Chin.info

Chin.info Contact information, map and directions, contact form, opening hours, services, ratings, photos, videos and announcements from Chin.info, News & Media Website, .

Omicron သည် Covid မြင့်တက်မူကြောင့် WHO မှ တရုတ်ထံမှ ဒေတာ တောင်းဆိုလူသိများသော omicron အမျိုးအစားခွဲနှစ်ခုသည် တရုတ်နိုင်...
05/01/2023

Omicron သည် Covid မြင့်တက်မူကြောင့် WHO မှ တရုတ်ထံမှ ဒေတာ တောင်းဆို

လူသိများသော omicron အမျိုးအစားခွဲနှစ်ခုသည် တရုတ်နိုင်ငံတွင် Covid-19 မြင့်တက်နေသဖြင့် ကူးစက်မှုကြောင့် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ မှ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ပြောကြားခဲ့ပြီး ၎င်းနိုင်ငံသည် Covid Zero မူဝါဒကို အဆုံးသတ်ကာ ပိုမိုပွင့်လင်းမြင်သာမှုရှိရန် ထပ်မံတောင်းဆိုခဲ့သည်။

WHO သည် ဆေးရုံတက်ဆိုင်ရာ ပုံမှန်နှင့် ယုံကြည်စိတ်ချရသော ဒေတာများအပြင် အချိန်နှင့်တပြေးညီ ဗိုင်းရပ်စ် sequencing ကို ပိုမိုပြည့်စုံစေလိုသည်ဟု WHO ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Tedros Adhanom Ghebreyesus က သတင်းထောက်များနှင့် တွေ့ဆုံရာတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။
တရုတ်နိုင်ငံမှ လုံလောက်သော ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ ချို့တဲ့ခြင်းသည် ခရီးသွားများအတွက် ကိုဗစ်စစ်ဆေးမှု လိုအပ်ချက်အသစ်များကို ထည့်သွင်းထားသောကြောင့် အမေရိကန်နှင့် အခြားနိုင်ငံများမှ အဓိကအချက်တစ်ချက်ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံများသည် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံသားများကို ကာကွယ်ရန် ခြေလှမ်းများ လုပ်ဆောင်နေကြသည်ကို နားလည်နိုင်သည်ဟု Tedros က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျွန်တော်တို့မှာ အချက်အလက် အပြည့်အစုံ မရှိသေးပါဘူး” ဟု WHO ၏ ကျန်းမာရေး အရေးပေါ် အခြေအနေ အစီအစဉ် အမှုဆောင် ဒါရိုက်တာ Mike Ryan က ပြောကြားခဲ့သည်။ တရုတ်ကိန်းဂဏန်းများသည် သေဆုံးမှု၊ ဆေးရုံတက်ကုသမှုနှင့် အထူးကြပ်မတ်ကုသဆောင်နေထိုင်မှုတို့ကို ကိုယ်စားပြုနေဆဲဖြစ်နိုင်သည်ဟု ၎င်းက ပြောကြားပြီး လွန်ခဲ့သည့် 10 ရက်အတွင်း တရုတ်နိုင်ငံမှ ဒေတာမျှဝေမှုတွင် "တိုးများလာသော ထိတွေ့ဆက်ဆံမှု" ကို ချီးကျူးပြောဆိုခဲ့သည်။
Omicron အမျိုးအနွယ် BA.5.2 နှင့် BF.7 တို့သည် ဒီဇင်ဘာလ 1 ရက်နေ့မှ စုဆောင်းပြီး စီပွားထားသော ဂျီနိုမ်နမူနာ 2,000 တွင် ဒေသတွင်း ကူးစက်မှု 97.5% ရှိကြောင်း WHO မှ တရုတ်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးစင်တာမှ အချက်အလက်များကို ကိုးကား၍ WHO မှ ပြောကြားခဲ့ပါသည်။ ယခုအချိန်တွင် တရုတ်အေဂျင်စီသည် မျိုးကွဲအသစ်များကို အစီရင်ခံခြင်းမရှိသေးကြောင်း WHO မှ ပြောကြားခဲ့သည်။
လာမည့်လနှစ်သစ်ကူးအားလပ်ရက်တွင်လူများစုပေါင်းဆင်နွှဲခြင်းဖြင့်ကူးစက်မှုအသစ်ကိုဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည် ဟု WHO ၏သတိပေးချက်နှင့်တုံ့ပြန်မှုညှိနှိုင်းရေးဌာနညွှန်ကြားရေးမှူး Abdi Mahamud ကပြောကြားခဲ့သည်။

တရုတ်နိုင်ငံပြင်ပတွင်၊ WHO သည် US တွင် omicron subvariant XBB.1.5 ပျံ့နှံ့မှုကို စောင့်ကြည့်နေပြီး ၎င်းသည် မတွေ့ရသေးသည့် ကူးစက်နိုင်သော အခွဲအမျိုးအစားဖြစ်နိုင်သည်ဟု ညွှန်ပြနေသည့် WHO ၏နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ ဦးဆောင်အရာရှိ Maria Van Kerkhove မှ ပြောကြားခဲ့သည်။ အခြားအမျိုးအစားများထက် ပိုမိုပြင်းထန်ကြောင်း အရိပ်အယောင်မရှိသေးကြောင်း သူမက ပြောသည်။

“ဘယ်မျိုးကွဲတွေ ပျံ့နှံ့နေတယ်ဆိုတာကို သိဖို့ကိစ္စမဟုတ်ဘဲ၊ ဒါတွေကို အကဲဖြတ်ဖို့ ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်းက လိုအပ်ပါတယ်၊ အဲဒီထဲက တစ်ခုခုဟာ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ပျံ့နှံ့နေတဲ့ မျိုးကွဲအသစ် ဟုတ်မဟုတ်ကို ဆုံးဖြတ်ဖို့အတွက် ကမ္ဘာ့အသိုင်းအဝိုင်းက လိုအပ်ပါတယ်” ဟု Van Kerkhove က ပြောသည်။

လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဟု စစ်အစိုးရ အကြီးအကဲက ပြော++++++!!!!!!ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုက...
05/01/2023

လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသော ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပမည်ဟု စစ်အစိုးရ အကြီးအကဲက ပြော
++++++!!!!!!

ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ထောင်ဒဏ် ၃၃ နှစ်အထိ တိုးမြှင့်ပေးပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအတွင်း လွတ်လပ်ရေးနေ့အဖြစ် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ကျင်းပပြီး ပါတီစုံရွေးကောက်ပွဲကို လွတ်လပ်၍ တရားမျှတစွာ ကျင်းပသွားမည်ဟု စစ်အစိုးရက ပြောသည်။

လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်နီးပါးခန့်က စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံများ၏ နေရာအနှံ့အပြားတွင် စစ်အစိုးရတပ်များနှင့် အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်သူ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်များကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေသည်။

မကြာသေးမီက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တရားရုံးပိတ်စစ်ဆေးမှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်အစိုးရသည် ယခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် အသစ်ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် အမေရိကန်က "အတုအယောင်" ဖြစ်သည်ဟု အမေရိကန်က ပြောကြားထားသည့်အတွက် ပြင်ဆင်နေပါသည်။

"အရေးပေါ်အခြေအနေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်တွေကို ပြီးမြောက်အောင် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံနဲ့အညီ လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတတဲ့ ရွေးကောက်ပွဲတွေ ကျင်းပပေးမှာပါ" ဟု စစ်အစိုးရ အကြီးအကဲ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က နေပြည်တော်ရှိ တပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ထောက်ခံသူများကို ပြောကြားခဲ့သည်။

စစ်အစိုးရက ချမှတ်ထားသည့် အရေးပေါ်အခြေအနေသည် ဇန်နဝါရီလကုန်တွင် သက်တမ်းကုန်ဆုံးမည်ဖြစ်ပြီး ယင်းနောက် ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေအရ အာဏာပိုင်များက ရွေးကောက်ပွဲ အသစ်ကျင်းပရန် အစီအစဉ်များကို ရွှေ့ဆိုင်းရမည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာ့တပ်မတော်က အာဏာသိမ်းရခြင်းအကြောင်းရင်းအဖြစ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD မှ ပြတ်ပြတ်သားသား အနိုင်ရခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင်များအား လိမ်လည်မှု ကြီးကြီးမားမား ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ခိုင်လုံသောစွပ်စွဲချက် ခိုင်လုံခြင်းမရှိပေ။

နိုင်ငံတကာ အကဲခတ်များက အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲများသည် လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသည်ဟု ဆိုသည်။

စစ်အစိုးရက ခန့်အပ်ထားသော ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်သည် “အချိုးကျ ကိုယ်စားပြု ရွေးကောက်ပွဲစနစ်” နှင့် ပတ်သက်၍ ဆွေးနွေးရန် နိုင်ငံရေး ပါတီများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်က အသေးစိတ် ပြောကြားခြင်း မရှိပေ။

ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်သည် ၂၀၂၀ နှင့် ၂၀၁၅ တို့တွင် အများစု အနိုင်ရရှိခဲ့သည့် ပထမလွန်ခဲ့သော စနစ်အား စစ်အစိုးရက ဖယ်ရှားပစ်နိုင်သည်ဟု လေ့လာသူများက သုံးသပ်ကြသည်။

ကိုးကား : AFP

လွတ်ရေးနေ့ (၇၅)နှစ်မြောက် အထိမ်းအမှတ်ဖြင့် စကစမှအကျဉ်းသား ၇၀၀၀ ကျော် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေးဇန်န၀ါရီလ (၄)ရက်နေ့တွင် ကျ...
04/01/2023

လွတ်ရေးနေ့ (၇၅)နှစ်မြောက် အထိမ်းအမှတ်ဖြင့် စကစမှအကျဉ်းသား ၇၀၀၀ ကျော် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ပေး

ဇန်န၀ါရီလ (၄)ရက်နေ့တွင် ကျရောက်သည့် အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများ၏ လွတ်လပ်ရေးနေ့ အထိမ်းအမှတ် လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဖြင့် မြန်မာစစ်အစိုးရက အကျဉ်းသား ၇၀၁၂ ဦးကို လွှတ်ပေးခဲ့ကြောင်း နိုင်ငံပိုင်ရုပ်သံ MRTV က သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

လူသတ်မှုနှင့် မုဒိမ်းမှုဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ကျခံနေရသော အကျဉ်းသားများ သို့မဟုတ် ဖောက်ခွဲရေးပစ္စည်းများ၊ ဥပဒေမဲ့ ပေါင်းသင်းမှု၊ လက်နက်၊ မူးယစ်ဆေးဝါးနှင့် အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများနှင့် ပတ်သက်သည့် စွဲချက်များအတွက် ထောင်ဒဏ်ကျခံနေရသော အကျဉ်းသားများကို လွှတ်ပေးမည်မဟုတ်ကြောင်း MRTV မှ ပြောကြားခဲ့သည်။

နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားတွေ လွတ်မြောက်လာမလားဆိုတာ ချက်ချင်း မသိရသေးပါဘူး။

ကိုးကား Reuter

အရှိုချင်းလူမျိုး(Asho Chin)အရှိုချင်းလူမျိုးဟာ -မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် တဝှမ်းမှာ ကွဲပြား ပျံ့နှံ့န...
04/01/2023

