30/03/2024
: BÁC SĨ TP.HCM CHIA SẺ HÀNH TRÌNH NỖ LỰC PHẤN ĐẤU 08 NĂM ĐẠT MỨC THU NHẬP 80TR/THÁNG
(Bài viết được đăng ẩn danh tại Diễn đàn Bác sĩ trẻ Việt Nam)
Xin chào các anh chị em đồng nghiệp.
Dạo gần đây chủ đề về thu nhập bác sĩ hot quá. Mình viết bài này để các bạn bs trẻ có niềm tin vào nghề hơn. Hy vọng bài viết giúp các bạn bs trẻ biết cách lên kế hoạch sự nghiệp với xuất phát điểm như mình: không tiền, không quan hệ, học lực bình thường đến hiện tại sau 8 năm kinh nghiệm thu nhập 70-80 triệu/tháng.
Trước khi bắt đầu bài viết mình lưu ý chút:
1. Bài rất dài, mình mất hơn 1 ngày soạn để các bs trẻ hiểu quá trình mình đã qua. Tuy nhiên mình đăng bằng nick ảo ẩn danh vì có nhiều thông tin cá nhân nhạy cảm. Bên dưới có ảnh xác minh các con số là thật.
2. Bài viết tập trung vào chuyên khoa nội nhi tại thành phố hồ chí minh, các chuyên khoa khác hoặc địa phương khác thì có thể câu chuyện sẽ khác.
3. Mình học lực bình thường, nhà không hỗ trợ gì, được cái siêng năng. Nếu bạn là bs nội nhi trẻ ở thành phố hồ chí minh thì có thể thử theo con đường tương tự.
4. Không dành cho các bác trên 10 năm kinh nghiệm vì các bác kiếm nhiều hơn là bình thường
Background:
- Bản thân: ở tphcm nhưng không học trường chuyên lớp chọn gì. Trường cấp 3 của mình cả khối 12 năm đó chỉ có 10 học sinh đậu đại học công lập. Mình học giỏi các môn tự nhiên cơ bản, nhưng học dở các môn lâm sàng Y. 2010 mình đậu top 10 đại học kinh tế tphcm và đậu y phạm ngọc thạch. Mình chọn học Y Phạm Ngọc Thạch, 2016 tốt nghiệp trung bình 6.9 không đủ điểm thi nội trú (các năm 1, 2 nhiều môn cơ bản điểm trên 7.5, sang các năm 3,4,5,6 các môn lâm sàng kéo điểm tụt lút). 2022 tốt nghiệp thạc sĩ nhi 7.3.
- Gia đình: Ba mẹ buôn bán nhỏ, sau khi mình tốt nghiệp ba mẹ cũng nghỉ và sống bằng tiền lãi tiết kiệm. Nhà không quen biết ai. Ba không học đại học, mẹ chưa học xong tiểu học. Ba mẹ hỗ trợ kinh tế mình lúc học đại học, từ sau khi tốt nghiệp 2016 thì không chu cấp bất kỳ tiền gì nữa, chỉ cho ăn ở cùng. Điều này ba mẹ đã nói khi mình còn học đại học cho mình rõ tư tưởng: còn học đại học ông bà ráng làm để nuôi, khi mình tốt nghiệp ông bà sẽ nghỉ buôn bán vì cả 2 đều đã trên 60, tiền lãi tiết kiệm được 10-15 triệu/tháng thì đủ 2 ông bà tiêu chứ đừng trông đợi thêm gì khác. Từ 2022 về sau mình có gửi ba mẹ nội ngoại 2 bên 3 triệu/tháng đến nay.
Tóm tắt nếu bạn lười đọc dài:
2016 - 2017: Sau tốt nghiệp mình mất 9 tháng để xin được việc ở 1 trong 3 bệnh viện nhi lớn ở tphcm, mình xin phép giấu tên bệnh viện. 9 tháng này không có tiền từ nghề, chỉ có thu nhập từ các mối dạy thêm vẫn làm từ hồi sinh viên.
2017 - 2019: 2,5 năm làm bệnh viện nhi. Thu nhập dưới 10 triệu/tháng.
