College Editors Guild of the Philippines - Laguna

09/12/2025

College Editors Guild of the Philippines-Laguna Campus Press Freedom violations report
December 2025

Sa gitna ng patuloy na pag-atake sa mga publikasyong pangkampus sa buong bansa, muling naninindigan ang College Editors Guild of the Philippines – Laguna (CEGP–Laguna) para sa malayang pamamahayag at karapatan ng mga estudyanteng mamamahayag na magpahayag, mag-ulat, at maglingkod sa mamamayan nang walang takot o panggigipit.

Kalagayan ng mga Pahayagang Pangkampus sa Laguna

Mula sa mga konsultasyong isinagawa ng CEGP–Laguna nitong mga nagdaang buwan, lumitaw ang mga malinaw na kaso ng Campus Press Freedom Violations (CPFVs) sa iba’t ibang publikasyon sa lalawigan. Kabilang sa mga karaniwang paglabag ang:

• Kawalan o pagharang ng pondo para sa publikasyon at operasyong pang-cover;

• Hindi pagkilala o pagkaantala sa akreditasyon ng mga pahayagan;

• Paghihigpit sa pag-cover ng mga balita sa labas ng kampus, lalo na sa mga protesta;

• Red-tagging, pananakot, at politikal na panggigipit laban sa mga student journalist.

Sa City College of Calamba, ang The Sentinel, isang progresibong pahayagang kilala sa people-oriented na pagbabalita ay matagal nang walang pondong inilaan para sa operasyon. Nitong Setyembre 19, matapos nilang manguna sa isang kilos-protesta dahil sa lumalalang krisis dahil sa korapsyon ay tinarget sila ng red-tagging ni City Councilor Moises Morales. Kasunod nito, ipinatawag ang mga organisasyon upang pagsabihan na “huwag idamay ang pangalan ng paaralan” at huwag makiisa sa mga pagkilos ng kabataan. Ang mga ganitong hakbang ay malinaw na pagsupil sa malayang pamamahayag.

Sa Pamantasan ng Cabuyao, walang pondo ang The Herald simula pa ng pandemya dahil sa kawalan ng publication fee sa resibo ng estudyante. Nahaharap rin sila sa kakulangan ng kagamitan at may kasaysayan rin banta ng administratibong panggigipit nitong nakaraang mga taon ang publikasyon. Sa iba pang publikasyon tulad ng Voyage, La Nouvelle, Ang Manunudla, Campus Star, at Bagong Sinag, pare-parehong isyu ng kawalan ng opisina, kakulangan sa budget, at pagbabawal sa pag-cover ng mga isyung panlipunan, lalo na ang mga kilos-protesta, ang kinahaharap.

Ang mga pangyayaring ito ay repleksyon ng lumalalang pambansang kalagayan ng campus press. Mula 2023 hanggang 2024, tumala ang CEGP ng mahigit 200 kaso ng CPFVs sa iba’t ibang rehiyon, kasama ang censorship, administrative interference, withholding ng pondo, harassment, at red-tagging. Habang lumalakas ang panawagan ng kabataan para sa katarungan at pagbabago, mas tumitindi rin ang mga tangka ng estado at mga institusyong akademiko na patahimikin sila.

Hindi Neutral ang Pananahimik

Mariing tinututulan ng CEGP–Laguna ang ideya na dapat “neutral” lamang ang mga pahayagang pangkampus. Ang tunay na layunin ng pamamahayag ay maglingkod sa sambayanan, hindi sa kapritso ng administrasyon, lokal na naghaharing uri, o ng estado. Ang pagiging kritikal tungkulin ng bawat isang mamamahayag sa loob ng publikasyon. Ang pakikilahok sa mga pagkilos at ang hayagang pagtatanggol sa karapatan ng mamamayan ay lehitimo at makatarungang pagpapahayag ng isang responsableng mamamahayag. Sa gitna ng inhustisya, ang paninindigang “maging neutral” ay katumbas ng pananahimik at pakikipagsabwatan sa panunupil.