အရှိုချင်းလူမျိုး(Asho Chin)
အရှိုချင်းလူမျိုးဟာ -မြန်မာနိုင်ငံ အလယ်ပိုင်းနှင့် ရခိုင်ပြည်နယ် တဝှမ်းမှာ ကွဲပြား ပျံ့နှံ့နေထိုင်ကြပါတယ်။

အရှိုချင်းလူမျိုးဟာ “a scattered people even as grass between bricks - ကွဲပြား ပျံ့နှံ့နေပြီး၊ အုတ်ကြား မြက်ပေါက်လိုတောင် ဖြစ်နေတယ်” လို့ နားလည်လွဲခံရ ဖူးတယ်။ (Burma Baptist Chronicle – page 345) အရှိုလူမျိုးရဲ့ သဘာဝက ထူးခြားတဲ့အတွက် ဒီလို နားလည်လွဲကြသလို၊ အရှိုလူမျိုးကို သေချာစွာ မလေ့လာ လို့လည်း နားလည်လွဲကြတာပါ။ အမှန်တော့ အရှိုလူမျိုးဟာ အုတ်ကြားမြက်ပေါက် မဟုတ်ဘဲ၊ Cushion – “ကူရှင်” လို လူမျိုးတမျိုးသာဖြစ်တယ်။ ကူရှင်ဆိုတာ အထိအခိုက်မခံတဲ့ အရာ၊ ကြေကွဲလွယ်တဲ့ အရာတွေရဲ့ကြားမှာ ထားတဲ့ နူးညံ့တဲ့ အခုအခံပါ။ (ဥပမာ - T.V ကို ခုတဲ့ ဖေါ့တုံး) ကူရှင်ဟာ ပင်ကိုက တန်ဖိုးရှိလှတယ်လို့ မထင်ရပေမယ့်၊ အလွန်အသုံးဝင်တဲ့ အရာတမျိုးပါ။ အရှိုချင်း လူမျိုးဟာ သူ ပျံ့နှံ့နေထိုင်ရာ အရပ်တွေမှာရှိတဲ့ ပင်ကိုသဘာဝ အလွန် ကွာခြားကြပြီး၊ အထိခိုက်မခံတဲ့ အချက်တွေရှိနေတဲ့ လူမျိုးတွေကြားမှာ ပြေလည်စွာနေထိုင်နိုင်သူ၊ စိတ်နေ ရိုးသား အေးဆေးသူ ဖြစ်တယ်။ ကူရှင်ဟာ တိုင်းရင်းသား လူမျိုးတွေကြားမှာ ပြေလည်စွာနေထိုင်နိုင်သူ၊ စိတ်နေရိုးသား အေးဆေးသူ ဖြစ်ပါတယ်။

ဆလိုင်း၊ မိုင် ကို နာမည်ရှေ့မှာ ချစ်စဖွယ်၊ ဂုဏ်ယူစဖွယ်ခေါ်ဆိုသုံးနှုန်းကြပါတယ်။

ဒေသ
အရှိုချင်းလူမျိုးရောက်ရှိနေထိုင်ရာ ဒေသများမှာ ရခိုင်ရိုးမတောင်တန်း - ရခိုင်လူမျိုးများနဲ့ ချင်းလူမျိုးများ ကြားမှာဖြစ်စေ၊ ဧရာဝတီနဲ့ စစ်တောင်းမြစ်ဝှမ်း မြေပြန့်ဒေသများ - ပျူလူမျိုးများနဲ့ ချင်းလူမျိုးများကြားမှာဖြစ်စေ၊ ပဲခူးရိုးမနဲ့ ရှမ်းရိုးမတောင်ခြေဒေသ - ရှမ်း၊ ကရင်နဲ့ ပျူလူမျိုးများ ကြားမှာ ဖြစ်စေ လူမျိုးရေး စိတ်နာမှုနဲ့ ဘာသာရေး ပြဿနာ ကင်းစွာနေနိုင်တဲ့ ကူရှင် လူမျိုးတမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ ကမ္ဘာပေါ်က လူမျိုးရေးမုန်းတီးမှုနဲ့ ဘာသာရေးပြဿနာတွေ ပြေလည်ဖို့အတွက် ကူရှင်လို လူမျိုးတွေ ရှိဖို့လိုပါတယ်။ ကူရှင်တွေကို တိုးတက်လာစေမှသာ လူအသိုင်းအဝိုင်းလည်း သက်တောင့်သက်သာ ဖြစ်လာမှာပါ။ အရှိုလူမျိုးတိုးတက်လာရင် သူ့ပတ်ဝန်းကျင်ဟာ အရင်ထက်ပိုပြီး တရားမျှတ ငြိမ်းချမ်းသာယာလာမယ်လို့ မြော်လင့်စရာပါ။ စိတ်အေးပြီး၊ ဘက်မလိုက်တတ်တဲ့ ကူရှင်လူမျိုးတွေဟာ ကမ္ဘာ့ လူသားတွေအတွက် ဘုရားသခင်ပေးတဲ့ လက်ဆောင်လို့ ဆိုနိုင်မယ်ထင်ပါတယ်။

ဝတ်စားဆင်ယင်မှု
ဝတ်စားဆင်ယင်မှုမှာ အလေးအနက်ထား ချယ်သတတ်သူ မဟုတ်ပါ။ အဆောင်အယောင်နဲ့ လူကြားထဲ တိုးဝင်ဖို့ ကြိုးစားသူ မဟုတ်ပါ။ ဝတ်ကောင်းစားလှနဲ့ ဟိတ်ဟန်ထုတ်လေ့၊ ဝါကြွားလေ့၊ ခြောက်လှန့်လေ့ မရှိကြပါ။ အရှိုလူမျိုးဟာ ရုပ်ဝတ္ထု ပစ္စည်းတွေကို စွဲလန်းတဲ့ Materialistic people မဟုတ်ပါ။ ဒါကြောင့် သူတို့ မချမ်းသာပါ။ မချမ်းသာလို့လည်း ဝမ်းမနည်း၊ မသိမ်ငယ်ကြပါ။ လောဘကြီးတဲ့ လူတွေထဲမှာ အရှိုအများစု မပါပါ။

အရှိုချင်းတွေရဲ့ ရိုးရာအဝတ်အထည်မှာ ကြက်သွေးနီရောင်၊ အနက် အဓိကပါပြီး၊ အပြာ၊ အဝါနဲ့ အစိမ်းတို့က သီးခြားလိုင်းကလေးများအဖြစ် ပါးပါးကလေးပဲ ပါပါတယ်။ အနီရင့်ရောင်က ရဲရင့်မှု၊ အနက်ရောင်က တည်ကြည် ခန့်ညားမှုနဲ့ မြင့်မြတ်မှုကို ပြပါတယ်။ အပြာ၊ အဝါနဲ့ အစိမ်းတို့ နည်းနည်းစီပါတဲ့အတွက် ခပ်ပြတ်ပြတ် တုံးတိကြီး မဟုတ်သလို၊ အရောင်များကို မရောယှက်ပဲ သီးခြား အစင်းကလေးများသာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ရောလိုက်၊မျောလိုက် Compromise လုပ်သူမဟုတ်ပါ။

ရွှေဆွဲကြိုး မဟုတ်ပဲ၊ ငွေဆွဲကြိုးကို အရှိုချင်း အမျိုးသမီးများ ဆင်ယင်လေ့ရှိတဲ့အတွက် ငွေရောင်ဟာ တည်ငြိမ် အေးချမ်းမှုကို ပြပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေက နားပေါက်မှာ နားကပ်မပန်ပဲ၊ မှန်ဝိုင်းပါတဲ့ နားတောင်းကို ပန်ကြတာကတော့ သူတို့လည်း လှချင်တာတော့ မြင်သာတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ အမျိုးသမီးတွေ ပါးမှာ ပါးရဲထိုး ( ဆေးမှင်ကြောင်ထိုး ) တဲ့ ဓလေ့ကတော့ လှချင်ရုံနဲ့ အသားအနာခံ၊ ရုပ်အလှပျက်ခံ မထိုးလောက်ကြပါဘူး။ အမျိုးသားတွေလည်း မထိုးကြပါဘူး။ ရှေး လူမျိုးခြားဘုရင်တွေ တော်ကောက်မှာ စိုးလို့၊ ရာထူး အာဏာ မရှိပေမယ့် ငယ်ငယ်ကတည်းက သံယောဇဉ်တွယ်ခဲ့ရတဲ့ ငယ်ချစ်နဲ့ ဝေးမှာ စိုးလို့ပဲ ဖြစ်မှာပါ။ ရာထူး အာဏာကို အလွဲသုံးစားလုပ်ပြီး၊ အချစ်ကို နားမလည်၊ အလှမက်တဲ့ ဘုရင်တွေရဲ့ ရန်နဲ့ဝေးဖို့ရာ အလှပျက်ခံလိုက်တဲ့ အရှိုချင်း အမျိုးသမီးတို့ရဲ့ စွန့်လွှတ်ရဲတဲ့ စိတ်ဓာတ်၊ မလှတော့ပေမယ့် ဆက်ချစ်သွားနိုင်တဲ့ အရှိုချင်း ယောက်ျားတို့ရဲ့ တည်ကြည်တဲ့ စိတ်ဓာတ်တွေဟာ ထူးခြားလှပါတယ်။ စိတ်ဓာတ် အဆင့်အတန်း မနိမ့်ဘူးလို့ ဆိုရမှာပါ။ ဒီနေ့ခေတ် အရှိုတွေမှာ ပါးရဲထိုးတဲ့ ဓလေ့မရှိတော့ပေမယ့် ငွေကြေးနဲ့ ရာထူးအာဏာ အလွဲသုံးစား အပြုအမူတွေကိုတော့ လက်ခံကျင့်သုံးကြမှာမဟုတ်ပဲ၊ လူမျိုးသဘာဝအရ အနစ်နာခံကာ တနည်းနည်းနဲ့ ကိုယ့်လမ်းကိုလျှောက်နေကြဆဲ ဖြစ်မှာ အမှန်ပါ။

