07/09/2021
🚨 ඇමරිකානු රෝග පාලන සහ වැළැක්වීමේ මධ්යස්ථානය (CDC) විසින් එරට මාත්රා දෙකකින් යුත් ෆයිසර් සහ මොඩර්නා එන්නත් ලබාගත් පුද්ගලයන් සදහා බූස්ටර් මාත්රාවක් ලබාදෙන බව මෑතකදී දැනුම් දෙනු ලැබුවා.
එම නිවේදනයේ සදහන් වුණේ, ප්රතිශක්තිකරණ දුබලතා සහිත පුද්ගලයන් හට එම එන්නත් වර්ගයටම අයත් තුන්වන මාත්රාවක්ද, බූස්ටර් මාත්රා ලබාදීමටත් පෙර සිටම ආරම්භ කරන බවයි.
💡 බූස්ටර් මාත්රාව සහ තුන්වන මාත්රාව අතර වෙනස කුමක්ද?
බූස්ටර් මාත්රාව සහ තෙවන මාත්රාව වෙනස් වන්නේ ලබාදෙන එන්නත් මාත්රාවේ අන්තර්ගතය කුමක්ද යන්න මත නොවන අතර, එම මාත්රාව ලබාගැනීමට සුදුසු පුද්ගලයන් කවුරුන්ද සහ ලබාදෙන්නේ කුමන කාලයේදීද යන්න මත වන බව CDC ආයතනය පෙන්වා දෙනවා.
එම ආයතනය නිර්දේශ කර ඇත්තේ, ප්රතිශක්තිකරණ දුබලතා සහිත (Immunocompromised) පුද්ගලයන් ෆයිසර් හෝ මොඩර්නා එන්නතෙහි දෙවන මාත්රාව ලබාගෙන අවම වශයෙන් සති 04 කට පසුව තුන්වන මාත්රාව ලබාගැනීම සුදුසු බවයි.
බූස්ටර් මාත්රාව ෆයිසර් හෝ මොඩර්නා එන්නත් ලබාගත් ඕනෑම අයෙකුට ලබාගත හැකි බවට CDC ආයතනය නිර්දේශ කොට තිබෙනවා. එම බූස්ටර් මාත්රාව ලබාගත හැක්කේ දෙවන මාත්රාව ලබාගෙන මාස 08 ක කාලයක් ගතවීමෙන් පසුවයි.
මේ අතර, බහරේනයේ සයිනොෆාම් එන්නත ලබාගත්, කොවිඩ් සංකූලතා ඇතිවීමේ ඉහළ අවදානමක් සහිත පුද්ගලයින් දෙවන මාත්රාව ලබාගෙන, අවදානම් මට්ටම මත, මාස 01 කට හෝ 03 කට පසුව සයිනොෆාම් හෝ ෆයිසර් තුන්වන මාත්රාවක් ලබාදීමට පියවර ගෙන තිබෙනවා. එරට අනෙක් ජනතාවට බූස්ටර් මාත්රාව ලැබෙන්නේ, දෙවන මාත්රාව ලබාගෙන මාස 06 ක කාලයක් ගතවූ පසුවයි.
මේ අනුව, එම රටවල් විසින් දරුණු හෝ සැලකිය යුතු ලෙස ප්රතිශක්තිකරණ පද්ධතියේ දුර්වලතා සහිත පුද්ගලයන් සදහා තුන්වන මාත්රාව ලබාදීමේ ප්රමුඛතාව ලබාදී තිබෙනවා.
ඇමරිකාව තුළ, සැප්තැම්බර් මාසයේදී ආරම්භ කෙරෙන බූස්ටර් මාත්රා එන්නත්කරණය වැඩසටහනේ ප්රධාන ඉලක්කය වී ඇත්තේ එරට සෞඛ්ය සේවකයින් සහ වැඩිහිටි නිවාස වල වෙසෙන පිරිස් වේ.