Ang mga Campus Press Freedom Violations (CPFVs) sa Laguna ay hindi hiwalay na mga insidente kundi bahagi ng lumalalang paglabag sa kabuuang karapatang pantao sa ilalim ng administrasyong US–Marcos Jr. Matingkad na halimbawa nito ang mga pag-atake sa mga estudyante sa City College of Calamba, ang patuloy na red-tagging sa mga progresibong indibidwal at organisasyon sa lalawigan, at ang dumaraming kaso ng threat, harassment, at intimidation laban sa mga kabataang kritikal sa umiiral na kaayusan. Malinaw na ang mga ito ay manipestasyon ng pasistang katangian ng estado na gumagamit ng pananakot at panunupil upang supilin ang lehitimong pagtutol at pagpuna ng mamamayan, lalo na ng kabataan at ng malayang pamamahayag.

Panawagan ng mga Kampus Pahayagan

Kasabay ng mga publikasyon at mamamahayag sa buong bansa, nananawagan ang CEGP–Laguna ng agarang pagtugon sa sumusunod:

1. Ibigay ang nararapat na pondo at suporta sa mga publikasyong pangkampus upang matiyak ang tuloy-tuloy na operasyon ng mga ito.

2. Itigil ang red-tagging, harassment, at lahat ng porma ng pananakot laban sa mga estudyanteng peryodista.

3. Kilalanin ang independensiya ng mga campus publication bilang lehitimong bahagi ng akademikong komunidad.

4. Ipatupad at ipasa ang Campus Press Freedom Bill upang palitan ang luma at kulang na Campus Journalism Act of 1991 at magbigay ng tunay na proteksyon at mekanismo para sa mga mamamahayag-estudyante.

5. Panagutin ang mga administrador at opisyal ng gobyerno na sangkot sa panunupil at red-tagging ng campus publications.

Muling Pagpapatatag ng Malayang Pamamahayag

Ang kampus ay hindi dapat maging katahimikan ng mga estudyante kundi pugad ng kritikal na pag-iisip. Ang bawat publikasyon ay haligi ng demokratikong diskurso at daluyan ng katotohanan. Hangga’t may mga pwersang nagnanais na patahimikin ang kabataan, patuloy na lalaban ang CEGP–Laguna at ang mga kasapi nitong pahayagan para sa malaya, mapanuri, at makabayang pamamahayag.

09/12/2025

Marcos orders Congress to prioritize anti-dynasty, party-List reform bills amids political crisis

JUST IN — Amid mounting public criticism over corruption and governance issues, President Ferdinand Marcos Jr. has ordered Congress to prioritize four long-pending reform bills following a meeting of the Legislative-Executive Development Advisory Council (LEDAC) on Tuesday.

The measures include the Anti-Dynasty Bill, Independent People’s Commission Act, Party-list System Reform Act, and the Citizens Access Disclosure of Expenditures for National Accountability (CADENA) Act. Marcos instructed both chambers of Congress to closely review and fast-track the passage of these proposals.

Progressive group Bagong Alyansang Makabayan (Bayan) said the bills have long been pushed by the people’s movement but were repeatedly stalled by traditional politicians who benefit from the current political system.

"The truth is, it took a serious political crisis hitting the very top of government before Marcos made these bills a priority. The crisis in his anti-corruption credibility had to worsen before he acted," Renato Reyes of Bayan said in a social media post.

The group stressed that public vigilance remains crucial, warning that the fate of the bills will ultimately depend on mass pressure inside and outside Congress.

"Regardless of his reasons, the progressive party-lists of Makabayan have long been ready to push these measures," Reyes added. | Via Kenshin Ecaldre

09/12/2025

𝐏𝐚𝐡𝐚𝐲𝐚𝐠 𝐧𝐠 𝐂𝐄𝐆𝐏-𝐋𝐀𝐆𝐔𝐍𝐀 𝐡𝐢𝐧𝐠𝐠𝐢𝐥 𝐬𝐚 𝐏𝐚𝐠𝐛𝐚𝐛𝐚𝐥𝐢𝐤 𝐧𝐠 𝐊𝐨𝐫𝐭𝐞 𝐒𝐮𝐩𝐫𝐞𝐦𝐚 𝐬𝐚 𝐏𝐨𝐧𝐝𝐨 𝐧𝐠 𝐏𝐡𝐢𝐥𝐇𝐞𝐚𝐥𝐭𝐡