အစားအစာ
အရှိုတို့ရဲ့ အစားအသောက်မှာ မဆလာ၊ အရောင်တင်နဲ့ ဆီ ပါဝင်လေ့မရှိပါ။ ဒါကြောင့် အရှိုဟာ ရိုးရှင်းစွာနေထိုင်သူဖြစ်ပါတယ်။ ဟိတ်ဟန်တွေ၊ အဆောင်အယောင် ချယ်သမှုတွေ သူ့မှာမရှိ။ လှည့်စားမှု (အရောင်တင်) နဲ့ ဆွဲဆောင်မှု (မဆလာ)တွေလည်း မရှိ။ သူဟာ ပဲဟင်းတခွက်ကို မဆလာတွေ၊ အရောင်တင်တွေ ချယ်၊ ဘာဟင်မှန်းမသိရတဲ့ အနီရောင်ဟင်းတခွက်ဖြစ်အောင်လုပ်ပြီး၊ အမွှေးအကြိုင်ကောင်းကောင်းနဲ့ ညီအကိုချင်းကို ပဲဟင်းညာကျွေးတဲ့ Jacob ယာကုပ် လို လူမျိုးမဟုတ်ပါ။ ဒါကြောင့် သူတပါးမုန်းတီးခြင်းကို ခံရတဲ့ လူမျိုးတမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ အရှိုတယောက်ဟာ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်တွေပါတဲ့ ဆီပြန်ဟင်းတွေကို ရေရှည်မစားနိုင်ပါ။ သူ့ကိုယ်ခန္ဓာ လိုအပ်ချက်နဲ့ မကိုက်ညီပါ။ သူစားလေ့ရှိတာက အပြုတ်၊ အသုတ်နဲ့ အထောင်းတွေ ပိုများပါတယ်။ အရှိုတွေဟာ ဟင်းစားမမက်သူ၊ ဟင်းငတ်ခံနိုင်သူဖြစ်ပါတယ်။ အချိန်အတော်ကြာကြာ ဖြစ်သလို နေထိုင်စားသောက်ပြီးကာမှ ဟင်းကောင်းတခွက်ကို သူစားနေကြချက်ပြုတ်ပုံမျိုးနဲ့ အားရပါးရ စားလိုက်ရတဲ့အခါ - အွန်ဟာ ပ္လေဟို့ - “On Har Plae Hgo” - `ဟင်းငတ်ပြေတယ်´ လို့ ရေရွတ်လေ့ရှိပါတယ်။ အကြာကြီးနေပြီးမှ အားရပါးရ စားလေ့ရှိပြီး၊ အစားအသောက်ပြင်ဆင်ပုံလည်း မလှပတော့ `ချင်းစား၊ လင်းစား´ လို့ အပြောခံရသူ ဖြစ်ပါတယ်။ အရောင်တင်နဲ့ မဆလာတွေ မသုံးပေမယ့် ဟင်းနဲ့လိုက်ဖက်တဲ့ ဟင်းခတ်အမွှေးအကြိုင်အတွဲတွေတော့ သူ့မှာရှိပါတယ်။ ပင်စိမ်း၊ ကြက်ဟင်းခါးရွက်၊ ရုံးဗွေ၊ ပိတ်ချင်း၊ ဗိစပ်၊ ကန့်ဘလူ - - - - - - - - စတဲ့ ဟင်းကို အရသာ ထိန်းပေးတဲ့အရာတွေကို ဟင်းနဲ့ လိုက်ဖက်စွာ၊ ထိရောက်စွာ သုံးစွဲတတ်ကြပါတယ်။ ဘိုးဘွားတွေ လက်ထက်ကတည်းက တွဲလာခဲ့တဲ့ ဟင်းအဖက်အစပ်တွေဟာ တခြားနည်းနဲ့ ပြင်ချက်ရင် လိုက်မှီဖို့ ခက်ခဲပါတယ်။ သူ့ဟင်းချက်ပုံဟာ ရုတ်တရက်ကြည့်ရင် အရောင်မပါ၊ အနံ့ မဆွဲဆောင်တဲ့အတွက် အတော်ညံ့မယ့်ဟင်းလို့ ထင်ရတတ်ပါတယ်။ စားကြည့်ရင်တော့ အဖက်အစပ် ထူးထူးခြားခြား ကောင်းမွန်တာကို တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဟင်းပြင်မလှပေမယ့် ဟင်းအထာတော့ သိတယ်လို့ ဆိုရမှာပါ။ ငရုပ်သီးအစပ်စားနိုင်တာကိုကြည့်ပြီး- `မလေးအစားအစာက မစပ်ဘူးထင်ရပေမယ့် - စားကြည့်တော့ အုန်းနို့ကြောင့် သိပ်မစပ်၊ ထင်သလောက်မထက်တာတွေ့ရတယ်။ မြန်မာအစားအစာက စပ်မယ်လို့ထင်ရတဲ့အတိုင်း- စားကြည့်တော့ တကယ်စပ်တယ်၊ ထင်သလိုထက်တယ်။ သီရိလင်္ကာအစားအစာက ကြည့်တော့ မစပ်ဘူးလို့ထင်ရပေမယ့်- စားကြည့်တော့ အတော်စပ်တော့ ထင်တာထက် ပိုထက်တာကို တွေ့ရတယ်´ လို့ မှတ်ချက်ချကြပါတယ်။ ဒါဆိုရင် မြန်မာငရုပ်ထက် အရှိုစားတဲ့ ချင်းငရုတ်က ပိုစပ်တာကိုတော့ အသိအမှတ်ပြုကြရမှာပါ။ `ချင်းရဲ- ဆွဲထုတ်´ လို့ ဆိုစကား ရှိခဲ့တာမဟုတ်လား? ပြည်တွင်းက တိုင်းရင်းသားတချို့မှာ မှိန်းစရာ ဘိန်း၊ မူးယစ်ဆေး ပြဿနာရှိသလို၊ အရှိုအမျိုးသားတွေမှာ သွေးဆူစေတဲ့ အရက်က အဓိကပြဿနာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရှေးက သုံးစွဲခဲ့တဲ့ ကောက်ညှင်းနဲ့လုပ်တဲ့ ခေါင်ရည်နဲ့ အရည်အသွေး စိစစ်မှုမရှိတဲ့ ပြည်တွင်း ပုဂ္ဂလိက စက်ရုံချက်အရက်တွေရဲ့ ကွာဟတဲ့ ဆိုးကျိုးကို အရှိုတွေ အတော်ခံရပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူမှုရေးကူညီစောင့်ရှောက်တဲ့အနေနဲ့ အရက်ဖြတ်ဌာနတွေနဲ့ အရက်ကြောင့် ဖြစ်ရတဲ့ ကိုယ်ခန္ဓာနဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုတွေ အရေးတကြီးလုပ်ဖို့ လိုအပ်နေပါတယ်။

တေးသီချင်း
အရှိုချင်းတို့ရဲ့ ပင်ကိုစိတ်ထားက သူတို့ရဲ့ သီချင်းအကြောင်းအရာတွေကို ရွေးချယ်ပေးပါတယ်။ တချို့လူမျိုးတွေရဲ့ သီချင်းတွေမှာ အိမ်ထောင်မှုကိစ္စနဲ့ လိင်ကိစ္စတွေ ညစ်ညမ်းစွာပါတတ်ပါတယ်။ အရှိုတယောက်အတွက်တော့ လိင်ကိစ္စဟာ တဦးချင်းရဲ့ သီးသန့်ကိစ္စ (Private) သာဖြစ်ပြီးတော့၊ လူအများ Public ရှေ့မှာ ပြောဖို့ရာ ရှက်စရာပါ။ တခါ- `လိမ်မာပါတယ်…. ဗမာမလေး စိတ်မညိုနဲ့…´ လို့ ရှမ်းအဆိုတော်လို သူတပါးအမျိုးကို ချစ်ကြောင်း သူလိုက်မဆိုနိုင်သလို၊ `ရိုးသားတဲ့ ကရင်မလေးရယ်´ လို့လည်း ဗမာအဆိုတော်လို သူတပါးအမျိုးကို ရိသဲ့သဲ့ မဆိုတတ်ကြပါ။ အရှိုချင်းတယောက် တပါးအမျိုးနဲ့ အိမ်ထောင်ကြမိနိုင်ပေမယ့်၊ သူမှန်တယ်၊ လူတိုင်းလုပ်ရမယ်လို့ လူအများရှေ့မှာ မပြောသာပါ။ သူတယောက်ရဲ့ သီးသန့်ကိစ္စအဖြစ်သာနေရပါတယ်။ ဒီ့အပြင် အရှိုတယောက်ရဲ့ သီချင်းမှာ … အမြဲတမ်းအချစ်တွေကြီးပဲ ထပ်မနေတတ်ပါ။ ပြည်တွင်းက မြန်မာသီချင်းတွေရဲ့ အားနည်းချက်က ယောက်ျားနဲ့ မိန်းမချစ်တဲ့အချစ်ကို လူငယ်တွေလည်းဆို၊ ကလေးပေါက်စနတွေလည်းဆို၊ အသက်ကြီးပိုင်းတွေလည်း အရှက်ကင်းမဲ့စွာဆိုနေကြရတာပါ။ အရှိုတွေကတော့ အသက်ကြီးရင် အချစ်သီချင်းမဆိုတော့ပါ။ သီချင်း ရေးသားစရာအကြောင်း ရှားပါးနေခြင်းပါပဲ။ တွေးတော ဆင်ခြင်ရတာကို သနာပါတဲ့ အရှိုတွေအတွက်တော့ ဖိုမအချစ်အပြင် တခြား ပြောစရာတွေ အများကြီးရှိနေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် အရှိုလူငယ်တွေ သီချင်းရေး၊ စာပေရေးသားကြရင် ဖိုမအချစ်ကို သူများလိုက်ရေးသလို ရေးဖို့မလိုပါဘူး။ အကြောင်းအရာသစ်တွေ ထုတ်ပေးနိုင်ကြပါလိမ်မယ်။ ဆလိုင်းတင်မိုးနဲ့ ဆလိုင်းကျော်သိန်းတို့ရဲ့ အရှိုသီချင်းများ ရေးသားသီဆိုနေတာဟာ အရှိုစကားကို ထိန်းသိမ်းရာရောက်သလို၊ အရှိုလူမျိုးရဲ့ အတွေးအခေါ်၊ စိတ်ဓာတ်တွေကို တခြားသူတွေလည်း သိလာနိုင်ဖို့လည်း အထောက်အကူပြုပါတယ်။ တခါက…. အခုဒီဝက်ဆိုဒ်မှာတင်ထားတဲ့ ဆလိုင်းတင်မိုးရဲ့ Ango Saung Saung သီချင်းကို မိတ်ဆွေတယောက်က ကြားပြီး၊ အဓိပ္ပာယ်မေးပါတယ်။ သားနဲ့သမီးကို မနက်စောစောထဖို့၊ နေထွက်လာပြီ၊ ငှက်ကလေးတွေ စတင်လှုပ်ရှားနေကြပြီ၊ အိပ်ပဲနေရင်တော့ အိမ်ထောင်ဟာ တိုးတက်မှုမရှိဘဲ၊ ယုတ်လျော့နေမယ်လို့ ဆိုနေတာလို့ ပြောပြတယ်အခါ `တယ်ဟုတ်ပါလား´လို့ ချီးကျူးပါတယ်။ ဒီလိုအဓိပ္ပာယ်ကောင်းတဲ့သီချင်းကလေးတွေ ပြည်တွင်းမှာ ကြားရခဲတယ်မဟုတ်လား။ ဒါကြောင့် အရှိုတွေအနေနဲ့ အတွေးအခေါ်ပိုင်းမှာ သန့်ရှင်းစွာတွေးတတ်၊ ကျယ်ပြန့်စွာတွေးတတ်တဲ့သူတွေများပြားစွာ ပေါ်ပေါက်ဖို့ အရှိုလူငယ်တွေကို ပြုစုပျိုးထောင်၊ အားပေးသင့်ပါတယ်။