2019 - giữa 2023: làm ở một phòng khám tư. Vừa làm tại đây, vừa làm ở bất kỳ nơi nào khác ngoài giờ nếu có bạn bè nhờ. Thu nhập 20-50 triệu. Ngoài ra mình học thêm 1 bằng thạc sĩ nhi, tự học anh văn lấy bằng ielts và các chứng chỉ quốc tế khác.
Giữa 2023 đến nay: quản lý khoa nhi 1 phòng khám quốc tế, có 2 bác sĩ nhỏ hơn, lương cứng là 60 triệu trước thuế. Mình có mở thêm 1 phòng khám nhỏ tại nhà hoạt đông được hơn 1 năm, thu nhập từ phòng khám khoảng 10-20 triệu/tháng. Tổng khoảng 70-80 triệu/tháng.
Chi tiết từng giai đoạn:
- 2016 - 2017: sau tốt nghiệp mình nộp đơn và thi đầu vào ở 3 bệnh viện nhi lớn của tphcm là nhi đồng 1, nhi đồng 2, nhi đồng thành phố. Thi 5 lần tổng cộng, trượt 4 lần, lần 5 thì đậu 1 trong 3, mất 9 tháng tính từ lúc tốt nghiệp. Lúc phỏng vấn hỏi muốn làm khoa nào mình nói dạ cho em làm bất kỳ khoa nào cũng được, được làm tại đây là ước mơ của em nên em không kén chọn khoa, nếu cho em về hành chính thì cũng được luôn mà ráng giúp em xin chứng chỉ hành nghề. Cuối cùng mình được về khoa lâm sàng. Kế hoạch là nếu 1 năm mà vẫn không đậu thì mình sẽ đi học 18 tháng, phí khoảng 3 triệu/tháng, dạy thêm các mối hồi sinh viên là đủ.
- 2017-2019: làm 2,5 năm ở bv để lấy chứng chỉ hành nghề, vẫn còn dạy thêm để kiếm thu nhập. Khám ngoài thì chưa ai thuê vì bs mới quá.
- 2019 - giữa 2023: 2019 lấy vợ nên mình tìm chỗ làm mới để lo được cho gia đình. Mình sang làm ở một phòng khám tư chuyên nhi khoa có 10 chi nhánh. Ngoài làm tại đây thì mình tăng thu nhập bằng cách trực đêm các viện tư 2-3 triệu/đêm 15 tiếng, đi tỉnh gần TPHCM như Long An, Vũng Tàu được 1.5-2.5 triệu/ngày. Lương ở phòng khám tư ban đầu 15 triệu/tháng, thêm thu nhập đi cày ngoài thì được 20-25. 2020 bắt đầu có tiền học thạc sĩ nhi, xin làm chiều tối, cuối tuần để học thạc sĩ. Mốc tăng lương nhiều nhất là từ 28 lên 38 triệu/tháng vào 2022 khi mình xong thạc sĩ nhi và đứng giúp chủ mở 1 chi nhánh mới ngay sau covid, tới hiện tại cũng là chi nhánh đông khách nhất khoảng 50 bệnh nhi/ngày. Với phí khám 200k/ca, mỗi ngày 50 bệnh, chỉ một mình mình là bác sĩ nhi tại cơ sở này thì mình tự tin deal 40 triệu/tháng sau 6 tháng chi nhánh này hoạt động. Chủ deal lại 35 rồi cuối cùng chốt 38 triệu. Nhờ tăng lương nên mình và vợ dọn ra thuê chung cư để ở riêng, không sống cùng ba mẹ nữa. Sau khi ổn định chi nhánh thì mình tiếp tục cày trực đêm và đi tỉnh cuối tuần, 2023 thì tổng thu nhập khoảng 50 triệu/tháng. Từ 2023 mình lên kế hoạch đổi việc vì deal lương không tăng nữa. Mình đầu tư học 3 CME quốc tế, 2 cái của Mỹ dài 1 tuần, 1 cái của Sing, và thi lấy bằng IELTS. Về ngoại ngữ thì mình tự học rất nghiêm túc từ 2019, gần như mỗi tuần đều cố học và tự giải 1-2 đề ielts (lý do tại sao mình tập trung học anh văn từ sớm sẽ giải thích bên dưới) và 2023 đi học ôn 1 tháng giải đề IELTS ở trung tâm, được 4 tuần mỗi tuần 2 buổi 3 tiếng, rồi đi thi được 8.0 lần đầu tiên. Nếu bạn từng thi IELTS hoặc có tìm hiểu về IELTS, sẽ hiểu 8.0 ở lần thi đầu tiên là mình nghiêm túc học cỡ nào, đặc biệt là mình chỉ tự học phần lớn thời gian chứ không ra trung tâm, vẫn đi làm fulltime và cày thêm nhiều nơi. Cũng có một phần may mắn khi mình ước lượng bản thân chỉ được tầm 7. 7.5 thôi mà đi thi được 8.0 luôn. Nhìn lại thì giai đoạn 2019-2023 này là 5 năm mình thấy kinh khủng nhất. Những đêm mình nhận trực thuê là 4g chiều ra ở phòng khám chạy đi trực thuê liền, trực suốt đêm tranh thủ ngủ được lúc nào thì ngủ, xong sáng ra chạy qua phòng khám làm tiếp. Nhưng mà đây cũng là giai đoạn mình tự hào nhất vì nó cho mình một bước tiến rõ rệt về thu nhập.