Itinuturing ng College Editors Guild of the Philippines – Laguna (CEGP–Laguna) bilang isang tagumpay ng mamamayang Pilipino ang naging desisyon ng Korte Suprema noong Disyembre 5, 2024 na nag-uutos sa pagbabalik ng ₱60 bilyong pondong hindi makatwirang inalis sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth). Ang tagumpay na ito ay bunga ng patuloy na pagpapanawagan ng mamamayan para sa pananagutan.

Ang nasabing pondo ay inalis matapos ipasok ang isang “special provision” sa 2024 General Appropriations Act (GAA) noong huling bahagi ng 2023, na nagbigay-daan sa paglilipat ng pondo ng mga government-owned and controlled corporations (GOCCs), kabilang ang PhilHealth, patungo sa unprogrammed appropriations. Dahil dito, ₱89.9 bilyon na pondo ng PhilHealth ang nailipat. Sa kabuuan, umabot sa ₱731.45 bilyon ang unprogrammed appropriations sa 2024 national budget.

Noong Oktubre 2024, naglabas ang Korte Suprema ng Temporary Restraining Order (TRO) na humarang sa pagkuha ng natitirang ₱29.9 bilyon mula sa orihinal na planong ₱90 bilyong kaltas sa pondo ng PhilHealth. Sa pinal na desisyon nitong Disyembre, inatasan ng korte ang pamahalaan na ibalik ang ₱60 bilyong pondong iligal na inalis at kinilala ang iregularidad sa paglilipat ng pondo mula sa sektor ng kalusugan.

Binibigyang-diin ng CEGP–Laguna na hindi nagtatapos sa pagbabalik ng pondo ang usapin ng hustisya. Mahalaga pa ring mapanagot ang lahat ng sangkot, mula sa pinakamababa hanggang sa pinakamataas na antas ng pamahalaan. Kabilang sa mga pangunahing dapat managot sina Ferdinand Marcos Jr. at Sara Duterte, na itinuturing ng mamamayan bilang hari't reyna ng malawakang korapsyon sa kasalukuyang administrasyon.

Ang isyung ito ay malinaw na salamin ng sistematikong pananabotahe sa serbisyong panlipunan at pakikipagsabwatan ng mga burukrata-kapitalista sa loob ng pamahalaan, kung saan ang sektor ng kalusugan ay ginawang biktima ng maniobra sa badyet.

Kaugnay nito, nananawagan ang CEGP–Laguna sa lahat ng kampus pahayagan at mamamahayag na huwag tumigil sa pagbabalita, pag-iimbestiga, at paglalantad ng kabulukan ng sistema ng gobyerno sa Pilipinas. Sa gitna ng disimpormasyon, pananakot, at panunupil, nananatiling mahalaga ang papel ng malaya at mapanuring pamamahayag sa pagtatanggol sa interes ng mamamayan.

Ang hatol ng Korte Suprema ay tagumpay ng mamamayan, ngunit ang ganap na hustisya ay makakamit lamang sa ganap na pananagutan ng lahat ng nagkasala.

04/12/2025

𝐏𝐚𝐡𝐚𝐲𝐚𝐠 𝐧𝐠 𝐂𝐄𝐆𝐏–𝐋𝐚𝐠𝐮𝐧𝐚 𝐡𝐢𝐧𝐠𝐠𝐢𝐥 𝐬𝐚 𝐩𝐚𝐠𝐛𝐚𝐬𝐮𝐫𝐚 𝐧𝐠 𝐝𝐢𝐬𝐪𝐮𝐚𝐥𝐢𝐟𝐢𝐜𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐜𝐚𝐬𝐞 𝐥𝐚𝐛𝐚𝐧 𝐤𝐚𝐲 𝐂𝐚𝐛𝐮𝐲𝐚𝐨 𝐌𝐚𝐲𝐨𝐫 𝐃𝐞𝐧𝐧𝐢𝐬 𝐅𝐞𝐥𝐢𝐩𝐞 “𝐃𝐞𝐧𝐡𝐚” 𝐇𝐚𝐢𝐧

Noong ika-2 ng Disyembre, naglabas ng desisyon ang Commission on Elections (Comelec) en banc na nagbasura sa disqualification case laban kay Cabuyao Mayor Dennis “Denha” Hain bunsod ng umano’y kakulangan ng hurisdiksyon ng ahensya, pagkabigong maihain ang kaso bilang election protest, at kakulangan sa mga kinakailangang dokumento.