တေးဂီတနှင့်စပ်ဆိုင်သော ထူးခြားမှု
ပြည်တွင်းတေးဂီတလောကမှာ ကရင်လူမျိုး Lead ဂီတာသမား စောဘွဲ့မှူးနှင့် ကိုချစ်စမ်းမောင်တို့ ထင်ရှားကြပါတယ်။ ချင်းလူမျိုးတွေကတော့ Bass ဂစ်တာကို နှစ်သက်ခုံမင်ပြီး ထင်ရှားတယ်လို့ ဆိုနိုင်လောက်ပါတယ်။ တချိန်က Aces တီးဝိုင်းမှာ ဇာလျန်း၊ Emperor တီးဝိုင်းမှာ ကျင်ခန်းပုံး၊ Iron Cross မှာ ဆလိုင်းခင်မောင်သန့် နဲ့ Lazy Club မှာ ကျင်ပိ ..... တို့ဟာ Bass ဂစ်တာတီးပြီး ထင်ရှားကြပါတယ်။ Lead ဂစ်တာဟာ ဦးဆောင်ပြီး တေးသွားအလှ ဖော်ပေးတယ်ဆိုရင်၊ Bass ဂစ်တာဟာ ပုံမှန်တီးရင်း၊ သီချင်းကို နောက်ကနေ ခိုင်မာအောင် ပံပိုးပေးတာလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ ချင်းလူမျိုးတွေရဲ့ ရိုးရိုးရှင်းရှင်း (တုံးတိ) ကြီးနဲ့၊ နောက်တန်းက သစ္စာရှိစွာ ပံ့ပိုးတတ်တဲ့ စိတ်ထားကို မြင်သာစေတဲ့အချက်တချက်ပါ။

အရှို စကားနဲ့ စာပေ
အရှိုစကားဟာ သတိထားထိန်းသိမ်းရမယ့် အခြေအနေကို ရောက်နေပါပြီ။ အရှိုစကားဟာ ဗမာစကားထက် ပြောရခက်ပါတယ်။ ( ဗမာစကားထက် စကောကရင်စကားက ပိုပြီး ပြောရလွယ်ပါတယ်။) ပြောရခက်တဲ့စကားကို လူပြောနည်းတာ သဘာဝပါ။ လေယူလေသိမ်း။ အဖိအဖေါ့၊ အနိမ့်အမြင့်တွေက ပြောရခက်စေပါတယ်။ ပြောနေမကျပဲ ပြောရင် အလွန် ထောင့်ထောင့် အောင့်အောင့်နေပါတယ်။ တခါ အရှိုစကားဟာ အရေးတကြီးပြောမယ်ဆိုရင် လိုရာ မြန်မြန်မရောက်တတ်ပါဘူး။ အရှိုစကား ကောင်းကောင်း ပြောတတ်သူတွေပင် အရေးကြီးတဲ့အခါ ဗမာလို ရောပြောသွားတတ်ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် လူကြီးတွေက လူငယ်တွေကို ဗမာစကားပြောတာကို မဟန့်တားပဲ ဗမာစကားကို ပိုပြီး ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် ပြောဖို့သာ တိုက်တွန်းသင့်ပါတယ်။ ဘာသာစကားဟာ လူအချင်းချင်း ဆက်သွယ်ရေးအတွက် အသုံးဝင်တာကြောင့် ဘာသာစကားအမျိုးပေါင်း များများ ပြောနိုင်လေလေ၊ ပိုကောင်းလေပါပဲ။ အရှိုစကားကို အရှိုတွေ ဘာကြောင့် ပြောသင့်သလဲ? ဗမာစကား ပြောတတ်ရင် ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ပြောဆိုလို့ ရပြီမဟုတ်လား? ဘာလိုသေးလို့လဲ? … လို့ လူငယ်တွေက စောဒက တက်နိုင်၊ ဆင်ခြေပေးနိုင်ပါတယ်။ လူကြီးတွေက အရှိုမိုလို့ အရှိုစကား ပြောရတာပေါ့ကွလို့ ဒေါသနဲ့ ဖြေတတ်ပါတယ်။ ဒါဟာ ပညာပါတဲ့အဖြေ၊ ထိရောက်တဲ့ အဖြေတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒီနေရာမှာ အရှိုစကားရဲ့ သဘာဝကို လေ့လာရပါမယ်။ တခြားနီးစပ်ရာစကားတွေနဲ့ ဘာကွာသလဲ? … လို့ လေ့လာရပါမယ်။ ဥပမာ… ဗမာစကားဟာ ပြောရလွယ်ပါတယ်။ ဝေါဟာရကြွယ်ပါတယ်။ ကြည့်ကောင်းအောင် အများကြီး လှည့်ပြောလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူ့မှာ စိတ်ခံစားချက်ကို ဖော်ပြတဲ့စကား၊ စိတ်နေစိတ်ထားကို ဖော်ပြတဲ့စကား ရှားပါးလှပါတယ်။ ဒုက္ခပဲလို့ ညည်းတဲ့အခါ ဒုက္ခဆိုတာ တခြားစကားကို ငှားသုံးထားတာပါ။ ထို့အတူ လောဘ၊ မောဟ၊ မာန စတဲ့ စကားတွေကို တခြားစကားကနေ ယူသုံးထားရပါတယ်။ စိတ်ခံစားချက်တွေကို စကားနဲ့ ဖော်ပြရာမှာ အားနည်းတဲ့အတွက် မြန်မာရုပ်ရှင်တွေဟာ မလိုအပ်ပဲ အသံကျယ်ကျယ် ပြောနေရပါတယ်။ ( မြန်မာရုပ်ရှင်တွေ အဆင့်အတန်းနိမ့်ရတဲ့ အကြောင်းရင်းတွေထဲမှာ ဗမာစကားရဲ့ သဘာဝကိုလည်း ထည့်စဉ်စားသင့်ပါတယ်။ ) ဘယ်သူပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်စကားနဲ့ ရှင်းပြလို့မရရင် တခြားစကားယူသုံးဖို့ ဝန်မလေးသင့်ပါဘူး။

အရှိုစကားရဲ့ ထူးခြားချက်တခု
အရှိုစကားရဲ့ ထူးခြားချက်တခုက စိတ်ခံစားချက်၊ စိတ်နေစိတ်ထားကို ဖော်ပြတဲ့ အသုံးအနှုန်းတွေ ပေါများခြင်းပါပဲ။ ဥပမာ… သမီးငယ်ကလေးတယောက် အလှအပ ပိုပိုသာသာလေး ပြင်ထားရင် `ဆာဟေးဟို့ ´ “Sahay Ho” လို့ ပြောကြပါတယ်။ ဒီစကားကို ဗမာလို ရှင်းပြဖို့ခက်တယ်ဆိုတာ အရှိုတိုင်းသိပါတယ်။ အနီးစပ်ဆုံး ခေတ်ပေါ် ဗမာဗန်းစကားနဲ့ ပြောရင် `ပဲများတယ်ပေါ့´။ ဒါပေမယ့် အဒေါ်တယောက် ပွဲလမ်းသဘင်သွားဖို့ အသေအချာ ပြင်ထားပြီဆိုရင်၊ `ဆာဟေးဟို့´ လို့ပဲ ပြောကြပါတယ်။ မရိုင်းတဲ့ အပြင်၊ ချစ်စရာ စနောက်သလို ဖြစ်စေပါတယ်။ အဒေါ်ကို `ပဲများတယ်´ လို့ ပြောရင်တော့ ရိုင်းပြီပေါ့။ အဲဒီလိုကွာပါတယ်။ ဒီ့အပြင် .. `ဒလူဟို့ Dalu Ho”၊ `ရှိုရှိုင်နောက်ကို Shoshine Nauk Ko”၊ `နှယောဟို့ Hna Yaw Ho”၊ `ရှင်မောင်ဟေးဟို့ Shin Maung Hay Ho”၊ ငွှန်နို့ Hgnon Noh” ။ …………စသဖြင့် အများအပြား ရှိပါတယ်။ ဒီစကားတွေကို သပ်သပ်လေ့လာ စုစည်းထားနိုင်ကြမယ်ဆိုရင် ကောင်းမယ်ထင်ပါတယ်။ ဒီအချက်ကိုကြည့်ရင် အရှိစကားဟာ ထူးခြားပြီး သူပါမှ ဖြစ်မယ့်နေရာ ရှိတယ်ဆိုတာ တွေ့မြင်နိုင်ပါတယ်။

အက္ခရာဗေဒ
အရှိုလူမျိုးများသည် မြန်မာအက္ခရာရေးနည်းစနစ်ကို အသုံးပြုကြသည်။

အရှိုစာပေ မြန်မာအသံထွက်ရေးနည်း၊ ၁ မြန်မာအသံထွက်ရေးနည်း ၂
အၧ အုံ အုန်
အၨ အေတ် အစ်
အၩ အာ အာ
အၪ အား အား
အၩ့ အံ အန်
အၪ့ အံး အန်း
အၭ အတ် အက်
အၬ အပ် အပ်
အံ အည် အီ
အ့ ဧ အေ
အဲ အယ် အယ်
အဴ အိုင် အိုင်
အု အူ အူ
အူ အွတ် အွတ်
အိ အွို အဝို
အီ ဪ အော်
အဳ ဩောင် အောင်
အျ အ္လ အလ
အှ အှ အဟ
အၠ အျ အယ
အွ အွ အဝ

မြန်မာစစ်အစိုးရသည် လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို မြို့တော်တွင် စစ်ရေးပြအခမ်းအနားဖြင့် ကျရောက်မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန...
04/01/2023

မြန်မာစစ်အစိုးရသည် လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို မြို့တော်တွင် စစ်ရေးပြအခမ်းအနားဖြင့် ကျရောက်

မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ၃၃ နှစ်ကြာ ဖမ်းဆီးထောင်ချပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအတွင်း မြန်မာ့တပ်မတော်က တည်ဆောက်ထားသည့် မြို့တော်နေပြည်တော်တွင် စစ်အင်အားနှင့် လက်နက်ခဲယမ်းများ ချီတက်ဆန္ဒပြခဲ့ကြသည်။

တင့်ကားများ၊ ဒုံးပစ်လောင်ချာများနှင့် သံချပ်ကာကားများသည် မြို့တော်ရှိ စစ်ရေးပြကွင်းဆီသို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နံနက်အရုဏ်တက်ချိန်မှ လှိမ့်ဝင်သွားခဲ့ကြောင်း ဗြိတိန်ထံမှ လွတ်လပ်ရေးရခဲ့သည့် ၇၅ နှစ်ပြည့် စစ်ရေးပြအခမ်းအနားအား စတင်ခဲ့ကြောင်း အေအက်ဖ်ပီ သတင်းထောက်များက ပြောကြားခဲ့သည်။

အစိုးရဝန်ထမ်းတွေနဲ့ အထက်တန်းကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေဟာ စစ်တီးဝိုင်းတွေနဲ့ လိုက်ပါသွားကြပါတယ်။

စစ်ဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် ချီတက်ပွဲ ကွင်းသို့ ရောက်ရှိစဉ် ၂၁ သေနတ်ဖြင့် အလေးပြု နှုတ်ဆက်ခဲ့သည်။

ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာပူတင်က "ရိုးသားစွာ နှုတ်ခွန်းဆက်စကား" ပေးပို့ခဲ့ပြီး ဆက်ဆံရေး "နောက်ထပ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု" ကို မျှော်လင့်ထားကြောင်း နိုင်ငံပိုင်သတင်းစာ Global New Light of Myanmar အရ သိရသည်။

ရုရှားသည် အထီးကျန်စစ်အစိုးရ၏ အဓိကမဟာမိတ်ဖြစ်ပြီး လက်နက်ထောက်ပံ့သူဖြစ်ပြီး မော်စကိုက ယူကရိန်းအပေါ် တိုက်ခိုက်ခြင်းသည် တရားမျှတကြောင်း ပြောကြားထားသည်။

လွန်ခဲ့သည့် ၂ နှစ်နီးပါးခန့်က စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံများ၏ နေရာအနှံ့အပြားတွင် စစ်အစိုးရတပ်များနှင့် အာဏာသိမ်းမှု ဆန့်ကျင်ရေး သူပုန်များအကြား တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားနေခဲ့သည်။

