11/07/2022
Formal and Informal Language
ဘာသာစကားတိုင်းမှာ ယဉ်ကျေးသော အသုံးအနှုန်း၊ ရင်းနှီးသော အသုံးအနှုန်း၊ ရိုင်းစိုင်းသော အသုံးအနှုန်းးတွေ ရှိကြပါတယ်။ ရင်းနှီးတဲ့သူကို "ဟေ့လူ လာ။ စားအုံး။" ပြောပေမယ့် ဧည့်သည် လူကြီး တစ်ယောက်ကို "ကြွပါခင်ဗျာ။ သုံးဆောင်ပါဦး။" လို့ပြောရမှာပါ။
formal language ကို အလေးအနက် ပြောတဲ့အခါ၊ မရင်းနှီးတဲ့လူတွေပါဝင်တဲ့အခါတွေမှာ သုံးပြီး ရင်းနှီးတဲ့သူတွေ ပြောတဲ့အခါမှာ informal language ကို သုံးပါတယ်။ ရုံးသုံးစာကို formal ရေးပြီး သူငယ်ချင်းဆီကို ရေးရင် informal ရေးပါတယ်။ အများအားဖြင့် formal နဲ့ informal ကြားက neutral ကို သုံးပါတယ်။ formal, informal, neutral က grammar နဲ့ vocabulary ရွေးချယ်သုံးနှုန်းတဲ့အပေါ်မှာ မူတည်တာပါ။ informal မှာ စကားလုံးကို ချုံ့ပြောတာ၊ relative pronoun ကို ချန်ပြောတာ၊ စကားလုံးချန်ပြီး ပြောတာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ ဥပမာ -
She has decided ... (formal)
She's decided ... (informal)
The girl whom I met in Singapore ...
The girl I met in Singapore ...
We have a lot of things to tell you ...
Lots to tell you ...
formal မှာ ရှည်လျားတဲ့စကားလုံးတွေ၊ Latin နဲ့ Greek က ဆင်းသက်လာတဲ့ စကားလုံးတွေ ပါဝင်ပြီး informal မှာ တိုတဲ့စကားလုံးတွေ၊ Anglo-saxon က ဆင်းသက်လာတဲ့ စကားလုံးတွေ ပါဝင်တယ်။
formal : informal
commence : start
terminate : end
endeavour : try
formal နဲ့ polite ပိုဖြစ်ဖို့ အချို့ modal verb တွေကို ရွေးချယ် သုံးနှုန်းနိုင်တယ်။
Can I suggest ... (neutral)
May I suggest ... (more formal)
Might I suggest ... (very formal)
သဒ္ဒါစည်းမျဉ်းအရ ထည့်ရမယ့် စကားလုံးတွေ မထည့်ပဲ ချန်ပြောရင် informal ဖြစ်တယ်။ ချန်တဲ့ စကားလုံးတွေကို ကွင်းခတ်ပြထားပါတယ်။
I am sure (that) I've met her before.
(Have you) Seen my gloves anywhere?
(Are) you ready yet?
ရုံးသုံးနို့တစ်စာကို formal ရေးပေမယ့် လူတစ်ဦးတစ်ယောက်က ရေးရင် informal ရေးတယ်။
ဝင်ပေါက်ဝတွင် ယာဉ်များ ရပ်နားထားခြင်းကို ခွင့်မပြုကြောင်း ဝယ်ယူအားပေးသူများအား ထပ်မံအသိပေးအပ်ပါသည်။ ကျေးဇူးတင်ပါသည်။
Customers are reminded that parking is not permitted in front of this entrance. Thank you.
ဒီဂိတ်ပေါက်ရှေ့မှာ ပိတ်မရပ်ပါနဲ့။ ကျေးဇူးပါ။
Please don't park in front of this gate. Thanks.
စာဖတ်သူ၊ နားထောင်နေသူကို လေးစားကြောင်းပြသဖို့ formal language ကို သုံးပါတယ်။ ဒဲ့ပြောတာမျိုး ဖိအားပေးပြောတာမျိုး မဖြစ်အောင်လည်း formal ကို သုံးပါတယ်။
(ပရိသတ်ကို ပြောတဲ့အခါ)
Ladies and gentlemen, please welcome Daw Aung San Suu Kyi.
(စားသောက်ဆိုင်မှာ စားပွဲထိုးသူက ပြောတဲ့အခါ)
May I take your plate, sir?
(ကျေးဇူးတင်ကြောင်း ရေးသားသောအခါ) Thank you for your wonderful gift.
(လူစိမ်းတစ်ယောက်ကို လမ်းမေးတဲ့အခါ)
Excuse me, I am looking for Cathedral Street.
[Where is the Cathedral Street? ဟု မမေးရ။]
(ဇွတ်အတင်းလုပ်သလို မဖြစ်စေလိုသောအခါ)
It's kind of cold in here. Could we close the window? (formal)
It's cold in here. Let's close the window. (informal)
Could you just turn the radio down a little, please?
Turn down the radio.
Could I ask you the time, please?
What's the time now?
အပြောမတတ်တော့ ရိုင်းသလို မဖြစ်အောင်၊ ရင်းနှီးတဲ့သူတွေကို formal language သုံးပြီး တစ်စိမ်းမဆန်အောင် သူ့နေရာနဲ့သူ grammar နဲ့ vocabulary ကို ရွေးချယ် သုံးနှုန်းကြပါစို့။
ရွှင်လန်းချမ်းမြေ့ပါစေ။
သန့်ဇော် B.E.