Sa kabila nito, naninindigan ang College Editors Guild of the Philippines–Laguna (CEGP–Laguna) na hindi sapat ang mga teknikalidad upang tuluyang mabura ang mga seryosong alegasyon ng korapsyon, katiwalian, at vote-buying na iniuugnay kay Mayor Hain sa nagdaang 2025 midterm elections. Ang mga usaping ito ay nararapat sumailalim sa masinsin at independiyenteng imbestigasyon upang matiyak ang pananagutan ng mga nasa kapangyarihan.

Bilang pamprobinsyang balangay ng alyansa ng mga kampus pahayagan at mamamahayag, tungkulin naming ilantad ang katotohanan at ipabatid sa mamamayan ang mahahalagang isyu ng pamamahala, lalo na ang mga usaping may tuwirang epekto sa kanilang kabuhayan at karapatan. May karapatan ang taumbayan na malaman kung saan napupunta ang kanilang pinaghirapang buwis at kung sino ang dapat managot sa mga iregularidad.

Sa gitna ng lumalalang krisis na dulot ng korapsyon, patuloy ding kinukuwestyon ang pagsang-ayon ni Mayor Hain sa dredging sa Laguna Lake na pinanganunahan ng San Miguel Corporations at Governor Sol Aragones, sa kabila ng banta nito sa kalikasan at kabuhayan ng mga mangingisda. Hindi rin nalilimutan ang pagdeploy ng mga pwersa ng pulisya noong kasagsagan ng welga ng mga manggagawa sa Nexperia noong Marso, isang hakbang na itinuturing na panunupil sa karapatan ng mga manggagawa.

Sa loob ng Pamantasan ng Cabuyao (PNC), mula nang maupo ang alkalde ay iniulat na ang iba’t ibang isyu ng pagpapatahimik sa malayang pagpapahayag ng mga estudyante. Kabilang dito ang dalawang admin ng PNC Secret Files na tinangkang hindi ipagmartsang sa kanilang graduation ceremony dahil sa kanilang pagiging admin ng naturang page. Nananatili ring walang sapat na pondo at kagamitan ang publikasyon upang makapag-ulat nang wasto at malaya sa mga nagaganap na isyu sa pamantasan at komunidad. Binibigyang-diin ng CEGP–Laguna na ang malaya at independiyenteng pamamahayag sa kampus ay mahalagang salik sa pagsusulong ng pananagutan, transparency, at demokrasya.

Nanawagan ang CEGP–Laguna na huwag gawing panangga ang mga teknikalidad laban sa tunay na hustisya. Kasabay nito, hinihikayat ang mga kampus mamamahayag na magpatuloy sa kritikal at makabayang pag-uulat sa kabila ng panunupil at kakulangan sa suporta.

04/12/2025

04/12/2025

04/12/2025

𝗕𝗔𝗟𝗜𝗧𝗔 | 𝐀𝐧𝐭𝐢-𝐤𝐮𝐫𝐚𝐩𝐬𝐲𝐨𝐧𝐠 𝐩𝐫𝐨𝐭𝐞𝐬𝐭𝐚, 𝐢𝐬𝐢𝐧𝐚𝐠𝐚𝐰𝐚 𝐧𝐠 𝐦𝐚𝐦𝐚𝐦𝐚𝐲𝐚𝐧 𝐧𝐠 𝐓𝐢𝐦𝐨𝐠 𝐊𝐚𝐭𝐚𝐠𝐚𝐥𝐮𝐠𝐚𝐧

CALAMBA CITY, Laguna — Binaha ng tatlong libong katao mula sa iba't-ibang panig ng Timog Katagalugan ang Crossing Calamba matapos ang matagumpay na kilos-protesta nitong Nobyembre 30, sa pangunguna ng Transparency and Accountability through People’s Action (TAPAT), Bagong Alyansang Makabayan Timog Katagalugan, at iba pang progresibong organisasyon. Ang pagtitipon ay isinagawa kasabay ng paggunita sa Araw ng Masang Anakpawis.