မကြာသေးမီက ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အား တရားရုံးပိတ်စစ်ဆေးမှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်ခဲ့သည့် စစ်အစိုးရသည် ယခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် အသစ်ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ပြင်ဆင်နေပြီဟု အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုက အတုအယောင်ဟု ပြောဆိုထားသည်။
တိုက်ခိုက်မှု အလားအလာ တိုးလာခြင်း၊

မကြာသေးမီလများအတွင်းက ဗုံးပေါက်ကွဲမှုများ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် စီးပွားရေးအချက်အချာကျသော ရန်ကုန်မြို့တွင် လုံခြုံရေးတိုးမြှင့်ချထားခဲ့သည်။

တိုက်ခိုက်မှုများ၊ ပစ်မှတ်ထား ပစ်ခတ်မှုများ သို့မဟုတ် ပေါက်ကွဲမှုများ ဖြစ်နိုင်ချေ တိုးလာနိုင်ကြောင်း အမေရိကန်သံရုံးက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် သတိပေးခဲ့သည်။

မြန်မာနိုင်ငံသည် ဖြုတ်ချခံခဲ့ရသော အရပ်သားခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ ဖခင် ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်း၏ ကာလရှည်ကြာ တိုက်ပွဲများအပြီး ၁၉၄၈ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဗြိတိသျှ ကိုလိုနီ လက်အောက်မှ လွတ်လပ်ရေး ကြေငြာခဲ့သည်။

လွတ်လပ်ရေးနေ့ကို အများသူငှာ ပန်းခြံများနှင့် နေရာများတွင် ပွဲလမ်းသဘင်များ၊ ချီတက်ပွဲများ၊ စုဝေးမှုများဖြင့် သတ်မှတ်ထားသည်။

သို့သော် အာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက အစိုးရအားလပ်ရက်များ ကျင်းပသည့်နေ့များတွင် စစ်အစိုးရကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်သည့် ပြည်သူများက အိမ်တွင်နေကြသဖြင့် အများစုကို ခေတ္တပိတ်ထားခဲ့သည်။

စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းအဖြစ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၏ အမျိုးသား ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ်က ထောက်ခံမဲ ပြတ်ပြတ်သားသား အနိုင်ရခဲ့သည့် 2020 ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလ ရွေးကောက်ပွဲတွင် မဲဆန္ဒရှင် လိမ်လည်မှု ကြီးကြီးမားမား ရှိသည်ဟု စွပ်စွဲခံထားရသည်။

နိုင်ငံတကာ အကဲခတ်များက အဆိုပါ ရွေးကောက်ပွဲများသည် လွတ်လပ်၍ တရားမျှတသည်ဟု ဆိုသည်။

အင်တက်ဘီ စစ်ဆင်ရေး+++++++++++++++++++ (အင်္ဂလိပ်: Operation Entebbe) ဆိုသည်မှာ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့များ (IDF) က ယူဂ...
04/01/2023

အင်တက်ဘီ စစ်ဆင်ရေး
+++++++++++++++++++

(အင်္ဂလိပ်: Operation Entebbe) ဆိုသည်မှာ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့များ (IDF) က ယူဂန်းဒါးနိုင်ငံ အင်တက်ဘီ လေဆိပ်တွင် ၁၉၇၆ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၄ ရက်က ဓားစာခံများကို ကယ်ထုတ်သည့် စစ်ဆင်ရေး တစ်ခုဖြစ်သည်။ ထိုနေ့ မတိုင်မီ ရက်သတ္တပတ် တစ်ပတ် အလို ဇွန်လ ၂၇ ရက်တွင် ခရီးသည် ၂၄၈ ဦး ပါဝင်သော ပြင်သစ်လေကြောင်းလိုင်းမှ လေယာဉ်ကို ပါလက်စတိုင်း အကြမ်းဖက်သမားများနှင့် ၎င်းတို့ကို ထောက်ခံသူများက ယူဂန်းဒါးနိုင်ငံ၏ မြို့တော် ကမ်ပါလာ အနီးရှိ အင်တက်ဘီ လေဆိပ်သို့ ပြန်ပေးဆွဲ မောင်းနှင်သွားခဲ့သည်။ လေယာဉ် ဆင်းသက်ပြီးနောက်တွင် ဂျူးလူမျိုး မဟုတ်သော ခရီးသည်များကို လွှတ်ပေးခဲ့သည်။

အစ္စရေး ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့သည် အစ္စရေး လျှို့ဝှက် ထောက်လှမ်းရေး အေဂျင်စီ မော့ဆက်မှ ရရှိသော သတင်း အချက်အလက်များ အပေါ်တွင် မူတည်၍ လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ဂျာမန် အခြေစိုက် စစ်သွေးကြွ အဖွဲ့အစည်း တစ်ခု ဖြစ်သော ရီဗော်လူရှင်နရီ ဆဲလ်(Revolutionary Cells) မှ အဖွဲ့သားများ နှင့် ပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောက်ရေး လှုပ်ရှားမှု တပ်ဦးမှ အဖွဲ့သားများက လေယာဉ်ပျံကို ပြန်ပေးဆွဲသွားပြီးသည့်နောက် ပြန်ပေးသမားများက သူတို့တောင်းဆိုသည့် အတိုင်း အကျဉ်းသားများကို လွှတ်မပေးပါက ဓားစာခံများကို သတ်ပစ်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်သည့် အခါတွင် အစ္စရေးတို့က စစ်ဆင်ရေး အတွက် စတင်ပြင်ဆင်ခဲ့ကြသည်။ ထိုအစီအစဉ်များတွင် ယူဂန်ဒါ စစ်တပ်၏ တပ်ဖွဲ့များက ခုခံပါက မည်သို့တုံ့ပြန်မည် ဟူသည့် အစီအစဉ်များလည်း ပါဝင်သည်။

စစ်ဆင်ရေးကို ညဘက်တွင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ အစ္စရေး သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လေယာဉ်မှ အထူး ကွန်မန်ဒို ၁၀၀ ကို မိုင်ပေါင်း ၂,၅၀၀ ကျော် ( ကီလိုမီတာ ၄,၀၀၀) ကျော် ကွာဝေးသော ယူဂန်ဒါနိုင်ငံသို့ ပျံသန်းပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်။ တစ်ပတ်ကြာမျှ ပြင်ဆင်ထားခဲ့သော စစ်ဆင်ရေးမှာ မိနစ် ၉၀ မျှ ကြာပြီး ဓားစာခံ ၁၀၃ ယောက်ကို ကယ်ဆယ်နိုင် ခဲ့သည်။ အစ္စရေး ကွန်မန်ဒို ၅ ယောက်မှာ ဒဏ်ရာရခဲ့ပြီး အမိန့်ပေးကွပ်ကဲသူ လက်ဖတင်နင်ကာနယ် ဂျိုနသန် နာတာညာဟူးမှာ သေဆုံးခဲ့သည်။ ပြန်ပေးသမား အားလုံး၊ ဓားစာခံ ၃ယောက်နှင့် ယူဂန်ဒါ စစ်သား ၄၅ ယောက် သေဆုံးခဲ့ပြီး ယူဂန်ဒါ လေတပ်ပိုင် ဆိုဗီယက်မှ ထုတ်လုပ်သည့် အမ်အိုင်ဂျီ-၁၇ လေယာဉ် ၁၁ စင်းကို ဖျက်စီးပစ်နိုင်ခဲ့သည်။ နောက်ထပ် သေဆုံးရသည့် စတုတ္ထမြောက် ဓားစာခံကိုမူ ယူဂန်ဒါ စစ်တပ် အရာရှိများက အနီးအနားရှိ ဆေးရုံတွင် သတ်ပစ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဓားစာခံများကို ကယ်တင်သည့် စစ်ဆင်ရေး အမည်ဖြစ်သော "မိုးကြိုးသွား စစ်ဆင်ရေး" (Operation Thunderbolt) ကို တခါတရံတွင် အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် နာတာညာဟူး အား အမှတ်ရသည့် အနေနှင့် "ဂျိုနသန် စစ်ဆင်ရေး"ဟု ရည်ညွှန်းခေါ်ဆိုလေ့ ရှိကြသည်။ သူသည် ၁၉၉၆ မှ ၁၉၉၉ အထိ အစ္စရေး ဝန်ကြီးချုပ် အဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ ယခု အထိ ဝန်ကြီးချုပ် တာဝန်ယူထားသော ဘင်ဂျမင် နာတာညာဟူး ၏ အကိုကြီး ဖြစ်သည်။ ထိုစစ်ဆင်ရေးကြောင့် အမေရိကန် စစ်တပ်ကလည်း အင်တက်ဘီ ကယ်ဆယ်ရေး အဖွဲ့၏ ပုံသဏ္ဌာန်ကို အခြေခံ၍ အထူး လေ့ကျင့်ထားသော ကယ်ဆယ်ရေး အဖွဲ့ တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းထားခဲ့သည်။ ထိုစစ်ဆင်ရေး ပုံစံကို အတုယူ ဆောင်ရွက်ခဲ့သော စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုမှာ အီရန် ဓားစာခံ ဖမ်းဆီးခြင်း အဖြစ်အပျက်တွင် တီဟီရန်မြို့ တွင် ဓားစာခံအဖြစ် ဖမ်းဆီးထားသော သံရုံးဝန်ထမ်း ၅၃ ယောက်ကို ကယ်တင်ရန် ကြိုးစားပြီး မအောင်မြင်ခဲ့သည့် "လင်းယုန်လက်သည်း စစ်ဆင်ရေး" ဖြစ်သည်။

ပြန်ပေးဆွဲခြင်း
၁၉၇၆ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၇ ရက်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံ တဲလ်အဗစ်မြို့မှ ခရီးသည် ၂၄၈ ဦးနှင့် လေယာဉ်အမှုထမ်း ၁၂ ဦး ကိုတင်ဆောင်လာသော ပြင်သစ်လေကြောင်းလိုင်းမှ အဲယားဘတ်စ် A300 (Airbus A300B4-203)၊ လေယာဉ် မှတ်ပုံတင်အမှတ် F-BVGG (c/n 019) သည် ဂရိနိုင်ငံ အေသင်မြို့မှ ပျံတက်ပြီး ပဲရစ်မြို့သို့ ဦးတည် ထွက်ခွာလာခဲ့သည်။ ၁၂နာရီ ၃၀မိနစ် စတင် ပျံတက်ပြီး မကြာမီ အချိန်တွင် ပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောက်ရေး လှုပ်ရှားမှု တပ်ဦး - ပြင်ပစစ်ဆင်ရေး အဖွဲ့ (PFLP-EO) မှ ပါလက်စတိုင်းနှစ်ယောက် နှင့် ဂျာမန် မြေအောက်တော်လှန်ရေး အဖွဲ့ (Revolutionary Cells—Wilfried Böse and Brigitte Kuhlmann) မှ ဂျာမန်နှစ်ဦးတို့သည် လေယာဉ်ကို ပြန်ပေးဆွဲခဲ့ကြသည်။ ပြန်ပေးသမားတို့သည် လေယာဉ်ကို လစ်ဗျားနိုင်ငံ ဘန်ဂါဇီမြို့သို့ လမ်းကြောင်းလွှဲမောင်းနှင်ခဲ့သည်။ ထိုနေရာတွင် သူတို့သည် လေယာဉ်ကို ဆီဖြည့်ရန် ၇ နာရီကြာမျှ ရပ်တန့်ထားခဲ့သည်။ ထိုအချိန်တွင် ကိုယ်ဝန်ပျက်ကျဟန် ဆောင်သည့် အမျိုးသမီး ဓားစာခံ တစ်ဦးကို လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ လေယာဉ်သည် ဘန်ဂါဇီမှ ၂၈ ရက်နေ့ ညနေ ၃ နာရီ ၁၅ မိနစ်တွင် ပြန်လည်ထွက်ခွာခဲ့ပြီ: စတင်ထွက်ခွာချိန်မှ ၂၄ နာရီ အကြာတွင် ယူဂန်ဒါနိုင်ငံ အင်တက်ဘီ လေဆိပ်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။