*dùng từ “cày” vì mình thấy nó vui, và vợ cũng hay nói mình đi làm như nông dân khi những hôm đi tỉnh thì 5g sáng dậy và 10g tối mới về nhà.
- Giữa 2023 đến nay: với profile từng build 1 phòng khám lên 50 bệnh/ngày, bằng ielts 8.0, 3 CME nước ngoài trong đó có 2 cái của đại học ở Mỹ thì mình xin được việc ở phòng khám quốc tế lớn, khách nước ngoài khoảng 10-20%. Lương cứng là 60 triệu trước thuế, hơn thu nhập 2023 không nhiều nhưng bù lại mình không phải cày tùm lum chỗ. Mình chuyển chỗ ở từ chung cư sang thuê nhà phố để mở phòng khám phía dưới và gia đình mình ở tầng trên. 1 Lưu ý là khi nhận việc tại các phòng khám tư và quốc tế là họ sẽ không cho bạn làm ngoài (sợ kéo bệnh). Điều khoản này luôn luôn xuất hiện ở mọi hợp đồng với các đơn vị tư nhân. Mình deal được mở phòng khám vì mình bảo là mình mở chỗ xa nơi làm (15 km), và phòng khám ở nhà mình nhỏ không có xét nghiệm hay xquang siêu âm gì thì chủ mới ok. Phòng khám tại nhà của mình phí khám 150k chưa thuốc, làm 3 tiếng buổi tối, 5 ngày 1 tuần. Sau 1 năm hoạt động thì hiện tại ngày cỡ 5-10 bệnh, vừa đủ trả tiền nhà và thuê 1 lễ tân, coi như vợ chồng mình lời được phần nhà ở phía trên. Tương lai thì phòng khám có tiềm năng lên được khoảng 10-20 bệnh nhưng đông hơn nữa khó vì phòng mình nhỏ và hiện tại phòng khám nhi ở tphcm bị các chuỗi cạnh tranh rất dữ.
Đánh đổi: không có gì là toàn màu hồng. Để đến kết quả hiện tại mình có 3 đánh đổi:
1. Thời gian cho gia đình: 2019 mình lấy vợ, 2020 có con, 2022 vợ chồng thuê chung cư ra riêng không có ông bà. Giai đoạn 2020 - 2023 thì con 0-3 tuổi là con gần gũi với cha mẹ nhất, nhưng mình làm và học suốt chỉ có khoảng 1-2 tiếng mỗi tuần chơi với vợ con. Hiện giờ con rất thân mẹ và gần như làm lơ ba, mình cũng buồn và đang cố gần gũi con hơn.
2. Chưa có nhà, xe. Các bạn đồng khóa với mình khi thu nhập tầm 30 triệu sẽ bắt đầu vay ngân hàng + xin thêm ba mẹ để mua chung cư và ô tô. Mình thì ba mẹ không có tiền và bản thân vẫn muốn tự đầu tư bản thân thêm nên vẫn đang ở nhà thuê, đi xe máy đi làm.