Noong umaga nagkaroon ng mga desentralisadong pagkilos ang iba't ibang probinsya't sector sa kani-kanilang mga lalawigan. Sa Laguna, nagsagawa ng kilos-protesta ang mga progresibong organisasyon sa ilalim ng BAYAN. Nagpahayag ang mga progresibong grupo ng kabataan tulad ng Anakbayan Laguna, Kabataan Partylist Laguna, at College Editors Guild of the Philippines-Laguna, upang ilahad ang kalagayan ng kabataan at mamamayan sa harap ng lumalalang krisis, at ang pangangailangan ng mas malinaw at tapat na pamamalakad sa pamahalaan. Natapos ang unang bahagi ng programa, na nag-iwan ng paalaala sa lakas ng sama-samang pagkilos ng kabataan at mamamayan.

Kasama rin sa mga dumating ang mga grupo mula Batangas, kabilang ang Student Christian Movement of the Philippines na isa sa mga nakiisa sa unang bahagi ng programa.

Dakong ng hapon, nagsimula ang talumpati sa tapat ng Calamba Palengke na nagtatampok ng mga karanasan at hinaing ng iba’t ibang sektor.

Nagkaroon ng maikling pagkilos sa Puregold Calamba nitong hapon bago ang pagmartsa ng mga probinsya't sektor. Nagtalumpati ang mga grupo tulad ng Bayan Cavite, Gabriela Southern Tagalog, at iba pang progresibong organisasyon.
Pagdating sa Crossing, pormal na inilunsad ang pangunahing programa para sa Araw ni Bonifacio. Bitbit ang temang “Lahat ng Sangkot, Dapat Managot”, umalingawngaw ang chant na naging panimula ng protesta. Mula rito, nagpatuloy ang pagtitipon hanggang bandang 5:32 ng hapon.

Sunod-sunod na inilahad ng mga tagapagsalita mula sa iba’t ibang sektor ang kanilang panawagan. Nagsalita si Atty. Billy Fortes ng Transparency and Accountability through People’s Action tungkol sa kahalagahan ng pagsisiwalat ng katotohanan sa harap ng mga tiwaling praktis sa pamahalaan. Kasunod niya, iba pang tagapagsalita ang nagbigay ng pahayag hinggil sa usapin ng hustisya, katiwalian, at pagbabalik ng yaman sa taumbayan. Nagsanay din sa entablado si District Superintendent Estelito Binuya Jr. ng United Methodist Church na ang panawagan ng mapayapang bayan at pananagutan sa liderato, at si Reina Villafuerte ng San Pablo Ayaw sa Korapsyon na nagpahayag ng pagtutol ng kanilang komunidad sa talamak na katiwalian.

Nagpatuloy ang programa sa mga cultural performance, kabilang ang pagtatanghal ng church choir at dramatikong skit ng Umalohokan Inc. na naglarawan sa “pagkalunod” ng mamamayan sa epekto ng korapsyon. Sinundan ito ng testimonya mula sa isang biktima ng baha mula sa Bae, ng pahayag ni Hon. Niño Lajara mula Calamba, at iba pang sektor mula Laguna, Quezon, Cavite, at Rizal.

Kasama rin sa huling bahagi ang panawagan ni Father Cesar Hilario ng Iglesia Filipina Independiente, ni Ayrene Marasigan ng Alyansa ng mga Magsasaka para sa Kumpensasyon, at ni Micheal Esperanza ng Rise for Education–Quezon. Tinalakay nila ang lugmok na kalagayan ng kani-kanilang lokalidad, kasabay ng panawagan para sa pagsusuri ng SALN ng mga opisyal at pagpapatigil sa sistematikong pandaraya. Nagbigay rin ng mensahe si Monaliza Billones Africa, kinatawan ng mga biktima ng matinding baha sa Rizal, na naglahad ng tunay na karanasan ng mga apektadong komunidad.