အင်တက်ဘီတွင် ပြန်ပေးသမား ၄ ယောက်တို့ကို အခြား ပြန်ပေးသမား အနည်းဆုံး ၄ဦးက လာရောက်ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ ပါလက်စတိုင်း လိုလားသူ ယူဂန်ဒါ သမ္မတ အီဒီ အာမင် ၏ တပ်ဖွဲ့များ၏ အထောက်အပံ့ နှင့် ဖြစ်သည်။ သူတို့က အစ္စရေးတွင် ဖမ်းဆီးထားသော ပါလက်စတိုင်း ၄ဝ ဦး နှင့် ကင်ညာနိုင်ငံ၊ ပြင်သစ်နိုင်ငံ၊ ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ နှင့် အနောက်ဂျာမနီ တို့တွင် ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းထားသော ပါလက်စတိုင်း အကျဉ်းသား ၁၃ ဦးတို့ကို ပြန်လွှတ်ပေးရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ အကယ်၍ သူတို့၏ တောင်းဆိုချက်များကို မလိုက်လျောပါက ၁၉၇၆ခုနှစ် ဇူလိုင် ၁ရက် နေ့မှ စ၍ ဓားစာခံများကို စတင်သတ်ပစ်မည်ဟု ပြန်ပေးသမားများက ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။ ပြန်ပေးသမားများသည် ဓားစာခံများကို အစ္စရေး နိုင်ငံသားများ နှင့် အခြားနိုင်ငံသားများ သို့မဟုတ် ဂျူး နှင့် ဂျူး မဟုတ်သူများဟူ၍ အုပ်စုနှစ်စု ခွဲထားခဲ့သည်။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်း နာဇီတို့ ဂျူးများကို အစုလိုက် အပြုံလိုက် သတ်ဖြတ်ခဲ့သော ဟိုလိုကော့စ် (Holocaust) ဟုခေါ်သော အဖြစ်တွင် တွင် မသေဘဲ ကျန်ရစ်ခဲ့သူများမှာ လက်မောင်းပေါ်တွင် အကျဉ်းသား နံပါတ်ကို ဆေးမင်ဖြင့် ထိုးထားသောကြောင့် ဂျူးများကို အလွယ်တကူ ခွဲခြားနိုင်သည်။ ပြန်ပေးသမားများသည် ခရီးသည်များကို အင်တက်ဘီ လေဆိပ်၏ ထရန်စစ် ခန်းမ (ယခု တာမင်နယ် အဟောင်း အဆောက်အအုံ) ထဲတွင် ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ အချို့သော ဓားစာခံများကို လွှတ်ပေးခဲ့ပြီး ၁၀၅ဦးကို ဆက်လက် ဖမ်းဆီးထားခဲ့သည်။ အစ္စရေး အနေနှင့် သူတို့၏ တောင်းဆိုချက်များကို မလိုက်လျောပါက ဓားစာခံများကို သတ်ပစ်မည်ဟု ပြန်ပေးသမားများက ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်။

ပြန်ပေးသမားများက လေယာဉ်အမှုထမ်းများနှင့် ဂျူးမဟုတ်သော ခရီးသည်များကို လွှတ်ပေးပြီး သူတို့အား ပြန်လည်ခေါ်ဆောင်ရန် အင်တက်ဘီ လေဆိပ်သို့ စေလွှတ်ပေးမည့် ပြင်သစ်လေကြောင်းမှ အခြား လေယာဉ်တစ်စင်း ပေါ်တွင် တင်ပေးမည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ ထိုအခါ လေယာဉ် ကပ္ပတိန် မိုက်ကယ် ဘားကို့စ်က ကျန်ရှိနေခဲ့သော ခရီးသည်များ အပါအဝင် ခရီးသည် အားလုံး အတွက် သူ့တွင် တာဝန်ရှိသောကြောင့် သူ့အနေနှင့် ခရီးသည်များကို ချန်မထားနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြန်ပေးသမားများကို ပြောကြားခဲ့သည်။ ဘားကို့စ် နှင့် အတူ အခြား လေယာဉ် အမှုထမ်းများကလည်း အလားတူ တောင်းဆိုခဲ့သည်။ ပြင်သစ် သီလရှင် တစ်ဦးကလည်း ထွက်ခွာရန် ငြင်းဆန်ခဲ့ပြီး ဓားစာခံတစ်ဦးကို သူမနှင့် နေရာလဲရန် ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော်လည်း သူမအား စောင့်နေသော ပြင်သစ် လေကြောင်း လေယာဉ်ပျံ အတွင်းသို့ ယူဂန်ဒါ စစ်သားများက အတင်းအကြပ် တက်ရောက်စေခဲ့သည်။ စုစုပေါင်း အစ္စရေး နိုင်ငံသား ၈၅ ယောက်နှင့် အစ္စရေးနိုင်ငံသား မဟုတ်သော ဂျူးလူမျိုးများ ဓားစာခံ အဖြစ် ကျန်ရစ်ခဲ့ပြီး အခြား အယောက် ၂၀ မျှ ကျန်နေခဲ့သည်။ အများစုမှာ ပြင်သစ်လေကြောင်း လေယာဉ်ပျံမှ အမှုထမ်းများ ဖြစ်ကြသည်။

စစ်ဆင်ရေးအတွက် ပြင်ဆင်ခြင်း
စစ်ဆင်ရေး မစမီ တစ်ပတ်တွင် အစ္စရေးတို့သည် နိုင်ငံရေး နည်းလမ်း အချို့ကို သုံး၍ ဓားစာခံများကို ပြန်လည်လွတ်မြောက်အောင် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ အချို့သော သတင်းများ၏ အရ အစ္စရေး အစိုးရ အနေနှင့် စစ်ရေးအရ အောင်မြင်နိုင်သည့် လက္ခဏာ မရှိပါက ပါလက်စတိုင်း အကျဉ်းသားတို့ကို လွှတ်ပေးရန် ပြင်ဆင်နေသည် ဟု ဆိုသည်။ အစ္စရေး ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့မှ အငြိမ်းစား အရာရှိ ဘာရွတ် ဘာကာ ဘားလပ် (Baruch "Burka" Bar-Lev) သည် အီဒီအာမင် နှင့် နှစ်ပေါင်းများစွာ သိကျွမ်းခဲ့ပြီး အလွန် ခင်မင်ရင်းနှီးကြသည်။ အစိုးရ အဖွဲ့၏ ပန်ကြားချက်အရ သူသည် အာမင်နှင့် အကြိမ်ပေါင်းများစွာ ဖုန်းပြောခဲ့ပြီး ဓားစာခံများကို ပြန်လည် လွှတ်ပေးရေး အတွက် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။ အစ္စရေး အစိုးရသည် အမေရိကန် အစိုးရမှ တဆင့် အီဂျစ် သမ္မတ အန်နဝါ ဆာဒက် ထံသို့ အာမင်အား ဓားစာခံများကို လွှတ်ပေးရေး အတွက် ပြောကြားပေးရန် အကူအညီ တောင်းခံခဲ့သည်။

ဇူလိုင်လ ၁ရက်နေ့ နောက်ဆုံးရာဇသံပေးထားသည့် နေ့တွင် အစ္စရေး အစိုးရသည် နောက်ဆုံးနေ့ကို ဇူလိုင်လ ၄ ရက်နေ့သို့ ရွေ့ဆိုင်းရန် အတွက် ပြန်ပေးသမားများနှင့် ညှိနှိုင်းရန် ကမ်းလှမ်းခဲ့သည်။ အာမင်က ပြန်ပေးသမားများအား နောက်ဆုံးနေ့ကို ဇူလိုင် ၄ ရက်သို့ ရွှေ့ဆိုင်းရန် အတွက် ပြောကြားခဲ့သည်။ အကြောင်းမှာ သူ့အနေနှင့် မောရစ်ရှနိုင်ငံ ပေါ့တ်လူးဝစ်မြို့သို့ သွားရောက်ပြီး အာဖရိက ညီညွတ်ရေးအသင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌ ရာထူးကို မောရစ်ရှ ဝန်ကြီးချုပ် ဆီဝူးဆာဂါး ရမ်ဂူးလန်ထံသို့ တရားဝင်လွှဲပြောင်းပေးနိုင်ရန် ဖြစ်သည်။ ထိုသို့ ဓားစာခံများအတွက် နောက်ဆုံးနေ့ကို ရွှေ့ချင်းအားဖြင့် အစ္စရေးတမ်များ အင်တက်ဘီသို့ ရောက်ရှိနိုင်ရန် အတွက် လုံလောက်သော အချိန် ရရှိရန် အတွက် အရေးကြီးပေသည်။

ဇူလိုင်လ ၃ရက်နေ့တွင် အစ္စရေး အစိုးရအဖွဲ့မှ ကယ်ဆယ်ရေး ဆောင်ရွက်ရန် ခွင့်ပြုချက် ပေးအပ်လိုက်သည်။ ဗိုလ်ချုပ် ရီကူတီရဲ အဒမ် မှ ခေါင်းဆောင်မည်ဖြစ်ပြီး မာတန် ဗီလ်နိုင်းလ် က လက်ထောက် အုပ်ချုပ်သူ အဖြစ်ဆောက်ရွက်မည် ဖြစ်သည်။ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဒန်ရှောမရွန် အား မြေပြင်ပေါ်တွင် စစ်ဆင်ရေးကို ဦးဆောင်ရန် တာဝန်ပေးအပ်ခဲ့သည်။

သံတမန်နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန် ကြိုးစားခြင်း
ထိုသို့ အရေးအခင်း ဖြစ်ပေါ်လာချိန်တွင် ဓားစာခံများ လွတ်မြောက်ရန် အတွက် ညှိနိုင်းသည့် နည်းလမ်းဖြင့် ဖြေရှင်းရန်လည်း ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ တစ်ချိန်က လျှို့ဝှက်ထားခဲ့သော်လည်း နောက်ပိုင်းတွင် လျှို့ဝှက်ချက်ကို ပယ်ဖျက်ခဲ့သည် စာရွက်စာတမ်းများထဲတွင် ဆာဒတ် လက်အောက်မှ အီဂျစ် အစိုးရသည် ပါလက်စတိုင်း လွတ်မြောက်ရေး အဖွဲ့ ၊ ယူဂန်ဒါ အစိုးရတို့နှင့် ညှိနှိုင်းရန် ကြိုးစားခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားခဲ့သည်။ အထူးကိုယ်စားလှယ် ဟာနီ အယ်လ် ဟာဆန် အား ယူဂန်ဒါသို့ စေလွှတ်၍ ညှိနှိုင်းရန် ကြိုးစားစေခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ညှိနှိုင်းမှု မအောင်မြင်သောကြောင့် စစ်ဆင်ရေးကို ရှေ့ဆက် ဆောင်ရွက်ခဲ့လေသည်။