කොවිඩ් එන්නතෙහි බූස්ටර් මාත්රාව ලබාදීමේ අරමුණ වන්නේ කල්ගත වීමත් සමග එන්නත් ප්රතිශක්තිකරණය පහළ යාම වැළැක්වීම සදහා වන අතර තුන්වන මාත්රාව ලබාදෙන්නේ මාත්රා දෙකම ලබාගැනීමෙන් පසුවද ප්රමාණවත් ප්රතිශක්තිකරණයක් ගොඩනගා ගැනීමට අපොහොසත්, ප්රතිශක්තිකරණ දුබලතා සහිත පුද්ගලයන්ගේ ආරක්ෂාව ඉහළ නැංවීම සදහායි.
💡ෆයිසර් සහ මොඩර්නා බූස්ටර් මාත්රාව පළමු මාත්රා දෙක හා සමානද?
ඇසෝසියේටඩ් ප්රෙස් පුවත් සේවය වාර්තා කර ඇත්තේ, බූස්ටර් මාත්රාවේ අඩංගු වී ඇත්තේ පළමු මාත්රා දෙකෙහි අඩංගු වූ අන්තර්ගතයමද යන්න තවමත් නිශ්චිත වශයෙන් අනාවරණය වී නොමැති බවයි.
බූස්ටර් මාත්රා ලබාදිය යුතු කාලය නිර්ණය කිරීම, මේ වන විට විද්යාඥයින් සහ සෞඛ්ය විශේෂඥයින් අතර මතභේදයට තුඩුදී ඇති කරුණක් වී තිබෙනවා. කෙසේවෙතත්, ඔවුන් දරන පොදු මතය නම්, කොවිඩ්-19 වසංගතයේ පුළුල් ව්යාප්තිය හේතුවෙන් බූස්ටර් මාත්රා දිගින් දිගටම ලබාදීමට සිදුවනු ඇති බවටයි.
"වෛරස යනු තවත් එක් ජීවීන් කොටසක් නොවේ. ලොව පුරා වෛරසයට ගොදුරු වන පුද්ගලයන් සිටින තාක්, වෛරසයද නොනැසී පවතින අතරම එහි විකෘතීන් ඇතිවීමේ අවදානමද දිගින් දිගටම පවතිනවා." යනුවෙන් ජාත්යන්තර එස්ඕඑස් සංවිධානයේ, ගෝලීය වෛද්ය අධ්යක්ෂක සහ ජ්යෙෂ්ඨ නියෝජ්ය සභාපති වෛද්ය රොබට් ක්විග්ලි ප්රකාශ කර තිබෙනවා.
වෛරසයේ විකෘතීන් ඇතිවීමේ අවදානම පවතින තුරාවටම, එන්නත් සහ බූස්ටර් මාත්රා වල අවශ්යතාවයද දිගින් දිගටම පවතිනු ඇති බව ඔහු පෙන්වා දෙනවා.
මේ අතර, චීනයේ නිෂ්පාදිත සයිනොෆාම් එන්නත මගින් වයස අවුරුදු 50ට වැඩි පුද්ගලයන්ට කොවිඩ් රෝගය ආසාදනය, රෝහල්ගත වීම සහ මරණයට පත්වීම වැළැක්වීමේ හැකියාව වෙනත් එන්නත් වලට සාපේක්ෂව පහළ මට්ටමක පවතින බව බහරේනයේ සහ කොලුම්බියා සරසවියේ පර්යේෂකයන් විසින් මෑතකදී සිදුකරන ලද අධ්යයනයකින් අනාවරණය වී තිබෙනවා.
බහරේනයේ ජනගහනයෙන් බහුතරයක් සම්පූර්ණ එන්නත්කරණයට ලක්ව තිබුණද, එරට අවදානම් කාණ්ඩයට අයත් පිරිස් වෙත බූස්ටර් මාත්රාවක් ලබාදීම ආරම්භ කෙරුණේ පසුගිය මැයි මාසයේදිය. එහිදී බූස්ටර් මාත්රාව ලෙස ලබාදී ඇත්තේ ෆයිසර් එන්නත් මාත්රාවක්.