Nagwakas ang programa sa rap performance ng HipHop United Against Corruption, kasunod ang mensahe mula sa Kilusang Bayan Kontra Kurakot Cavite na naglatag ng karanasan ng kanilang lalawigan sa pagharap sa lumalalang suliranin sa katiwalian.

Sa kabuuan, nanatiling malinaw ang iisang sigaw ng mga lumahok: hindi literal na baha ang bumalot sa Crossing Calamba, kundi baha ng mamamayang nagsama-sama para sa paniningil, pananagutan, at paglaban sa katiwalian.

𝐈𝐬𝐢𝐧𝐮𝐥𝐚𝐭 𝐧𝐢 : 𝐑𝐡𝐞𝐚 𝐉𝐞𝐚𝐧 𝐌𝐢𝐫𝐚𝐧𝐝𝐚 | 𝐏𝐧𝐂’𝐬 𝐓𝐡𝐞 𝐇𝐞𝐫𝐚𝐥𝐝
𝐋𝐢𝐭𝐫𝐚𝐭𝐨 𝐦𝐮𝐥𝐚 𝐬𝐚: 𝐀𝐧𝐚𝐤𝐛𝐚𝐲𝐚𝐧 𝐋𝐚𝐠𝐮𝐧𝐚

27/11/2025

ALERT | Nagkalat ang mga red-tagging poster na naglalaman ng mukha ni Jeverlyn Seguin, Secretary General ng Katipunan ng mga Lehitimong Magsasaka sa Timog Katagalugan (KASAMA-TK) nitong umaga, Nobyembre 27, sa Brgy. Lankaan, Dasmariñas, Cavite.

Ayon sa KASAMA-TK, ang mga naturang “terror-tagging” poster ay hinihinalang ikinabit ng mga elemento na may kaugnayan sa National Task Force to End Local Communist Armed Conflict (NTF-ELCAC). Dagdag ng grupo, bago pa man ang pagkalat ng mga poster ay nauna na umanong ikinakalat sa social media ang parehong materyales.

Iniulat din ng KASAMA-TK na matagal nang minamanmanan si Seguin, kabilang ang mga insidente ng umano’y surveillance, pagsubaybay ng Task Force Ugnay, at ilang beses na pagpapalipad ng drone sa kanyang tinitirhan.

Si Seguin ay isang peasant organizer sa Timog Katagalugan na nangunguna sa mga kampanya para sa tunay na reporma sa lupa, makatarungang kompensasyon, at pagtatanggol sa karapatang pantao ng mga magsasaka at manggagawang bukid.

“Mariing kinukundena ng KASAMA-TK ang anumang tangka ng estado na busalan ang malayang pagpapahayag at pigilan ang pag-oorganisa ng masang inaapi at pinagsasamantalahan,” ayon sa pahayag ng grupo.

Giniit din ng organisasyon na ang tunay umanong mga terorista ay ang mga patakarang nagpapahirap sa sambayanan, partikular na iniuugnay nila ito sa administrasyong Marcos, Duterte, at sa impluwensiya ng imperyalismong US.

22/11/2025

TIGNAN: Limang buwan matapos ang hagupit ng magkakasunod na bagyo, nananatiling lubog sa matinding pagbaha ang ilang bahagi ng Calamba, kabilang ang Brgy. Palingon.

Ayon sa mga residente, patuloy na binabayo ng krisis ang kanilang kabuhayan. Malaking bahagi ng mga mangingisda ang hindi makapalaot dahil “hindi na kaya ng bangka ang sumabay sa malakas na amihan sa lawa,” ayon sa isang lokal. Dahil dito, bagsak ang kita at halos matigil ang kanilang pang-araw-araw na hanapbuhay.

Sa loob ng apat na buwan, napilitang manirahan ang maraming pamilya sa Evacuation Center ng Bayside Elementary School matapos malubog sa baha ang kanilang mga tahanan. Hanggang ngayon, umaapela sila sa lokal na pamahalaan ng Calamba para sa ayuda at konkretong tugon.