3. Sức khỏe. Mình 32 tuổi, hiện sau giai đoạn cày cật lực 2019-2023 thì vừa đi khám tổng quát có g*i + thoái hóa cột sống cổ, thắt lưng. Hiện tại mình ngồi khám khoảng 3-4 tiếng liên tục sẽ phải đi nằm 20’ cho đỡ đau lưng. Tuần nào có đi bơi khoảng 30’ thì tuần đó ít đau hơn.
Nhìn lại 8 năm đã qua, thì mình có 3 cái may, là điều mình không quyết định được, chỉ nhờ trời giúp:
- May mắn lớn nhất là thi đậu bệnh viện nhi lớn. Với kinh nghiệm đã qua nhìn lại thì điều quan trọng nhất để khởi đầu sự nghiệp ngành Y là bằng mọi giá phải có ít nhất 2-3 năm kinh nghiệm làm việc bv lớn, vì đây là điều kiện gần như bắt buộc để tìm việc tốt về sau. Có điều mình tin tưởng là may mắn sẽ tìm tới người chịu cố gắng. Mình mất 9 tháng, thi 5 lần để đậu bv nhi lớn. Đợt rồi về lại bệnh viện chơi mình làm quen được 1 bs tốt nghiệp 2022 ở TỈNH, chưa có chứng chỉ hành nghề, không quen biết, xin được việc ở bệnh viện mình vì nộp đúng lúc khoa cần người. Bạn này cũng trầy trật ở tphcm gần 1 năm mới xin được việc. Ngoài ra đối với ngành nội nhi tại tphcm nói riêng, mình quen rất nhiều anh chị đang làm bv quận hoặc bv ở tỉnh lên tphcm thi và đậu vào 3 bệnh viện nhi lớn. Không mất đồng nào nhé, chỉ là chịu nộp, chịu tìm và cầu may là thi đậu (này là thi đầu vào, không phải thi viên chức, nói rõ sợ bạn hiểu nhầm).
- May mắn thứ 2 là vợ hỗ trợ mình rất nhiều. Giai đoạn 2019-2024, mình chỉ có 1-2 tiếng mỗi tuần cho vợ con, rồi 2022 ra riêng thì không có ông bà phụ luôn nhưng vợ vẫn đi làm fulltime và chăm sóc chuyện ăn học của con để mình tập trung làm. Điều này mình không tính trước khi lấy vợ, chỉ có thể nói là may mắn.
- May mắn thứ 3 là ba mẹ 2 bên không cần mình và vợ hỗ trợ nhiều. Mình từng ghen tỵ với các bạn bè có gia đình hỗ trợ khi họ phát triển nhanh quá. Nhưng sau 8 năm nhìn lại, thấy có vài người bạn vì gánh nặng gia đình, chăm sóc người nhà bệnh nan y mà không thể phát triển sự nghiệp thì mình nhận ra chỉ cần gia đình không là gánh nặng để bản thân được phát triển tối đa đã là điều đáng mừng rồi. Lỡ xui rủi có người nhà bệnh thì cũng phải lo mà chăm chứ không múa máy gì được. Nên đây cũng là may mắn trời cho, bản thân không tự quyết được.
Kinh nghiệm: đây là các bài học mình tự rút ra cho bản thân để có quá trình phát triển của 8 năm qua, bạn có thể tham khảo nhưng tùy trường hợp cá nhân có thể đúng có thể sai:
- Đầu tiên là lý do mình chịu khó tự học ngoại ngữ từ 2019. Sau khi làm bv lớn 2017-2019 thì mình chấp nhận rằng chuyên môn bản thân không quá xuất sắc để phấn đấu nổi lên các chức trưởng khoa phó khoa ở bệnh viện công. Mình quyết định sẽ đầu tư các thế mạnh khác có thể giúp mình ra tư dễ hơn là bằng cấp và ngoại ngữ. Profile mình về chuyên môn không đẹp: làm bv lớn chỉ 2,5 năm, bằng tốt nghiệp Y cũng hạng thấp, nên mình học thật giỏi ngoại ngữ và lấy thêm bằng cấp nước ngoài để tìm việc tại các phòng khám, bệnh viện tư, quốc tế. Ngoài ra là cố gắng học thạc sĩ bằng trên 7 vì khi có bằng thạc sĩ thì nơi tuyển dụng không quan tâm bằng đại học nữa. Một lý do khác mình nhắm tới việc về sau làm pk quốc tế vì mình không thích “bào” bệnh nhi. Tại đây phí khám nhi từ 400-700k, phụ huynh đọc thông tin rất nhiều nên không cho xét nghiệm, toa thuốc bậy được. Mỗi một viên thuốc hoặc chỉ định xét nghiệm mình phải tư vấn kỹ và được người nhà đồng ý, bù lại thì lương tại các nơi này không bao giờ dưới 40 triệu, đủ để mình thấy ổn và không phải “bào” bệnh nhân.