බහරේනයේදී සිදුකරන ලද එම අධ්යයනයේදී එරට කොවිඩ් මර්දන එන්නත්කරණය සදහා යොදාගත් සියලුම එන්නත් වර්ග පිළිබඳව සොයාබලා තිබෙනවා, එහිදී ඉන්දියාවේ නිෂ්පාදිත කොවිෂීල්ඩ් (ඇස්ට්රාසෙනෙකා) එන්නත ලබාගත් පිරිසෙහි සහ රුසියාවේ නිෂ්පාදිත ස්පුට්නික් - V එන්නත ලබාගත් පිරිසෙහි, දරුණු රෝගාබාධ වලට ලක්වීම එන්නත්කරණයට ලක්නොවූ පිරිසට වඩා අඩුවී ඇති බව අනාවරණය වී තිබෙනවා.
කෙසේවුවද, එරට එන්නත්කරණයට ලක්වූ පිරිස අතර සිටි PCR වාර්තා ධනාත්මක වූ පුද්ගලයන්ගේ මරණ අනුපාතයන් සලකා බැලීමේදී, 0.46% ක් සයිනොෆාම් එන්නත ලබාගත් පිරිසයි, 0.15% ක් ෆයිසර් එන්නත ලබාගෙන තිබූ අතර, ඇස්ට්රාසෙනෙකා එන්නත ලබාගත් පුද්ගලයන් සිට ඇත්තේ 0.03% ක් පමණයි.
ආසාදනය වීම් සහ රෝහල්ගත වීම්ද, ඩෙල්ටා ප්රභේදය පැතිරගිය කාලයේදී, ඉහත සදහන් වූ අනුපාතයන්ට සමානව පැවති බවට මෙහිදී හෙළිවී තිබෙන අතර, ස්පුට්නික් V එන්නත මගින් අතරමැදි මට්ටමේ ප්රතිඵල ලැබී ඇති බවද එහිදී අනාවරණය වී තිබෙනවා.
එම අධ්යයනයේ, සම කර්තෘ වශයෙන් කටයුතු කළ, බහරේන ප්රාථමික සෞඛ්ය සේවා මධ්යස්ථානයේ ප්රධාන විධායක නිලධාරී ආචාර්ය ජලීලා අල්-සායෙඩ් ජවාඩ් පවසා ඇත්තේ, ඩෙල්ටා ප්රභේදය පැතිරයාමත් සමග, ෆයිසර් සහ සයිනොෆාම් එන්නත් ලබාගත් වයස්ගත දෙපිරිස අතර රෝහල්ගත වීම්, දැඩිසත්කාර වලට ඇතුලත් කිරීම් සහ මරණ වල සැලකිය යුතු වෙනසක් ඔවුන් සොයාගත් බවයි.
2021 අගෝස්තු 28 දිනය වන විට බහරේනය, කොවිඩ් මර්දන එන්නත්කරණයෙන් ලොව ඉදිරියෙන්ම සිටින රටවල් අතරට එක්ව සිටියා. ඒ එරට ජනගහනයෙන් 66% ක් සම්පූර්ණ වශයෙන් එන්නත්කරණයට ලක්ව අවසන් කිරීමෙන්. එදින, ඇමරිකාවේ පූර්ණ එන්නත්කරණයට ලක්ව සිටියේ ජනගහනයෙන් 52% ක් පමණයි.
ඒ වන විට, මිලියන 1.5 ක පමණ ජනගහනයක් වෙසෙන බහරේනයෙන්, වාර්තා වූ සමස්ත ආසාදිතයින් සංඛ්යාව 272,000 ක් වූ අතර, සමස්ත මරණ සංඛ්යාව දැක්වුණේ 1,388 ක් ලෙසයි. එරට එන්නත්කරණය සදහා මුලින්ම භාවිතා කෙරුණේ සයිනොෆාම් එන්නතයි, එරට සයිනොෆාම් එන්නත ලබාගත් පිරිස, ෆයිසර් එන්නත ලබාගත් පිරිසට වඩා තුන් ගුණයකින් ඉහළයි.