Matatandaang apat na buwan na ang nakalipas mula nang pumutok ang isyu ng umano’y katiwalian sa mga flood control project sa Laguna. Tinatayang 146 ang naturang proyekto na may kabuuang pondo na P8.6 bilyon, 16 dito ay nasa Calamba. Sa kabila nito, nananatiling lubog sa baha at kahirapan ang mga residente, gaya ng tunay na kalagayan ng mga mamamayan sa Palingon.

22/11/2025

TIGNAN: Nagsagawa ng student-led walk-out ang City College of Calamba (CCC) sa Banga Plaza, Bayan Calamba, nitong ika-21 ng Nobyembre bilang pakikiisa sa Nationwide Walk-out Against Corruption sa buong bansa.

Nanawagan ang mga estudyante ng dalubhasaan na mapanagot lahat ng sangkot sa mawalakang korapsyon at ang direktang pagpapatalsik kina Pangulong Ferdinand "Bongbong" Marcos Jr., at Vice President Sara Duterte.

"Kailangang parehas sina Marcos Jr., at Duterte patalsikin kasama ang mga kasabwat nila sa malawakang katiwalian. Hindi mababago ang sistema hangga't hindi tuluyang napapabagsak ang burukrata-kapitalismong nagsasanegosyo sa pamahalaan." ani Alessandra Pascua, Anakbayan Laguna.

"Tumitindig ang mga kabataan para wakasan ang bulok na sistema na nararanasan ng sambayan, hindi titigil ang kabataan hanggat walang nakukulong na mga pasista, kurakot at komersyalisado na iniisip lang ang pang sariling interes. Lahat dapat ng sangkot ay dapat managot. " ani Martin Roncales, College Editors Guild of the Philippines-Laguna.

Nanindigan rin ang mga estudyante at organisador na nakilahok sa pagkilos na bigyang prioridad ang sektor ng Edukasyon parehong sa mga lokal at pambansang pamantasan. #

Kuha ni: JH

01/11/2025

TIGNAN: Nagtipon ang mamamayang Lagunense, ngayong ika-1 ng Nobyembre, upang mag-alay ng pagpupugay sa puntod ng mga martir ng probinsya bilang bahagi ng taunang paggunita ng Undas.

Nagtirik ng mga kandila at nagkabit ng mga sertipiko ng pagkilala ang mga dumalo bilang simbolikong pag-alaala sa mga bayani ng Laguna na nakibaka at naglingkod sa sambayanang Pilipino. Ang seremonya ay nagsilbing pagkakataon upang sariwain ang kanilang ambag sa kilusan at komunidad.

Binibigyang-diin ng mga nakibahagi ang kahalagahan ng pagpapatuloy ng alaala ng mga martir, partikular sa gitna ng nagpapatuloy na panawagan para sa hustisya at karapatan ng mamamayan.

Sa pahayag ng Anakbayan Laguna, “nanatili sa puso ng bawat masang Pilipino ang alaala ng kadakilaan ng mga kasamang nagbuwis ng buhay para sa bayan,” at idinagdag na mahalagang ipagpatuloy ang adhikain at prinsipyo ng mga bayani ng sambayanang pilipino.

Ayon sa mga dumalo, ang paggunita ngayong taon ay hindi lamang pag-alaala, kundi paalala sa mga hamong kinahaharap ng kasalukuyang henerasyon, lalo na sa usapin ng nagpapatuloy na katiwaliaan ng pamahalaan at pandarambong sa'ting bansa.

