06/01/2023
🤍🤍
4.ความจำที่สาบสูญ (The Memory Police)
ผู้เขียน: Yoko Ogawa
ผู้แปล: อาภาพร วิมลสาระวงค์
สำนักพิมพ์: Chaichai Books
แนะนำโดย: วิวัฒน์ เลิศวิวัฒน์วงศา
สำหรับตัวผมเอง ความรู้สึกที่มีต่องานเล่มก่อนหน้าของโยโกะ โอกาวะ อย่าง Revenge นั้นค่อนข้างห่างเหิน ในหนังสือเล่มนั้นราวกับว่าเธอเล่าเรื่องความพยาบาทอย่างสะอาดเอี่ยมเกินไป หนังสือทั้งเล่มจึงให้ความรู้สึกเหมือนศพที่ถูกชำแหละในห้องผ่าตัดที่ฆ่าเชื้ออย่างดี ความสะอาดและเยือกเย็นทำให้ตัวเองรู้สึกว่ามันเป็นหนังสือที่เล่าเรื่องเหมือนมองจากระยะไกล
แต่กับเล่มนี้ กลายเป็นว่าความสะอาดแบบเดียวกันกลับทรงพลังมากๆ เรื่องว่าด้วยเกาะที่จะมีบางอย่างหายไปเรื่อยๆ และพออะไรหายไปก็จะถูกลืม ใครที่จำได้จะถูกตามจับโดยตำรวจความทรงจำ สิ่งของที่หายไปจากความคิด ตัววัตถุจะถูกเอามาทำลาย เพราะมีครอบครองไว้ก็ไม่รู้จักมันอีกแล้ว ตัวนางเอกเป็นนักเขียนนิยายที่แม่โดนตำรวจความจำจับ พ่อที่เป็นนักดูนกตายลงไม่นานหลังจากนกถูกทำให้หายไป วันหนึ่งเธอพบว่า บก. ของเธอเป็นพวกที่จำได้ เธอเลยวางแผนซ่อนตัวเขาจากตำรวจความจำ ทุกอย่างเป็นไปได้ด้วยดี จนวันหนึ่งสิ่งที่ถูกทำให้หายไปคือนิยาย
มันเป็นเหมือน 1984 ฉบับญี่ปุ่น หากโฟกัสกลับอยู่ที่คนที่ไม่ต่อต้านขัดขืน ทั้งเพราะไม่มีปัญญาจะขัดขืนและไม่ประสงค์จะขัดขืน นิยายพูดถึงชีวิตที่ค่อยๆ ไร้เรี่ยวแรงลงทีละน้อยและทะยานขึ้นสู่จุดสูงสุดเมื่อความอ่อนล้า สิ้นหวังสาบสูญกลืนกินทุกสิ่ง
นิยายเต็มไปด้วยความเศร้าสร้อยเซื่องซึม ความเฉื่อยชาง่อยเปลี้ยเสียขาของตัวละคร ไม่มีการต่อสู้เกิดขึ้น มากที่สุดคือหลบหนี แต่ที่เหลือมีแต่การยอมจำนน ความพ่ายแพ้ที่อยู่รอบการสาบสูญไป ความสะอาดของการตามจับความจำ และความเยือกเย็นของโยโกะ โอกาวะ ทำให้ความอ่อนเปลี้ยของโลกที่ตัวละครอาศัยนั้นเข้มข้น แต่หมายถึงเข้มข้นเหมือนอากาศที่บางเบาเรื่อยๆ จนหายใจไม่ได้อีกต่อไป
กล่าวตามสัตย์ จริงๆ คิดอยู่เสมอว่าสังคมไทยอาจกลายเป็นแบบนี้ เราจะลืม สิ่งที่ถูกลืมจะหายไป ความพยายามดิ้นรนใช้ชีวิตของเราในข้อจำกัด ถึงที่สุดจะทำลายเรา
ป.ล. ส่วนตัวชอบ 'รูปเล่ม' ของหนังสือที่สุดในรอบหลายปี ทั้งกระดาษปก-เนื้อใน ภาพปก texture ของหนังสือสวย จับแล้วรู้สึกไม่อ่อนหรือแข็งจนเกินไป พอดีลงตัวไปหมด
ประทับใจ