වෛද්ය සයෙඩ් වැඩිදුරටත් පවසා ඇත්තේ, එක් රටකට අයත් ජනගහනයක් කෙරෙහි විවිධ එන්නත් වර්ග වල බලපෑම නිරීක්ෂණය කළ හැකිවූ නිසා මෙම අධ්යයනය සුවිශේෂී එකක් බවයි. මෙහිදී, සමාන වයස් වල ස්ත්රී/පුරුෂ යන කාණ්ඩයන්ට අයත් පුද්ගලයන් පිළිබඳව අධ්යයනය කර තිබීම හේතුවෙන් ඔවුන්ගේ දත්ත සංසන්දනය කිරීමේ හැකියාව ලැබුණු බවද ඔහු පවසනවා.
ඊට මාස 03 කට පමණ පෙර, 2021 ජූනි 09 වනදා බහරේනයේ කොරෝනා වෛරසය මර්දනය සඳහා වන ජාතික වෛද්ය කාර්ය සාධක බලකායේ මාධ්ය හමුවක් අමතමින්, එහි සාමාජිකයෙකු වන බහරේන් ආරක්ෂක බලකා රෝහලේ බෝවන රෝග පිළිබඳ උපදේශකයකු සහ ක්ෂුද්රජීව විද්යාඥයෙකු වන ලුතිනන් කර්නල් වෛද්ය මනාෆ් අල් කහ්තානි විසින් එරට එන්නත්කරණය පිළිබඳ නිවේදනයක් නිකුත් කොට තිබුණා.
එහි සදහන් වුණේ, එන්නත් මාත්රා දෙකක් මගින් ලැබෙන ආරක්ෂාව කාලයත් සමග පහත වැටෙන බැවින් අවශ්ය වූ විට බූස්ටර් මාත්රා ලබාගැනීම වැදගත් බවයි.
සයිනොෆාම් එන්නත ලබාගත් පුද්ගලයන් තෙවන හෝ බූස්ටර මාත්රාව ලෙස, තවත් සයිනොෆාම් මාත්රාවක් හෝ ෆයිසර් එන්නත් මාත්රාවක් ලබාගත හැකි බවද එහිදී ප්රකාශ කෙරුණා.
අනෙක් කොවිඩ් මර්දන එන්නත් සදහාද බූස්ටර මාත්රා අවශ්ය වන බව සඳහන් කර එහිදී ඔහු සදහන් කර තිබෙනවා.
එරට එන්නත්කරණයේ සාර්ථක බව පෙන්වා දෙමින් ඔහු සදහන් එදින කර ඇත්තේ, එන්නත්කරණයට ලක්වීමෙන් පසු කොවිඩ් ආසාදිතව ප්රතිකාර ලබන පුද්ගලයින් සිටින්නේ 1% - 2% තරම් කුඩා ප්රතිශතයක් බවයි.
සයිනොෆාම් එන්නත් මාත්රා දෙකම ලබා ඇති, කොවිඩ් සංකූලතා ඇතිවීමේ ඉහළ අවදානමක් සහිත පුද්ගලයින් දෙවන මාත්රාව ලබා ගැනීමෙන් මාස 03 කට පසු තෙවන මාත්රාවක් ලබා ගැනීම සුදුසු බව එදින වෛද්යවරයා විසින් ප්රකාශ කර තිබෙන අතර අධි අවදානම් කාණ්ඩයට අයත් නොවන ජනතාව බූස්ටර මාත්රාව ලබාගත යුත්තේ, දෙවන මාත්රාව ලබාගෙන මාස 06 ක කාලයකට පසුවයි.
දෙවන සහ තෙවන මාත්රා අතර වූ මෙම මාස 03 ක කාල පරතරය, වයස අවුරුදු 40 ට වැඩි පුද්ගලයන් සදහා මාස 01 ක් දක්වා අඩු කර ඇති බව, ඊට මාස 02 කට පමණ පසු, පසුගිය ජූලි මස 29 වනදා එරට සෞඛ්ය අමාත්යාංශය විසින් නිකුත් කළ නිවේදනයක සදහන් වුණා.