28/09/2025

𝗞𝗢𝗟𝗨𝗠𝗡 | “𝗟𝗮𝗯𝗮𝗻 𝗣𝗮𝗿𝗮 𝘀𝗮 𝗧𝗮𝗽𝗮𝘁 𝗻𝗮 𝗣𝗼𝗻𝗱𝗼 𝗻𝗴 𝗘𝗱𝘂𝗸𝗮𝘀𝘆𝗼𝗻: 𝗛𝗶𝗻𝗱𝗶 𝗨𝘁𝗮𝗻𝗴, 𝗞𝘂𝗻𝗱𝗶 𝗞𝗮𝗿𝗮𝗽𝗮𝘁𝗮𝗻”

—Miwra

Bilang estudyante, hindi ko maiwasang magalak nang marinig ang balitang popondohan na ng gobyerno ang Php 12.3 bilyong kakulangan sa Free Higher Education (FHE). Para itong liwanag sa madilim na pasilyo—patunay na kaya palang dinggin ang panawagan ng kabataan. Ngunit malinaw na ito’y paunang hakbang lamang, at hindi pa tapos ang ating laban.

Mula 2022 hanggang 2025, hindi naibigay nang buo ang dapat na pondo para sa libreng matrikula at iba pang gastusin ng mga iskolar ng bayan. Ang epekto? Mga pasilidad na naluluma at hindi napapakinabangan, mga g**ong hirap dahil sa kakulangan ng suporta, at mga estudyanteng napipilitang magtrabaho habang nag-aaral upang makatawid. Sa halip na mabawasan ang bigat ng pasanin, marami pa ring kabataan ang nananatiling nasa bingit ng paghinto.

Hindi matatapos ang laban sa Php 12.3 bilyon. Nariyan pa ang Php 6.4 bilyong budget cut sa 26 na State Universities and Colleges (SUCs), ang inaasahang Php 3.3 bilyong FHE deficiency sa 2026, at ang nakabibiglang Php 163.8 bilyong kabuuang kakulangan sa badyet ng SUCs. Kung magpapatuloy ang ganitong kalakaran, paano natin maaasahang magiging tunay na libre, dekalidad, at abot-kamay ang edukasyon sa Pilipinas?

Hindi dapat maramdaman ng kabataan na utang na loob ang edukasyong ibinibigay ng Estado. Hindi ito pabor na maaaring bawasan o bawiin. Ito ay karapatan na dapat tiyakin, sapagkat ang edukasyon ang pundasyon ng kinabukasan ng bayan. At kung ang pundasyong ito ay laging pinagtitipid, paano makakaahon ang sambayanan?

Bilang estudyante, hindi ko kayang manahimik. Ang bawat g**o na kinakailangang magturo ng lampas sa kayang pasanin, ang bawat aklatan na kulang sa libro, at ang bawat pangarap na napuputol dahil sa kakulangan ng suporta—lahat ng ito ay hindi lamang sugat ng kabataan, kundi sugat ng buong bansa.

Kaya’t hindi dapat tumigil ang panawagan. Kailangang magkaisa ang mga g**o, administrador, magulang, at higit sa lahat, tayong kabataan. Ang pagkakamit ng tunay na libreng edukasyon ay hindi ibibigay nang kusa—ito ay kailangang ipaglaban.

Kung may aral na dapat itanim sa ating mga sarili, malinaw na kailangang magkaisa ang kabataan at kumilos nang kolektibo. Sa bawat hakbang pasulong, dapat tayong maging mas matatag at mas matapang sa paggiit ng ating panawagan. Sapagkat higit sa lahat, ang laban para sa sapat na pondo sa edukasyon ay laban para sa mas malayang kinabukasan ng sambayanang Pilipino.

Katulad ko, panawagan ng bawat estudyante ang makabayan, siyentipiko, at makamasang edukasyon—pag-aaral na nakabatay sa pangangailangan ng ating bayan at mamamayan, hindi ng iilan lamang. Edukasyong masigasig na sinusuri ang tunay at tumpak na aksyon sa mga suliraning kinakaharap ng mga mag-aaral at institusyon. Edukasyong para sa ikabubuti ng bayan—hindi para sa interes ng dayuhan. Edukasyong may kalayaan tayong magpahayag at may demokratikong karapatan ang lahat.

“Sapagkat ang edukasyon ay hindi dapat nakikipag-agawan sa pondo—ito ang dapat inuuna. At kung tunay na mahal ng Estado ang kabataan, ipapakita ito hindi sa salita, kundi sa tapat at sapat na pondo para sa ating kinabukasan.”