- Nếu bạn thật giỏi chuyên môn, không cần học thêm bằng cấp hay ngoại ngữ gì cả. Mình quen 1-2 bạn cực kỳ “quái”: không có thạc sĩ, không chuyên khoa 1, nhưng cực kỳ giỏi ngách riêng của họ, rất sâu và nước ngoài chỉ mới áp dụng tầm 5 năm đổ lại còn Việt Nam thì chỉ vài người làm được, và họ kiếm tiền trăm triệu dù không có bằng cấp màu mè gì như mình. Bạn có thể thử tìm được 1 ngách nào đó đang bị bỏ quên trong chuyên khoa của bạn vì y khoa phát triển không ngừng, luôn có những thứ gì đó mới ở nước ngoài có mà VN chưa có. Nếu bạn phát hiện, bạn sẽ là người đi đầu.
- Chỉ tìm việc ở những chỗ có tiếng. Câu hỏi trong đầu mình khi chọn chỗ xin việc luôn là “Nếu mình làm ở chỗ này 2-3 năm, sau này lỡ không ưng muốn nhảy việc thì 2-3 năm kinh nghiệm đó có giúp mình tìm được việc lương tốt hơn không”. Vì vậy mình không bao giờ tìm việc ở các chỗ nhỏ, phòng khám làm tạm bợ lấy lương qua ngày vì nó làm xấu CV và sau này mình sẽ không chuyển việc được.
- Khi đi xin việc ở các bv nhi công lập tphcm thì cứ rải tất cả, đừng chờ tin tuyển dụng. Nhiều nơi đang thiếu mà thấy bạn phù hợp họ gọi lên luôn không hẳn phải chờ tin tuyển dụng trên website. Khi website, facebook bệnh viện đăng tin thì lại đi nộp hồ sơ lần nữa. Nếu bạn ở chuyên khoa khác, tỉnh khác thì mình không rõ điều kiện tuyển dụng như thế nào nên bạn phải hỏi những anh chị đi trước. Trường hợp không xin được việc thì phải bỏ tiền học lấy chứng chỉ hành nghề. Đã tốn tiền, tốn thời gian để lấy chứng chỉ hành nghề, hãy chọn bệnh viện lớn nhất của ngành bạn chọn để học, làm trâu mọi cũng được, hồ sơ 2 năm kinh nghiệm lấy chứng chỉ hành nghề tại bệnh viện lớn sẽ giúp bạn rất nhiều khi xin việc về sau.
- An toàn trong sự nghiệp. Mình phát triển bản thân là để có sự an toàn trong sự nghiệp. Mình luôn tự hỏi là nếu nghỉ việc hiện tại, mình có tìm được việc mới lương tương đương hoặc cao hơn không. Nếu mình tự thấy không tim được thì mình phải đi học thêm bằng cấp này kia. Ra tư là phải đấu trí về lương bổng với chủ, và chủ là người rất giỏi vì họ đã kinh doanh lâu rồi, bạn lệ thuộc họ thì họ sẽ nhận ra ngay và ép bạn, còn bạn có kế hoạch dự phòng thì có thể deal lương tăng dần vì họ không muốn mất bạn.