ဝင်ရောက်စီးနင်းရန် ပြင်ဆင်ခြင်း
မော့ဆက်အဖွဲ့သည် ဓားစာခံများ မည်သည့်နေရာတွင် ရှိနေသည်၊ စစ်သွေးကြွ ဦးရေ မည်မျှ ရှိနေသည်၊ ယူဂန်ဒါ တပ်ဖွဲ့များ မည်သို့ ပါဝင်ပတ်သက်နေသည် စသည်တို့ကို ပဲရစ် ရှိ လွှတ်ပေးလိုက်သော ဓားစာခံများထံမှ အချက်အလက် အတိအကျ ရရှိရန် ကြိုးစားခဲ့သည်။ ဝင်ရောက်စီးနင်းရန် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် အစ္စရေး စစ်တပ်သည် ၁၉၆၀ နှင့် ၁၉၇၀ ခုနှစ်များ အတွင်း အာဖရိက ဆောက်လုပ်ရေး ပရော့ဂျက်များတွင် ပါဝင်ပတ်သက်ဖူးခဲ့သော အစ္စရေး ကုမ္ပဏီများနှင့် တိုင်ပင် ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ စစ်ရေးတိုက်ခိုက်မှု အတွက် ပြင်ဆင်နေချိန်တွင် အစ္စရေး ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ (အိုင်ဒီအက်ဖ်) သည် လေဆိပ် တာမင်နယ်ကို နဂိုမူလက တည်ဆောက်ခဲ့သော အရပ်သားများ၏ အကူအညီဖြင့် တာမင်နယ်၏ တစိတ်တပိုင်း ပုံစံတူကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ သုတေသနပြုသူများ၏ အဆိုအရ စစ်စခန်းသို့ ပုံစံတူ အဆောက်အအုံကို တည်ဆောက်ရန် ရောက်ရှိမလာမီတွင် (သူတို့ အနေနှင့် မည်သည့် အလုပ်လုပ်ရမည်ကို နဂိုက မသိရှိခဲ့ပေ။) အရပ်သား အစ္စရေး ကန်ထရိုက်တာများအား စစ်စခန်း၏ ကွပ်ကဲသူမှ ညစာစားရန် ဖိတ်ကြားခဲ့သည်။ ဒင်နာတွင် ကန်ထရိုက်တာများအား ပုံစံတူ အဆောက်အအုံကို ဆောက်လုပ်ပြီးစီးပါက သူတို့အား နိုင်ငံတော် လုံခြုံရေး အတွက် ခေတ္တမျှ ထိန်းသိမ်းထားမည် ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

၂၀၀၆ ခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၅ ရက် တွင် အေပီမှ ဝင်ရောက်စီးနင်းခြင်း အတွက် စီမံခန့်ခွဲသူ မူကီ ဘက်ဆာ နှင့် အင်တာဗျူးခဲ့ရာတွင် မော့ဆက်မှ ဝန်ထမ်းများသည် ပြန်လွှတ်လိုက်သော ဓားစာခံများအား အသေးစိတ် အင်တာဗျူး ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ တစ်ယောက်သော ပြင်သစ်နိုင်ငံသား ဂျူးလူမျိုး ခရီးသည်မှာ ဂျူးမဟုတ်သော ဓားစာခံများနှင့် အတူ မှားယွင်း၍ ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့သည်။ ဘက်ဆာ၏ အဆိုအရ ထိုသူသည် စစ်ရေး လေ့ကျင့်မှု ရှိခဲ့ဖူးပြီး မှတ်သားမှု အလွန်ကောင်းသည် ဟုဆိုသည်။ ထို့အတွက် သူ့အား ဓားစာခံ ဖမ်းဆီးထားသူတို့တွင် လက်နက် မည်မျှ ရှိသည် စသည့် အချက်ကို အခြား အသုံးဝင်သော အချက်အလက်များနှင့် အတူ သိခဲ့ရသည်ဟု ဆိုသည်။ နာတာညာဟူး၏ လက်ထောက် မိုရှေး မူကီ ဘက်ဆာသည် အချက်အလက်များကို စုဆောင်း၍ ပြင်ဆင်ပြီးနောက်တွင် အစ္စရေး လေတပ်မှ စီ-၁၃၀ ဟာကျူလီ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လေယာဉ် လေးစင်းသည် ညအမှောင်ကို အကာအကွယ် ယူ၍ အင်တက်ဘီ လေကြောင်း ထိန်းသိမ်းရေးမှ မသိအောင် အင်တက်ဘီ လေဆိပ်သို့ လျှို့ဝှက်စွာ ပျံသန်း သွားခဲ့တော့သည်။

ပါဝင်ဆောင်ရွက်သည့် တပ်ဖွဲ့များ
မြေပြင်ပေါ်တွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်သည့် အစ္စရေး တပ်ဖွဲ့မှာ အယောက် ၁၀၀ ခန့် ရှိပြီး အောက်ပါအတိုင်း တာဝန်ယူကြသည်။

မြေပြင်ညွှန်ကြားရေးနှင့် ထိန်းချုပ်ရေး အဖွဲ့
ဤအဖွဲ့ငယ်တွင် မြေပြင် အဖွဲ့အားလုံးကို စီစဉ်ညွှန်ကြားသူ ဗိုလ်မှူးချုပ် ရှော်မရွန် ပါဝင်ပြီး ဆက်သွယ်ရေး နှင့် ထောက်ပံရေး စစ်သားများ ပါဝင်သည်။

တိုက်ခိုက်ရေး အဖွဲ့
၂၉ ဦးပါဝင်သော တိုက်ခိုက်ရေး အဖွဲ့ကို ဒုတိယ ဗိုလ်မှူးကြီး နာတာညာဟူးက ဦးဆောင်သည်။ ဤအဖွဲ့တွင် ပါဝင်သူအားလုံးမှာ ဆေယာရက် မတ်ကယ် (Sayeret Matkal) ဟုခေါ်သည့် အထူးတပ်ဖွဲ့များ ကွန်မန်ဒိုများသာ ဖြစ်သည်။ သူတို့၏ အဓိက တာဝန်မှာ တာမင်နယ် အဟောင်းကို တိုက်ခိုက်ရန် နှင့် ဓားစာခံများကို ကယ်ဆယ်ရန် ဖြစ်သည်။ ဗိုလ်မှူး ဘက်ဆာသည် တိုက်ခိုက်ရေး အဖွဲ့၏ တပ်စု တစ်ခုကို ဦးဆောင်ပြီး မာတန် ဗီလ်နိုင်းက အခြား တစ်စုကို ဦးဆောင်သည်။

အထောက်အကူ တပ်ဖွဲ့
++++++++++++
1. တိုက်ခိုက်နေစဉ် ပတ်ဝန်းကျင်ကို ထိန်းချုပ်ရန် ။
2. မြေပြင် တပ်ဖွဲ့များမှ စီ-၁၃၀ ဟာကျူလီ လေယာဉ်များအား နှောင့်ယှက်ပါက ကာကွယ်ရန်နှင့် ကယ်ဆယ်ရေး လုပ်ငန်းကို ဆောင်ရွက်ရန်
ယူဂန်ဒါ လေတပ်မှ ကြားဖြတ် နှောင့်ယှက် လာနိုင်သည့် အတွက် မြေပြင်ပေါ်ရှိ အမ်အိုင်ဂျီ တိုက်လေယာဉ်များအား ဖျက်ဆီးပစ်ရန်
သယ်ယူရေး လေယာဉ်များ အပေါ်သို့ ဓားစာခံများကို တင်ဆောင်ရန် နှင့် အကာအကွယ် ပေးရန်
သယ်ယူပို့ဆောင်ရေး လေယာဉ်များအား မြေပြင်ပေါ်တွင် ဆီဖြည့်နိုင်ရန် အတွက် အကူအညီပေးရန်

တိုက်ခိုက်သည့်လမ်းကြောင်း
အစ္စရေး တပ်ဖွဲ့များသည် အီဂျစ်နိုင်ငံ ရှမ်အယ်လ်ရှိတ်ခ် (Sharm al-Sheikh) မြို့ပေါ်မှ ဖြတ်၍ ပျံသန်းပြီးလျှင် ပင်လယ်နီ အပေါ်တွင် နိုင်ငံတကာ လေယာဉ်များ ပျံသန်းရာ လမ်းကြောင်းသို့ ဆင်းသက်ခဲ့သည်။ အီဂျစ်၊ ဆူဒန် နှင့် ဆော်ဒီအာရေဗျ လေတပ်တို့၏ ရေဒါများ၏ ထောက်လှမ်းမှုမှ ရှောင်ကွင်းနိုင်ရန် အတွက် ၃၀ မီတာ (ပေ ၁၀၀) မကျော်သော အမြင့်မှ ပျံသန်းခဲ့သည်။ ပင်လယ်နီ၏ တောင်ဘက် ထွက်ပေါက်နားသို့ ရောက်ရှိချိန်တွင် စီ-၁၃၀ လေယာဉ်များသည် တောင်ဘက်သို့ ကွေ့ပြီး ဂျီဘူတီနိုင်ငံ ၏ တောင်ပိုင်းမှ ဖြတ်ပျံခဲ့သည်။ ထိုမှ တဆင့် သူတို့သည် နိုင်ရိုဘီနိုင်ငံ၏ အရှေ့မြောက်ဘက်ရှိ ဒေသတစ်ခု၊ ကင်ညာနိုင်ငံ၊ ဆိုမာလီယာနိုင်ငံ နှင့် အီသီယိုးပီးယားနိုင်ငံရှိ အိုဂါဒန် ဒေသတို့ကို ဖြတ်၍ ပျံသန်း ခဲ့သည်။ သူတို့သည် အနောက်ဘက်သို့ ကွေ့ပြီး အာဖရိက မြေလွှာကျွံ ချိုင့်ဝှမ်း နှင့် ဝိတိုရိယ ရေကန် တို့ အပေါ်မှ ဖြတ်လျှက် ပျံသန်းခဲ့သည်။

ကုန်တင် လေယာဉ်ပျံများ နောက်မှ ဘိုးအင်း ၇၀၇ လေယာဉ်ပျံ ၂ စင်း ပါလာခဲ့သည်။ ပထမ ဘိုးအင်း လေယာဉ်တွင် ဆေးပစ္စည်း ကိရိယာများ ပါဝင်ပြီး ကင်ညာနိုင်ငံ၊ နိုင်ရိုဘီမြို့ ဂျိုမို ကင်ညတ်တာ လေဆိပ်တွင် ဆင်းသက်ခဲ့သည်။ ဒုတိယ ဘိုးအင်း လေယာဉ်ပျံပေါ်တွင် စစ်ဆင်ရေးကို ဦးစီးသူ ဗိုလ်ချုပ် ရေကူတီယယ် အဒမ် ပါလာခဲ့ပြီး စီးနင်းတိုက်ခိုက်ချိန်တွင် အင်တက်ဘီ လေဆိပ် အပေါ်တွင် ဝဲပျံနေခဲ့သည်။

