншина уу!!!

The Washington Times: Оросууд нэг хэсэг Украйныг цөмийн зэвсгээр бөмбөгдөнө гэж их л сүрдүүлсэн. Харин Самаркандын уулзалтын дараа цөмийн зэвсгээр бөмбөгдөх яриа нь үндсэн....

30/10/2022

Сонирхолтой мэдээлэл байна
20-р зууны Улаанбаатарын бүх томоохон барилгуудыг барьсан ажилчдынх нь гарал үүсэл, ашиглалтад оруулсан онуудтай нь жагсаасан байна.
МУИС - Япон 1942
Энх Тайвны гүүр - Хятад 1958
1-р эмнэлэг - Чехословак 1971
Цирк - Румын 1971
Мах комбинат - Герман
Био комбинат - Унгар
Чингис Хаан зочид буудал - Югослави 1991
ҮРГЭЛЖЛЭЛИЙГ линк дээр дарж уншина уу!!!

Сонирхолтой мэдээлэл байна- УЛААНБААТАР ХОТЫГ ХЭН БАРЬЖ БАЙГУУЛСАН БЭ? 20-р зууны Улаанбаатарын бүх томоохон барилгуудыг барьсан ажилчдынх нь гарал үүсэл, ашиглалт...

28/10/2022

Дуучин Уранхолбоо:
Үл таних эрэгтэй хүн гар буу тулган машинд орж ирээд их хэмжээний мөнгийг нэхсэн

Дуучин Уранхолбоо: За өдрийн мэнд хүргэе, Та бүхэн маань бүгдээрээ сайн байцгаана уу? Өчигдөр буюу 2022 оны 10 сарын 27-ны өдөр Сүхбаатар дүүргийн 3 дугаар хорооны нутаг ...

22/10/2022

Ханиалга намдаах сиропноос болж 66 хүүхэд нас баржээ

Хэдхэн хоногийн өмнө Гамби улсад ханиадны сиропоос болж 66 хүүхэд нас барсан байж болзошгүйг Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагаас анхааруулж байв. Уг сиропыг Энэтх....