- Tư duy đầu tư số 1. Lúc để dành được 100tr đầu tiên thì rất vui và mình với vợ đi mua 1 chiếc SH cho ngầu, sau 1 năm thấy không phù hợp bán lại lỗ 20 triệu. Từ đó 2 vợ chồng không mua gì khác nữa, chỉ dùng tiền để phát triển bản thân. Hiện mình vẫn đi xe số, không mua xe ga, không mua ô tô nhưng sẵn sàng đăng ký những khóa học chứng chỉ 20-50 triệu. Sau 1 năm nhờ các bằng cấp đó mình sẽ deal thêm lương vài triệu/tháng. Nói chung học cái gì mà mình thấy phù hợp để deal thêm lương là mình học. 2 lần mình đi mỹ học CME, mỗi chuyến đi 1 tuần hết tầm 100 triệu cả vé máy bay và học phí, nhưng nhờ nó mình có được việc ở phòng khám quốc tế. Đầu tư nghĩa là bỏ tiền vào đâu để có lợi nhất trong tương lai. Với ngành nghề của mình thì đó là bằng cấp, chứng chỉ, mối quan hệ,… chứ không hẳn mua nhà, vàng, coin,… mới là đầu tư.
- Tư duy đầu tư số 2: mình quyết định sẽ không mua bất động sản trước năm 40 tuổi. Với mình hiện tại mua bất động sản và gánh lãi từ nó sẽ làm chậm phát triển bản thân lại. Ví dụ: 2023 mình quyết định dời chỗ ở từ chung cư 10 triệu/tháng sang nhà 20 triệu/tháng. Thời điểm đó mình có thể mua luôn căn chung cư đang ở giá 2.5 tỷ bằng tiền tiết kiệm và dùng 20tr/tháng để trả lãi ngân hàng. Nhưng mình chọn thuê nhà vì nhà có thể lấy mặt bằng mở phòng khám, còn lấy tiền trả lãi ngân hàng thì trong 10-20 năm tới phải trả lãi và không phát triển được nguồn thu nhập khác ngoài lương. Còn muốn mua luôn căn nhà thuê đó thì mất từ 8-10 tỷ, hiện tại không đủ. Khi trên 40 tuổi, với tiền tiết kiệm và mức lương đến đó thì mình sẽ mua được nhà phố để làm phòng khám luôn.
Lời cuối:
Mình không phải duy nhất. Mình chơi thân khoảng 10 bs nhi tốt nghiệp cùng lứa 2014-2016, sau 7-10 năm kinh nghiệm thì chia 3 nhóm:
- Làm bv công: thu nhập tại bv 10 triệu, 2 bạn về bv quận lên phó khoa, 1 bạn về bv cấp 1 đã lên quyền điều hành khoa. Ai thích nhàn thì ngoài giờ bệnh viện chạy vài nơi khám trong thành phố thu nhập thêm 10 triệu/tháng, ai siêng thì tự mở phòng khám, trực đêm viện tư, làm tỉnh thì thêm 20 triệu/tháng là bình thường
- Làm tư: 20-40 triệu cứng, đỡ chạy tới lui nhiều nơi. Yêu cầu 3-5 năm kinh nghiệm, không nặng ngoại ngữ. Muốn deal mức 30 triệu trở lên phải hơn 5 năm kinh nghiệm và có bằng cấp chứng chỉ khác.
- Làm quốc tế: trên 40 triệu. Điều kiện yêu cầu thường là trên 5-7 năm kinh nghiệm, có ngoại ngữ được ưu tiên, không thì chuyên môn phải rất giỏi. Các nơi này lương không cố định cho các vị trí, càng làm được việc, nhiều bằng cấp, nhiều danh tiếng thì càng deal lương cao. Cao nhất trong các bạn của mình là một bạn làm 5 năm cấp cứu nhi đồng lớn, 3 năm nhi sơ sinh 1 bệnh viện quốc tế lớn, lương cứng hợp đồng mới ký 2024 70 triệu, chưa phải chức trưởng khoa.
- Mức trên mới là lương cứng, còn hoa hồng xét nghiệm, thuốc,… thì mỗi người mỗi khác nên mình không đề cập.
*Định nghĩa tư và quốc tế trong bài là của mình để phân loại nơi làm. Tư = người Việt mở cho người Việt khám. Quốc tế = đạt các chỉ tiêu chất lượng nước ngoài, khách quốc tế nhiều, như chỗ mình làm cỡ 10-20% khách nước ngoài.
Hình 1: bằng thạc sĩ nhi 2022
Hình 2: offer lương 60 triệu trước thuế chỗ làm hiện tại
Hình 3: sao kê lương 2023 mình làm để xin visa đi Mỹ học CME
Hình 4: ielts 8.