အစ္စရေး တပ်များသည် အင်တက်ဘီသို့ အစ္စရေး စံတော်ချိန် ည ၁၁ နာရီတွင် ကုန်တင်တံခါးများကို ဖွင့်လျှက် ဆင်းသက်ခဲ့သည်။ မာစီဒီးဘင့်ဇ် အနက်ရောင်တစ်စင်းနှင့် အခြံအရံအဖြစ်လိုက်ပါသော လင်းရိုဗာကားများကို တပါတည်း ယူဆောင်လာခဲ့သည်။ မြေပြင်ပေါ်တွင် ဆင်းသက်သည့် လေယာဉ်ပျံမှ တာမင်နယ် အဆောက်အအုံသို့ အစ္စရေး တပ်ဖွဲ့များကို သယ်ဆောင် မောင်းနှင်သွားသော ကားများမှ ပြည်ပမှ ပြန်လာသော အာမင် သို့ အခြား ရာထူးကြီးသူ တစ်ဦး၏ ၏ အစောင့်တပ်ဖွဲ့များ အဖြစ် ထင်ယောင်ထင်မှား ဖြစ်စေရန် ဖြစ်သည်။ အစ္စရေး တိုက်ခိုက်ရေး အဖွဲ့များမှ မောင်းနှင်လာသော မာစီဒီးနှင့် ၎င်း၏ အစောင့်ကားများသည် လေဆိပ် တာမင်နယ်သို့ အာမင်၏ ကားများကဲ့သို့ပင် လျင်မြန်စွာ မောင်းနှင် သွားခဲ့သည်။ လမ်း၌ အာမင်သည် လတ်တလောတွင် မာစီဒီး အဖြူရောင်ကို သူ၏ မာစီဒီး အနက်ရောင်နှင့် အစားထိုးရန် ဝယ်ယူထားကြောင်း သိရှိသော ယူဂန်ဒါ အစောင့် စစ်သားနှစ်ယောက်သည် ယာဉ်တန်းကို ရပ်တန့်ရန် အမိန့်ပေးခဲ့သည်။ ကွန်မန်ဒိုများက အစောင့်စစ်သားများကို အသံတိတ် ပစ္စတိုဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သော်လည်း တစ်ယောက်မှ မသေခဲ့ပေ။ သူတို့ ထွက်ခွာသွားချိန်တွင် မာစီဒီး အနောက်တွင် လိုက်ပါလာသော လင်းရိုဗာပေါ်မှ အစ္စရေး ကွန်မန်ဒို တစ်ယောက်က အစောင့်စစ်သားများ အသက်ရှိနေသေးကြောင်း သတိပြုမိသွားပြီး သူတို့အား သူ၏ ချေမှုန်းရေး ရိုင်ဖယ်ဖြင့် အလျှင်အမြန်ပင် ပစ်သတ်ခဲ့သည်။ ပြန်ပေးသမားများ အချိန်မတန်မီ သိရှိသွားမည်ကို စိုးရိမ်သည့်အတွက် ချေမှုန်းရေး အဖွဲ့သည် အလျှင်အမြန်ပင် စတင် လှုပ်ရှားခဲ့လေသည်။

ဓားစာခံများကို ကယ်ဆယ်ခြင်း
အစ္စရေးများသည် သူတို့၏ ယာဉ်များပေါ်မှ ခုန်ချ၍ တာမင်နယ်ထဲ့သို့ အလျှင်အမြန် ဝင်ရောက်ခဲ့ကြသည်။ ဓားစာခံများမှာ လေယာဉ် အတက်အဆင်း လမ်းကြောင်း၏ ဘေးကပ်လျှက် လေဆိပ်အဆောက်အဦး၏ ပင်မခန်းမတွင် ရှိနေခဲ့သည်။ တာမင်နယ်ထဲသို့ ဝင်ရောက်ချိန်တွင် ကွန်မန်ဒိုများသည် မက်ဂါဖုန်းများဖြင့် "ဝပ်နေကြပါ။ ဝပ်နေကြပါ။ ငါတို့ အစ္စရေး စစ်သားတွေပါ။" ဟု အင်္ဂလိပ်၊ ဟီဘရူး နှစ်ဘာသာဖြင့် အော်ခဲ့သည်။ ပြင်သစ် နိုင်ငံကူး လက်မှတ် ကိုင်ဆောင်ထားသော်လည်း ပြန်ပေးသမားများအား သူ့ဘာသာ အစ္စရေး ဂျူးလူမျိုးဟု ပြောထားခဲ့သော ၁၉ နှစ်သား ပြင်သစ်လူမျိုး ဂျင်း ယက်ကက် မိုင်နိုမီက မတ်တပ်ထရပ်ခဲ့သည်။ သူ့အား အစ္စရေး ကွန်မန်ဒိုများမှ ပြန်ပေးသမားဟု ထင်၍ မှားယွင်းစွာ ပစ်သတ်ခဲ့သည်။ အခြား ဓားစာခံ တစ်ယောက်ဖြစ်ပြီး အစ္စရေး ကျန်းမာရေး အာမခံလုပ်ငန်းတစ်ခုမှ မန်နေဂျာဖြစ်သော အသက် ၅၂ နှစ် အရွယ်ရှိ ပက်စကို ကိုဟင်မှာလည်း ပြန်ပေးသမားများ သို့ ကွန်မန်ဒိုများ၏ သေနတ်ဒဏ်ရာကြောင့် သေလုမျောပါး ဒဏ်ရာ ရခဲ့သည်။ ထို့အပြင် တတိယ ဓားစာခံ တစ်ယောက် ဖြစ်ပြီး ရုရှားဂျူးမှ အစ္စရေးသို့ ရွှေ့ပြောင်းလာသည့် အသက် ၅၆ နှစ် အရွယ်ရှိ အိုင်ဒါ ဘိုရိုချိုဗစ် မှာလည်း အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှုတွင် သေဆုံးခဲ့သည်။

ထို့နောက် အစ္စရေး ကွန်မန်ဒို တစ်ယောက်က ဟီဘရူးဘာသာစကားဖြင့် "တခြားသူတွေ ဘယ်မှာလဲ။" ဟု ပြန်ပေးသမားများကို ရည်ညွှန်းမေးမြန်းခဲ့သည်။ ဓားစာခံများက လေဆိပ်ပင်မ ခန်းမနှင့် ဆက်နေသော တံခါးကို ညွှန်ပြကြသည်။ အစ္စရေး ကွန်မန်ဒိုများက ထို အခန်းတွင်းသို့ လက်ပစ်ဗုံးအချို့ကို ပစ်သွင်းကြသည်။ ထို့နောက် သူတို့သည် ထို အခန်းအတွင်း ဝင်ရောက်၍ ကျန်ရှိနေသေးသော ပြန်ပေးသမား ၃ ယောက်ကို ပစ်သတ်ကြပြီး သူတို့၏ ချေမှုန်းရေးကို အဆုံးသတ်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုအတွင်း အခြား စီ-၁၃၀ ဟာကျူလီ လေယာဉ် ၃ စင်းသည် လေဆိပ်သို့ ဆင်းသက်၍ သံချပ်ကားများကို မြေပေါ်သို့ ချခဲ့သည်။ ထိုကားများမှာ လေယာဉ်များ ဆီပြန်ဖြည့်စဉ်တွင် ကာကွယ်ရေး အတွက် အသုံးပြုရန်၊ အစ္စရေးများ အင်တက်ဘီ လေဆိပ်မှ ထွက်ခါပြီးချိန်တွင် နောက်မှ လိုက်မလာနိုင်ရန် အတွက် ယူဂန်ဒါ ဂျက်တိုက်လေယာဉ်များကို ဖျက်ဆီးရာတွင် အသုံးပြုရန် နှင့် ထောက်လှမ်းရေး ဆောင်ရွက်ရန် အတွက် ဖြစ်သည်။

ပြန်လည်ထွက်ခွာခြင်း
+++++++++++++++

စီးနင်း တိုက်ခိုက်ပြီးနောက်တွင် အစ္စရေး ချေမှုန်းရေး တပ်ဖွဲ့သည် သူတို့၏ လေယာဉ်သို့ ပြန်၍ ဓားစာခံများအား လေယာဉ်ပေါ်သို့ တင်ကြသည်။ ထိုအချိန်အတွင်း ယူဂန်ဒါ စစ်သားများက သူတို့ကို ပစ်ခတ်ကြသည်။ အစ္စရေး ကွန်မန်ဒိုများက သူတို့၏ ချေမှုန်းရေး ရိုင်ဖယ်များဖြင့် ပြန်လည် ပစ်ခတ်ကြသဖြင့် ယူဂန်ဒါ စစ်သားများကို ထိမှန်စေသည်။ ထိုသို့ အချိန်တိုသော်လည်း ပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှု အတွင်းတွင် ယူဂန်ဒါစစ်သားများက လေဆိပ်ရှိ လေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေး တာဝါပေါ်မှ ပစ်ခတ်ကြသည်။ အစ္စရေး စီစဉ်ကွပ်ကဲသူ ဂျိုနသန် နာတာညာဟူးမှာ သေဆုံးခဲ့ရသည်။ ယူဂန်ဒါ လက်ဖြောင့်တပ်သား တစ်ဦး ၏ လက်ချက် ဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆရသည်။ သူသည် စစ်ဆင်ရေး အတွင်း သေဆုံးခဲ့ရသည့် တစ်ဦးတည်းသော ကွန်မန်ဒိုဖြစ်သည်။ အစ္စရေးတို့သည် ဓားစာခံများ အားလုံးကို ကယ်ဆယ်ပြီးစီးပြီး နာတာညာဟူး၏ အသက်မဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ကို လေယာဉ်တစ်စင်းပေါ်သို့ တင်ခဲ့သည်။ ထို့နောက် အင်တက်ဘီ လေဆိပ်မှ ထွက်ခွာခဲ့သည်။ စစ်ဆင်ရေး အစအဆုံးမှာ ၅၃ မိနစ်မျှ ကြာပြီး တိုက်ခိုက်ခြင်းမှာ မိနစ် ၃၀ မျှသာ ကြာခဲ့သည်။ ရှိနေသော ပြန်ပေးသမား ၇ ယောက်စလုံးနှင့် ယူဂန်ဒါ စစ်သား ၃၃ ဦးမှ ၄၅ ဦး အထိ သေဆုံးခဲ့ရသည်။ ယူဂန်ဒါ လေတပ်မှ အမ်အိုင်ဂျီ-၁၇ တိုက်လေယာဉ် ၁၁ စီးခန့်ကို အင်တက်ဘီလေဆိပ် မြေပြင်တွင် ဖျက်ဆီးပစ်ခဲ့သည်။ ဓားစာခံ ၁၀၅ ယောက်တွင် ၃ ယောက်မှာ သေဆုံးခဲ့ရပြီး ၁၁ယောက်ခန့်မှာ ဒဏ်ရာ ရခဲ့သည်။ ကယ်ဆယ်ခဲ့သော ဓားစာခံများကို တိုက်ခိုက်မှု အပြီး ခဏချင်း အတွင်းတွင် ကင်ညာနိုင်ငံ နိုင်ရိုဘီ မှ တဆင့် အစ္စရေးသို့ ပျံသန်း ပို့ဆောင်ပေးခဲ့သည်။

Address


Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Chin.info posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Shortcuts

  • Address
  • Alerts
  • Claim ownership or report listing
  • Want your business to be the top-listed Media Company?

Share