තවද, 2020 වසරේදී කොවිඩ් වැළදී සුවය ලැබූ, සයිනොෆාම් මාත්රා දෙකම ලබාගත් පුද්ගලයන් සුවය ලබා මාස 03 ක් ගතවූ පසුව බූස්ටර් මාත්රාව ලබා ගැනීමට සුදුසුකම් ලබන බවත්, සයිනොෆාම් එන්නත් මාත්රා දෙකම ලබා, 2021 දී කොවිඩ් ආසාදනය වී සුවය ලබන අයට බූස්ටර මාත්රාවක් අවශ්ය නොවන බවද මෙහිදී දැනුම් දී තිබෙනවා. මේ අතර එරට සෞඛ්ය අමාත්යාංශය විසින් නිකුත් කළ නවතම නිවේදනයක දැක්වෙන්නේ, කොවිඩ්-19 ආසාදනය වූ දිනයේ සිට මාස 12 කට පසු, බූස්ටර් මාත්රාවක් ලබාගැනීම යෝග්ය බවයි.
🌐මූලාශ්ර :
==========
ℹ️ අධි අවදානම් කාණ්ඩයට අයත් වයස අවුරුදු 40 ට වැඩි පුද්ගලයන් සදහා සයිනොෆාම් දෙවන මාත්රාව සහ තෙවන මාත්රාව අතර කාල පරතරය.- https://healthalert.gov.bh/en/article/News-992597 #:~:text=the%20interval%20between%20the%20second%20dose%20of%20Sinopharm%20and%20a%20booster%20shot%20is%20to%20be%20reduced%20to%201%20month%20for%20eligible%20individuals%20aged%2040%20and%20above.
ℹ️ අධි අවදානම් කාණ්ඩයට අයත් වයස අවුරුදු 40 ට අඩු පුද්ගලයන් සදහා සයිනොෆාම් දෙවන සහ තෙවන මාත්රා අතර කාල පරතරය, සාමාන්ය පුද්ගලයන් සදහා සයිනොෆාම් දෙවන මාත්රාව සහ බූස්ටර් මාත්රාව අතර කාල පරතරය.
https://healthalert.gov.bh/en/article/News-428584 #:~:text=individuals%20who%20have%20received%20a%20Sinopharm%20vaccine%2C%20and%20are%20considered%20high-risk%2C%20will%20be%20eligible%20for%20a%20booster%20dose%20after%203%20months%20from%20receiving%20their%20second%20dose.%20A%206%20month%20interval%20will%20apply%20to%20all%20those%20not%20considered%20high%20risk.%C2%A0
ℹ️ කොවිඩ් ආසාදනය වූ දින සිට බූස්ටර් මාත්රාව ලබාගැනීමේ දිනය දක්වා කාල පරතරය - https://healthalert.gov.bh/en/article/News-664890 #:~:text=Eligible%20individuals%20may%20now%20receive%20a%20booster%20shot%2012%20months%20after%20the%20date%20of%20their%20infection.%C2%A0%20%C2%A0
ℹ️ ෆයිසර් සහ මොඩර්නා බූස්ටර් මාත්රාව ලබාදීම -
https://www.cdc.gov/media/releases/2021/s0818-covid-19-booster-shots.html #:~:text=We%20are%20prepared%20to%20offer%20booster%20shots%20for%20all%20Americans%20beginning%20the%20week%20of%20September%2020%20and%20starting%208%20months%20after%20an%20individual%E2%80%99s%20second%20dose.
ℹ️ ෆයිසර් සහ මොඩර්නා එන්නත් ලබාගත් ප්රතිශක්තිකරණ දුර්වලතා සහිත පුද්ගලයන් සදහා තුන්වන මාත්රාව ලබාදීම
https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/recommendations/immuno.html